Zwilazkowiec Alliancer, April 01, 1981

              "V " — m "Vi'
JWIi?KOWlGft -i-'(S-rnria
1 Irtónla 10D1 r STft £
I NAJLEPSZA FORMA SZYBKIEJ FINANSOWEJ POMOCY BLISKIM W POLSCE
BONY BANKU PeKa PRZEKAZY PIENIĘŻNE
tq które odbiorca wybierze w sklepach Pewexu importowane toway na konta walutowe dochodzą w 5 dni od nadania Telexem z Toronto
RIATKItlALY BUDOWLANE (ccrIb cement uapno) —PACZKI ŻYWNOŚCIOWI' ok 12 zgodni SAMOCHODY: Finl O Polonez Łada Dacia Zaslava Njja Zuk — MASZYNY ROLNICZE
PEKAO TRADING CO CANADA LTD 80 R8CHM0MD ST W STE905 TORONTO ONT M5H 2A4 TEL (416) 363-770- 7 lub DEALER
Stanisłaio Grocholski
Podzwonne
W pożegnalnym przemówie-niu
— zbagatelizowanym prze
prasę i opinię zwłaszcza w
Ameryce — prezydent Carter
raz więcej i bez usprawiedliwie-nia
się poruszył sprawo praw
człowieka: „Bitwa o prawa czło-wieka
u nas w kraju i za grani-cą
— powiedział — nie jest by-najmniej
wygrana Nie wolno
nam ani dziwie się ani zniechę-cać
tym że nasz wysiłek przy-nosił
i będzie przynosić bardzo
różne rezultaty Odwrotnie po-winniśmy
być dumni że ideały
które stały u kolebki naszego
narodu nadal pozostają na-tchnieniem
uciśnionych ludów
na całym globie Nic mamy po-wodów
do samochwalstwa i wy-noszenia
się nad innych Ale
powinniśmy trwać (w służbie
praw człowieka) i w naszym wła-snym
kraju i poza naszymi gra-nicami"'
Czy prawa człowieka wygry-wały
w Ameryce i w świecie w
ciągu carterowskiego 4-leci-a?
Wystarczy przejrzeć roczne
sprawozdania „Amnesty Inter-national"
by dowiedzieć się że
wszystkie (sic!) rządy w mniej-- m
szyni czy większym czy w bar- -
dzo wielkim stopniu gwałciły i
gwałcą zasady uroczyście uchwa-lone
podpisane ratyfikowane
— w deklaracjach konwencjach
umowach na czele z Powszech-ną
Deklaracją Narodów Zjedno-czonych
o Prawach Człowieka z
1948 r która (z dodatkami) sta-ła
się prawomocna dopiero w
1976 r
„A I" zajmuje się tylko wię-źniami
ludźmi których los sta-nowi
drastyczne pogwałcenie
ich ludzkich praw Dalej — już
tylko tortury i śmierć A prze-cież
poszanowanie praw człowie-ka
i obywatela oraz praw zbio-rowości
ludzkich od szczebla
rodziny do szczebla narodu to
t także poszanowanie praw do eg-zystencji
w dobrobycie i poko
ju z możliwością pełnego i
wszechstronnego rozwoju w
dziedzinach religii kultury na-uki
sztuki ekonomii i polityki
Carter nic wynalazł praw
człowieka Stany Zjednoczone
przed nim Polska czy Anglia
czy Francja przed Stanami Zjed-noczonymi
zasłużyły się na
tym polu Zanim wybrano mało
znanego gubernatora na prezy-denta
Stanów którego „odkrył"
amerykański profesor polskiego
pochodcnia Akt Końcowy ukła-- y
dów helsińskich z 1975 r w
7 swoich zasadach VII i VIII i w
swoim „koszyku" nr 3 zobowią-zał
35 sygnatariuszy bardzo kon-kretnie
do szanowania tych
praw Niemniej w przemówic-ni- u
inauguracyjnym w styczniu
121
j 533
DUŻY
polityki praw czlowiel
1977 z ust prezydenta Stanów
Zjednoczonych usłyszał świat
że „nasze zobowiązanie wobec
sprawy praw człowieka musi
być absolutne (może lepiej bez-względne
czy całkowite?) Nic
wolno nam pozostawać obojęt-nymi
co do wolności gdzie
indziej" Prezydent USA wy-ciągnął
dłoń do sojuszników i
do pokrzywdzonych narodów i
przestrzegł przeciwników stwier-dzając
że Stany Zjednoczone
„wolą (może lepiej „wybiera-ją"?)
