000155b |
Previous | 9 of 14 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
- '"ii K _ H g& " fil Hi n HJJJ' ~~ ~" ff " il1ii llteracK!ii —' - 5eKC'"Ja'"!D"f:Us'£lamil1 ya"—w—-- xr&rTnn„rZiWiwIĄaZKsOmWiIwEC" r" i C™Z"ER'W—IEvCi „(JU„NEIIM) ł9latuLk!"" ?MW—„J _r_„„ „ h_ !1„IJfej _t„iul„ EhI „%„mni—tmm£L tyM" „„l8„"" T - 1956 NR 23 SeCOlld SeCłion m rmmi skui mFnn mmmm u Bm r im wh Ufni JrlBinłl£altiE#iJ' H fuj H H E3 H kił sanitariusz że II n 3IijiI n 4& hu u n n _ ~L __- - I lUiUlfU v KSi - — — — — _ v i~ iinan — stare Ali ł3 a I11U HRf] lilii f'l Sn (1 Ha ! U Tłu ff TO El I -- v ml -- m1 Zmierzch na skalnym Podhalu stoku góry usiadł mężczyzna i liiogiąda w dół' gdzie ™d st™" cyfcieln rozsiadła się wieś góral-ka Ludzie znużeni całodzienną nsKi znikają w czeluściach zab'u-i&i- ń chaty drewniane kulą się it ziemi i owijają szalem mgły sieczornej Wioska kładzie się 'do flffl Ciszę wieczorną przerywa dzwon wiejskiego kościółka _ Na Anioł Pański biją dzwony! szepcze do siebie mężczyzna ryteża wzrok Jak gdyby wezwa-na czarodziejskim zaklęciem spiżo-wego tonu "zaduma polna osmęt-nic- a idzie po polach smutek sie-je na grób dziewczyny młodej siada w świat się od grobu pat-rzy blada" Dzwon zamilkł na chwilę a z nim zniknęła osmętnica Mężczyzna przetarł oczy i spojrzał bystrzej' w dolin? Dzwon znów się odezwał wywoł-ując nową zadumę W wieczornej szarudze rzeka "płynie płynie da-lej a coś w niej wzdycha coś za-wodzi coś się w niej skarży coś żali" bo "już nie wraca nigdy fala" Cisza Dzwon zamilkł znów na chwilę a z nim rozwiała się tęs-knica rzeki Bije znów Czarodziejski ton kier-uje wzrok mężczyzny na dachy znad których "szare się dymy wol-no wleką może za rzeczną płyną falą" "A zmrok się rozpościera dalą zatopił lasy zalał góry'" Znów przerwa w modlitwie wie-- 1 czornej A kiedy po chwili po raz ostatni poderwie śię dzwon wywoła' "duszę samotną co idzie polem — idzie ze swoim złem i bólemJ" "idzie przez pola umęczona łamiąc nad głową swe ramiona " Mężczyzna schodzi szybko w do-linę i urzeczony wrażeniem przek-uwa je na potężny wiersz "Na Anioł Pański biją dzwony"- - który stanie w parze z bratnim utworem 'Smutno rhi Boże" J Słowackiego1 walcząc otpalmę polskiej liryki Mężczyzna ten to K'azimierz Przerwa-Tetmaje- r! " r'lĄk były losy piewcy "Skalne-- '' go Podhala"? ' ! T Niepodległa Rzeczpospolita szczo drze obdarzyła jednego znajwięk-szjc- h poetów "Młodej Polski" Ka-zimierz Przerwa-Tetmaje- r otrzymał trzy pensje (rządową prasową i pewnej fundacji) odznaczenia i szereg honorowych tytułów Byt materialny miał ustabilizowany pozycję w literaturze i społeczeńs-twie wysoką Mógł tworzy arcy-dael- a w bardzo sprzyjającej mu atmosferze Niestety zamilkł Wrzód jaki wytworzył się w poety mózgu spowodował zaburzenia Kazimierz Przerwa-Tetmaj-er nie tylko prze-siał pisać ale zaczął cierpieć na' manię prześladowczą Odwiedzają-c)'- m go skarżył się na wyimaginow- ane szmery ruchy-- i postaciektó-- " chciały go zamordować Pokaz-ywał dwa rewolwery "jakimi za-mierzał się bronić w krytycznym momencie Zarówno w opowiada-mu- t Jak i ruchach zdradzał duży stopień obłąkania Na tych którzy mali go z okresu twórczości robił wstrząsające wrażenie W okresie niepodległości Kazi-mi- z Przerwa-Tetmaje- r opuścił rodzinne Podhale i przeniósł się stolicy gdzfe pędził życie sa-motnika Co robił po całych dniach maIo kto wie Widziano go w par-- UTERATURA ZACHODNIA LEPSZA v Warszawie zorganizowany został ostatnio t zw „Tydzień wiązki Technicznej" Była 'to jrystąwa książek z tego zakresu i&LW??stkich księgarniach sto- - '5JaK podaje oficjalny komu- - Tat największym powodze- - fgtanj criaesdziyołtyechsineikiksiąbżukdiowz"nziac- - ?a 1 KOntriiVfii"inT'?v'Ał'AA„r ej ora2 dnR-i-™ k„„i lAaawniatw zagranicznej technicznej' Dfth5?B ce zawsze był° duże za-Ewa- nie i ufanie do li-w- ffi toSdedKKtgoafedjnieńspetcecjhanil-nzsni-ew 0becnie w okresie na większą swobodę --w ggMu przekonań młodzie lo nfJ "tatoiczania jej nie" tyl-ratu- ry aSlS!dirnosyjskiaenj"ictawle teśnK £ I?erw5zym rzę-- JnciyŁanstich i irjtyjskicfi: %SB 'v 'gjłłfyflntrf!5L ' ku jak karmił wiórki W 1939 r Polskę zalały hordy hitlerowskie Na domiar nieszczę-ścia zwaliła się na kraj niezwykle sroga zima W grudniu 1939 r spadły olbrzymie śniegi a w styczniu 1940 r przyszła fala ostrych mrozów Ludzie vzamarzali na drogach i ulicach jniast Pewnego rana dyżurny-sanita-rius- z jednego ze szpitali warszaw skich rzekł do lekarza: — W nocy znów Szwaby trzv- - wieźli nam jednego zamarzniętego którego znaleźli na ulicy! — Trzeba go zidentyfikować i pochować! — odparł lekarz Obaj udali się do trupiarni gdzie na ziemi w poszarpanych łachmanach leżały zwłoki czyzny brudnego i zarośniętego Lekarz sięgnął w