000370a |
Previous | 2 of 8 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
%C3 2 ft?f £j:?' )2ftwh& as&Ksu- - MCj§& I i 3 ł-- raifnini 1933— 10-- y Ł„i ii J& i' "Związkowiec" (The Alliancer) Printed and Publlshed for every Wednesday md Ssturdiy by POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED lir U Wolnlk Ctilrmin of Tle Boird Uz A Jk6bCŁk SeereUrT Offldal Organ of The Pollsh AUlanc& Frlendly Soclety of Canada Edltor-ln-Chl- ef — B Heydenkorn — General Manager — S F Konopka Business Manager — R Frlkke — 1L SubscrlpUon: In Canada 6 00 per year In otber J7M Authorized as sc:ond elan mail by the Post Office Department Ottawa nnd for of postage In cash 1475 Queen Sf West Toronto 3 Ontario Tel: 531-249- 1 531-249- 2 Roczna Półroczna Kwartalna PRENUMERATA w Kanadzie SC 00 1 W Stanach Zjednoczonych S350 $200 Printlng Manager Counlrleł payment i innvch $700 Pojedynczy numer BZYGHYWKI I HOZGBYM rem Johnson powrócił z miesięcznego urlopu i z mieisca odniósł zwycięstwo: zlikwidował strajk pracowników transportu miejskiego w Montrealu oraz lekarzy-radiologo- w w całej prowincji Z lekarzami osiągnął porozumienie bez uciekania się do specjalnych ustawodawczych pełnomocnictw natomiast wobec pracowników transportu miejskiego w Montrealu zastosował sile są wysoce drastyczne i j DarclzieJ okrutny sposób zwczaj zrobiła na nikt nie zaprzeczy iż sianowią one zagrożeniu u)iu iidtww zawodowych Po raz wtóry' od objęcia władzy w czerwcu ubieelego ro-ku prem Johnson przy pomocy specjalnych ustaw likwiduje strajki Na pewno nie przysporzy mu to sympatii robotników ale tego nie oczekiwał Rząd jego podobnie jak dawny rzau L'Union Nationale nie był popierany przez związki zawodo-we nie zabiegał o sympatie zorganizowanego świata pracy I'Union Nationale ma już tradycję walki ze związkami zawodowymi Mimo to byłoby chyba błędem zakładać że prem Johnson szuka zatargów ze związkami Należy raczej zakładać iż pragnąłby ich umknąć gdyż reprezentują one o-bec- nic znacznie większą silę aniżeli przed G laty Walka ze związkami nie może wyjść na dobre — w obecnym stanie rzeczy — żadnemu rządowi Oczywiście że rząd może odnieść zwycięstwo ale to się odbije później Strajk pracowników transportu miejskiego w Montrea-lu był wysoce niepopularny Montrealczycy dumni z powodze-nia EXPO musieli uznać strajk w okresie trwania wystawy jako rodzaj co najmniej nielojalności Niektórzy posuwali się nawet znacznie dalej określając go jako akt wrogi jako prze-jaw anarchii Ale i bez uwzględnienia EXPO strajk transpor-towy dal się we znaki mieszkańcom Montrealu Nie byliby wiec potępić prem Johnsona za likwidacje tego strajku gdyby jednocześnie nie sprezentował tak drastycz-nych kar wobec oporonych związków zawodowych Likwidacja strajków stanowi li tylko przygrywkę do wiel kiej rozgrywki politycznej zarówno z opozycją w Quebecu to jest Partią Liberalną jak i z rządem w Ottawie Ale nie tylko prem Johnson szykuje się do wielkiej bata-lii W podobnej sytuacji są bodajże wszyscy przywódcy Należałoby jeszcze dodać że w każdej partii toczy się mniej lub bardziej widoczny spór o ustosunkowanie się do najbar-dziej aktualnego i zasadniczego zagadnienia to jest reformy konstytucji Niektórzy wprawdzie przedstawiają tę sprawę prościej i twierdzą iż chodzi o przyszłość Cjuebecu Wydaje się jednak iż jest to zbytnie uproszczenie problemu Fakt iż Cjuebec występuje najbardziej zdecydowanie że tam ujawnił się wy'raźny antagonizm że różnico między tą prowincją" a pozostałymi są największe przede wszystkim ' dlatego że zamieszkała jest przez zwartą grupę ludności o odmiennej tradycji i używającej innego języka nie oznacza jednak iż inne prowincje nic -- zmierzają do zmian stosunków f'zOttawą Można by nawet przypomnieć że Ottawa pierwsza wy-stąpiła z propozycją podjęcia rokowań dla rewizji konstytu-cji Naturalnie nic chodziło wówczas o problemy Quebecu Wydaje się że właściwie wszyscy godzą się na konieczność rewizji konstytucji jakkolwiek nie z tych samych powodów Znamienne jest że John Robarts premier konserwatyw-nego rządu Ontario wystąpił z inicjatywą konferencji rzą-dów prowincjonalnych dla przedyskutowania problematyki ustrojowej "Konferencja Jutra" pewnego rodzaju wyzwanie rzucone przez prowincje rządowi federalnemu Za-pewne nie wszystkie prowincje solidaryzują się z takim na-stawieniem ale chyba zdaje się nie ulegać żadnej wątpliwo-ści iż premier Robarts przy poparciu prem Johnsona roz-grywa pewną partię z prem Pcarsonem jest że po wizycie prez de Gaullc'a w Quebecu zaktualizowała się i zaogniła sic dyskusja na temat przy-szłości tej prowincji jej statusu itp Dyskusja ujawniła głę-bokie różnice między poszczególnymi już nic partiami ale wybitnymi członkami tego samego stronnictwa Powstała sytuacja w której nie można było pozostać tylko milczącym świadkiem ale należało zająć wyraźne stanowis ko Spowodowane to zostało również wręcz prowokacyjnymi deklaracjami rzeczników skrajnych grup to jest separatysty-cznych Chwilami wydawało się że te właśnie grupy — ze względu na to„ że stale występowały na zewnątrz — są wyra-zicielami przytłaczającej większości ludności Quebecu Musiała nastąpić reakcja musiano zakończyć przygryw-ki i przystąpić do właściwej rozgrywki Zabrali glos przywódcy stronnictw W Partii Liberalnej Quebecu rozegrała się otwarta walka w czasie której padł rzecznik swoistej formy separatyzmu Jean Lesage musiał ja-sno sformułować swoje stanowisko i rzucić rękawicę Johnso-nowi Odezwał się i prem Pearson Nie po raz pierwszy ale dotychczas nie przedstawił tak jasno swego stanowiska w za-gadnieniach konstytucyjnych nie postawił tak wyraźnie spra-wy Quebecu kultury i języka francuskiego w Kanadzie Uczy-nił to na krótko przed konferencja "Konfederacja jutra" co oczywiście ma swoistą wymowę Pierwsze doniesienia otrzy-mane drogą radiową z zasob-nika który przeniesiony zo-stał przez pojazd kosmiczny ZSRR "Wenus 4" na powierz-chnię planety Wenus stwier-dzają że człowiek nie mógłby tam żyć Otaczająca atmosfera skła-da się w przeważającym pro-cencie z tlenku węgla Brak jest zupełnie tlenu i azotu które stanowią r6 orocent at mosfery ziemskiej Poza tjm gęstość atmosfery wenusjan-skie- j jest 15 razy większa od tej która otacza Ziemię Temperatura na powierzeń ni Wenus waha się w grani-cach od 104 do 53G stopni Fa-renhei- ta Doniesienia stwier-dzają brak na niej pól magne-tycznych oraz silniejszej ra-diacji Opadający zasobnik nada-wał przez cały czas komunika-ty przez okres 15 godziny na przestrzeni 155 mili Jo wy lądowaniu na powierzchni planety umilkł nie wiadomo jakich przyczyn Mogło to nastanie w wynucu zmian - Vi Poczynlai krajach 10f wyprzedzi jak twierdza uczeni sowieccv z całą pewnością nic uszkodzi-ły aparatur definitywnie Za-sobnik pokryty był specjal nym płaszczem który stop-niowo po prostu wyparowy-wał w czasie przechodzenia przez atmosferę Wenus