Zwilazkowiec Alliancer, March 18, 1956

              iiMa - -- Z 1ZIZ L Ł _ j jiflii ™
EWitmts _ - "" — MWWmmrtiiMiiiiiMiiiKTiTmw:™ł"l"m KSESEB51 WiWTt""l rr ":Arg f m Mgafeaa' ant t _ 'a sg1"
PP&
9
Łm"w'"' nMu Ozytelnlcy J$rH II
—--- — — Sekcja Druga -- związkowiec-marzec (march) is -- W ~ ł~ nrh SccondSection 1 t ? _ - f'
Sin
DrwjyHi t
_ _ BHMHHh Bł & m rffe a k at m J vTŁt łiVł A71 V TLv A T--ai
" w" JT1_TŁ'aiVitatoM%SWIKl I Z 1 i U£UWSKI ~ T # I '1 tf i t lMIi!MSSaiSMS SIR CASIMIK
Opracowania biograficzne
w literaturze kaną-f3- 1
!ir i amerykańskie] i- -
JficlTIPi lao ---- --„ -
:„r wne studia notatki
VI11!L1U -- - — gS opisy życia pum Znacznie mriicjspo-PTn- h
w opracowaniach
f'nSiskich a mniej w twacl! 'polskich o ile
Je do nich rzeczy o-!Sdnn- TCh
Kanadzie i w Sta-- £
Pnocronych okładają-Ssi- c
zresztą z drobnych przy-Sń- u'
downie notatek praso- -
L WszysiKie ic OP""""1""
mała pewne wspólne cccny iiu
- ' ' - i t — -- wirriifir" nvn't Mórc cncunj '"" -"- -o
pnystąpicnicm do ich o-Sn- ia
Omówienie to ograni
wvie do przedstawienia pozycji
najważniejszych z pominięciem
drobnwli wzmianek" biograncz-avc- h
'Których cale mnóstwo za-mera- ia
tomy periodycznych vy-dauiid- w
kanadj-jsklc-h i ameryk-ańskich
Pierwsza właściwość dotych-czasowj- Tl
życiorysów Gzowskic-e- o
polega na tym że ich autoro-w- e
nie opierali się na żadnym
onginalnym materiale źródło--
Ttyai tylko czerpali wiadomości
Ł-ieja- ko' z drugiej ręki najczęś- -
ciej z notatek dziennikarskich
V7ględnie korzystali ziinformacji
już poprzednio ogłoszonych 'nie
1 wnosząc do nich nowych element-ów
i nie starając się prostować
nieścisłości jakie sic do tych
mformacji zakradły tNawettak
sumienny historyk przeszłości
polskiej w Ameryce jakim był
Haiman'— ograniczył się tylko h powtórzenia tego cojuż przed
mmoGzowskim pisanóriic kon-frontując
tych wiadomości t o-gromn- ym
materiałem' źródło-wym
jaki zdołał zebrać studiui
jac hiitorie innych Polaków ar
merykańskich i Kańaćtyjskfch(l)
Najściślejszym stosunkowo był
C S Giowśki który 'pisząc o
rólkim swym dziadku miał do
dyspozycji rodzinne archiwum z
Xtóregosw miarę możliwoścLczy-hi- ł
użytek i to sprawiło że jego
pracowanie biografii Gzojvskie- -
'OTnusiuchodzić-z- a najlepsze ż
dolyćhcźasowych(2)
Konsekwencją takiego podchod-zenia
do studiów nad tGzow-ikir- a
"było że ogromna' większość
istniejących opracowań jest do
siebie podobna i że cale zwroty
zdania a nawet ustępy powta
rzają sic w nich niemal doslow-niczt- ą
chyba różnicą że co póź-niejsze
opracowanie — tjmi
mniej 'w niin spotyka się róż-iiych-aczegół-ów
zawartych we
wcześniejszych studiach i tym
silniej (Uwidacznia się tendencja
do ograniczania biografii do rze--
y najistotniejszych Jeżeli
vipi '
w takich
domoścU sławnymolskim imi-granc- ic
a nawet je-£- o
postaci ze zbiorowych biogra-luiPCCzhiejący- ch
ilością życiory-so- w ludzi bliższjTh w czasie
