000349a |
Previous | 2 of 8 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
nr l1" u mWMfmŁ Ilir HM 'fif STfŁ 2 "ZWIĄZKOWIEC" PAŹDZIERNIK (October) Sobota 19 1957 Hf i (- -' i wESSl IhjSj #Fr a StfiCiŁ' l 'E-K- H' rt'P i mw ti 't # Ir1 n W'" i fij iTf f 1 I- - " H ml M i i li ' łi¥ "V fc r wj-- fi I" fó&S 1 Mdliii i M f łłJj-tJ- j i 'Sit łrf ftl!~fr ł t " ! 1' ' i --3 " ! j'3 as" "Mj- - i iAjt'rjri?m ''j&fSitilr-- ' fW T fArt — '5 T J jt-f'r- Vi t 1 dl ] V f " ' 1'" ~-'- T Kf łt _n i-J_ł- PVj il' ' " li V " 'li--l - ' M-J- It r V HM ' i- -n #- - " ' J(J- - l (''"- - " "V- - - ? r I 1 „- - 7 " --ł~-F- — ' w i-- i J'-- 3 1 -- 1 T --JI fil " V ŁliL ! tli li ił — Prtoled for erery Wedneeday n4 Batertfłj fcH 7 ( "Związkowiec" (The Allianccr) lei LE f-24- f2 POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED Organ Związku Polaków w Kanadzie wydawany przez Dyrekcję Pruową Ułdtkłcr F Olosowikl - Kler Drukarni J Mazurkiewicz Kler Adm R PRENUMERATA Roczna w Kanadzie $450 W Stanach Zjednoczonych Półroczna $275 i innych krajach Kwartalna $150 Pojedynczy numer 1475 Queon Street West — Toronto Ontario Authorised as Second Class Mail Post Offict Department Ottawa Próba sil na Bliskim Wschodzie Turcja stała się głównym celem obstrzału sowieckiego Nie po raz pierwszy zresztą Po państwo to sięgała carska Rosja a następnie kilkakrotnie i sowiecka Kiedy pierwsze próby bol-szewickie opanowania Turcji spełzły na niczym nastąpił Krótki okres dobrych sąsiedzkich stosunków Dyktator Turcji Kemal PaMa późniejszy Ataturk twórca nowoczesnego państwa po-trafił znaleźć płaszczyznę współpracy ze Stalinem Turcja była jedynym państwem kapitalistycznym które korzystało nawet z sowieckiej pomocy gospodarczej a jednocześnie mogło sobie pozwolić na najostrzejszy kurs wobec komunistów Nielegalna partia płaciła obficie krwią za każdą próbę działalności Komu-nistów wieszano publicznie na placach miejskich ale rząd po-zostawał w najserdeczniejszych stosunkach z ich mocodawcami w Moskwie Ta sielanka trwała do września 1939 r Gdy ZSRR jako wspólnik Niemiec hitlerowskich uderzył na Pohkę a następnie przeprowadził podział wschodniej części Eu-ropy na porząclku dziennym znalazła się również Turcja Pod-czas gdy wezwani do Moskwy wzorem osławionych konferencji 11'illera w Berchtesgadcn z przedstawicielami innych państ eu-ropejskich ministrowie Łotwy Litwy i Estonii przyjęli dyktat moskiewski przedstawiciel Turcji odmówił Moskwie nie udało się mimo grou i naciSKOW uzysKac oaz w cieśninie Łaiiranti- - cbini nni ci mlriphc cnipialnurth nr7ruiloiAu TllrrMIi nr?P7 pnłv I czas zachowała ścisłą neutralność W Ankarze znajdowały się zarówno przedstawicielstwa dyplomatyczne i wojskowe mocarstw zachodnich jak i ZSRR oraz państw bloku niemieckiego Turcja nie uległa ani późniejszym naciskom Niemiec ani tez Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych Kilkakrotnie w czasie wojny przedstawiciele obu walczących stron usiłowali naUonić Turcję do zmiany stanowiska i Turcja konsekwentnie odmawiała Sta-nęła dopiero po stronie zwycięzców — nie biorąc zresztą udziału w wojnie — gdy losy zmagań zostały przesądzone Rząd sowiecki miast okazać Turcji wdzięczność że w okre-sie najgioźniejszym dla niego po utracie nieomal wszystkich porlów na Morzu Czarnym nie przepuściła floty niemieckiej ani też nie zlakomila się się na kęsek sowiecki wystąpił wkrótce po zakończeniu działań wojennych z wnioskiem odebrania Tur-cji części terytorium i uzyskania specjalnych przywilejów w cieśninie Dardanelskiej Stalin jednakże przecenił swoje wpływy na Zachodzie nie przewidział reakcji jaką wywoła Mocarstwa zachodnie stanęły solidarnie po stronic