społeczeństwa które dzie-lą
z nami poszanowanie dla
praw człowieka"
Prezydent Ford odmówi! spot-kania
z Solżcnicynem prezy-dent
Giscard d'Estaing dużo póź-niej
nic chciał przyjąć Amalri-k- a
Prezydent Carter napisał do
Sacharowa i rozmawiał w Eia-ły- m
Domu z Bukowskim W li-ście
do Sacharowa powtórzył że
„nasz rząd będzie nadal uważał
się za zobowiązanego do szerze-nia
poszanowania praw człowie-ka
nic tylko w naszym kraju
ale za granicą" Już w styczniu
1977 ostrzegł Kreml przed
konsekwencjami prześladowań
Wprawdzie Helsinki dały już
od 1975 r rozruch i dysydenci
wszędzie w bloku sowieckim
potworzyli grupy dozorujące
wykonania układów wprawdzie
już w październiku 1976 r Kon-gres
USA powołał — wbrew opi-nii
Kissingcra — Komisję Kon-gresową
dla Dozoru Wykonania
Aktu Końcowego „CSCE" ale
dopiero za Cartera Vance'a
Brzezińskiego i Muskiego z ich
polityką moralną którzy zastą-pili
Kissingcrów i Sommenlcl-dó- w
z ich
oportunizmem Rok 1977 pierw-szy
rok Cartera w Białym Do-mu
to rok czechosłowackiej
„Karty 77" wzmożenia ruchu
przemian demokratycznych w
Polsce rok powstawania na
Wschodzie i na Zachodzie ośro-dków
walki prawa człowieka
i obywatela
W marcu 1977 r w wystąpie-niu
w ONZ Carter przedstawił
światu swoją politkc" otwar-tą"
(może lepiej „otwartych ra-mion")
uznającą prawo do „żą-dania
podstawowych wolności"
do „wyższego poziomu ludzkiej
egzystencji" popierającą „spra-wę
praw człowieka" zmierzają-cą
do „pełnej realizacji posta-nowień
układów w Helsinkach"
Prezydent zobowiązał się do prze-prowadzenia
w Kongresie USA
ratyfikacji wypracowanych w
ONZ umów dotyczących praw
człowieka i obywatela praw eko-nomicznych
społecznych kultu-ralnych
i politycznych także
ratyfikacji traktatu w
Toronto Ont M6R 2K9
L143 io:s
V ' V V V + V T + V V V V V '
Kennedy Travel Bureau Ltd :
296 Oueen SI W Toronto Ont M5V 2A1 Tel 3W-322- 6
'
WYCIECZKI CZARTEROWE DO POLSKI
296 Queen St W Toronto Ont M5V 2A1 Tel 362-322- 6
WYCIECZKI INDYWIDUALNE DO POLSKI
I INNYCH KRAJÓW EUROPY — APEX 1
KUPONY ORBISU WYRABIANIE PASZPORTÓW WIZ '
I INNYCH DOKUMENTÓW
' SPROWADZANIE NA STALE NA WIZYTĘ
ZNIŻKOWE PRZELOTY NA FLORYDĘ
TURY Z HOTELAMI NA WYSPY KARAIBSKIE
' 87W
Jiao
- + ' a - -
-
NAJSTARSZE PRZEDSTAWICIELSTWO
PEKAO W KANADZIE
LEON S GARCZYŃSKI LTD
UWAGAI W NOWYM LOKALU
5 RonccsvalIes Avenue —
Teł
!5S5i5555CSS®S£C®SSSsiS
SSSSOiSSSSSSSSSOSSS
POLSKA
APTEKA £
'(
r
losu
r
o
a
sprawie
t A
+ + V W
!
