000071a |
Previous | 4 of 8 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
- (rt- - --sr- w- njn ™ ĄWW' Ąf-- H TP W" "RONICA 4-- ta 'ZWIĄZKOWIEC" KWIECIEŃ (APRIL) 25 — 1943 T i Hra 5- - m 1 3f J ?sfc y ih r fe &? mm m ? fe i" "TA f li ?5ł 5r i ? i B 3 F iąi: " ZWIĄZKOWIEC" Published for Every Sunday by POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED Organ Związku Polaków w Kanadzie Wychodzi na każda niedzielę pod kontrolą Dyrekcji Redaktor Dr Wiktor Rosiński Roczna w Kanadzie Półroczna W Stanach Europie Pojedynczy numer Administrator J Mazurkiewicz' PRENUMERATA: Zjećncczriych ADRES: "ZWIĄZKOWIEC" 700 Qucen St W Toronto Ont Tel" WA 8151 MIKO W poniedziałek dnia 2G kwietnia r b Uniwersy-tet Torontoński urządza wielką Akadem ję ku czci ge njalnego uczonego i światowej sławy odkrywcy — chluby nauki polskiej Mikołaja Kopernika Obowiązkiem moralnym każdego Polaka i Polki jest wziąć udział w tej akademji urządzanej przez U niwersytet w wielkiej sali "Convocation Hall" przy College St o godzinie 8-m- ej wieczorem w poniedzia lek 26 1) m Na tej Akademji obecny będzie również Minister Pełnomocny Polski z Ottawy — Pan Wiktor Podoski Przemówienie główne o Mikołaju Koperniku i Jego wiekopomnym dziele — wygłosi profesor Uniwersy-tetu Warszawskiego Pan Oskar Halecki oraz przed stiłwiciele kanadyjskiego świata naukowego Mikołaj Kopernik przed 400 laty był tak genjalną jednostką że z prawdziwą dumą my Polacy mamy prawo szczycić się nią wobec całego świata Kopernik był uczniem Akademji Jagiellońskiej w Krakowie i po dziś dzień jest jej największą chlubą Kopernik w nieśmiertelnym swym dziele "O obro-tach ciał niebieskich" udowodnił pierwszy w niezbi-ty sposób że nie słońce obraca się około ziemi a zie-mia wraz z innemi ciałami nieibeskiemi krąży około słońca Twierdzenie to było czemś tak nowem niesły w za on w to w że R Z Premier do zakła-dów od czasu ze robotnika-mi — "Toronto brzmiało po rządu dla kom Brothers że to zwlekanie ze ma na St aby uczynić w stosunku do że są prawnie w me to naj-- d szych środków ji8iiiijmgT K $200 $100 $2 50 05 KoperUUl mir prawnych i przeprowadzi od powiednią ustawę si do sprawiedliwe go postępowania i załatwie-nia tej sprawy — premier Godbout — Brawo! panie Godbout Nic trzeba owij"ać wszystkie-go w bawełnę Niektóre panie muszą poczuć bat nad i uderzenie pięścią w dopiero pomoże Pomogło i tym razem bo natychmiast po premiera w parła mencie kompania znalazła j'ę zyk do porozumienia z ro botnikaini i na drugi lament Quebecki że przeszło 1000 robotników mogło po-wrócić do pracy i produkcji Premier Godbout dobrze u Nie szukał przyczyny wśród a-l- e zajrzał tam gdzie i znalazł złą kompanis-tó- w chanem i rewolucyjnem nauce ze współcześni lękli się poprostu odkrycia Kopernika i znalazło się nawet wielu a między nimi i papiestwo — którzy poczęli zwalczać jego odkrycia i potępiać go jako li-czonego i człowieka Jego dzieło było zakazane przez kościół rzymski przez setki lat Ale prawda ostatecznie zwyciężyła Jak wpłynęło odkrycie naszego rodaka Mikołaja Kopernika na zmianę poglądów ludzkich na' "świat siia sytuację naszej ziemi gwe wszechświecie i jak otworzył JCopernik drogę swoim późniejszym ba juaczom dó odkryć astronomicznych — b"t'em [zbytecznie mówić f ii ' a 1 Mikołaj Kopernik słusznie też uchodzi ojca a-stron- omji bo pierwszy wykazał jaką drogą iść musi rozwój tej dziedziny wiedzy ludzkiej Dla tego też słusznie mówi o Mikołaju Koperniku poeta że "Wstrzymał słońce — wzruszył ziemię — polskie wydało Go plemię" To też rocznicę 400-lec- ia od chwili zgonu wiel-kiego naszego uczonego i odkrywcy Mikołaja Koper-nika wiedzieć o nim musimy jako o genjuszu polskim i nie tylko my starsi ale także i młodzież i każde dziecko polskie — i głosić musimy wobec in-nych narodowości zamieszkujących wespół z nami Kanadzie Mikołaja Kopernika — polskie wydało plemię W Przegląd Prasy Angielskiej FRANCISZEK GŁOGOWSKI FRONTU PRACY prowincji Quebcc Godbout wysłał ultimatum Zarządu wielkich papierniczych którzy dłuższego mają ciągło zatargi swymi Ultimatum jak podaje — "że wielu wysiłkach uzgodnienia warunków współpracy robotników z panją Price iesteś-m- y przekonani ciągłe uzgodnienia tych warunków strony kompa-nii celu wygłodzenie ludności John ich uległymi kompanji celem kompanii jest prowadzenie walki z U-nin- mi zawodowymi które uznane tej' prowin-cji Jeżeli kompania natych-miast dojdzie do porozu-mienia z robotnikami rząd gotów j'est chwycić się rastycznie j PreSS która zmu kompanię oświadczył kom sobą stół Wtedy oświadczeniu Godboufa się dzień mógł premier powiadomić par trafił strajku robotników należy wolę prze sze-Jro- ką nowych nasza ZESTAWIŁ Star" Koszty