zanadrze wyjął poniszczoną legitymację i ręce mu zadrżały z "przejęcia Na zmiętym papierze widniała fotografia a pod nią " napis "KAZIMIERZ PRZERWA-TET-MAJER" Lekarz szybko począł szukać pulsurNiestety Było już za późno Zdenerwowany krzyknął na sanita-riusza: — Dlaczego nie dałeś mi znać kiedy go przywieźli? Był wpraw-dzie 'nieprzytomny ale 'żył jeszcze! Można go było odratować! To prze-cież jeden z największych poetów "Młodej Polski"! KAZIMIERZ PRZERWA-TETMAJE- R yii'tSŁi'''i'L}it''l'-T-- - -'- "J' iniiu- - -- - "!g'ijl1'g3BŁSiiSS{ — Gdybym wiedział — odparł 1 to brudne p i obszarpane dziadzlsko jest naj-większym poetą polskim to bym wezwał" pana doktora! Lekarz zbadał dokładnie zwłoki i zaczął pisać raport — Umarł z zimna? — spytał sa-nitariusz — Iz głodu! — odparł lekarz — Skończył się rząd polski skoń-czyła się Polska skończyły się i pensje Barbarzyńca hitlerowski nie miał szacunku dla polskiego poety Piewca "Skalnego Podhala" od dłuższego czasu przymiera! z głodu Piewca "Skalnego Podhala"? Le-karz zamyślił się Co za los! Do wiecznego snu odprowadziła go sponiewierana i zhańbiona stolica pokryta łachmanami zgliszcz i ki wypalonych od bomb nie - mieckich kamienic zimna i zglod ntała jak on sam a nie ukochane Podhale Janośiki Sabały Jontki nawet nie odezwał się dzwonek wiejskiego kościółka co to kiedyś tak smętnie bił "Na Anioł Pań-ski" I nagle przyszły lekarzowi wspo-mnienia z lat gimnazjalnych kie-dy trzeba było "wykuwać" wiele wierszy z literatury by nie" oblać" Robił" to z niechęcią nie mając przekonania do poezji Dziś jednak patrząc na łachman ludzki zaczął z przejęciem odtwarzać w pamięci: "Na Anioł Pański biją dzwony" F Kmletowlez ' Jz ą -- 1 NA ANIOŁ PAŃSKI Na Anioł Pański biją diwony' Niech bedzje Maria pozdrowiona Niech będzie Chrystus pozdrowiony Na AniółPańskiiją dzwony W niebiosach kędyś głos Ich kona W wieczornym mroku we mgle szarej Idzie przez łąki i moczary Po trzęsawiskach i rozłogach Po zapomnianych dawno drogach Zaduma polna osmętnica Idzie po polachisrnutel sieje Jako śironbiafyod księżyca Na 'wód topiele i rozchwieje '" Ni omroczonej śpiące gaje Ćlęń zasępienie od niej wieje Włóczą się" za nią żal tęsknica Hen na 'mentaYżu ciemnym stije Na grób dziewczyny młodej siada W świat się od grobu patrzy blada Na Anioł Pański biją dzwony Niech będzie Maria pozdrowiona Niech będzie Chrystus pozdrowiony Na Anioł Pański biją dzwony W niebiosach kędyś głos ich kona Na wodę eich cienie schodzą Tumany się po wydmach" wodzą A rzeka szemrze 'płynie w mrokach Plyriiś i płynie corazdalej A coś w niej wzdycha coś zawodzi Coś się w niej skariy coś tak ial! Płynie i płynie aż gdzieś ginie Traci się w" górach i obłokach I już nie wraca nigdy fala Co taka smutna stąd odchodzi Przepada kędyś w mórz głębinie I już nie wraca nigdy zdała Na Anioł Pański biją dzwony Ńleełl będzie Maria pozdrowiona Niech będzie Chrystus pozdrowiony Na Amoł Pański biją dzwony W niebiosach kędyś głos ich kona Szare się dymy wolno wleką Nad ciemne dachy kryte słomą — Wleką się snują gdześ daleko Zawiśną chwilę nieruchomo I giną w pustym gdzieś przestworzu Może za rzeczną płynąź'falą Polecą kędyś aż ku morzu A mrok sfę rozpościera dalą I coraz szerzej idzie szerzę] I coraz cięższy gęstszy leży Zatopił lasy zalał góry Pochłonął' ziemi? do rubieży ' Na niebie oparł się ponury- - Na Anioł Pański biją dzwony Niech będzie Maria pozdrowiona Niech będzie Chrystus pozdrowiony Na Anioł Pański biją dzwony W niebiosach kędyś głos Ich kona Idzie samotna dusza polem Idzie za swoim złem I bólem Po zbożnym łanię i po lesie Wszędy zło swoje bój swój niesie I swoją dolę klnie tułacza" I swoje losy klnie straszliwe Z ogromną skargą i rozpaczą Przez zasępioną idzie niwę Idzie jak widmo potępione GwUdie'koło niej wiatr t lańczy — W którą się kolwiek zwróci stronę Wszędzie gościniec jej wygnańczy — Nigdziełu miejsca nie ma 'dfajiiej Nie ma spoczynku ni przystani Idzie przez pola umęczona Łamiąc nad'głową swe ramiona Na Anioł Pański biją dzwony Niech będzie Maria pozdrowiona Niech btdzli Chrystus pozdrowiony -- '-- ł Wiadomość o budowie sztuczne-go satelity który będzie krąłyj w okół ziemi wielu przyjęło jako za-powiedź stadium początkowego po-dróży międzyplanetarni cli Mało się natomiast mówi o znaczeniu jakie one odegrają w medycynie Brzmi to na pozór fantastycznie chociaż ma bardzo realne podłoże Sztuczny satelita będzie nie tylko kamieniem milowym w rozwoju technicznym ale i medycznym Są pewne podstawy do przypusz-czenia że rak przedwczesne sta rzenie się bezpłodność siwienie lub wypadanie włosów i różne in ne schorzenia wśród ludzi są spO' wooowane aziaiamem promieni kosmicznych Uprocz lego w dalszym ciągu jest kwestią sporną czy teoria chemofizyka S