Zwilazkowiec Alliancer, April 22, 1956

              RIBHS&m UśtMM&%sx ElhnhłmiM lMjgmHHiiMSIll&Wfr CTSABfwM s®
TJ""w™r HM-i""'ł'ii1f'- 'C
f i- i- V SP "" %
--"-
fi e i" 'A u ł ~ „" ? !
W35
k --$ir T ł% Mt - % f
DODATEK U DZIAŁ
popularno- - dla
naukowy kobiet dzieci
I O £7 ava ujssssi: a
tanYniyTftrrT "Czytelnicy to-ww- -
r-v~~CTayw!ya'tK-wrB3P'--i'w-itw'tłffjjT!
4' literacki Pisza" i !
i8 '
Sekcja Druga 'ZWIĄZKOWIEC" KWIECIEŃ (APRIL)22 — 1956 NR 16 Second Section
itfr Ja " n "ł a I Q H
strona twórczości
jest jedna
Rlidiew: Kiora puMu
Eavsze okrjta mgła tajemniczości
nmininn' i vnrv
iieznana J w" '
Improwizowane jv -- "
Mickiewicza natężał swe siły
"L cł9tpeznych granic geniusz
loctłćki wybuchał z siłą żywiołu
oliniewai iw "v ---- —
Rodziejskim bias iem i Sa
fpozostawiając irdijn uU
£}a tvlko wieść między swoich
fT obcych o niezwykłym z magią
fcńniczącym daize improwizacyj-fny- m
polskiego poety Kiedy jo
rńamefO naicmueim- - m_u iu Popiersiach huczący strumień poe- -
?ai wówczas improwizował min- -
KWICZ na haiuj ""w ""
liiat improwizował wierszem i pro-fwjp- o
P°lsku ' po francusku- -
llZ wyjątkiem paru uuruiijtu u- -
fgńicntów żadna z improwizacji
pickiewicza nie aocnowaia się
liadna nie została utrwalona na
Imśmie Mickiewicz sam pilnie tego
iprzestrzegał i przyjaciołom swoim
'zawania uuiiii- - j" —- - -
pamięci Wrażenia rzucone na pa- -
foier w parę goazm iuor pmv um
fffóżnicj pnez uczestników seansu lii bo coś z seansu spirytystyczne- -
Ufi it r cnliio" tn vtpC7nrv 7 fP- -
fgO liuaiy w ouui- - v j
łlamatorcm przemienionym w me
dium ducha poezji — przekazują
naniitylko blade echo treści i for--
Im}-- w którą wlał się na znikomą
i hicoowrotną chwilę zdrój na- -
Itóinienfa To też improwizacje
Sr'it!iiui!r7ii nrpninr mnżcniv tvlko
fpośrcdnio przez pryzmat wspo- -
sinuien muciiulł juuiułjułui yui
Wspomnień świadczy 'o wstrząsają-Ec)- m
wrażeniu jakie Mickiewicz
wAi-iuinr-i-} nn nhfrnvfh swoimi WV- -
ffslępami improwizacyjnymi
&!jak w) tłumaczyć nieugiętą kon- -
KtSEKWCnCJC Z JUKą łUlfMUWltt lid
iSrJucił sobie zasadę rozdziału poety- -
I ybmy-dogmato- rn romantyzmu
omoreW' głoszonemu we wtasnycn
ifcęłiitworach prymatowi uczucia i na- -
IfMtchnienia Mickiewicz jako poeta
Kljódznaczaf sjc bardzo wrażliwym su- -
t-m!e-nicmi
ariysiycznym i uiatcgo
jiouuawat się uci szemrania wiatr
Myejdyscjplinic rzemiosła pisar- -
Ppiego"
Ma rację Mieczysław Jastrun
gautor cieszącej się zasłużoną popu- -
Slarnością powieści osnutej na ży
ciu Mickiewicza zwracając uwagę
jże metoda pisarska Mickie'wicza
bjła zaprzeczeniem wolności i
chaosu Nie można mówi Jastrun
stawiać znaku równości miedzy
gwałtownym i porywezym tempe
ramentem człowieka a tempera-mentem
artysty Nie ulega wątp-liwości
ze słuchacze podnieceni
nastrojem chwili upajali się cza- -
Hrem tryskających spontanicznie
slow do których nie mogli i nie
chcieli stosować chłodnych kano-nów
cstetjki
ah Ponieważ improwizacje Jlickic- -
gp!cza nie dochowały się przeto
iiMOCCna ich U-rtn- Jpi litnranUni ioct
Mlvestią indywidualnej opinii To
ItHpwne ze sam Jlickiewicz nie
KJimsażał ich za skończone dzieło
lfsztukl które wymaaa czasu "na- -
ifjraoyshi i skunienia Nie mnżpmv
§Jdnak nie wyrazić żalu że te pło- -
