000098 |
Previous | 2 of 8 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
"Związkowiec" (Tlić AHinncro)
Pilnted and Puhlished ovrry Mondny and Wednesday by
fcOLISH ĄLLIAHCe CRESS LIMITED
U38 Iłloor Street West — Toronto Ónt Canada'-- - M6P ĄĄZ
Telephones: 531-249- 1 531-249- 2
Sccond class mail rcgislratloipnunibcr 173
Officlal Organ of The Polish Alliance of Canacla
Jan Bichs — Chairman of the Board
Gustaw StodkcHSki —
No part of this publication may be reproduced or transmitted
in any form or by any means without permission
PRENUMERATA
Roczna — $2500 Półroczna — $1600 Pojedynczy numer — 35f
Na marginesie
pewnego zebrania
kilku dni? mi odbyło sie walne zebranie członków
jednej z polonijnych instytucji bardzo zacnej i zasłużo-nej
wśród naszej społeczności a która w bieżącym 1981 roku
doczekała się swego jubileuszu 25-lec- ia istnienia i działal-ności
Z pewnych względów nie będziemy wymieniać jej z naz-wy
bo wystarczy zresztą gdy powiemy iż powstała y Toron-to
na zakończenie obchodów stulecia śmierci naszego wiesz-cza
narodowego Adama Mickiewicza w 1955 r
Wówczas to kilku zacnych działaczy ustaliło wytyczne
dla powstałej instytucji wybrano dla niej zarząd i z dość
pokaźnym jak na owe czasy kapitałem zakładowym w sumie
I)i2500 kazano prowadzić pracę kulturalną i oświatową wśród
naszej etnicznej grupy polskiej
Trzeba i należy powiedzieć iż instytucja ta była wówczas
pierwszą w Polonii Kanadyjskiej organizacja tego rodzaju
i o takich celach Od samego też początku i do dnia dzisiej-szego
jest instytucją całkowicie finansowo i organizacyjnie
niezależną
I może v tym właśnie fakcie zawarta jest jej siła i atrak-cyjność
działania!
Podobnie jak zacnym i wielkich wartości charakteru był
inicjator jej powstania — tego samego pokroju działaczem
jest powszechnie wśród nas znany i wielce ceniony społecz-nik
któremu przyszło doczekać się jubileuszu' 25-lcc- ia na
stanowisku Przewodniczącego
Toteż zagajając obrady wspomniał o tej swojej i swej
instytucji rocznicy apelując do zebranycn o odmłodzenie
zespołu 15 kuratorów' i koniecznej zmianie zarządu
Ze sprawozdania z działalności za minione trzy lata
uczestnicy zebrania dowiedzieli się o bardzo wielu pożytecz-nych
faktach o udzielanej pomocy naszym bibliotekom
Kanadyjsko-Polskiem- u Instytutowi Badawczemu udzielonych
studentom stypendiach i innych pomocach finansowych oraz
o znakomicie organizowanej akcji odczytowej Za to wszystko
Przewodniczący i cały zarząd Kuratorium otrzymał absolu-torium
z podziękowaniom
Gojzej natomiast było kiedy przyszło z kolei do wyboru
5 członków którym w tym roku' wygasa kadencja Tutaj
sprtiwa utknęła z miejsca w martwym punkcie W pierw-szym
rzędzie w kąt poszedł apel Przewodniczącego instytucji
o odmłodzenie kierownictwa Zgłoszono wprawdzie kilka
nazwisk ale cóż z tego kiedy osoby te odmówiły przyjęcia
kandydatur Po kilkunastu minutach takich targów i nama-wiań
tizeba było zapomnieć już o odmłodzeniu ale modlić
sic by ktoś raczył "zgodzić się na wybór nie zwracając już
uwagi na wiek kandydata
Doszło w końcu do tego że z biedą wybrano takich którzy
juz bardzo dawno o swej młodości zapomnieli Z drugiej
znów strony należy powiedzieć iż apel Przewodniczącego
o odmłodzenie kierownictwa tej instytucji musiał trafić w
próżnię bo gdzie było szukać tego odmłodzenia kiedy na
sali znajdowali się i mieli prawo czynne i bierne sami prawie
emeryci Padły więc i 'akie słowa': "Dobrze Przyjmę wybór
ko jestem na emeryturze mam więc sporo czasu" Ż takich
właśnie osób znalazł się nawet ochotnik na prace w łonie
kuratorów
Czy więc możliwa była zmiana Przewodniczącego jeśli
na członków kuiatorium nie było chętnych? Z drugiej znów
strony i w naszej ocenie — obecna zmiana na stanowisku
Przewodniczącego byłaby krokiem bardzo ryzykownym i kto
wie czy nie stałaby się początkiem końca tej zasłużonej dla
npioelodnoijsnzełoj społeczności instytucji Lepiej więc że do tego
Wracając jeszcze do sprawy odmłodzenia składu kura-torów
może by znalazły się młodsze osoby ale wybrać ich nie
można było " bo statut na to nie zezwala" Ale nie bierze
się pod uwagę takich np faktów iż w składzie kuratorium
wiszą od lat osoby mieszkające nad Pacyfikiem w pracach
instytucji nie biorą żadnego udziału — to na takie dziwolągi
i paradoksy statut zezwala prawda?
I jeszcze jedna sprawa
Pomimo parokrotnych powiadomień w nrasie o vvzna- -
i
L
Chief
z
i
dysku-sji
były:' dodatkowe przepisy
dla
lub
dla
sądowej działalność
i
"'— -
czonych obradach przyszli na nie ci którzy na
nic od kilkunastu lal oraz kilka twarzy I tutaj
należy stwierdzić brak
naszej ze strony
już się w Toronto dobrze wiedzie
jej się tez dobi7e a wśród której bardzo duży odsetek
a do takiej
Szkoda że lak jest żałować tez należy iż niedawno
przybyli rodacy nie i nie się z
społecznością w takim stopniu i czasie
to wszystkie rzuty
Konferencja praw człowieka
Na początku lutego br od-była
się w Ottawie konferen-cja
rozpatrująca różne sposo-by
prawodaw-stwa'
zabezpieczającego prawa
człowieka na terenie
zgodnie z kodeksem praw
człowieka ONZ do klóreeo
zgłosiliśmy swój Spot- -
Kanie to odbyło się na szcze-blu
federalnym prowincjo-nalnym
terytorialnym Wzię
li w nim udział
odpowiedzialni za tę dziedzi-nę
a przewodniczył sekretarz
stanu Francis Fox
Była to już dru&i
konferencja') w Kanadzie Mi- -
aie nu prze- -
gląriaeyiew-ozieoaHP-- j
Wawrow Sccreiary
Acting Cditor-i- n
człowieka ze szczególnym
uwzględnieniem
jak najlepszego wykonania
obowiązków płynących Mię-dzynarodowej
Umowy Praw
Cywilnych Politycznych
Głównymi tematami
wobec dyskryminacji prawo-dawstwo
wyjątkowe rekom-pensata
ofiar bezprawne-go
aresztowania uwięzie-nia
rekompensata ofiar
pomyłki
zatwierdzająca specjalne
programy' popierające Mię-dzynarodowa
Konwencja Eli-minacji
Dyskryminacji Wo- -
PKoljiel
przychodzą
nowych
kompletny zainteresowania się dzia-łalnością
instytucji emigracji ostatniego
rzutu która zadomowiła
jest
inteligencji więc osób przydatnych instytucji
nasi
tutaj integrują asymilują naszą
polonijną jak czyniły
poprzednie emigracyjne
zapewnienia
Kanady
akces
ministrowie
tego tvnu
juauuwietoflyiiui
problemu
LUDZIE MOŻE
jl Anna Manna Kroi
(Trzeba żebyśmy wiedzieli od przed domem w Krzakach buks 1980 — zwolnienie Trzydzieści obcymi tym bardziej No i od-począt-ku
wszystko to moie zro-- spanu jakiś grób Chcieliśmy lal jaki zbieg okoliczności'
'
tącl każdego dnia ubywało po
zumiemy co 'się stało Czter)ia- - pizenieść go na cmentarz i za- - prawda? -- j- "' j celnym delegacie po dwóch ty- -
stego sierpnia co stało się po
mounauej parę minut meay w
wenoaząc o stoczni uina wn- -
lentynowicz zobaczyła w bramie
jakieś panie cckajace na nia z
kwiutami i usłyszała że jacyś
panowie proszą 'by weszła na
koparkę i powiedziała parę
slów)
— Mam pięćdziesiąt jeden
lat urodziłam sie na Wołyniu
— Miałam matko' ojri i bn--