współczesnej epoce — to trzeba1
stwierdzić vże ilość notatek
poświęconych Gżowskicmu
[aczej wzrastała stopniowo na
kontynencie amerykańskim Pc-"Uc- h
ilość znalaeia w latach
1930 oddźwięk także w wydawn-ictwach
polskich ogłaszanych w
kraju
Trzecią-wreszci-e
cechą dotychc-zasowych
„życiorysów Gzow-MDg- o jest ich wyraźna jednos-tronność
która uderza ogróm-- n
upscią i dat zwiaza-?- )
"iegnruznpcoiebyałmemerynkaasńzsekgiom i jed-poczesny-m
brakiem podstawo-łc- a
wiairomości o europejskim ffir W° iycia- - spędzonym w
Ji Polsce Austrii i
tafee we „Francji! Anglii vlLmiSZme auyażajTdr Kaye w pier--M S&oryCkórwoJzdzouikaprleoesśelnmeadszzżoevngeyoima srzp7kroizcweuz
K!ft(Trt ' — " —& sa lego lata młodzieńcZzeTJ
s
Wie sio o nich bardzo mało a i
to co --wymieniono wymaga dale
ko idących korektur Stosunko:
wo lepiej znany jest okres ame-rykański
a jeszcze lepiej okres
kanadyjski obejmujący ostat-nich
56 lat długiego życia Gzow-skieg- o Ta jednostronność 2naj-duj- e częściowe wytłumaczenie w
fakcie że dopiero w Kanadzie
nasz bohater stal się głośną oso-bistością'
i że dopiero tutaj wy-kaa- ał
swoje uzdolnienia i' zdobył
zaszczyty
rewną role musiała oczywis- -
cic„odcgrać także okoliczność że
przewaxaiaca ilość biograficzne- -
go materiału o Gzowskim pocho
dzi ze źródeł kanadyjskich co
spowodowało że momenty ka-nadyjskie
znalazły w nich naj-silniejsze
podkreślenie ze szko-dą
dla wcześniejszych okresów
życia" Growskicgo Z drugiej stro
hv jeżeli chcemy widzieć Gzow-skieg- o
całym tzn takun jakim
stworzyło go polskie pochodze-nie
i jakim uformowały go Jata
młodości spędzono w kraju jeże-li
interesują nas polskie elemen-ty
jego-- osobowości i jego pol-ski
wkład wniesiony w kulturę
kanadyjska musimy' ubolewać
nad zaniedbaniami znamionują:
cymi tę część badań nad postacią
Gzowskiego jakav odpowiada b--" kresowi aż' do jego 21 roku życia
Najwcześniejsze znane nam o-praco- wania
biograficzne poświę-cone
Gzbwskiemu pochodzą z lat
siedemdziesiątych ub 'W i" pole
gaja na wzmiankach prasowych
w dziennikach kanadyjskich ia-merykańśki- ch
w związku z szyb-ko
rosnącym rozgłosem Gzow-skiego
„jako nowo-mianowaneg- o
podpułkownika milicji kanadyj-skiej- Ł
riajczynniejszego propaga-tora
związków strzeleckich bu-downiczegoIntprnalional-
Bridge
założyciela" kanadyjskiego sto-Ava"rzysze-nia
inżynierów honoró-weg- o
adjutanta królowej czło-wieka
o wielkiej fortunie nie
'szczędzącego pieniędzy na cele
ipówszechnejużytcczności Notat-jk- i
prasowe krótsze lub -- dłuższe
będą odtąd nasze-mu
rodakowi aż' do" końca jego
pracowitego żywota i szczegól-nego
rozmiaru nabiorą w sierp-niowych
-- dniach 1898 r kiedy to
na wiadomość o zgonie zasłużo-nego
obywatela prasa kanadyj-ska
głównie torontońska a tak-że
(głównie zesta-n- u
noAVO-jorskieg- o) zapełni swoje
łamy drugimi nekrologami opi-sującymi
bujne życie i trwale
dzieła głośnego kanadyjskiego