Turcji podtrzymując jej opozycję w sto-sunku do zadań sowieckich W następstwie tego powstała tzw doktryna Trumana deklaracja nieograniczonej pomocy gospo-darczej i militarnej dla Turcji oraz Grecji gdzie Moskwa wywo-łała w międzyczasie powstanie Odtąd Stany Zjednoczone prze-jęły bezpośrednią pieczę nad niepodległością i bezpieczeństwem Turcji Skierowano tam zespoły instruktorów wojskowych ol-brzymie ilości sprzętu wojennego oraz hojne dostawy czysto gospodarcze Turcja powołała pod broń około 500000 obywateli Utrzymanie tak wielkiej armii w państwie którego ludność wy-nosi około 22000000 połączone jest z olbrzymimi wprost ofia-rami Są one jednak niezbędne stanowią cenę wolności i nie-podległości Stosunki sowiecko-turecki- e uległy oczywiście zaostrzeniu Nastąpił okres gróźb ale gdy nie odniosły one skutków zapa- nowała złowroga cisza Turcja zbliżyła się do Jugosławii która od polowy 1948 r uznana została jako wróg numer 1 ZSRR oraz Grecji Zawiązano Pakt Bałkański sojusz polityczno-militarn- y jako zabezpieczenie przed sowiecką agresją Po śmierci Stalina ujawniła się w Moskwie tendencja odprę-żeniowa Jednocześnie z dyskretnymi ofertami pod adresem Ju-gosławii i Grecji skierowane zostały podobne oferty do Turcji Moskwa wyrzekła się roszczeń terytorialnych wobec tego pań-stwa nic występowała z żądaniami specjalnych przywilejów na-tomiast nalegała na zerwanie sojuszu z mocarstwami zachodni-mi na wystąpienie' Turcji z Paktu Atlantyckiego Gdyby Anka-ra ustosunkowała się życzliwie do propozycji sowieckich wów-czas wypadki rozwinęłyby się inaczej Turcja stałaby się bazą wypadową ZSRR dla Bliskiego Wschodu Moskwa zdołała poczynić znaczne postępy w komunistycz-nej Jugosławii może pochwalić się nieznacznymi sukcesami w Grecji natomiast w Turcji poniosła pełną porażkę dyplomatycz-ną Wypad na BI Wschód przez to państwo nie udał sie Trzeba było sięgnąć po nowego sojusznika Jak wiadomo stał się nim Egipt a następnie Syria Z żadnym z tych państw Rosja nie posiada wspólnej gr"-nic- y od Syrii dzieli ją Turcja I stąd właśnie koncentryczna atak na to państwo Moskwa uważa ponadto Turcję za najbar-dziej wysuniętą zachodnią bazę wypadową na południowe te-reny ZSRR W tych warunkach unicestwienie względnie podpo-rządkowanie sobie Turcji jest kapitalnym wręcz dla ZSRR za-gadnieniem Jeśli nie można państwa tego pozyskać to należy go zniszczyć Moskwa oraz jej arabscy soiusznicy zastosowali wobec Tur-cji wiele wypróbowanych metod Hitlera tez twierdził ze Czechosłowacja zagraża Niemcom że Benesz zmierza do wywo- łania wojny światowej a tylko on Hitler pragnie pokoju Chrusz-czo- w sięgnął do hitlerowskiej taktyki zakładając iż uda mu się zastraszyć świat i bez jednego wystrzału opanować tak Tur-cję jak swego czasu Hitlerowi udało się zagarnąć Austrię Czechosłowację Kłajpedę Dziś jednak wiadomo ze kapitulacja wobec Hitleia nic ura-towała świata przed katastrofa wojenną i dlatego też nic ma obawy by powstała myśl kapitulacji wobec Chruszczowa Nale-ży pizypuszc7ac ze nasttca Stalina bluffuje szantażuje gd jest wysoce nieprawdopodobne by Moskwa mimo dużej siły mi-liLirn- ei jaką w tej chwili posiada ważyła się na rozpętanie tizceiej wojny światowej Przywódcy bolszewiccy doskonale zda-J- 1 sobie sprawę z tego ryzyka wiedzą o wysoką stawkę to-czyłaby sie gra I dlatego należy sadzić ze gra moskiewska skoń-czy się na tym snmvm co w październiku 1939 roku Turcii zczyc należy żelaznych nerwów i wy t zżymania polztycznego nacisku ICoEbief a Uranium City w Saskatchcwan przeżyło niezwykłą uzoczvtość Viola MacMillan mężatka lat 54 olwoizyła kopalnię indy uranowej zwanej Lako Cinch Mines Ltd Trzech ministiów kopalnictwa (z