Nase Novine, June 02, 1982

              £"-"- Г W џ V'i '.W i1 " '' --v
' "I I '
r
I f
2- - NASE NOVINE, April 14, 1982.
Bob Roe no konferenciji POPIS STANOVNlSTVA 1981 .
STANOVNlSTVO KANADE, PROVINCIJA I TERITORIJA
i
Novoizabrani ontarijski "leader"
NDP, Bob Rae, sazvao je konferen-cij- u
za etnicku Stampu, u zgradi
parlamenta.
U svom sazetom govoru izneo je
osnovne ta6ke iz svog govora o
multikulturi koji je odrzao 2. novem-br- a
1981. godine.
Prenosimo delove tog govora u
kojima je naro6ito istaknut nov
pristup primene zakona o multikul-turi,
ukljudujuci i etni6ku Stampu
koji treba da omoguci nacionalnu,
rasnu, jezi6ku i ekonomsku ravno-pravno- st
svih etnickih grupa
Kanade.
— Mi smo nacija koju su formirali
emigranti iz Engleske i Francuske
kada su osvojili naSu zemlju. Kasni-j- e
su dosli emigranti razli6itog
porekla i "dozidivali naSu nacional-nu
zgradu".
— Kada su, pre prvog svetskog
rata, moji dedovi doSli iz Skotske u
Kanadu, Toronto, i uopSte Ontario
bili su drugafiiji nego danas. Biti
Kanadanin zna6ilo je biti britanskog
porekla.
— Nasa emigrantska politika tih
godina bHa je izrazito rasisticka.
— Emigriranje Kineza, na primer,
bilo je potpuno zaustavljeno 1924.
godine. Covek samac je odlazio u
Kinu da poseduje familiju i vracao se
u Kanadu na posao. Kao Clan
Parlamenta, pomazem јоб uvek da
se deca takvih kineskih famiiija
sjedine sa njihovim roditeljima u
Kanadi.
— Danas je izgled Ontaria drama-tiCn- o
izmenjen, ali se ta promena
nerado priznaje. Ogromna je nerav-nopravno- st
u raspodeli privilegija i
moramo priznati da Kanadani anglo-saksonsk- og
porekla Jos' uvek uzivaju
najvecu тоб i privilegije.
— Oni koji imaju vecu vlast i ve6u
mo6, ne samo da imaju bolje
poslove, da su ekonomski bolje
osigurani, da imaju ve6e obrazova-nj- e,
ve6 oni kontroliSu pristup
ostalih na privilegovane pozicije koji
oni sami uzivaju. Oni kontroliSu sve
medije i postavljaju kriterije o
kulturnim vrednostima. Kao demo-krats- ki socijalista, smatram da mul-tikulturaliz- am treba ubaciti u kon-tek- st
problema neravnopravnosti.
— NaSa zajednica nije samo
multikultuma, ona je i multirasna.
Tu 6injenicu moramo vrednovati da
bismo se mogli bolje razumeti.
Folklorni multikulturalizam ne moze
da pomogne fundamentalnoj borbi
protiv neravnopravnosti. Moramo
graditi vertikalno i horizontalno
mozaik naSe nacije. A to znafii da se
Bob Rae
menja osnova dosadasnjeg progra-m-a
naSe vlade, da se menja dosa-dasnj- a
ideja o tome sta znaci biti
Kanadanin.
— Novu naciju predstavljaju dva
zajednicka jezika, engleski i fran-cusk- i,
ali se mora imati stalno u vidu
prisustvo svih drugih rasa, jezika i
kultura kao vitalnih faktora za doka-zivan- je
kanadskog identiteta. Nova
nacija treba da zna6i ne samo
iScezavanje diskriminacije, ve6 i
garanciju za podjednaka prava na
obrazovanje, posao, pozicije i nad-gradnj- u.
— Jezik je mod. Obrazovanje je
moc. Ekonomska sigurnost je moc.
Posao je mod. Da bi naSa nova
nacija postala realnost, moramo se
angazovati u svakom od navedenih
domena.
— Preko 50% Torontljana govore
druge jezike, a ne engleski, kao
matemji. Statistika iz 1980. pokazu-j- e
da je preko 6etiri miliona Kanada-n- a
nepismeno, u pogledu sposob-nos- ti
za rad.
— Tradicionalno emigranti su
dobijali najteze i najnize pladene
poslove. Takode su prvi otpuStani sa
posla, manje su imali mogudnosti
da preko unija imaju obezbeden
posao, da se mogu usavrSavati i
napredovati u poslu.
— U novom ustavu osnovni zakon
treba da rasvetli multikultumu i
multirasnu prirodu nove Kanade.