Planu Beveridg'a Poważny spór jaki wyniki w Anglji w Izbie Gmin na te mat wprowadzenia w życie szerokiego systemu ubezpie-czeń społecznych opracowane go przez Sir William Beverid ge'a ma swe pierwsze i głów ne źródło w odmiennych opi-nja- ch co do możności gospo-darstwa brytyjskiego "pozwo lenia sobie" na wprowadzenie tego systemu "Can we afford it?" — oto pytanie które sly szalo się w dyskusjach parła menlarnych_ prasowych czy prywatnych Odpowiedź na to jest wewnętrzna sprawa na-sycił gospodarzy Oni jedni mogą istotnie zadecydować czy i w jakiej mierze mogą obciążyć się p dodatkowo na czas pokoju poważnym bądź co bądź ciężarem Co do nas to powinniśmy z jednej stro-ny zdać sobie sprawę co — mianowicie — stanowi przed miot sporu a z drugiej stro-ny pizyjrzeć się sposobowi i treści samej dyskusji Albo-wiem jeśli ma się w takim czasie jak dzisiejszy do czy-nienia w Wielkiej Brytanji z tak wielką rozbieżnością po glądów to musi chodzić o spra wę ważną — Jakie więc są owe "koszty" planu Beveridge'a? Będziemy je dla ułatwienia naszego wy obrażenia o skali samego za-gadnienia — liczyli je w na-szych złotych licząc przedwo jenny kurs funta — 25 zł — Wedle tego co sam Sir Wil-liam Beveridge przykładowo obliczył koszt jego planu po wiedzmy w roku 1945 wynieść by musiał powyżej G6 miljar da złotych ponad normalne obciążenia społeczeństwa Dla nas suma wydaje się ogrom-na Przedstawia ona przecież trzykrotna sumę całego nasze go przedwojennego budżetu a przeszło 'jećhiątrzecią ''całe-go naszego przedwojennego dochodu społecznego Ale też — dobrze o tern niestety wie my — nie możemy się pod względem zasobności porów-nywać z krajem naszych gos-podarzy Ponadto zaś suma ta bynajmniej nie spada cięża-rem na sam budżet państwo-wy Wielkiej Brytanji Przeciwnie Z budżetu na plan Beveridgo'a miałoby iść w 1943 r zaledwie 2150 mil-ionów złotych Zwolennicy planu mówią iż jest to "tyl SPRAWIEDLIWY WYROK W Bostonie odbyła się sen-sacyjna sprawa wytoczona przez prokuratora właścicie łowi kabaretu Coconut Gro-v- e który przed kilku miesią-cami spłonął a w tym strasz-liwym pożarze znalazło śmierć 490 osób w tym wielu żołnie-rzy i marynarzy Właściciel tego kabaretu Barnett Welansky skazany został na 15 lat więzienia z ciężkimi robotami Prokurator generalny wyta czaiąć oskarżenie zarzucał podsądnemu że przez prowa-dzenie tego kabaretu w ta-kich warunkach był sprawcą śmierci tak wielkiej" liczby o-byw- ateli A surowy wyrok wi nien być wydany by ukarać te usiłowania ludzi którzy żeby stać się bogatymi w cza sie wojny — przez rezykowa nie tylu żyć współobywateli jak też żołnierzy i maryna-rzy — zaniedbują karygodnie bezpieczeństwo Tak wyrok jak i uzasadnię nie wydają się nam zupełnie słuszne Nie wolno bowiem ni komu by w czasie gdy żoł-nierz walczy ktoś inny z tej okazji i przy tej sposobności ko" zwiększenie przedwojen nego budżetu brytyjskiego o jedną dziewiątą (budżet pol-ski wynosił mniej więcej wła śnie całą tę sumę) To jest że to zaledwie jakieś 2 procent obecnego "wojennego" budże-tu brytyjskiego nic jeszcze nie znaczy Wiadomo że pod czas wojny żyje się "z kapita hi" czego nie sposób robić podczas pokoju Ale — powia dają przeciwnicy (albo raczej krytycy) planu — Wielka Brytanja będzie miała po woj nie dodatkowe koszty Utrzy manie średniej nawet armji (okupacyinej i t d) wyma-gać będzie budżetu wojskowe go około 125 miliarda zło-tych Zwiększone podczas wojny zadłużenie państwa wymagać będzie rocznych płatności ja-kichś 325 miljarda złotych czyli o dwie trzecie więcej niż przed wojną A jednocześnie najbardziej rujnujące podat-t- ki — a przedewszystkiem o-st- ry podatek od nadmiernych zysków czyli t zw "Excess Profit Tax" — będą musia-ły być zniesione co zmniejszy dochody podatkowe o dobre 15 miljardów złotych do ja-kich 45 miljardów Jeśli doda"się do tego koszty odbu dowy i marżę na dalszą zniż-kę podatków dla ożywienia życia gospodarczego to skąd —powiadają krytycy — wziąć owe 66 miljarda na plan Be-veridge- 'a? Na co znów odpowiadają zwolennicy planu że nie spo-sób liczyć wedle przedwojen-nych rozmiarów budżetu i do chodu narodowego Jeśli rząd przeprowadzi politykę powsze chnego zatrudnienia na czas pokojowy to ii dochód riarodo wy będzie o i jakieś '40 procent wyższyąod przedwoiennegd' i wyższyrr znacznie3 budżet wy-datków osiągnięty być może wobec tego znaczenie niższe-m- i stawkami podatkowemij bo sam przedmiot opodatko-wania będzie (większy Tyle możnaby chwilowo po wiedzieć o tej części kosztów planu która ma być pokryta z budżetu państwowego Ale ponadto na plan składać się maj"ą i pracodawcy i ubezpie czeni Udział pierwszych miał by wynieść w 1945 roku ja-kieś 13 miljarda złotych — Zwolennicy planu powiadają iż nie wynosi to więcej niż 2 próbował nabić sobie kabzę tysiącami dolarów kosztem życia innych ODWIECZNE PRAWDY "Toronto Star" poświęca Wstępny artykuł 200-letni- ej rocznicy urodzin Thomasa Jefferson'a iednego z pierw-szych prezydentów republiki i nieustraszonego bojownika o wolność prawo do życia i prawo do szczęścia dla wszyst kich ludzi Jefferson j"ak wszyscy wiel cy ludzie nie należy do jedne go narodu a j"est własnością całej ludzkości ' Jego wskazania i nauki dla ludzkości by podźwignęła każ dego człowieka z nędzy i ciem noty są ciągle nu czasie i wy magaią wiele wysiłków by mo gly zostać zrealizowane Tak j'ak wszyscy wielcy hi dzie wybiegał on daleko z my ślą w przyszłość Wiele j"ego wskazówek i przmówień j'est aktualnych i dzisiaj" chociaż były wygłaszane one prawie przez 200 laty Naprzykład twierdził on że ludzie zazwyczaj" dzielą się ze względu na swe usposobienie na dwie klasy piocent ich wydatków na pła I ce robotnicze Sami pracodaw cy nie są rzecz prosta zbyt en tuzjastyczni wobec tego nowe go obciążenia Ubezpieczeni — a właściwie klasa pracuią-c- a — płaciłaby w 1945 r j'a-ki- eś 32 miljardy złotych Ty godniowa składka wynosićby miała przecież prawie 2 i pół szylinga Może to być dla bar dzo mało zarabiaiących obcią zoniem bardzo znacznem nie raz mimo iż plan załatwia już takie wydatki jak koszty pogrzebowe i co ważniej'sza specjalne wydatki na lecze-nie Tutaj nawet niektórzy zwolennicy planu nie są bar-dzo pewni siebie i mówią że — być może — rozkład ciężą lów związanych z planem na leżałoby przesunąć nieco z bar ków robotniczych Mają jed-nak rację kiedy podnoszą że ciężar ten płacony ma być pi zez zwiększoną liczbę pra-cujących bo przecież utrzy-mana ma być polityka pow-szechnego zatrudnienia tak iż ciężar na głowę nie będzie może znów tak wielki Nauka z całej dyskusji na ten temat jaka płynie dla nas na przyszłość jest jedna: nie ma posunięcia' polityki gospo darczej które by było stupro-centowo korzystne W każdem posunięciu w każdym bez wy iątku kraju i w każdym cza-sie — o ile się chce mieć coś dobiego trzeba się umieć wy rzec czegoś innego T zw ko rzyść danego posunięcia — to tylko nadwyżka tego co się u zyskuje nad tem co się za to płaci W konkretnym wypad-ku planu Beveridge'a np W Brytania stoi przed decyzją czy dla wykonania tego wiel- -' kiego przedsięwzięcia opłaci tsię nie tylko ponosićj dodatko we obciążenia zmieniające w dużej mierze podział dochodu społecznego Wielkiej Brytanji ale i odstąpić w wielu wypad kach od tradycyjnego liberali zmu gospodarczego dopuścić odpowiednio planowane "pro dukcyjne" inwestycj'e umoż-liwiające powszechne zatrud-nienie wpływać na zwiększe-nie dochodu społecznego świa domą i z góry obmyśloną poli tyką gospodarczą i t d Dla bardzo wielkiego odłamu spo-łeczeństwa brytyjskiego myśl o tem wszystkiem jest bardzo niemiła Jeśli więc się w re-zultacie na to zdecyduje zna czy to iż korzyść planu oceni la za wyższe od tych niedogod ności j Pierwsza to ci którzy oba i wiaj'ą się i niedowierzają lu dowi i życzą sobie skupić wła dzę w rękach klas wyższych up rzy wił ej owanych Drudzy to ci) którzy utoż-samiają się z luciem którzy maj'ą do niego zaufanie i uwa żaj"ą go za najbardziej" uczc-iwy i bezpieczny chociaż mo-że nie zawrsze naj"mądrzejszy czynnik interesów społeczeń-stwa Czyż dodać trzeba coś wię-- ( cej" do tego doskonałego po-działu na zwolenników total-nych i faszystowskich ustro-j"ó- v oraz na demokratów z du szy i serca? Jefferson nie tylko był poli tykiem i mężem stanu Był wy ehowawcą imłodego narodu a-merykań- skiego i iednym z naj"większj-c- h liderów świata postępowego iakiego wydała ludzkość Był on także uczonym i zna-nym w świecie naukowym wy nalazcą i technikiem j"ak też i zdolnym architektem Jest jednym z tych którzy mogą być przykładem możli-wości dla rozwoju osobowości człowieka w ustroju demokra tycznym Wielkanoc święta wielkanocne są dla nas Polaków tradycją łączą-cą się ściśle z niesjanizmem na rodu polskiego są niejako wy Kizeni tryumfu dobra nad złem Tak jak przed przeszło 1900 laty Chrystus został u-krzyżo- wany za głoszenie pra wdy i rugowanie handlarzy ze świątyń pańskich — i Pol ska przez 150 lat była ukrzyżo wana przez wrogów naszych Rosję Prusy i Attstrję W roku 1918 Polska zmart wyclwstała aby znów po 20 lalach 'zostać ukrzyżowaną przez tych samych co i wte-dy wrogów Wiara nasza w ponowne Możliwości Wysyłania Paczek do Rosji JEROZOLIMA — Według otrzymanych tu wiadomości poczta perska w Teheranie przyjmuje ostatnio jmczki z odzieżą i żywnością dla Pola ków w Związku Sowieckim Paczki te są wysyłane przez organizacje polskie brytyj-skie amerykańskie i