- jJ4iKow'cgo wszystkich sił du- -
M&y napięcia przepadły bezpo- - r#irotnin
Pfil Pióru szc wiadomości o talencie
m improwizatorskim Mickiewicza po-od- zą
2 okresu jego pobytu w
"''nie i Kownie gdzie poezje je-go
zaczęły już zwracać na siebie
3-a- gc publiczną Możemy tylko w
'{yobraźni ujrzeć młodziutkiego
studenta lub nauczyciela kowięń- -
1CS° improwizującego z zapa- - iłem w gronie oddanych mu przyja- -
cićł-filomató- w Karol Kaczkowski' lwr' zetknął Sie z Mickiewiczem
pa Uniwerstecie Wileńskim wspo- -
pua ° zadziwiającej łatwości im-prowizowania
i pisania młodego
tych pienszvch impró-Pizac- ji
o-il- e wnosić wolnoz:nie- -
N
IV BB
Palestynie Iranie Iraku
nanie w Rosji jw Tobruku
tjir""' " 5'Pue i e
E3
licznych W7mianek bjł niefraso-bliwy
drgał nutą podobną do Pie-śni
Filomatów czasem tylko wzno-sił
się wyżej gdy poeta próbował
sił swoich w dramacie
W więzieniu u Bazylianów im-prowizuje
Mickiewicz na tematy
poważniejsze jak --w balladzie o
niesprawiedliwie ukaranych mło-dzieńcach
Skazany na wygnanie do
Rosji Mickiewicz znajduje dostęp
do najwykwintnfejszego towarzy-stwa
przed genialnj m poetą pol-skim
otwierają się salony arysto-kracji
w Petersburgu Moskwie
i Odessie W czasie pobytu swego
w Rosji Mickiewcz improwizuje
chętnie i często po polsku w glo-nie
rodaków po francusku w towa-rzystwie
rosyjskim Wszędzie za-chwyca
obecnych lotnością imagi-nac- ji
nadzwyczajną przytomnością
umysłu potęgą natchnienia
Niezapomniany dla współuczest-ników
pozostał wieczór wigilij'ny
1828 r który' poeta obchodził ' w
towarzystwie paru przyjaciół zna-jomych
i gości z arystokratycznych
sfer warszawskich którzy w oto-czeniu
ks Lubeckicgo bawili w
Petersburgu Obecny bjł także
młody ks Leon Sapieha potomek
wielkiego kanclerza Lwa Sapiehy
Mickiewicz chciał wywrzeć wraże
nie na gosciacn warszawsKicn i
zgodził się improwizować tragedię
Jeden z obecnych podsunął mu' te-mat
z dziejów polskich: postać
i losy Samuela Zborowskiego i na-szkicował
tło historyczne Podczas
gdy Mickiewicz usunął się na pół
godziny do zaciemnionego pokoju
dla ułożenia w głowic następstwa
aktów i scen tdramatu przyjaciel
jego Malewski opowia'dal o potę-dze
improwizacyjnej poety Ale
oddajmy głos naocznemu świadko-wi
"Nieraz mówił (Malewski) kie-dy
v Moskwie kilku współwygnań-có- w
zbierało się do naszej komna-ty
urywała się rozmowa smutek
nas ogarniał i zapadaliśmy w głę-bokie
milczenie Adam nagle po-wstawał
i mówił: "Dzieci! posłu-chajcie
bajeczki" Zdawało się rze-czywiście
że zaczyna jedną z tjch
bajek jakie piastunki opowiadają
dzieciom Wtem nagle osnowa
kwiecić się poczyna złotymi wzora-mi
imaginacji ppkorna proza ude-rza
w wiersz wspaniały i często
mówić nie przestawał aż dopóki
omdlenie ust mu nie zamknęło
Słuchaliśmy z największym zdu-mieniem
-- słów Malewskiego kiedy
niekiedy kilkunastuwierszowe u-ła- mki
jakby oderwane części pur-purowego
złotem przetykanego ko-bierca
roztaczał przed nami ale
i drzwi się otworzyły Adam wycho
dzi z bladym pełnym wytężenia
obliczem tylko wzrok jego goreje
nadziemskim ogniem" Po dwugo-dzinnej
improwizacji poeta wpadł
jakby w omdlenie "w kilka
chwil przyszedł do siebie tylko
bladość rozlana po jego obliczu
świadczyła o większym niż zwykle
