Nase Novine, July 26, 1978

              r.
Hi
Si
hfcl!
R
®
Postoje pesnlci koji veoma brzo i lako
steknu priznanje I popularnost. Ima, medu-ti- m,
takvih koji na tu Cast moraju da бекаји
i da u njoj uzivaju sporije. Neocohjen u
potpunosti, komentarlsan uglavnom frag-mentar- no,
ljudski nenametljiv a stvaraladki
agilan, Nikola Drenovac je dospeo do svoje
sedamdesete godine zivota i pete decenije
knjizevnog rada. Za dug I naporan put, od
nemlla do nedraga, od bogoslova I raspopa
do pesnika i revolucionara, nije uvek dobi-ja- o
odgovarajuca priznanja. Ipak, zadub-Ije- n
u vlastiti ideal zivotnog humanlzma i
poruku koju je pronoslo ostajao je uvek "uz
sebe I pesmu".
Vec na prvim stazama iivljenja i pevanja
Drenovac je razumeo odnose medu ljudlma
I drustvenim porecima, Potekao od slro-maSn- ih
predaka, sa plodnlh I Siroklh srem-ski- h
polja, gledao je na svet s podozrenjem
all i zeljom.da ga osvaja. Pa ipak, snaga
unutraSnjeg optimizma i stremljenja da se
u f ivotu I pesmi bude mislonar istlne, prav-d- e,
dobrote I odgovornosti, noslla ga je
poput vihora. Najpre "revnosni hrlS6anin"
koji veruje da se zlo medu ljudlma moze
"uniStitl molltvom", on je krenuo putem
socijalne revolucije koja ga je dovela do
pravog cilja. Boravak u Americl od 1942-194- 7.
godine i tamoSnja aktivnost u Srp-sko- m
napredn'om pokretu, kao i uredivanje
napredjiog srpskog lista "Slobodna геб",
zna6ili su preobrazaj: on se osvedoCio
pesnikovim povratkom u zemlju, posle
rata, I njegovim aktivnim delovanjem kao
druStvena i umetniCka N6nost.
Svojim poetskim delom, u ilvotu misli i
osedanja, kazivanja i pesnICkih poruka,
Nikola Drenovac belezi nekoliko faza u
kojima se prirodnim zrenjem llcnostl
menja i poezlja, njeno bice. Na samom
poCetku pesnik romantlcnlh tonova, zapu-ce- n
u teme koje tuma6e svet i zalazu se za
njegov preobrazaj (Tkanje tame I snova,
1932, Lice u lieu, 1935), metafiziiki I bibllj-skMisponira- ne,
on se u narednoj, amerlC-koHa- zi
menja, postajucl drustveno i isto-rijs- ki
odredeniji: DrenovCev lirski iskaz
sadadoblja revolucionami akcenat; pesnik
shvata nemlnovnost dljalekt!6ke misli vre-me- na
I poput mnogih naSlh pesnika i earn
кгебе u nove dane ruSedl na putu "sve
nebeske i zemaljske" idole. ("Mi dolazl-mo- ",
1946, Amerika). N
sBps '''i'mH
zKmiffl
шшм№
us
m6ч,Ш&W.tf'S'. , ' jiV&Af If . АГ1Ж Oss'j' ' ' V.y.'.VttS S s S " r V.' i tf " fSV.'r' V f r У ft s
uwmivxtmm
Nikola Drenovac
U zbirkama koje 6lne jezgro njegovog
pesnlfikog opusa (Nezvani gost, Glas tre-6eg- a,
Jevandelje po meni, Marija Magda-len- a
I Trinaestl apostol) zapaza se kom-pletn- a
poetlka Nikole Drenovca. Ona nudl
ceo njegov iivot. Humanizam i altrulzam,
sumnje i dileme, jezu I stravu nad sudbl-nam- a
ljudske egzistenclje — I, ponajviSe,
pesnikovo sladostraSce u ljubavl, Pesnik
hedonist, Drenovac je bio I ostao poklonlk
svega Sto je zdravo i vitalno u zivotu: strast
I uzivanje u zivotnlm zadovoljstvima,
osobina su duha ovog pesnika.
Drenovceva ljubavna lirlka Cinl kontrast
patrljarhalno-ldillCno- m praznoslovlju o ze-- ni
I njenoj lepoti. Druk6lje гебепо, Dreno-vac
je pesnik zdrave Culne ljubavl, pesnik
moderne seksualnostl koji, ne prikrlvajuci
sve ono sto je Intimno i ljudsko medu polo-vim- a,
ljubav izmedu muSkarca i zene
tumafii kao nau6nik ("Sve krpe svucl"). I
upravo zbog toga, za njegovu ljubavnu
poezlju se s punim pravom moze re6i da
doseie gornju granicu "fiiste erotike", one
koja se suprotstavlja "religijskim fantomi-.ma- ".
