Zwilazkowiec Alliancer, January 04, 1967

              JPftez ryneK przeciągała
grofo turystów w szerokich
tfnJkowYch kapeluszach Pod
ikolem nieskomplikowanego
óSfiika łaziły kury Mały u-ionb- any
chłopczyk szamo-iłfłs- ę
z białawym kundlem
ieroal lak wysokim jak on
&g zaśmiewając się przy
Przed wejściem
fktierni przejeżdżała
Woźnica sie-ać- y
nisko na dnie wozu po-atrzj- -ł
na mnie sennie i obo-- &
ściągnął czapkę z u-janowa- mem
-D- zień dobry panie Ha--
L_i— Um no p7Tnuiplrn
tJgbego szczycie scW ?d na b™chu zaPia--
łem nim wiatrówkę " Anrl Faktycznie — to
ftnz Hachulla I nie było już
adiiego prażącego się w u-ia- le
miasteczka tylko zima
ljozj wejście na wachę ster-atzaśniezony- ch
cegieł które
lólfiaz nie wiadomo który
rzef-oziłe- m taczką z jed-ef&tro- ny
jezdni na drugą
rett na śniegu rozpryskiwa-ilwze- z
zataczający się zgię-£w- f
kabłąk skowyczący łach
fdzli wyrzucony kopnia-ien- ji
z wartowni krew na
zubkach wypolerowanych o-ićer- ek
Hachulli i półuś-niec- h
na jego aroganckiej
wany
Jfl był Ten wysoki i do-odn- y
mężczyzna z prostą
iefiką krechą blizny na po-iczk- ti
jakby naumyślnie do-ysójia- ną
dla ozdoby Nosił
zipkę leśniczego i bryczesy
zlsfa' bardzo białą koszulę i
dawniej — wysuszę
A przecież gdybym był
liellsiyszat nazwisKa oyiDym
i odjechał obojętnie
tamto wszystko było
ikeją lub co najmniej prze-irznfiałośc- ią
A tymczasem
[acfiulla żył Nie zginął —jak
iii — po wyzwoleniu za- -
ny przez chłopaków z o-Przesz- łość
była wciąż
na
obno "edzieś no świecie
ODfte zvia ciaHle tacy kto--
żglupich kilkanaście lat te-UuMvykań-czali
innych tysia- -
Moje szczęście nie ja
n przy tym Ale byłem
nyiFranzu Hachulli choć to I był drobny drań który 1
anią!
s?
23
cóż pan jeszcze?
miał
panie
może sam nigdy nie zabił i
nie zawsze nawet bił własno-ręcznie
Często tylko dopro-wadzał
i gdy inni bi-ll
Szedłem prędko W pensjo-nacie
otworzyłem spakowaną
i wyjąłem z niej dłu-gi
"bojny" ornamentowany
nóż zbójnicki używany do
przecinania kartek — pamią-tkę
z którejś tam wyprawy w
góry z Marią Gdy ująłem je-sionowy
trzonek zobaczyłem
jej pobladłą twarz usłysza-łem
w myśli jej głos: "Opa-miętaj
się na litość boską!
Twoja przyszłość- - Całe nasze
życie" Wsunąłem nóż za pas
na ui sPnoadm'
on
Leśniczówka była niedale-ko
Przechodziłem tamtędy
wiele razy Wiedziałem to i o-w- o
o leśniczym z miejscowych
plotek aż do dsriś nie znając
jego nazwiska Był całkiem
poważną figurą na tutejsze
stosunki
Idąc lasem wyszedłem na
tyl domu Zaciętą w pniak sie-kierą
otworzyłem łatwo drzwi
od-podwór-ka
Zamknąłem
za sobą też "po siekierze"
którą potem cisnąłem w sieni
w kąt Zaryglowałem tylne
drzwi pokoju klucz wyją-łem
i usiadłem na krześle
przed oknen Czekałem do-syć
długo Wcale mi się przy
tym nie nudziło
Kiedy zobaczyłem że otwie-ra
sobie furtkę z
krzesła i stanąłem za drzwia-mi
Wchodząc omal mnie ni-mi
nie uderzył Zatrzasnąłem
je i podparłem plecami kie-dy
byl już w drugim końcu
pokoju
W mgnieniu oka obrócił się
napięty czujny Widziałem
rozpoznał mnie razu ale
tylko jako wczasowicza któ-ry
mu się przypatrywał na
rynku Powiedział groźnie:
"Co jest" Czekał Zaovtałem:
"Pamiętasz Laemsdorf?"