la Kiedy wybuchła wolin o'i-
-
ciec poszedł na fronl brata wy-wieźli
a matka umarła na ser-ce
Przygarnęli mnie obcy lu-dzie
Po powrocie do PoKki za-częłam
chodzić po wsiach i naj-mować
się do pracy: latem do
żniw jesienią do sprzedawania
noży kuchennych które gospo-darze
wyrabiali ze starych kos
a zimą moi państwo pedili wód- -
kę wiec w nocy pilnowałam ze- -
ht ' iin uiin i:n'
nosiłam w plecaku butelki na
handel Za te wódko i noże do- -
stawałam mąkę ziemniaki i nat- -
tę które dźwigałam z powrotem
do moich państwa
Prayjechaliśmy do Gdańska
Gospodarze dostali z Unuy
klacz i krowę panicze poszli do
szkól i musiałam zająć się gos-podarstwem
Ja do szkoły nie
stały ko-skończył-am
se bulek i
choć sie- - mogłam
dem Trzeba było w pełnić an- -
kielc na spawacza wpisałam
-- lviv um uuica iutnvi — iua
U Ania no na siódcm- -
kę Z czwórki bardzo łatwo sió- -
demeczkę zrobić więc tak zosta--
ale prawda jest taka że już
nigdy nie uczyłam się tyle
na kursie dla analfabetów w
stoczni i na kursach spawania
Moi bogacili się mie-li
już konie świnie źrebaki
pięć krów i kury i już sic naj-mowało
ludzi do pracy Ja
o czwartej żeby nakar-mić
stworzenie i przygotować
śniadanie pracownikom o siód-mej
szlam robić w polu i paść
krowy wracałam o siódmej
wiecór doiłam ki owy szlam z
sierpem i wózkiem po pokrzywy
dla świń przekręcałam je w
sieczkarni kładłam' się o dwu-nastej
wstawałam o czwartej i
karmiłam stworzenie
Wie mowie zęby oskarżać
tylko żeby oddać wierność moim
przeżyciom
Któregoś dnia zauważyliśmy
Losy powojennej cmigracii
polskiej sa przedmiotem róż- -
nych specialistów nauko- -
wvch: socjologów psycholo- -
gów filologów nie mówiąc
już o szczególnym wręcz za- -
interesowaniu teoretycznych
i praktycznych polityków
wszystkich maści Od tematu
miejscowościach prawdziwe politycznych
Ko-wspomni- eń
reportazy trochę satyrycz- -
nych i taka sama ilość palety- -
cznych felietonów
wierszy kilka sztuk i wszy--
stko Twórczość ta zresztą
stanowiła wyraz ak-tualności
powstała w latach
1950 a wiec w początkach za-domowienia
się polskich emi-grantów
Wielkiej Brytanii
Może należałoby przypom-nieć
jakoże to już czasy odle-gle
i naszych Czy-telników
nieznane
ze po Wielka Brytania
terenem masowego na
pływu Polaków' I tak rŁ"'
byli tam w pierwszym
Polskich Sił Zbrój- -
nych którzy walczyli na Za- -
chodzie a odmówili po cof--
nięciu uznania rządowi RP
w Tnnrlvnin nnwrrltii Pni- -
ski Niezależnie od po- -
sfnnnwili nnznslać w AnelU
czolam kopać ale co ne był
groo tynco zauopane pudełko
utworzyłam je i 70Daczyiam zło- -
te zegarki broszki i pierścionki
— jeden piękny zwłaszcza jak
tizykrolny opleciony wąż z nie- -
bicokim oczkiem ale pani przy- -
biegła zgarnęła wszystko w far- -
tuch i zabrała
Na wigi1'9 Powili mi w
kuchni lalerz ' przynieśli opla- -
lok Nie chciałam siedzieć sama
wi? P°szlam cl° koni ' PoJziclt- -
ium się opiaiKicm ze zioiKą lo
bj la piękna klacz w kieracie
szla jak aityslka krokiem ta- -
neeznm — była wniuwa i dc- -
likatna Złożyłam iei życzenio :i
Z!otka zarżała — jeśli taMe rzc- -
czy sa niepotrzebne to prose
skreślić Ja llko mówię żeby
oddać wierność 7jo pani pytała
W polowie lala postanowiłam
"c SAc oczy poniosą Szłam
słam usnęłam Haloi irlo i mv
ślę sobie co robić życie odebrać
b} najlepiej ale jak? Moi pań- -
siwo wyrabiali z padlego bydle--
oia myctio i widziałam jan soda
kaustyczna sjbko rozpuszcza
wszystkie kosteczki Byłoby do- -
brze tochę tej sody zdobyć ale
skąd No i nie odebrałam sobie
życia i poszłam dalej
Trafiłam do piekarni Zosta- -
jeść ile chciałam Normalnie - bu la Moja a ja biorę jen iiil mu iiiui iiuy mu uili:
to ja biorę i ile chcę to jem
Ilu ja dobrych ludzi spotka- -
lam w życiu Tych co mi pozwo- -
liii białe bulki jeść i tych któ- -
i7 mi oddali za darmo sutery- -
nę i co dali piecyk żebym so- -
bie do suteryny wstawiła (bar-dzo
dobry jest taki piecjk na
odmrożenie- - tylko trzeba naj-pierw
nasmarować ciało nafta i
gnać przy otwartym ogniu że-by
nafta wyparowała) ale naj
ważniejszy był jeden pan który
powiedział — nie siedź tutai
lak Idź do stoczni nauczysz się
i staniesz się człowiekiem
Nie spalam cała noc Modli- -
łam się do Matki Boskiej Ostro- -
bramskiej i cala noc drżące ser- -
co w mei piersi: czy tylko przyj- -
ma mnie do lej stoczni czy tyl- -
ko" przyjmą Ale Matka Boska
wysluch mnie i w listopadzie
1050 roku przyjęło mnie na kurs
{]in ósmego listopada
dokładnie tu jest pieczątka a
tu druga obok ósmego sierpnia
chodziłam tyle co przed wojną lam -- tam bo wszędzie
wtedy cztery klasy białych niech pani
w papierach podaję że sclńe wyobrazi że je
przerób
ło
co
państwo
wsta-wałam
zaledwie opowiadań polskie Należą co
nieznaczna przeszłości walska dzieje
nieco
w
dla wielu
całkowicie
żołnierze
awaczy
pieniędzy na kupno domów
tego powstały w po--
bliżu takich
polskie Budynki ściślej ba- -
raki wojskowe wzniesione w
czasie wojny do dys- -
pozycji samorządom te
przeznaczyły je na mieszka- -
nia dla Polaków Tak wiec
ludność ich wzbogaciła sie
i przeniosła "na wla- -
sne" Te zamierzchłe czasy są
tematem powieści "Pograni- -
Powiedzmy razu bardzo
interesującej i dowcipnej
pseudonimem Kowal-ska
opowiada dzieje osiedla
w miejscowości o fikcyjnej
nazwie Crowley znajdującej
sie na pograniczu Anglii i
Walii Tok relacji te-go
osiedla jej ludności ujęła
Kowalska porami roku: je- -
„ ' ""' W1U na' ilłUi" fJ6 Z P'T ą' f?ea?taWI- -
x ]iczn? °?ob ob°lSa
f101 f°znee° poziomu intc- -
leklualnego stosunków ro- -
dzmnych poglądów polltycz- -
"ych llP- - Kowalska kreśli
zyuiu luuzm w lym
cywile oraz członkowie Jest bo8ale )v 4mie"
wbjskowych którzy znajdo- - ęcz szczególiki
sie tam od 1940 r Bez- - !en'e doJrzale uwaza Sle- -
5
pośrednio po wojnie do tej --lcsl w Vzec' samej wyrwa-mas- y
żołnierskiej doszli jeńcy nc } Pna- - Powinno się
kampanii wrześniowej ty-- matyzować usadowić ale
siace więźniów obozów kon świadomie przeciwstawia się
cenlracyjnych oraz wywiczio- - lcm'' Jakkolwiek wbrew swej
nych na przymusowe roboty wo1' nieświadomie toczy się
do Niemiec przystosowywania Jc- -
Rzad brytyjski skupił % któizy "na-skowyc- h
w obozach przepro- - fladuW Anglików bo np
wadzajac demobilizacje i kie- - kwiatami zdobią ogródek in-ruj-ac
ich do różnorakich n'h bo PP'crają Skarb Na-prać
Starano się te obozy ™dowy a szcz lnnVch bo
możliwie szybko rozładować popierają Są swary o
po prostu napływowa lud- -
dzieci- - ° I??zom moralności
polska "rozmieścić w róż- - ?° oczywiście są panowie
nych miejscowościach Liczę- - klorzv zostawili zony w Pol-bni- e
największe skupiska sce a fu ln? l ™ brak
powstały w dużych miastach oczywiście 1 takich pan które
przemysłowych z Londynem swoich ślu-n- a
ale sporo osób usa-- bny?h' a e szczęśliwie znala-dowił- o
się w mniejszych mia- -
zl--
V f"11 Jakze Pam? z "ŻY-stac- h
Roz moSa-- A że były czasy lo scierpicc?