wysiłku wszystkich potęg umysłu
Bo też rzeczywiście prócz samej
osnowy którą (przygotował) w sa-motnej
ciszy należało mu na-stroić
duch swój do nadzwjezajnej
wysokości kiedy wiersze pełne
dźwięczne poprawne a niekiedy
jak piorun rażące płynęły nie-wstrzyman-ym
pędem z ust mówią-cego
Któż opisze ten wdzięk ży-wego
słowa te wybuchy zbolałego
lub wrzącego zemstą serca?" Tego
samego wieszoru zwracając się uo
młodego Sapjehy Mickiewicz wy-głosił
wspaniałą improwizacje na
cześć jego wfelkfego przodka
Nie będziemy dociekać tajemni-cy
geniusza pozwolimy sobie tylko
zaryzykować twierdzenie że nie-zwykły
talent improwizacyjny Mic-kiewicza
był związany w jakiś spo-sób'
z jego darem jasnowidzenia
Że poeta był obdarzony zdolnościa-mi
"nadprzyrodzonymi" na to ma
my szereg niezależnych a zgodnycn
1_ v?ljn(iw "Min rfnrmo Ody--
Z SUU4 snuunw -- - - -
nieć naoczny swiadetc niezapo- -
'Ł
Drog
do Undova
Syrji na Li- - L--—:
w-Fran-cjL
naJJold JCoa$U"v„ '""" „_ r„iv
Iowosg wyjfawnjGzado nabycia
tW-Zwiazkowc- u
yrogą yo yrzeooa -MELCHIORA Wfi8K0¥IGZA
Pi°noie' zamknięta w sobie całość — Rok
1939 - 1943 stron 516) w 0pr S450
Ascja Odbwra cio Ti-- Pnlcrc Tnmiinir na CVD- -
w
D
°"SKa to książka osobistym dziejom xazuegu x u
mnianej sceny w domu starego
Goethego w Weimarze kiedy to
Mickiewicz udowodnił że umie
czytać w myślach drugich i odga-dywać
najskrytsze tajemnice ich
serca nazywa go "vates et pro-pheta- "
(wieszczem i prorokiem)
Talent improwizacyjny Mickie-wicza
najwspanialszym blaskiem
zaświecił podczas słynnej uczty u
Eustachego Januszkiewicza pol-skiego
wydawcy v Paryżu w
pierwszy dzień świąt Bożego Naro-dzenia
1840 roku Cel bankietu był
podwójny: przyjaciele i bliscy zna-jomi
Adama pragnęli złożyć mu ży-czenia
z powodu imienin które
wypadały właściwie w wigilię po-za
tym chcieli uczcić objęcie przez
Mickiewicza katedry literatur sło-wiańskich
w College de France
pierwszy jego wykład miał właśnie
miejsce trzy dni przdtem Uczta u
Januszkiewicza jest ponadto waż-nym
momentem w dziejach litera-tury
polskiej podczas niej bowiem
"antagonizm wieszczów" Mickie-wicza
i Słowacckiego dosięgną!
punktu kulminacyjnego Mickie-wicz
improwizował dwa razj: raz
odpowiadając po francusku na
adres powitalny jakiegoś ŁKorsyka
nina drugi raz w odpowiedzi Sło -
wackiemu Słowacki również im- -
prowizował "a w swej improwiza-cji
wystąpił z całą swoją dumą sza-tańską
"którą jednak na ofiarę po-tęgi
geniuszu Adama składał mó-wił
długo o sobie o swym wejściu
w świat poezji o przyjęciu ja-kiego
doznał — i było wiele pięk-nych
rzeczy ale to wszystko nace-chowane
zarozumiałością i dumą"-Bicdn- y
Juliusz! Napróżno dobi-jał
się uznania napróżno hołd
składał starszemu poecie szlachet-ny
hołd wielkiego ducha który' w
dumnym poczuciu swojej wartości
za równego się uważał wieszczowi
litewskiemu Współcześni nio umie
li się zdobyć niestety na wspania
łomyślność wielbienia jednego
poety bez chęci poniżenia drugie-go
Mickiewicz nie czuł urazy do
Słowackiego i nie był wcale za-zdrosny
o swoją sławę ale i on
nie cenił go f nie aprobował jego
poezji Kiedy wstał by improwlza- -
ft
Weyssenhoff Józef Puszcza Wy-- j
dawnictwo Polskie Wegner stron
211 Do nabycia w "Związkowcu
Cena $150!