Między-narodowy Czerwony Krzyż — Jednocześnie Jeiuish Agency for Palestine oraz delegatu-ra American Jęwish Joint Di stribution Committee otrzy-mały zezwolenie od rządu In-d- ji ??a zakupienie -- w Indjach znacznych transportów kaioy herbaty i odzieży celem wy siania dla żydów Polskich w Rosji Do Kaim przybył polski mi nister pracy i opieki społecz-nej Jan Stańczyk który doko na inspekcji polskich ośrod-ków wychodźczych w Palesty nie Iraku 'i Persji Czas po-b~i- tu p' Stańczyka na środko wym Wschodzie nie został je szcze ustalony r JŁ a # ' li ' Byłoby wielce pożądanem aby Sekcja Polska Kanadyj-skiego Czerwonego Krzyża w Toronto podjęła również od powiędnie kroki celem kiero wania paczek indywidualnych na adres Poselstwa Polskiego w Teheranie które skolei wy sylaby te paczki z odzieżą i ży wnością adresatom do Rosji A w Kanadzie jest wielu Polaków którzy mają w Ro-sji swych krewnych i znajo-mych czekających z utęsknie niem pomocy PRZESTĘPSTWA CZARNE GO RYNKU "Globe and Mail" w redak-cyjnym artykule zastanawia się poważnie nad niebezpie-czeństwem "Czarnego Ryn-ku" jaki zaczyna "działać" w Kanadzie i jest groźbą dla szerokich warstw społeczeń-stwa Słusznie konkluduje "Glo-be and Mail" że przestępstwo "Czarnego Rynku" egzysto-wać może tylko wtedy gdy część społeczeństwa kooperu-je z przestępcami Oczywiście "Czamy Ry-re- k" jest niebezpieczeństwem szczególnie dla klas ubogich Bowiem dla t)trzymania wyż-szej ceny na "Czarnym Ryn-ku" nie puszcza się w obieg danych produktów do normal nego obrotu a nabyasvć mogą tylko ludzie zasobniejsi w go-tówkę Dlatego też system racj'ono wania ma głównie na celu sprawiedliwy rozdział produk tów pomiędzy wszystkich oby wątli — podczas gdy "Czar-ny Rynek" służy głównie" boga tym i uprżywilej"owanym "Globe and Mail" radzi by sprawę przestępstw "Czarne Łd U 'rmnriimmhiiiGtn-Hl- n Dił nieivzniszo7ia bo tym razi Naród Polski choć zahih Kuyuuny niewon mc usłą me poauui się % nie podda 1 zoimerz roisici rolski Uh i Polski 'Marynarz czyi tuszystko i uczynią wsyą aby z Ojczyzny siuojej te h dany niewoli zdjąć i Ją VvA nic i przywiocic do nieyą 1 glego bytu! Z tą więc głęboką uiaą nieiuzruszoną wolą PolaU oocnoazic uęaziemy czuar w ciągu obecnej ivojny śvĄu uneucanocne Cierniowa droga Pol& tak jak i cierniowa dni Chrystusa — zakończyć sh musi zwycięstwem piaudy sprawiedliwości nad zdrak podłością falsem grabieżą mordem Naród Polski Judaszów m posiada Ci zaś kłóizyl chcieli naszą Ojczyznę spra dawać za srebrniki — Nary Polski nie ścierpi i gorszy tV los zgotuje od losu Judasza! Nasza 2)olska Wielkanoc -- to święto wiary iu odrodzem szczerze demokratycznej Po1 ski jednakiej Matki dla us: stkich w której robotnik i n nile oraz pracujący inUh gent będą budować lepsze i tro dla Tych którzy stanoń Polskę jutra — Polskę hi: pracy! Nasza — luazi pracy - Wielkanoc to wiara w lepsą sprawiedliwszy świat gd:u nastąpi prawdziwe hata shuo ludów i wyleczenie do-- wieka z jadóio nienawiści { goizmu i głupoty Tak jak Chrystus naucz miłości bliźniego — ośwkli ludu przynieść musi ludzhk zrozumienie tej prawdy u nie drogą gwałtóio i mm derstw świat ten ma być t rzddzany Oświata ludu mm przynieść też powszechne zn zumienie że ziemia nasza m tyle bogactio w sobie iż ii wszystkich loystarczy — żywi przyodzieje da dad nad głową i wszelki dobrobyt I — jeśli tylko ludzkość zecha i naiozajem ze sobą godzmlt 1 współdziałać i wsiwłpiaco-wa- ć Tylko nie idźmy iv tej n-aszej Wielkanocy drogą uieh tych którzy swoją wielkanot zatiacili jeszcze gdzieś w mn kach średnioioiecza WASZ go Rynku traktować baidzo surowo i stosować wysoki wy miar kary dla odstraszenia od tego nieuczciwego i szkodliwe go dla społeczeństwa zjawi KU "Globe s-n- d Mail" podaje przykład Anglji gdzie jeden z oficjalnych przedstawicieli złożył wniosek żądający stwo rżenia sądów wojennych ma jących władzę skazywania ra śmierć przez rozstrzelanie przestępców "Czarnego Ry-nku" W Anglii już obecnie istnie ją wielkie kary za tego rodzą ju przestępstwa Oto ieden z kupców skazany został na U rę C1335 za sprzedaż puszb I z owocami za cenę wyższ? wz j"est ustalona przez rząd Tego rodzaju zjawiska j sprzedaż na "Czarnym RJ11' ku" za ukradzionymi kupo&a mi przeszło 750000 galonó gazoliny w Montrealu wyk2' żuje że przestępcy są już wr ganizowani i tylko bardzo e-nergic-zna i natychmiastowa akcj'a rządu i całego społecze stwa może temu niebezpiec-znemu zjawisku w życiu go"& darczym zapobiec — konczii swe słuszne uwagi "Gloj and Mail"
Object Description
Rating | |
Title | Zwilazkowiec Alliancer, April 25, 1943 |
Language | pl |
Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
Date | 1943-04-25 |
Type | application/pdf |
