Zwilazkowiec Alliancer, February 23, 1981

              !' V "Związkowiec" (The
16iJa Bluor Street WeU Toronto Otit ćanaJa — M6P 4AI
Telephones: 531-249- 1 531-249- 2
Second class mail rcgKtralion numlier 1673
Officinl Organ of The
Jan Illda- - — Chnirman of the Board
Gustaw Słodkowski —
! " 4 llj" '''
—
No part of this publication may be reproduced or transmitted
in any form or by any means without permissiort
PRENUMERATA
Roczna — $2500 Półroczna — $1600 Pojedynczy numer — 35ft
Panoramy Racławickiej
Od zakończenia ostatniej wojny i od włączenia do Związku Sowieckiego prawie polowy terytorium przedwojennej
Polski wraz z Wilnem i Lwowem — wśród uchodźtwa pol-skiego
często są ponawiane pod adresem komunistycznych
władz Polski pretensje i wyrażana jest troska o losy Pano-ramy
Racławickiej
To wyjątkowej wartości i piękności dzieło sztuki malar-skiej
znajdowało się we Lwowie w specjalnym pawilonie-rotundzi- e
i udostępnione było dla publiczności która zjeż-dżała
z całego kraju Nie brakło też tam i zagranicznych
turystów którzy w tym jedynie cciu do tego miasta przy-bywali
Przyjęło sie nazywać Panoramę Racławicką symbolem
patriotyzmu i walk o narodową i państwową niepodległość
Jest ona bezcenną pamiątką i równa tym skarbom narodo-wym
jakie przechowywane są na Wawelu czy w Muzeum
Narodowy w Warszawie
Przedstawia ona zwycięstwo Tadeusza Kościuszki i jego
kosynierów z Bartoszem Głowackim na czele pod Racławi-cami
w 1794 r odniesione nad Moskalami Obraz ten nama-lowanych
został przez trzech wybitnych artystów: słynnego
batalistę Wojciecha Kossaka (1857-194- 2) Jana Stykę (1858-1925- )
i Michała Wywiórskiego (1861-1926- ) W ciągu nieca-łego
roku stworzyli oni obraz panoramiczny o gigantycznych
wprost wymiarach 120 metrów długości 15 m wysokości
i ważący trzy i pól tony
Po raz pierwszy Panorama Racławicka wystawiona zo-stała
na widok publiczny w setną rocznicę Powstania Koś-ciuszkowskiego
w 1894 r w specjalnie dla niej wybudowa-nym
okrągłym pawilonie w Parku Kilińskiego we Lwowie
Podziw i zainteresowanie publiczności tym wspaniałym dzie-łem
były tak wielkie iż w pierwszych paru miesiącach obraz
ten obejrzało ponad pół miliona osób co na owe czasy było
nie notowanym rekordem
W pierwszych latach Panorama Racławicka była pry-watną
własnością a dopiero w 1912 r wykupiona została
przez władze miejskie Lwowa i odtąd stała się własnością
narodową i bezcenną pamiątką
Dzięki Bogu przetrwała obie wojny światowe doznając
jedynie w 1918 i 1944 r poważnych dość uszkodzeń
W 'ctkresie dwudziestolecia wielu z nas jeszcze żyjących
miało szczęście dzieło1 to' oglądać i nim"się zachwycać Nikt
na pewno nikt kto przed wojną choć' na jeden dzień wstąpił
do Lwowa nie'ominał okazji by 'nie pojechać "do parku na
Górę Zamkową i przynajmniej godzinę poświęcić na wyjąt-kowo
przyjemny spacer wokół pawilonu i zachwycanie się
tym dziełem
Dzisiaj żałować trzeba iż parę już pokoleń naszych
rodaków urodzonych po wojnie obrazu tego nie zna Tym
to smutniejsze iż niby jest istnieje a nie ma go Od ponad
trzydziestu pięciu lat obraz ten prześladuje jakieś fatum
a raczej zla wola władz krajowych nakazuje aby Panorama
Racławicka zwinięta niszczała i nie mogła ujrzeć znów świa-tła
dziennego i być milionom Polaków znów pokazywana
podobnie jak matejkowski "Grunwald" "Batory pod Psko-wem"
"Unia Lubelska" i in bezcenne skarby narodowe
W 1946 r władze sowieckie Panoramę Racławicką Pol-sce
zwróciły (!) Obraz został wówczas przewieziony do Wro-cławia
leżącego podobnie jak Warszawa w gruzach Pomysł
skierowania Panoramy do tego miasta tłumaczyć zapewne
należy tym iż we Wrocławiu znalazło się po wojnie wielu
dawnych lwowiaków którzy natychmiast zatroszczyli się