zysu mieszkaniowego a po- - jednak pdko-nadt- o
Polacy przybysze lenie: dzieci które wpierw
—do—miejseowej- -
NIE SĄ ŹLI
Walentynowicz rozmawia
NASI
Rok nożnie i moie zdieoie no- -
jawiło sie po raz pierwszy w
oilzCcie w artykule "Nasi
Pi'7nrlnwnipv' i odtąd pojawiało
mo rnraz enścioi --i nrrr-r-t 7ln
tein Jllodzieży w Berlinie z oka- -
vii icónwosu zvin7lmw'Vnwnrln
wycb (pojechaliśmy we trójkę _ soldek Gołąbek i ja
delegaci Stoczni' oraz w gablot- -
ce przodów nikówna dziedzińcu)
W kombinezonie tam stoję przy
pracy w jednym ręku trzymam
masKę a w urugiej rączKę spa- -
walniczą Obok mnie stoi Wiś- -
niewska Jadwiga— dwieście
czterdzieści procent i Sekuła
Rmilia — dwieście diesior Ji
miałam wykon najwyższy —
iluieście siedemdziesiąt
normy GabloUa stała przed dy- -
rekcją a pod nią czerwoną 1'ar--
ba ""'i SPAWACZKI — imuwwm z mtAiJi
IM "RÓŻY LUXEMBURG"
Najważniejszym wydarzeniem
w tamtych czasach był Zlot Mlo- -
dzieży w Berlinie w 19ol roku
""Ji"""' uwa ijku- -
clme na obozie przygotowaw- -
czym gdzc ucylsny się wiciu
rccy: chodema krokiem mrr- -
sowym śpiewania Ilej
wy konie rumaki oraz
nr nnunn'1i no nv inii ' nu imperializmu Zwłaszcza nie na- -
leżało dać się namówić do pozo-stania
a najlepiej tizymać się
ffi li iwr t łlfl ni"łVin rwri onin nin
wiadać w 0„ńl6 Pamietam
c jak m0( (nik ?e fil -
1 °' '
- mmc podszedł imperialistyczny
prowokator to skąd mogę wie- - d:eć jakbjm się zachował? Na
co wstał kolega z Olsztyna
blondyn i powiedział' — je-żeli
już teraz kolega nic wie
jakby się zachował to cóż dopie-ro
w Berlinie? I kolega górnik
musiał złożyć oświadczenie że
źle się czuje ze zdiowiem i
na Śląsk
Co do mnie to siedziałam ci- -
ehutko i powtarzałam sobie że
na pewno do żadnego pro oka- -
torą nie otworzę ust nawet
Osiemnastego sierpnia zwie- -
dzaliśmy v Berlinie pierwszą
wyslawe czeska Chodziliśmy
rno nici dwóikami a nrzv vvi- -
ściu — patrzymy — nic ma 'iia--
szego kolegi z Olsztyna tejjo wv- -
sokiego co nic 'byl pewny jak
zachowa się górnik Robimy a- -
pel odliczamy — nie ma Idzie- -
my na kwaterę nikomu z nikim
rozmawiać nic wolno a już z
sizlkoośłyć poópuźnszieczj a peowsiendale
i przyjeżdża tylko na
święla na wakacje Nie czują
się już dobrze w Crowley
Pewna ilość sie dalej
rozpoczyna wyższe studia a
osiedle topnieje Starzy mie--
szkańcy umierają coraz
row polskich w Anglii
owych osiedli w Crowley na- -
stępujaco:
"Rośnie w Marchii ti-z- e-cie
pokolenie Słowian —
prawie doszczętnie wyzwo-lone
od polskiej mowy a
wkrótce chyba i niewyma-wialnyc- h
nazwisk Pokuł u-j- ą
resztki tradycji i oby-czajów
póki żyje' pokole-nie
pionierów Jak
niejsze rasJy tak ci ule- - ga„!a„ Pograniczu które 1 : 1 wayaihu (Jizuiupm w JCUj- -
nvm tyglu Nie odle-gły
czas gdy nasi ludzie
roztopią sie w nim bez śla-du
jak znikł stary i bogaty
w tradycje Crowley które-go
nazwa jest dziś pustyni
dźwiękiem Można ją jesz
cze oglądać na pochylonym
drogowskazie u" rozstaj- -
dróg przy- swmskiei iodo- -
1 t tvii ATr Mils!on!i nlo HiTrfn
-- A ' fa' wskaż dziś nikomu niepo
1 wiedzie do nikąd
w rosi w żywopłot 1 nie pa
rn fi ifllr 11 tvi --Itiia 4 r --nie będizie go po co podnioii- -
„ '
'
Nie trzeba chyba tych slow
- i
--V-iiJ ttuc „:--„ ' jLau„„
"Pogranicze czyta się led- -
1 i' --w -- i j
lektury się oderwać Można
w niej spotkać sporo "znajo- -
mych" z naszego terenu i nie-jedna
sytuacja jest podobna
do tutejszych 'Pionierzy byli
tam i są tutaj podobni jak i
drugie i trzecie pokolenia
urodzonych Polską
Czytajmy "Pogranicze"
B H
JANINA KOWALSKA: Po- -
graniczę Instytut Literac-ki
Paryż 1930 r Do naby- -
cia w księgarni "Związków- -
ca :- - Cena egzemplarza —
$25O0r=
W ANGLII
lego jaKos dziwnie icunak powstały w Angin w rożnych mniei jest zasadniczych
stronili nasi pisarze Ukazało sporów Czas ro-sie
kilka kolonie one bi swoje I pozostało?
ilość już dziś do gdyż kończy "pionie- -
to
pewien
wojnie bła
rzędzie
fin
tego
wobec
miast kolonie
oddano
a
rozrosła
od
po-wieści
Autorka pisząca pod
Janina
dziejów
lV": WK- -
Salene
""wtipiiie
osiedu-rodzin -
fn? Poko-wa- li
zakli-- z
proces
woj- - ?1ni1picnutl
"'?
te
ność
maM
2dzies biły
czele
to kry- - ch
Rośnie nowe
poyi Wymr—iieicallalFuczęszezajtj
pi
jako
procent
naPis
sjjęunuwny
chorem
stalowe
nrtnn
wy-soki
po-wrócić
wspina
daw
jest
trzebny
poza
8
lc e już bez apelu i odliczania
Powiedziano nam tylko surowo
mikt nie śmie opowiadać w
kraju co się stało a jeśli źapy--
ta ktoś to mówimy 'że urotra
Propaganda
Opowiadam tak szczegółowo o
flocie bo było lo walne wyda- -
m'n'ie w moim życiu: po raz
pierwszy sama zetknęłam się z
kłamstwem i po raz pierwszy
m°Ja organizacja kazała mi o- -
Ułamywać innych
"iwuiiivau ivm-ju- i not um- -
t1zil się mój syn O jego ojcu nu- -
opowiadam bo nie wario: przed
"bem jbzc pokazał swojc
prawdziwe oblicze i poslanowi- -
lam nie wychodzić za mąż
Mieszkałam z moim dziCCiąl- - kem w domu Matki i Dziecka j a- - U czas a potem napisałam list
do Lolesląwa Bieruta i dodałam
mieszkanie To jest to mieaka- -
nic właśnie na Grunwaldzkiej
)C-- °3 z Kuchnią 52 metry la- -
l?m cale skąpane w piomicmach
ąNA WATl?NrrVinVir7
m moj fi feforJ
jest źJckm roboMka jdeahie0
jak WandlJ GoicimiAkiej atb
Ap albo br(ld B m
2 lml h ud nilsijcd„ak „
itfl' się przywódcą strajku Czy
iv ogóle można oilazać jakiś
d-i- eń jakieś jednot zdarzenie
Uóre uznalibyśmy za trop pi o- -
wadzący do tej bramy stocznio- -
wej 10 dniu 14 sierpnia?
— W kolektywie naszego wy- -
działu reprezentowałam Ligę
K&icL w t odniu zl iera
iCnu' cin Ilałnlfls:m„ "-- Y "IMI™iV Ulllj 1
nagrody Każdy zgłaszał swoich
protegowanych do nagród i kie
dy:'-'n-rzy'chod' ziln rln mnich kn b :et nie było juz pieniędzy Pro- -
testowałam i mówiłam że lo
niesprawiedliwe
współczesnej mozaim Kanaciyj-złotyc- h
skiej Należy do niej menno-da- ć
nicki szkolny z Ma- -
i '
Kiecty dostaliśmy trzy tysiące
do 'podziału Mieliśmy
dziesięciu osobom po trzy- -
sla ale okazało sic że oienio- -
dzy już nie ma: dostali je trzej
członkowie rady każdy po ty- -
siąc Podobno zresztą dwaj i tak
musieli oddać przewodniczące- -
mu ktorv 8raf w totolotka i
przegrywał wtedy
_ pumienie pierwszy raz ze za- -
4 ' zorają pieniądze ktorc naleza
się rooomiKowi Na drugi tizien
lllistrz weptem zawiadomił mnie ~ Pani Al}iu- - W telefon ma
si? Pani znosić gdyby panie nic
wrocua co' z ctzicciuem?
Pytano mnie czy słucham za- -
granicznego radia Powiedzia- -
lam żeby się nie wygłupiali i
że nie o radio chodzi llko o
wczorajsza naradę Do nracv
wróciłam po paru godzinach
Czy myśli pani że to można u- -
znać za początek?