chro niąc w ten sani zasob-nik i jego aparaty Dotarcie jego na tę plane-tę jest pierwszym w" historii osiągnięciem przez człowieka innej planety sjstemu słone-cznego Pojazd "Wenus 4' wystrzelony 12 czerwca br przebł ogółem djstans 217 500000 mil podążając ku Wenus nie prostą lecz elipty-czna trasa czekając na mo- ment gdy przybliży sie ona do Ziemi na odległość 50"0C0000 mil Zasobnik który odłączył się od pojazdu i wylądował na planecie ma na sobie chorą-giewkę z emblematem ZSRR 19 października przeleciał w odległości 2419 mil od We-nus amerykański pojazd kos-miczny "Mariner 5" Został on wystrzelony 14 czerwca br i zadaniem jego nie jest wy-- J6ZEFAT H STYSIŃSKI jednaJ4Jadi)łvanJxnatejTplanccie lgpi - „ "ZWIĄZKOWIEC" PAŹDZIERNIK (October) sobota 28 — 1967 "No Morę Concentration CampV "Zżuj obuwie bo ziemia na stajesz święta jest świętość największego cmentarzyska świata wypływa nie z liczby zmarłych co z cierpień i gorących modlitw ludzi którzy tu umierali w obronie własnych ideałów: Boga Ojczyzny i godności człowieka A godność ludzką skazywano tu na zagładę Przychodzimy tu — aby mieć świadomość ze Oni odeszli abyśmy się cieszyli wolno-ścią Boża Tu doszli ludzie do dolnej granicy człowie-czeństwa przekroczyli ja w dół przy pomocy nieludz-kich sił zła i nienawiści Ci przerośli granice dzięki miłości Bożej w której szukali siły Nigdy wię-cej obozów koncentracyjnych więcej Boga Ewangelii wiary miłości Boga aby nieprzyjaciel! nie zapalił znów stosów depczących człowieczeństwo" (Z kazania ks bp J Groblickiego w czasie poświęcenia sztandaru) Minęły to już lata kiedy pękły druty koncen-tracyjnych Wielka fala pasia-ków rozlała się po przeklętej ziemi — niepo-trzebna nikomu Wojska alian-ski- e na czołgach przyniosły wolność tysiącom miliony jednak nie doczekały raj-- i Oświęcimia Uroczystość nad Postanowienia bowiem ustawy udana skłonni stanowi sposób której którzy obozów wymordowane przez plemię mnie głębokie wrażenie Nie sobaczę wrócą oęaę pisał szczegółów to swjen rodzin do swych tek swch miast i wiosek Nie ich grobów wiatr rozwiał ich prochy Lzjwając terminu obozowego "wyszli na wolność kominem" Byliśmy świadkami i prze-żyliśmy generis macabrę krematoryjną co-dziennie na tysiące niewin-nych ofiar które mordowano w komorach gazowych Wi-dzieliśmy codziennie tych haterów którym pod ściana śmierci strzelano w głowę lub serce Upłynęło dużo czasu Słyszy się głosy nie wracać więcej do makabry obozów Niestety my którzy przeżyliśmy pie kło ziemi pamiętamy ze naszym obowiązkiem moral nym wypełnieniem przysięgi którą składaliśmy mordowa-nym milionom: MÓWIĆ PRAWDĘ O OBOZACH KON-CENTRACYJNYCH Z tej przysięgi nikt nas b więźniów politycznych nie może zwol nić chyba — tylko Bóg Przed dwoma laty w Pol Zw b Więźniów Politycznych w Hamiltonie powstała myśl ufundowania sztandaru orga-nizacyjnego Ideą i celem by-ło właśnie mówienie obozowej prawdy Napisy sztandarze zdecydowano celowo w języku angielskim Ten sztandar mowie o obozach koncentra-cyjnych nie nam Polakom — znamy ale Kanadyjczy kom wśród których żyje my Nie jestem- - odosobnionym w moim przypomnieniu na-szego obowiązku Przeczytaj-cie najpiękniejszą książkę o obozach koncentracyjnych Zo-fii Kossak-Szczucki- ej "Z OT-CHŁANI" gdzie autorka już w przedmowie wzywa mó-wienia prawdy o obozach kon-centracyjnych dniu sierpnia br terenie b obozu śmierci w Oświęcimiu został poświęco-ny sztandar oddz Hamilton Niezmordowany prezes kol Stanisław Przedborski dopil-nował miejscu w Polsce wszystkiego Sztandar został wykonany w Częstochowie a poświęcony pod ścianą śmier-ci bloku jedenastego przez bp Juliana Grablickieeo w zastępstwie Metropolity nraicowsKiego Kardynała Ka rola Wojtyły Rodzicami chrzestnymi byli: Zofia Kos- - sak-Szczuc- ka znana wiulka pisarka-więzie- n Oświęcimia i Franciszek Gajowniczek za którego O Kolbe ofiarował dobrowolnie życie Na jednej stronie sztandaru widnieje tle klonowego li-ścia Orzeł Polski w koronie drugiej podobizna patrona Związku O Maksymiliana Kolbe w pasiaku z numerem obozowym 16670 Nad głowa świętego męczennika napis wdzierający się w pamięć: "NO MORĘ LONCENTRA- - iiuin UAiwrs uigciy wic cej obozów nych) O powadze czystości w koncentracyj- - i nastroju uro-Polsc- e niech lecz przelecenie przez otacza-jąca ja atmosferę i dokładne zbadanie panujących w niej warunków jej składu gęsto-ści radiacji itp Przez udanie sie tej próbv ZSRR wyprzedził Stany Zjed-noczone w osiągnięciach kos-micznych co najmniej o 5 lat jak twierdza zgodnie u-cze- ni amerjkańscw W jedii)Tii zdaniu Gdy karły chcą trze-ba cudzych kości Prowincja umysłowa — usi-łowanie myślenia z dala mózgu Smutne gdy ludzie gwiżdżą na siebie ta samq melodią "Dlaczego tak mało orłów?" Los rzuca człowiekiem najczę-ściej tak odsłania zwykle jedynie reszkę Wszystko jest mgnieniem oka które 'Ironicznym Ł niemieckiej Patrzyliśmy świadczy urywek listu który otrzymałem od orata: "Pisałem ze wybieram się Oświęcimia Byłem tam sierpnia gdzie spotkałem wa-szego prezesa p Przedbor skiego i wielu twoich kolegów b więźniów politycznych W zosta- - ły Niegd nie oo bo ma do ma bo sui bo to na na ma bo ją tu do W 13 na na ks na na rosngć im od że do 13 St zrobi napewno prasa Chcę ci jednak przedstawić uczucie jakie mnie tam opanowało a zapewne i wszystkich innych uczestników tej 'Uroczystości O godz 11 po różańcu za zmarłych w kaplicy która mieści się na zewnątrz obozu procesja ruszyła do obozu Po przekroczeniu bramy cele brujący uroczystości ks bp J Groblicki zaintonował pieśń Dobry Jezu a iNasz Panie U wielu osób widziałem łzy Choć jak wiesz jestem twar dym ukradkiem sięgnąłem po chusteczkę Opanowało mnie dziwne wrażenie Przez cały czas trwania uroczystości mia-łem wrażenie ze idziesz tu obok mnie że tylko wyciągnąć rękę i dotknę ciebie Przemó-wię a odpowiesz Patrząc na p Przedborskiego który z głową pochyloną dźwigał sztandar jak gdyby przygnie-ciony ciężarem łez i morza krwi tu wylanej cierpień i męki miałem uczucie że jes-teśmy świadkami tamtej sprzed dwu tysięcy lat golgo-ty W tłumie uczestników szu-kałem tamtych najdroższych: Stefanów Florków Ryśków Longinów Mundków Wandy Izabelli i tych wszystkich których imiona trudno byłoby zmieścić w tomach Imiona ich i czyny mieszczą się tylko którym przemawiał jest jakby kolo rowy tyle w nim blasku od mian swiatio-cieni- a Ale nad swym jeżykiem odbył długa wytężoną pracę Widziałam go latami przy wielkim biur-ku piszącego wolno — ręko-pis zawsze był dziwnie czysty Prawie nie poprawiał w prze-ciwieństwie do Sienkiewicza Pracował tylko rano nie potrzebował jak inni zwykle słabsi artyści podniecać -- się kawa lub pisać nocą! Jego podnieta była naturalna jak bywa u zdrowego człowieka światło dnia mu wystarczało Ważył słowa w sobie ale sko ro pisał --miał iuz gotowe i prawie nie znał wahań ani przekreśleń Była bardzo cha rakterystyczna owa sumien-ność Reymonta — jako pra-cownika Trud pisarski nawet przy największym talencie — nie jest lekki Powieści Reymon-ta wszystkie sa wybornie zbudowane Zachowana jest niezbędna harmonia między szczegółami a całością Prawi-dłowo umieszczony punkt ciężkości — talent osiadł w ramach wzorowej pisarskiej "roboty" Dlatego to Reymont zaszedł tak wysoko iż rzemiosła pi sarskiego nigdy nie lekcewa-żył rozumiejąc że sam talent nie wystarcza Zdaje mi się ale nie mogę zapewnić że żadnej szkoły nie skończył a był wszechstron nie oświeconym człowiekiem okazem przepysznego samou-ka żadnym wpływom nie ule-gał' nie był niczyim uczniem Nie ma śladu zależności w całej jego twórczości! Ale czytał śledził badał i poznawał Stał się wszechstronnie wyksztalco-nj- m pisarzem Książka która postawiła Reymonta między największymi pisarzami w do-bie współczesnej —to "Chło-pi" Pisał tę książkę w dojrza-łym wneku przed pierwszą wojna światowa Pisał rozko szujac się środowiskiem z Kiorego pocnodził i które z miłością opisywał W tym właśnie utworze ży-wiołowy optymizm Rey monta kult odwagi siły prze konań energu — objawia się w e wspaniałym widowisku wsi polskiej Autor widział już przeszło pół wieku temu że najtęższe charaktery i największa zdol-ność wysiłku w zwalczaniu złego losu posiada warstwa chłopska Że oni są solą Pol-ski — tak mawiał ! Stworzył arcydzieło Stwo rzył je w pomroce niewoli W "Chłopach" Reymonta jest taka żywiołowa siła taki w sercach Pamięć przywiodła wszystko i stare i nowe W tym nastroju stanęliśmy pod ścianą śmierci jedenaste-go bloku Tu nabożeństwo poświęcenie sztandaru prze- mówienia Tak ty jednak żyłeś przy mnie i jak oni Ks J parafii — kan Ku-rowski i zakonu O O Franciszkanów O Pieprzycki O L Kossak-Szczuck- a — matka i prezes kol wszyscy którzy tu zginęli na największym pobojow i s k u świata" uroczystościach poza bp J wzięli udział OO Franciszkanie z prowin-cjałem zakonu O Pieprzyckim liczne ducho-wieństwo z kan Kurow- - Wlpiiilti Język rozmach — społeczeństwo przyjęło książkę z powszech-nym zachwytem Ukazali się w o-kre- sie gdy modna była kon-wencjonalna sła-bość i wprost uwiąd aspiracji szerszych ! nie ulegając ża-dnym odosobnio-ny pisarz rzuca się w sam gąszcz narodu: — do wsi pol-skiej Szuka tego bez czego żyć nie może Siły wierzeń mocnych charakterów tego go czego mu brakło wokoło wśród schylkowatych intele-ktualistów warszawskich Jest imponujące wielkie swe dzieło o czterech dużych tomach pisał niezachwianie w epoce mrożącej wprost stawę i Rey monta zalety i wady chłopa krazą wokoło ziemi lemia jest i wielką poezją ży-cia opisywanego uroczo przez Keymonta Ziemia wymaga męstwa Chłop je Jest w "Chłopach" opis pe- łen kiedy nieprzy-tomny z ran po walce o las stary Boryna pierwszy gospo-darz ze wsi Lipce wychodzi nagle w nocy na wiosnę mie dzy pola i w gorączce bez-wiednie powtarza — "Siać" i ręka rzuca urojone ziarno We wczesnej młodości roz-począł Reymont od tematów chłopskich Wiele potem naj-celniejszy- ch jego utworów biorą sobie chłopa za temat Czynił to w sposób nowator-ski w literaturze w której od XII wieku chłop nie istniał realne wady i zaraz jednocześnie zalety Otóż tych zalet jest poczet imponujący i i i kim — proboszczem miej-iL1- '' UTH tf cowej parafii ks ks Salezja-- 1 l MJfłcMfl H nie nrzedstawiciele kanadyjskiej z Warszawy D-rek- cja oświęcimskiego mu-zeum 100 osobowa wycieczka Związku Polaków w Kanadzie liczni mieszkańcy Oświęcimia i okolicy oraz bardzo wielu b więźniów politycznych O-swięci-mia z całej Polski Sztandar przywiózł do Ka-nady prezes Przedborski Dnia 11 listopada w od- - br Groblicki prób Oświęcim ks prowincjał Lutosław Prowincjał Pieprzycki Zofia chrzestna sztandaru St Przedborski W ks Groblickim Lutosławem ks że "Chłopi" melancholia Reymont wpływom wszystkie że po duchowa' talent Wszystkie warsztatem surowego ma majestatu polskiej Pokazuje reje-struje ambasady Hamiltonie będzie się uroczystość wręczę nia sztandaru Następnego zas dnia w niedzielę sztandar pójdzie w pochodzie polonij-nym po ulicach Hamiltonu rzucając drapieżnemu światu to straszne memento- - "NO MORĘ CONCENTRATION CAMP'S" ii jkpMit hłop u Reymonta jest ta-kim jakim iest w zvciu Jest stworzeniem gromad-ski- m zachowuje jak żo-bmłniieieenrnzieiamwo trswazmearriedęgouścJei sctzi ucwuisyeptorzsyora--- małości Nie masz kieski któ-ra by go pokonała Przyjdzie posucha albo roztopy rirze- - padna mu jego zbiory uratu- - ie tyie ne irzeoa na siew — i tego nie tknie chodźby mu rodzina przymierała z głodu' Na to się urodził i na to ży- je by trwać A trwać można tylko nie poddając się Kult siły chłopskiej u Rey- monta jest wynikiem własnej jego siły! Niespożytej wia-ry w pokonywanie złego losu Nawet w zbiorze prześhcz-- ntlyecn pnieorwweslze"jZawofjrnoyntemśw"iaton-a wej gdy patrzał iia śmierć pożogi rozpacze wojny z ru- mowisk bucha tężyzna otu- cha i niebywała pogoda Wła- dysława Reymonta Człowieka i twórczość wszel-ka w życiu — widzi on jako sprawy wiekuiste a wszjst-ki- e zgliszcza ruiny zawody — jako sprawy przemijające Znałam Reymonta od lat dziecinnych gdy wraz z zona był częstym goś- ciem i bliskim prżjacielem domu moich rodziców a później przez długie lata az dboł śmróiwernciieżpannaaszyWmładynsałajbwlaiż szym przyjacielem W roku setnej rocznicy u-rodz- in Reymonta pragnę choć trochę wskrzesić tę postać pełna życia wdzięku dobroci i talentu Staram się przypomnieć o- - sobę wielkiego pisana — u-kochan- ego dziś tak samo jak Kieay zji Izabella L Wolikcwska rZ3J2£rii ifCłJSLs£75 fCłJłS£J5 ffC5J_£?a ffCsOsSł ffŁbCŚ ZAPROSZENIE Składanie życzeń świątecznych na łamach prasy iest przyjętym i wielce rozpowszechnionym zwyczajem Czyta je przecież nie tylko wysyłający i odbiorca ale również szeroki ogół Czytelników a wśród nich przyja-ciele i znajomi Szczególnie miłe są życzenia w gwiazdkowym nu-merze "Związkowca" który w swojej pięknej świąte-cznej szacie z doborem specjalnych artykułów stał się już w Polonii niezmiernie popularną i piękną tradycja Wydawnictwo nasze przygotowuje się już do tego wydania Serdecznie zapraszamy do zamówienia życzeń swej organizacji firmy lub też osobistych Gdy ukażą się w "Związkowcu" czytać je będzie szeroki ogół spo-łeczności polonijnej Zamawianie życzeń z podaniem treści i ceny a tym samym rozmiarów prosimy nadsyłać wprost do Adm-inistracji 1475 Queen St W Toronto 3 Ont A więc do zobaczenia w gwiazdkowym wydaniu "Związkowca" Ej (Moim f7TtTninmir KORZYSTNA 1NOWACJA Nowe samochody osobowe francuskiej wytwórni Citroen będą vyvosazone w 4 refleh-tor- y zamiast jak dotychczas ic 2 Dodatkowa para reflekto-rów będzie obrotoua Beaa one automatycznie wraz ze zwrotem kierowiLicu f-i- u'B w tym kieiunkn snop swaihi Pizyczvni się to vr znacznym stopniu do zwiększenia bez pieczenstua jazdy w nocy SAMOLOT ATOMOWY W Stanach Zjednoczonych wznowiono badania nad samo-lotem o naoędzie atomouym Nie )est