Zaświeciłem w oczy o-strz- em
noża —zwęziły mu się
Odepchnąłem się trochę od
drzwi i schowałem za siebie
rękę z nożem
Zaskoczenie znikło z jego
twarzy Już wiedział: wszyst-ko
jedno kto byłemw Laems
Przygoda
w
Wszelkie prawa autorskie zastrzelone
jf5~ woino panu iaK swoDoanie jezazicr
f-pnto-ni był zdziwiony choć bez zbytnego
aMeresowania — zresztą podejrzewał że
jjfen koloryzuje
a- - Dlaczego?
gS-- Mam paszport grecki
panie Cały świat dla mnie:
[wpe Hiszpania Brazylia Wenezuela —
waldzie byłem Ale mieszkam w Warsza-j!- —
tu się urodziłem Tylko interesy
nim w świecie I o tym czcigodny panie
fWfflówimy gdy już ciało i duszę podtrzy-mały
— a i zakąska się u mnie znajdzie:
IpHBary i ostrygi starego Anzelma nie omi-ja- M
również oczywiście sardynki Więc po-jnn- y
do mnie uniżenie pana
Mieszkam na Saskiej Kępie
0aska Kępa? Antoni przypomniał sobie
zjujumego adwokata do którego się vy-b}i- ał
To by było po drodze a u swego
Obecnego rozmówcy mógł przecież chwilę
odpocząć i ogrzać się We wszystkie zresztą
opowiedziane mu przed chwilą historie nie
wieczył ani trochę: gdzieżby tam stary
oitCwaniec jeździł po świecie i zwoził do
Warszawy drogocenne napitki Istne awan-ttó- d'
arabskie!
IfAnzelm zdawał się czytać w jego my-fic- h
3IJ- - Czcigodny pan oceni Anzelma gdy
spróbuje wszystkiego co w moim skrom- -
domu znajduje Wszystkiego
Anzelm zatrzymał się nagle i schwycił
usłvai
się
A ma
od
od
niego za ramiona Oczy Diyszczaiy mu
leniscie wpił je w swego rozmoweę
pokątny hypnotyzer Potem gwałtów-ubliż- ył
twarz do twarzy Antoniego
cRał nagle pod rzadkim siwym wąsikiem
prafgniłe pokruszone zęby i poczuł aziw-pffjfid- ór
płynący z_ust tamtego Z ust tych
Wgobyło się jedno jedyne słowo:
Proszek!
wstałem
ICofnął się z gestem zwycięskiego tore- -
t~?MJ
bez
swa
ra i sianąi w leatrainej pozie pau-Łd- i
Antoniego z triumfem Ten nic nie
Jaki proszek?! — spytał z rozdrai- -
em
je
i— Proszek! Do wąchania Raj dla ludz
nozdrzy czcigodny
trzymał
walizkę
tom nagle omal nie uderzył się w
zrozumiał
Kokaina?!
Kokn P7picrrw1nv nanip T leszcze COŚ
?ego — własny wynalazek starego mis--
fig Anzelma!