inżyniera
Nic wiemy skąd dziennikarze
czerpali dane biograficzne pisząc
w tych latach o_ Gzowskim Moz-n- n
nr7vnnszczać że iak
Gzowskiego Przypuszczamy ro
irież że pierwsza większa znana
iiarh biografia Gzowskiego opra-cowana
w 1880 roku pod redak-cją
wybitnego kanadyjskiego pu-blicysty
i historyka J Ch Denta
(1041 — 1888) i wydana w To
rontoiw 3-ći- m tomie dzieła „The
Cana&an portrait gallcry" (1881
str 91-9- 7) oparta została nama-teriałac- h
dostarczonych głównie
przez Gzowskiego Jest to opra-cowanie
literacko bardzo staran-ne
pisane żywo i interesująco
ale nie wolne od upiększeń spo-tykanych- 'w
podobnych wydawnu
ctwach ogłaszanych zyczajnic
w ozdobnej szacie i obliczony en
na schlebianie snobizmowi lu-dzie
którzy zwykli sami zabiegać
o ogłaszanie ich życiorysów i sa-mi
dostarczać wydawcom mate-riałów
gloryfikujących własne o- -
siągnięcia W konkretnym wy-padku
'szkicu o Gzowskim pisa-neg- o
przez tsamego Denta a nie
brzez 'żadneso z ieso współpra
cowników i opartego w dużymi
fstopniu na osomsijui wit
niach wyniesionych przez auto- -
ra z kontaktów z Gzowskim dla'
którego Dent odczuwał nieukry- -
iIi
1
Ul
SSJ
wszakże 'dawnictwa kanadyj- - wypadkach zasadnicze
skic i amerykańskie wykazują wiadomości do pierwszych życio-skłonnoś- ć
do redukowania wia--i rysów musiały wyjść od samego
cló'usuwania
pol-skich
faktów
rodaka
ewentual- nie
wspomnianym
towarzyszyć
amerykańska
zAwkle
m !fLMQG
wydany zoslanie zwiększony numer Związkowca
tradycyjnym zwyczajem zawierać on będzie
Życzenia Wielkanocne
Prosimy organizacje panów kupców i profesjonalistów
o szybkie nadsyłanie swych życzeń
OSTATECZNY TERMIN 22 MARCA
życzenia nadsyłać można vprdst do administracji
Związkowca lub do lokalnych przedstawicieli
&Ji&&&!g§3
ISSł
: iŁs- - ii&S9 - — t vfrva fJ' Lis' ffz
Kazimien Gzowskina werandzie swego domu przy-u- l Bathurst w Toronto w miejscu gdzie
obecnie jest park imieniem jego iony ''Alsxandra Park"
waną sympatię i podziw — nie Gzowskiego były książka G M'
mamy 'podstawy ao przypuszczę- - Adama pt „{Toronto old and
nia że studium to pisane było new ogłoszona --w 1891 Toronto
wyłącznie gwoli ścHlebianią i z str 59) i-j-ego
wydawnictwo za-pominięci- em
prawdy 'Nie mniej tytułowane mcńJf
jednak praca ta ucho- - Canada (Toronto 1892 str%438
dzić za poważne źródło informa-cji
chociaż na szeregJlat następ-nyc- h stała sie ona głÓAyna pod
stawą wiadomości o naszym bo-haterze
dla późniejszych kompi-latorów
tak w Kanadzie jak i w
Stanach" Zjednoczonych
W r 1886 ukazała się innajńo-grafi- a
Gzowskiego -- ydana w I
tomie togloszonej wv Toronto „A
cyclópaedia of Canadian biogra- -
phy" (pod redvG MRose str
590-59- 1) "a w dwa lata później
podobne opracowanie amerykań-skie
fAppletons' Cyclopedia of
American' bidgraphy Nowy Jork
str 20) (3) włączyło krótki ży-ciorys
Gzowskiego av zbiór bio-grafii'
--wybitnych Amerykanów!