o zabezpieczenie Panoramy przed zniszczeniem i zaraz też
domagali się jej jak najrychlejszego wystawienia -- W tym
te celu zawiązali specjalny komitet społeczny zebrali sporo
funduszy na budowę pawilonu-rotund- y — ale natrafili też
i ha trudności i przeszkody ze strony władz komunistycznych
Zabiegi te były już tak daleko posunięte że w 1957 r
gotowy był już projekt pawilonu w 1961 r rozpoczęto jego
budowę w 6 lat później gotowa też była cała rotunda
A jednak do udostępnienia obrazu dla publiczności nie do-szło
bo władze centralne czy też wojewódzkie na to nie
zezwoliły i leżała ona tam zrulowana kilkanaście lat
Następnie Panoramę Racławicką nic wiedzieć z jakich
powodów przewieziono w 1980 r do Warszawy i złożono
w niewykończonym Zamku Królewskim Były też ponoć
projekty wystawienia obrazu na stałe w Krakowie czy nawet
w samych Racławicach Po Warszawie zaś krążyła uparcie
wieść iż obraz miał być zniszczony celowo aby więcej nie
drażnił "starszego brata" i nie przysparzał kłopotu komuni-stycznym
władzom
Na szczęście do tego nie doszło i energiczni mieszkańcy
Wrocławia usilnymi zabiegami zdołali Panoramę Racławicką
odebrać Ostatnie doniesienia z Polski mówią iż jeśli znów
coś się nie zdarzy jakiś zly duch nie zawiśnie nad losem tej
wspanialej pamiątki narodowej nie przeszkodzi wysiłkom
mieszkańców Wrocławia — Panorama otrzyma wkrótce dla
siebie należne miejsce i znów przed milionami zwiedzających
zabłyśnie swoim pięknem i urokiem jako wspaniały symbol
patriotyzmu i bezcenna pamiątka narodowa
MacEachen nie ratować
kanadyjskiego dolara
Federalny minister finan-sów
Allan MacEachen odrzu-cił
zdecydowanie sugestie o-poz- ycji które określił jako
"całkowity absurd" ażeby ra-tować
dolara
'Wartość handlową dolara
była w zeszłym tygodniu niż-sza
od 83 centów USA Sin-clair
Stevens poseł konser-watywny
były prezes Wydzia-łu
Skarbowego żądał od Mac-Eachen- a
ustanowienia dolnej
granicy spadku wartości do-lara
MacEachen zarzucił na
tQ Stevenś'dwi uprawianie naj-stafsĄ'Ch~polttyr2n- ych
'gierek- -
Alliancer)
Dzieje
Polish Alllance of Canada
L wanrów — Secretnry
Acling Cditor-in-Clii- ef
stwarzania fikcyjnego kursu
dolara MacEachenowi suge-lowan- o
aby zastosował się do
swoich przypuszczeń że war-tość
kanadyjskiego dolara w
1981 r będzie wynosiła 875
centów USA
snują prze- -
widywania że jeśli MacEa-chen
nie poczyni żadnych kro-ków
dolar spadnie poniżej
80 centów USA place będą
traciły na wartości z powodu
inflacji a napięcia w świecie
pracy będą niepokojąco wzra-stać"
""--
Min chce
kanadyjskiego
Konserwatyści
Czesłaic Tynna
NIECO HISTORII
'
Pomijając dawne dzieje kie- -
oy to dzisiejsza w avi
wieku należała do Inflant pol- -
Miuu uiuoii uwij iuii o nie zwycięską wojnę z lwa- -
nem Groźnym trzeba wspom- - auuumpywju
łjuy uyi iu muj iiicpouicgiy w
tvm czasie 1200 tvs mieszkań- -
Ów Estonii (r 1929) był Tok
1500 Polaków i jest rzeczą inte
resującą ze w roku 1968 repu- -
23 łS S Slaoni
pled w wieTzydi m asta h t
(Dorpat) i nie posiadali praw
mniejszości narodowej Te bo- -
wiem przyznawano w Estonii do-piero
po osiągnięciu przez daną
trupę ludnościową 3 tys osób
Jednak stosunek Estończyków
do Polaków był bardzo życzliwy
Ponieważ po pierwsej wojnie
swiatowej inteligencja polska
wyjechała do kraju tamtejsza
Polonia miała charakter czysto
robotniczy Zycie organizacyjne
było słabe Istniało wprawdzie
w Tallinie Rzymsko-Katolicki- e
Towarzystwo Dobroczynności w
którym 70% członków stanowili
1'olacy lecz nic miało ono cha
rakteru 'polskiego W roku 1929
powstał jedyny związek polski
w Tai tu pod nazwą "Jutrzenka"
Tnl--n l-l- nlin iluw lluno„„ wd„u!innmlii
się pny czterech istniejących w
Estonii kościołach katolickich:
tir nVH!i--! rpnlti Tn'n lumuu iumi iiwjy ii TU„u1i--
