Zwilazkowiec Alliancer, February 26, 1950

              II
Mi-- wig
ń'
HHBHMl
Tel VA815I "ZWIĄZKOWIEC" TelWA8151
Publlahed for Every Sunday by:
POLISH ALLlANCŁ PRESS LIMITED
Organ ZwltpŁu PoIaŁćyr w Kanadzlo Wydawany przez Dyrekcję Prasoyg
'jydaktor Jerzy Gizycul — Administrator K J Mazurkiewicz
Redakcja Rękopisów nie zwraca
PRENUMERATA:
ttoczna w Kanadzie $25f Półroczna ' 5151 Kwartalna SlOi
W Stanach Zjednoczonych w Polsce I reszcie Europy S30' Pojedynczy numer ' 0'
ZmlaPB adresu (stary adres konloczny) 0'
ADRES "ZWIĄZKOWIEC"
--~ 700 Queen St W _ Toronto Ont
:£ ! AuŁortzod aatocond clcun matt Post OUlco Dept Ottawa
H x ' f
j f —
1 mmiM 1
Zamiast artykułu
mmwm
Pan Czapski miał niełatwe' zadanie gdy 12Tlutego m-ówiła
pięknej" nowej sali Grupy 1-- ej ZPwK na temat nowo-wOjczesne- j" literatury' Bo podejście do tematu zbyt "techni-czir- tr
uniemożlisviłoby zrozumienie odczytu znacznej
}vJ£kszości: słuchaczy — nie obeznanych z zagadnieniami z
tego zakresu Natomiast zbytnie obniżenie poziomu uczyni-łoby
odczyt "stracona okazją" gdy chodzi o ten element
4o4ród słuchaczy który był do tematu należycie przygoto-wany
Ppzatem literatura nowoczesna jest polem tak ob-szernym
że- - pokryć je cale" w ograniczonym czasie było
absolutną niemożliwością
Prelegent wybrnął z tych trudności bardzo szczęśliwie
ograniczając się głównie do literatury "widzianej z okna
miesięcznika: "Kultura" której jest' filarem Innymi słowy
— gfównfedo młodych pisarzy polskich zagranicą i pisarzy francuskich i" tccprzeważnie tych którzy związani są ponie-kąd
zjcażnymi wypadkami światowymi ostatnich paru dzie
siątków lat
ście--- Pdoa:n'teCmzaatupski kptóorterafipłozrwówolniłiyeż mznualenźać uni ikjęnziyękciei dpowdóecj-h
pierwszych z wyżej wymenionych trudności
dos=tęłDpnay upłwani£C?ziaapsskoiWpeodzzaidealinłianowwoczesspnoyscóhb dpliasarszłuychaczy fran--cuski- ch tym czy minenwymedług form literackich "szkół" podlegających --cBzeternryanoksaetmegonMeąwurpiaiłcdy-kewioe-womme: artPyissitayrczfzyMnyokmraittaoillneicc'ezkmiczhgrkuopmnoauwnicaszftyejelcez-w'z nych antykomunistycznych i ex-komunistycz- nych Nie jest
tómoze-podcgści- e dział taki ułatwił "nkileawsyąctpzlniew"iedo osmpraawwianliiteeraicchkicthwóraclzeośpcoi
pod kątem'ihteresującymf'przeważną część 'słuchaczy
pisarzy katolickich to godną uwagi było
ośwjadczenje-relegent- a że z nich jedynie Bernanos w za-saaziedo- śd- cnefgęaoł'yscphraanwfeiedaonlistwytrpoyośmclsikipi owutęcpzsicweiwnyiomeśmcinaspsktoaatwnradikeatnloiicwuzanne—igaowyteusgtroąąpgaikłjrąa--z-jtirapmrzez-
pjeigs-aro ze kastoojluicsczynikódow kwtóoryjecnhnypch C—zapszkiRosskjiaerohwaałczelilest
wąrtywzywając eto takiego
je catKowicie xym -- ciestety pośmiertna nwailęecżywsięietósBzaernwadhzoisęhcwznirorślnć Mobefcrnrime jKuażt
anie byłskierówanyi
rcdalccyjnego
wystąpienia zignorowali
Komunisty czeero nie czvma
lf!PlsTanęusC fil "JwarayszeUYJinnybhtf krajach' — 'zakrojone na jedne
:iM Kopyto i)ienianócliwalne nałezpść 'Stalina- - "Hpmnfci 11
'dówej" itćlł Wszyscy znamy ten szablon który jest zbyt
jcąriplicie-tiudri- y esować' byl' kogoś mógł! dziś prawdziwie z"asinter-