Jt— A więc to taklBandytyzm potem roz--
M§a tutaj zaś —narkotyki Zacna spółka
TOraicpcow Która postanowiła go opętać
dorf Z nagła okrutna deter
minacją zaczął zbliżać się do
mnie powoli Kuszyiem mu
naprzeciw Szczepiliśmy się o- -
czami jak bokserzy Ogarnę-ło
mnie znane poczucie nie-odwracalności
czegoś kata-strofalnego
co nastąpi pomie-szane
z świadomością konie-czności
mordowania bez żad-nej
możliwości wyboru oraz
dziwnym bezradosnym unie-sieniem
Dawnej nieraz szedłem z
nożem na facetów Zawsze
przedtem bywali uzbrojeni —
ten i tak był dosyć niebezpie
czny Nie szło zresztą o poje'
dynek Trzeba było' zabić Ma
ła odległość między nami
zmniejszała się Liczyły się u--
łamki sekund Pomyślałem
sobie: "Niech on pierwszy"
Zaraz potem udałem nagle
że mu idę lewą do twarzy
wyrzuciłem prawą zza pleców
i ruszyłem w przód w potęż-nym
pchnięciu Namacalem
go końcem noża Coś jak gdy-by
eksplodowało mi pod cza
szką Zobaczyłem czerwień
czerń zupełną pustkę — ni-cość
Przychodziłem do siebie z
wolna jakby wyciskany z wo-dy
na powierzchnię po głębo-kim
wyczerpującym nurku
Hachulla siedział na stole na
wprost mnie Zdjął koszulę
Długa czarna szrama na le-wym
boku gdzie rozchlastał
skórę mój nóż wzbierała i
spływała jaskrawą krwią po
spłowialych drelichowych
bryczesach Nóż leżał na pod-łodze
pod stołem Moje pier-wsze
przytomne uczucie było
takie jakbym grając o wszy-stko
co mam dostał asa do
siedemnastu Przegrałem
Leżałem na podłodze W u-sta- ch miałem smak uderzeń i
krwi Kosztowało mnie wiele
wysiłku żeby usiąść i oprzeć
się o ścianę Byłem zbity
gruntownie Cały Bardzo da-wno
już tak nie dostałem
Przypatrywał mi się uważ-nie
W ręku trzymał moje pa-piery
— Zadzwoniłem już po po-licję
Zaraz będzie tutaj mój
szwagier Będziesz bekał za
to I to długo
Widziałem v coraz wyraź- -
Stefan Kisielewski
Warszawie
międzynarodo-Mczcigodn- y
czcigodne-gffSaprasza- m
która zawzięła się na niego Tłem tego wszy-stkiego
jest oczywiście obłąkanie Ale
czyje?!
Nie miał jednak czasu na zastanawia-nie
się: owa operowa scenka między nimi
dwoma zwróciła już uwagę przechodniów
Ludzie zatrzymywali się jakieś podejrzane
typy nadchodziły szybko ze wszystkich
stron
Znajdowali się na ulicy Targowej nie-daleko
był postój taksówek Anzelm wziął
Antoniego za ramię i skierował w tę stronę
— Nie zwlekajmy czcigodny panie —
mówił z podnieceniem
— Ależ ja nie ja nie używam ja nie
chcę — bełkotał Antoni
— Mało kto w Polsce używa — szeptał
tamten — wiadomo jest że towar ekspor-towy
tranzyt nic tylko tranzyt Ale wsia-dajmy
czcigodny panie pomówimy u mnie
Tu lepiej zachować ciszę
Po chwili siedzieli już w starej prywat-nej
taksówce która trzęsąc się na boki
wiozła ich w stronę Ronda Waszyngtona
Anzelm pomilczał trochę potem znów za-czął
szeptać biorąc pod rękę na dobre już
dygocącego z zimna towarzysza
— W Warszawie tego nie lubieją ale
czcigodny pan polubi Ja witn poznałem
od razu — i dlategośmy właśnie pana wy-brali
Pan tęskni za światem świat tęskni
za panem Tak jest czcigodny panie tak
jest
WIECZÓR ARTYSTYCZNY
Taksówka trzęsła się po malowniczych
uliczkach Saskiej Kępy aby stanąć wresz-cie
przed kratą ogrodową jakiejś jednopię-trowej
opuszczonej chyba wili Antoni po-myślał
że niedługo już będzie tu bardzo
pięknie — na razie grube pąki na zarasta-jących
ogród krzakach czerniły się i ko-łysały
na tle szafirowego wieczornego nie-ba
Chłodna i rzeźwa podniecająca' kwiet-niowa
wiosna opływała zewsząd tę uroczą
dzielnicę Ale kwietniowa wiosna jest także
i smutna: przekonał się o tym Antoni zno-wu
doznając nagle przejmującego" boles-nego
skurczu serca Jataż jest rada na
smutek świata jeśli nawet wiosna oddycha
nim tak silnie?
Weszli na górę po kamiennych niskich
stopniach Anzelm otworzył kluczem jedy-ne
tutaj drzwi i puścił Antoniego przodem
Znaleźli się w długim ale wąskim po-koju
którego całą jedną ścianę stanowiło
szerokie prowadzące na taras balkonowe
okno Za lśniącymi w ciemności szybami
fioletowa! daleki uabstrakcyjniony jakby
pejzaż Warszawy hen poza Wisłą z nieod-stępnym
smukłym cieniem Pałacu Kultu-ry!