prowincji Saskatchcwan Biytyj-skie- j Kolumbii i Noweqo Brunsz-iku- ) mc licząc delegatów prawie z wszystkich kopalń i dużej ilości widzów było świadkami kiedy diobnej budowy kobieta rozbiła butelkę szampana o urządzenia nowej kopalni Nic nie byłoby tym dziwnego gdyż kobiety bardzo często otwiera-ją rożne budynki "poświęcają" statki (o ile poświęceniem można nazwać rozbicie butelki z szampa-nem przy spuszczeniu statku na wodę) przecinają wstęgi wstępu na wystawy itd W tym wypadku spiawa wyglądała trochę inaczej Vinla MacMillan to mc artystka filmowa ani żona sławnego pohty- - K Frlkke Ten jak $600 10f! prospektor która znalazła pokład rudy urano-wej i wybudowała kopalnię Zainteiesowama piospektoiskie wykazała w latach dwudziestych Nie bojąc się komarów czarnych muszek i innych plag wyruszyła do buszu na poszukiwanie począt-kowo złota Wkrótce przekonała się ze lepiej opłaca się produkcja podstawowych metali więc rczpo-częł- a szperać za nimi Oprócz od-wagi Viola posiadała również i szczęście Udało się jej znaleźć pokłady podstawowych metali Nie zaniedbując prospektorstwa zało-żyła pięć spółek kopalni rudy litu i innych metali Co więcej stanęła na ich czele jako kierowniczka W 1954 r zdecydowała się na za-łożenie Cinch Lakę Mines Ltd Znajomi kręcili płowann gdy się o tym dowiedzieli a mąz odradzał jak mógł Już dwie spółki próbowały eksploatować w tym miejscu rudę uranową i splajtowały Viola się jednak uparła A że na unór ko ka której odstępuje się zaszczyt! biety me ma lekarstwa więc ko-"poświęcen-ia" To prospektorka palnią powstała (Korespondencja własna "Związkowca") Rzym we wrześniu Zeszłoroczne Międzj narodowe Targi Poznańskie były wybiciem okna na świat Goście zagraniczni stali się przed zakończeniem wy-stawy mimowolnymi świadkami walki ludności z poprzednim reży-mem wspartym o czołgi sowieckie walki rozpaczliwej o wolność i chlcb A potem przyszedł paździor- - nik polski październik który wpra wił w zdumienie świat Szary oby watel krajów zachodnich zaczął się coraz żywiej zaciekawiać tym co zachodzi w Polsce a czego nie mógł pojąć tak łatwo Do kraju naszego zaczęli napły-wać korespondenci zagraniczni Nie mówimy o tych co pisali według nakazów i wzorów propagandy ko-munistycznej bo ci zresztą mieli od dawna prawo przebywania w Polsce i widzieli w niej wszystko przez różowe okulary Mamy na myśli sprawozdawców pism nieza-leżnych którzy początkowo z wiel-kim tylko trudem po tygodniach oczekiwania na wizę dostawali się do Polski na krótko zresztą bo im z reguły wiz nie odnawiano Koresponedncje wysłanników włoskich zaczęły się ukazywać nie-regularnie ale coraz częściej w różnych poczytnych dziennikach tutejszych wywołując z miejsca bardzo duży oddźwięk Nie możemy ich tu wymienić wszystkich Z najciekawszych z tego okresu wspomnijmy tylko o artykułach zamieszczanych przez poważny or-gan mediolański "Corriere delia Sera" pióra Piero Ottone Po dłuż-szym pobycie w Moskwie Ottone w drodze powrotnej odetchnął pierw-szym świeżym powietrzem Zacho-du już w Wilnie skąd przez War-szawę udał się do Poznania gdzie trafił na pamiętne wypadki z koń-ca czerwca ub r Właśnie w na-szym kraju odczuł on głęboko du-cha świata zachodniego Reportaże Ottone i wielu innych autorów traktowały bardzo pozytywnie z rzetelnością i z dużą dozą sympa-tii rzeczy zaobserwowane w Polsce na przestrzeni ostatniego roku Po zakończeniu tegorocznych Międzynarodowych Targów Po-znańskich a więc dopiero od lipca począwszy zaczęły się ukazywać na łamach rozpowszechnionego i wy-chodzącego w kilku wydaniach po-południowych w stolicy i w całym kraju "Giornale d'Italia" korespon-dencje Giorgio Lilii Latino pod wspólnym tytułem "Wyspa