'Omawiając obecnych' pisarzy polskich w kraju--prele-sen- t podkreślił szybko postępujące wyjalowienieMch skrę-t)ffvvane- j'' myśJi twórczej i talentu Do czego prowadzi dyk-towariią--prz- ca' państwo pisarzom tematów- - i "kierunku'1
widzimynajlepiej W Rosji — kraju pisarzy o sławie' światc
wej:jak'Tółstof Goi-ki- j Dostójewskij czy Czechow— gdźk
obecnie rdostownie-- nie ma ani jednego 'pisarza wartegc UuaczęniT na obce języki Nie ze względu riaJdeológię
iecz! na ową właśnie jałowpść i niespontanićzność twórczo-ści"
Dodamy-- tu: z własnej obserwacji wojennej że identycz
e zjawisko wyjałowienia "zglajszachtowania" i bezbrzeż
hej nudy' daję-się- i zaobserwować w Rosji na odcinku malar
siwd? rosyjskiego produkującego obecnie jedynie coś w
rodzaju afiszy propagandowych
przemCiiaeknaawąk: tónraątomdoikaosnt ałabarsdięzow dpoodezjśacoibusedrwo okwoamnuianizjmesut
niektórych zagranicznych pisarzy dużej miary jak Andre
Crtde którego z zaślepienia komunistycznego wyleczyła
j'£dha Npbdróżdo-Rbsj- i jeszcze przed wojną: Jasnym jest
powiem że dla człowieka uczciwego nie" powodowanego jakimiś Ayzględami ubocznymi Tozdźwięk między komu-nizmem
teoretycznym obfitującym w poncjthe obietnice z
zakresu1 sprawiedliwości społecznej a tragiczną rzeczywi-stością
obecnego życia rosyjskiego jest ogromny że zdanie
sobie naoczne sprawy z tej rozpiętości jest najlepszym le- karstwem przekonaliśmy się zresztą na setkach' wypad- - s„' ktodw- spiesznego powrotu do Kanady Polaków Jugosłowian i - sympatyków komunistycznych 'których odwiedzenie
"demokracji ludowej" szybko uleczył z ich mrzonek"
Pomimo że Gide właściwie wyraził swe rozczarowanie
łEosją w bardzo oględny sposób nie uratowało go to od
njostatnieszych wyzwisk i nagonki ze strony komunistów
'Btfi'komu'iEńvł jak tyle osób już stwierdziło a-rostatr-iib
Do-rpt- hy Thompson — jest pewnego rodzaju świecką religią A
religii nie wolno i-zeko-mo
krytykować nawet w najmniej-szym
stopniu v Natomiast inni ex-komun- iści jak np Arthur Koestler
drhkowany niedawno w "Kulturze" — znacznie dobitniej
potępiająkomunizm ZasługaiKoestlera polega szczególnie
na5tyh£ że otworzył on przed oczami "Zachodu" kulisy pro- -
cesowmysiowycn ldeoweero
autorowiei-osyjscy- — uciekinierzy z raju sowieckiego któ--
rzy ograniczają się raczej do faktów
I tu znów twierdzenie p Czapskiego poprzemy niedaw- - nymoświadczcniem Dorothy Thompson która cównież jest
zdania że'pbecne życie rosyjskie staje się zrozumiałe dopie ja' dzięki tjanex-komunisto- m o niecodziennych intellektach
Pisze ona' 'między innymi "Nkt kto nie należał do tej
"religii" hie mógłby napisać takiej książki jak Arthura
Kpestlera "Ciemność w Południe" która odki-yw- a głębsze
okropności aniżeli jakiekolwiek przemówienie antykomuni-styczne
ohydę idealizmu 'na usługach diabła
Teraz dopiero pp uchyleniu rąbka mglistej tajemnicy
mentalności komunistycznej zrozumiałymi się stają owe
"klasyczne przyznawania sięt do niepopełnionyclr wiń tak
charakterystyczne dla pokazowych procesów na których
źdawnij "zasłużeni działacze komunistyczni skazywani sąj
'glównieJdzięjvif swym własnymi kajaniom się" na śmierć za
mialbść 'uchylenia się myślowego od "linii" partyjnej Bp
Młwn 1"!