A Arrheniusa (1839—127) ma swe uzasadnienie Uczony ten oświadczył że w prze-strzeniach tniędz) planetariach mi mo absolutnego zimna i prozni znajdują się duże iloici mikroorga-nizmów różnego rodzaju (bakterie) w stanie jak gdyby letargu Z chwi-lą kiedy jakakolwiek planeta do-stanie się w ich zagęszczenie wów-czas padają one na nią 1 jeżeli znaj-dą odpowiednie warunki zaczynają normalne „swe życic Teoria ta tłu-maczyłaby powstawanie różnych epidemii na kuli ziemskiej Arrhenius bł zaciekle atakowa-ny przez 'swych przeciwników Nie-mniej jednak udało mu się częścio-wo potwierdzić słuszność swych wywodów Zanurzył bakterię w płynnym helu który odpowiada warunkom w przestworzach i oka-zało się że bakteria nic zginęła Nastąpiła u niej pozorna śmierć tak długo" jak długo była w helu Wyciągnięta z niego i wprowadzo-na do korzystnego otoczenia z miejsca rozpoczęła swą działalność żywótną% Uczeni spodziewają się że sztucz-ny satelita pozwoli na zbadanie zarówno działania promieni ko-smicznych jak teorii Arrheniusa Już w 1948"1 rkiedy po raz pierwszy wystrzelono' w atmosferę w' celach doświadczalnych myszy świnkę mroską i chomika zaobser-wowano szeregi interesująej eh zja-wisk Zwierzęta te powróciły na ziemię przy pomocy balonu Ku największemu zdziwieniu po kilku miesiącach na grzbietacli myszy ukazały się siwe pręgi Przypusz-czalnie podczas pobytu w atmosfe-rze przez grzbiety ich przeszło sil-ne promieniowanie kosmiczne niszcząc' barwiki we włosach Nie-które z tych zwierząt wykazały dość silne poparzenia inne miały uszkodzony częściowo mózg lecz pewna część wyszła bez szwanku Pierwsza rakieta w której' zwie-rzęta poniosły różne obrażenia wzniosła się tylko do 20 mil wy-soko Druga po niej przebyła 40 mil i o dziwo zwierzęta nie ponio -- -- - strowi Brian skiego Hon Briar Cathcart fjilaktor "Związkowca" sły żadnej szkody Stąd wniosek że działanie promieni kosmicznych następuje w obrębie atmosfery Lekarze od dawna przypuszcza-ją że promieniowanie kosmiczne powoduje powstanie raka Zauwa-żono bowiem że na równiku jest on prawie nieznany natomiast ptf-jaw- ia się w klimacie umiarkowa-nym i zimnym podobnie jak wy-sokie ciśnienie krwi Jak wiadomo na równiku działanie promieni kosmicznych jest minimalne Powstawanie raka wskutek dzia-łania promieni kosmicznych jest jedynie przj puszczeniem Aby slwieidzić ile mieści się w nim prawdy trzeba bjloby te promie-nie zbadać Jedynym miejscem na to jest sztuczny satelita Umieszcze-ni w nim uczeni będą mogli zbadać nie tjlko promienie kosmiczne ale promienie X Beta Gama i wszyst-kie inne Z chwilą kiedy zostanie stwieidzone w jaki sposób działają one na komóikę będzie irfolna znaleć sposób na zwalczanie icli szkodliwych skutków Innym wielkim osiągnięciem bę-dzie możliwość przepowiadania po-gody na dłuższy okres czasu Do-tychczas najlepsze stacje meteorol-ogiczne nie potrafią przepowiadać pogody na okies dłuższy niż 24 go-dziny Tymczasem przy wykonywa-niu skomplikowali} cli operacji chi-liirgiczny- ch odpowiednie waiunki atmosferyczne mogą spowodować lak wielkie zmiany biochemiczne w organizmie człowieka c nieraz życie ludzkie 'od nich tylko zależy Poza tym sztuczny satelita bę-dzie wymarzonym miejscem na do-konywanie skomplikowanych ope-racji serca czy mózgu 'ponieważ 2500 LAT Miliony buddystów na całym świecie przygotowują się do wiel-kich uroczystości dla uczczenia 2500 rocznicy powstania ich reli-gii Według wierzeń buddystów dzień w którym wypada pełnia księżyca w maju jest rocznicą trzech nie-zwykle ważnych dla nich wyda-rzeń: urodzin Buddy (r C24 przed Chr) jego Śmierci (r 544 przed Clir) oraz objawienia jakiego do-zna! w tym dniu mając lat 35 Główne uroczystości odbędą się w Indiach gdzie Budda spędził większość swego życia i rozpoczął głoszenie swej wiary Rząd indyj-ski chociaż w tym kraju jest za-ledwie 200 000 buddystów stwo-rzył specjalny komitet organiza-cyjny uroczystości na czele któ-rego stanął wiceprezydent dr Sar-yapal- li Rabhakrishnam Spodzie-wany jest przyjazd ok pól miliona pielgrzymów z Bunny Chin Cej-lonu Syjamu Pakistanu Kambo-dży Yielnamu i Tybetu chory znajdzie się poza granic) przyciągania ziemskiego Zwolnio-ne od ciężaru przyciągnięcia serce łatwiej można będzie operować niż na powierzchni ziemi Uczeni są zdania że sztuczny sa-telita pozwoli na rozwiązanie drę-czącej od wieków ludzkość zagad-ki w jaki sposób powstało życie Na początku aitykulu została omó-wiona teoria uczonego szwedzkiego Arrheniusa według której w prze-strzeni międzyplanetarnej są wiel-kie ilości mikroorganizmów które gdy spadną na planetę i natrafią na sprzyjające warunki zaczynają żyć i rozmnażać się Ta teoila su-gerowałaby i że żjcie na ziemię przyszło z przestworza oraz Je za-pewne istnieje