to' fama sprana po-nieważ praudziuym kłopotem jest skonslraouanie skutecz nych osłon (hronwaich z(J gę aparatu pized piór lego-waniem radioaktiiunyjn Nie zale~nie od teno trzeba bu maszyna ta była u stanie u dzuiynuc jądiouii zesuol na pędouy kiom uazy bardzo- - Pierwszy atomouy v 7 ostanie Drauaonodoonic wmontowany u anaiat tians portowy typu "C54" ktoiego prototyp ma odbyć próbne loty na początku 196S wku Konstruktoizy osuiadczyh iz samolot z silnikiem uym będzie u stanic utrzymać si? u ponietizu ocz ima 10 okiesie co najmniej połtoia miesiąca ARCHIWUM UCZONYCH Rodzina Mam i Piotia Cu-rie pizekazała paiyskicj bi bhotece naiodouej całosc spu śazny aichiuahicj po icielkich uczonych Wswd dokumentou znajdują się słynne zeszyty w czarnej ceiatouej opiauie w których Mana i Pioli Ciuic notowali z dnia na pi zepi ouadzonych do-śiciadcz-eń mającycli clopw-wadzi- e do odkiycia lądu Po-nadto zbioiy obejmują koi es-ponden- cję rodzinną i oficjal-ną obu uczonych ich codzien-ne rachunki dyplomy jakie im mzyznawano Wśród nich dyplom Naąiody Nobla w dziedzinie fizyki otizymnny w loku 1903 wspólnie z Hen-rykiem Becąucrel oiaz Naąio-dy Nobla ic dziedzinie chemii' przyznana w loku 1911 Skłodowskie j-Cu-ne I Wiesci PoiskiU i Opracowane i kratowe} ff ' ROZBUDOWA STOCZNI Zakład budowy trawlerów na Wyspie Ostrów należący do stoczni im Lenina 'w Gdańsku będzie rozbudowa-ny i zmodernizowany latPkoi d pkroondiuekccibaieżmącoetjoropwięycicoh-tdrmawiulerdóow oswiezmronśansiteu tam 7 srioe-- cznie NOWA LINIA 19 bm do eks-ploatacji nowa lirue radiowa warszawa — lizIonwwaensatycnjaa dtłaugozosptarzłaed zre(ear-- - imiiem azięki podiętym zobo- swkiiączhaniosmpecjpaolilsstkóiwch i prwacęugiai-eccr-- h przy jej budowie Umo-7liw- i ona jedno-cześnie dwóch programów te-lewizyj-nch mów telewizyajnytackhże pprzreozgnraa-- - m m na miedz) narodów a wjnnane MILION WIDZÓW żaków Tadeusza Sze- ligów skiego piećsetmm abpUhd0ttS„ J)rzekroczv oJninsltucl1- - GOSPODARCZA sziwr hT" Przjbyła d0 War-CSR- S dtAga-J-a S°sP°darcza przewodniczy przewodniczą rvrządu CSRS Jjgnisji Planowania O PPloaDlnsecolewegaarnociazjamopwrpzryyzepRraodwzKaiedozrins wa isnptrearwesaócwh parzmedstawirceiseolratmo i kraje zasadmoń „-- ? L°ba rHSS: gospodarczej w rab Ild 0Kres PO 1970 POTVORXA ZBRODNIA l prrpuaojP0 łS) no straż pożarna kn e2-akc]- 1 ratunkowe]"" mieszkaniu natonilŁfc XV" fir eji teSp-- ™- - Kazimierskiej Jak wi zostały zamordowane dochodzenie a°S wauęcono w firqj ggosj :brodni rTp-ys-s gsga-a- g robg ggaraAl Dochodzenie w toku inv KOSZTOWNY ZNACZEK Najcenniejszym znaczkierr jest 1 centowa Gujana BrytyjJ ska wyaana w iodo roL:u Eksoera filatelistyczni sa zda nia iz zachował się jedmm jeden tylko egzemplarz tego] rodzaju na świecie Właścicielem skarbu iest oewicn nie wymiemomi nazuiska Amerykanin ~który kupił ao w -- 1940 roku za sumę S42000 Obecnie ma zamiar go sprzedać na aukcji która oobędzie się 10 Londynie Ma uepłonna nadzieję iz otrzy ma za niego co najmniej lotu uuu SZCZĘŚCIE W NIESZCZĘŚCIU Peuna wieś iv Kolumbii zo-- ) A'(('U iiuu icuu:iu yiuuiiuiL nym trzęsieniem ziemi któie spo iiodouało nie tylko liczne usrod mteszkańcóu ale iou nocześme piawie całkoui-- t te zniszczenie icszystKieii -a- -S budouan obsunę-h- i sie iowniez zbocza doić wv- - sokich zgorz ru""~" atumn ląctou dzień wy-niki Mani sztuk Łódź "u"jui Bunt bjla strow aicpne tego o-lu- ny Pizy silnik położonych w Można sobie wyobrazić ra dość poszkodowanych mesnia-Io- w qdy nrzekonali się iz ob-sunięte zwały ziemi óflkiyhj uyjatkouo bogate złozatszma-iaqdo- w Waitość ich niety!ko uywunała noustał-- e szkpcjy ale uczyniła z mch bogatych ludzi Zmaiłipn jednak życia to nie pizyinóci KARTOFLE W HIMALAJACH Emopejczycy którzy dopię to od MlKunastu lat mają pia-- wo mzckiaczac aranice Bu- - thanu małego kraiku ii) Hi-malaia- ch z )iiemałym zdu-mieniem spostrzegli ze iiła-śni- e tam można znaleźć jedną lepiei zorganizowanych foim hodowli ziemnia-ków W córach hoduje sie sa- dzeniak w niższych paitiach kiajn w strefie klimatu u-miaikowa-ncąo — leproduku-j- e ziemniaki konsumcyjne A w onóle — adyby nie pyrki kaitoflc o? ule' czy ziemniaki — wskazuia fachowcu — podwoienie ludności Buthanu w ciaau ostatnich 40 lat by-łoby tam ni"możlhoe W kia-j- v gdzie klimat surowy a gleby słabe v z P4 na podstawie prasy przekazano przesyłanie ui-LŁGAC-JA wicepremier UIUwa produkcji EKSPORT WYROBÓW RZEMIEŚLNICZYCH Wartość rzemieśl-niczych podnosi głównie ro- bocizna Eksport tych wyro-bów jest zatem w lwiej części eksDortcm lobocizny Na podkreślenie zasługuje za-tem zobowiązanie przedsię-biorstw handlu zagraniczne-go "Prodimex" zwiększenie tegorocznego eksportu rze-mieślniczego o 11 min zl de-wizowych W maju "Prodimcx" pod-lał decyzję przekroczenia te- - gorocznjch planów eksporto-wych o 13 min zł Hmvi7rmvrV Realizacja tego zobowiązania $-przebi- ega pomyślnie będzie wjkonana do końca bież mie- siąca PRZYGODA SZYBOWNIKA Niecodzienna przygoda spotkała członka Opolskiego Aeroklubu Józefa Witta Pod-czas treningowego lotu wiatr uniósł pilotowana przez niego "Muche-100- " nad las w okoli-cach Komprachcic pod Opo- - Pm Allmr „oill-- A S u„ sklem na nouej scenie nika "śród zapadających P? zniszczę- - ciemności "Mucha" zawisła Wielkiego u i™ ealru galCziac miedzy dwoma arszauie drzewami na wysokości 35 m miufnast % grudnia br ' Utt sP?dził ' {ej niezmt vrnlTi2 Vd! wgodnej pozycji cala noc i pp-- i dzia'aja- - oo listopada 1965 ro- - dRo° pzieroopresnjiazsatjruatżrazcy wzydbejanwmi-li-i! Ter- - n3 j eh z " ' SS- - Dzjeki ? okazji — z i — wyrobów i ijdl SZyDOWlPf 7 rir7mr 7rnm- - ji io oarazo sprawnie zapo- biegając zniszczeniu maszy- - SKAZANIE MORDERCY ia karę śmierci skaza! Sa wojewódzki 33-letnie- go Romańczuka zam w Otwocku Romańczuk 3 sierpnia ub przyszedl do mieszkania 'J-letni- ej rencistki Lidii Lau-danski- ej Oznajmił jej ze iest przedstawicielem Rady iNarodowej i ma zorientować s'? w jej warunkach co jest konieczne do podniesienia staruszce renty Laudańska Potraktowała "urzędnika" bardzo serdecznie Poczęsto-wała go nawet herbata Romańczuk gdy tylko zo-rientował się że staruszka jest w domu sama zadał jej kilka ciosów siekiera w glo-w- e po czym naładował worek rożnymi przedmiotami zrabo-- ' wanymi z mieszkania i zbiegł Pierwszy wyrok zapadł $ jej sprawie w grudniu ub r Romańczuk w trybie doraź-nym skazany został na doży wotnie wiezienie Prokurator Generalny założył ' rewizje nadzwyczajna na niekorzyść skazanego Sad Najwyższy u-c- nił w0k pierwszej instan-cji i przekazał sprawe"fdo po-aowne-go rozpoznania łj "¥-łł- C lMlMfelljWmifctIL 'HMl i
Object Description
Rating | |
Title | Zwilazkowiec Alliancer, October 28, 1967 |
Language | pl |
Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
Date | 1967-10-28 |
Type | application/pdf |
Format | text |