—
' - '
u
—
-
:
—
"
—
-- - ii
'
TURZAŃSKI
iii@EJ pffloi © mmi
Dokończenie
Słyszeliśmy zdania nieraz
nawet wybitnych specjali-stów
że Warszawa po ostat-niej
wojnie nie może być od-budowaną
przed 20-t- u laty
Czyż może być dziwnym że
Polska w pierwszym dziesię
cioleciu ououuowywaia prze-- e
wszystkim to co było-- zni-szczone
przez wojnę? ' —
W tym czasie zachodnie kra
ie takich konieczności nie mia
y Przeciwnie rozbudowywa-ły
swój przemysł często dzię-- i
temu- - że my musieliśmy
eh produkty kupować By u
uchomić własne fabryki i
Łym samym zmniejszyć im-- Wt pewnych artykułów prze
nysłowych musieliśmy spro-vadz- ać
maszyny Za nie trze
'ta było płacić złotem albo
oroduktami Złota nie mieli-śmy
Co mogliśmy sprzedać w
parę lat po wojnie? — Wę
giel drzewo cukier alkohol
żyto nabiał i trochę wytwo-rów
przemysłu drobnego
Kupujące kraje nie chciały
płacić więcej niż płaciły in-nym
za takie artykuły Dłate
go też sprzedawaliśmy np cu
kier do Anglii po 19 gr za
kilogram a w kraju sami pła
ciliśmy po 105 zł W począt-kach
nasze produkty sprzeda
wane zagranicę nie były stan
daryzowane- - To też otrzymy
waliśmy dużo niższą cenę np
za jaja masło drób i bekon
niż Dania Po tym gdy1 przy-stąpiono
do kontroli wysyła-nych
produktów i standaryza
cji — szyld polski miał złą
markę zagranicą Znanym
był fakt że jedna z firm eks-portowych
sprzedawała jaja
i masło drogą przez Danię
która dawała swoje pieczęcie
i w ten sposób uzyskiwała
wyższe ceny
Mówiąc o pierwszym dzie-sięcioleciu
istnienia państwa
polskiego musimy- - stwierdzić
że ten okres był poświęcony
przede wszstkim na budowę
powojenną i na scalenie by-łych
trzech dzielnic Nadmie
nić przy tym należy że przy
końcu tego okresu przyszedł
kryzys który nie oszczędził
żadnego kraju Polskę po-jWstrzym- ałp 'to mocno isząha-mowa- łó rozpoczęty hec! na
którego czele stała Gdynja
szkolnictwo Wielu ludzi zda
wało sobie sprawę że chcąc
Ipodnieść naszą wieś trzeba
zacząć od oświaty
Wieśniacy1 z miejscowości
Tdzie szkółyfbyły' jiiż odszere
TU lat żądali powiększenia ilo
ści klas i nauczycieli W miej
scowośbiach gdzie starsze po
'cplenie 'byjo analfabetami na
notykano na sprzeciwy Mi-nio
) to powstawały nowe szko
ły a stare rozbudowywano
Właściwy okres rozbudowy
i przebudowy Polski rozoo- -
czął się w drugim dziesięcio
leciu a najintensywniejszy
był w ostatnim pięcioleciu
gdzie juz były widoczne wy-niki-
Hasłem' tego okresu by
ło dążyć do jaknajbardziej
osiągalnych granic samo
wystarczalności kraju' W roi
nictwie dążyć do podniesienia
jakości produktów i przetwa
rzania ich we własnym za
kresie (spółdzielnie) oraz
produkowania tego co najbar
dziej opłaca sie Klasycznym
przykładem- - może być spół