GdzieśTvysokoI w zupełnie już ciemnym
niebis tkwiło -- jak zwyklejego -- czerwone
pasie
czu siwiejące 'włosy na skro
niach grube ramiona Chwilę
milczał przyglądając mi się
Mówił obojtęnie
Nigdy nie byłem w tam
tych stronach
Mam papiery Mogę wszę-dzie
udowodnić Zresztą
Laemsdorf był bardzo mały
Nie bvlo was tam wielu Roz
lecieliście się potem po świe-cie
A poza tym nie popełni-łem
żadnych zbrodni Jesteś
wariat pijak albo bandzior
co mnie napadł w moim wła-snym
domu i połamał sobie
na tym zęby I gnaty
Poruszyłem zmasakrowany-mi
wargami
— Jeśli tylko wyjdę z wie-zienia
a choć trochę będę je-szcze
mężczyzną zdechniesz
Wpatrywał się we mnie ze
skupieniem Nie odpowiadał
Przed front domu zajechał sa-mochód
i trzech ludzi wpad-ło
do środka Dwóch w mun-durach
jeden w cywilu Do
cywila Hachulla mówił "To-siek- "
Zresztą wszyscy byli z
nim na ty Obejrzeli mnie so-bie
dokładnie Potem cywil
powiedział:
— Siedziałeś?
Kiwnąłem głową
— Dawno?
— Zaraz po wojnie
— Za co?
— Ja ci zrobię że dosta-niesz
teraz drugie pięć
Nie wątpiłem ale podle by-ło
to usłyszeć "Napad robun- -
Kowy włamanie cięzlcie o-braż- enie ciała usiłowanie do
konania morderstwa" — wv
liczał jeden z mundurowych z
satystatcją
Franz Hachulla wskazał im
"złamane" drzwi Wzięli noż
i moje papiery "Znamy ta-kich
asów jak ty"
— Suń do lekarza Franek
— powiedział któryś
— Dobra dobra — mruk-nął
Hachulla Dłonie jeszcze
trochę mu drżały Ostrożnie
wkładał swą przeciętą po-krwawiona
tu i ówdzie koszu-lę
— Podrzucimy cię — za-proponował
cywil
— iie potrzeba przecie-t- o tu zaraz
Dźwignęli mnie z podłogi
Ledwo stałem Już w aucie z
kajdankami na rękach obró-ciłem
się by --rojrzeć na Ha-chul- lę Stal na schodkach w
słońcu przed drzwiami — ro-sły
prosty butny mężczyzna
Czubki swoich eleganckich o-ficer- ek popryskane miał tro-chę
moją krwią Uśmiechnął
się do policjantów gdy wóz
ruszał
Jan Szewczyk
Pierwsm elektrowni® stMeamu
ElektroKwCniAa iypz roKu rzece użytku pierwszą RolphKtoannadzOientareiolektrownie Fnruekdlaearna
światełko Nie wydawało się przymocowane
do wieży lecz istniało samo sobie zawie-szone
między granatowym niebem i szaro-fioleto- wą ziemią na niewidocznej nitce
Anzelm zapalił silne mleczno-biał- e lam-py
i zasunął story zasłaniając widok Zna-leźli
się zatkniętym odgraniczonym od
świata jaskrawo oświetlonym wycinku
przestrzeni Pokój był urządzony z jakąś
suchą elegancją jego suchość wynikała
pustki bo nic prawie nie bvło poza zgra- bnym oryginalnym kredensikiem z czar-nego
drzewa osobliwym czworokątnym
stolikiem krzesłami oraz szerokim tapcza-nem
Na kredensie stała czarna etruska
waza i również czarne rzeźbione pudełko
poza tym ogóle nic: gołe ściany i szeroka
przestrzeń lśniącej jak lustro posadzki Ele-gancka
ascetyczna pustka zadziwiająca
zwłaszcza po mieszczańskim natłoczeniu
tamtego pokoju na Solcu Tutaj oko mo-gło
odpocząć to serce tłukło się pier-si
niespokojnie przejęte jakąś irracjonalną
trwogą
Od czasu ich wejścia do tego pokoju
cała poprzednia gadatliwość Anzelma ulo-tniła
się gdzieś Milczał uroczyście i jakoś