Format | text |
Rights | Licenced under section 77(1) of the Copyright Act. For detailed information visit: http://www.connectingcanadians.org/en/content/copyright |
Identifier | ZwilaD4000296 |
Description
Title | 000071a |
OCR text | - (rt- - --sr- w- njn ™ ĄWW' Ąf-- H TP W" "RONICA 4-- ta 'ZWIĄZKOWIEC" KWIECIEŃ (APRIL) 25 — 1943 T i Hra 5- - m 1 3f J ?sfc y ih r fe &? mm m ? fe i" "TA f li ?5ł 5r i ? i B 3 F iąi: " ZWIĄZKOWIEC" Published for Every Sunday by POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED Organ Związku Polaków w Kanadzie Wychodzi na każda niedzielę pod kontrolą Dyrekcji Redaktor Dr Wiktor Rosiński Roczna w Kanadzie Półroczna W Stanach Europie Pojedynczy numer Administrator J Mazurkiewicz' PRENUMERATA: Zjećncczriych ADRES: "ZWIĄZKOWIEC" 700 Qucen St W Toronto Ont Tel" WA 8151 MIKO W poniedziałek dnia 2G kwietnia r b Uniwersy-tet Torontoński urządza wielką Akadem ję ku czci ge njalnego uczonego i światowej sławy odkrywcy — chluby nauki polskiej Mikołaja Kopernika Obowiązkiem moralnym każdego Polaka i Polki jest wziąć udział w tej akademji urządzanej przez U niwersytet w wielkiej sali "Convocation Hall" przy College St o godzinie 8-m- ej wieczorem w poniedzia lek 26 1) m Na tej Akademji obecny będzie również Minister Pełnomocny Polski z Ottawy — Pan Wiktor Podoski Przemówienie główne o Mikołaju Koperniku i Jego wiekopomnym dziele — wygłosi profesor Uniwersy-tetu Warszawskiego Pan Oskar Halecki oraz przed stiłwiciele kanadyjskiego świata naukowego Mikołaj Kopernik przed 400 laty był tak genjalną jednostką że z prawdziwą dumą my Polacy mamy prawo szczycić się nią wobec całego świata Kopernik był uczniem Akademji Jagiellońskiej w Krakowie i po dziś dzień jest jej największą chlubą Kopernik w nieśmiertelnym swym dziele "O obro-tach ciał niebieskich" udowodnił pierwszy w niezbi-ty sposób że nie słońce obraca się około ziemi a zie-mia wraz z innemi ciałami nieibeskiemi krąży około słońca Twierdzenie to było czemś tak nowem niesły w za on w to w że R Z Premier do zakła-dów od czasu ze robotnika-mi — "Toronto brzmiało po rządu dla kom Brothers że to zwlekanie ze ma na St aby uczynić w stosunku do że są prawnie w me to naj-- d szych środków ji8iiiijmgT K $200 $100 $2 50 05 KoperUUl mir prawnych i przeprowadzi od powiednią ustawę si do sprawiedliwe go postępowania i załatwie-nia tej sprawy — premier Godbout — Brawo! panie Godbout Nic trzeba owij"ać wszystkie-go w bawełnę Niektóre panie muszą poczuć bat nad i uderzenie pięścią w dopiero pomoże Pomogło i tym razem bo natychmiast po premiera w parła mencie kompania znalazła j'ę zyk do porozumienia z ro botnikaini i na drugi lament Quebecki że przeszło 1000 robotników mogło po-wrócić do pracy i produkcji Premier Godbout dobrze u Nie szukał przyczyny wśród a-l- e zajrzał tam gdzie i znalazł złą kompanis-tó- w chanem i rewolucyjnem nauce ze współcześni lękli się poprostu odkrycia Kopernika i znalazło się nawet wielu a między nimi i papiestwo — którzy poczęli zwalczać jego odkrycia i potępiać go jako li-czonego i człowieka Jego dzieło było zakazane przez kościół rzymski przez setki lat Ale prawda ostatecznie zwyciężyła Jak wpłynęło odkrycie naszego rodaka Mikołaja Kopernika na zmianę poglądów ludzkich na' "świat siia sytuację naszej ziemi gwe wszechświecie i jak otworzył JCopernik drogę swoim późniejszym ba juaczom dó odkryć astronomicznych — b"t'em [zbytecznie mówić f ii ' a 1 Mikołaj Kopernik słusznie też uchodzi ojca a-stron- omji bo pierwszy wykazał jaką drogą iść musi rozwój tej dziedziny wiedzy ludzkiej Dla tego też słusznie mówi o Mikołaju Koperniku poeta że "Wstrzymał słońce — wzruszył ziemię — polskie wydało Go plemię" To też rocznicę 400-lec- ia od chwili zgonu wiel-kiego naszego uczonego i odkrywcy Mikołaja Koper-nika wiedzieć o nim musimy jako o genjuszu polskim i nie tylko my starsi ale także i młodzież i każde dziecko polskie — i głosić musimy wobec in-nych narodowości zamieszkujących wespół z nami Kanadzie Mikołaja Kopernika — polskie wydało plemię W Przegląd Prasy Angielskiej FRANCISZEK GŁOGOWSKI FRONTU PRACY prowincji Quebcc Godbout wysłał ultimatum Zarządu wielkich papierniczych którzy dłuższego mają ciągło zatargi swymi Ultimatum jak podaje — "że wielu wysiłkach uzgodnienia warunków współpracy robotników z panją Price iesteś-m- y przekonani ciągłe uzgodnienia tych warunków strony kompa-nii celu wygłodzenie ludności John ich uległymi kompanji celem kompanii jest prowadzenie walki z U-nin- mi zawodowymi które uznane tej' prowin-cji Jeżeli kompania natych-miast dojdzie do porozu-mienia z robotnikami rząd gotów j'est chwycić się rastycznie j PreSS która zmu kompanię oświadczył kom sobą stół