dzielcza cukrownia w Berezo
wicy pod Tarnopolem Zna
łem osobiście 'wieśniaków
którzy byli członkami dyrek
cji 1 rady nadzorczej tejże
W tym okresie zaczęto rea
lizować plan' uprzemysłowie
nia kraju który miał na celu :
a Danie krajowi własnych
wytworów fabrycznych które
'dotychczas były importowa-ne
b Odciążenie przeludnio
!nej wsi polskiej przez danie
jej mieszkańcom zjt jęcie w
fabrykach
W pierwszym' pięcioleciu
planowano uprzemysłowi ć
"Widły pomiędzy Sanem a Wi-słą
Nazwano to "Centralny
Okręg Przemysłowy" —COP
W następnym dziesięcioleciu
przejść za San w kierunku
na Lwów i Lublin i za Wisłę
w kierunku ha Kielce Budo-wano
tam przemysł ciężki i
zbrojeniowy Fabryki nieraz
kolosy' powstawały jak grzy
by po' deszczu- - Nieraz znaw
cy zagraniczni twierdzili że
tempo było szybsze niż ame-rykańskie
Wokół fabryk bur
dbwano nowoczesne bloki db
mów dla robotników w nich
pracujących i ich rodzin Sta-lowa
Wola którą pierwszą za-częto
budować w puszczy -- prze
mieniała się szybko w tętnią-ce
życiem' miasto fabryczne z
wszelkimi udogodnieniami
społecznymi kulturalnymi
sznurami np uur- - juz' pp
czterech Jatach przeszedł gra nice zakreślone na lat pięć'
Fabryki budowano w innych
częściach kraju Najczęściej
związane z przetwórczością
rolniczą jak- - cukrownie koto- - jnarnie konserwowme itp
mielismy-teżfjrze- d brki gumjwełny wsyonjinteątycfza
nej '?'' Wynik tego był taki że to
co nasz żołnierz miał w roku
1939 z uzprojeniabyłp wyko-nane
w kraju 'i polskiego wzo
ru Umundurowanie całkowi-cie
krajowe Oczywiście było
to niedostateczne ale był zbyt
krótki czas i brak: pieniędzy
Niemakprzed śama wojną wy
produkowano pódbbrib jedne
ź najlepszychwówczaś wświe
cie samoloty pościgowe Sprze
dawane one były do Jugosła-wii
a dó Tufćii bombowce
by uzyskać fundusze na dal-szą
produkcje W1 tym samym
często skazywani onisąnie za czyny nawet lecz jedynie 'za
myśli i słowa
JEgzystencjaliści którzy pod przywództwem ich po- kracznego i zyżowatego bożyszcza Sartra ((określenie na-sze)
który nię' przenikające dotąd do szerszych mas podsta-wy
'egzystencjonalizrhu spopularyzował i zrobił: niesłychanie
modnymi we Francji — zajmują w literaturze miejsce
specjalne i dość niewygodne Stosownie bowiem do fran
cuskiego- - określenia — siedzę między dwgna krzesłami —
imiędzy komunizmem od któreeo oddalaia sia nowoli" a
katolicyzmem z którym ich łączy wspólna cecha 'tragizmu
Tak ich określił p Czapski Oczywiście warto tu zaznaczyć
że naszym zdaniem podobieństwo na tym się kończy Gdyż
ramy moralne gdy natomiast egzystencjonalizm ktych ram
nie uznaje w ogóle twierdząc jak to zresztą sam prelegent
podkreślił że nie ma absolutnego dobra czy zła a dobrem