"Soból i panna" oraz "Puszcza"
to utwory które zjednały Weysscn-hoffow- i
entuzjazm i uznanie czy-telników
rozmiłowanych w czaru-jących
opisach przyrody namalo-wanej
hojną ręką malarza- - pejza-żysty
Owa puszcza nad Ptyczą gra wio-senną
pieśnią głuszca rozbrzmiewa
rykowiskiem łosi mieni się kolo-rami
szemrze ukrytymi w gąsz-czach
strumieniami oddjcha aro-matami
ziół grzybów próchnią
wilgoci ciężkiej duszącej zasta-łej
wilgoci mszarów wykrotów
i młaki i
Pyszny jest ow świat puszczan
ski: i
już
ziemię pokryty wybujałym pie- -
i i£l'JU 'ai„u™-- i nn- uvc"n1'Hpij oflno -
dze — ryś wyciągnął się do drzem
ki popołudniowej jak potworna
płowa liszka Wdrapał
bo że Ptycz płynie w po-bliżu
a dech jej świeższy niż go
race oddj chanie lasu idzie wszerz
przez górne warstwy puszczy mu-skając
lubo po chrapach po wą-sach
po oczach "
W tej krainie dzikiej nie
na setki mil wokół cy-wilizac- jią
— dzieją
Do dziedziczni eh Turowicz
niałego magnackiego gniazda cho
ciaż opuszczonego zaniedbanego
obsłużonego — zjeżdża po latach
znudzony "schorowany upadłyna
duchu panicz Kotowicz
Po latach zagranicą po la-tach
włóczęgi po Paryżach Riwie-rach
Monte miody panicz
patrzy z odrazą na białoruski "pry-mityw"
"brak kultury"
On Europejczyk esteta kosmopo-polit- a
W zła upakarzająca
zmysłowa miłość do przewrotnej
kokietki Teo odmieniła mu duszę
pozbawiła woli i charakteru iPo
ł powrocie do rodzinnego majątku
I Kotowicz myśli więc o sprzedaniu
'jaknajszjbciej spuścizny po ojcu
cją odpowiedzieć na improwizację
cała twarz jego — pisze Janusz-kiewic- z
— przybrała anielską po-stać
jakaś dziwna niepojęta świa- -
Młość otoczyła skronie jego Wszys
cy powstali jakby na widok bó-stwa
które odwiedzić
śmiertelnych A on wypuścił z ust
swoich rzekę słów najpiękniej-szych
mŚH i a to z taką
siłą gwałtownością i mocą że im
nic wyrównać niemoże Bjłjto pęd
niepowstrzymany który mu od-dech
jamował Wszyscy stali w
osłupieniu i milczenie bjło gro-bowe"
"Ta improwizacja — pisze Ste-fan
Witwicki —¥było to coś bardzo
wielkiego dziwnego nadprzyrodzo-nego
Wszyscy są tjm jak" pijani
Twarz Adama miała bjć w ten
jak spokojna
piękna jasna Dość ci powiedzieć
że Kaszyc płakał całą noc Barzy-kows- ki
także płakał całował Ja-nuszkiewicza
w ręce dziękując że
go zaprosił Plater stary w takim
stanie wrócił do domu że żona my
ślała fc zwariował Plater Włady-sław
utrzymuje
że nad 'głową Adama świa-tłość
Takie rzeczy!" — A sam poe-ta
donosi w liście z 26 grudnia że
odpowiadał Słowackiemu z na-tchnieniem
jakiego od czasu pisa
nia "Dziadów" nigdy nic czuł "W
{c piękną chwilę duch poezji bjł
ze mna'
W kilka dni dokładnie
stycznia 1841 r miała miejsce
u Januszkiewicza diuga uczta pod-czas
której Słowacki spełniwszy
toast na Adama wręczył
mu w zebranych gości pa-miątkowy
srebrny puchar Gdy po
wieczerzy zebrano się na
Mickiewicz poczuł na-tchnienie
i zaczął improwizować
przepowiadając prjszłość Polski
gdy wtem Nabielak przerwał mu
uagą:Nie przesądzajmy przyszło-ści
L— "Adam umilkł ij smutny za-raz
odszedł do domu Towarzyszjł
mu Stefan Zan i wtenczas to jemu
powiedział:' Slałoię nieszczęście
niech Bóg nic pamięta Nabielako-w- i
że mi przerwał bo czułem się
natchniony widziałem przyszłość
kraju mego tak jasno i na jawie
jak" ciebie widzę — a teraz ciemno
mną" Ł J t- -