(Nie chyba nie Podobnych
historii z premiami narad i
przesłuchań było tysfoce tylko
że ludzie których na rozmowy
wzywano! zwykle przestauwti po- -
tem zabierać oo ?nv yi
Walentynowicz móioiła dalej o
la zwodzie i niesprawiedliwości)
ANNA WALENTYNOWICZ
na pytanie czy się me bala
W 1964 rokU Wyszłam za maż
{0k pozmej schorowała llll Ilu
raka
Po operacji naświetlano mnie
radem przez sto cztery godziny
a kwdy wychodzi am ze szpitala
1CU Pieuai nu ze mam
ni ze cl sobą najwyżej pięć lat
Termin jaki wyznaczyli mi le-kai- ze
mijał w 1970 roku Zaraz
potem wybuchł Grudzień — ten
kr'z?y"k' ta ślepa rozpacz z którą
ludzie wyszli na ulice
Pomyślałam — minęło piec
lat a ja żyję Jeśli Pan Bóg da-rował
mi życie to po to prze-cież
żebym coś z nim mądrego
zrobiła I zastanawiałam się —
co też to powinno bć
Wiedziałam że sama wielkiej
krzywdy nie zwalczę więc zaczę- -
łam o'd drobnych spraw Zebra- -
lB O'1 lllclzi a wydziale Kartki
na mieKo po ciore musjcn cno- -
dzic do odległej stołówki ' przy- -
niosłam z domu garnek goto- -
walam to mleko i nosiłam wszy-stkim
na stanowiska pracy To
samo zrobiłam z zupa dogada- -
lam się z jednym człowiekiem '
klory przywozu zupę - na wydział
podgrzewałam ja ' ii jak zjedli zmywałam naczynia iNTie kosz- -
tŁ™ p™y 'ocywlścle tylko
podczas przerw Przy'szedtł do mnie misln 1
mówi 'że ja to robię pod publicz-kę
i że pracownicy mają cho-dzić
do stołówki Odniosłam na-czynia"
i znów zastanawiałam się
— co robić Przed halą był ka-wałek
ziemi skopałam go i za-siałam
kwiatki ale przyszedł
mistrz i mówi — chce się pani
popisać prawda? — Ja nic' pa-nie
mistrzu nie eheę — powia-dam
— tylko żeby kwiatki ro-sły
ale zabronił mi więcej 0-gió- dka
nie upiawiuiam
Nudziło mi sie Na suwnicy
miabm robol „ a[ d
fPokwWłTtrLnjrrttn-4H- ~
"UtC"' rfrr-r-i- yi --ją' "
B+ Z KANADY
nauczyciel
Powiedzialain
OJCOWIE
RE-KONCE-DE
RACJI
"Dyskusja nad Konstytucja
wkraczająca w finałowe roz- -
strzygnięcia wyioniia nowe
BWiazcty polityczne — nieko--
Tonowanych Ojców Re-Ko- n-federacji
Są to ci wszyscy
którzy nie szczędząc czasu i
energii dążą do patriacji
BNA'
Posiedzenia specjalnego
wspólnego komitetu konsly- -
tucyjnego Senatu i Izby Gmin
poprzedzające ostateczne cle- -
vjłjv uji uiciwjwjni njua--
rżeniem politycznym nie ma- -
jącym porównania w historii
kanadyjskiego parlamentary- -
zmil
Pn raz ninrwswy ws7vstkif
„llroh huU rlimnnmni n„v
teiewizje Trvvaly one 30o g0
n w czasle4-lygodn-i
Cze
slo posiedzenia te trwały do
nrwnfl w rmnr n nU nnctAi
łwahał sie odJ'oshych vciovs[
--cmych napaści do szczerej
checi wsp6łpracy
Z 25 posłów do Parlamen--
tli i connłnrńw rtńv?r cnnfl-- i
j ostalnie t wyCicrpUjace
miesIace przy slole obrad
wieksMŚĆ wytrwała do końca
(jeszcze je(jen nienotowany
rekord pailamentarny)i po
swiecaiac normalne życie za- -
wodowe i rodzinne dla rado- -
ści tworzenia zarysóy aktu
konstytucyjnego a także
przyjemności zadęcia w opo- -
zycyjne rogi
Historyczni Ojcowie Konfe-deracji
'reprezentowali swoje
czasy Byli to twardzi Szkoci
gadatliwi Irlandczycy przeni-kliwi
franko-kanadyjsc- y tak'- - W " '""' J )" 1"
zau prawnicy i katolicy
Ale nowa grupa też jest
dobrym odzwierciedleniem
i
nitoby młody rolnik z Saskat- -
chewan pochodzenia duńskic- -
go elektryk i stolarz z"Wyspy
Księcia Edwarda dwóch żv- -
dowskich prawników trzech
oyiycn Durnustrzow prawnik
Prawr' cywilnego
_
-- z --Brytyj-
SKie] ivoiumon — Konserwą-- '
ti ysta urodłzony w JwoKo- namie
i dwóch najmłodszych jacy
kiedykolwiek byli konstytu- -
cyjnych "ojców" — Svend
Robinson lat 28 NDP-ist- a
rjiysicotiiwy a zarazem uparty
krytyk prawny i Jean Lapicr- -
re lal 24 wytrwały i sprytny
prawnik członek Partii Libe- -
ralnej
BROADBENT NAJLEPSZYM
PRZYWÓDCĄ PARTYJNYM
Badanie opinii publicznej
przeprowadzone w styczniu
P1zez Instytut Gallupa ujaw--
nilo że przywódca Nowej De- -
mokratycznej Partii Edward
Broadbent jest uważany za
lePiej pełniącego swoje obo- -
wiązKi przywódcze niz pre- -
mier Pierre Trudeau i
wódca zycji Joe Qhll
Roc-nnnflrr- ri hvli nvlnni ™
cnHv„ „ ennsniio nnłninnin
ciirriftli Pntilrr-!- ! rw ar tr"7an]- -
en't z 1)027 badanych
osóh zaapiobowalo siy] dzia
la'nia Eda Broae 43
oponwi'ediai0 'sie za Trudeau ' _" t_ ™' a vvc sąuzi ze io joe oiarK
spisuje się najlepiej
Rozpatrując wyniki odwro-tnie:
46% nie było zadowolo-nych
z Pierre Trudeau 41%
z' Clarka a tylko 19% ' l Eda
Broadbenta '
ODPOWIEDŹ
DLA SEN S' HAIDĄSZA
Dnia 16 grudnia ubr sc- -' natórS Haidasz prosił o wy
jaśnienie szczegółów oświad- -
- czen wydanych przez - prem
TgrraundiecazunycihminMisatr1rka1a spMraawcGuzi-a- --
1 °rfnin~n' w snrnw"io - stnnnu'islrn państw zachodnich wobec sy
tuacji w Polsce
Odpowiedz udzielona w
imieniu dwóclt wyżej wymie-nionych
przez przywódcę
frakcji rządowej w Senacie
glośi że oba oficjalne oświad-czenia
rozpatrują kryzys w
Polsce w kategoriach do roz-wiązania
we własnym zakre-sie
bez jakiejkolwiek inlej-wenc- ji
czy wpływów z zew-nątrz
Oba oświadczenia
wskazują również na niewła-ściwość
wyszczególniania kon-kretnego
śrooKÓw jakie po-winny
być przyjęte w razie
militarnej interwencji Sowie-tów
w Polsce
Minister Mark MacGuigan
stwierdził: "Nie przypuszcza-my
aby sowiecka interwen-cją
w sprawy Polski była nie-uniknioną
koniecznością lla-m- y
nadzieję że Sowieci nie
odkażą się "na tąki" krok i i
oleińie-cieUbyłn- y-" dać
t
nr w ♦
im powodu do przypuszczeń
że my zamierzamy wtrącać
się do Polski Jesteśmy prze-konani
że nikt ani ze wscho-du
'ahi z zachodu nie powi-nien
wywierać na Polskę na-cisków"
Oświadczenie tej samej
treści zostało przesłane przez
prem Trudeau do' Breżniewa
AXWORTHY
JEST PRZYNAGLANY
DO REZYGNACJI
Setki kobiet podczas kon-ferencji
protestacyjnej zeszłe-go
weekendu gwałtownie żą-dało
rezygnacji Lloyda A-woithy'-
ego ministra odpo-wiedzialnego
za status kobiet
i rewizji mianowanego przez
Rząd Advisory Council on the
Status of Women
Rewizja miałaby objąć re-zygnację
trzech wiceprezesów
rady — Ifellic Wilson z Otta-wy
Win Gardner z Winnipe-g- u
i Lucie Pepin z Montrealu
które są oskarżane przez by-łego
prezesa rady Dons An-derson
o uleganie politycz-nym
naciskom Lloyda Axwor-thy'eg- o
Konferencja la obradowała
również w sprawach Konsty-tucji
Zadecydowano że zos-tanie
w Parlamencie pizcd-stawion- e
obowiązujące przez
11 godzin żądanie dokonania
zmian w proponowanej dekla-racji
praw obywatelskich na
izecz wzmocnienia praw ko-biet
przed proszeniem Wiel-kiej
Brytanii o włączenie jej
do palriowanej Konstytucji
Jeżeli zmiany te nie zosta-ną
dokonane podczas osta-tecznej
debaty w Izbic Gmin
kobiety będą' się dbmogały
odrzucenia deklaracji praw i
sprowadzenia przez Parla-ment
Konstytucji z formułą
poprawkową
ŚMIERĆ "MR CANADA"
W zeszłą sobotę umarł w
swoim domu na Florydzie w
wieku lat 67 John Fisher
znany pi zez miliony Kanadyj-czyków
jako "Mr Canada"
1 John Fisher otizmaj swój
tytuf ty 19'67 r podczas "p-odróży
"po Kanadzie reklamu-jącej
EXPO i rocznicę stule-cia
Kanady
Urodzony w Sackyille stał
się słynny dzięki seiii nada-wanej
przez radio CBC "John
Fisher Reports" a później
'"Westinghouse Presents" —
nadawane od 1943 do 1956 r
Jego sugestywne i pełne op-tymizmu
poglądy na przysz-łość
Kanady zyskały mu wiel-kie
uznanie i zaszczyty Pięć
indiańskich plemion miano-wały
go swym "przywódca" a
szereg uniwersytetów jak np
University of Western Onta-rio
Uniyersity of Montreal
Mount Allison Uniyersity w
Sackyille i inne obdarzyły go
honorowymi stopniami nau-kowymi
W chwili śmierci John Fi-sher
był prezesem firmy John
Fisher Enteiprises Ltd spe-cjalizującej
się w konsulta-cjach
komunikowaniu po-dróżach
awansach radiu i te-lewizji
Zmarł na raka trzust-ki
ALBERTA UŻYWA