ono wszędzie we wszechświecie Z inną teorią wystąpił ostatnio dr Martynas leas amerykański uczony który twieulzl że kiedyś atmosfera kuli ziemskiej bjla przesycona metanem i gazem amo-niakalnym jakie obecnie zauważo-no w atmosferze Jowisza Gazy te zostały z biegiem czasu zaabsoibo-wan- c pracz wodę morską wsku-tek czego atmosfera doszła do te go stanu w jakim jest obecnie chwią oczysczenia się jej powsta-ło na ziemi życie jako wynik pio-ces- u ciicmlczncgo Podobną ewo-lucję przechodzą inne planety w obce czego życic nie jest ogianl-czon- e do kiili ziemskiej lecz po-wszechne w całym wszechświecie Obydwit tacoiic są bardzo inte-resujące Ile w nich jest prawdy a ile fantazji dojdą do lego uczeni gdy zostaną w swoich laboratoriach wystrzeleni w przestworza na sztucznych satelitach B00DYZ1U Główne uroczystości odbędą się w Bodli Gaya pod Palna gdzie Bu dda pod świętym drzewem miał objawienie i Sarnatli pod Bena-res- „ gdzie ropocząl głosić swe za-sady powszechnej miłości i wy-rzeczenie się gwałtu (przemocy) W religii buddyjskiej wszystko sprowadza się do cierpienia 1 wy-zwolnie- nia się z niego Podstawą Więc nauki Buddy są cztery praw-dy: 1) wszelkie życie jest cierpie-niem 2) przyczyną cierpienia są namiętności (żądza życia) 3) wy-zwolenie od namiętności oswaba- - dza od cierpień 4) droga do wy-zwolenia prowadzi przez 8 stopni Kto tą drogą postępując uwolnił się od „żądzy" życia wstępuje w nirwanę w stan błogiego spokoju wolny od namiętności i cierpienia i nie wciela się jui odtąd w nowe istnienia Religię buddyjską (w rónych formach) wyznaje blisko jedna czwarta ludzkości BPs{iMfipisSfIfcgWBpwiWWWWWppB ]KfHfW'lfĘKKmiKirSĘtKIKttKtllKtSKKtfl DZIAŁ I 1 kobiet dzieci ?l ' "Czytelnicy Pisza'' j i - _-- --- ' ' CHIrtSKIE TAJEMNICE Czy dawni Chińczycy posiedli tajemnicę życia?' Jest to p tanie nad którym głowią się uczeni od ozasu odkrycia trzech ciał sprzed 400 Jat tak świetnie zachowanych ic niektóre komórki wriąi jeszcze iyły Ciała dwóch 'mężczyzn i jed-nej kobiety wykryto w grobowcu w prowincji Klangśu w środko-wych Chinach Były one umiesz-czone w dwóch (jedna w drugiej) uszczelnionych trumnach Profesorowie z oddziału medycz-nego pobliskiego uniwersytetu by-li zdumieni wyglądem zwłok cia-ła bjły miękkie mięśnie jędrne włosy nietknięte Gdy zbadano nie-które części ciała pod mikrosko-pem wjkrjto ie nie wszystkie ko-mórki zamarły Odkrycie to zostało-jedna- k bar-dzo sceptycznie przyjęte ł przez u-czon- jch ]iijtyjskich l amerykań skich +J KRCCąCY SIC HOTEL Jak przyciągnąć ! turystów? Ja-kich sposobów użyć' by- - ściągnąć obco waluty? To jest stały problem który muszą rozwiązywać zarządy uzdrowisk i właścicicie hoteli Niebywałą ' sensację zgotował swjm gościom p llyiijl Kamimoto właściciel hotelu „Kim IU" w juic-- Cisowym uzdrowisku japońskim Ataml pod Tokio ztniuowai mia-nowicie hole! któryobraca sto "dookoła swej' psj Pinytobrótlo 3G0 stopni odbywa się-wprzeclą-gu 54 minut 4 --' ty W tym hotelu niktnlo prOąlto pokój z widokiem ~ cbrkilkajmi nul bowiem mojna oglądać przez okno inny widok Prżesutvają-si- o kolejno przed oezywnCgwcIa pię-kna zatoka pasmoi wzjfórź ogrody i lasy otaczające" Alami" j ( Mimo ve IfotćlKantllrjjest jednym z naJdro£szycirw'{Jap'onll jest zawsze przepełniony' u Szcze-gólnie faworyiją'JojjapóńMJmU lioiiery l lamcrykańscyitufyśćlfa p IlyujL iKamlmoŁo jJjaclerarcce że wpadł na takfdoskjińały pomysł STALIN NIGWFMODŻIE' WSeslo San Gioyjinlfpod i Ne-apolem ilcdlu Jobrj'ćiByrnoJ'Ju-życ- h wpływach komuńistyczrTych ośmioro rodzJcówiźwrócifoiHoli-rzęd- u stanu cywilnego' żTprośbąó zamianę imienia Stalin nadanego swym dzieciom- - nainne? Jest U skutkiem zalecenia włoskiej par-tii komunistycznej aby imiond iStalin nadawane chłopcom były zmienione POJgĆIE'pfCKNO£CI " Dentyści w Quecn's Town (PJd Afryka) 'zwróćHruwaffcże wlcfti Murzynek 'zgłasza sie [donlchz prośbą o wyrwanie jednego zdro-wego zęba na przcdzJeMurzyrJti twierdzą że operacja 'iadodaje uroku kobiecie i przyciąga męz-czyz- n l Si rimonłarrvsłÓw orowincii Ontario Klub Prasy Etnicznej o czym donosiliśmy w ubiegłym wydaniu urządził -- SZl f%A łołplu posłów prowineienalnego parlamentu i członkówrządu Na zdjęciu wręczają Yed memoriał rrcodnikaswło mini-athea- rt ałonTow ie zarządu Klubu uEU itn rrnoi Od lewej Arthur coHi wiceprezes minister propagandy Bruno Tenhunen prezes red tygodnika fińskiego F Głogowski sekretarz ' Wu i n 8 i HJi3i m HIS mi PM ia f ir i ]BjjK3E3S3iBliff3BBBaalVla¥
Object Description
Rating | |
Title | Zwilazkowiec Alliancer, June 09, 1956 |
Language | pl |
Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
Date | 1956-06-09 |
Type | application/pdf |
Format | text |