I
Właściciele: Andrzej Musiał Krystyna
177 Ronccsyalles Ave Toronto Ont Td 536-211- 6
(njmrzeciw nnwei Crtdit IJnionl
WYIBÓR KOSMETYKÓW CENY
Recepty Blue Cross Grcen Shield DVA
REALIZUJEMY RECEPTY DLA RENCISTÓW
WYSYŁKA LEKÓW DO POLSKI
49--S
'3£©§S#i£S£SS3£®££!
krótkowzrocznym
thePHARMACY
SHOPPE
Musiał-Tyndo- rf
KONKURFNCYJNE
HELENA MNISZEK
TRĘDOWATA
Dzieje miłości Stefci Rudeckiej i Waldemara Michorowskiego
Cena $900 z przcsjłką $1000
Do nabycia w księgarni „Związkowca" 1638 Bloor St W
Toronto Ont M6P 4A8 Wysłamy po uprzednim nadesłaniu
należności Czeki lub Money Order prosimy wystawiać na
Polish AUiance Press
eliminacji wszelkich form dys-kryminacji
rasowej „Dopuści-liśmy
— powiedział Carter w
ONZ — do lego że prawa czło-wieka
uświęcone przecież tra-dycją
zostały zapomniane"
Carter domagał się uaktywnie-nia
Komisji Praw Człowieka
ONZ przeniesienia jej z Gene-wy
do centrali oraz ustanowie-nia
urzędu Wysokiego Komisa-rza
ONZ dla Praw Człowieka
Przed Carlcicm żaden rząd
zachodni nie odważał się bezpo-średnio
i publicznie protesto-wać
przeciwko gwałceniu praw
człowieka i przestrzegać otwar-cie
przed konsekwencjami W
1977 r Siany Zjednoczone opu-ściły
MOP (ILO) ponieważ spa-raliżowana
przez komunistów
oiganizacia nic była w stanie
oprzeć się nadużjciom i gwał-tom
Cailcrowska Ameryka —
nieśmiało wprawdzie — zastoso-wała
sankcje
W głośnym przemówieniu
prezydenta (maj 1977 r) na uni-wersytecie
Notrc Danie w South
Bcnd Indiana znalazło się zda-nie
którego autorstwa Zbig-niew
Brzeziński się nic wypie-ra
a które „odżegnuje się od
„nieopanowanego (inordinalc)
strachu przed komunizmem"
bo strach ten „każe nam sprzy-mierzać
się z każdą antykomu-nistyczną
dyktaturą " Carter
wezwał Zachód do współpracy
w osiąganiu systemu między-narodowego
który by nic odłą-czał
„tradycyjnych zagadnień
wojny i pokoju" od światowych
problemów „sprawiedliwości
słuszności i praw cłowicka"
Konferencja „CSCE" w Bel-gradzie
(1977-78- ) była zawodem
wobec wbudzonych nadici
Zachód nic wytrzymywał nacis-ku
i gróźb sowieckich Ale wi-nić
należy znacznie bardziej eu-ropejskich
partnerów Ameryki
zwłaszcza Francję 'oraz różnych
neutralnych i niezaangaowa-nyc- h
Był to pierwszy rok Car-tera
a rządy zachodnio-europejski- e
gotowe były przeciwstawiać
się każdej bardziej energicznej
obronie obustronnych zobowią-zań
przyjętych w Helsinkach W
marcu 1977 r genewska Komi-sja
Praw Człowieka nic dopuści-ła
do wysłania telegramu do
Moskwy ze wstawiennictwem w
sprawie Orłowa i Ginburga i
protestem Zachód nadal boi się
Sowietów nieopanowanie!
Włodzimierz Bukowski wyra-ził
się że postawa Zachodu w
Belgradzie oznacza iz traktuje
on Helsinki jako żart Ale Bu-kowski
chwalił i chwali Caitcra
bo widział warunki w jakich
polityka carlerowska działała
W Madrycie w 1980 r ekipa
amerykańska przewodziła opo-rowi
wobec sowieckiej próby
bojkotu (rękami Zachodu)
Prawa człowieka przestawały
być — jak to określiła prasa —
tylko „lukrem na cieście" ale
?!