ku-E- st kościoły obsługiwane
były „acz Jezuitów niemieckich
obojętnie lub wrogo nastawio- -
nycli wobec spraw polskich Od- -
bijało się to bardzo niekowyst- -
Ryg?i
Tylko nauka
była władz
obstawo
bardzo
utrwala
w
LATACH
Niewiele wiadomo
lwrli Pnlnlrńir ut lclnnit l-IA-t-
Ttf
dnma
wojną światową
mieszkańców tego
się
wojnie całkowicie
zmienionej sytuacji
Łotwa Estonia
i
bardzo silnie zwłaszcza
mieszkańców Ukrai-ny
nawet Stąd toż
spotyka się wie-lu
Polaków ludności ZSRR
roku 1970 liczbo
2700 osób Trudno jest
określić ich
bardzo wielu li
iest ucdlu Mnin w
wiec iako Bialnni- -
sini czy Litwini Je- -
]Utt
Polacy
szość wiernych ij
cnaiaK- -
łnr t 0aC!e
jesl
tu ko-ścioły
lecz życie
nnrównnnin in
protestanckich zarówno
świąt jak
mowiac juz
Kuauuiy _Ji„u!iu„Miuiitviic!„ ati uiu- -
knięlc codzien-ny
i litania
są polsku Jedynie
je litewsku
Niedzielna msza odprawiana
po
udział w niej
języka
jest cst--
także
cia- -
gu sa
tylko
kościele bardzo
spotyka się dziecko
Niemalrpolow~obcxmydrntrzic -
„'-- _- 4"VW
do komunii a każdy ma róża- -
nicc j książeczkę nabożeńsU
_„ _ it'Tv„1 „nywn cin m„
pan sluacy ci0 mszy jest Po_
Zwracam uwagę na ten
szczegół bo podobna
spolkalcm w Moskwie Odessie
Lcningradzi0 Tak przynajmniej
było pan WSZCdzie
„m p]Awnvm nnareinm miniJevnn"
7°°° k°Ti W™
Do Ta]hna moze
njedzLel c
r1Ski6J "T""1 W'
j
g „fe Z [ Z t L° ZrJlLZlh „n ?h""
ceremoniach było zaledwie po
flfl ncńh Hulunuibłbtiliiu™iiu lninMiuj 11
dycyjny polski charakter
dzono tzw Grób Pański i otoczo- -
no go kwiatów jak
j0 sic praktykuje w Polsce Pro- -
wadzono
nrzv crnnir tin nn?nvph mA-l- r p)oWc°Wh w(hivkt cnhH!„
gie nabożeństwo się po
polsku Duże wrazeme
na nas nmiiwim s„a„iauuuj i„ii iie--y ciuiii ZLZ
katolików gdy od- - wS polskim
"
AV Wielkim Poście śpiewano
s[are _ pic&ni
Ke w śniewanei nel
na piersią na zakończenie nabo
ZCnSLWa ł'WGSOlV nnm
dziś czuło się rzc--
czyuiście radość i Jest
jednak coś wielkiego i zastana- -
tym fakcie że od
Zatoki przez Tallin
zawsze bardzie! fila niei
gi'roźniejszym niż carskie? Takie
refleksje nasuwały sic mimo
woliucestnikowiz
sie tejro relui neeo --zebrań a
Tradycyjne świecenie ognia w
„bouoic oaoylo zc- -
wnątrz
moment miat na
nabożeństwa Nagle na
słowa księdza toreb kieszeni
gazet zaczęto wydobywać
i sól jabłka itp Moje naj- -
się
na
byli
inteligencji
kościele
że
się życzliwy
indyferentum
naturalnym
skutkiem
protestanckich
Wymagania
AKCENTY
przynajmniej wobec
izy
stępują
zbytnio programów
ze względu na potężno- -
(słynna finlandyza- - av AVl!(lvm nin w ia in
nc nj2 oficjalne informa- -
cji nadej- -
sciem godziny dziennika
aparaty telewizvj
ne
Po wyborze Jana II
T 7
ie wizja imsKa godzinna
klón Estończycy oglq:
dali wielką radością Nieliczni
°1 iqr
Nie ił?5 l£ rei
spotyka się na Lit- -
wkm1'1 rÓWnicŻ na U
bkie l?b ukiaińic
papieża wojtyiy u powo- -
łllia sio na nawiskn „„
jego Podobnie myśleć u-kraińsk- iego
powiążą- - mie wielka część ludności
lodzinne jów roku 1945
papieskiej kościoła
clsic
zania: się cieszę
IP10''0111
naszego kościo- -
nieizlel sloll Egto oficjalna naukowa„ '„„„„
nii do k()do calkowita
nie postawach Wilno Lwów żytomierz sci' z Pracowni Konserwacji Za-świadomo-ści
naiodowcj Pola- - Odessę nad Morzem Czarnym b'tkow CHZ "Budime" pro- -
ków w Narwie w ten wielkosobotni wiccór wadzą restaurację starówki tal- -
zajmującej
religijnych
krytycznie
ośwladczyl
religijnych
linrłrtTriń incłnm
(ać: jesl
P0SCC'
konnmistycnej( je
inm :tn uin „i:
wlenie
zrozumiałem że to
dzaj upewnienia sio czy warto
mi maUmmA y:a nuv 1U3HJ1 JtvaiUAlLIl
mile zaskoczony sio do- -
tam kle
On
0cl roku 1977 architekci pol- -
Kościele katolickim
Pieśni zabizmialy
osób łzy
obecnych świąt)
scowych prze-życie
tym bardziej
oczekiwano
-- '!