Następnymi publikacjami kana-dyjskimi
zawierającymi życiorys
f
St:
Stron 66
Na dalekiej wyspie Erancji cier-piał
Bcrnardin dc St Picrre i roz-myślał
o niewiernej kochance któ-ra
kazała mu IŚĆ świat Za wcze-śnie
jeszcze było na werterowskie
cierpienia na romantyczne
miłości — ą jednak
dc St Picrre musiał być romanty-kiem
z ducha wyprzedzając znacz-nie
swą epokę: gdy do Francji po-wrócił
przelał na papier' wyniki
rozmyśliwań na dalekim i dobro
wolnym wygnaniu
N I E
gglg MARIĄ KUNCEWICZOWA lf
iy-AfmMWMM-WlB
ijsosr%MvjiaBa4wwMi'MfaRWSłB
Prominent
nieińoże
i i
440) Wreszcie w roku śmierci
Gz"owskiego życiorysy jego ppja-wił-y
się av dwu poważniejszych'
wydawnictwach
'Pierwsze a nich toj najbardziej
znanyjzdąwniejszych słowników
biograficznych: J H Morgana
„The: Canadian men and 'womćn
of the time" (Toronto str 416
17) i c encyklopedia J C Hop-- '
kinsafCanalla ah
tbfthe counlry"- - tom 2 str1
Wymienipnet wyżej opracowa-nf- a
ukazały sie za życia Gzów"- -
skiegof większość „z nich wyszła'
drukienrw --Toronto gdzaevuzow-sk- i
zamieszkiwało Sabatem dane
dopVźyjęciaże4'życioryśy teój
pracowane trzosiaiy 'juzeii iuo
przy udziale Gzowskiego to za
r ni iu+ H rf
♦ Nic pisał o przeżytej miłości
cniił raVpi marzhniń evm mocłabv
CO CZYTAĆ?
Wasylewśki — "Romans Prababki"
Cona 50c — Do nabycia w Związkowcu
w
rozpa-miętywanie
kaiiadyjskich
encyclopae-di- a
234-235)4- nł
tym musi
świata małego lonnaju KSiązeczica w ud-bezludn- cj być miłość Zdała od na
wyspie — miłość dwój-- łcj papierowej okładce z koloro-r- a
7alprfu-i- n nodrasta acvch dzieci obrazkiem Jedno tylko mc
° ' nie zatrutycli przesąda-mi i fałszy I
vymt obyczajem Europy
ToV nni'cf"ałQ nniflnnipiJl
książka w świcefc pięknych pań u
chyłku osiemnastego wieku —M
pełna czaru opowieść o "Pawic
i Wirginii
Dotarła ona wszędzie — do salo'
M Y
Nio my wiród obcych locz fam oni w kraju
Zrośnięci z Polską i ziemia żywicielki
BronU ojczyzny wiary obyczajów
1'swoją praca budują jej wielkość
— Słyszee huk maszyn„spieszne nłołów kucie
Widzę ich prace wytrwałą mozolną
W mrocznej kópainl" w fabryce i w hucie
Oni wyłrwale wykuwają — wolność!