celebrująco ciemne oczy paliły mu się
zapadniętej twarzy ogniem osobliwego po-dniecenia
Ruchy miał szybkie "iakby ko-cie
zaś jaskrawy garntur którym uka-zał
się po zdjęciu zielonawej jesionki jesz-cze
bardziej upodabniał go do podrzędne-go
prestidigitatora-iluzjonist- y
Antoni obserwował swego gospodarza
jakoś bezwolnie i biernie spoczywając
ciężko na osobliwym niezbyt wygodnym
krześle Tamten krzątał się przygotowując
obiecywaną ucztę Ale nie wyglądała ona
tak imponująco jak jej zapowiedź kre-densu
wyłoniła się taca na której więcej
było przyborów niż samego jedzenia Kłę-biły
się się tam jakieś szczypczyki klucze
francuskie do otwierania konserw korko-ciągi
wykałaczki inne przedmioty niezbyt
konkretnego użytku Wśród tego chaosu
przyborów rzeczywiście tkwiła otwarta pu-szka
z nadgryzionym nie wielkie zaufanie
budzącym homarem pudełko sardynek
pół puszki krewetek parę wyschniętych
plasterków łososia nieco kawioru Wszy-stko
wyglądało nieświeżo nieapetycznie
zaś naczynia i zastawa były wręcz brudne
Antoni wcale wcale nie zamierzał jeść
tutaj czegokolv7iek — nie był zresztą
ogóle głodny
Inaczej miała się rzecz
Kolorowe banderole obwieszczały oczom
niebywałą' zawartość butelek: koniaki ro-syjskie
francuskie likiery szkocka whis-ky
amerykańska brandy wina greckie
hiszpańskie: czegóż tu nie ma! Stolik jest
zastawiony mieni się tęczowo jak ogon
pawia Anzelm wydobywa kredensu kie-liszki:
wysełdei smukłe rzeźbione szkla-neczki
do koniaku wielkie rozłożyste pu-chary
do wina Ponieważ nie ma już miej-sca
na stoliku ustawia to wszystko na
krześle po czym skupieniu nalewa
Wypili Gospodarz widząc gościa brak
apetytu nawet coś rodzaju obrzydze-nia
uie nalegał specjalnie na pokosztowa-ni- e
"homara" czy krewetek Sam zresztą nie
jadł również Milcząco uzgodnilisie będą
jJyłko-pi- e '" g " „_j i
niewykształconemu mieszczucho- -
wi wystarcza zasób około tysią-ca
słów chłopu pracującemu
łonie natury i bardziej róż-norodnymi
narzędziami nieco
większy przeciętnemu dzienni-karzowi
(wyjątki potwierdzają
regułę) zasób kilkutysięczny a
tylko czołowi pisarze poeci czy
publicyści ( operują naprawdę
Bogatym i zdawałoby się nie
przebranym zapasem słów w
mistrzowski sposób kojarzo
nymi odmienianych i nieraz
wzbogacanych
Ale z pewnością nawet naj
więksi z nich nie użyli w swo-jej
twórczości tylu wyrazów ile
nasi lingwiści zebrali wiel-kich
słownikach
Przecież już słynny słownik
Lindego wydany w latach 1054
— 1860 zawiera jak jakiś za-paleniec
obliczył 58756 wyra-zów
a Biziński uzupełnił go w
ramach konkursu Polskiej Aka-demii
Umiejętności ponad 10
000 dodatkowymi "hasłami"
Mało tego podług Szperacza za
którym cyfry przytaczam
wydany nieco później tzw "Sło-wnik
Wileński" przekroczył już
100 000 słów a ośmiotomowy
"Słownik Warszawski" wydany
między 1900 a 1926 rokiem za-wiera
rzekomo ponad 300000
wyrazów wśród których wyrazy
rdzennie polskie stanowią przy-tłaczającą
większość Jak
i Kwiemia oddano do w mieśa się na Ottawa w pobliżu Rysunek Fiń-ieyL- a
t v
w
w
z
tu
w
za w
w
w
Z
i
i
i
a
w
za to z trunka-mi
i
i
z
w
u
i w
na
w
te
bo- -
- !