Można wiele
iń w !„„„
na u- -
Z°
w
si w
na
re- -
nl
2a
°'v ŁU"
za
lign prowadzona po pol- - poranek brzmiały hnskiej na es- - szym rzędzie doskonałą bynaj-sk- u
chociaż z parafii by- - tc banie odwieczne pieśni pol-- dońskich pierwszej polowie mniej nie formalną
la 75% polska Kontakt z kra- - skie- - Zburzono mury koś- - kwietnia 1979 roku odbywały się Ponieważ zwiedza razem z inny-je- m
byl ciolów inne zamknięto dla wier- - w TalUnic Dni Kultury Polskiej mi nowe dla siebie miasto i oko-1927-10-
38 istniała se- - aie pjen p dziś w ramach których występował lice wchodzi 'kontakt z Intu-zonow- a
do Estonii w tym okre- - także pociesza ludzi roz-- cllor --soliści Opery Warszaw- - ristem to miłymi li- sic przebywało tu ok 5 tyś o- - płoszonych po niezmierzonych skiei z Ładyszem Iliolskim na rzędniczkami tej instytucji Pie-só- b
Polacy z kraju pracowali obszarach państwa rosyjskiego Nieplanowanym wyślę- - kne dziewczęta się
Ich okresowa obec- - Czy zdoła się ona oprzeć obec'-- ' "dział w nabo- - przyjaźnić ze stażystami
Avplywu na życie nym planom jej zagłuszenia na 'ńslwic Niedzieli Palmowej w ż sikami Wpadają wieczorem
poisKie Łsiomi
PO-4- 0
o losach
przebywali tam VnDrzzeiedlili losy
wszystkich
kraju łącznie z wywózką na
Polska zarobko-wa
Estonii miała powtó-rzyć
j)0 w
politycznej
dwie zachodnie
nadmorskie "republiki" pizy-cąga- ją
Bialoiusi
a Litwy w
Estonii obecnie
z wymienił
jednak
rzeczywistą ilość
ponieważ z nich
czomch
nasznorcie a
Ukraińcy
UUUUIl Jttl
stanowią
katolickim
ho?
tensywne
niedziele nie o
powszednich
W
po
miesiąca
po
łacinie
Estów
Ewangclia po
po polsku po
a
Natomiast
do
lakicm
sytuację
mh°~
na
tylko niewle]ka
"f™
0i
7
mnóstwem
adorację Sanclissinuiin
''
kościół
WaUC
poisKie wieiuopost- -
a sobotę
DlCSFll
dricń nastał"
wesele
wiajacego w
Fińskiej
stokroć
Polski
wieiKą sic
kościoła Wzruszający
chleb
jajka
wielu
mów
lio rezurekcji
środowisku
kutkTtnTrlncj
cenzury
tef
pochodzenie
wini
znajomość
zajętych
proboszcz
sytuację
udawałem antyreligijna _''
"'
byl protestantem
Intonowane
głębokie
wielkanocny
w
emigracja w
w
')C'm sta-noś- ć
w
emigracja
Piękną
wileńskim
Kultury
wiadomo
wystąpili kierowcy
nazajutrz
Na tym nabożeńst- - skim 'l
utrzymany dość l)rasie- - zebrało
osób
po- -
ma- -
W
o
go
wy- -
wybór
Polski W
cy być
- -
go
i z
go
Pawła te- -
„
z
cy c
„
T '
i kra-ni- a
W po
ka
"?
j
i
i i
i
'n
t ile
JS
partij
"
gdy
tylko
" i
'
że
nagle
miej- -
że go
każda W
slaby
znaczy
chóru
miała
Sy-bir
do
Biblii
nolskieco
ba której
zapowiadały afisze
przewidywano
teS° w jednego dnia
przedstawienia:
wojną
trylogia
estoński
Z
banałem pisanie
Estończycy znoszą Rosjan
za Na
rosyj-sku
języ-ku
restauracji sklepie po-woduje
zwykle burknięcie ?iiei
nicziewo gdy
miodzie
spotkać przylda
-- „
i
i ' z
i
starają
i
i
i
„„
i
4
:
—
'
i
i
„
sukcesem odcięcia
od jakiejkolwiek
charakterystyczne
było pytanie które na
spotkaniu młodzieży es
tońskiej: jest mię- -
Atv n- T— „!„„„„ l „lu
' U obaj mie- - h e o Lenin
chciał wprowadzić sprawiedli- -
t cłobroeia Pytanie
orężem
postawi-
-
"e ° i naj- -
Wiele rctleksjI możc nasvać
pytanie gdy nieco zna
w ZSHll „PWwkmin' Illllh 0i-- iijswu
na Ukrainie Gruzji czy Ar--
menI1 Lecz zaskakuje i
mentalność przeciętnej rosyj- -
skiej inteligencji technicznej
spotykanej krajach
siusznosc systemu ekonomiczne- -
i rtnliłtiMnnifr 7C?tjn 1
ie °pomylki
C--
y ktÓ1"e Wska- -
ktore "'" ov UnUrŁJiO'UiB„III S_IUiS_- -
niepodważalnych
Lenina gdzieś
historie ludu rosyj
skiego sięga postawa uwici--
uia aosoiumej i
władcy Lecz jest
wszystkim bardzo znamienny
"prania
Polski stażysta w Estonii ma
do różnych drób
odkryć Odkrywa pierw
odwiedziny pewnego dnia
okazuje że gdy zastaną