jest toicó danej jednostce 'odpowiada Oczywiście jest to
przedstawienie zasady filozoficzno - etycznej egzystencjo
nalizmu w wielkim skrucie 1 uproszczeniu Reasumuje' to
jednak do pewnego stopnia i kbndensuje te założenia popu-laryzacyjnie
t --e
Ze słów poświęconych przez prelegenta miesięcznikowi
"Kultura" który oby znalazł wśród Polonii' poparcie na
które ze wszech miar zasługuje — wynika że między głów
nymi celami tego znakomitego wydawnictwa jest informo-wanie
pisarzy i czytelników polskich Ho których "Kultura"
przenika przez "zieloną granicę" o upadku zagranicą
popularności komunizmu wśród Lsfer orientujących się dziś
należycie w istocie tego ruchu opartego obecnie już nie na
ideologu marKsistowsKiej lecz na imperializmie rosyjsKnn
Drugim 'ważnym celem jest danie możności' młodym lub
przynajmniej nowym pisarzom polskim zagranicą drukowa
nia ich utworów
Bo jak słusznie to zaznaczył p Czapski — kultura da
nego narodu-f- o jak piec w stalowni Łatwemu jest pozwolić
wygasnąć — jak to się obecnie dzieje w Rosji 'Ale później
proces 'rozpalaniji jest hardzo przewlekły
I tu leży zadanie zarówno takich wydawnictw jak
"Kultura" paryska jak też i Polonii zagranicznej która
istnienie ich czyni możliwym —- podtrzymywanie kultury
polskiej zagranicą podczas gdy wygasa ona w kraju pod
lałowym wpływem uyKUUUiiuinycu meiuu uuiuejaugu
ustroju policyjnegćy-któr- y nie "tylko opanowuje życie gospó-Idarcz- el
społeczne' kraj u ale włamuje się:prżemocą do dusz
i sumień ludzkich " "' J Giżycki
czasie i celu wysłane zostały1
działka przeciwlotnicze do
Anglii Ludzie którzy nie ro-zumieją
tych spraw nazywa:
ją to zdradą Dlatego to po
1939 r mieliśmy tak' dużo
zdrajców Zresztą nawet tych
lotników którzy na' rozkaz
jechali do Rumunii by dostać
się do Francji nazywano de-zerterami
i zdrajcami
W tym też okresie skiero-wano
się do wsi polskiej Wte-dy
to przybywali wymienieni
instruktorzy rolni Ilość ich z
każdym rokiem powiększała
się Nie zawsze jednak byli
jeszcze dobrze przygotowani
do syych zadań Ci ludzie po-za
przygotowaniem facho-wym
koniecznie musieli znać
psychologię wieśniaka Często
trzeba było użyć dużo sprytu
by go namówić ido jakiegoś
ulepszenia
We wsiach ze starą trady-cją
szkolną realizowano te
sprawy dużo łatwiej W bra-ku
więcej kandydatów wy-bierano
choćby jednego go-spodarza
i jego gosodarstwo
było prowadzone pod nadzo-rem
instruktora Nieraz w
50% subwencjonowano ulep-szenia
w jego gospodarstwie
On obowiązany był' prowa-dzić
książkbwość Takie go
spodarstwa były nazywane
"Wzorowe gospodarstwo
U chętnych przeprowadza
no kontrolę mleczności i opła
calnosci Robiono próby ra-cjonalnego
żywienia inwenta-rza
Zakładano wzorowe' kur
nilu królikarnie na skory i