Nad retortami w skupieniu się schyla
Pofwicea chemik swą młodość f zdolność
I ciężkie płyny na( gazy rozpyla
1 w mgfaćh oparów widzi przysiłą vrolnoścJ
Skrzypią iórawie dźwigają ciężary
Vydarte śląskim niezliczonym sztolniom
W morsWcri fal szumie w mgłach i w kłębach pary
Jawi sie ludziom przyszła trwafa wolność
Wyższych uczelni niższych szkół podwoje
Wchłaniają łodiiei i dziatwę swawolną-- Z
nich wyjdą wkrótcei światłych ludii roje
By bronić Polski by walciyć o wolność
Po roli idzie siewca pochylony
Ziarnem zasiewa żyzną przestrzeń polną
Zwiarą że jego zbożnej pracy plony
Będą żywiły — walczących o wolności
Nie my wśród obcych leci tam oni w kraju: —
Starcy dorośfi wspólnie z dziatwą szkolną
Bronia ojczyzny mowy obyczajów
I walczą codzień wytrwale o wolność
I może przyjdzie nie w wieńcach z wawrzynu
Wnieść nam do Polski zwycięskie sztandary"
Lecz jako garstce — marnotrawnych synów
Przepraszać naród za dzisiejsze swary
I ci z nas będą naprawdę szczęśliwi
Gdy Polska wolna wyjdzie z krwawej burzy
Kłorzy d kraju wówczas wrócą żywi — _ Nie Polską rządzić —'ale Polsce służyć! ą r Stanisław Januszkó
jego wiedzą przyzwoleniem £
momentem się liczyć
każdy ws'półczcsuy( historyk y
wym
brać pod uwagę przy konfronlo
jvaniu 'informacji w życiorysach
tych 'zawartych z faktami usta
lonymi na podstawie innych źró
deł pozostających do dyspózy
cji
l) Wmlankl o OzoHsUlmniiJduJitjilc
u H"almana v jeso "Z przeszłości pol-skiej'
V X merj cc" (Buffalo 1D27 tr
9111 'łPrtt£v wj ATptnn' 'tChfoitHn
1930 kr 43) 1 "rolhhiiast In America"
(Chicajo 1330 ji(r9G'J7 l 105)
j2)JjUmy na inłill nrljkuł CS Ctow--
SKiego p i Air laMimr oiHiubidua
G70vikl — a blosrraplis" ogłoszony w
montrealskim mlcslęcnlku rTlitscngl- -
ncering journnl'' 7a p-i4dzlcri-iUC
1929
(str 5?6"541)sVuclfimitos1aiiol znacz-nie
'obs7crńleJs7i 'wersje 'on filnalncj
pracy lujjlsahej w 1928 ńli'taJalta po'-ja- w
Ha tlę w " 1910 w w S dan nlct le i'Po- -
lc In Canada" ' s
ta)VV wydaniu tcjiciicklopudilz r
l!K)0żJClor)S Uzoskicro 7iiajuuju
się w'lómic VII ni„str 123 rt
nów i buduarów cale i Europy "do
pań wytwornych a swawolnych qó
członków Dyrektoriatu Czytał ją
pono Napoleon na wyspie iw He-Ien- yj
Od strojnych pań od polity-ków
namiętnych zbłądziła do szkół
by stać się obowiązkową lekturą
wszędzie gdzie dotarł język frant
CUSkl We wspomnieniu jeszcze
_- - !! l'nl I Wtrni
JC51 WlilUUIIIU -- iJ 1m "
nia" dotarli kiedykolwiek do ko
biety dla której książka była pi
'sana - Do slaroiciankl bolcmowbklcj
bez której opowioci by pono nic
było Do późniejszej -r- - nie na cuu-g- o
— żony księcia Radziwiłła "Pa-ni- c
Kochanku"
Tę mało znaną historię z dziejów
powieści francuskiej i przeszłości
polskiej w dobył Stanisława Wąsy-lcws- ki
w swym "Romansie Pra-babki"
Romansów zrestą bjło
więcej w życiu przedsiębiorczej
starościankf Nieudane małżeństwo
z Radziwiłłem —- nieudane bo
"któżby tam staroŚciankę o senty
ment pytał albo się jej "resenty-mciitcm- "
martwił?" I romans z dy-plomatą
z dworu Ludwika XV
przyjechał on do Polski by zgnę-bić
tu wpływy angielskie ijsjcd
nać Radziwiłła szybko jednak po-mkne- łv
do Francji pantoflowe wie
ści że miast na sw'ą stronę Radzi- -
Wiłła przeciągnąć zbałamucić jego
cksŹońę Potem właśnie_ usidla
staroścjanka miłością od pTerwsze-g- o'
wejrzenia wiciu imion Bernar- -
'dina dc St Picrre szybko jeunafc
zostaje on wygnany przez panią?