Wtedy oświadczeniu Godboufa się dzień mógł premier powiadomić par trafił strajku robotników należy wolę prze sze-Jro- ką nowych nasza ZESTAWIŁ Star" Koszty Planu Beveridg'a Poważny spór jaki wyniki w Anglji w Izbie Gmin na te mat wprowadzenia w życie szerokiego systemu ubezpie-czeń społecznych opracowane go przez Sir William Beverid ge'a ma swe pierwsze i głów ne źródło w odmiennych opi-nja- ch co do możności gospo-darstwa brytyjskiego "pozwo lenia sobie" na wprowadzenie tego systemu "Can we afford it?" — oto pytanie które sly szalo się w dyskusjach parła menlarnych_ prasowych czy prywatnych Odpowiedź na to jest wewnętrzna sprawa na-sycił gospodarzy Oni jedni mogą istotnie zadecydować czy i w jakiej mierze mogą obciążyć się p dodatkowo na czas pokoju poważnym bądź co bądź ciężarem Co do nas to powinniśmy z jednej stro-ny zdać sobie sprawę co — mianowicie — stanowi przed miot sporu a z drugiej stro-ny pizyjrzeć się sposobowi i treści samej dyskusji Albo-wiem jeśli ma się w takim czasie jak dzisiejszy do czy-nienia w Wielkiej Brytanji z tak wielką rozbieżnością po glądów to musi chodzić o spra wę ważną — Jakie więc są owe "koszty" planu Beveridge'a? Będziemy je dla ułatwienia naszego wy obrażenia o skali samego za-gadnienia — liczyli je w na-szych złotych licząc przedwo jenny kurs funta — 25 zł — Wedle tego co sam Sir Wil-liam Beveridge przykładowo obliczył koszt jego planu po wiedzmy w roku 1945 wynieść by musiał powyżej G6 miljar da złotych ponad normalne obciążenia społeczeństwa Dla nas suma wydaje się ogrom-na Przedstawia ona przecież trzykrotna sumę całego nasze go przedwojennego budżetu a przeszło 'jećhiątrzecią ''całe-go naszego przedwojennego dochodu społecznego Ale też — dobrze o tern niestety wie my — nie możemy się pod względem zasobności porów-nywać z krajem naszych gos-podarzy Ponadto zaś suma ta bynajmniej nie spada cięża-rem na sam budżet państwo-wy Wielkiej Brytanji Przeciwnie Z budżetu na plan Beveridgo'a miałoby iść w 1943 r zaledwie 2150 mil-ionów złotych Zwolennicy planu mówią iż jest to "tyl SPRAWIEDLIWY WYROK W Bostonie odbyła się sen-sacyjna sprawa wytoczona przez prokuratora właścicie łowi kabaretu Coconut Gro-v- e który przed kilku miesią-cami spłonął a w tym strasz-liwym pożarze znalazło śmierć 490 osób w tym wielu żołnie-rzy i marynarzy Właściciel tego kabaretu Barnett Welansky skazany został na 15 lat więzienia z ciężkimi robotami Prokurator generalny wyta czaiąć oskarżenie zarzucał podsądnemu że przez prowa-dzenie tego kabaretu w ta-kich warunkach był sprawcą śmierci tak wielkiej" liczby o-byw- ateli A surowy wyrok wi nien być wydany by ukarać te usiłowania ludzi którzy żeby stać się bogatymi w cza sie wojny — przez rezykowa nie tylu żyć współobywateli jak też żołnierzy i maryna-rzy — zaniedbują karygodnie bezpieczeństwo Tak wyrok jak i uzasadnię nie wydają się nam zupełnie słuszne Nie wolno bowiem ni komu by w czasie gdy żoł-nierz walczy ktoś inny z tej okazji i przy tej sposobności ko" zwiększenie przedwojen nego budżetu brytyjskiego o jedną dziewiątą (budżet pol-ski wynosił mniej więcej wła śnie całą tę sumę) To jest że to zaledwie jakieś 2 procent obecnego "wojennego" budże-tu brytyjskiego nic jeszcze nie znaczy Wiadomo że pod czas wojny żyje się "z kapita hi" czego nie sposób robić podczas pokoju Ale — powia dają przeciwnicy (albo raczej krytycy) planu — Wielka Brytanja będzie miała po woj nie dodatkowe koszty Utrzy manie średniej nawet armji (okupacyinej i t d) wyma-gać będzie budżetu wojskowe go około 125 miliarda zło-tych Zwiększone podczas wojny zadłużenie państwa wymagać będzie rocznych płatności ja-kichś 325 miljarda złotych czyli o dwie trzecie więcej niż przed wojną A jednocześnie najbardziej rujnujące podat-t- ki — a przedewszystkiem o-st- ry podatek od nadmiernych zysków czyli t zw "Excess Profit Tax" — będą musia-ły być zniesione co zmniejszy dochody podatkowe o dobre 15 miljardów złotych do ja-kich 45 miljardów Jeśli doda"się do tego koszty odbu dowy i marżę na dalszą zniż-kę podatków dla ożywienia życia gospodarczego to skąd —powiadają krytycy — wziąć owe 66 miljarda na plan Be-veridge- 'a? Na co znów odpowiadają zwolennicy planu że nie spo-sób liczyć wedle przedwojen-nych rozmiarów budżetu i do chodu narodowego Jeśli rząd przeprowadzi politykę powsze chnego zatrudnienia na czas pokojowy to ii dochód riarodo wy będzie o i jakieś '40 procent wyższyąod przedwoiennegd' i wyższyrr znacznie3 budżet wy-datków osiągnięty być może wobec tego znaczenie niższe-m- i stawkami podatkowemij bo sam przedmiot opodatko-wania będzie (większy Tyle możnaby chwilowo po wiedzieć o tej części kosztów planu która ma być pokryta z budżetu