Rights | Licenced under section 77(1) of the Copyright Act. For detailed information visit: http://www.connectingcanadians.org/en/content/copyright |
Identifier | ZwilaD3000023 |
Description
Title | 000155b |
Rights | Licenced under section 77(1) of the Copyright Act. For detailed information visit: http://www.connectingcanadians.org/en/content/copyright |
OCR text | - '"ii K _ H g& " fil Hi n HJJJ' ~~ ~" ff " il1ii llteracK!ii —' - 5eKC'"Ja'"!D"f:Us'£lamil1 ya"—w—-- xr&rTnn„rZiWiwIĄaZKsOmWiIwEC" r" i C™Z"ER'W—IEvCi „(JU„NEIIM) ł9latuLk!"" ?MW—„J _r_„„ „ h_ !1„IJfej _t„iul„ EhI „%„mni—tmm£L tyM" „„l8„"" T - 1956 NR 23 SeCOlld SeCłion m rmmi skui mFnn mmmm u Bm r im wh Ufni JrlBinłl£altiE#iJ' H fuj H H E3 H kił sanitariusz że II n 3IijiI n 4& hu u n n _ ~L __- - I lUiUlfU v KSi - — — — — _ v i~ iinan — stare Ali ł3 a I11U HRf] lilii f'l Sn (1 Ha ! U Tłu ff TO El I -- v ml -- m1 Zmierzch na skalnym Podhalu stoku góry usiadł mężczyzna i liiogiąda w dół' gdzie ™d st™" cyfcieln rozsiadła się wieś góral-ka Ludzie znużeni całodzienną nsKi znikają w czeluściach zab'u-i&i- ń chaty drewniane kulą się it ziemi i owijają szalem mgły sieczornej Wioska kładzie się 'do flffl Ciszę wieczorną przerywa dzwon wiejskiego kościółka _ Na Anioł Pański biją dzwony! szepcze do siebie mężczyzna ryteża wzrok Jak gdyby wezwa-na czarodziejskim zaklęciem spiżo-wego tonu "zaduma polna osmęt-nic- a idzie po polach smutek sie-je na grób dziewczyny młodej siada w świat się od grobu pat-rzy blada" Dzwon zamilkł na chwilę a z nim zniknęła osmętnica Mężczyzna przetarł oczy i spojrzał bystrzej' w dolin? Dzwon znów się odezwał wywoł-ując nową zadumę W wieczornej szarudze rzeka "płynie płynie da-lej a coś w niej wzdycha coś za-wodzi coś się w niej skarży coś żali" bo "już nie wraca nigdy fala" Cisza Dzwon zamilkł znów na chwilę a z nim rozwiała się tęs-knica rzeki Bije znów Czarodziejski ton kier-uje wzrok mężczyzny na dachy znad których "szare się dymy wol-no wleką może za rzeczną płyną falą" "A zmrok się rozpościera dalą zatopił lasy zalał góry'" Znów przerwa w modlitwie wie-- 1 czornej A kiedy po chwili po raz ostatni poderwie śię dzwon wywoła' "duszę samotną co idzie polem — idzie ze swoim złem i bólemJ" "idzie przez pola umęczona łamiąc nad głową swe ramiona " Mężczyzna schodzi szybko w do-linę i urzeczony wrażeniem przek-uwa je na potężny wiersz "Na Anioł Pański biją dzwony"- - który stanie w parze z bratnim utworem 'Smutno rhi Boże" J Słowackiego1 walcząc otpalmę polskiej liryki Mężczyzna ten to K'azimierz Przerwa-Tetmaje- r! " r'lĄk były losy piewcy "Skalne-- '' go Podhala"? ' ! T Niepodległa Rzeczpospolita szczo drze obdarzyła jednego znajwięk-szjc- h poetów "Młodej Polski" Ka-zimierz Przerwa-Tetmaje- r otrzymał trzy pensje (rządową prasową i pewnej fundacji) odznaczenia i szereg honorowych tytułów Byt materialny miał ustabilizowany pozycję w literaturze i społeczeńs-twie wysoką Mógł tworzy arcy-dael- a w bardzo sprzyjającej mu atmosferze Niestety zamilkł Wrzód jaki wytworzył się w poety mózgu spowodował zaburzenia Kazimierz Przerwa-Tetmaj-er nie tylko prze-siał pisać ale zaczął cierpieć na' manię prześladowczą Odwiedzają-c)'- m go skarżył się na wyimaginow- ane szmery ruchy-- i postaciektó-- " chciały go zamordować Pokaz-ywał dwa rewolwery "jakimi za-mierzał się bronić w krytycznym momencie Zarówno w opowiada-mu- t Jak i ruchach zdradzał duży stopień obłąkania Na tych którzy mali go z okresu twórczości robił wstrząsające wrażenie W okresie niepodległości Kazi-mi- z Przerwa-Tetmaje- r opuścił rodzinne Podhale i przeniósł się stolicy gdzfe pędził życie sa-motnika Co robił po całych dniach maIo kto wie Widziano go w par-- UTERATURA ZACHODNIA LEPSZA v Warszawie zorganizowany został ostatnio t zw „Tydzień wiązki Technicznej" Była 'to jrystąwa książek z tego zakresu i&LW??stkich księgarniach sto- - '5JaK podaje oficjalny komu- - Tat największym powodze- - fgtanj criaesdziyołtyechsineikiksiąbżukdiowz"nziac- - ?a 1 KOntriiVfii"inT'?v'Ał'AA„r ej ora2 dnR-i-™ k„„i lAaawniatw zagranicznej technicznej' Dfth5?B ce zawsze był° duże za-Ewa- nie i ufanie do li-w- ffi toSdedKKtgoafedjnieńspetcecjhanil-nzsni-ew 0becnie w okresie na większą swobodę --w ggMu przekonań młodzie lo nfJ "tatoiczania jej nie" tyl-ratu- ry aSlS!dirnosyjskiaenj"ictawle teśnK £ I?erw5zym rzę-- JnciyŁanstich i irjtyjskicfi: %SB 'v 'gjłłfyflntrf!5L ' ku jak karmił wiórki W 1939 r Polskę zalały hordy hitlerowskie Na domiar nieszczę-ścia zwaliła się na kraj niezwykle sroga zima W grudniu 1939 r spadły olbrzymie śniegi a w styczniu 1940 r przyszła fala ostrych mrozów Ludzie vzamarzali na drogach i ulicach jniast Pewnego rana dyżurny-sanita-rius- z jednego ze szpitali warszaw skich rzekł do lekarza: — W nocy znów Szwaby trzv- - wieźli nam jednego