A to je proslavljanje punog zivota i
erosa ("Otkad sam робео da vollm, otad
osecam da 2lvim"). To je 6einja za uilva-nje- m
u ljubavl, bez obzira Sto se u torn
uiivanju "I gresl" ("Ljubavlju zivlm, zbog
ljubavl greSIm").
Naravno, ako se u brojnim zbirkama
U okviru sveCane proslave 400-godiS- nji
ce smrtl Jurja JulIJa Klovlca vellkog rene-sansn- og
mjnljaturiste rodenog u Grlfanl-m- a
u Vinodolu, ovih je dana u Zagrebu
otvorena prigodna izloiba a zatlm odrian
znanstveni skup. Taj skup o Jurju Jullju
Klovibu nije bio samo odavanje nuznog
postovanja uspomeni na vellkog umjetnlka
nego je I prilika da se dire, dublje i novije
progovorl o njegovoj izuzetnoj pojavl.
Juraj Julije Klovid, osobnl prijatelj
Michelangela I El Greca, autor slavne
knjizlce minijatura iz njujorSke blblloteke
Morgan, jedan je od umjetnlka koji doista
zasluzuje superlative. Ve6lna pisaca koji
д
tefie dalje, 1978) sve je dobilo Izraz celine,
preglednostl [potpunosti. Najboljl pesni6-k- l
trenucl ovd'e su glasovlto zapisani: oni
nude plodnost pesnlkove pedesetogodls-nj- e
2etve, vrelo ilvotnlh nadahnuda, mlado
I umiveno bistrom vodom sa kladenca. U
ovim stihovima zaSume "dozrele vlatl"
pevanja I dozivanja "ovog sveta", бије je
spokoj i mir, zablista osmeh nad danima
koji su minuli all i radost sto se "mnogo
toga prozivelo, osetllo I saznalo". Molda je
vrhunaciakvog pesnICkog saznanja Dreno- -
Nastavak sa st. 6
— Сигурно сум слушнп. Ho
дали сте слушнале вие дека и
овде, во Торонто постојат ма-кедонс- ки
фолклорни групи што
го негуваат изворниот фолклор.
Во градов, 2 години работи ма-кедонс- ки
ТВ програм, и полека
но сигурно ги форсираме маке-донски- те
изворни песни, итоа
точно ониа со кои насекаде во
светот не преставувате и за кои
сте ненадмашив лидер.
— Рака на срце за признатото.
Благодарам. Јас осеЈсам големо
задоволство што во овој најго-ле- м
македонски град надвор од
границите на Македонија £ути
македонскиот фолклор. Познато
ми е дека традицијата на извор-нит- е
македонски песни под ова
поднебје ја темели Перса Гинев-ск- а. Таа е моја долго годишна
другарка, пријателка, пријател-к- а
на целата моја фамилија. Mo-j- ot
покоен татко (Тодор Бошков)
особено ја сакаше. Тој пред 15
години во Радио Скопје, заедно
со Миле Коларов со голем енту- -
Juraj Julije Klovi6:veliki majstor minijature
ou jjiocaii u riuvicu ugiavnom se dlvlla
umljedu njegove ruke, koja je bila sposob-n- a
u tehnici akvarela ostvarltl gotovo
nepojmljlvijaj llkovnog mikro svljeta. No,
bit Klovl6eve umjetnostl nlje'u toj manje
vise tehnidkoj stranl njegova miniiaturlstl- -
бкод talenta. Bit Je u origlnalnom profllu
Klovi6eva duha, u mehanlzmu Klovitfeve
mikrovlzlje.
Proslavu, koja se odriavala u Zagrebu I
Grlzanlma, organlzirala je Jugoslavenska
akademijaznanosti I umjetnostl IzZagreba
u euradnjl s op6inom Crikvenlca, Institu-to- m za povijest umjetnostl I DruStvom za
zaStitu kulturne baStine i prlrode Vinodola.
JE PRE 2 GODINE OTVORILA SVOJE PREDSTAVNISTVO U TORONTU
401 BAY STREET, SUITE 1703
DA Bl POMOGLA BR2EM I SOLIDNIJEM BANKARSKOM POSLOVANJU IZMEDU
JUGOSLAVIA I KANADE.
