Zwilazkowiec Alliancer, December 23, 1964

              lHIMiillffl sisipf
' '' W
5 &
1 wi
mm va
HWt_
i' 1 MWj:
!
i
:?ł
a --i
W!"y
i
i
m
' -
7r a_ ' fa Jj 2
it: :i K911J' £%
i i!t i i
I- - --luf S I7"=fc' f
{
aj _ _i---vi W -
- £&
3 S
4 8
al % ł vvił - - W
8? K3&S&r 8
:" vftTv
' WnSOLYCII ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA
i SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
' ' życzy swym klientom i Polonii
Peacock - Boyd Insurance Ud
22£ King Si E — Tel 723-466- 7
WESOŁYCH ŚWIĄT I POMYŚLNOŚCI
W NOWYM ROKU
xyi7yswym członkom z rodzinami i Polonii
LOCAL 1817
United Sieelworkers of America
K 115 Alberi Si
'
Oshawa Oni
Moc serdecznych życzeń ~
świątecznych i noworocznych
składają
wwiwgwgf!Wfr ' 'Wł'1 m tumu
Manning F Swarłz
Ronald L Swarlz "
w&tWłjJfcAilwokad — Obrońcy — Notariusze
el
V& 26'2 King Sł E Tel 723-469- 7 Oshawa Onł
' NAJLEPSZE ŻYCZENIA "WESOŁYCH ŚWIAT"
I NOWEGO' ROKU
składa swej Klienteli i całej Polonii I
vKINLOGH'S MENS WEĄR
% t Bt
10 King SU W " Tol 725 0233 Oshawa Onł
Z OKAZJI ŚWIAT BOŻEGO NARODZENIA
I NOWEGO ROKU
nnjlepsc życzenia szczęścia i powodzenia zasyła
3
I-- i' '?VrA2
SCHOFIELD- - AKER LIMITED
REG AKER — DON ELLISON
JACK FEATHERSTONE
Sprzedajemy wszystkie asekuracje i nieruchomości
Dla uważnych soferow nioemy zaoszczędzić
od SliO do 'iO na i ocznej asekuracji
360 King St W — Oshawa -r- - Tel 723-226- 5
yjtub
l kZ OKAZJI ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA U
yfr ' 'I NOWEGO ROKU & tór serdecznei żPyoclzoenniiia Ośslahawswskyimej Klientom yup
Creighlon Drynan Murdoch & Vicior S
Adwokaci — obrońcy vV?-
-
5 Simcoe St North Tel 723-344- 6 Oshawa Ont I
"it - i£= 2 tiiP3 &? v --i? iiS 1i ?vr
8ffig$BsE
r- - r 1 "- - J"!"T jf) rt' - 'i1 -- CK iiM"-J-f- - TJ i'-_-S-J_
" ' rj 8 ? ?!'£ -- v S1 -- — -- _ - „TT ™-twrł-Łł---
V--~-ir JftL~4 -- Ł J" __ _ Si"1 V ' C'
" l -- HMp3 - ł " ? o i 3
V
1 J
STR 34 "ZVv'IĄZKOWIEC — BOŻE NARODZENIE (Xmas) 1964 R
JOANNA PRZYBOROWSKA
Wiele by pisać o Kaszubach
Że spokojnie i swojsko że pię-knie
aź żal odjeżdżać Jeziora
ryby Las zwierzyna A ile tam
grzybów jagód Jlowa polska
ta nasza dzisiejsza i ta stara za-chowana
od pięciu pokoleń Spo-tkania
z przyrodą dźwiękami no
i może najciekawsze spotkania z
ludźmi Nie te -- zwykłe spotkania
na ulicy w kawiarni czy u zna-jomych
Spotkania dziwne z
ludźmi których pamięć sięga da-leko
w przeszłość Kiedy dróg
jeszcze nie było kolej żelazna
dochodziła tylko do Renfrew
wilki chodziły po lesie i niedź-wiedzie
Było to lat temu sto
Legenda głosi że trzy statki
wyruszyły z Polski w kierunku
Ameryki Burza je ponoć roz-dzieliła
Jeden powiadają dotarł
aż do Ameryki Południowej dru-gi
do Stanów Zjednoczonych a
trzeci wpłynął rzeką św Waw-rzyńca
do portu Quebec
#J&'f}W'f38&'yi rKK&f %L&L&32&l7iJ&
L
Mocni i uparci byli ci pierwsi
osadnicy Ustępował las pod ich
naporemt wyrastały długie mu-- -
ry i kamieni wyrywanych go-łymi
rękami z ziemi' Na miejscu
dawnych borów kamienistych
nieużytków pojawiły się małe
pólka ziemi uprawnej
Dużo by pisać o tych począt-kach
Powstanie pierwszego ko-ścioła
w Wilnie potem w Bar
ry' Bay Dziś oba te kościoły
już' nie istnieją Ale zostały sta-re
cmentarze na których odczy-tać
można nazwiska pierwszych