państwowego Ale ponadto na plan składać się maj"ą i pracodawcy i ubezpie czeni Udział pierwszych miał by wynieść w 1945 roku ja-kieś 13 miljarda złotych — Zwolennicy planu powiadają iż nie wynosi to więcej niż 2 próbował nabić sobie kabzę tysiącami dolarów kosztem życia innych ODWIECZNE PRAWDY "Toronto Star" poświęca Wstępny artykuł 200-letni- ej rocznicy urodzin Thomasa Jefferson'a iednego z pierw-szych prezydentów republiki i nieustraszonego bojownika o wolność prawo do życia i prawo do szczęścia dla wszyst kich ludzi Jefferson j"ak wszyscy wiel cy ludzie nie należy do jedne go narodu a j"est własnością całej ludzkości ' Jego wskazania i nauki dla ludzkości by podźwignęła każ dego człowieka z nędzy i ciem noty są ciągle nu czasie i wy magaią wiele wysiłków by mo gly zostać zrealizowane Tak j'ak wszyscy wielcy hi dzie wybiegał on daleko z my ślą w przyszłość Wiele j"ego wskazówek i przmówień j'est aktualnych i dzisiaj" chociaż były wygłaszane one prawie przez 200 laty Naprzykład twierdził on że ludzie zazwyczaj" dzielą się ze względu na swe usposobienie na dwie klasy piocent ich wydatków na pła I ce robotnicze Sami pracodaw cy nie są rzecz prosta zbyt en tuzjastyczni wobec tego nowe go obciążenia Ubezpieczeni — a właściwie klasa pracuią-c- a — płaciłaby w 1945 r j'a-ki- eś 32 miljardy złotych Ty godniowa składka wynosićby miała przecież prawie 2 i pół szylinga Może to być dla bar dzo mało zarabiaiących obcią zoniem bardzo znacznem nie raz mimo iż plan załatwia już takie wydatki jak koszty pogrzebowe i co ważniej'sza specjalne wydatki na lecze-nie Tutaj nawet niektórzy zwolennicy planu nie są bar-dzo pewni siebie i mówią że — być może — rozkład ciężą lów związanych z planem na leżałoby przesunąć nieco z bar ków robotniczych Mają jed-nak rację kiedy podnoszą że ciężar ten płacony ma być pi zez zwiększoną liczbę pra-cujących bo przecież utrzy-mana ma być polityka pow-szechnego zatrudnienia tak iż ciężar na głowę nie będzie może znów tak wielki Nauka z całej dyskusji na ten temat jaka płynie dla nas na przyszłość jest jedna: nie ma posunięcia' polityki gospo darczej które by było stupro-centowo korzystne W każdem posunięciu w każdym bez wy iątku kraju i w każdym cza-sie — o ile się chce mieć coś dobiego trzeba się umieć wy rzec czegoś innego T zw ko rzyść danego posunięcia — to tylko nadwyżka tego co się u zyskuje nad tem co się za to płaci W konkretnym wypad-ku planu Beveridge'a np W Brytania stoi przed decyzją czy dla wykonania tego wiel- -' kiego przedsięwzięcia opłaci tsię nie tylko ponosićj dodatko we obciążenia zmieniające w dużej mierze podział dochodu społecznego Wielkiej Brytanji ale i odstąpić w wielu wypad kach od tradycyjnego liberali zmu gospodarczego dopuścić odpowiednio planowane "pro dukcyjne" inwestycj'e umoż-liwiające powszechne zatrud-nienie wpływać na zwiększe-nie dochodu społecznego świa domą i z góry obmyśloną poli tyką gospodarczą i t d Dla bardzo wielkiego odłamu spo-łeczeństwa brytyjskiego myśl o tem wszystkiem jest bardzo niemiła Jeśli więc się w re-zultacie na to zdecyduje zna czy to iż korzyść planu oceni la za wyższe od tych niedogod ności j Pierwsza to ci którzy oba i wiaj'ą się i niedowierzają lu dowi i życzą sobie skupić wła dzę w rękach klas wyższych up rzy wił ej owanych Drudzy to ci) którzy utoż-samiają się z luciem którzy maj'ą do niego zaufanie i uwa żaj"ą go za najbardziej" uczc-iwy i bezpieczny chociaż mo-że nie zawrsze naj"mądrzejszy czynnik interesów społeczeń-stwa Czyż dodać trzeba coś wię-- ( cej" do tego doskonałego po-działu na zwolenników total-nych i faszystowskich ustro-j"ó- v oraz na demokratów z du szy i serca? Jefferson nie tylko był poli tykiem i mężem stanu Był wy ehowawcą imłodego narodu a-merykań- skiego i iednym z naj"większj-c- h liderów świata postępowego iakiego wydała ludzkość Był on także uczonym i zna-nym w świecie naukowym wy nalazcą i technikiem j"ak też i zdolnym architektem Jest jednym z tych którzy mogą być przykładem możli-wości dla rozwoju osobowości człowieka w ustroju demokra tycznym Wielkanoc święta wielkanocne są dla nas Polaków tradycją łączą-cą się ściśle z niesjanizmem na rodu polskiego są niejako wy Kizeni tryumfu dobra nad złem Tak jak przed przeszło 1900 laty Chrystus został u-krzyżo- wany za głoszenie pra wdy i rugowanie handlarzy ze świątyń pańskich — i Pol ska przez 150 lat była ukrzyżo wana przez wrogów naszych Rosję Prusy i Attstrję W roku 1918 Polska zmart wyclwstała aby znów po 20 lalach 'zostać ukrzyżowaną przez tych samych co i wte-dy wrogów Wiara nasza w ponowne Możliwości Wysyłania Paczek do Rosji JEROZOLIMA — Według otrzymanych tu wiadomości poczta perska w Teheranie przyjmuje