na czer-wonym oceanie za żelazną kurty- - ną' Była to długa seria kilkunastu wręcz rewelacyjnych artykułów które porywały czytelników żywo-ścią barwnością i bezpośrednio-ścią obserwacji a przy tym stano-wiły one próbę głębszej analizy procesów zachodzących w obec-nym przełomowym okresie w Pol-sce Sposobem ujęcia rozlicznych aspektów i przemian w życiu na-szego narodu korespondencje te-go utalentowanego i wszechstron-nego dziennikarza przerosły wszyst-ko co dotychczas w tutejszych dziennikach było o Polsce napi-sane Cykl kilkunastu obszernych arty-kułów drukowanych w odstępach parudniowych pizez wiele tygodni wywołał żywą dyskusję i olbrzymie zainteresowanie Jak zwykle w rzeczach publikowanych "na raty" ktoś kto przeczytał pojedynczy ar-tykuł mógłby odnieść może jedno-stronne przciysowane wiazenie generalizując je na cały kraj Ta uwaga nasuwa się w związku z opisami restauracji z tańcami jak w hotelu Bristol w Warszawie al-bo przyjęć u dyplomatów Nieste ty szaia rzeczywistość jest całkiem odmienna kraj nie bawi się w ten sposób Wstęp jednak do każdego Cinch Lakę Mines znaidują się między dwoma najbardziej znany-mi kopalniami w 1'ołnocnoj Ame-ryce — Eldorado i Gunnar Bliż-sze badania okazały że intuicja ją nie zawiodła Kopalnia produko-wać będzie do 110 ton rudy urano-wej którą przejmować będzie "El-dorado" Viola MacMillan nie jest biedną kobietą Na prospektorce i kopal-niach dorobiła się znacznego ma-jątku dlatego sfinansowała nową kopalnię całkowicie z dochodów pięciu swoich spółek Kopalnia ko-sztowała bagatelkę bo tylko trzy i pół miliona dolarów Mimo tak wielkiej fortuny Viola rok rocznie znika w buszu na kil-ka miesięcy Szuka dalej skarbów mineralnych Piospektorka weszła jej w krew Jeden ze starych wyjadaczy który był obecny na uroczystości otwarcia Cinch Lakę Mines rzekł "Mogę umrzeć spokojnie1 Widzia-łem juz kobiety zaangażowane w polityce w prasie przemyśle a obecnie nawet w kopalni rudy ura-nowej Chyba nie czeka na mnie już żadna niespodzianka!" artykułu nawiązywał pnezornie do tematu ogólnego a zresztą znako- - mita większość przeczjtała 14 ko- - lejnych korespondencji tak jak się nade wszystko europejskość Pola-czyt- a odcinki porywającej choć ków i kraju "Europa" jako sjm- - tragicznej opowieści Autor zaczął swe reportaże od zobrazowania sytuacji politycznej a więc kontrastów między syste-mem po natohńskim i dążącym niepohamowanie do wolności ndro- - dem który 7achował przj tym zdu- - mającą trzeźwość i umiar be- - dąc świadomy fatalnej pozycji geo-politycznej kraju i zaciśniętych dokoła kleszczy sowieckich Z du-żą wnikliwością przedstawione zo-stały na tle straszliwej ruiny go-spodarczej i nędzy problemy eko-nomiczne i rozbieżności interesów między państwem-monopolist- ą w stanie prawie bankructwa i nową zrywającą się do życia inicjatywą prywatną która swą przedsiębior-czością i rozmachem spieszy pań-stwu na pomoc Znakomity jest obraz „proletariackich" działaczy partyjnych rozbijających się sa-mochodami i posiadających wille ludzi którzy nigdy nie zaznali ciężkiej pracy i znoju praw dziw e- - go proletariatu ale ktoiych jest za to pełno po urzędach i na fa-brykach bawiących się w restau-lcicjac- h i na bankietach i których prawdziwy robotnik znieść nie mo-że i nazywa ich bufonami Wysubtelniony w atmosferze sztuki i kultury zachodniej Lilii Latino dał rzeczową oce-nę krytyczną Pałacu Kultury i Nauki i scharakteryzował uczu-cia jakie żywi ludność Warszawy która musi znosić tę ohydę opła-coną zresztą w każdej cegle w każ-dym kamieniu oraz potem własnej pracy i jakby dla naigrawania się nazwaną darem Stalina To oczywiście nie wyczerpuje te-matów poruszonych przez