pionierów daty
Na bocznej ulicy w Barry's
Bay mieszka ksiądz Retza Ks
Retza emerytowany pułkownik
były kapelan żywo się interesu-je
wszystkim co go otacza Dla
każdego ma uśmiech zawsze u-czyn- ny gościnny Cenię u lu-dzi
poczucie humorn A ksiądz
Retza poczucie humoru ma i to
jakie! Krąży o nim anegdota
ze korespondował niegdyś z księ-dzem
polskim na Zachodzie Ka-nady
używając pisma obrazko
wego Potomek pierwszych osad-- J
ników polskich "Big Padre" po- - j zdrawiał "Littlc Padre" Ponoć1
rok czasu 'upłynął zanim "Littlei
Padre" odkrył że duży ksiądz1
nie jest potomkiem wielkiego!
wodza indiańskiego
Ksiądz Retza interesuic sic
również pochodzeniem Kaszub
Pokazywał mi książkę na temat
kultury kaszubskiej wydana
przez uniwersytet w Cambridge"
Anglia: Pewne ciekawsze ustę-py
w książce podkreślone za- kreślone Widać że książka czy- tana uważnie a nie od parady
tylka na półce leży Mam wra-żenie
że dużą pomoc będzie
miał ze stronv księdza nowou-tworzony
komitet organizacyjny
budowy muzeum na Kaszubach
Matka księdza Retzy z domu
Coulas doskonale stare czasy
pamięta Pamietaia ją też ludzie'
okoliczni I uic dziwnego Wiele
lat temu gdy nie bjło jeszcze
szpitala ani lekarza samaprzv-ieł- a
1500 dzieci Nie każdy le- karz taką praktyką może sic po-szczycić
— Inni byli dawniel ludzie
mu a droga bjła iść
trzeba było pieszo W ciąży by-ła
w ostatnim miesiącu Przeby-ła
już pół drogi gdy poczuła
że czas jej się zbliża Cóż zatrzy-mała
się przy pod drze-wem
dziecko urodziła chwilę
odpoczęła i wróciła z nowonaro-dzonym
dzieciątkiem do kościoła
żeby czasu i drogi zaoszczę-dzić
wTÓciła by dziecko o-chrz- cić
Przed nocą tego samego
dnia była już w domu ze zdro-wym
i ochrzczonym dzieckiem
Tak inne to były czasy i inni
ludzie Mocni byli bo też tylko
mocni mogli podołać ciężkiej
pionierce
Pojechaliśmy potem na stary
cmentarz w Barry's Bay Groby
zaniedbane zapadłe napisy na
krzyżach pozacierane Tu i ow-dzie
udaje się nam odcyfrować:
"Tu leży 82 lata stara pro-sie
o Zdrowaś" Stare nazwiska
stara pisownia Szkoda że tak to
zaniedbane Na małych kopczy--
'4''
Ks płk Retza
kach trawą obrośniętych wyra- stają grzyby
— Czy jadalne? — pyta ksiądz
Retza
— Tak — odpowiadam ale
nie zrywam Nie mogłabym jeść
grzybów na cmentarzu zbiera-nych
— tłumaczę księdzu
— Dlaczego? — dziwi się
ksiądz
Nie wiem jak wytłumaczyć
Śmierć nieboszczyk cmentarz
Inaczej patrzymy na "te sprawy
my przeciętni i świeccy śmier-telnicy
Inaczej księża Ale nie
tylko iak się później
tym przekonałam j
żyje jeszcze w Barry's Bay
kilku weteranów Błękitnej Ar-mii
Hallera Wyruszyło ich w r
1918 z Wilna i Barry's Bay 16
Wszyscy wrócili calu do Kanady
Zostało ich do lej pory 7
Wylicza ich na palcach wete
ran Stanisław Ostrowski:
— Dwóch braci Trzebińskich
Antoni i Jan Antoni nic żyje
spotyksłam w różnej pisowni)
— Antoni i Wójt Antoni też
nie żyje Walenty Czapieskie
Jan Gołka Wiktor Kujak John
Norloch
— A kto was werbował do
wojska? — pytam
— Przyjechało ofice- -
siln5oici nin f JSA lu" huismuii lUcrjAi a i Ki
mim panV Reła M X amb°ny'
Paulina Coulas z kościoła do do-- ''
daleka i
drodze
księża o
cerów był Andrzej Małkowski
— myślę w duchu — On to był
w tym czasie w Kanadzie
— I dokąd pojechaliście?