Rights | Licenced under section 77(1) of the Copyright Act. For detailed information visit: http://www.connectingcanadians.org/en/content/copyright |
Identifier | ZwilaD3000441 |
Description
Title | 000370a |
Rights | Licenced under section 77(1) of the Copyright Act. For detailed information visit: http://www.connectingcanadians.org/en/content/copyright |
OCR text | %C3 2 ft?f £j:?' )2ftwh& as&Ksu- - MCj§& I i 3 ł-- raifnini 1933— 10-- y Ł„i ii J& i' "Związkowiec" (The Alliancer) Printed and Publlshed for every Wednesday md Ssturdiy by POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED lir U Wolnlk Ctilrmin of Tle Boird Uz A Jk6bCŁk SeereUrT Offldal Organ of The Pollsh AUlanc& Frlendly Soclety of Canada Edltor-ln-Chl- ef — B Heydenkorn — General Manager — S F Konopka Business Manager — R Frlkke — 1L SubscrlpUon: In Canada 6 00 per year In otber J7M Authorized as sc:ond elan mail by the Post Office Department Ottawa nnd for of postage In cash 1475 Queen Sf West Toronto 3 Ontario Tel: 531-249- 1 531-249- 2 Roczna Półroczna Kwartalna PRENUMERATA w Kanadzie SC 00 1 W Stanach Zjednoczonych S350 $200 Printlng Manager Counlrleł payment i innvch $700 Pojedynczy numer BZYGHYWKI I HOZGBYM rem Johnson powrócił z miesięcznego urlopu i z mieisca odniósł zwycięstwo: zlikwidował strajk pracowników transportu miejskiego w Montrealu oraz lekarzy-radiologo- w w całej prowincji Z lekarzami osiągnął porozumienie bez uciekania się do specjalnych ustawodawczych pełnomocnictw natomiast wobec pracowników transportu miejskiego w Montrealu zastosował sile są wysoce drastyczne i j DarclzieJ okrutny sposób zwczaj zrobiła na nikt nie zaprzeczy iż sianowią one zagrożeniu u)iu iidtww zawodowych Po raz wtóry' od objęcia władzy w czerwcu ubieelego ro-ku prem Johnson przy pomocy specjalnych ustaw likwiduje strajki Na pewno nie przysporzy mu to sympatii robotników ale tego nie oczekiwał Rząd jego podobnie jak dawny rzau L'Union Nationale nie był popierany przez związki zawodo-we nie zabiegał o sympatie zorganizowanego świata pracy I'Union Nationale ma już tradycję walki ze związkami zawodowymi Mimo to byłoby chyba błędem zakładać że prem Johnson szuka zatargów ze związkami Należy raczej zakładać iż pragnąłby ich umknąć gdyż reprezentują one o-bec- nic znacznie większą silę aniżeli przed G laty Walka ze związkami nie może wyjść na dobre — w obecnym stanie rzeczy — żadnemu rządowi Oczywiście że rząd może odnieść zwycięstwo ale to się odbije później Strajk pracowników transportu miejskiego w Montrea-lu był wysoce niepopularny Montrealczycy dumni z powodze-nia EXPO musieli uznać strajk w okresie trwania wystawy jako rodzaj co najmniej nielojalności Niektórzy posuwali się nawet znacznie dalej określając go jako akt wrogi jako prze-jaw anarchii Ale i bez uwzględnienia EXPO strajk transpor-towy dal się we znaki mieszkańcom Montrealu Nie byliby wiec potępić prem Johnsona za likwidacje tego strajku gdyby jednocześnie nie sprezentował tak drastycz-nych kar wobec oporonych związków zawodowych Likwidacja strajków stanowi li tylko przygrywkę do wiel kiej rozgrywki politycznej zarówno z opozycją w Quebecu to jest Partią Liberalną jak i z rządem w Ottawie Ale nie tylko prem Johnson szykuje się do wielkiej bata-lii W podobnej sytuacji są bodajże wszyscy przywódcy Należałoby jeszcze dodać że w każdej partii toczy się mniej lub bardziej widoczny spór o ustosunkowanie się do najbar-dziej aktualnego i zasadniczego zagadnienia to jest reformy konstytucji Niektórzy wprawdzie przedstawiają tę sprawę prościej i twierdzą iż chodzi o przyszłość Cjuebecu Wydaje się jednak iż jest to zbytnie uproszczenie problemu Fakt iż Cjuebec występuje najbardziej zdecydowanie że tam ujawnił się wy'raźny antagonizm że różnico między tą prowincją" a pozostałymi są największe przede wszystkim ' dlatego że zamieszkała jest przez zwartą grupę ludności o odmiennej tradycji i używającej innego języka nie oznacza jednak iż inne prowincje nic -- zmierzają do zmian stosunków f'zOttawą Można by nawet przypomnieć że Ottawa pierwsza wy-stąpiła z propozycją podjęcia rokowań dla rewizji konstytu-cji Naturalnie nic chodziło wówczas o problemy Quebecu Wydaje się że właściwie wszyscy godzą się na konieczność rewizji konstytucji jakkolwiek nie z tych samych powodów Znamienne jest że John Robarts premier konserwatyw-nego rządu Ontario wystąpił z inicjatywą konferencji rzą-dów prowincjonalnych dla przedyskutowania problematyki ustrojowej "Konferencja Jutra" pewnego rodzaju wyzwanie rzucone przez prowincje rządowi federalnemu Za-pewne nie wszystkie prowincje solidaryzują się z takim na-stawieniem ale chyba zdaje się nie ulegać żadnej wątpliwo-ści iż premier Robarts przy poparciu prem Johnsona roz-grywa pewną partię z prem Pcarsonem jest że po wizycie prez de Gaullc'a w Quebecu zaktualizowała się i zaogniła sic dyskusja na temat przy-szłości tej prowincji jej statusu itp Dyskusja ujawniła głę-bokie różnice między poszczególnymi już nic partiami ale wybitnymi członkami tego samego stronnictwa Powstała sytuacja w której nie można było pozostać tylko milczącym świadkiem ale należało zająć wyraźne stanowis ko Spowodowane to zostało również wręcz prowokacyjnymi deklaracjami rzeczników skrajnych grup to jest separatysty-cznych Chwilami wydawało się że te właśnie grupy — ze względu na to„ że stale występowały na zewnątrz — są wyra-zicielami przytłaczającej większości ludności Quebecu Musiała nastąpić reakcja musiano zakończyć przygryw-ki i przystąpić do właściwej rozgrywki Zabrali glos przywódcy stronnictw W Partii Liberalnej Quebecu rozegrała się otwarta walka w czasie której padł rzecznik swoistej formy separatyzmu Jean Lesage musiał ja-sno sformułować swoje stanowisko i rzucić rękawicę Johnso-nowi Odezwał się i prem Pearson Nie po raz pierwszy ale dotychczas nie przedstawił tak jasno swego stanowiska w za-gadnieniach konstytucyjnych nie postawił tak wyraźnie spra-wy Quebecu kultury i języka francuskiego w Kanadzie Uczy-nił to na krótko przed konferencja "Konfederacja jutra" co oczywiście ma swoistą wymowę Pierwsze doniesienia otrzy-mane drogą radiową z zasob-nika który przeniesiony zo-stał przez pojazd kosmiczny ZSRR "Wenus 4" na powierz-chnię planety Wenus stwier-dzają że człowiek nie mógłby tam żyć Otaczająca atmosfera skła-da się w przeważającym pro-cencie z tlenku węgla Brak jest zupełnie tlenu i azotu które stanowią r6 orocent at mosfery ziemskiej Poza tjm gęstość atmosfery wenusjan-skie- j jest 15 razy większa od tej która otacza Ziemię Temperatura na powierzeń ni Wenus waha się w grani-cach od 104 do 53G stopni Fa-renhei- ta Doniesienia stwier-dzają brak na niej pól magne-tycznych oraz silniejszej ra-diacji Opadający zasobnik nada-wał przez cały czas komunika-ty przez okres 15 godziny na przestrzeni 155 mili Jo wy lądowaniu na powierzchni planety umilkł nie wiadomo jakich przyczyn Mogło to nastanie w wynucu zmian - Vi Poczynlai