spłaceniu tysiącznych pługów i po
wrocie do 'cywilizacji'
Na szczęście spokój wiejski urok
przyrody wspaniałość otoczenia —
wpływają jak lekarstwo
na schorowaną duszę Kotowicza
Pomału pod wpływem
oddanego strzelca Moroza oraz
poczciwego Sasa starego
przyjaciela młodzieniec
zapomina o troskach zgryzotach
występnej miłości Największy je-dnak
wpływ na ma cóika
Oleszy Kenia
Ładna dzielna dziewczyna pia-w- y
nieskazitelny człowiek zajmu-je
w sercu Kotowicza
miejsce niegodnej Teo
I chociaż niesławna przeszłość
się w okolicy niepochlebny
mi dla opinii Kotowicza echami
ojciec Rem stary Olesza
I t
dzić szczęściu zakochanych — Ed- -
warrd- -i Rema -połą-czą t się węzicm małżeńskim Edward przekona na
rzeczoną i jej swej popra-wie"
i' czystych intencjach stary
pań Sas "spławi" --
szczęśliwie Teo
odsj łając ją do Parya autor do-prowadzi
'zgrabnie 'akcję powieści
do happy-end- u
"Puszcze czyta się — mimo ze
akcja jej toczy się W stu - "
leciu — z niesłabnącym zaintcre -
sowaniem Mimo żevielc rzeczy
autorów w?półczesnyxń Weyssen-- J
trąci juz dziś "myszką'
i nie potrafi zainteresować współ-czesnego
czytelnika
Zaletą jest lekkość
opowiadania zgrabne" powiązanie
epizodów pogodny humor nade
wszystko zaś arfjzni fego
dalekiego świata który odszedł
I wiemy to doskonale — nie może
już wrócić A T
REZERWAT ŻUBRÓW
W' RZESZOWSKIM
Radio warszawskie z 31 marca
br podało że w okolicach Ba-ligrodu
w woj rzeszowskim
powstanie nerwy rezerwat żub-rów-
Umieści się w nim kilka
par tych rzadkich zwierzat spro-wadzonych
z rezerwatu w 2fle-polomica- ch
'Nad małą polanką utworzoną' stawiać będzie przeszkody cno-prze- z
wywrót dębu którego staro-- j ciąż Teo wybierze się aż
żvtnv kadłub wrósł napoly w na daleką Białoruś by przeszko- -
się wysoko
wiedział)
skażo-nej
jeszcze
się zwykłe
ludzkie sprawy
wspa
Edward
pobytu
Carlach
"dzież"
dodatku
przyszło
rymów
riioment anielska
szlochał Mikulski
wfdział
później
zdrowie
imieniu
diugim
piętrze
przede
cudowne
pomału
Justyna
rodziny
Edwarda
sąsiada
wreszcie
odbije
chociaż
ojcaó
tamtym
hoffowi
powieści
opisów--
złośliwa
(12 w w Łi
Don Kichot c nasz przewodnik
zaproponował zwiedzenie jednej z
największych osobliwości Meksylu
— piramid Słońca i Księżjca lito-ryc- h
wiek archeologów ic obliczają
na ponad 5 tysięcy lat Umawiamy
się na następny ranek — w ciecz-kam- a
bowiem potrwać cały dzień
I Don Kichotów' przeciwieństwie do
innych Meksykańczyków jest punk-tualny
i czeka z samochodem o
umówionej godzinie
Drogi w Meksyku są dobre i wy-godne
— dla turystów Ale zaraz
obok dióg rozpoczyna się prymi-tywny
meksykański świat: niskie
bielone domki wśród "pól ubogie
drewniane chatki lepianki z kil-koma
powykręcanymi kaktusami
dla cienia i ozdoby- - Często widz]
się żywopłoty z prost} di wysokich
kaktusów albo ogromne krzaki
kaktusowe o długich mięsistych
liściach Z tych to liści -- kaktusowych
Mekśjkańczyćy robią sznury
pewien rodzaj wódki zwanej "tc-tjuil- a"
z korzeni zaś mniej oczysz-czany
i bardziej palący "pulquc'
Przy drodze nad strumieniem na-potyka
się barwne grupy kobiet
Piorą bieliznę w rzeczce i zaraz
rozwieszają na kolczastych kaklu
sach Podoba mi się takie pranie
My kobiety z cywilizowanego świa
td pierzemy w ciemnieli chłod
nych piwnicach pędząc na górę za
każdym dzwonkiem u drzwi czy
telefonem śpiesząc się bo czeka