U skladu sa gornjim izlaganjem,
Bob Rea je izrazio zelju i nadu da na
sledecoj konferenciji za Stampu
пебе biti razlike izmedu etnicke i
druge, tzv. kanadske Stampe, jer ce
svi biti zajedno.
Published every Wednesday by: YUGOSLAV CANADIAN PUBLISHERS INC., 119
Spadlna Ave., Toronto, Ont.M5V 2L1.Telefon: 593-502- 5
IZDAVACKl SAVET: MUo§ Grublt, Vojin Grbld, Josip Kova6i6, Slanko Mutdeka,
Miiona Bozii, Mca Juri&6, Ana Ourovid, Lepa flanoWc, Borlslav NeSkovic,
Rozalila Divjakovii, Duro Maljkovli, Ivan Pribanid, Mile ВаЦак, lllja Bubalo, Pavao
Radmanlt, Boia Pavkovld, Ostoja Kova6evi6, Viktor Arar, Duian Stanar, Millian
Petrovid, John Soverinski, Luis Gregurac, Mate SiauS, Martin Karavanid, Paul
Ku6lni6, Ivan Boban, Peko Dmitrovli, Mllica Miuchln, A. Gerlach, Leo Bacich.
REDAKCIJSKI K0LEGIJUM: Vladislav Gacic fGlavni i odgovornl urednlk), Stiepan
MI0S16 (druStveno-politl6k- a pltanja), Daniel Plxiades (drustvena pltanja i
knjizevnost), Katarma Kosti6 (poezlja I aktuelne teme), Jelena Gavrllovii (literatura
I umetnost za decu), Bosko Mladenovic, Anka Nozinli.
STALNI DOPISNICI: DuSan Putnik (Chicago), Margaret Stardevlc (L03 Angeles),
Boio Spadek (New York), Frank Fudurid (Vancouver),
Josip Stanlc - Stanios (Rim, ItalIJa).
SPECIJALNI SARADNICI: Prof. Vladislav Tomovii (nauka I druStvo), Prof. Ivan
Dolenc (Slovenska Koruika I kulturna publlclstika u Americl), Anxon Kostolec
(reportaze I pride Iz uselenl6kog zivota).
DOPISNICI IZ JUGOSLAVIJE: Dr. Mlrko Markovic, Luka MarkoviC, Petar KurtiC,
Milos Kordid, Aleksandar Clric, Strahinla Maletic.
FOTOREPORTERI: Srdan Bodic, Aron Koen, Jordan Vasiljevid. IZ JUGOSLAVIJE:
M. Vasiljevic — Lilo
Subscription: S20.00 per year. (First Class Mail extra). Single copies 50 cents.
Advertising rates on request. Second class Mail Registration NO. 0378
"Nase novino" Maze arledom. Pretplata Iznosl $20.00 godlsnje; pojedini
primerak 50 centl. CJene oglasa na znhtjev. "Naie novme" su naslodnik
"Jedlnstva", komo su prethodill listovi "Novosti", "Srpskl Glasnik", "Edinost"
"Slobodna Misao", "Pravda" i "3orba", kao i "Narodnog Giasnika" i orugih
naprednih llstova koji su mu prethodill u Sjodlnionirn Drzavama.
Province Aerntory Population Percent Change
1976 1981 196 1981
Canada 22.992,604 24,343,181 b9
Newfoundland bb 72b b67,68l !8
Prince Edward Island 118 229 122.b06 3 6
Nova Scotia 828,b71 847,442 ?3
New Brunswick 677, 2b0 696,403 2 8
Quebec 6 234,44b 6.438.403 3 3
Ontario S.264.46b 8.626,107 4 4
Manitoba 1,021,606 1.026,241 0 b
Saskatchewjii 921,323 968,313 b 1
Alberto 1.838 037 2.237.24 218
British Columbid 2.466.608 2.744,46 113
Yukon 21,836 ?3 1b3 6 0
Northwest Territories 42.609 4b, 41 4
STANOVNlSTVO GRADOVA
Rank 1981 Rank 1976(1) Population Percent Change
1 Toronto 1 2,803.101 2.998 94 0
2 Montre.il 2 2,802,547' 2.828,349 0 9
3 Vancouver 3 1,166,348 1.268.183 8
4 Ottawa Hull 4 693.288 717,98 3 6
b Edmonton 6 b56,270 6b 0b 18 1
6 Calgary 9 471,397 b92,43 2b
7 Winnipeg b 578,217 584.842 12
8 Quebec 7 542,158 b6,0b 6 3
9 Hamilton 8 529,371 542.09b 2 4
10 St Catharines Niagara 10 301,921 304, 3b3 0 8
11 Kitchener ц 272,158 287,801 5 8
12 London 12 270,383 283.668 4.9
13 Halifax 13 267.991 ' 277,72 3 6
14 Windbor 14 247,582 246,110 —06
lo Victoria lb 218,250 233 481 0
16 Regma 17 151,191 164.313 8
1 St. John's 18 145.400" 154.820 6 b
18 Oshawa 19 135,196 154 21 14 1
19 Saskatoon 20 133.793-- ' 154 210 lb3
20 Sudbury 16 157,030 149 923 --- 4 b
21 Chicoutimi Jonc.uierc 21 128.643 13b 12 .) 1
22 Thunder Buy 22 119.253 12139 18
23 Saint John 23 112.974 114 048 10
24 IroisRivieies 24 106 031- - 111453 bl
(1) Based on 1981 area
- — adjusted figures due to boundary changes.