staran- -
rpytują
czy nie
poza do kogo" sio
Gdy jest zaplanowa- -
na wycieczka ja
cy
czasem ktoś pozostał do--
1v'° dlaczego wyjechało
nu samochód Na pytanie
wszystko
odbyło kierowca odpowiedział
uśmiechem: "milicjant
Jeżeli dążenie do totalnej
troli należy do codzienne
dążeń
wa to znak -- są one
sunkowo władz
będzie jednak miarkowa- -
na że jest
małym krajem i
zagrożenia potęgi ZSRR
("KnHitra" nr grudzień
10S0 t)
TELIDON
NA PIERWSZYM MIEJSCU
Amerykańska Time
zapewniających najwię- -
tak pięknie i ze w ko- - to
czafClp l)0WSAala poclnioslanic i inteligentnie
' '""wyma aimosiera wieie jej nie ma
manifestacja nu- - A Jeili lak "astę-nolsko-eslońsk- iei
l)UJe Już dokładne śledz- -
bliższe sąsiadki Polki miały ko-- Teatralnego (przy Zt1arzylo że Wołga In-szycz- ki
któie jawnie przyniosły Pałacu Kolejarzy) turistu wiozła gm-inni
ludzie robili wrażenie Tallinie 1979 Za- - pe Młoda
gdjby się nieść pokarmy proszono go na impre- - otrzymała dla kontroli
do kościoła jakim -z- ę Talliński Miesiąc Lccz gdy 'y'ko na legi-cel- u
Ta sama z poświo- - z ko- - "lymację natychmiast
wielkanocnych media II Sienkiewicza "Za"lo- - zasalutowała i zwróciła uwagę
powtórzyła
ostatnim oraz informa-wio- l
dobrze i CJU się
Wileńskiego Zesnnlu
wystawienie
jeżyku
wlccej niz
chva dla
przed
została przełożona
na a i bra--
tłumaczy
ŻYCIA CODZIENNEGO
Jest już że
nie i
ich okupantów
bardzo
śię
Dopiero
Si]
cy
t:i-- :
W
myśli
padło
n„
pokój
P-- Sł
Dysydenci
™m
tr
bPdy- - zć } sama wi(]zij t)u_
bardzo
wiaclzy
okazji
bardzo
dla- -
wvie- -
miasto
itp
pod
zbadać
nie
lak sz'bko
kontroluje"
narodowych
że
chyba
22
firma
dla
bvlv wvstonv
się
ceniem
dyną zauważalną manifestacją we warunki chór kościelny i puoucznosci puisnej i esion- - to zupełnie niezwykłym wy-polsid- ej
obecności choć tylko ł)' kościół Znów były to skej W obu wypadkach reakcja (Jarzeniom była manifestacja po-częścio- wą
są kościoły katolic- - pieśni wielkanocne śpiewane1 była równie spontanicz- - nad tysiąca młodzieży estońskiej
Z dawnych czterech parafii mocno i radośnie Widać było na l gorąca Estończycy szczel- - w Tallina w dniach 1
pozostały dwie: w i Tar- - e osób przybyło daleka nf wypełnili i i października 1930 Nad
tu Lecz od paru pracuje Mieli tecki i byli Jak gdyby istniała żad- - głowami zebranych powiewały
Estonii tylko jeden ksiądz czeni i zadowoleni zara- - na bariera co było flagi narodowe a cale zgroma-lick- i
przy kościele Tallinie zcm Wielkanocna procesja kil- - wielkim zaskoczeniem dla akto- - dzenie odbyło się hasłem
Stąd dojeżdża do Tartu ka razy przechodziła wewnątrz row- - ZesP"l P°lski spodzie- - żądania niepodległości i wyco-ni- m
z górą 80-let- ni ks Krup- - kościoła Kazanie było trzecli vał się takich objaw-ó- w fania się ZSRR - Estonii Były
man Łotysz doskona- - lecz tylko po' Patii' "czucia i ciepła jakie mu rzecz jasna aresztowania i wie-le
po polsku (w' Polsce nigdy polsku i zwrotek każdej "kazano Niespodzianką tak- - lu za bardziej aktywny
byl) Iskrę nadziei obudził pieśni w kraju już zupełnie nie- - ze specjalny list pochwalny w lej manifestacji zaptaci-- f
że w roku 1980 wlade po- - znanych Ponad sto osób było u zespołu wręczony na scenie h bardzo drogo gdy chodzi o
zwolily przyjąć do semlnaiium komunii To nabożeństwo przedstawicielkę Minister- - swe plany życiowe Taka ewen-duchowne- go
w Rydze jednego pewne najbardziej siwa Kultury Estońskiej SSR tualność z pewnością znana
kandydata z Estonii ciągu roku trwało od godz 8 do vPrz-- v okazji dowiedzieliśmy się z góry Jeśli więc to do-pnini-nin
-- ui- ur „„„„„„] U rano W wielka- -
że nasz Sienkiewicz jesl tu do takiego ujawnienia się
1 "1V
cuaiego
lncvTinctorcł Z