tyle jeszcze innych robót A tu sie-dzi
sobie towarzystwo na nadbrzeż
nych kamieniach woda ciephi
czysta słoneczko przygrzewa tA
one piorą śmieją się rozglądają
Mona sobie wyobraić jakie tam
pogwarki odbywają się przy tym
zajęciu Pochylone nad mokrą bie-lizną
napewno suchej nitki nic
zostawią na okolicznych znajo-mych
Nn hlpldtnvm ro2odnvm niebie
widnieją piramidy — najdawnicj-- '
sze pamiątki starych cywilizacji']
Mongołowie pierwsi mieszkańcy
doliny meksykańskiej przynieśli
ze sobą kult ognia Toltckowic roz-winęli
ich wierzenia czcząc bogów
ognia słońca desczu wiatru i wo-dy
na kamiennych ołtarzach ale
dopiero Aztekowie stwor?) li reli-gię
o nicsamowitch obiędach
zbudowali ogromne świąt} nie i pi-ramidy
Obrzędy religijna Azteków były
straszne i makabryczne choć przy-brane
w kolory pieśni i tańce Im
groźniejsi bogów ic lym hrwaw
szych wymagali ofiar Ginęli dla
nich najlepsi wojownicy najpięk-niejsze
dziewczęta rzucajqesic ze
skał płonąc w „świętym ogniu lub
ginąc pod nożcin na ofiaruj eh oł-tarzach
Stoimy pośrodku ogtomnego
czworokątnego placu Przed nami
szerokie kamienne schody wiodą
na szczyt wzniesienia gdzie zasia-dał
król z dworem i kapłani Za
tym wzniesieniem skała opada po-chyło
w dół z jednym tylko svgłę-bienie- m
pośrodku gdzie stoi slup
U stóp tej skały wyrasta stroma
ściana obudowana tak że nic wi-dać
jej ani z placu ani ze wznie-sienia
Na tej ścianie umieszczeni
byli bogowie niedostępni dla oka
zwykłych śmiertelników z wyjąt- -
kiem kapłanów rairzę ze zjjnu)
i nodziw em na rzeźbione w kamic
niu potwory przypominające mi
chimery z paryskiej katedry Notrc
Damę Oto okrągła ogromna twarz
boga-słońc- a w otoczeniu promieni
niżej w płaskorzeźbie ogromny
wąż o potwornej głowie — bóg
wody Z jednej" strony bóg
fiPc-n-Ti- i 7 rozłożonymi rekami z
których spływają krople dżdżu z I
ldnigiej bog wiairu o ogromnym
(skrzydłach Kamienni bogowie pa- -
trżą pustymi oczodołami ale kic- -
dyś były1 w nich ogromne oczy z
czarnego kamienia które patrzyły
na swe ofiary gdzjeby nic stanę-ły
Tylko bowiem ofiarowani mogli
stanąć przed kamienną ścianą w
obliczu bogów „
jNasz przewodnik rozmiłowany
w historii i fofklorżc swego kraju
Aztek i pochodzenia przenosi nas
o 'tysiące lat wslecz
"Dolinie brak deszcźujpelca su-cha
ziemia gorąco dusi gardła
zwierząt domowych ginie na po
lach kukurydza Bóg deszczu za-gniewa- ńy
jest" na' swych wiernydi
i— Trzeba go przebłagać uprosi
aby odwrócił od nich śmierć Pięk
na młodziutka dziewka chce' pójść
do niego' i w imieniu swlgo'szczc:
pu prosie! o łaskę
Kapłani przyjmują jej ofiarę
- rt
Dziewica zostaje przywiązana do
pala w środku pochj lej skały Jesl
teraz twarzą w twarz z Logami
Jest to jej przywilej jej prawo
przebywać w obliczu bogów tak
długo jak sobie tego życzy Tym-czasem
cała ludność szykuje iię do
ceremonii Długi to 1 barwny ry-tuał
że
Tysiące zalegają plac i 'pola
wznosząc śpiewne modły do boga
deszczu aby przyjął ofiaif dziew-czyny
( Kapłani przebrani w
v
Kolorowe
szaty t ogromnymi piórami na gło-wach
przyprowadzają dziewice
przed wzniesienie gdzie u stóp
schodów znajduje się ołtarz ofiar
ny Stają dookoła płaskiego Ka- -
miennego ołtarza układają nsń
dziewicę prztnymują lęce Czyż
by po to żeby w ostatniej chwili
nic odezwał się y ofierze instynkt
samozaćho waw czy?