wełnę Służono pomocą w za
kladaniu sadów Większe ilo
ści zakupionych drzewek owo
cowych często subwencjono
wano Dostarczano nasion ro
ślin dotychczas nie hodowa-nych
Z młodzieżą urządzano
pod nadzorem konkursy ho
dowli swm kur hodowli wa-rzyw
i zbóż Urządzano też
wycieczki na koszt' powiatów
do lepiej gospodarujących
miejscowości a nawet do Da
nii i' Holandii
Nasz wieśniak właściciel 6
morgowego gospodarstwa i
2 koni zdziwił się widząc
Duńczyka orzącego mleczny-mi
krowami Zdziwił' sie Heż
gdy zajechał na folwark jego
zdaniem 1 dowiedział się że
właściciel tego folwarku ma
15 morgów tylko ale elek-tryczność
i telefon a kpnia
żadnego Mieszkanie nie gor-sze
niż farmera kanadyjskie
go Ugiądał ziemię 1 stwier
dził że jest gorsza niż jego-- Dużo pytał przy pomocy tłu-macza
W powrotnej drodze
ciągle o tym myślał W domu
zaczął słuchać rad instrukto-ra
rolnego
Tak najważniejszą prawdą
był fakt że hasz wieśniak
miał zbyt mało ziemi ale i tę
nie w każdym wypadku 'umiał
iwkorzystać Np' wieśniak w
Wielkopolsce chociaż miał
gorszą ziemię otrzymywał
często dwa razy wyższy plon
niż wieśniak na czarnoziemie
wołyńskim'
Nie była to jego wina bo
zaborca zmusił go do rozpar
celowania ziemi pomiędzy
dzieci Nie dopuścił go rów-nież
do korzystania z oświaty
jaknie dopuśił do uprzemyslo
wieniakrajuNie była to też
wina inteligencji polskiej
Faktem jednak jest Ogólnie
mówiąc wieś polska w 1939 r różniła się bardzo od wsi
pod zaborami : tak pod wzgle
'dem kulturalnym zwyczajo
wym jak 1 pod względem sto
py życiowej oraz wyglądem
Wystarczyło jechać "pocią-giem
czy też szosą Widziało
się domy dużo schludniejsze
vv meKtorycn oKoncacli w
miejsce dawnych lepianek do
my murowane — nie wszyst-kie
Widziałem wsie gdzie tru
dno było zobaczyć! dom pod
strzechą Były kryte blacha
Większość domów posiadało
przyzwoite ogrodzenie Przy
domach prawie wszędzie drze
wa zwykłe bądź-owocow- e Za
donieihw wielu okolicach Pol
ski młode pół morgowe bądź
większe ogrody owocowe Wi-działo
się warzywa jakich
wieśniak przed tym nigdy
nie uprawiał '
Wewnątrz "'domu sień z ko-mora
Po jednej stronie
wspólna izba z' kuchnią po
drugiej sypialnia 7awsze wzo
rowo 'czysta w którei meble
często były zunełnie nowocze
=np W "haszvch wsiach wzra
=tala t każdym rokiem ilość
domów trzy i cztero-izb- p- wyrh
Tpraz --nytam tych którzy
znali wieś w byłym zaborze
!Ji~&£ -i--
lT n
GELNiK JEST
Odpowiedź Michałowi Olbrysklemu
Druhu mój miły — publicznej spowiedzi
żądasz ode mnie? Czyliż człowiek szary 1 Jeśli uważnie myśl w m ych wierszach śledzi
nie znajdzie cichej ukrytej w nich wiary?
#
Dwóch mężczyzn weszło do Pańskiej Świątyni
jeden w w głębokiej pokorze
szeptał gorąco : — "Milościw bądź Boże !