kores-pondenta "Giornale d'Italia" Każ-dy z nich ujęty głęboko i na pod-stawie źródłowych informacji wy-raża też żywą sympatię dla wszyst-kich sfer społecznych naszego kra-ju a może szczególnie dla ludzi pracy z wyjątkiem kelnerów Nie też poświęconego I opi-kobiec- ie w sać" Za- - "Pomówcie au-trzyma- my się obszerniej teraz gdy wygody tylko nad tym co Lilii Latino na-- i pisał o postawie moralnej narodu oolskieeo ' S- s- Nowy kurs poskromił bezpiekę zniknęło donosiciclslwo — zauwa-ża autor Państwo przestało zaglą-dać do każdego garnka W wyniku odrodziła się inicjatywa prywatna jako źródło zarobkowania Wolno też mówić choć ta ważność słowa nie oznacza wolności prasy Ale z tej swobody szczerego wypo- - Delegatem 'odbył naj-dłuższą podróż na Zjazd był pre-zes Grupy 35 z Red Lakc p W Seidel który podróżował samo-lotem przez Winnipeg Podróży koleją nie mógłby odbyć gdyby chciał Do Red Lakę nie dochodzi bowiem żadna linia kolejowa tr Delegatem który najdłużej należy do ZPwK był J K Mazur-kiewicz z Grupy 5 ZPwK Naj-młodszym jeśli idzie o czas na- leżenia był Cz Orłowski delegat najmłodszej Grupa 40 z James-tow- n zorganizowanej w ub roku Seniorem jeśli idzie o wiek był delegat F Polak z Oshawa Ju-niorem był Zdzisław Flis obec-nie wybrany dyrektorem do Za-rządu Głównego Najwięcej w protokóle powta-iza- ć się będzie nazwisko Głogow-ski nie tylko dlatego ze redak-tor F Głogowski jest "pyskaty" i lubi ale ponieważ był i drugi Głogowski (Mieczysław) delegat Grupy 5 z West Toronto Sekretarz notował tylko nazwi-sko teraz obaj Głogowscy nic wiedzą jakie wnioski któiy z nich popierał r -- f Jeden z delegatów narzekał ze w innych organizacjach to "premierzy" nadają ordery Na iictł4}iii ziezdzie wbijano tylko "Salomonus claptus Refcrendus duptus" Wniosek o nadawanie "orde-lów- " Związkowych nie prze-szedł Jak wiadomo" ze sprawozdania ciekawy b skład delegatów 30 ze "starej Polonii" — a więc "Kolumbusow" 32 z powojennej emigracji a wiec weteranów i "dipisów" 7 urodzonych juz w Kanadzie "bebików" kanadyj-skich Coprawda dwóch z tych "bebików" J Lutz Grupa 1 i E Zarzecki — Windsor Grupa 20 mają juz skronie przyprószo-ne siwizna a dwie działaczki pa-nie K Syta i Wanda Stani-szewska sa juz mamusiami pozostałych to kawalero-wie do "wzięcia wszyscy z Grupy 7 na New Toronto Glista Edek Uba i Zdzisiek Flis W Grupie 7 jest jak sie do-wiedzieliśmy na Zjeździe juz kil wiadania się ludność korzjsta przy każdej sposobności aby w rozmo-- wach z obcokrajowcami podkreślać boi przypominany na każdym kro-ku z niestrudzonym uporem jako wyraz nostalgii i nadziei jest je-dynym hasłem wybijającym się wszędzie w nazwach w oknach itp "Zniewoleni do uczestnictwa w obozie antyeuropejskim — pisze autor — Polacy desperacko czują się Europejczykami Wykorzystują oni każdą okazję by potwierdzać swe pochodzenie europejskie i hi-storię ipomimo wszystko ich wia-rę w Europę Przypominają to so-bie zawsze w miarę jak z biegiem czasu ich oderwanie od Europy staje się coraz bardziej gorzkie przypominają to nowym pokole-niom aby nie zapomniały W żad-nym innym kraju nawet najbar-dziej europejskim nie słyszy się tyle o Europie i to z takim uczu-ciem i ze łzami w oczach Europa jest dla Polaków ich Ojczyzną Ojczyzną daleką ich nadzieją wia- - rą ludzi Zachodu i chrześcijan uznaniem ich dziejów tych o których "nowy kurs" wolałby nie wspominać " Ale jak wyjaśnia korespondent: "Mówiąc o Polsce i o Polakach mamy na myśli lud naród a nie państwo i nie przywódców partyj-nych mówimy nie o garstce komu-nistów prosperujących dzięki obec-ności czerwonej armii umunduro-wanej w Legnicy albo funkcjona-nuszó- w szpiegostwa sowieckiego po cywilu w jednej z