zamarzniętego którego znaleźli na ulicy! — Trzeba go zidentyfikować i pochować! — odparł lekarz Obaj udali się do trupiarni gdzie na ziemi w poszarpanych łachmanach leżały zwłoki czyzny brudnego i zarośniętego Lekarz sięgnął w zanadrze wyjął poniszczoną legitymację i ręce mu zadrżały z "przejęcia Na zmiętym papierze widniała fotografia a pod nią " napis "KAZIMIERZ PRZERWA-TET-MAJER" Lekarz szybko począł szukać pulsurNiestety Było już za późno Zdenerwowany krzyknął na sanita-riusza: — Dlaczego nie dałeś mi znać kiedy go przywieźli? Był wpraw-dzie 'nieprzytomny ale 'żył jeszcze! Można go było odratować! To prze-cież jeden z największych poetów "Młodej Polski"! KAZIMIERZ PRZERWA-TETMAJE- R yii'tSŁi'''i'L}it''l'-T-- - -'- "J' iniiu- - -- - "!g'ijl1'g3BŁSiiSS{ — Gdybym wiedział — odparł 1 to brudne p i obszarpane dziadzlsko jest naj-większym poetą polskim to bym wezwał" pana doktora! Lekarz zbadał dokładnie zwłoki i zaczął pisać raport — Umarł z zimna? — spytał sa-nitariusz — Iz głodu! — odparł lekarz — Skończył się rząd polski skoń-czyła się Polska skończyły się i pensje Barbarzyńca hitlerowski nie miał szacunku dla polskiego poety Piewca "Skalnego Podhala" od dłuższego czasu przymiera! z głodu Piewca "Skalnego Podhala"? Le-karz zamyślił się Co za los! Do wiecznego snu odprowadziła go sponiewierana i zhańbiona stolica pokryta łachmanami zgliszcz i ki wypalonych od bomb nie - mieckich kamienic zimna i zglod ntała jak on sam a nie ukochane Podhale Janośiki Sabały Jontki nawet nie odezwał się dzwonek wiejskiego kościółka co to kiedyś tak smętnie bił "Na Anioł Pań-ski" I nagle przyszły lekarzowi wspo-mnienia z lat gimnazjalnych kie-dy trzeba było "wykuwać" wiele wierszy z literatury by nie" oblać" Robił" to z niechęcią nie mając przekonania do poezji Dziś jednak patrząc na łachman ludzki zaczął z przejęciem odtwarzać w pamięci: "Na Anioł Pański biją dzwony" F Kmletowlez ' Jz ą -- 1 NA ANIOŁ PAŃSKI Na Anioł Pański biją diwony' Niech bedzje Maria pozdrowiona Niech będzie Chrystus pozdrowiony Na AniółPańskiiją dzwony W niebiosach kędyś głos Ich kona W wieczornym mroku we mgle szarej Idzie przez łąki i moczary Po trzęsawiskach i rozłogach Po zapomnianych dawno drogach Zaduma polna osmętnica Idzie po polachisrnutel sieje Jako śironbiafyod księżyca Na 'wód topiele i rozchwieje '" Ni omroczonej śpiące gaje Ćlęń zasępienie od niej wieje Włóczą się" za nią żal tęsknica Hen na 'mentaYżu ciemnym stije Na grób dziewczyny młodej siada W świat się od grobu patrzy blada Na Anioł Pański biją dzwony Niech będzie Maria pozdrowiona Niech będzie Chrystus pozdrowiony Na Anioł Pański biją dzwony W niebiosach kędyś głos ich kona Na wodę eich cienie schodzą Tumany się po wydmach" wodzą A rzeka szemrze 'płynie w mrokach Plyriiś i płynie corazdalej A coś w niej wzdycha coś zawodzi Coś się w niej skariy coś tak ial! Płynie i płynie aż gdzieś ginie Traci się w" górach i obłokach I już nie wraca nigdy fala Co taka smutna stąd odchodzi Przepada kędyś w mórz głębinie I już nie wraca nigdy zdała Na Anioł Pański biją dzwony Ńleełl będzie Maria pozdrowiona Niech będzie Chrystus pozdrowiony Na Amoł Pański biją dzwony W niebiosach kędyś głos ich kona Szare się dymy wolno wleką Nad ciemne dachy kryte słomą — Wleką się snują gdześ daleko Zawiśną chwilę nieruchomo I giną w pustym gdzieś przestworzu Może za rzeczną płynąź'falą Polecą kędyś aż ku morzu A mrok sfę rozpościera dalą I coraz szerzej idzie szerzę] I coraz cięższy gęstszy leży Zatopił lasy zalał góry Pochłonął' ziemi? do rubieży ' Na niebie oparł się ponury- - Na Anioł Pański biją dzwony Niech będzie Maria pozdrowiona Niech będzie Chrystus pozdrowiony Na Anioł Pański biją dzwony W niebiosach kędyś głos Ich kona Idzie samotna dusza polem Idzie za swoim złem I bólem Po zbożnym łanię i po lesie Wszędy zło swoje bój swój niesie I swoją dolę klnie tułacza" I swoje losy klnie straszliwe Z ogromną skargą i rozpaczą Przez zasępioną idzie niwę Idzie jak widmo potępione GwUdie'koło niej wiatr t lańczy — W którą się kolwiek zwróci stronę Wszędzie gościniec jej wygnańczy — Nigdziełu miejsca nie ma 'dfajiiej Nie ma spoczynku ni przystani Idzie przez pola umęczona Łamiąc nad'głową swe ramiona Na Anioł Pański biją dzwony Niech będzie Maria pozdrowiona Niech btdzli Chrystus pozdrowiony -- '-- ł Wiadomość o budowie sztuczne-go satelity który będzie krąłyj w okół ziemi wielu przyjęło jako za-powiedź stadium początkowego po-dróży międzyplanetarni cli Mało się natomiast mówi o znaczeniu jakie one odegrają w medycynie Brzmi to na pozór fantastycznie chociaż ma bardzo realne podłoże Sztuczny satelita będzie nie tylko kamieniem milowym w rozwoju technicznym ale i medycznym Są pewne podstawy do przypusz-czenia że rak