Gdzie was szkolili? — zapytuję '
— Pojechaliśmy do Niagara-on-the-Lak- e
Ale nas oficerowie
oszukali mówili że tylko na 3
tygodnie Niektórzy z pracy się
pozwalniali na parę-- tygodni
— Sam pan wie jak to na wo-jence
— uśmiecham się do swe- -
go rozmówcy Mówią dwa tygo- - '
dnie a potem przeciąga się w
dwa lata Ale wracając do pań- -
skiego opowiadania Dokąd po--
wieźli was z Niagara-on-the-L- a- '
ke? 1
— Przewieźli nas do Nowego
Jorku i popłynęliśmy do Frań- -
cji Tam nas przemundurowali l
we francuskie mundury i do Pol-- '
ski — ciągnie dalej swą opo- - j
wieść Stanisław Ostrowski
— Był to już 1919 rok — pod- - )
chwytuję A w jakich Bitwach i
braliście udział Jaką ' pamięta J
pan największą stoczoną' bitwę? i - Nowa Osika — odpowiada }
Ostrowski f j
—Jak to było wygraliście te
bitwę? '
— Szliśmy do Nowej Osiki ca- - t
łą noc i cały dzień Odpoczywać J
wolno było tylko 15 minut Kto narzekał że nie może iść zaraz _ ]
go lekarz' badał by sprawdzić (
czy nie udaje — wspominał nasz C
weteran Niosłem karabin mń--
szynowy W końcu nie mogłem 5
już iść Przysiadłem się na fur-- J
kę
— A Bolszewicy dużo ich by-- V
ło? — pytam dalej
— Bolszewicy szli jak żylóf y
Aleśmy ich zbili — uśmiecha j
S'C :-- }
— A potem? '
— Z Nowej Osiki powieźli nas S
pociągiem do Nowego 'Dworu V
pod Modlin tam długo czeka- -
liśmy lv ij
— A jak wróciliście 3o Kana- - i
dy? J
— Wysłali nas przez Niemcy J
do Francji Ale nas rozmundu- - ft
rowali Niemcy nie' chcieli prze- - y
puścić wojska to wracaliśmy jak
cywile Potem to już małymi by- - S
dlęcymi statkami wracaliśmy do i
Kanady — z goryczą w głosie
ciągnął dalej V
Przykro mi się zrobiło słucha
jąc tych wspomnień Jechali do
Kraju którego nie znali Bili się
za tę daleką Ojczyznę i biedni
zapomniani wrócili
— A ma pan jakieś papiery
odznaczenia? — spytałam chcąc
zmienić temat rozmowy
Stanisław Ostrowski przyniósł
swoje pamiątki Był tam dowód
osobisty książeczka wojskowa
krzyż nadawany żołnierzom armii
Hallera dyplom Krzyża i
Nr 17 który odczytany był
przed frontem powracających 'do
Ameryki oddziałów Rozkaz pod-pisany
był przez gen Roję
Przepisałam sobie treść dy
plomu Krzyża:
Dyplom Krzyża żołnierzy
polskich z Ameryki dla szere
gowca Stanisława Ostrowskiego
Wars7ava dnia 4 12 1920 ' '
Podpisano
(
'
Naczelnik Państwa
i Wódz Naczelny
J Piłsudski
(Okrągła pieczęć) --'