przy
_]_! i' I '
-r- -
iJsfcSS-SSf- t
stały się koniecznym składni-kiem
ciasta przewidzianym
prcz przepis Polityka carlero-wska
z uczulała
świadomość międzynarodową na
gwałcenie i nadużycia zagraża-jące
prawom człowieka
Wbrew w zacho-dniej
Europie przeświadczeniu
że lepiej dyskretnie i dyploma-tycznie
upominać się prześla-dowanych
Stany Zjednoczone
coraz olwarcicj i głośniej doma-gały
się poszanowania zobowią
zań Carter zabiegał o realizację
zasady iż postępowanie danego
kraju na wewnątrz icst i powin-no
być miarą dobrej woli za-ufania
jakie kraj ten uzyska
za granicą Prezydent USA two-rzy
Biuro Praw Człowieka W
tym klimacie konferencja WPA
(psychiatria) w Honolulu (wrze-sień
1977 r) piętnuje (jescc
niowiclką naduży-cia
psychiatrii ZSRR i uchwa-la
wytyczne dla międzynarodo-wego
kodeksu etycznego tzw
Deklaracja Hawajską
W lipcu 1978 Carter decy-duje
się na sankcje dsplomaty-ezn- e
i ekonomiczne — w obro-nie
prześladowanych dysyden-tów:
Vancc nic jedzie do Mo
skwy TASS nie dostanie sprzę-tu
komputerowego przyhamo-wuje
się dostawy sprzętu wiert-niczego
Carter chciał solidar-nej
postawy Zachodu i sankcji
w odpowiedzi na sowiecką agre-sję
w Afganistanie i tego nic do-stał
Rezultaty' Widoki na przy-szłość?
Cóż można bjło osiąg-nąć
w ciągu C7tcicch lat? Pizy
słabym poparciu we własnym
kraju i jeszcze słabszym ze stro-ny
tchórzliwych i oportunistycz-nyc-h
sojuszników? Przy mniej-szej
znacznie sprawności i wy-dajności
politycznej prezydenta
od jego zalet umysłu i charak-teru?
Wznowienie zainlcrcsow anią
Ne ller
Nic wiadomo jakim torem po-toczą
się wypadki w Polsce Tc
wydarzenia stały się punkiem
zwrotnym w sstemie komuni-stycznym
Tego co stało się w
Polsce nie da się porównać ani
do przewrotu na Węgrzech w
1956 r ani w Czechosłowacji w
19G8 r W obu tych wypadkach
zmiany zainicjowane były przez
górę paityjną W Polsce zarów-no
partia jak tez jej protektorzy
na Kremlu nic spodziewali się
takiego obrotu sprawy i od po-czątku
bIi przeciwni jakimkol-we- k
zmianom Co więcej rclor-m- ę
podjęły czynniki których
nic przewiduje i nie uznaje sy-stem
komunislc7ny No i rzecz
najważniejsza sprcżjną prze-obrażeń
stali się robotnicy uwa-żani
dotychczas za podporę s-ste- nut
i partii komunistycznej
Partia wyłącny rzecznik klasy
pracującej musiała godzić się
CZARTERY
Z TORONTO DO WARSZAWY
oferujemy naszym rodakom od 1 maja
Cena od 600 dolarów kanadyjskich
w obie strony
(Do wyboru 30 różnych dat odlotów i po-wrotów)
Pomagamy
Wacław
koniecznych
uuiMjmeiuuw puuruzy V
Wykonujemy na poczekaniu w biurze
zdjęcia do paszportów lub wiz
$ --k W tym roku sq czartery z Warszawy do
V OrOntO 2t rZPrwrn l A mrn fonn — - - - — — — — w J~fWVl 660 dolarów kanadyjskich w obie strVonlylJ
RJVM5 ii ii --r
7~2źs3f
powodzeniem
panującemu
o
i
większością)
w
r
Godziny biurowe:
Codziennie 9 00— COO
'Soboty 9 00—300
:
17W3 s
SYRENATRAVEL LIMITED
1684 Queen St West
Toronto Ont Canada M6R 1B3
r Solarski Pharmacy Ltd
--MulitlU (Naprzeciw kościoła św Kazimierza)
Właściciele: J Solarski i S Salapatek
Szybka i łania wysyłka lekarstw do Polski © Agencja
Pekao O Wysyłka paczek i pieniędzy do Polski & Polskie
kartki i czasopisma © Zioła Zakonnika # Urząd Pocztowy
O Sprzedaż biletów
149 Roncesvalles Avenue — Tel 536-545- 2
S1W
'w-ii!iirrrfM''lwrainM'ifflMM-iiB
5SV'VVVW'V
prawami człowieka w społeczeń-stwach
w parlamentach nawet
w rządach — zawdzięczamy Car-terowi
Bez niego nie byłoby ta-kiego
rozrostu akcji dysyden-ckic- j
Brytyjczycy przyznali że
przed Carterem gwałcenie praw
człowieka w bloku sowieckim
wywoływało tylko iormalne pro-testy
Obecnie ambasady brytyj-skie
dozorują wykonywanie zo-bowiązań
helsińskich na Wscho-dzie