gdy się jej "hołdy i amory sprzyj
krzyły- -
"Inne --jeszcze romanse przeżyła
starością nka bolemowska — w in-nych
księgach zapisane Miłość hie
była jedynym jej zainteresowa-niem
Od młodu nic obca j'ej była
dyplomatyka i sprawy państwa
To też spotykamy ją "w gronie
tych którzy ognie Baru wzniecili
poznamy jako najgorliwszą ryce-rzy
końfederackich współpracowni-cę
zaliczymy do rzędu cnotliwych
białogłów które o sukurs dla wal-czących
zabiegały pertraktacje w
gabinetach wiodły strzępy sutanny
ks Marka jak 'relikwie pod
rac kładły żołniena w niej uzna
myna ordynansic idzjelną sprawy
barskiej PenTesileję"
mieszało się bohaterstwo z mało--j
POLSCY ARTYŚCI w T00011T0
Pncdrukowujcmy poniżej ta "Nowym Sialcin" arlykul tnancj
pisarki p Jłani Kuncewiczowej poświecony parze cenionych artystów
polskich w' Toronto pwa Schneider P Kuncewiczowa której prelekcja
o Mickiewiczu wywarła duże wrażenie na publiczności polskiej licznie
zgromadzonej w" Masscy Hall na ostatniej akademii listopadowej miała
sposoonosc oanomc jianq przj-jaz- n z u-we- m ocnuciucr routw-Nje- j pobytu w Toronto i zapoznać się z ich' ciekawi-- i pozjteczna działalno-tci- ą
aitystjczną '
O V
W North Toronto w ślicznej no
wej galerii Memoriał Gardcns od-bil- a
sic jednodniowa wystawa
obraów Mary Schneider znanej w
rolsce przed wojną jako Mary L{-- (
taucr jednej z U7cch malarek:
p7rofesora Tadcuiza Pruszków- -i
Jednocześnie wystawione bylys
prace jej iiczemilc a takc pjękna
ceramika prof Romanar'Schnciclc-r- a
byłego kierownika dziaiu mci
blarśba ceira'mikij' fzczby w drze- - ' % v„„j„it„ wie w Wyższej Szkole h
iVitystjczikgo w Warszawie
Zdaiulosjc tak szczęśliwie żc s
po szesnastu latach niewidzenia sic
ze ićjmciderami z którymi przed
vniiin ł'aóvłi mnie warszawska'
1 kTlziiiiierska przyjaźń zabladzjlaml
do Toronto akurat na dzień jej1
jystawy !
f (
' jwiadomcmi były dzieje utalen-towanej
parypo roku 1939 We
"wrześniu 'pochwycił ich w „swoje
obroty zwykły dla Polaków tąmte-- j
jjozasuKołowrot 'przypadlcu i bo- -
liatcrsttva' i Pan 'Roman ołieer 're- -
zcrwTiiSoml swój los żołnierski po
przez całą Polskę a Maryzdalcka
szła za nim Roznief nastała pora
cnaoijcznycn ucicczck rivu hik~
lucizkiińi kal-am- i ''za zbrodnTc "nić-popełnio-ne
areszty rozłąka 'ka-torgi'
wświccic "byłych ludzi" nfc(-wjatlo- mo
za co i( przezjkogo skaza-nych
lia zwierzęcy byl w rosyj-slnc- h
obozach rzekomo nracy a
wlahciwlc powolnej' śmiercią ciała
ifduchaNiełatro'je"st z takich lat
wynieść na wolny świat nicumnicj-szon- v
dar żvciawa coz doniero ta
lent aitysty'cznyktórcgo źródłem
jest "zachwyt i miłość
iWwsiawe Mary Schneider w To- -
foniót zorganizowały 'kanadyjki'
olbby różnego wieku różnycli klas
społecznych i różnego + stopnia
lildolnleń Uczestniczki miejskich
kursów wieczorowych i komple-tów
prywatnych młpdc dziewczę-l- a
i matki a nawct'babkl rodzin
bogalc i niezamożne którym bra-kowało
środka wyrazu dla wzru-szeń
nic mieszczących się w ruty-nf- cj
codzienności zanim Mary nic
jiauczylaje wyrażać tych wzruszeń