NIEBEZPIECZNE'
CHEMIKALIA
Oficjalne czynniki rządowe
Alberty oświadczyły ostatnio
że w prowincji tej od 30 lat
stosuje się w rozcieńczonej
formie Agent Orange środek
chemiczny używany podczas
wojny w Wietnamie do nisz-czenia
puszczy który jest po-dejrzany
o powodowanie nie-normalności
noworodków ra-ka
i innych problemów zdro-wotnych
Środek ten stosowany jest
do usuwania lasu z pastwisk
oczyszczania z zarośli linii ru-rociągowych
linii kolejo-wych
a także obszarów rol-nych
"Substancja znana pod na-zwą
Agent" Orange była uży-wana
do celów militarnych
natomiast w innych celach
nazywa 'się ją pó prostu ''ni-szczycielem
zarośli — brush-killer- "
stwierdził Arnold
Stearman z departamentu
rolnictwa Alberty Użycie te-go
środka podobno stale się
zmniejsza a poziom dioksyny
TCDD mieszanki powodują-cej
problemy zdrowotne w substancjach niszczą-cych
chwasty jest niższy we-dług
Arnolda Stearmana niż
w Agent Orange Tym nie-mniej
dodał on że używany
w-latac- h sześćdziesiątych śro-dek
przedwKb zaroślom pra-wdopodobnie
nięwielę-sięróż-łuŁd-Ageiitdrang- e—
=
Object Description
| Rating | |
| Title | Zwilazkowiec Alliancer, February 18, 1981 |
| Language | pl |
| Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
| Date | 1981-02-18 |
| Type | application/pdf |
| Format | text |
| Rights | Licenced under section 77(1) of the Copyright Act. For detailed information visit: http://www.connectingcanadians.org/en/content/copyright |
| Identifier | ZwilaD3000848 |
Description
| Title | 000098 |
| Rights | Licenced under section 77(1) of the Copyright Act. For detailed information visit: http://www.connectingcanadians.org/en/content/copyright |
| OCR text | "Związkowiec" (Tlić AHinncro) Pilnted and Puhlished ovrry Mondny and Wednesday by fcOLISH ĄLLIAHCe CRESS LIMITED U38 Iłloor Street West — Toronto Ónt Canada'-- - M6P ĄĄZ Telephones: 531-249- 1 531-249- 2 Sccond class mail rcgislratloipnunibcr 173 Officlal Organ of The Polish Alliance of Canacla Jan Bichs — Chairman of the Board Gustaw StodkcHSki — No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means without permission PRENUMERATA Roczna — $2500 Półroczna — $1600 Pojedynczy numer — 35f Na marginesie pewnego zebrania kilku dni? mi odbyło sie walne zebranie członków jednej z polonijnych instytucji bardzo zacnej i zasłużo-nej wśród naszej społeczności a która w bieżącym 1981 roku doczekała się swego jubileuszu 25-lec- ia istnienia i działal-ności Z pewnych względów nie będziemy wymieniać jej z naz-wy bo wystarczy zresztą gdy powiemy iż powstała y Toron-to na zakończenie obchodów stulecia śmierci naszego wiesz-cza narodowego Adama Mickiewicza w 1955 r Wówczas to kilku zacnych działaczy ustaliło wytyczne dla powstałej instytucji wybrano dla niej zarząd i z dość pokaźnym jak na owe czasy kapitałem zakładowym w sumie I)i2500 kazano prowadzić pracę kulturalną i oświatową wśród naszej etnicznej grupy polskiej Trzeba i należy powiedzieć iż instytucja ta była wówczas pierwszą w Polonii Kanadyjskiej organizacja tego rodzaju i o takich celach Od samego też początku i do dnia dzisiej-szego jest instytucją całkowicie finansowo i organizacyjnie niezależną I może v tym właśnie fakcie zawarta jest jej siła i atrak-cyjność działania! Podobnie jak zacnym i wielkich wartości charakteru był inicjator jej powstania — tego samego pokroju działaczem jest powszechnie wśród nas znany i wielce ceniony społecz-nik któremu przyszło doczekać się jubileuszu' 25-lcc- ia na stanowisku Przewodniczącego Toteż zagajając obrady wspomniał o tej swojej i swej instytucji rocznicy apelując do zebranycn o odmłodzenie zespołu 15 kuratorów' i koniecznej zmianie zarządu Ze sprawozdania z działalności za minione trzy lata uczestnicy zebrania dowiedzieli się o bardzo wielu pożytecz-nych faktach o udzielanej pomocy naszym bibliotekom Kanadyjsko-Polskiem- u Instytutowi Badawczemu udzielonych studentom stypendiach i innych pomocach finansowych oraz o znakomicie organizowanej akcji odczytowej Za to wszystko Przewodniczący i cały zarząd Kuratorium otrzymał absolu-torium z podziękowaniom Gojzej natomiast było kiedy przyszło z kolei do wyboru 5 członków którym w tym roku' wygasa kadencja Tutaj sprtiwa utknęła z miejsca w martwym punkcie W pierw-szym rzędzie w kąt poszedł apel Przewodniczącego instytucji o odmłodzenie kierownictwa Zgłoszono wprawdzie kilka nazwisk ale cóż z tego kiedy osoby te odmówiły przyjęcia kandydatur Po kilkunastu minutach takich targów i nama-wiań tizeba było zapomnieć już o odmłodzeniu ale modlić sic by ktoś raczył "zgodzić się na wybór nie zwracając już uwagi na wiek kandydata Doszło w końcu do tego że z biedą wybrano takich którzy juz bardzo dawno o swej młodości zapomnieli Z drugiej znów strony należy powiedzieć iż apel Przewodniczącego o odmłodzenie kierownictwa tej instytucji musiał trafić w próżnię bo gdzie było szukać tego odmłodzenia kiedy na sali znajdowali się i mieli prawo czynne i bierne sami prawie emeryci Padły więc i 'akie słowa': "Dobrze Przyjmę wybór ko jestem na emeryturze mam więc sporo czasu" Ż takich właśnie osób znalazł się nawet ochotnik na prace w łonie kuratorów Czy więc możliwa była zmiana Przewodniczącego jeśli na członków kuiatorium nie było chętnych? Z drugiej znów strony i w naszej ocenie — obecna zmiana na stanowisku Przewodniczącego byłaby krokiem bardzo ryzykownym i kto wie czy nie stałaby się początkiem końca tej zasłużonej dla npioelodnoijsnzełoj społeczności instytucji Lepiej więc że do tego Wracając jeszcze do sprawy odmłodzenia składu kura-torów może by znalazły się młodsze osoby ale wybrać ich nie można było " bo statut na to nie zezwala" Ale nie bierze się pod uwagę takich np faktów iż w składzie kuratorium wiszą od lat osoby mieszkające nad Pacyfikiem w pracach instytucji nie biorą żadnego udziału — to na takie dziwolągi i paradoksy statut zezwala prawda? I jeszcze jedna sprawa Pomimo parokrotnych powiadomień w nrasie o vvzna- - i L Chief z i dysku-sji były:' dodatkowe przepisy dla lub dla sądowej działalność i "'— - czonych obradach przyszli na nie ci którzy na nic od kilkunastu lal oraz kilka twarzy I tutaj należy stwierdzić brak naszej ze strony już się w Toronto dobrze wiedzie jej się tez dobi7e a wśród której bardzo duży odsetek a do takiej Szkoda że lak jest żałować tez należy iż niedawno przybyli rodacy nie i nie się z społecznością w takim stopniu i czasie to wszystkie rzuty Konferencja praw człowieka Na początku lutego br od-była się w Ottawie konferen-cja rozpatrująca różne sposo-by prawodaw-stwa' zabezpieczającego prawa człowieka na terenie zgodnie z kodeksem praw człowieka ONZ do klóreeo zgłosiliśmy swój Spot- - Kanie to odbyło się na szcze-blu federalnym prowincjo-nalnym terytorialnym Wzię li w nim udział odpowiedzialni za tę dziedzi-nę a przewodniczył sekretarz stanu Francis Fox Była to już dru&i konferencja') w Kanadzie Mi- - aie nu prze- - gląriaeyiew-ozieoaHP-- j Wawrow Sccreiary Acting Cditor-i- n człowieka ze szczególnym uwzględnieniem jak najlepszego wykonania obowiązków płynących Mię-dzynarodowej Umowy Praw Cywilnych Politycznych Głównymi tematami wobec dyskryminacji prawo-dawstwo wyjątkowe rekom-pensata ofiar bezprawne-go aresztowania uwięzie-nia rekompensata ofiar pomyłki zatwierdzająca specjalne programy' popierające Mię-dzynarodowa Konwencja Eli-minacji Dyskryminacji Wo- - PKoljiel przychodzą nowych kompletny zainteresowania się dzia-łalnością instytucji emigracji ostatniego rzutu która zadomowiła jest inteligencji więc osób przydatnych instytucji nasi tutaj integrują asymilują naszą polonijną jak czyniły poprzednie emigracyjne