Choć Carter ofiarował Krem-lowi
z całą dobrą wolą wspńł-piac- ę
w dążeniu do ogranicza-nia
zbrojeń jego polityka nie
mogła spowodować wypowiedze-nia
mu przez Sowiety cichej na-przód
a polem coraz głośniej-szej
„zimnej" wojny Ta wojna
trwała prcz całą kadencję Are-sztowania
i procesy — Nilsche
(NAD 1977) Szczarański (1977
i skazanie w 1978) zaraz po Bel-gradzie
— Orlow Ginzburg —
to takc manewr zęby wj kazać
iz polityka Cartera powoduje
oliary Ale wszyscy którzy wy-szli
cało jak tenże Nitschc czy
Boryssow twierdąc że Cartero-wi
zawdzięczają wolność
Wojna trwała bo mylą się ci
klóry twierdzą że Kreml wo-lałby
Caitcra od Reagana Prze-ciwnikiem
groźnym dla wrogów
wolności demokracji i praw
człowieka i samostanowienia na-rodów'
jest — na długą metę —
właśnie Carter jak przedtem
Truman ale nic Goldwalcr czy
Reagan Klęska wyborcza Caitc-ra
to także sukces Sowietów i
zachodnich oportunistów Nie
chcieli albo bali się carterow-skie- j
moralności dccydowaną
obi one zasad nazywali kpiąco
„krucjatą" prezydenta który
„umie tylko modlić się" Ni-xo- n
modlił się na klęczkach w
„Pokoju Owalnym" a z nim ra-zem
Kissinger ale pod obu-chem
Watcrgatc
Opuszczony prze zwolcników
którym wskazywał jak i całe- -
ssę
na istnienie innego czynnika
obok siebie faktu niespotykane-go
dotjchczas w żadnym z sate-litów
Komentatorzy wydarzeń
przewidują dwie możliwości na
najbliższa przyszłość:
Pierwsza to powolne przejmo-wanie
kontroli nad niezależny-mi
związkami przez partię ko-munistyczną
przy pomocy na-cisków
szykan adminislrarcyj-nyc- h
i ołamów i intiltracji
Władze będą próbować podpo-rządkować
„Solidarność" paitii
komunistycznej lub tez ją roz-łożyć
i skompromitować Takie
rozwiązanie podobałoby się Mo-skwie
która wywiera naciski na
Warszawę by rząd odstąpił od
układów podpisanych w Gdań
sku
Druga możliwość to wywoła-nie
nowej fali strajków które
dałyby Sowietom pictekst do in-terwencji
wojskowej Przygoto-wania
do niej są ponoć na ukoń-czeniu
a dowództwo czeka tylko
na decyzję rządu sowieckiego
Obie te możliwości sprowa-dzają
się do lego samego zagad-nienia
a mianowicie ze w syste-mie
komunistycznym nie może
być miejsca na inne organiza-cje
cy leż związki niezależno
od partii Paitia nie podicli się
swoim monopolem władzy ani
tez nie uzna innego źródła dys-pozycji
poza sobą
Układy gdańskie dały robot-nikom
prawo do tworzenia nie-zależnych
związków zawodo-wych
do strajku oraz wydawa-nia
własnego pisma poa zasię-giem
cenzury a więc do głosze-nia
poglądów odmiennych od
partii Sowieckie masmedia nic
podały dotychczas treści tych
układów Prasa i radio mówią
tylko o „nowych" związkach w
Polsce nic wspominając o ustę-pstwach
reżymu o utworzeniu
niezależnych organizacji ani o
prawic do strajku Przyznanie
się do łych ustępstw i do zmian
w Polsce bjłoby podważeniem
całego dotychczasowego porząd-ku
w obozie sowieckim a na
dalszą metę zagrożeniem dla
systemu jednopartyjnego w obo-zi- e
komunistycznym Przed Kre-mlem
stanęło widmo „poloniza-cji- "
zarówno w krajach satelic-kich
jak też w samej Rosji
Przykład Polski może okazać się
zaraźliwy i postawić pod zna-kiem
zapylania legalność reży-mów
komunistycznych Legal-ność
la opierała się dotychczas
na doktrynie marksistowsko-leninowskie- j
że partia komunisty-czna
jest jedyną legalną repre-zentantką
klasy robotniczej
mammmammmumm
mu narodowi wielkie i trudne
cele bez nadziei natychmiasto-wych
sukcesów polityk niestety
pechowy człowiek rzetelny czę-sto
za długo szukający najsłusz-niejszego
lozwiązania Carter
przegra! wybory Pregrał pre-zydent
który podjął samopas
trudne zadanie przywrócenia w
polityce światowej przyzwoito
Stanisław Blicharski
CZY ZNAJOMOŚĆ HISTORII JEST POTRZEBNA?