parafialnym w Tallinie
prede wszystkim polski Wszy-stkie
istniejące dawniej
są otwarte re-ligijne
w kościele
!pqI limvl7ini
niż w świątyniach
i to w
okresie i zwykle
dniach "kiedy to i„'„:i ™„
październiku
różaniec odmawiane
w pierw-szą
niedzielę odmawia
się
jest ze względu na
Polaków Litwinów
pochodzenia polkiego
znających już ojców
czytana
tońsku i litewsku
kazania wygłaszane są w
tych językach w
tygodnia czytania z
po polsku Młodzieży w
jest mało a
ritadko tam
M-0-
r-ł
j
pred jaty
(]otrzeć
a
uu www il- -
Uiza- -
odbyło
zroblo
nrlniwinnip
JJ
cały
w
w
na
miejsce zakoń-czenie
z
czego
miasto
Polacy
Widzów
obszerny ok 500 ko- -
ściól był całkowicie wyoelnionw
Śpiewał dobry jak na miejaco- -
nocny były dwie msze przed
utllliem lecz było już
i0f Mcżczyzn byi0 wcalC) po
nieważ byl to dzień nracv Way
scy obecni u komunii
es-tońskiej
się pracą COŚ
naukową katolickim
w Tallinie nikomu nic nie wia- -
do™°- - Py1ta"1 nic ą
ogóle jest taki w ich mieście
jednak
katolicyzmu
W
liberalizmu eligijnc- -
środowisk
źródło
Polakiem
kochany
dobrych
Phruehieom
siosunki
głęboko
Reakcja
faktem
bardzo
pomimo
wyiaśn1' nie-Rosj- a- możliwości usług teleko-- „
romowa staje zupełnie mumkacymych praktyk
minim-iln- o
POLSKIE
Polacy w czują się do- -
brzc dzięki sympatii okazywa- -
nej przez Estów Tak
tych któ- -
przyjeżdżają z Polski lub
oficjalnie jako Polacy o
za chwilę Niemało wply
na to również paple- -
ża z Tallinie i okoli
może i dalej powszech--
nie ogląda się telewizję fińska
choć ludzie
nic chwalą Jest to zapewne
ńskit'j - aatho
sąsiada
nawet Rosjanie
fińskie
włączają
naciaia M
eston
zerwy jaka
siC
języka
rzćkome
dniu koronacji oraz
w
Talllnle
"bardzo że to
bo dob- -
pobytu
zagacinięiy nieznajomy Eslon- -
p7vk
ParW "alC
(k czy
Wniniiicio"m"
zniknęło chwilę
był ro--
i-wiv-Łjr
Byl gdy
wiedział właśnie '
sam
polskie
miało w oczach 'Dla
w ni osób
było to
nie
zaproszenie
latach
nyclt
serca
'Czele
za-rolnict- wie W
nie
Spis
w
swatem"
w nol- -
clla- -
ciągu da- -
W } Już
obecnie nie
kuje z
uznają
ogól źle mówią po
Odezwanie w tym
w czy
lub
wywane dzieci
„„
nym wobec
krylyc- -
ncj JJardzo
z grupą
jaka różnica
—' --- --"
™Ą
sam
wośe i
w
to się
to
w
sa
w tych Owa
kosztowne braki
m°- -a
ona
mnr om „i Uil ieh i zasad
Zapewne
w
ta
uiciiia
to przede
efekt mózgów"
'iele
nch w
ale
się nie
chała
udała
wpadają
kimś pozorem by
w
się nie
"ln-- v czcmu się
z
milicjan-ta
nie
kon
życia
społeczeńst- -
już sto- -
silne
Estonia bar-dzo
nie stanowi
dla
Inc urządziła test systc- -
mów
mocno przyjaciółki
Jakaś w
przyjaźni sie stalo
mi
w poza
jak w marcu roku stażystów milicjantka
bali doroczną wóz
w pod nazwą zerkncła
scena Teatralny
pokar--
estońskim
van°
cala
pol- -
ca- - go
polskie
"''downi
kie centrum
Tallinie wiele z salo reagowali 3 roku
lat w wyraźnie zmę- - tak nie
kato- - choć jęz)kowa
w pod
Jest nie
w też sym- -
mówiący językach śpiewano
wiele był swój li-nie
dla dział
akt
za- - Przez
uroczyste w była
poniedziałek zna- - szi0
w
nic
ludzi
nie
w
Wyczuwa
dla
w
ffn
si? pyta ksze
n111' się Wygrał go
Tallinie
im jest
czym
nąl
niet
inna - kanadyjski system Telidon
" Najczęściej dzieci przed pój- - który pozwoli na użycie do-ścic- m
do szkoły nie znają zu- - mowego ekranu telewizyjne- -
pełnie języka rosyjskiego W je- - go w charakterze małego cen- -
dnej z no'wych dzielnic Tallina trum informacyjnego
o przemieszanej estońsko-rosyj- - Time wybrał Telidon po
skiej ludności stwoizono szkoły przebadaniu konkuren- -
z wykładowym językiem rosyj-- cyjnvch systemów brvtyj- -
skimNa skutek stanowczych ża- - skich i francuskich Dziękivte- -
dań rodziców władze zmuszone mu wartość Telidonu znacz- -