Nezadovoljsfvo omladine
Toronto ima viSe nezaposlenih i
nekvalifikovanih mladih radnika
nego ijedan drugi kanadski grad.
Njihovo nezadovoljstvo raste. Moglo
bi do6i i do nereda kakvi su se proSle
godine dogodili u Engleskoj. Zavisi
od mjera koje ce vlasti i kompanije
poduzeti da ih zaposle.
To je zakljudak komisije Metropo-litansko- g
Toronta i Ontarijskog sek-retarija- ta
omladine, koja je ispitala
raspolozenje 500 mladica i djevoja-k-a.
Predsjednik komisije je raniji
predsjednik Skolskog odbora opcine
York H. Wolman.
Komisija tvrdi da je neraspoloze-nj- e
mladih ogromno i da se
povecava.
Ispitivani su uputili razne prigovo-r- e
Skolama i kompanijama koje se
U London u je odrzan sastanak
medunarodne organizacije lijednika
za spredavanje nuklearnog rata
(International Physicians for Preven-tion
of Nuclear War), koja je
osnovana prije dvije godine u Sjed.
Drzavama. Prisustvovali su delegati
iz Sjed. Drzava, Sovjetskog Saveza,
Britanije i 28 drugih zemalja. Oni su
zatrazili da se odmah obustavi
nuklearno naoruzanje, jer "nema
lijeka za medicinske posljedice nuk-learnog
rata"
Na satanku je гебепо da bi
"ograniceni" nuklearni rat u Evropi
ostavio 170 milijuna mrtvih, a 150
milijuna bi bilo ozledeno.
"Moderno oruzje masovnog unista-vanj- a
imalo bi tako monstruozne
posljedice da ljudski um ne moze da
dokuci", rekao je zapadno-njemac- ki
lijecnik Horst-Eberhar- d Richter.
"Naivno je misliti da se ncsto ne
moze dogoditi zato sto je nezamisli-vo"- .
ne brinu o njihovom polozaju.
Spomenuli su da se 16 provincijal-ni- h ministarstava brinu da nadu
zaposlenje studentima u toku Ijetnih
mjeseci, ali niSta se ne poduzima da
uposli one koji su ve6 napustili
Skole.
Komisija je zakljufiila da je neza-posle- na omladina kriva za porast
zlo6instava.
Komisija vjeruje da ce nezaposle-n- a
omladina nepovoljno djelovati na
druStveni zivot, prouzrokovati
mnoge probleme i pove6ati rasnu
napetost.
Nezaposlenost ne zahvaca samo
omladinu vec i sve ostale slojeve.
Upravo je objavljen podatak da javnu
pomoc u Torontu sada prima 26.136
porodica i njihov broj se povedava za
930 mjese6no.
U svojoj izjavi ovi doktori kazu:
"Mi smo jednoglasno zakljudili da
bi nuklearni rat prouzrokovao bes-primjer- nu
katastrofu prouzrokujuci
unistenje evropske civilizacije.
"Medu onima koji bi prezivjeli
posljedice eksplozije, pozara i radi-jacij- e,
mnogi bi dozivjeli produzenu
agoniju i sporu smrt. Mnogi bi
podlegli ozledama za koje se nece
modi dobiti medicinska pomoc.
Glad, epidemije i fizidka napetost
bili bi neizbjezivi...
"Radioaktivna zarazenost zahvatila
bi velika prostranstva i zagadila
biosferu. Prirodni zastitini sloj
ozona oko zemlje mogao bi biti
ostecen, sa nepredvidenim poslje-dicam- a
za sve oblike zivota i sam
opstanak ljudske vrste. U najmanju
ruku, drustvena, kulturna, environ-mentaln- a
i medicinska steta trajala
bi generacijama".