"poionizacji"
Dla wielu Czytelników tytuł
powyższy może się wydać dziw-nym
Niemniej dosyć często
spotyka się ludzi którzy na ta-kie
pytanie mają odpowiedź ne-gatywną
Twierdzą nawet że
zajmowanie się przeszłością jest
zbędnym balastem tak w szko-le
jak i poza szkołą że prze-szkadza
to tylko w postępo-wym
życiu bieżącym
Nic wdając się w analizę ta-kich
i podobnych wypowiedzi
ograniczymy się tylko do stwier-dzenia
że jest to skrajnie błęd-ne
nastawienie i rozumowanie
Ludziom lak na znajomość hi-storii
patrzącym można tylko
sczerzc współczuć
Żywotna wiara i codzienne
praktyczne życie naszego szcze-gólnie
zachodniego świata znaj-duje
przecież punkt oparcia w
wiedzy historycznej Najlep-szym
przewodnikiem w każdego
rodzaju pracy jest doświadcze-nie
osobiste i minionych poko-leń
Osobista dojrzałość człowie-ka
jest zbudowana na reflek-sjach
dnia „wczorajszego" Prze-szłość
jcsl naszym źródłem iden-tyfikacji
W każdym danym mo-mencie
teraźniejszości która
sybko przemija tylko prze-szłość
może nam być znaną
Znajomość historii czyli prze-szłości
wzbudza w nas dwa
uczucia: szacunek dla naszych
obrońcą robotników przed wy-zyskiem
kapitalizmu
Robotnicy polscy zadali kłam
lej doktrynie Oświadczyli iż
partia nie umiała pokierować
ani życiem narodu ani klasy
pracującej i zażądali stworzenia
organizacji niezależnej od par-tii
Dawniej monarchowie absolu-tni
opierali swoją władzę na
rzekomym prawic Boskim Każ-dy
władca potrzebuje pewnego
rodzaju przyzwolenia od podda-nych
pewnej idei która legali-zuje
jego rządy Napoleon po-wiedział
kiedyś iż dziedziczni
monarchowie mogą ponieść
wiele klęsk ale mimo to powró-cić
do władzy „Moje rządy nic
przeżyją dnia w którym prze-stanę
być silny" Breżniew opie-ra
swą władzę na rzekomym
mandacie otrzymanym od robo-tników
Ale mandat ten jest cał-kowicie
wyimaginowany Komu-niści
utrzymują się przy władzy
wyłącznie przy pomocy siły Ca-ła
ich teoria o woli ludu pracu-jącego
i obronie uciśnionych
oraz dziejowej determinacji jest
po prostu tikcją O ile ktoś je-scze
wierzył w te bzduiy prze-konał
się na Polakach jak jest
w rzeczywistości
System komunistyczny cier-piał
od samego początku na kon-tradykc- ję
między wymogami
gospodarczymi i kontrolą polity-czną
Wzrost ekonomiczny wy-maga
większei swobody a swo-boda
powoduje zmniejszenie
kontroli partii nad obywatela-mi
Zacofanie techniczne i go-spodarcze
ustrojów komunisty-cznych
jest wynikiem ścisłego
nadzoru politycznego paitii Z
tego ślepego zaułka może je
wyprowadzić jedynie pluralizm
a więc „polonizacja"
Nie można całkowicie odrzu-cić
lego procesu ani w Sowie
lach ani w innych satelitach
Władze komunistyczne starają
się poprawić sytuację różnymi
sposobami Modny jcsl dziś mo-del
węgierski przewidujący
szerszy zakres manewru gospo-darczego
który nic podważa
autorytetu partii Obecna gene-racja
starych komunistów w So-wietach
jest juz na wymarciu
Młodsze pokolenie nie będzie z
pewnością trzymać się tak kur-czowo
ideologii która nic zdała
egzaminu Będzie im pomocny
eksperyment polski Dużo dopo-wiedzenia
mieć może Zachód
dostarczając pomocy tylko za
cenę pewnych ustępstw ze stro-ny
Moskwy
„Dziennik Polski
i Dziennik Żołnierza"
ści i altruizmu Czy przegrała
także sprawa praw człowieka
którą Carter wbudował w poli-tykę
zagraniczną Stanów Zjed-noczonych?