SLANJE NOVCA, OTVARANJE DEVIZNIH STEDNIH RACUNA I OSTALIH
BANKARSKIH USLUGA SLOBODNO POVJERITE NASOJ BANCI S TIME DA
VISINU KAMATA ODREOUJETE SAMI, OVISNO OD NACINA RASPOLAGANJA
NOVCA NA KOJI ODOBRAVAMO:
— Za ulogfe po videnju 7,5%
— Za uloge preko 1 godinu 9%
— Za uloge preko 2 godine 10%
Stednim ulogom po videnju (do jedne godine) moieto raspolagati u svako doba po
svojoj ioljl i potrobi. ,
y
Bilo б!о da Vas Intereslra u pogledu garancije, Isplata VaSih uloga, prlplslvanja
kamata (na koje se placa nlkakav porez), prava raspolaganja od strono osoba koje
VI ovlastite I slldno, slobodno nas KONTAKTIRAJTE BEZ IKAKVIH OBAVEZA na
telofon:
362-260- 56
Truditl demo se da Vam pruilmo prvorazrednu uslugu, onakvu kakvu VI od nas
o£eku]ete.
SVIM naSim StediSama, zemljacima Sirom
OVE VELIKE ZEMLJE 2ELIMO SVE NAJBOLJE
U 1978 GODINI! fasahanka- -
I 1 rtViAtt f A '
, . flV,)T
Vac ispoljio u jednoj od najvrednljlh pesa-m- a
njegove poezije, li pesml "Peema!'.,
Zlve6l 2lvot coveka I umetnlka predanog
druetvenlnl zblvanjlma I umeini6kim voka-cijam- a,
Nikola Drenovac je nekada I danas
neprekidno bio mlsionar humanosti I
pobornik, istlnsklh vrednosti 2ivota u pro--4
teku. Zato Je njegovo bogato pesni6ko delo
sa6uvalo sveilnuj aktuelnost, mada o torn
delu jos nije Iskazan potpunl sud. Dreno-vac
je pesnik zivota i snage koji pripada
plejadl naslh "jasnlh I jednostavnlh maj-sto- ra
stiha". Voja Marjanovic
("Poirtlka")
qj
зијазам точно на тие изворни
песни, Перса ја пратеа на кавели.
— Институтот за фолклор во
Македонија регистрирал 68,000
македонски народни песни. Кол-к- у
ова културно богатство е реа-лизира- но
од уметници -- еачи како
вас?
— Во подем е нова генерација
интерпретатори на македонски
народни песни. Особено во пос-лед- но
време се јавнја разно разни
пеачки фолклорно-уметничк- и со-став- и,
групи. Во Македонија
играат и пејат пове£е од 100 ре-номира- ни
културно уметнички
друштва. По истата насока тво-ра- т
и неколку десетини слободни
уметници индивидуалци, како на
пример јас.
— Од вашата генерација умет-ниц- и
пеачи ги изгубивме за секој
пат. Дали имате уште сили за
пеење? До кога мислите песната
да ви биде ваш прв другар?
— Многу ми е жал што повеке
ги нема Никола Бадев, Никола
Автовски, КараГуле и Кирил
Манчевски. Но јас не умирам
брзо (Васка се смее). На лицето
немам ни еден набор, можеби ке
живеам и пове£е но најмалку fce
пеам барем уште 50 години!
— Вашиот покоен татко Тодор
Бошков беше голем уметник на
кавели. Често ве пратеше при
изворните песни. Кој е сега ваша
прва "сенка"? Дали има доста
во Македонија кавелџии?
— Co смртта на таткоми
многу изгубив, и татко и умет-ни- к. Но во Македонија сеуште
доволно има кавелџии, станда-ре- н
немам.
— Има и други категории
песни. Особено се приатни за
слушаље градските, староград-скит- е,
патриотските, свадбар-скит- е,
жетварските... Зарем ос-ве- н
изворните никакви други не
сакате?
— Ги сакам сите. Но реков,
најмногу изворните а можеби на
ниво со нив и патриотските.
Како од срца ги пеам нив. Цела-т- а
им се предавам, а пбнекојпат
знам дека е песна, со стотнци
пати сум ја пеела, но жалта ме
надвладува очите ме нздаваат,
солзам. Знаете, тоа се чуствител-н- и
песни. Кога ги пеам мислам
дека од себе по малку се оддол-жува- м
на македонските херои.
— На позорница, пред маке-донск- а
публика надвор од Маке-дониј- а,
за кои песни најмногу
добивате аплаузи?
— Запишете, и во Македонија
и надвор од неа за песните: Има
ли уште кој што не зкае чива е
земја Македонија, Таки Даска-ло- т, Кога Јане падна на Пирин
планина, Песните за Гоце, Ти
земјо наша Македонијо, Таму
долу крај Белото море, земјо
македонска и други.
— Имате ли порака до Маке-донцит- е
во Америка?
— Никој пат да не ја ставаат
во втор план македонската пес-н- а. Кога ја пеат, таа ги потврду-в- а
да бидат тоа што се.
ПЕТАР ГИНЕВСКИ