b)ly jednak otworzyć szkoły nie się podnosi w oczach e- -
osobne estońskie i rosyjskie wentualnych nabywców Po
W każdej szkole uprawiany przyjęciu się systemu na wy- -
jest wpibst religijny kult Leni-- magającym elektronicznym
na w którym za pomocą wszel- - rynku amerykańskim Kana- -
)dćh dostępnych środków w da prawdopodobnie zarobi na
zk(Jhi-iFgahr'hnwnMiiiliaTdjdtjldrós- v'---"-
-J- ~"'--łlfu""-
u nr: u I Z KANADY
DE8ATY
KONSTYTUCYJNE
Czterech członków federal-nej
paitii NDP z Saskatche-wan- u
wyłamało sie z szeie- -
gów partyjnych oświadczając
że będą glosowali przeciwko
rządowemu zestawowi kon-stytucyjnemu
ponieważ za-graża
on jedności Kanady
Lorne Nystrom (Yorkton-Melville- )
Simon de Jong (Re-gina
East) Douglas Anguish
(The Baltlefords-Meado- w La-kę)
i Stanley Hovdebó (Prin-c-e
Albert) powiedzieli że na-wet
gdyby zestaw ten był w
istotny sposób ulepszony
przed przedstawieniem go w
październiku zeszłego roku
to i tak istnieje potrzeba zwo-łania
nowej federalno-prowin-cjonaln- ej
konferencji dla u-zyska- nia
jednomyślności aby
Konstytucja mogła być pra-womocna
Lorne Nystrom złożył rów-nież
rezygnację ze stanowiska
rzecznika konstytucyjnego
swej partii
W międzyczasie premier
Allan Blakeney pomimo du-żych
ustępstw ze strony Rzą-du
Federalnego prawdopodo-bnie
będzie próbował zaagito-wa- ć
opinię publiczną przeciw-ko
zestawowi propozycji kon-stytucyjnych
poprzez publicz-ne
podanie do wiadomości że
nie będzie ich popierał
Tymczasem w ciągu trwa-nia
debat konstytucyjnych
nieoczekiwanie zostali zaata-kowani
Konserwatyści Poma-wia
się ich o przykładanie
wielkiej wagi w propozy-cjach
konstytucyjnycn do za-chowania
zróżnicowania Ka-nady
David Crombie poseł kon-serwatywny
z Toronto odpo-wiedział
na to że w naszym
kraju zawsze istnieje ko-nieczność
różnorodności Pod-kreślał
on iż zróżnicowanie
i zgodność są fundamentalne
dla federalizmu
David Crombie były bur-mistrz
Toronto dla poparcia
dowodami swoich słów przy-toczył
różnorodność progra-mów
społecznych z różnymi
ich odmianami w zależności
od prowincji jak również
własną rezolucję Rządu Fede7
ralnego która w proponowa-nej
formule poprawkowej wy-mienia
trzy grupy prowincji
i cztery kategorie urzędowej
dwujęzyczności (w zależności
od potrzeb trzecli prowincji i
Ottawy)
WIZYTA PREZYDENTA
RONALDA REAGANA
W OTTAWIE
W marcu br planowana
jest "przyjacielska" wizyta w
Ottawie prez Ronalda Rea-gana
Prezydent spotka się z
prem Trudeau prawdopodob-nie
w dniach 10—11 marca
Wizyta ta da Rządowi Fede-ralnemu
szansę poznania po-glądów
nowej Administracji
Republikańskiej USA na pew-ne
kontrowersyjne kanadyjsko-amery-kańskie
problemy
Prem Trudeau szykuje się
do przypomnienia prez Rea-ganowi
o obiekcjach swego
kraju przeciwko budowie w
Norlh Dakota według projek-tu
Garrison co mogłoby po-ważnie
zanieczyścić wody rzek
w Manitobie
Ottawa spodziewa sie rów-nież
wywierać naciski w
sprawie ciągle nie ratyfikowa-nego
traktatu rybolówczcgo
dotyczącego Wschodniego Wy-brzeża
i amerykańsko-kana-dyjskieg- o
Auto Pact
Minister spraw zagranicz-nych
Mark MacGuigan o-świad- czył
że jest przekonany
iż amerykańscy negocjatorzy
będą bezwzględni i "będą chy-trze
polować na nasze pienią-dze"
Ciągle jednak niewiadome
sa poglądy nowej Administra-cji
na wiele spraw np takich
jak opady deszczu kwasowe-go
Wizyta prezydenta Reagana
jest pierwszą od czasu kiedy
Richard Nixon gościł w Otta-wie
w kwietniu 1972 r W jej
trakcie przewiduje się wygło-szenie
przez dostojnego goś-cia
mowy na połączonym po-siedzeniu
Izby Gmin i Senatu
Jak donoszą ze źródeł
RCMP w czasie wizyty Rea-gana
zostaną podjęte nadzwy-czajne
środki ostrożności kto
wie czy nie większe niż pod-czas
wizyty Nixona Postawio-ne