odosobnio-nych kamienic w centrum Warsza-wy mówimy nie o natolińczykach stalinowskich pogardzanych nawet przez Rosjan i nie o szmelcu na-cjonahslyczno-komunisty-cznym ty-pu Piaseckiego których różni chle-bodawcy zuzytkowują od wypadku do wypadku nazywając ich "wor-kiem łajna" Mamy na myśli tę przytłaczającą większość ludności wszystkich stanów mówimy o anty-komunista- ch nie z przesłanek uczu-ciowych już ale tych z doświad czenia bardziej poniżającego i upo- - newrowania reżym dał upust wol- - ności słowa pomówcie z którym- - brakło artykułu ziającego aniżeli to można polskiej słowach naj- - wyższego uznania i pochwały — ciągnie dalej tor — dla ma-- jednak który nawet gadać pani Trzech Tadzio chwały jednak koiwick roiaKow spotkanym fałszów urzę-przygodn- ie komunistycznej na w świą- - usłu-teczn- y gospodarstwach rolnych: Korespondencje znajdziecie jednej osoby sprawozdawcy Iskierki ze Zjazdu ZPwEC Kiora Dy się zdobyła juz nie na stowo sonaarnosci ze z-wiązKi-em Sowieckim ale choćby na zrozu-mienie go nawet nie na-tkniemy się na odwieczną niena- - kunastu członków to urodzone w Kanadzie pokolenie Powyższą notatkę dajemy bez autoryzacji przewodniczącego który nie pozwalał na "dziele-nie" delegatów i pod groźba energicznego trzaśnięcia młot-kiem nakazał unikania podkre ślenia kto z jakiej "familii" sie wywodzi Jedynie redaktorowi upiekło się na forum przemycić te dane statystyczne TC --K Młotek był często w robocie by uspokoić gwarzących ze sobą delegatów Dziw ze ostał się w całości wraz ze stolikiem Arbo-rytow- a powierzchnia wytrzymała jednak tylko uderzenia młot-kiem i gniewne praśniecie przez jednego z delegatów te-czką z papierami w jedynym zgrzytliwym momencie na + +- - # Najruchliwszym delegatem niezawodnie p Franciszek Przybylski "swojak" rodem ze Skały a obecnie prezes Grupy 38 w Fort Frances Potrafił on pogodzić obowiąz-ki delegata i sekretarza komisji prasowej z wypadem do Brant-for- d gdzie "swoją "śpiewna" gwara oczarować Grapę 10 Pomoc więc Grupy 10 Grupy 38 na budowę Domu Pol-skiego w Fort Frances wydaje się zapewniona zjeździe kwitła łacina gdy jeden ze starych bywalców rZajatuzdmow" ycShzkozdłaożyżłe "nvioetubmyłosęsptaa-rego Gutowskiego dodałby wte-dy niezawodnie przypowiastkę "Salomonus claptus Referendus duptus " Jeśii przewodniczący po zachoruje na grypę narze- kał bowiem na panujący na sali przeciąg będzie to winą tych delegatów na szczęście nielicz-nych którzy często otwierali drzwi wyjściowe odbywając ko-lejno "wizytki" na górna' albo dolną salę W jakich celach zo-stawiamy domyślności czytelni-ków którzy znają rozkład Domu Polskiego Badani przez naszego reportera delegaci ci twierdzili że zażywali tam lekarstwa w prewencyjnych by nie za- paść na panującą w Kanadzie azjatycką grypę i2vi ggTT—g-ac- BgstTs"wawiiy?igL— IA- —%łrruTŁn —S wiść to na wybuchnie z wrzeniem reakcja na zue do ścier-piezii- a tyranię ideologiczną prze-ciw sojuszowi sprzecznemu z natu-rą Polaków "My — mówią oni — jesteśmy Europą ale otacza nas Azja która nas może zgnieść tak jak zgniotła Węgry" "Łzami przesłaniają się im oczy gdy wspominają Paryż Wie-deń czy Rzym powtarzają z uporem: "To jest świat i na-sza cywilizacja" Są gdy dowiadują się o istnieniu silnych partu komunistycznych na Zacho-dzie nie tając swego oburzenia" Lilii Latino uzupełnia powyższy opis następującą obserwacją: "Wi-dziany przez powiększające szkło własnych doświadczeń komunizm to ZSRR a to oznacza Katyń sta-linzi- m policję polityczną deporta-cje to Rokossowski nędza zacofa-nie wyzysk ekonomiczny Przy ca-łej swej szczerości nie mogą oni mniej nienawidzieć sowieciarzy od Niemców gdy mówią- - "Obawiamy się rewizjonistycznych