zapewnienia Kanady akces ministrowie tego tvnu juauuwietoflyiiui problemu LUDZIE MOŻE jl Anna Manna Kroi (Trzeba żebyśmy wiedzieli od przed domem w Krzakach buks 1980 — zwolnienie Trzydzieści obcymi tym bardziej No i od-począt-ku wszystko to moie zro-- spanu jakiś grób Chcieliśmy lal jaki zbieg okoliczności' ' tącl każdego dnia ubywało po zumiemy co 'się stało Czter)ia- - pizenieść go na cmentarz i za- - prawda? -- j- "' j celnym delegacie po dwóch ty- - stego sierpnia co stało się po mounauej parę minut meay w wenoaząc o stoczni uina wn- - lentynowicz zobaczyła w bramie jakieś panie cckajace na nia z kwiutami i usłyszała że jacyś panowie proszą 'by weszła na koparkę i powiedziała parę slów) — Mam pięćdziesiąt jeden lat urodziłam sie na Wołyniu — Miałam matko' ojri i bn-- la Kiedy wybuchła wolin o'i- - ciec poszedł na fronl brata wy-wieźli a matka umarła na ser-ce Przygarnęli mnie obcy lu-dzie Po powrocie do PoKki za-częłam chodzić po wsiach i naj-mować się do pracy: latem do żniw jesienią do sprzedawania noży kuchennych które gospo-darze wyrabiali ze starych kos a zimą moi państwo pedili wód- - kę wiec w nocy pilnowałam ze- - ht ' iin uiin i:n' nosiłam w plecaku butelki na handel Za te wódko i noże do- - stawałam mąkę ziemniaki i nat- - tę które dźwigałam z powrotem do moich państwa Prayjechaliśmy do Gdańska Gospodarze dostali z Unuy klacz i krowę panicze poszli do szkól i musiałam zająć się gos-podarstwem Ja do szkoły nie stały ko-skończył-am se bulek i choć sie- - mogłam dem Trzeba było w pełnić an- - kielc na spawacza wpisałam -- lviv um uuica iutnvi — iua U Ania no na siódcm- - kę Z czwórki bardzo łatwo sió- - demeczkę zrobić więc tak zosta-- ale prawda jest taka że już nigdy nie uczyłam się tyle na kursie dla analfabetów w stoczni i na kursach spawania Moi bogacili się mie-li już konie świnie źrebaki pięć krów i kury i już sic naj-mowało ludzi do pracy Ja o czwartej żeby nakar-mić stworzenie i przygotować śniadanie pracownikom o siód-mej szlam robić w polu i paść krowy wracałam o siódmej wiecór doiłam ki owy szlam z sierpem i wózkiem po pokrzywy dla świń przekręcałam je w sieczkarni kładłam' się o dwu-nastej wstawałam o czwartej i karmiłam stworzenie Wie mowie zęby oskarżać tylko żeby oddać wierność moim przeżyciom Któregoś dnia zauważyliśmy Losy powojennej cmigracii polskiej sa przedmiotem róż- - nych specialistów nauko- - wvch: socjologów psycholo- - gów filologów nie mówiąc już o szczególnym wręcz za- - interesowaniu teoretycznych i praktycznych polityków wszystkich maści Od tematu miejscowościach prawdziwe politycznych Ko-wspomni- eń reportazy trochę satyrycz- - nych i taka sama ilość palety- - cznych felietonów wierszy kilka sztuk i wszy-- stko Twórczość ta zresztą stanowiła wyraz ak-tualności powstała w latach 1950 a wiec w początkach za-domowienia się polskich emi-grantów Wielkiej Brytanii Może należałoby przypom-nieć jakoże to już czasy odle-gle i naszych Czy-telników nieznane ze po Wielka Brytania terenem masowego na pływu Polaków' I tak rŁ"' byli tam w pierwszym Polskich Sił Zbrój- - nych którzy walczyli na Za- - chodzie a odmówili po cof-- nięciu uznania rządowi RP w Tnnrlvnin nnwrrltii Pni- - ski Niezależnie od po- - sfnnnwili nnznslać w AnelU czolam kopać ale co ne był groo tynco zauopane pudełko utworzyłam je i 70Daczyiam zło- - te zegarki broszki i pierścionki — jeden piękny zwłaszcza jak tizykrolny opleciony wąż z nie- - bicokim oczkiem ale pani przy- - biegła zgarnęła wszystko w far- - tuch i zabrała Na wigi1'9 Powili mi w kuchni lalerz ' przynieśli opla- - lok Nie chciałam siedzieć sama wi? P°szlam cl° koni ' PoJziclt- - ium się opiaiKicm ze zioiKą lo bj la piękna klacz w kieracie szla jak aityslka krokiem ta- - neeznm — była wniuwa i dc- - likatna Złożyłam iei życzenio :i Z!otka zarżała — jeśli taMe rzc- - czy sa niepotrzebne to prose skreślić Ja llko mówię żeby oddać wierność 7jo pani pytała W polowie lala postanowiłam "c SAc oczy poniosą Szłam słam usnęłam Haloi irlo i mv ślę sobie co robić życie odebrać b} najlepiej ale jak? Moi pań- - siwo wyrabiali z padlego bydle-- oia myctio i widziałam jan soda kaustyczna sjbko rozpuszcza wszystkie kosteczki Byłoby do- - brze tochę tej sody zdobyć ale skąd No i nie odebrałam sobie życia i poszłam dalej Trafiłam do piekarni Zosta- - jeść ile chciałam Normalnie - bu la Moja a ja biorę jen iiil mu iiiui iiuy mu uili: to ja biorę i ile chcę to jem Ilu ja dobrych ludzi spotka- - lam w życiu Tych co mi pozwo- - liii białe bulki jeść i tych któ- - i7 mi oddali za darmo sutery- - nę i co dali piecyk żebym so- - bie do suteryny wstawiła (bar-dzo dobry jest taki piecjk na odmrożenie- - tylko trzeba naj-pierw nasmarować ciało nafta i gnać przy otwartym ogniu że-by nafta wyparowała) ale naj ważniejszy był jeden pan który powiedział — nie siedź tutai lak Idź do stoczni nauczysz się i staniesz się człowiekiem Nie spalam cała noc Modli- - łam się do Matki Boskiej Ostro- - bramskiej i cala noc drżące ser- - co w mei piersi: czy tylko przyj- - ma mnie do lej stoczni czy tyl- - ko" przyjmą Ale Matka Boska wysluch mnie i w listopadzie 1050 roku przyjęło mnie na kurs {]in ósmego listopada dokładnie tu jest pieczątka a tu druga obok ósmego sierpnia chodziłam tyle co przed wojną lam -- tam bo wszędzie wtedy cztery klasy białych niech pani w papierach podaję że sclńe wyobrazi że je przerób ło co państwo wsta-wałam zaledwie opowiadań polskie Należą co nieznaczna przeszłości walska dzieje nieco w dla wielu całkowicie żołnierze awaczy pieniędzy na kupno domów tego powstały w po-- bliżu takich polskie Budynki ściślej ba- - raki wojskowe wzniesione w czasie wojny do dys- - pozycji samorządom te przeznaczyły je na mieszka- - nia dla Polaków Tak wiec ludność ich wzbogaciła sie i przeniosła "na wla- - sne" Te zamierzchłe czasy są tematem powieści "Pograni- - Powiedzmy razu bardzo interesującej i dowcipnej pseudonimem Kowal-ska opowiada dzieje osiedla w miejscowości o fikcyjnej nazwie Crowley znajdującej sie na pograniczu Anglii i Walii Tok relacji te-go osiedla jej ludności ujęła Kowalska porami roku: je- - „ ' ""' W1U na' ilłUi" fJ6 Z P'T ą' f?ea?taWI- - x ]iczn? °?ob ob°lSa f101 f°znee° poziomu intc- - leklualnego stosunków ro- - dzmnych poglądów polltycz- - "ych llP- - Kowalska kreśli zyuiu luuzm w lym cywile oraz członkowie Jest bo8ale )v 4mie" wbjskowych którzy znajdo- - ęcz szczególiki sie tam od 1940 r Bez- - !en'e doJrzale uwaza Sle- - 5 pośrednio po wojnie do tej --lcsl w Vzec' samej wyrwa-mas- y żołnierskiej doszli jeńcy nc } Pna- - Powinno się kampanii wrześniowej ty-- matyzować usadowić ale siace więźniów obozów kon świadomie przeciwstawia się cenlracyjnych oraz wywiczio- - lcm'' Jakkolwiek wbrew swej nych na przymusowe roboty wo1' nieświadomie toczy się do Niemiec przystosowywania Jc- - Rzad brytyjski skupił % któizy "na-skowyc- h w obozach przepro- - fladuW Anglików bo np wadzajac demobilizacje i kie- - kwiatami zdobią ogródek in-ruj-ac ich do różnorakich n'h bo PP'crają Skarb Na-prać Starano się te obozy ™dowy a szcz lnnVch bo możliwie szybko rozładować popierają Są swary o po prostu napływowa lud- - dzieci- - ° I??zom moralności polska "rozmieścić w róż- - ?