i przebacz wszystko com złego uczynił
w burzliwym życiu Dziś w prawdziwej skrusze
wołać do Ciebie Stwórco się ośmielam
— nie bądź mi Sędzią — ale
i nie zatracaj lecz zbaw moją duszę"
W miejscu widocznym stanął "mędrzec" drugi :
sztywny — podobny kamiennej kolumnie
spojrzał na wszystkich jak aktor i dumnie
zamiast się modlić — wyliczał zasługi i
— "Boże Ty widzisz od życia zarania
nie grzeszę nigdy nie masz we mnie winy
modlę się poszczę płacę dziesięciny
i pilnie strzegę Twego przykazania"
Słuchał ich Zbawca : — tego co sięp sławił
i tegoż co się w szczerej skrusze korzył
i wiemy o tym jakim był sąd Boży —
"Mędrca" potępił — a celnika zbawił
Z tej przypowieści morał ten wynika: —
skromność pokora Pana Boga wzrusza
więc w życiu swoim biorę wzrór z celnika
a gardzę pychą — grą faryzeusza
Stanisław Januszko
POLACY I BEZROBOCIE
17-g- o bm redaktor Giżycki
odbył dłuższą rozmowę z Dr
V J Kaye Liaison Officer
Ministerstwa Spraw Wew-nętrznych
w Ottawie i p W
M Haugan szefem torontoń
skiego biura Wydziału Oby
watelstwa powyższego mini-sterstwa'-
W toku tej rozmowy redak-tor
Giżycki poruszył- - sprawę
bezrobocia i podkreślił że
chociaż biorąc je czysto licz-bowo'
— sytuacja nie jest na
razie może bardzo' poważna —
jest ona nią jednak niewątpli
wie dla nowoprzybyłych w
ogóle a dla nowych imigran-tów
polskich w szczególności
gdyż jest im bez porównania
trudniej znaleźć pracę niż Ką
nadyjeżykom szczegó 1 11 i e
anglosaskiego pochodzenia
Tak że proporcjonalnie te
elementy nowe są sytuacją 0-be- cną
na rynku pracy dotknie
te znacznie bardziej dotkliwie
od zadomowionych tu już od
dawna robotników znających
jezykposiadającychstośunki
i pewne rezerwy finansowe
Powyżsi- - przedstawiciele
iwładz kanadyjskich wykazali
! wielkie zrozumienie zagadnie
ma i szczere życzliwe zainte
resbwanie
Pan Dr Kaye znany przy-jaciel
Polaków wyraził swą
gotowość nawiązania ścisłych
kontaktów z Kongresem Po-lonii
Kanadyjskiej i służenia
syymi radami i swym po-średnictwem
Bardzo byłoby
zatem wskazane by:Kongres
przez swego wiceprezesa w
Ottawie korzystał z tej do-brej
woli" i stosunków dr Kaye '
Zę swej strony p Haugan
obiecał omówić z przywódca-mi'
unijnymi sprawę pracy fnHtwliill
rosyjskim przed omawianym
okresem Czy widziano i zna-no
tam-- wtedy piękne często
piętrowe budynki' szkolne ta-kież
Domy Ludowe praż spół
dzielnie mleczarskie Kasy
Stefczyka Kółka Rolnicze
Spółki maszynowe Kbła go-spodyń
Koła młodzieży Ze
społy teatralne sportowe
ehory orkiestry itp?
To „wszystko nie było je
szcze powszechne Jednak iuż
zyskało prawo obywatelstwa
na wsi polskiej Były rejony
w Polsce gdzie wsie współ-zawodniczyły
z sob"a'' nie tylko
by te wszystkie instytucje
były ale też by wyniki ich
pracy' wypadły ha ich ko
rzyść- -
To co napisałem nie odno-si
się do wsi w' Wielkopolsce
bowiem tam wieśniak stał du
żb wyżej Niejeden nie wstyd-ziłby"
się zaprosić do siebie
farmera kanadyjskiego! On
choć stał najwyżej miałby
najwięcej praw db narzeka-nia
ponieważ został odcięty
od bardzo dobrego rynku zby
tu jakim były Niemcy
Muszę "na zakończenie do-a- ć
że nie sa to rzeczy wy-czytane
7: książki z gazety haź 7 nnowiaajiia Wiflzia-lor- n
-- vcif n'° tylko z opścińca lnź 7 Tryiafni Błem ww-"otr-- 7
wi_p" v'"i i downów Wi
działem również Wsie które
oprócz szkoły nie miały-- - Je-szcze
innych zdobyczy
WZOREM
przedsionku
Zbawicielem!