Koniak zwany "siódemką" rzeczywiście
był cudowny Każdy najmniejszy choćby
łyczek rozprowadzał po ciele elektryzujące
gorąco w głowie jaśniało smutek ulatniał
się na jego miejsce pojawiała się energia
wiara w siemc wiara w życie i w przy-- i
sziosc raaosc upodobanie we wszystkim
co nas otacza w tej chwili co nas otaczać
będzie jutro czy pojutrze Zaś ciężkie wy- rafinowane stare porto jak by zaokrąglało
i uromanlyczniało ten wytworzony przez
koniak nastrój "Siódemka" dawała' jasność
i energiczną precyzję wino bramowało ów
wytworzony ośrodek energii otoczką z uro-ków
z barw i nastrojów dawało głębię
perspektywę i światłocień W ten sposób
wytwarzał się nastrój syntetyczny jedyny
w swoim rodzaju wspaniały teatr wewnę-trzny
nie wymagający niczego z zewnątrz:
ani wrażeń optycznych ani rozmowy ani
żadnych przeżyć czy wypadków Siedzieli
milczący a przecież w każdym z nich od-grywał
swe misterium ów arcy-przepysz- ny
skondensowany teatr życia Ale był to teatr
bez słów a wrażeń jakie dawał też w żad-ne
słowa ująć by się nie dało
Po jakimś nieokreślonym chyba bardzo
długim a może tylko relatywnie długim
w istocie zaś zupełnie krótkim czasie An-toni
usłyszą! jak by z daleka zza kotary
dobiegające go słowa Anzelma'
— A teraz zająć się godzi tym co naj-ważniejsze
Spojrzał Tamten zdejmował ze stołu
wszystko Butelki ustawiał na podłodze
obok stołowych czy raczej stolikowych nóg
inne naczynia i jedzenie wpychał na chy-bił
trafił do kredensu Ruchy miał gorącz-kowe
spieszył się praca szła mu nieskład-nie
Wreszcie jednak pusty czarny blat
czworokątnego stolika zalśnił i zabłyszczał
jak polerowane szkło
Antoni patrzył uważnie nie ruszając się
z miejsca I oto za chwilę gospodarz w sku-pieniu
uroczystym ruchem ustawiał na
stole trzymaną w obu rękach czarną szka-tułką
z kredensu Minę miał filuternie uro-czystą":
Antoniemu przypomniał się Chap-lin
z "Gorączki złota" gdy odprawia na
stole przedziwny taniec dwiema bułecz-kami
Wreszcie szkatułka spoczęła na wypole-rowanym
blacie stołu Przez chwilę wpatry-wali
się w nią obaj — rzeźbiona była w
jakieś bestialskie powyginane smoki z wy-walonymi
jęzorami I wreszcie Anzelm na-głym
ruchem otworzył pokrywkę Uderzyła
z hukiem o blat a sprawca hałasu wycią-gnął
rękę i trzymał ją nieruchomo pate-tycznym
triumfalnym a skamiemałym jak-by
gestem wskazując na wnętrze szkatułki
We wnętrzu tym starannie szeregami
poukładane bieliły się ampułki flakoniki
pudełeczka torebki pastylki Leżał też ja-kiś
metaiowo-szklan- y przyrząd — chyba
strzykawka
— Kokaina? — spytał bez zdziwienia
Antoni
— Rozkosz dla ludzkich nozdrzy tak
ale nie tylko — Anzelm mówił głosem przy-ciszonym
jak w kościele lub w szpitalu
— Sa tu różne rzeczy jest tu wszystko
Ale tobie nie dam proszku do nozdrzy Ty
dostaniesz co innego — pastylki mojego
własnego pomysłu Zobaczysz! Właśnie nad-szedł
moment ~ 'i_ -
wyrazów' obcego pochodzenia
które język polski sobie przy- -
swoił jest w tym najwięk
szym naszym słowniku zaledwie
'4970
Jeśli tak jest istotnie może-my
szczycić się nie tylko bon-gactwem- -
ale także czystością
naszego języka przynajmniej
przedwojennego Nie potrzebu-jemy
także wstydzić się pocho-dzenia
naszych "pożyczek języ
kowych" bo podobno ponad
60% naszymi "wierzycielami"
są jęzłki antyczne mianowicie
łaciński w 5200 i grecKi w
3500 wypadkach
Z kolei przyswoiliśmy sobie