° oczywiście są panowie nych miejscowościach Liczę- - klorzv zostawili zony w Pol-bni- e największe skupiska sce a fu ln? l ™ brak powstały w dużych miastach oczywiście 1 takich pan które przemysłowych z Londynem swoich ślu-n- a ale sporo osób usa-- bny?h' a e szczęśliwie znala-dowił- o się w mniejszych mia- - zl-- V f"11 Jakze Pam? z "ŻY-stac- h Roz moSa-- A że były czasy lo scierpicc? zysu mieszkaniowego a po- - jednak pdko-nadt- o Polacy przybysze lenie: dzieci które wpierw —do—miejseowej- - NIE SĄ ŹLI Walentynowicz rozmawia NASI Rok nożnie i moie zdieoie no- - jawiło sie po raz pierwszy w oilzCcie w artykule "Nasi Pi'7nrlnwnipv' i odtąd pojawiało mo rnraz enścioi --i nrrr-r-t 7ln tein Jllodzieży w Berlinie z oka- - vii icónwosu zvin7lmw'Vnwnrln wycb (pojechaliśmy we trójkę _ soldek Gołąbek i ja delegaci Stoczni' oraz w gablot- - ce przodów nikówna dziedzińcu) W kombinezonie tam stoję przy pracy w jednym ręku trzymam masKę a w urugiej rączKę spa- - walniczą Obok mnie stoi Wiś- - niewska Jadwiga— dwieście czterdzieści procent i Sekuła Rmilia — dwieście diesior Ji miałam wykon najwyższy — iluieście siedemdziesiąt normy GabloUa stała przed dy- - rekcją a pod nią czerwoną 1'ar-- ba ""'i SPAWACZKI — imuwwm z mtAiJi IM "RÓŻY LUXEMBURG" Najważniejszym wydarzeniem w tamtych czasach był Zlot Mlo- - dzieży w Berlinie w 19ol roku ""Ji"""' uwa ijku- - clme na obozie przygotowaw- - czym gdzc ucylsny się wiciu rccy: chodema krokiem mrr- - sowym śpiewania Ilej wy konie rumaki oraz nr nnunn'1i no nv inii ' nu imperializmu Zwłaszcza nie na- - leżało dać się namówić do pozo-stania a najlepiej tizymać się ffi li iwr t łlfl ni"łVin rwri onin nin wiadać w 0„ńl6 Pamietam c jak m0( (nik ?e fil - 1 °' ' - mmc podszedł imperialistyczny prowokator to skąd mogę wie- - d:eć jakbjm się zachował? Na co wstał kolega z Olsztyna blondyn i powiedział' — je-żeli już teraz kolega nic wie jakby się zachował to cóż dopie-ro w Berlinie? I kolega górnik musiał złożyć oświadczenie że źle się czuje ze zdiowiem i na Śląsk Co do mnie to siedziałam ci- - ehutko i powtarzałam sobie że na pewno do żadnego pro oka- - torą nie otworzę ust nawet Osiemnastego sierpnia zwie- - dzaliśmy v Berlinie pierwszą wyslawe czeska Chodziliśmy rno nici dwóikami a nrzv vvi- - ściu — patrzymy — nic ma 'iia-- szego kolegi z Olsztyna tejjo wv- - sokiego co nic 'byl pewny jak zachowa się górnik Robimy a- - pel odliczamy — nie ma Idzie- - my na kwaterę nikomu z nikim rozmawiać nic wolno a już z sizlkoośłyć poópuźnszieczj a peowsiendale i przyjeżdża tylko na święla na wakacje Nie czują się już dobrze w Crowley Pewna ilość sie dalej rozpoczyna wyższe studia a osiedle topnieje Starzy mie-- szkańcy umierają coraz row polskich w Anglii owych osiedli w Crowley na- - stępujaco: "Rośnie w Marchii ti-z- e-cie pokolenie Słowian — prawie doszczętnie wyzwo-lone od polskiej mowy a wkrótce chyba i niewyma-wialnyc- h nazwisk Pokuł u-j- ą resztki tradycji i oby-czajów póki żyje' pokole-nie pionierów Jak niejsze rasJy tak ci ule- - ga„!a„ Pograniczu które 1 : 1 wayaihu (Jizuiupm w JCUj- - nvm tyglu Nie odle-gły czas gdy nasi ludzie roztopią sie w nim bez śla-du jak znikł stary i bogaty w tradycje Crowley które-go nazwa jest dziś pustyni dźwiękiem Można ją jesz cze oglądać na pochylonym drogowskazie u" rozstaj- - dróg przy- swmskiei iodo- - 1 t tvii ATr Mils!on!i nlo HiTrfn -- A ' fa' wskaż dziś nikomu niepo 1 wiedzie do nikąd w rosi w żywopłot 1 nie pa rn fi ifllr 11 tvi --Itiia 4 r --nie będizie go po co podnioii- - „ ' ' Nie trzeba chyba tych slow - i --V-iiJ ttuc „:--„ ' jLau„„ "Pogranicze czyta się led- - 1 i' --w -- i j lektury się oderwać Można w niej spotkać sporo "znajo- - mych" z naszego terenu i nie-jedna sytuacja jest podobna do tutejszych 'Pionierzy byli tam i są tutaj podobni jak i drugie i trzecie pokolenia urodzonych Polską Czytajmy "Pogranicze" B H JANINA KOWALSKA: Po- - graniczę Instytut Literac-ki Paryż 1930 r Do naby- - cia w księgarni "Związków- - ca :- - Cena egzemplarza — $25O0r= W ANGLII lego jaKos dziwnie icunak powstały w Angin w rożnych mniei jest zasadniczych stronili nasi pisarze Ukazało sporów Czas ro-sie kilka kolonie one bi swoje I pozostało? ilość już dziś do gdyż kończy "pionie- - to pewien wojnie bła rzędzie fin tego wobec miast kolonie oddano a rozrosła od po-wieści Autorka pisząca pod Janina dziejów lV": WK- - Salene ""wtipiiie osiedu-rodzin - fn? Poko-wa- li zakli-- z proces woj- - ?1ni1picnutl "'? te ność maM 2dzies biły czele to kry- - ch Rośnie nowe poyi Wymr—iieicallalFuczęszezajtj pi jako procent naPis sjjęunuwny chorem stalowe nrtnn wy-soki po-wrócić wspina daw jest trzebny poza 8 lc e już bez apelu i odliczania Powiedziano nam tylko surowo mikt nie śmie opowiadać w kraju co się stało a jeśli źapy-- ta ktoś to mówimy 'że urotra Propaganda Opowiadam tak szczegółowo o flocie bo było lo walne wyda- - m'n'ie w moim życiu: po raz pierwszy sama zetknęłam się z kłamstwem i po raz pierwszy m°Ja organizacja kazała mi o- - Ułamywać innych "iwuiiivau ivm-ju- i not um- - t1zil się mój syn O jego ojcu nu- - opowiadam bo nie wario: przed "bem jbzc pokazał swojc prawdziwe oblicze i poslanowi- - lam nie wychodzić za mąż Mieszkałam z moim dziCCiąl- - kem w domu Matki i Dziecka j a- - U czas a potem napisałam list do Lolesląwa Bieruta i dodałam mieszkanie To jest to mieaka- - nic właśnie na Grunwaldzkiej )C-- °3 z Kuchnią 52 metry la- - l?m cale skąpane w piomicmach ąNA WATl?NrrVinVir7 m moj fi feforJ jest źJckm roboMka jdeahie0 jak WandlJ GoicimiAkiej atb Ap albo br(ld B m 2 lml h ud nilsijcd„ak „ itfl' się przywódcą strajku Czy iv ogóle można oilazać jakiś d-i- eń jakieś jednot zdarzenie Uóre uznalibyśmy za trop pi o- - wadzący do tej bramy stocznio- - wej 10 dniu 14 sierpnia? — W kolektywie naszego wy- - działu reprezentowałam Ligę K&icL w t odniu zl iera iCnu' cin Ilałnlfls:m„ "-- Y "IMI™iV Ulllj 1 nagrody Każdy zgłaszał swoich protegowanych do nagród i kie dy:'-'n-rzy'chod' ziln rln mnich kn b :et nie było juz pieniędzy Pro- - testowałam i mówiłam że lo niesprawiedliwe współczesnej mozaim Kanaciyj-złotyc- h skiej Należy do niej menno-da- ć nicki szkolny z Ma- - i ' Kiecty dostaliśmy trzy tysiące do 'podziału Mieliśmy dziesięciu osobom po trzy- - sla ale okazało sic że oienio- - dzy już nie ma: dostali je trzej członkowie rady każdy po ty- - siąc Podobno zresztą dwaj i tak musieli oddać przewodniczące- - mu ktorv 8raf w totolotka i przegrywał wtedy _ pumienie pierwszy raz ze za- - 4 ' zorają pieniądze ktorc naleza się rooomiKowi Na drugi tizien lllistrz weptem zawiadomił mnie ~ Pani Al}iu- - W telefon ma si? Pani znosić gdyby panie nic wrocua co' z ctzicciuem? Pytano mnie czy słucham za- - granicznego radia Powiedzia- - lam żeby się nie wygłupiali i że nie o radio chodzi llko o wczorajsza naradę Do nracv wróciłam po paru godzinach Czy myśli pani że to można u- - znać za początek? (Nie chyba nie Podobnych historii z premiami narad i przesłuchań było tysfoce tylko że ludzie których na rozmowy wzywano! zwykle przestauwti po- - tem zabierać oo ?nv yi Walentynowicz móioiła dalej o la zwodzie i niesprawiedliwości) ANNA WALENTYNOWICZ na pytanie czy się me bala W 1964 rokU Wyszłam za maż {0k pozmej schorowała llll Ilu raka Po operacji naświetlano mnie radem przez sto cztery godziny a kwdy wychodzi am ze szpitala 1CU Pieuai nu ze mam ni ze cl sobą najwyżej pięć lat Termin jaki wyznaczyli mi le-kai- ze mijał w 1970 roku Zaraz potem wybuchł Grudzień — ten kr'z?y"k' ta ślepa rozpacz z którą ludzie wyszli na ulice Pomyślałam — minęło piec lat a ja żyję Jeśli Pan Bóg da-rował mi życie to po to prze-cież żebym coś z nim mądrego zrobiła I zastanawiałam się — co też to powinno bć Wiedziałam że sama wielkiej krzywdy nie zwalczę więc zaczę- - łam o'd drobnych spraw Zebra- - lB O'1 lllclzi a wydziale Kartki na mieKo po ciore musjcn cno- - dzic do odległej stołówki ' przy- - niosłam z domu garnek goto- - walam to mleko i nosiłam wszy-stkim na stanowiska pracy To samo zrobiłam z zupa