zostaną w stan pogotowia
"znaczne ilości policji" obej-mujące
także lokalne posiłki
Prez Reagan i jego żona
Nancy będą gościć w Rideau
Hall u Gubernatora General-nego
Edwarda Schreyera i je-go
żony Lily
ŻĄDANIA
BC TELEPHONE CO
Negocjacje w celu zakóń- -
-- czettM-~s4©}
"
miesięcy dysputy pracowni-ków
BC Tclcphone Co upa-dły
z powodu żądań kompa-nii
ażeby końcowa umowa zo-stała
uzależniona od później-szej
podwyżki opłat telefo-nicznych
Mediator federalny William
Kelly wraca do Ottawy po-nieważ
według jego słów roz-mowy
toczą się teraz wyłącz-nie
pomiędzy Canadian Ra-dio-Telcvis-ion
and Telecom-munication- s
Commission i
BC Teł
William Kelly spotykający
się od zeszłego tygodnia za-równo
z kompanią jak i z Te-lecommunica-tion
Workers
Union osiągnął kompletne
porozumienie obu stron któ-re
upadło z powodu wzmia-nek
BC Tel o podwyżce o-pi- at
co z kolei uczyniło nie-możliwym
dalsze prowadzenie
negocjacji przez Kelly'ego
RZĄD BC CZEKA
NA OTTAWĘ
Generalny Prokurator BC
Allan Williams oświadczył że
rząd BC nie podejmie wobec
Ottawy akcji sądowej po
wprowadzeniu w życie w listo-padzie
zeszłego roku federal-nego
podatku na wewnątrz-prowincjonaln- e
używanie ga-zu
ziemnego
Kiedy od 1 listopada zesz-łego
roku zaczęto pobierać
akcyzę w wysokości 30 cen-tów
za tysiąc stóp sześcien-nych
rząd Partii Social Cre-dit
poinstruował dwie z kor-poracji
koronnych — BC
Hydro największego dystry-butora
gazu i BC Petroleum
Corp — ażeby wstrzymały sie
z płaceniem podatku dopóki
nie zostaną do tego prawnie
zmuszone
Prowincja sprzeciwia się
podatkowi na podstawie że
Rząd Federalny nie posiada
odpowiednich uprawnień a-że- by
nakładać podatek na
prowincjonalne korporacje
królewskie
Allan Williams stwierdził
że prowincja nie będzie pier-wsza
wszczynać kroków sądo-wych
pod tym względem i
woli z tym poczekać na Otta-wę
WZROST CEN ŻYWNOŚCI
Departament rolnictwa o-świad- czył
że w ciągu zeszłe-go
miesiąca ceny żywności
wzrosły o 16%
Tygodniowy koszyk zakupo-wy
zaspokajający potrzeby
czteroosobowej rodziny kosz-tuje
teraz o $126 więcej czyli
$7763
Badanie przeprowadzone
przez departament rolnictwa
wykazuje że główną przyczy-ną
wzrostu kosztów żywności
jesl podwyżka cen na jarzyny
Detaliczna cena jarzyn pod-skoczyła
o 12% z powodu ob-niżenia
sie w porównaniu do
zeszłego roku stanu zapasów
w magazynach
NARODZINY THEATRE
BALLET OF CANADA
W zeszłym tygodniu w Na-tional
Arts Centrę w Ottawie
były uroczyście obchodzone
narodziny nowego zespołu ta-necznego
— Theatre Ballct
of Canada
Prem Trudeau w towarzy-stwie
Maureen Swcelman
przewodził wśród osobistości
podpisujących "metrykę uro-dzenia"
która została uroczy-ście
wręczona zespołowi po
galowym inauguracyjnym wy-stępie
'Pomiędzy innymi "rodzica-mi
chrzestnymi" znaleźli się:
Sędzia Najwyższy Bora Las-ki- n
Pauline McGibbon były
gubernator Ontario obecnie
przewodnicząca wydziału mę-żów
zaufania NAC Gerald
Bouey — dyrektor Bank of
Canada Andrew Haydon
przewodniczący Regional Mu-nicipali- ty
Ottawa-Carleto- n i
Michael Pitfield najstarszy
urzędnik służb publicznych
wykonujący obowiązki sekre-tarza
Gabinetu
ZESPÓŁ GROSSMANA
ZAPROSZONY
DO NOWEGO JORKU
Danny Grossman Dance
Company z Toronto ponow-nie
został zaproszony do wy-stąpienia
na festiwalu Dance
Umbrella w Nowym Jorku w
dniach od 7—12 kwietnia br
Zespół ten weźmie udział w
inauguracji odnowionej 300-siedzenio- wej
sali w City Cen-trę
Theatre w Nowym Jorku
Grossman Company jest jedy-nym
zespołem kanadyjskim
wśród pół tuzina uczestników
biorących udział w festiwalu
Występował on już dwukrot-nie
w tym przeglądzie aity-slyczny- m
uważanym za naj-bardziej
prestiżowy festiwal
w Nowym 'Jorku dla mulych
mcłiwch —~~„- -
K4 1
±
i