linią i kolorem
'Przez czas pobytu v 'Toronto
t mieszkałam u Schneiderów słucha-jąc
głosów tego domu który od
iwilii do późnej nqc?v tclnłt pracą
1 ruchem Na drugim piętrze duży
pokój przemieniony na pracownię
malarską z niezbędnym podium
1 śfahigami pełen jest corazto in-nych
martwych nalur 'zawsze 'też
ktoś komuś pozuje tami do portre- -
iu zawsze pęuzic nicbiniaro uuiy
kajaj płócien "usłjując jwy wołać wi
zjęnćczypicknicjszych czytcż pra
wdziwszych' od t zwi rzeczywisto- -
ici! A 'między stalugami chodzi
Mary 'i swoją zabawną odważną
angielszczyzną która wprowadza
fiumo'r do najuroczystszych tema
[ówndqradza„ 'zachęca "alb'qpopro-sluopoviadacicka- wc
ludzkie zda-izen- ia
Tak na drugim piętrze Na par-teit-c
zaś postukuje kołó garncar-jkfefpal- j'
sij piec a' jv ńjm wypa-lają
"się prześliczne korupy: Od
czasul'(lo'fczasu seria cudów-wyłani- a
lic żeń i' na diugfcj fawic stygną
glazurowane garnki misy dwojacz- -
ki- - lichtarze i krobcczki gliniane
o niezWvkłvch kolorach kształ-- ''
lacK lak dostojnejals jvykopalfska
w muzcamycn jjaujuiKacn
j Ponieważ wMorontonskjm domu
Schneiderów panuje atmosfera nie-frasobliwa
dobrze mi znana z cza-sów
Królowania 'Tadeusza Prusz-kowskiego
w malarskim Kazimfc- - :—ii_—1___
śćią miłostki z wzniosłością gdy
W (ej samej kobiecie płochy Fran-cuz
widział uosobienie wdzięków
miłosnych a Wybicki wielbił
"piękną duszę"
-- Tę to 'epokę wyczarowuje dla
naStamsław Wasylewśki w pięk
nej opowieści Przenosimy łię w
lnpyt daleki świat w czasy- - które
zwrkllims' uważać za oróste i ła- - jnc były nacecho W
wanc orobicmamt trudnościami
i dramatami właściwymi -- każdemu
wiekowi — czysto będzie wiek
f
__ _' J T
- Dziw-ń-e to przecie były czasy' gdyćzłpwićka czy Wiek historii
w
mi nad 'hĄ ani sie obejrzałam
kScćly prowadziłam rozmowy od
serca ? luclimi ofiUdanymi po raz
pierwszy i'rzytoczc kilka uryw-ków
Staruszka mocno filucha matka
dziennikarki zdcjnjująac
stalug Swój obrazek o tUiccinnic
kształtach przj'poniinaJ!cj Rous-seatPl- c
Douanicr taka jakaś kana
tlyjskn
1
Mama 'Moscs
n
zmierza 'nit
się: "Mary hanpy ' Od- - kaiidti!co i ™BKCVj™y '' ' „rlfn„ar„ma o
t sr) rnln ł„i
Zcrkańa jnuic bystro: "Aie {bliip
dlatego że Mąry( samVjfU dobrą
malarką Tó 'dlatego ze Macy
"has a bfg(hcart" Tylko tacy Ju
dzie mogą innych czegoś nauczyć"
A teraz elegancka' mlbda "dama
córka byłego gubernatora Kanady:
"O ja wiem źc Mary nic zdoła zro-bić
vzc mnlei?malarki„ Alc ona
mnięuczy Vć!flByierpliw3Być
odważną Cieszyć Tię 2e inamy t
oczy ręce"4
'A' klcdi'Ancćzorcm wkraczam ćJo
kuchnlastajęrain gritb'avćgo 'je- -
KumiAcia o czerwonej twarzy kio-r- j'
w bkupicniu płuczę nad zlewom
jakicA harź'f dzia' 'WfdzącmnTc 'Kb
raz plerwsy bez zadnychlwstępów
pokazuje mi dziwny pokrętny wa-zonika
"To mojadzisiejszapraca"
jjpówladaltuli dłoniach nic-zwykly'przedni-iot:
— "Nic tb'nic
jest udany produkt Ale '— you
sec?—- - dlajńintc tto bardzo waine
tlo4v iadczchie Nareszcie zacz7--
nam rozumieć co znaczy for- -
ma"ui -
'""Ktobył len wzruszony pan?"