dogada- - lam się z jednym człowiekiem ' klory przywozu zupę - na wydział podgrzewałam ja ' ii jak zjedli zmywałam naczynia iNTie kosz- - tŁ™ p™y 'ocywlścle tylko podczas przerw Przy'szedtł do mnie misln 1 mówi 'że ja to robię pod publicz-kę i że pracownicy mają cho-dzić do stołówki Odniosłam na-czynia" i znów zastanawiałam się — co robić Przed halą był ka-wałek ziemi skopałam go i za-siałam kwiatki ale przyszedł mistrz i mówi — chce się pani popisać prawda? — Ja nic' pa-nie mistrzu nie eheę — powia-dam — tylko żeby kwiatki ro-sły ale zabronił mi więcej 0-gió- dka nie upiawiuiam Nudziło mi sie Na suwnicy miabm robol „ a[ d fPokwWłTtrLnjrrttn-4H- ~ "UtC"' rfrr-r-i- yi --ją' " B+ Z KANADY nauczyciel Powiedzialain OJCOWIE RE-KONCE-DE RACJI "Dyskusja nad Konstytucja wkraczająca w finałowe roz- - strzygnięcia wyioniia nowe BWiazcty polityczne — nieko-- Tonowanych Ojców Re-Ko- n-federacji Są to ci wszyscy którzy nie szczędząc czasu i energii dążą do patriacji BNA' Posiedzenia specjalnego wspólnego komitetu konsly- - tucyjnego Senatu i Izby Gmin poprzedzające ostateczne cle- - vjłjv uji uiciwjwjni njua-- rżeniem politycznym nie ma- - jącym porównania w historii kanadyjskiego parlamentary- - zmil Pn raz ninrwswy ws7vstkif „llroh huU rlimnnmni n„v teiewizje Trvvaly one 30o g0 n w czasle4-lygodn-i Cze slo posiedzenia te trwały do nrwnfl w rmnr n nU nnctAi łwahał sie odJ'oshych vciovs[ --cmych napaści do szczerej checi wsp6łpracy Z 25 posłów do Parlamen-- tli i connłnrńw rtńv?r cnnfl-- i j ostalnie t wyCicrpUjace miesIace przy slole obrad wieksMŚĆ wytrwała do końca (jeszcze je(jen nienotowany rekord pailamentarny)i po swiecaiac normalne życie za- - wodowe i rodzinne dla rado- - ści tworzenia zarysóy aktu konstytucyjnego a także przyjemności zadęcia w opo- - zycyjne rogi Historyczni Ojcowie Konfe-deracji 'reprezentowali swoje czasy Byli to twardzi Szkoci gadatliwi Irlandczycy przeni-kliwi franko-kanadyjsc- y tak'- - W " '""' J )" 1" zau prawnicy i katolicy Ale nowa grupa też jest dobrym odzwierciedleniem i nitoby młody rolnik z Saskat- - chewan pochodzenia duńskic- - go elektryk i stolarz z"Wyspy Księcia Edwarda dwóch żv- - dowskich prawników trzech oyiycn Durnustrzow prawnik Prawr' cywilnego _ -- z --Brytyj- SKie] ivoiumon — Konserwą-- ' ti ysta urodłzony w JwoKo- namie i dwóch najmłodszych jacy kiedykolwiek byli konstytu- - cyjnych "ojców" — Svend Robinson lat 28 NDP-ist- a rjiysicotiiwy a zarazem uparty krytyk prawny i Jean Lapicr- - re lal 24 wytrwały i sprytny prawnik członek Partii Libe- - ralnej BROADBENT NAJLEPSZYM PRZYWÓDCĄ PARTYJNYM Badanie opinii publicznej przeprowadzone w styczniu P1zez Instytut Gallupa ujaw-- nilo że przywódca Nowej De- - mokratycznej Partii Edward Broadbent jest uważany za lePiej pełniącego swoje obo- - wiązKi przywódcze niz pre- - mier Pierre Trudeau i wódca zycji Joe Qhll Roc-nnnflrr- ri hvli nvlnni ™ cnHv„ „ ennsniio nnłninnin ciirriftli Pntilrr-!- ! rw ar tr"7an]- - en't z 1)027 badanych osóh zaapiobowalo siy] dzia la'nia Eda Broae 43 oponwi'ediai0 'sie za Trudeau ' _" t_ ™' a vvc sąuzi ze io joe oiarK spisuje się najlepiej Rozpatrując wyniki odwro-tnie: 46% nie było zadowolo-nych z Pierre Trudeau 41% z' Clarka a tylko 19% ' l Eda Broadbenta ' ODPOWIEDŹ DLA SEN S' HAIDĄSZA Dnia 16 grudnia ubr sc- -' natórS Haidasz prosił o wy jaśnienie szczegółów oświad- - - czen wydanych przez - prem TgrraundiecazunycihminMisatr1rka1a spMraawcGuzi-a- -- 1 °rfnin~n' w snrnw"io - stnnnu'islrn państw zachodnich wobec sy tuacji w Polsce Odpowiedz udzielona w imieniu dwóclt wyżej wymie-nionych przez przywódcę frakcji rządowej w Senacie glośi że oba oficjalne oświad-czenia rozpatrują kryzys w Polsce w kategoriach do roz-wiązania we własnym zakre-sie bez jakiejkolwiek inlej-wenc- ji czy wpływów z zew-nątrz Oba oświadczenia wskazują również na niewła-ściwość wyszczególniania kon-kretnego śrooKÓw jakie po-winny być przyjęte w razie militarnej interwencji Sowie-tów w Polsce Minister Mark MacGuigan stwierdził: "Nie przypuszcza-my aby sowiecka interwen-cją w sprawy Polski była nie-uniknioną koniecznością lla-m- y nadzieję że Sowieci nie odkażą się "na tąki" krok i i oleińie-cieUbyłn- y-" dać t nr w ♦ im powodu do przypuszczeń że my zamierzamy wtrącać się do Polski Jesteśmy prze-konani że nikt ani ze wscho-du 'ahi z zachodu nie powi-nien wywierać na Polskę na-cisków" Oświadczenie tej samej treści zostało przesłane przez prem Trudeau do' Breżniewa AXWORTHY JEST PRZYNAGLANY DO REZYGNACJI Setki kobiet podczas kon-ferencji protestacyjnej zeszłe-go weekendu gwałtownie żą-dało rezygnacji Lloyda A-woithy'- ego ministra odpo-wiedzialnego za status kobiet i rewizji mianowanego przez Rząd Advisory Council on the Status of Women Rewizja miałaby objąć re-zygnację trzech wiceprezesów rady — Ifellic Wilson z Otta-wy Win Gardner z Winnipe-g- u i Lucie Pepin z Montrealu które są oskarżane przez by-łego prezesa rady Dons An-derson o uleganie politycz-nym naciskom Lloyda Axwor-thy'eg- o Konferencja la obradowała również w sprawach Konsty-tucji Zadecydowano że zos-tanie w Parlamencie pizcd-stawion- e obowiązujące przez 11 godzin żądanie dokonania zmian w proponowanej dekla-racji praw obywatelskich na izecz wzmocnienia praw ko-biet przed proszeniem Wiel-kiej Brytanii o włączenie jej do palriowanej Konstytucji Jeżeli zmiany te nie zosta-ną dokonane podczas osta-tecznej debaty w Izbic Gmin kobiety będą' się dbmogały odrzucenia deklaracji praw i sprowadzenia przez Parla-ment Konstytucji z formułą poprawkową ŚMIERĆ "MR CANADA" W zeszłą sobotę umarł w swoim domu na Florydzie w wieku lat 67 John Fisher znany pi zez miliony Kanadyj-czyków jako "Mr Canada" 1 John Fisher otizmaj swój tytuf ty 19'67 r podczas "p-odróży "po Kanadzie reklamu-jącej EXPO i rocznicę stule-cia Kanady Urodzony w Sackyille stał się słynny dzięki seiii nada-wanej przez radio CBC "John Fisher Reports" a później '"Westinghouse Presents" — nadawane od 1943 do 1956 r Jego sugestywne i pełne op-tymizmu poglądy na przysz-łość Kanady zyskały mu wiel-kie uznanie i zaszczyty Pięć indiańskich plemion miano-wały go swym "przywódca" a szereg uniwersytetów jak np University of Western Onta-rio Uniyersity of Montreal Mount Allison Uniyersity w Sackyille i inne obdarzyły go honorowymi stopniami nau-kowymi W chwili śmierci John Fi-sher był prezesem firmy John Fisher Enteiprises Ltd spe-cjalizującej się w konsulta-cjach komunikowaniu po-dróżach awansach radiu i te-lewizji Zmarł na raka trzust-ki ALBERTA UŻYWA NIEBEZPIECZNE' CHEMIKALIA Oficjalne czynniki rządowe Alberty oświadczyły ostatnio że w prowincji tej od 30 lat stosuje się w rozcieńczonej formie Agent Orange środek chemiczny używany podczas wojny w Wietnamie do nisz-czenia puszczy który jest po-dejrzany o powodowanie nie-normalności noworodków ra-ka i innych problemów zdro-wotnych Środek ten stosowany jest do usuwania lasu z pastwisk oczyszczania z zarośli linii ru-rociągowych linii kolejo-wych a także obszarów rol-nych "Substancja znana pod na-zwą Agent" Orange była uży-wana do celów militarnych natomiast w innych celach nazywa 'się ją pó prostu ''ni-szczycielem zarośli — brush-killer- " stwierdził Arnold Stearman z departamentu rolnictwa Alberty Użycie te-go środka podobno stale się zmniejsza a poziom dioksyny TCDD mieszanki powodują-cej problemy zdrowotne w substancjach niszczą-cych chwasty jest niższy we-dług Arnolda Stearmana niż w Agent Orange Tym nie-mniej dodał on że używany w-latac- h sześćdziesiątych śro-dek przedwKb zaroślom pra-wdopodobnie nięwielę-sięróż-łuŁd-Ageiitdrang- e— = |
Tags
Comments
Post a Comment for 000098