ostatnio jmczki z odzieżą i żywnością dla Pola ków w Związku Sowieckim Paczki te są wysyłane przez organizacje polskie brytyj-skie amerykańskie i Między-narodowy Czerwony Krzyż — Jednocześnie Jeiuish Agency for Palestine oraz delegatu-ra American Jęwish Joint Di stribution Committee otrzy-mały zezwolenie od rządu In-d- ji ??a zakupienie -- w Indjach znacznych transportów kaioy herbaty i odzieży celem wy siania dla żydów Polskich w Rosji Do Kaim przybył polski mi nister pracy i opieki społecz-nej Jan Stańczyk który doko na inspekcji polskich ośrod-ków wychodźczych w Palesty nie Iraku 'i Persji Czas po-b~i- tu p' Stańczyka na środko wym Wschodzie nie został je szcze ustalony r JŁ a # ' li ' Byłoby wielce pożądanem aby Sekcja Polska Kanadyj-skiego Czerwonego Krzyża w Toronto podjęła również od powiędnie kroki celem kiero wania paczek indywidualnych na adres Poselstwa Polskiego w Teheranie które skolei wy sylaby te paczki z odzieżą i ży wnością adresatom do Rosji A w Kanadzie jest wielu Polaków którzy mają w Ro-sji swych krewnych i znajo-mych czekających z utęsknie niem pomocy PRZESTĘPSTWA CZARNE GO RYNKU "Globe and Mail" w redak-cyjnym artykule zastanawia się poważnie nad niebezpie-czeństwem "Czarnego Ryn-ku" jaki zaczyna "działać" w Kanadzie i jest groźbą dla szerokich warstw społeczeń-stwa Słusznie konkluduje "Glo-be and Mail" że przestępstwo "Czarnego Rynku" egzysto-wać może tylko wtedy gdy część społeczeństwa kooperu-je z przestępcami Oczywiście "Czamy Ry-re- k" jest niebezpieczeństwem szczególnie dla klas ubogich Bowiem dla t)trzymania wyż-szej ceny na "Czarnym Ryn-ku" nie puszcza się w obieg danych produktów do normal nego obrotu a nabyasvć mogą tylko ludzie zasobniejsi w go-tówkę Dlatego też system racj'ono wania ma głównie na celu sprawiedliwy rozdział produk tów pomiędzy wszystkich oby wątli — podczas gdy "Czar-ny Rynek" służy głównie" boga tym i uprżywilej"owanym "Globe and Mail" radzi by sprawę przestępstw "Czarne Łd U 'rmnriimmhiiiGtn-Hl- n Dił nieivzniszo7ia bo tym razi Naród Polski choć zahih Kuyuuny niewon mc usłą me poauui się % nie podda 1 zoimerz roisici rolski Uh i Polski 'Marynarz czyi tuszystko i uczynią wsyą aby z Ojczyzny siuojej te h dany niewoli zdjąć i Ją VvA nic i przywiocic do nieyą 1 glego bytu! Z tą więc głęboką uiaą nieiuzruszoną wolą PolaU oocnoazic uęaziemy czuar w ciągu obecnej ivojny śvĄu uneucanocne Cierniowa droga Pol& tak jak i cierniowa dni Chrystusa — zakończyć sh musi zwycięstwem piaudy sprawiedliwości nad zdrak podłością falsem grabieżą mordem Naród Polski Judaszów m posiada Ci zaś kłóizyl chcieli naszą Ojczyznę spra dawać za srebrniki — Nary Polski nie ścierpi i gorszy tV los zgotuje od losu Judasza! Nasza 2)olska Wielkanoc -- to święto wiary iu odrodzem szczerze demokratycznej Po1 ski jednakiej Matki dla us: stkich w której robotnik i n nile oraz pracujący inUh gent będą budować lepsze i tro dla Tych którzy stanoń Polskę jutra — Polskę hi: pracy! Nasza — luazi pracy - Wielkanoc to wiara w lepsą sprawiedliwszy świat gd:u nastąpi prawdziwe hata shuo ludów i wyleczenie do-- wieka z jadóio nienawiści { goizmu i głupoty Tak jak Chrystus naucz miłości bliźniego — ośwkli ludu przynieść musi ludzhk zrozumienie tej prawdy u nie drogą gwałtóio i mm derstw świat ten ma być t rzddzany Oświata ludu mm przynieść też powszechne zn zumienie że ziemia nasza m tyle bogactio w sobie iż ii wszystkich loystarczy — żywi przyodzieje da dad nad głową i wszelki dobrobyt I — jeśli tylko ludzkość zecha i naiozajem ze sobą godzmlt 1 współdziałać i wsiwłpiaco-wa- ć Tylko nie idźmy iv tej n-aszej Wielkanocy drogą uieh tych którzy swoją wielkanot zatiacili jeszcze gdzieś w mn kach średnioioiecza WASZ go Rynku traktować baidzo surowo i stosować wysoki wy miar kary dla odstraszenia od tego nieuczciwego i szkodliwe go dla społeczeństwa zjawi KU "Globe s-n- d Mail" podaje przykład Anglji gdzie jeden z oficjalnych przedstawicieli złożył wniosek żądający stwo rżenia sądów wojennych ma jących władzę skazywania ra śmierć przez rozstrzelanie przestępców "Czarnego Ry-nku" W Anglii już obecnie istnie ją wielkie kary za tego rodzą ju przestępstwa Oto ieden z kupców skazany został na U rę C1335 za sprzedaż puszb I z owocami za cenę wyższ? wz j"est ustalona przez rząd Tego rodzaju zjawiska j sprzedaż na "Czarnym RJ11' ku" za ukradzionymi kupo&a mi przeszło 750000 galonó gazoliny w Montrealu wyk2' żuje że przestępcy są już wr ganizowani i tylko bardzo e-nergic-zna i natychmiastowa akcj'a rządu i całego społecze stwa może temu niebezpiec-znemu zjawisku w życiu go"& darczym zapobiec — konczii swe słuszne uwagi "Gloj and Mail" |
Tags
Comments
Post a Comment for 000071a