W inauguracyjnym przemó-wieniu
Reagana znalazło się sło-wo
„wolność" ale nie padły
słowa „prawa człowieka" Nikt
na pewno w Waszygntonic nic
r r
praojców za ich osiągnięcia i
dążność do podobnej im przed-siębiorczości
i odwagi
Wiele rzeczy w naszym co-dziennym
życiu przyjmujemy
obojętnie jako coś normalnego
zwyczajnego nic zachwycamy
się samochodami samolotami
radiem telewizją itp Wszystko
to wydaje nam się bardzo pro-ste
A przecież wszystko to nie
istniało w przeszłości — prze-cież
sto czy pięćdziesiąt lat te-mu
ktoś dokonał wielkiego wy-siłku
umysłowego aby to wyna-leźć
i wykonać To tez jest hi-storia
— historia warta znania
Historia może być używana
jak obraz otrzymywany przy
pomocy lornetki lub stereosko-pu
dzięki czemu możemy wy-raźnie
widzieć problemy dnia
dzisiejszego W kontekście pi ze-szłoś- ci
życic bieżące nabicia
głębsego znaczenia Jeżeli wy-padki
dziś przeżywane zostają
uzupełnione podobnymi z prze-szłości
wówczas otrzymujemy
pełniejszy obraz rzeczy Ten
pełniejszy obraz pozwala nam
wówczas na lepszy osąd ważno-ści
spiawy i podjęcia właściw-szych
decyzji Obraz laki daje
nam również przykłady rezulta-tów
jakich możemy oczekiwać
jak również ostrzeżenia odnoś-nie
niepowodzeń
Znajomość historii wzbogaca
i poszerza horyzonty myślenia
Osoba znająca historię jest mniej
skłonna do wierzenia że każda
opinia musi być słuszną ze każ-de
postępowanie jcsl altruisty-czn- e
lub że każde zniszczenie
jest godne pożałowania Osoba
laka jest mniej skłonna do zło-śliwego
obmawiania innych lu-dzi
i żywienia uprzedzeń do lu- di innej rasy lub narodowości
czy też praktykujących inną ic-ligi- ę
Historia jest jednym z pod-stawowych
składników myśle-nia
człowieka kulturalnego Jest
koniecznym składnikiem doj-rzałości
Wiemy jak trudno
jest prowadzić dłuższą rozmowę
z człowiekiem nie mogącym na-wiązać
czy porównać takich czy
innych zagadnień czasu bieżące-go
do podobnych z przeszłości
Nasza kanadyjska kultura ma
korzenie na wiciu lądach Idąc
śladami tych korzeni stwierdzi-my
że na to czym Kanada jcsl
dziś złożyli się ludzie bodajże
pochodzący z całego świata I w
tym przypadku również — tyl-ko
przez znajomość historii mo-żemy
osiągnąć świadomość sa-mych
siebie
Jednakże aby korzystać w
pełni z wiedzy historii trzeba
ją czytać poprzez granice róż-nych
krajów tzn-zami- ast czy-tać
historię swego kraju jako
własną a historię innych naro-dów
jako coś zewnętrznego
Musimy przyjąć fakt istnienia
zwyczajów innych ludzi dla
których często skrajnie odmien-ny
od naszego sposób życia jest
dobry i odpowiedni Wiele ka-nadyjskich
problemów będzie
lepiej rozumianych kiedy bę-dziemy
patrzeć na nie jako na
część problemów świata
Fakty historyczne połączone
są łańcuchem konsekwencji Bę-dąc
częścią cywilizacji jesteś-my
jednocześnie narodem Cy-wilizacja
nasza wyrosła i istnie-je
w sąsiedztwie innych cywili-zacji
świadomość tego faktu
jest również hamulcem przeciw-ko
pośpiesznemu niesprawied-liwemu
i egoistyczno-jednostron- -
25 27 11 31
ośmieli się powiedzieć że Stany
Zjednoczone klóic powstały by
bronić praw człowieka przesta-ją
o nic dbać Zasada pozosta-nie
ale jak przedstawiać się
będzie praktyka?