przedwczesne sta rzenie się bezpłodność siwienie lub wypadanie włosów i różne in ne schorzenia wśród ludzi są spO' wooowane aziaiamem promieni kosmicznych Uprocz lego w dalszym ciągu jest kwestią sporną czy teoria chemofizyka S A Arrheniusa (1839—127) ma swe uzasadnienie Uczony ten oświadczył że w prze-strzeniach tniędz) planetariach mi mo absolutnego zimna i prozni znajdują się duże iloici mikroorga-nizmów różnego rodzaju (bakterie) w stanie jak gdyby letargu Z chwi-lą kiedy jakakolwiek planeta do-stanie się w ich zagęszczenie wów-czas padają one na nią 1 jeżeli znaj-dą odpowiednie warunki zaczynają normalne „swe życic Teoria ta tłu-maczyłaby powstawanie różnych epidemii na kuli ziemskiej Arrhenius bł zaciekle atakowa-ny przez 'swych przeciwników Nie-mniej jednak udało mu się częścio-wo potwierdzić słuszność swych wywodów Zanurzył bakterię w płynnym helu który odpowiada warunkom w przestworzach i oka-zało się że bakteria nic zginęła Nastąpiła u niej pozorna śmierć tak długo" jak długo była w helu Wyciągnięta z niego i wprowadzo-na do korzystnego otoczenia z miejsca rozpoczęła swą działalność żywótną% Uczeni spodziewają się że sztucz-ny satelita pozwoli na zbadanie zarówno działania promieni ko-smicznych jak teorii Arrheniusa Już w 1948"1 rkiedy po raz pierwszy wystrzelono' w atmosferę w' celach doświadczalnych myszy świnkę mroską i chomika zaobser-wowano szeregi interesująej eh zja-wisk Zwierzęta te powróciły na ziemię przy pomocy balonu Ku największemu zdziwieniu po kilku miesiącach na grzbietacli myszy ukazały się siwe pręgi Przypusz-czalnie podczas pobytu w atmosfe-rze przez grzbiety ich przeszło sil-ne promieniowanie kosmiczne niszcząc' barwiki we włosach Nie-które z tych zwierząt wykazały dość silne poparzenia inne miały uszkodzony częściowo mózg lecz pewna część wyszła bez szwanku Pierwsza rakieta w której' zwie-rzęta poniosły różne obrażenia wzniosła się tylko do 20 mil wy-soko Druga po niej przebyła 40 mil i o dziwo zwierzęta nie ponio -- -- - strowi Brian skiego Hon Briar Cathcart fjilaktor "Związkowca" sły żadnej szkody Stąd wniosek że działanie promieni kosmicznych następuje w obrębie atmosfery Lekarze od dawna przypuszcza-ją że promieniowanie kosmiczne powoduje powstanie raka Zauwa-żono bowiem że na równiku jest on prawie nieznany natomiast ptf-jaw- ia się w klimacie umiarkowa-nym i zimnym podobnie jak wy-sokie ciśnienie krwi Jak wiadomo na równiku działanie promieni kosmicznych jest minimalne Powstawanie raka wskutek dzia-łania promieni kosmicznych jest jedynie przj puszczeniem Aby slwieidzić ile mieści się w nim prawdy trzeba bjloby te promie-nie zbadać Jedynym miejscem na to jest sztuczny satelita Umieszcze-ni w nim uczeni będą mogli zbadać nie tjlko promienie kosmiczne ale promienie X Beta Gama i wszyst-kie inne Z chwilą kiedy zostanie stwieidzone w jaki sposób działają one na komóikę będzie irfolna znaleć sposób na zwalczanie icli szkodliwych skutków Innym wielkim osiągnięciem bę-dzie możliwość przepowiadania po-gody na dłuższy okres czasu Do-tychczas najlepsze stacje meteorol-ogiczne nie potrafią przepowiadać pogody na okies dłuższy niż 24 go-dziny Tymczasem przy wykonywa-niu skomplikowali} cli operacji chi-liirgiczny- ch odpowiednie waiunki atmosferyczne mogą spowodować lak wielkie zmiany biochemiczne w organizmie człowieka c nieraz życie ludzkie 'od nich tylko zależy Poza tym sztuczny satelita bę-dzie wymarzonym miejscem na do-konywanie skomplikowanych ope-racji serca czy mózgu 'ponieważ 2500 LAT Miliony buddystów na całym świecie przygotowują się do wiel-kich uroczystości dla uczczenia 2500 rocznicy powstania ich reli-gii Według wierzeń buddystów dzień w którym wypada pełnia księżyca w maju jest rocznicą trzech nie-zwykle ważnych dla nich wyda-rzeń: urodzin Buddy (r C24 przed Chr) jego Śmierci (r 544 przed Clir) oraz objawienia jakiego do-zna! w tym dniu mając lat 35 Główne uroczystości odbędą się w Indiach gdzie Budda spędził większość swego życia i rozpoczął głoszenie swej wiary Rząd indyj-ski chociaż w tym kraju jest za-ledwie 200 000 buddystów stwo-rzył specjalny komitet organiza-cyjny uroczystości na czele któ-rego stanął wiceprezydent dr Sar-yapal- li Rabhakrishnam Spodzie-wany jest przyjazd ok pól miliona pielgrzymów z Bunny Chin Cej-lonu Syjamu Pakistanu Kambo-dży Yielnamu i Tybetu chory znajdzie się poza granic) przyciągania ziemskiego Zwolnio-ne od ciężaru przyciągnięcia serce łatwiej można będzie operować niż na powierzchni ziemi Uczeni są zdania że sztuczny sa-telita pozwoli na rozwiązanie drę-czącej od wieków ludzkość zagad-ki w jaki sposób powstało życie Na początku aitykulu została omó-wiona teoria uczonego szwedzkiego Arrheniusa według której w prze-strzeni międzyplanetarnej