%
iiW dla nowoprzybyłych i nie to-lerowania
w swych szeregach
jakiejkolwiek dyskryminacji
w odniesieniu do tych elemen
tów" nie wrosłych jeszcze ca-łkowicie
w życie gospodarcze
i społeczne Kanady — kraju
który postanowili oni uczynić m
swą nową ojczyzną m
łych jak i Kanady by stośun a
Jest niewątpliwie zarówno
w interesie tych nbwoprzyby wf ki te ułożyły się jaknajlepiej
i by ci "nowi Kanadyjczycy"' }fe nie mieli powodu do twierdze I nia zenie są oni traktowani (W
ze sprawiedliwością której rVi
mieli prawo się spodziewać fi
a
w demokratycznym kraju do &
rozbudowy i zamożności któ- - xi
rego przyczyniła się ludność
różnorodnego pochodzenia 'M
europejskiego 1 azjatyckiego
GZY NASTĄPI ZANIK SPO-ŁECZEŃSTWA
ŻYDOW-SKIEGO
W POLSCE?
Całkowity zanik żydów po-lskich"
jako" "społeczeństwa"
pmrrziyiewjsidzoyśwcaionwy egjoes' tw'p'rzePzolslocne W
dyński "Times" "w korespo-ndencji
własnej z Warszawy
Pismo wyraża przekonanie Es
że zanik instytucji społeczeń tM
!&] stwa żydowskiego nastąpi iv
następstwie masowej emigra-cji
I
do Izraela jaka ma się
wkrótce rozpocząć na podsta
wie porozumienia zawartego [i
mięazy jei Avavem 1 warsis
wą "W ramach tej emigracji
żydzi syjoniści i ortodoksyjni
opuszczą" Polskę zaś pozosta-ną
mFl
tylko tacy żydzi którzy
bądź 'to są już dawno silnie
związani z społeczeństwem p
poisKim 1 nie mają więpuw
społeczeństwem żydowskim-Te-:
dwie grupy które pozosta
nąw'Polsce — zdaniem kores B pbndenta "Times" — zaasy-miuj- ą
się wśródPolaków i nie
będą" ha przyszłość stanowili m
odrębnej masy narodowej
-'-'T-imes"
zaznacza że w od i
różnieniu od niektórych in
nych' krajów Europy Wschód
niej" rząd Polski w Warszawie
uważa za niesłuszne stosowa
nie polityki zakazu emigracji
do Izraela Element syjon-istyczny
i uświadomiony naro
dowo stanowi duży odsetei £ ludności żydowskiej w Polsce' Iw a gdyby został' zmuszony 'do
pozostania w kraju wpływa'
by ujemnie na innych żydów n
z punktu widzenia kierown-ictwa
I
komunistycznego Co
więcej jest to element klasy m
s-- s średniej która nie ma przy-szłości
IĘ
w kraju i stanowi-ź- " 1
dlo niezadowolenia i fermem
tus ~
---- - Vi Pismo ' oblicza że około 10-00- 0 %
"żydów polskich zmieniło mI po yojnie swoje nazwiska J
"zerwało' stosunki z ins©1 w1
żydami i swoją własną ypt i
clnńn'n Anóln' Cn-nT1- 1 73" i
tnidnieni w administracji
rządowej i w- - różnych innych te?
zawodach i uważają się W w k
Polaków i nie mają nic wspol
nego z sprawami żydowsK':
mi Inna warstwa żydowi'3-5kładająca-sie"- z
-- rolników i jo
botników "posługuje sie J
szczę"1 : językiem -- ydowskim '
prawdopodobnie będżią si?
nim posługiwała vr przv'szl?T:
ści alę stanowi liczebnie w
Dokończenie -- ńastr- 5--?l