krajach 10f wyprzedzi jak twierdza uczeni sowieccv z całą pewnością nic uszkodzi-ły aparatur definitywnie Za-sobnik pokryty był specjal nym płaszczem który stop-niowo po prostu wyparowy-wał w czasie przechodzenia przez atmosferę Wenus chro niąc w ten sani zasob-nik i jego aparaty Dotarcie jego na tę plane-tę jest pierwszym w" historii osiągnięciem przez człowieka innej planety sjstemu słone-cznego Pojazd "Wenus 4' wystrzelony 12 czerwca br przebł ogółem djstans 217 500000 mil podążając ku Wenus nie prostą lecz elipty-czna trasa czekając na mo- ment gdy przybliży sie ona do Ziemi na odległość 50"0C0000 mil Zasobnik który odłączył się od pojazdu i wylądował na planecie ma na sobie chorą-giewkę z emblematem ZSRR 19 października przeleciał w odległości 2419 mil od We-nus amerykański pojazd kos-miczny "Mariner 5" Został on wystrzelony 14 czerwca br i zadaniem jego nie jest wy-- J6ZEFAT H STYSIŃSKI jednaJ4Jadi)łvanJxnatejTplanccie lgpi - „ "ZWIĄZKOWIEC" PAŹDZIERNIK (October) sobota 28 — 1967 "No Morę Concentration CampV "Zżuj obuwie bo ziemia na stajesz święta jest świętość największego cmentarzyska świata wypływa nie z liczby zmarłych co z cierpień i gorących modlitw ludzi którzy tu umierali w obronie własnych ideałów: Boga Ojczyzny i godności człowieka A godność ludzką skazywano tu na zagładę Przychodzimy tu — aby mieć świadomość ze Oni odeszli abyśmy się cieszyli wolno-ścią Boża Tu doszli ludzie do dolnej granicy człowie-czeństwa przekroczyli ja w dół przy pomocy nieludz-kich sił zła i nienawiści Ci przerośli granice dzięki miłości Bożej w której szukali siły Nigdy wię-cej obozów koncentracyjnych więcej Boga Ewangelii wiary miłości Boga aby nieprzyjaciel! nie zapalił znów stosów depczących człowieczeństwo" (Z kazania ks bp J Groblickiego w czasie poświęcenia sztandaru) Minęły to już lata kiedy pękły druty koncen-tracyjnych Wielka fala pasia-ków rozlała się po przeklętej ziemi — niepo-trzebna nikomu Wojska alian-ski- e na czołgach przyniosły wolność tysiącom miliony jednak nie doczekały raj-- i Oświęcimia Uroczystość nad Postanowienia bowiem ustawy udana skłonni stanowi sposób której którzy obozów wymordowane przez plemię mnie głębokie wrażenie Nie sobaczę wrócą oęaę pisał szczegółów to swjen rodzin do swych tek swch miast i wiosek Nie ich grobów wiatr rozwiał ich prochy Lzjwając terminu obozowego "wyszli na wolność kominem" Byliśmy świadkami i prze-żyliśmy generis macabrę krematoryjną co-dziennie na tysiące niewin-nych ofiar które mordowano w komorach gazowych Wi-dzieliśmy codziennie tych haterów którym pod ściana śmierci strzelano w głowę lub serce Upłynęło dużo czasu Słyszy się głosy nie wracać więcej do makabry obozów Niestety my którzy przeżyliśmy pie kło ziemi pamiętamy ze naszym obowiązkiem moral nym wypełnieniem przysięgi którą składaliśmy mordowa-nym milionom: MÓWIĆ PRAWDĘ O OBOZACH KON-CENTRACYJNYCH Z tej przysięgi nikt nas b więźniów politycznych nie może zwol nić chyba — tylko Bóg Przed dwoma laty w Pol Zw b Więźniów Politycznych w Hamiltonie powstała myśl ufundowania sztandaru orga-nizacyjnego Ideą i celem by-ło właśnie mówienie obozowej prawdy Napisy sztandarze zdecydowano celowo w języku angielskim Ten sztandar mowie o obozach koncentra-cyjnych nie nam Polakom — znamy ale Kanadyjczy kom wśród których żyje my Nie jestem- - odosobnionym w moim przypomnieniu na-szego obowiązku Przeczytaj-cie najpiękniejszą książkę o obozach koncentracyjnych Zo-fii Kossak-Szczucki- ej "Z OT-CHŁANI" gdzie autorka już w przedmowie wzywa mó-wienia prawdy o obozach kon-centracyjnych dniu sierpnia br terenie b obozu śmierci w Oświęcimiu został poświęco-ny sztandar oddz Hamilton Niezmordowany prezes kol Stanisław Przedborski dopil-nował miejscu w Polsce wszystkiego Sztandar został wykonany w Częstochowie a poświęcony pod ścianą śmier-ci bloku jedenastego przez bp Juliana Grablickieeo w zastępstwie Metropolity nraicowsKiego Kardynała Ka rola Wojtyły Rodzicami chrzestnymi byli: Zofia Kos- - sak-Szczuc- ka znana wiulka pisarka-więzie- n Oświęcimia i Franciszek Gajowniczek za którego O Kolbe ofiarował dobrowolnie życie Na jednej stronie sztandaru widnieje tle klonowego li-ścia Orzeł Polski w koronie drugiej podobizna patrona Związku O Maksymiliana Kolbe w pasiaku z numerem obozowym 16670 Nad głowa świętego męczennika napis wdzierający się w pamięć: "NO MORĘ LONCENTRA- - iiuin UAiwrs uigciy wic cej obozów nych) O powadze czystości w koncentracyj- - i nastroju uro-Polsc- e niech lecz przelecenie przez otacza-jąca ja atmosferę i dokładne zbadanie panujących w niej warunków jej składu gęsto-ści radiacji itp Przez udanie sie tej próbv ZSRR wyprzedził Stany Zjed-noczone w osiągnięciach kos-micznych co najmniej o 5 lat jak twierdza zgodnie u-cze- ni amerjkańscw W jedii)Tii zdaniu Gdy karły chcą trze-ba cudzych kości Prowincja umysłowa — usi-łowanie myślenia z dala mózgu Smutne gdy ludzie gwiżdżą na siebie ta samq melodią "Dlaczego tak mało orłów?" Los rzuca człowiekiem najczę-ściej tak odsłania zwykle jedynie reszkę Wszystko jest mgnieniem oka które 'Ironicznym Ł niemieckiej Patrzyliśmy świadczy urywek listu który otrzymałem od orata: "Pisałem ze wybieram się Oświęcimia Byłem tam sierpnia gdzie spotkałem wa-szego prezesa p Przedbor skiego i wielu twoich kolegów b więźniów politycznych W zosta- - ły Niegd nie oo bo ma do ma bo sui bo to na na ma bo ją tu do W 13 na na ks na na rosngć im od że do 13 St zrobi napewno prasa Chcę ci jednak przedstawić uczucie jakie mnie tam opanowało a zapewne i wszystkich innych uczestników tej 'Uroczystości O godz 11 po różańcu za zmarłych w kaplicy która mieści się na zewnątrz obozu procesja ruszyła do obozu Po przekroczeniu bramy cele brujący uroczystości ks bp J Groblicki zaintonował pieśń Dobry Jezu a iNasz Panie U wielu osób widziałem łzy Choć jak wiesz jestem twar dym ukradkiem sięgnąłem po chusteczkę Opanowało mnie dziwne wrażenie Przez cały czas trwania uroczystości mia-łem wrażenie ze idziesz tu obok mnie że tylko wyciągnąć rękę i dotknę ciebie Przemó-wię a odpowiesz Patrząc na p Przedborskiego który z głową pochyloną dźwigał sztandar jak gdyby przygnie-ciony ciężarem łez i morza krwi tu wylanej cierpień i męki miałem uczucie że jes-teśmy świadkami tamtej sprzed dwu tysięcy lat golgo-ty W tłumie uczestników szu-kałem tamtych najdroższych: Stefanów Florków Ryśków Longinów Mundków Wandy Izabelli i tych wszystkich których imiona trudno byłoby zmieścić w tomach Imiona ich i czyny mieszczą się tylko którym przemawiał jest jakby kolo rowy tyle w nim blasku od mian swiatio-cieni- a Ale nad swym jeżykiem odbył długa wytężoną pracę Widziałam go latami przy wielkim biur-ku piszącego wolno — ręko-pis zawsze był dziwnie czysty Prawie nie poprawiał w prze-ciwieństwie do Sienkiewicza Pracował tylko rano nie potrzebował jak inni zwykle słabsi artyści podniecać -- się kawa lub pisać nocą! Jego