roszczeń niemieckich w stosunku do naszych nad Odrą i Nyssą ale ufamy w przezorność Europy Z Niemca-mi zjednoczonymi moglibyśmy na z zmem odnosili się do w restauracji w pocią-- dówki "Unita" i do gu plaży wiślanej dzień innych tutejszych piśmideł na w gach Kremla su- nie ani ' miennego włoskie- - Jeśli nie ale Zjeź-dzie był zdołał dla Na i Zjeź-dzie ce- lach 1 r b pewno i kiedy nasz osłupieni ziem j wet rozmawiać ale nie będziemy I mogll odezuac slę słowem do So wietów które oderwały od nas zie-mie wschodnie i które nigdy nie przestaną czynić sobie z nas tarczy ochronnej" "Nie wierzymy też — dodają polscy rozmówcy — temu co pisze nasza prasa nie wierzymy w agresywne plany Zachodu" A z innej rozmowy notuje autor nastę-pujące stwierdzenie: "Nikt z nas prawdziwych Polaków nic jest ko-munistą Ci którzy tak twierdzą czynią to jedynie przez oportunizm serwilistów nic brak nigdy Ale propaganda to jedno a rzeczywi-stość to co innego Nie mamy spo-sobów na to zęby poinformować świat jak myśli naród polski Zróbcie to Wy za nas bo macie te możliwości i możecie to zrobić do-brze" Lilii Latino zrobił tę robotę rze-czywiście dobrze drukując praw-dę o Polsce i Polakach w serii re-welacyjnych dla czytelnika wło-skiego reportaży w dzienniku wy-chodzącym v olbrzymich nakładach w całych Włoszech Oddał on tym niemałe usługi nie tylko Polsce Artykuły jego były ze szczególną zachłannością wyczytywane przez licznych domorosłych komunistów którzy szczególnie ci ze sfer inte- - lektualnych zawsze ze sceptycy go rozjaśniły m in w głowach tu- - icjszycii marzycieli o raiu sowiec-- kim jak w niesfałszowanej rzeczy-wistości taki raj wygląda Józef Piński Najcięższą pod względem wa-gi (dosłownie) była komisja man- datowa Kto chce wiedzieć dla-czego njech spyta obecnie wy- branego organizatorem delega- ta Grupy 1 p W Terlikowskie-go T- - ł-- Niewiast na Zjeździe nie było wiele tylko szesc ale nie cuty się zagadać mężczyznom Oto co oswiactezyła pani K Góral dele-gatka Grupy 4 z Kitchener: "Mężczyźni zachowują się cza-sem gorzej jak dzieci" No cóz panowie czy nie prawda? Spy- tajcie o to delegata M +- - I red Głogowski doczekał się wreszcie pochwały kiedy po je-go przemówieniu o Śkaibach Wawelskich słuchaczka na sali zowbriąazdkaomwiczyznjaizduintgerraetsuuljuąjcąac msiuę wypowiedzi oswiadczvla "chociaż raz na jednym zjeździe powie- dział pan coś mądrego" Za cier-pliwy udział w conajmniej 8 Zjazdach i taka nagroda lepsza niz "order" T 7C -- K Na Zjeździe mogliśmy się nauczyć trochę geografii północ-nego Ontario dzięki temu ze mamy tam juz siedem grup po- łożonych na wschód zachód i pGórłunpocę 1o9dwPsoarmt ymArthPuorrt AArtwhuięrc 35 w Red Lakę 36 w Atikokan 37 w Geraldton 38 w Fort Fran-ces 39 w Kapuskasing a 40 w Jamestown Kto ciekaw gdzie to jest niech popatrzy na mapę Jeden z delegatów sugerował by Grupy te dla oszczędności wysy- łały wspólnie delegata na Zjazd ale szybko wycofał swój wnio-sek gdy dowiedział się ze pomi-mo tego iz mówi się ze Grupy te blisko są wszystkie Port Ar- thur dzielą ich odległości od siebie czasem po 700 mil X Zjazd odbywał się w pogod- nej atmosferze Nietylko dlate-go ze obrady odchodziły harmo-nijnie ale i także dlatego że były to piękne słoneczne dni złotej jesiennej pogody kanadyj-skiej Delegaci Grupy 1 twier-dzili że powodem tego głównym jest fakt ze przewodniczącym Komisji Gospodarczej Grupy 1 która czuwała nad strona orga nizacyjną Zjazdu jest p Edward Pogoda (F) KĄCIK JUBILEUSZOWY PROTOKOŁY 26 7 1941 r - iJchwL no że delegatami ZPwK konferencję prasowa kłó' ma się odbyć 25 8 1941 w sprawie Polskich Sił Zbroi nych w Kanadzie będzie ri! dakłor dr Rosiński rll "T:-- ! i admin! 