Najhtarszy Vnplan jednj m cię-ciem
ofiarnego noża przcejna jej
bi zuch ?ięga ięką po serce Z tym na
ciepłym jeszcze ociekającym kiwią
sercem idzie cały orszak na s?cz(
piramidy boga Tam zloźą mu ofia-rę
2loże b)g przyjmjc ofiarę dzie-wicy
może 'ześle deszcz ''"
lic młodego żjcia przecięło v
tćn sposób dla sił przyrody któ-r- j
cli nic lozumiaf i obawiaj fię
człowiek! Ileż krwi polało się na
ofiarny płaski kamień! Cy szli na
Śmierć polni szczęścia w ekstazie
czy też żaf żjcia i obawa przed
śmiercią targała dusc bicdnydi
nfiar nim zginęli? fiolu mi się
straszno Giupa turystów słucha
w milczeniu Jest południc Sfońcć
zaczyna' palić Jeden" Łz panów' na-Łz- cj
wjcicczki zdejmuje kapelusz
i ociera 'spocone- - czoło Wzrok jego
zatrzymał się na mlodej jesnowło-se- j
pannie! Pod wpływem nagłej
myśli 'zwraca się do przewodnika:
— Tak gorąco Mocbyśmy zlo- -
żyli jaką ofiarę bogowi deszczu?
Ty- - zhasz przecież' ten" obrzęd n
i ofiarą by-si- ę znalazła —'tu zer
nnąt na dziewczynę
Niebieskie oczy panienki my:
ślami Jeszcze obecnej w przedwie-kowej
ceremonii ofiarnej robią
się na chwilę okrągłe z przeraże-nia
Przewodnik idic na rękę Może
służyć a kapłana owscm ale
ofiara musi być czystą dziewicą
Panienka odwraca głowę zaam-barasowan- a
ale Polak - złośliwiec
musi postawić1 kiopkę nad i
— O patrzcie jak to odetchnę-ła
Pewnie wie że jej nic możemy
złożyć na ofiarę
Piramida słońca jest największa
Każdą kondygnację tego czworobo-ku
budował inny szczep Na
szczycie b}ł kiedyś dysk ze scc-leg- o
złota który odbijał promie-nie
słoneczne Piramidy mają cie-kawą
historię Aztekowie j-prawu-
-jacy
nad nimi pieczę w okiesie
najazdu hiszpańskiego obawiając
się napadu 'nieprzyjaciół zasypali
piramid)" ziemią żeby wyglądały
jak naturalne wzgórza Myśleli źe
gdy niebezpieczeństwo minie wró- -
cq i pdkopią piramidy iNiesiciy
państwo Azteków przestało istnieć
i przez długi czas nikt nic wiedział
o położeniu piramid Dopiero nic-'dawn- o
bo na początku tego stule-cia
do i7ądu meksykańskiego zgb- - jm sic jntijan{C( twierdząc źe zna
j„ miejsce gdzie stoją piramidy
Natychmiast iopoczę(o prace nad
ich odkopywaniem kloic u ciąż
trwają Odkopano dopiero pirami
Uę słońca i księżyca i jeszcc nic
odtworzono mozaik pokrywających
ś"ciany każdej kondygnacji a przed
stawiających historię szczepów
które je budowały"
Ilozglądamy się po( okolicznych
wzgorzacn jjcwnie i one to pira
midy pomniejszych bogów aztec-kich
czekające na odkopanie
O dtf o w i
prenumeraty ii
W załączeniu przesyłam $
ralv
Imię i fjrisko r+t{iti
Adres 2 :hl'
Nasz przewodnik bon Kicholc
daje nam teraz do wyboru albo
zwiedzenie muzeum wykopalisk) al-bo
starego klasztoru Karmelt(ów%
założonego wkrótce po przybyciu
Hiszpanów do Meksyku
Ale nie wiedział Don kicholc
ma do czynienia' z Polakami
— Ty nas bracie' prowadź do
jakiejś restauracji bo nam żołą-dek
przyschnie do knyia Zwie-dzanie
potem
Do Meksyku - mlasla ccka nas
cztcrdziestomilown jazda a
_
hotel
nasz jest w samym centrum Nie
piędkosię tam znajdziemy
Ktoś ma wspaniały pomysł
— Spytajmy go gdzie jest jaka
prawdziwa meksykańska restaura-cja
Dlaczego mainy ciągle Jeść
hotelowe posiłki Aprobujmy kra-jów
ycji potraw
Wtrótcc zasiadaliśmy w wyłożo-nej
niebieską mozaiką stylowej
restauracji ostrząc sóbic apetyty
płynące z 'kuchni nieznane za?