podobno 2000 słów z niemiec
kiego 1780 z francuskiego 580
z włoskiego 280 z angielskiego
a zaledwie 200 z ukraińskiego
180 z tureckiego 140 z arab-skiego
90 z rosyjskiego 70 z
hebrajskiego 65 z węgierskego
po 60 z tatarskiego i czeskiego
40 z holenderskiego 30 z języ-ków
skandynawskich itd
Cyfry te są dodatkowym i
bardzo wymownym dowodem
naszych związków z kulturą kla-syczną
1 zachodnią nawet gdy-by
nic bjły zupełnie ścisłe
Oczywiście nic obejmują one
wyraźnych rusycyzmów czy ger-manizmó- w
ongi na naszych
wschodnich kresach i na zie-miach
b zaboru pruskiego bar-dzo
rozpowszechnionych a obec-nie
dzięk szkole polskiej i prze-mieszaniu
ludności przeważnie
wytępionych Nie obejmują
oczywiśce także powojennych
nieraz bardzo dziwacznych no-wotworów
"urzędowego" języka
obecnych władców Polski W
wielu wypadkach doszukać się
tu można "pożyczek" rosyjskich
czy sowieckich Przybyło ró-wnież
głólvnic wskutek yo?w-dow- y
polskiej marynarki wzglę-dnie
rozszerzenia ruchu sporto-wego
słów zapożyczonych z ję-zyka
angielskiego Na t odwrót
ubyło niewątpliwie zapożyczeń
l£E0 jKJ KWI £3J HI lisa ra
GINGER ALE
stawiciele
nicznym
rłł liAinn ł tiA Mifłłłłnni
polskich odpowiędnikówttjfJeśli
idzie o wpływy tureckie tatar-skie
arabskie i węgierskie Jrtó-r-e
zaznaczyły się bodaj głównie
w naszym dawnym słownictwie
wojskowym to one oczywiście
się urwały Nie tylko dlatego
że Polska już od wieków z Ta-tarami
czy Turkami wojen nie
prowadzi ale takie dlatego że
jej arsenały vsą z innych źródeł
zaopatrywano Również "poży-czek"
z jęzjka francuskiego w
ostatnicli latach clij ba nic było
a "posługiwanie się nimi w po-tocznej
mowie prawdopodobnie
tak samo zmalało jak posługi-wanie
się słowami łacińskiego
czy greckiego pochodzenia Nie
znaczy to oczywiście ie nie na-leżą
one już do słów przyswo-jonych
przez polski język albo
że zostały przez rdzennie' pol-skie
słowa zastąpione Znaczy
tylko że wskutek zwężenia nau-czania
tych języków w szkołach
zmniejszył się krąg osób rozu-miejących
znaczenie tych wyra-zów
i się nimi
prawidłowo
Dentyści
Dr W SADAUSKAS
LEKARZ DENTYSTA
Priyjmujo ił uprzednim tolefo-- nlcznm porozumieniem
Teł LE M250
129 Grenadier Rd
(drufil dom od Honcc5vnllos)
S
Okuł ISCI
OKULISTKA
BR BUKOWSKA BEJNAR
OD
274 Ronccsvallcs Ave
(przy Gcoffrcy)
Tel LE 2-54-
93 Codrlny przyjęć: codzlcnnlo od
10 rano do U wlecz W noboty
od 10 rano Uo 4 po pol
NIC TAK
NIE ODŚWIEŻA
Blii Rfil fffililataAtVfiiifiBSBłoWJtFłtBK! jak
tSSM - Sr UL' yiM irW 4~ -- w -
'U
CREAM SODA iSTSJS!
ORANGE
klóreongiśtbyłylbar---
używano przez Wa$
w "Starym Kralu" COLA
— Zachwyt rodziny!
— Dla dzieci wydarzenie!
— Napój-ni- e mający sobie równego!
CZTERY NIEDOŚCIGNIONE SMAKI
MHHBBMMIHiHHBHHBMBIIi I i i Ni i li i kbbWmMs
Monumenlalny — 23-metro-wej
wysokości granitowy Pomnik
Obrońców Westerplatte Stanął on na wzniesieniu nakopcu
przy nabrzeżu Westerplatte widoczny z morza rz odległości
20 km Pomnik jest dziełem artystów rzeźbiarzy prof Frani
ciszka Duszenki i prof Adama Haupta Odsłonięciu pomnika
(9 października 1966 r) towarzyszyły okręty marynarki-wo- -
jennej w pełnej yali W uroczystości wzięli udział nieliczni
z żyjących obrońcy Westerplatte byli uczestnicy walk ź
hitlerowcami na wszysiKicn ironiacn i w poouemiu przca- -
kombatantów
posługujących
- - J 1 4- - W f - £--
5 LI'"
---—- Wj-jSOŁ
I
i
1
JKP