są wiel-kie ilości mikroorganizmów które gdy spadną na planetę i natrafią na sprzyjające warunki zaczynają żyć i rozmnażać się Ta teoila su-gerowałaby i że żjcie na ziemię przyszło z przestworza oraz Je za-pewne istnieje ono wszędzie we wszechświecie Z inną teorią wystąpił ostatnio dr Martynas leas amerykański uczony który twieulzl że kiedyś atmosfera kuli ziemskiej bjla przesycona metanem i gazem amo-niakalnym jakie obecnie zauważo-no w atmosferze Jowisza Gazy te zostały z biegiem czasu zaabsoibo-wan- c pracz wodę morską wsku-tek czego atmosfera doszła do te go stanu w jakim jest obecnie chwią oczysczenia się jej powsta-ło na ziemi życie jako wynik pio-ces- u ciicmlczncgo Podobną ewo-lucję przechodzą inne planety w obce czego życic nie jest ogianl-czon- e do kiili ziemskiej lecz po-wszechne w całym wszechświecie Obydwit tacoiic są bardzo inte-resujące Ile w nich jest prawdy a ile fantazji dojdą do lego uczeni gdy zostaną w swoich laboratoriach wystrzeleni w przestworza na sztucznych satelitach B00DYZ1U Główne uroczystości odbędą się w Bodli Gaya pod Palna gdzie Bu dda pod świętym drzewem miał objawienie i Sarnatli pod Bena-res- „ gdzie ropocząl głosić swe za-sady powszechnej miłości i wy-rzeczenie się gwałtu (przemocy) W religii buddyjskiej wszystko sprowadza się do cierpienia 1 wy-zwolnie- nia się z niego Podstawą Więc nauki Buddy są cztery praw-dy: 1) wszelkie życie jest cierpie-niem 2) przyczyną cierpienia są namiętności (żądza życia) 3) wy-zwolenie od namiętności oswaba- - dza od cierpień 4) droga do wy-zwolenia prowadzi przez 8 stopni Kto tą drogą postępując uwolnił się od „żądzy" życia wstępuje w nirwanę w stan błogiego spokoju wolny od namiętności i cierpienia i nie wciela się jui odtąd w nowe istnienia Religię buddyjską (w rónych formach) wyznaje blisko jedna czwarta ludzkości BPs{iMfipisSfIfcgWBpwiWWWWWppB ]KfHfW'lfĘKKmiKirSĘtKIKttKtllKtSKKtfl DZIAŁ I 1 kobiet dzieci ?l ' "Czytelnicy Pisza'' j i - _-- --- ' ' CHIrtSKIE TAJEMNICE Czy dawni Chińczycy posiedli tajemnicę życia?' Jest to p tanie nad którym głowią się uczeni od ozasu odkrycia trzech ciał sprzed 400 Jat tak świetnie zachowanych ic niektóre komórki wriąi jeszcze iyły Ciała dwóch 'mężczyzn i jed-nej kobiety wykryto w grobowcu w prowincji Klangśu w środko-wych Chinach Były one umiesz-czone w dwóch (jedna w drugiej) uszczelnionych trumnach Profesorowie z oddziału medycz-nego pobliskiego uniwersytetu by-li zdumieni wyglądem zwłok cia-ła bjły miękkie mięśnie jędrne włosy nietknięte Gdy zbadano nie-które części ciała pod mikrosko-pem wjkrjto ie nie wszystkie ko-mórki zamarły Odkrycie to zostało-jedna- k bar-dzo sceptycznie przyjęte ł przez u-czon- jch ]iijtyjskich l amerykań skich +J KRCCąCY SIC HOTEL Jak przyciągnąć ! turystów? Ja-kich sposobów użyć' by- - ściągnąć obco waluty? To jest stały problem który muszą rozwiązywać zarządy uzdrowisk i właścicicie hoteli Niebywałą ' sensację zgotował swjm gościom p llyiijl Kamimoto właściciel hotelu „Kim IU" w juic-- Cisowym uzdrowisku japońskim Ataml pod Tokio ztniuowai mia-nowicie hole! któryobraca sto "dookoła swej' psj Pinytobrótlo 3G0 stopni odbywa się-wprzeclą-gu 54 minut 4 --' ty W tym hotelu niktnlo prOąlto pokój z widokiem ~ cbrkilkajmi nul bowiem mojna oglądać przez okno inny widok Prżesutvają-si- o kolejno przed oezywnCgwcIa pię-kna zatoka pasmoi wzjfórź ogrody i lasy otaczające" Alami" j ( Mimo ve IfotćlKantllrjjest jednym z naJdro£szycirw'{Jap'onll jest zawsze przepełniony' u Szcze-gólnie faworyiją'JojjapóńMJmU lioiiery l lamcrykańscyitufyśćlfa p IlyujL iKamlmoŁo jJjaclerarcce że wpadł na takfdoskjińały pomysł STALIN NIGWFMODŻIE' WSeslo San Gioyjinlfpod i Ne-apolem ilcdlu Jobrj'ćiByrnoJ'Ju-życ- h wpływach komuńistyczrTych ośmioro rodzJcówiźwrócifoiHoli-rzęd- u stanu cywilnego' żTprośbąó zamianę imienia Stalin nadanego swym dzieciom- - nainne? Jest U skutkiem zalecenia włoskiej par-tii komunistycznej aby imiond iStalin nadawane chłopcom były zmienione POJgĆIE'pfCKNO£CI " Dentyści w Quecn's Town (PJd Afryka) 'zwróćHruwaffcże wlcfti Murzynek 'zgłasza sie [donlchz prośbą o wyrwanie jednego zdro-wego zęba na przcdzJeMurzyrJti twierdzą że operacja 'iadodaje uroku kobiecie i przyciąga męz-czyz- n l Si rimonłarrvsłÓw orowincii Ontario Klub Prasy Etnicznej o czym donosiliśmy w ubiegłym wydaniu urządził -- SZl f%A łołplu posłów prowineienalnego parlamentu i członkówrządu Na zdjęciu wręczają Yed memoriał rrcodnikaswło mini-athea- rt ałonTow ie zarządu Klubu uEU itn rrnoi Od lewej Arthur coHi wiceprezes minister propagandy Bruno Tenhunen prezes red tygodnika fińskiego F Głogowski sekretarz ' Wu i n 8 i HJi3i m HIS mi PM ia f ir i ]BjjK3E3S3iBliff3BBBaalVla¥ |
Tags
Comments
Post a Comment for 000155b