—'pytamy potem' pana Romana { ''Ątoftaki buchalter z przg-ciwii- a
MJał niedawno t zw "och
vous brcakdown" Podobno Jcplc-ni- c
garnków lepiej jm służy niż
"shock trcatmcnt'V bardzo zresztą'
zdolny artysta" ł
'O Wystawie Schneiderów nie bę-dą- ć
ani ma'larką ani ccramlczką
ani krytykiem sztuki mogę powie-dzieć
tylko to co się rzuca wraż
Hwcmu widzowi: widać odrazu jć
Mary Schneider wybitna dawniej
jjrzcustuwicicikd uczciwego rZcinlo
sła którego uczono w Warszaw
ikicj Szkole Sztuk Pięknych i 'Akal
demii Krakowskiej rozwinęła swój
talent malarski we Francji pod
wpływem posl-irnpfcsjonrsl- ów Stąci
nazw a
_
grupy "Kolor" do której
należała przed "wojną Kiedyśmy
się po wojnie odnalazły w korćśT-pondcncjlŁnapis-ala
ml że w'chwjjf
najgłębszego upadku ducłia wsjcif
tck'gloduj'ćhbrobyw'óhozic-przy- f
wrócił jej Kcć) do 'życia szafir"1 od-bity
iv kałuiy 1 dojdziś Maryfma'-luj- e
z wielką energią i'ztzacjiwy
tern 'dla lartr Niezliczone ólćjc
i akwarele 'znaczą ślad jcji powo- -
jcńiicj wędrówki: -- Persja' Syriaj
Kańlda Nfc każdyi rzdajc soblć
sprawę jak wielkim wysiłkiem dla
malarza jest dopasowywanie wzro-ku
i palety clo coraz innego świa- -
tła w coraz (o innym klimacie Po-mimo
długiej przerwy w malowa-ry- u
-- wyw'ołancj wojną pomimo
trudności płynących ze -- zmiany
otoczenia i kieruhków artystycz-nych
wydaje mi się źc Mary
Schneider- - rozwija swoje malar--
finfl wzbogaca paletę demalcria-- '
"ZUK widzenie' dając zwłaszcza)
akwarelach -- wizję świata corażj
bardziej syntetyczną coraz bliższą
nadrzędnej artystycznej prawdy
vytwornicj coraz zwięźlej folklor'
polski w kształtach klasycznej nie-mal
ceramiki
Roman Schneider zamyka coraz
Ą oboje Schneidcrowie ludźicj
ciężko doświadczeniprzcz los" emi-granci
{""eks-katórźnic- y dają fu-dzii-m
obcym i sytym oprócz wła-snej
twórczości niewygasłe ciepło
swoich serc i światło 'nauczyciel-skiego
talentu
500-n- y 'PAROWÓZ' DLA
SOWIETÓW
fabryce ' lokomotyw w~ Chrza
nowieipou Krakowem zakończono'
prace' 'montażowe 'przy budowie
pięćsetnego -- parowozu wąskotoro-wegojjprzczńaczone- go
na eksport
do Związku Sowieckiego
i % c fi SMI1
VVlh
1 ł Vt I fi'IH
M-- 1'
i i ? 3'
mfi :l
mm mm
--iiJ
mjił"w
S- -j
Ulrft- imWA-i
1t(rva U i Ił ii ri ?
X- -
§frm I Si L
fiUS M3
Wlftf I ni fi
'flflFI
' u
1 uTŁ 5 k ' y
IM
to
A"
X i
h[
'X'
im
' i i i
Pi
tf
tr
i
M i 5
1 ttp rit £
m Bi
m
1 H tyl
jfitt K
_ _ ____ __ _ __ Fi&Lgst
maSSSSSSSmGilliltlĘ