podnieta była naturalna jak bywa u zdrowego człowieka światło dnia mu wystarczało Ważył słowa w sobie ale sko ro pisał --miał iuz gotowe i prawie nie znał wahań ani przekreśleń Była bardzo cha rakterystyczna owa sumien-ność Reymonta — jako pra-cownika Trud pisarski nawet przy największym talencie — nie jest lekki Powieści Reymon-ta wszystkie sa wybornie zbudowane Zachowana jest niezbędna harmonia między szczegółami a całością Prawi-dłowo umieszczony punkt ciężkości — talent osiadł w ramach wzorowej pisarskiej "roboty" Dlatego to Reymont zaszedł tak wysoko iż rzemiosła pi sarskiego nigdy nie lekcewa-żył rozumiejąc że sam talent nie wystarcza Zdaje mi się ale nie mogę zapewnić że żadnej szkoły nie skończył a był wszechstron nie oświeconym człowiekiem okazem przepysznego samou-ka żadnym wpływom nie ule-gał' nie był niczyim uczniem Nie ma śladu zależności w całej jego twórczości! Ale czytał śledził badał i poznawał Stał się wszechstronnie wyksztalco-nj- m pisarzem Książka która postawiła Reymonta między największymi pisarzami w do-bie współczesnej —to "Chło-pi" Pisał tę książkę w dojrza-łym wneku przed pierwszą wojna światowa Pisał rozko szujac się środowiskiem z Kiorego pocnodził i które z miłością opisywał W tym właśnie utworze ży-wiołowy optymizm Rey monta kult odwagi siły prze konań energu — objawia się w e wspaniałym widowisku wsi polskiej Autor widział już przeszło pół wieku temu że najtęższe charaktery i największa zdol-ność wysiłku w zwalczaniu złego losu posiada warstwa chłopska Że oni są solą Pol-ski — tak mawiał ! Stworzył arcydzieło Stwo rzył je w pomroce niewoli W "Chłopach" Reymonta jest taka żywiołowa siła taki w sercach Pamięć przywiodła wszystko i stare i nowe W tym nastroju stanęliśmy pod ścianą śmierci jedenaste-go bloku Tu nabożeństwo poświęcenie sztandaru prze- mówienia Tak ty jednak żyłeś przy mnie i jak oni Ks J parafii — kan Ku-rowski i zakonu O O Franciszkanów O Pieprzycki O L Kossak-Szczuck- a — matka i prezes kol wszyscy którzy tu zginęli na największym pobojow i s k u świata" uroczystościach poza bp J wzięli udział OO Franciszkanie z prowin-cjałem zakonu O Pieprzyckim liczne ducho-wieństwo z kan Kurow- - Wlpiiilti Język rozmach — społeczeństwo przyjęło książkę z powszech-nym zachwytem Ukazali się w o-kre- sie gdy modna była kon-wencjonalna sła-bość i wprost uwiąd aspiracji szerszych ! nie ulegając ża-dnym odosobnio-ny pisarz rzuca się w sam gąszcz narodu: — do wsi pol-skiej Szuka tego bez czego żyć nie może Siły wierzeń mocnych charakterów tego go czego mu brakło wokoło wśród schylkowatych intele-ktualistów warszawskich Jest imponujące wielkie swe dzieło o czterech dużych tomach pisał niezachwianie w epoce mrożącej wprost stawę i Rey monta zalety i wady chłopa krazą wokoło ziemi lemia jest i wielką poezją ży-cia opisywanego uroczo przez Keymonta Ziemia wymaga męstwa Chłop je Jest w "Chłopach" opis pe- łen kiedy nieprzy-tomny z ran po walce o las stary Boryna pierwszy gospo-darz ze wsi Lipce wychodzi nagle w nocy na wiosnę mie dzy pola i w gorączce bez-wiednie powtarza — "Siać" i ręka rzuca urojone ziarno We wczesnej młodości roz-począł Reymont od tematów chłopskich Wiele potem naj-celniejszy- ch jego utworów biorą sobie chłopa za temat Czynił to w sposób nowator-ski w literaturze w której od XII wieku chłop nie istniał realne wady i zaraz jednocześnie zalety Otóż tych zalet jest poczet imponujący i i i kim — proboszczem miej-iL1- '' UTH tf cowej parafii ks ks Salezja-- 1 l MJfłcMfl H nie nrzedstawiciele kanadyjskiej z Warszawy D-rek- cja oświęcimskiego mu-zeum 100 osobowa wycieczka Związku Polaków w Kanadzie liczni mieszkańcy Oświęcimia i okolicy oraz bardzo wielu b więźniów politycznych O-swięci-mia z całej Polski Sztandar przywiózł do Ka-nady prezes Przedborski Dnia 11 listopada w od- - br Groblicki prób Oświęcim ks prowincjał Lutosław Prowincjał Pieprzycki Zofia chrzestna sztandaru St Przedborski W ks Groblickim Lutosławem ks że "Chłopi" melancholia Reymont wpływom wszystkie że po duchowa' talent Wszystkie warsztatem surowego ma majestatu polskiej Pokazuje reje-struje ambasady Hamiltonie będzie się uroczystość wręczę nia sztandaru Następnego zas dnia w niedzielę sztandar pójdzie w pochodzie polonij-nym po ulicach Hamiltonu rzucając drapieżnemu światu to straszne memento- - "NO MORĘ CONCENTRATION CAMP'S" ii jkpMit hłop u Reymonta jest ta-kim jakim iest w zvciu Jest stworzeniem gromad-ski- m zachowuje jak żo-bmłniieieenrnzieiamwo trswazmearriedęgouścJei sctzi ucwuisyeptorzsyora--- małości Nie masz kieski któ-ra by go pokonała Przyjdzie posucha albo roztopy rirze- - padna mu jego zbiory uratu- - ie tyie ne irzeoa na siew — i tego nie tknie chodźby mu rodzina przymierała z głodu' Na to się urodził i na to ży- je by trwać A trwać można tylko nie poddając się Kult siły chłopskiej u Rey- monta jest wynikiem własnej jego siły! Niespożytej wia-ry w pokonywanie złego losu Nawet w zbiorze prześhcz-- ntlyecn pnieorwweslze"jZawofjrnoyntemśw"iaton-a wej gdy patrzał iia śmierć pożogi rozpacze wojny z ru- mowisk bucha tężyzna otu- cha i niebywała pogoda Wła- dysława Reymonta Człowieka i twórczość wszel-ka w życiu — widzi on jako sprawy wiekuiste a wszjst-ki- e zgliszcza ruiny zawody — jako sprawy przemijające Znałam Reymonta od lat dziecinnych gdy wraz z zona był częstym goś- ciem i bliskim prżjacielem domu moich rodziców a później przez długie lata az dboł śmróiwernciieżpannaaszyWmładynsałajbwlaiż szym przyjacielem W roku setnej rocznicy u-rodz- in Reymonta pragnę choć trochę wskrzesić tę postać pełna życia wdzięku dobroci i talentu Staram się przypomnieć o- - sobę wielkiego pisana — u-kochan- ego dziś tak samo jak Kieay zji Izabella L Wolikcwska rZ3J2£rii ifCłJSLs£75 fCłJłS£J5 ffC5J_£?a ffCsOsSł ffŁbCŚ ZAPROSZENIE Składanie życzeń świątecznych na łamach prasy iest przyjętym i wielce rozpowszechnionym zwyczajem Czyta je przecież nie tylko wysyłający i odbiorca ale również szeroki ogół Czytelników a wśród nich przyja-ciele i znajomi Szczególnie miłe są życzenia w gwiazdkowym nu-merze "Związkowca" który w swojej pięknej świąte-cznej szacie z doborem specjalnych artykułów stał się już w Polonii niezmiernie popularną i piękną tradycja Wydawnictwo nasze przygotowuje się już do tego wydania Serdecznie zapraszamy do zamówienia życzeń swej organizacji firmy lub też osobistych Gdy ukażą się w "Związkowcu" czytać je będzie szeroki ogół spo-łeczności polonijnej Zamawianie życzeń z podaniem treści i ceny a tym samym rozmiarów prosimy nadsyłać wprost do Adm-inistracji 1475 Queen St W Toronto 3 Ont A więc do zobaczenia w gwiazdkowym wydaniu "Związkowca" Ej (Moim f7TtTninmir KORZYSTNA 1NOWACJA Nowe samochody osobowe francuskiej wytwórni Citroen będą vyvosazone w 4 refleh-tor- y zamiast jak dotychczas ic 2 Dodatkowa para reflekto-rów będzie obrotoua Beaa one automatycznie wraz ze zwrotem