pachy Tu j'uż cale towarzystwo po?
legało całkowicie na moje]' znajo-mości
hiszpańskiego Z namąszcźci
nicin llumncźc mćnu 'proponując
naiba"rdziej fanlaWcżnć" dania
Niektórzy wolćU znaną "już kuręj
bardlcj odważni! między nhni I Ja
rzucili się na meksykańskie fryka
sy: swicy nieznany owoc ąapayą
śliniaczki fryzemjo Interestiącyin
7apaciut stojącej w ody' pieczona
nadziewani papryka w ciemnym
jakimś sosie 'od którego języklc-j- e
ogniem zimna sałatka — mazią
goiowanycu ogornow iii' uny-wiści- e
trzeba spróbować1 IćgoMinró-doweg- o
'napoju "leiiuila" — 'That
klll you jaK tłumaczą AmcryKuj
nic- - Pry lym jest leż1 specjalny
obrzęd: na wierzch dłoni sypiecie
trochę soli na to wyciska sok z
zielonej cytryny'- - Jtźnle' się to
wszystko na Jraz językiem '1 -- zaraz
jednym 'tchem "wypija kieliszek
"teciuila" (sól I cytryna pewnie po
to teby zabić ten okropny smak)
Kiedy po takim obiedzie zna- -
lazłam się w pokoju Jiolcloym
pierwsą moją myślą było wypić
zwyczajnej vzimnej wody Stojąc
przed umywalnią i pijąc duszkiem
drugą szklankę wody podniosłam
oczy na napis przybity tuź pod
lustrem: "Woda do picia znajduje
się w specjalnym kranie" Zapo-mniałam
ze w Meksyku nie pije
Się wody i krariur "
Nigdy się nie dowiem co mię
oslaiecnfą dobiło czy "lcqulla"J
czy nadziewana paląca papryka)
czy śliniaczki zalatujące' stawem!
czy dwie szklanki wody z kranu
Ale wszędzie w hotelach i rcs'(au
racjach mają pod ręką specjalno'
pigułki --— wiadomo że turyści bę-dą
próbować meksykańskich po-traw
1 pochorują bię Cała pocie-cha
dla mnie że nie ja jedna
Szkoda opuszczać Meksyk —
"miasto słońca" Tylu jeszcze zo-stało
ciekawych recy których
nic zdążyliśmy zobaczyć Ale cóż
Jutrd już lecimy przez trzy "sier-ra"
(łańcuchy gór) nad Pacyfik —
do Acapulco celu naszej podróiy
Barbara Głogowska"
Triumfalny powrói sułtana
Sułtan Maroka Sidi Moharn-me- d
dokona! triumfalnego wja-- '
zdu do Tetuanu stolicy hiszpań-skiej
strefy Maroka Ulice zas-iane
były kwiatami a mury przy-ozdobione
flagami marokański
mi i wielkimi portretami sułtana
Sułtan Sldi Mohammed za-trzymał
się w Tetuanic w dra-dze
powrotnej z Madrytu gdzie
podpisał umowy z Hiszpanią o
zniesieniu protektoratu hiszpań-skiego
ii zjednoczeniu hiszpań-skiej
2lrefy Maroka z Tęsztą-kraj- u
Stolica Maroka Kabat przy-gotowuje
również triumfalne po-witanie
powracającego sułtana
e n i e
wiązkowcą"
na odnowienie prenume- -
Vszelkie czeki lub przekazy pieniężno Mon©yOrtter
należy wypełnić i przysłać do:
POLISH ALLIANCE tPRESSLłd i „
1475 Oueen Słreef West — Toronto Ontario'
:i
n
i"
i
JPi
r I
fi
i 1
iii
i
fi
H?
Kr
m
i i
lt
i:
1:
ii
i" i3
M
f Sł P%Si- - l
i' '
V"
li
%
kt
v
Vi