Czy przetiwa Biuro Praw
Człowieka w Białym Domu?
Ekipa Reagana uważa ponoć
że sama zasada wystarczy
nemu postępowaniu w stosunku
do ludzi innej narodowości ra-sy
lub wyznania
Organizacja Narodów Zjedno-czonych
zaleca poszczególnym
iv adom wywieranie większego
nacisku na naucanie historii w
szkołach bowiem znajomość te-go
przedmiotu przyczynia się
bardzo do lepszego międzynaro-dowego
współżycia i współpra-cy
A tak przecież powinno być
Znając historię innych narodów
stwierdzimy że gdziekolwiek
człowiek się znajduje wszędzie
jest sobie podobny wszędzie
ma podobne pioblcmy Abyć
musi posiadać żywność i odpo-wiednią
odzież Aby być twór-czym
i rozwijać się umysłowo
musi mieć ku temu odpowied-nie
warunki Wszędzie leż czło-wiek
— jako jednostka indywi-dualna
— chce być wolnym
Spotjka się czasami ludzi
twierdzących c cylanic prac
historycznych jest dla nich nud-ne
ze powolność rozwoju czło-wieka
na przestrzeni minionjch
wieków jest dla nich przygnę-biająca
Twierdzenia takie i im
podobne nic są słuszne bo je-żeli
w zapiskach o życiu minio-nc- h
pokoleń najdziemy naw cl
okresy salcństwa to również
są lam okresy wielkości — obok
poważnych pomyłek znajduje-my
wspaniale i wartościowe
czyny
Trzeba zwracać uwagę na rze-czy
ważne a nic na drobiazgi
Nawet jeśli zrobimy pomyłkę
ustalając datę stworzenia świa-ta
na 4000 lat przed nar Chr
i zapoznamy się z życiem i roz-wojem
człowieka w tym okre-sie
to przecież jest to o wiele
lepsze i korzystniejsze niż pa-trzenie
w pizeszłość tylko do
daty Konfederacji Kanady! Je-śli
doszukując się przycyn
wybuchu dwóch ostatnich wo-jen
światowych stwierdzimy że
każda z przeczytanych dziesię-ciu
książek powie nam coś inne-go
to mimo to będziemy bliżej
prawdy niż bjśmy sami zdecy-dowali
że była tylko jedna
przyczyna albo ze takiej wcale
nic było
Czytając historię ludzkości
stwierdzamy że nic było okre-su
który by nie był uważany za
krytyczny przez ówcześnie żyją-cych
Właściwie to cała historia
ludzkości wydaje się być jed-nym
łańcuchem kiytycznych
okresów a okres bieżący jest
najbardziej krytyczny bo my
w nim żyjemy A mimo to
przecież ta przeszłość — histo-ria
— dała nam posiadaną dziś
wiedzę sztukę ideę które tak
często przyjmujemy jako coś
normalnego zwyczajnego
Przedsiębiorstwo przemysło-we
nic znające własnej histo-rii
będzie mieć wielkie trudno-ści
w swym rozwoju i planowa-niu
na przyszłość Naród który
nic zna swej historii jest ogra-niczony
w swym istnieniu tylko'
do krótko w czasie teraźniej-szym
żyjącej generacji Innymi
słowy — czym rozum jest dla
indywidualnej jednostki ludz--
kiej tym historia jest dla ludz-kiej
rasy Dzięki swemu rozu-mowi
w przeciwieństwie do
innych stworzeń człowiek nie
jest ograniczony tylko do wąs-kiego
czasu teraźniejszego bo
ma dostęp do względnie odleg-łej
przeszłości z którą teraźniej-szość
się łączy i z której on sam
pochodzi
KSIĄŻKA KUCHARSKA
(w jęz angielskim)
POLISH COOKBOOK
Autor: Zofia Czerny
Bogato i kolorowo ilustrowana książka
kucharska w płóciennej oprawie i pięknej
obwolucie zawiera 1200 przepisów zup mięs
ryb sosów ciast deserów itp
Cena $11 (z przesyłką $12)
Do nabycia w Księgarni „ZWIĄZKOWCA"
1638 Bloor St W Toronto Ont M6P 4A8