Rzeczpospolita Polska 1
Naczelnik Państwa '
Spojrzałam uważnie na pod-pis
Wyglądał mi na autentyczny
podpis Marszałka
Ten dyplom z podpisem
Marszałka Józefa Piłsudskiego
to wielka pamiątka Nie każdy lww m mm
Pamiątkowe dokumenty S Ostrowskiego
Dwóch Burharlów (to nazwisko może się poszczycić że ma do--
dwóch
WracabJ?!™1
Roz-kaz
Kumem własnoręcznie przez —NaczzaeulwniakżayłaPmaństwa podpisany ' V$v1
Przyjrzałam się dokładnie ftj
Krzyżowi Na ramionach napis: yS
"Swoim żołnierzom Ameryki ir
oswobodzona Polska" Pośrodku w Orzeł Polski W wieńcu otacza- - jącym Krzyż: "Szampania Lwów $
Wołj-- ń Pomorze"
Wypisałam sobie jeszcze dane iŚ
z książeczki --wojskowej: 12
?J
mrmmmmmSM
Z OKAZJI ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA
i NOWEGO ROKU
najlepsze życzenia składa
lllillllp
Oshawa Sand & Gravel Supply
Piasek szuter kamienie — Obsługa przez cały rok V
B77 King St E Oshawa Tel 725-023- 2 fi
MOC SERDECZNYCH ŻYCZEŃ ŚWIĄTECZNYCH J[
i NOWOROCZNYCH S
śle iI
Henderson Concreie Producis Lid C
Fabrykanci artykułów betonowych i cementowych IJ
1089 Nelson St — Oshawa — Tel 723-222- 6
NAJSERDECZNIEJSZE ŻYCZENIA WESOŁYCH
ŚWIĄT I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
składa ii I
FL0RIST - RB REED & SONS' il
28 Simcoe North Tel 728-738- 6 Oshawa Oni
163 Bloor St W Tel 728-738- 9 Oshawa Oni '
PRZYJEMNYCH ŚWIĄT
BOŻEGO NARODZENIA
DUŻO SZCZĘŚCIA"
W NOWYM ROKU
SKŁADA
POLONII" -
- W oshawie --
Dr A E JOHNSON
OPTOMETRIST :-1- 4'2
King East — Oshawa Ońl
NAJSERDECZNIEJSZEŻYCZENIA WESOŁYCH
ŚWIĄT I SZCZĘSLIWEGOOWEGO ROKU
składa swym 'Klientom" i- - całej Polonii
t - t- - e— -
imfirWfS-i -
fi tóv TSViiO m
i
Scutioo Cleaners & Shiri Launderers tt
sr~:
„_:: _„ j-1ucnu-wuja
reperują przeraoiaja i ia-"i- - w I!ezi)latnv transnnrl —1 Rnhnln w 24 ffodzinacli i[
Warsitat: 524 Cromwell Ave J
723-115- 9 — 225-083- 3 ]
Sklepy: 64 King Street West — 181 Bond Street Wesl j
304 Stevenson Rd North — 980 Simcoe non-OSHA- WA
ONT
723-115- 0
Z OKAZH ŚWTAT Pn'FGD NARODZENIA
UL 1 $ ' I NOWEGOaROKU
najlepsze życzenia szczęścia 1 'powodzenia zasjla
sT-- S
s
O — B lf£--="-nJŁv-3iS5-
M"l V — ™
W BW
McINTOSH ANDERSON jj
HOME LTD )j
152 King St E
„©
H
M
8- - "
Oshawa Oni- - U
rU+
ftft
Czyżby jednym z tych ofi- - (Dalszy cia na str 35) %&
[ISfeŁiisA atty
I
I
FUNERAL
I
' ' -'- i!
—
-
-
_--
!l