kierowiLicu f-i- u'B w tym kieiunkn snop swaihi Pizyczvni się to vr znacznym stopniu do zwiększenia bez pieczenstua jazdy w nocy SAMOLOT ATOMOWY W Stanach Zjednoczonych wznowiono badania nad samo-lotem o naoędzie atomouym Nie )est to' fama sprana po-nieważ praudziuym kłopotem jest skonslraouanie skutecz nych osłon (hronwaich z(J gę aparatu pized piór lego-waniem radioaktiiunyjn Nie zale~nie od teno trzeba bu maszyna ta była u stanie u dzuiynuc jądiouii zesuol na pędouy kiom uazy bardzo- - Pierwszy atomouy v 7 ostanie Drauaonodoonic wmontowany u anaiat tians portowy typu "C54" ktoiego prototyp ma odbyć próbne loty na początku 196S wku Konstruktoizy osuiadczyh iz samolot z silnikiem uym będzie u stanic utrzymać si? u ponietizu ocz ima 10 okiesie co najmniej połtoia miesiąca ARCHIWUM UCZONYCH Rodzina Mam i Piotia Cu-rie pizekazała paiyskicj bi bhotece naiodouej całosc spu śazny aichiuahicj po icielkich uczonych Wswd dokumentou znajdują się słynne zeszyty w czarnej ceiatouej opiauie w których Mana i Pioli Ciuic notowali z dnia na pi zepi ouadzonych do-śiciadcz-eń mającycli clopw-wadzi- e do odkiycia lądu Po-nadto zbioiy obejmują koi es-ponden- cję rodzinną i oficjal-ną obu uczonych ich codzien-ne rachunki dyplomy jakie im mzyznawano Wśród nich dyplom Naąiody Nobla w dziedzinie fizyki otizymnny w loku 1903 wspólnie z Hen-rykiem Becąucrel oiaz Naąio-dy Nobla ic dziedzinie chemii' przyznana w loku 1911 Skłodowskie j-Cu-ne I Wiesci PoiskiU i Opracowane i kratowe} ff ' ROZBUDOWA STOCZNI Zakład budowy trawlerów na Wyspie Ostrów należący do stoczni im Lenina 'w Gdańsku będzie rozbudowa-ny i zmodernizowany latPkoi d pkroondiuekccibaieżmącoetjoropwięycicoh-tdrmawiulerdóow oswiezmronśansiteu tam 7 srioe-- cznie NOWA LINIA 19 bm do eks-ploatacji nowa lirue radiowa warszawa — lizIonwwaensatycnjaa dtłaugozosptarzłaed zre(ear-- - imiiem azięki podiętym zobo- swkiiączhaniosmpecjpaolilsstkóiwch i prwacęugiai-eccr-- h przy jej budowie Umo-7liw- i ona jedno-cześnie dwóch programów te-lewizyj-nch mów telewizyajnytackhże pprzreozgnraa-- - m m na miedz) narodów a wjnnane MILION WIDZÓW żaków Tadeusza Sze- ligów skiego piećsetmm abpUhd0ttS„ J)rzekroczv oJninsltucl1- - GOSPODARCZA sziwr hT" Przjbyła d0 War-CSR- S dtAga-J-a S°sP°darcza przewodniczy przewodniczą rvrządu CSRS Jjgnisji Planowania O PPloaDlnsecolewegaarnociazjamopwrpzryyzepRraodwzKaiedozrins wa isnptrearwesaócwh parzmedstawirceiseolratmo i kraje zasadmoń „-- ? L°ba rHSS: gospodarczej w rab Ild 0Kres PO 1970 POTVORXA ZBRODNIA l prrpuaojP0 łS) no straż pożarna kn e2-akc]- 1 ratunkowe]"" mieszkaniu natonilŁfc XV" fir eji teSp-- ™- - Kazimierskiej Jak wi zostały zamordowane dochodzenie a°S wauęcono w firqj ggosj :brodni rTp-ys-s gsga-a- g robg ggaraAl Dochodzenie w toku inv KOSZTOWNY ZNACZEK Najcenniejszym znaczkierr jest 1 centowa Gujana BrytyjJ ska wyaana w iodo roL:u Eksoera filatelistyczni sa zda nia iz zachował się jedmm jeden tylko egzemplarz tego] rodzaju na świecie Właścicielem skarbu iest oewicn nie wymiemomi nazuiska Amerykanin ~który kupił ao w -- 1940 roku za sumę S42000 Obecnie ma zamiar go sprzedać na aukcji która oobędzie się 10 Londynie Ma uepłonna nadzieję iz otrzy ma za niego co najmniej lotu uuu SZCZĘŚCIE W NIESZCZĘŚCIU Peuna wieś iv Kolumbii zo-- ) A'(('U iiuu icuu:iu yiuuiiuiL nym trzęsieniem ziemi któie spo iiodouało nie tylko liczne usrod mteszkańcóu ale iou nocześme piawie całkoui-- t te zniszczenie icszystKieii -a- -S budouan obsunę-h- i sie iowniez zbocza doić wv- - sokich zgorz ru""~" atumn ląctou dzień wy-niki Mani sztuk Łódź "u"jui Bunt bjla strow aicpne tego o-lu- ny Pizy silnik położonych w Można sobie wyobrazić ra dość poszkodowanych mesnia-Io- w qdy nrzekonali się iz ob-sunięte zwały ziemi óflkiyhj uyjatkouo bogate złozatszma-iaqdo- w Waitość ich niety!ko uywunała noustał-- e szkpcjy ale uczyniła z mch bogatych ludzi Zmaiłipn jednak życia to nie pizyinóci KARTOFLE W HIMALAJACH Emopejczycy którzy dopię to od MlKunastu lat mają pia-- wo mzckiaczac aranice Bu- - thanu małego kraiku ii) Hi-malaia- ch z )iiemałym zdu-mieniem spostrzegli ze iiła-śni- e tam można znaleźć jedną lepiei zorganizowanych foim hodowli ziemnia-ków W córach hoduje sie sa- dzeniak w niższych paitiach kiajn w strefie klimatu u-miaikowa-ncąo — leproduku-j- e ziemniaki konsumcyjne A w onóle — adyby nie pyrki kaitoflc o? ule' czy ziemniaki — wskazuia fachowcu — podwoienie ludności Buthanu w ciaau ostatnich 40 lat by-łoby tam ni"możlhoe W kia-j- v gdzie klimat surowy a gleby słabe v z P4 na podstawie prasy przekazano przesyłanie ui-LŁGAC-JA wicepremier UIUwa produkcji EKSPORT WYROBÓW RZEMIEŚLNICZYCH Wartość rzemieśl-niczych podnosi głównie ro- bocizna Eksport tych wyro-bów jest zatem w lwiej części eksDortcm lobocizny Na podkreślenie zasługuje za-tem zobowiązanie przedsię-biorstw handlu zagraniczne-go "Prodimex" zwiększenie tegorocznego eksportu rze-mieślniczego o 11 min zl de-wizowych W maju "Prodimcx" pod-lał decyzję przekroczenia te- - gorocznjch planów eksporto-wych o 13 min zł Hmvi7rmvrV Realizacja tego zobowiązania $-przebi- ega pomyślnie będzie wjkonana do końca bież mie- siąca PRZYGODA SZYBOWNIKA Niecodzienna przygoda spotkała członka Opolskiego Aeroklubu Józefa Witta Pod-czas treningowego lotu wiatr uniósł pilotowana przez niego "Muche-100- " nad las w okoli-cach Komprachcic pod Opo- - Pm Allmr „oill-- A S u„ sklem na nouej scenie nika "śród zapadających P? zniszczę- - ciemności "Mucha" zawisła Wielkiego u i™ ealru galCziac miedzy dwoma arszauie drzewami na wysokości 35 m miufnast % grudnia br ' Utt sP?dził ' {ej niezmt vrnlTi2 Vd! wgodnej pozycji cala noc i pp-- i dzia'aja- - oo listopada 1965 ro- - dRo° pzieroopresnjiazsatjruatżrazcy wzydbejanwmi-li-i! Ter- - n3 j eh z " ' SS- - Dzjeki ? okazji — z i — wyrobów i ijdl SZyDOWlPf 7 rir7mr 7rnm- - ji io oarazo sprawnie zapo- biegając zniszczeniu maszy- - SKAZANIE MORDERCY ia karę śmierci skaza! Sa wojewódzki 33-letnie- go Romańczuka zam w Otwocku Romańczuk 3 sierpnia ub przyszedl do mieszkania 'J-letni- ej rencistki Lidii Lau-danski- ej Oznajmił jej ze iest przedstawicielem Rady iNarodowej i ma zorientować s'? w jej warunkach co jest konieczne do podniesienia staruszce renty Laudańska Potraktowała "urzędnika" bardzo serdecznie Poczęsto-wała go nawet herbata Romańczuk gdy tylko zo-rientował się że staruszka jest w domu sama zadał jej kilka ciosów siekiera w glo-w- e po czym naładował worek rożnymi przedmiotami zrabo-- ' wanymi z mieszkania i zbiegł Pierwszy wyrok zapadł $ jej sprawie w grudniu ub r Romańczuk w trybie doraź-nym skazany został na doży wotnie wiezienie Prokurator Generalny założył ' rewizje nadzwyczajna na niekorzyść skazanego Sad Najwyższy u-c- nił w0k pierwszej instan-cji i przekazał sprawe"fdo po-aowne-go rozpoznania łj "¥-łł- C lMlMfelljWmifctIL 'HMl i |
Tags
Comments
Post a Comment for 000370a