1 "' Mazurkiewicz J Z polecenia Polskiej Miii! Wojskowef w Kanadie Drr! był płk B Szuszkiewicz 7j konferencję z Zarządem GłŁ l wnym i Rada Nadzorcza 7p wK w dniu 22 7 1941 r p przedstawieniu spraw i dy szej dyskusji jak tez j „" przedstawieniu statutu yjy mienione ciała Związkowe uzgodniły że o ile płk $zuSI kiewicz utworzy Komilef Współpracy z Wojskiem P0 skim złożony z wszystkich polskich organizacji w Toro-nsttoatujackieto ZpwrziąezweikdziaPłolawkówswymKanadzie chętnie wejdzie dwo niego i będzie pracował ni rzecz polskich sił zbrojnych 11 8 19'41 r odczytano zaproszenie na uroczystość „Święta Żołnierza" które o-Wdbęidnzdiesorsię O1n6-1-t7 i wsiyedreplnegiaowi w no na nie prezesa Zarządu Głównego ZPwK 11 9 1941 r Sprawozda nie z wyjazdu do Windsor na otwarcie obozu Wojska Po skiego zdał prezes Zarządu jak następuje: W pierwszym dniu odbyło się szereg konferencji z prze dstawicielami polskich orga-nizac- ji z Kanady i Stanów Zjednoczonych wieczorem zaś odbyło się otwarcie ob-ozu połączone z bankietem w którym wzięli udział: gen Duch oficerowie delegaci organizacji polskich oraz wi-ele osób z polskiego społecze-ństwa Przewodniczący banki-etu płk Arciszewski złozyl podziękowanie Związkowi P-olaków w Kanadzie i całej P-olonii Kanadyjskiej i Amery kańskiej za ofiarność na rzecz Wojska Polskiego po czym na pierwszego mówcę powolaL prezesa Zarządu Głównego ZPwK W dniu 6 września b r przyjechała grupa oficerów podoficerów i żołnierzy z o-bo- zu w Owen Sound w lic-zbie 47-mi- u w celu zwiedz-enia Wystawy Kanadyjskiej w Toronto Przedstawiciel ZP wK oprowadzał ich po wy-- ' stawie Następnie podejm-owani oni byli przez Grupę I ZPwK i Koło Polek w Domu" Związkowym przy 62 Clare-mo- nt F St 13 10 1941 r Odczytano k list Konsulatu RP w spr-awie wysyłki paczek żołni-erzom polskim w niewoli ni-emieckiej co też Zarząd Głó-wny postanowił i uzgodnił w-ysłać do Konsulatu sumę $100 by zakupiono paczki i wysi-ano przez Czerwony Krzyi polskim żołnierzom w ni-emieckiej niewoli 7 1 1942 r Apel Zarządu Głównego ZPwK do Grup Związkowych: Wiadomo wszy' stkim członkom ZPwK jak I polskim władzom ze ofia-rność Związku była najwiek- - sza czy to dla Wojska Po-lskiego w Kanadzie czy dla jeńców czy uchodźców 0-bec-nie Wojsko Polskie w Ka- -' nadzie nie potrzebuje pom-ocy finansowej lecz ochotn-ika Całą naszą ofiarność ski-erować musimy na pomoc Pfr lakom w Rosji i jeńcom w ' Niemczech Zarząd Główny przesłał już pewną sumę n te cele i prosi wszystkie Gr-upy Związkowe aby prxez nie- - go przesyłały wszelkie datki pieniężne na ten cel 21' 2 1942 r Uchwalono odstąpić jeden pokój Zarzą-- i du Głównego przy 700 Queen Street West na prowadzeni! biura informacyjno-rekrula- - cyjnego do Wojska Polskiego w Kanadzie W tym okresie jest pełni współpraca między Zwią-zkiem a Wojskiem Polskim-Delegac- i ZPwK biorą udjial w uroczystościach ""'j nych przez wojsko i na °rf wrót wojsko interesuje życiem Związku Gościem ni IV Zjeździe Gron Miodzie' TPI u Ri-anłfor-d W l'w r jest kpt J Ciepielowski Nie zalegaj z prenumeratą ReS larnie płacący czytelnik to P dziwy przyjaciel pisma i budowo czy polskości na emigracji-- "Kultura J! Numer wrześniowy rseTi m in: Mierosławski — Dva fort-epiany Ko&iałkowski — Spostrz-eżenia i uwagi Wohnout — Czytaia" w' browską i Manna Cykl Kra i: Z Jordan G- - Hr-- ling-Grudzińs- ki i 'ele ' nych ciekawych oraz ąktuai t nych artykułów czołowa pisarzy Cena zeszytku 7St 5 Do nabycia w Kscsarw "Związkowiec" 1475 Qu"J St W Toronto --if
Object Description
Rating | |
Title | Zwilazkowiec Alliancer, October 19, 1957 |
Language | pl |
Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
Date | 1957-10-19 |
Type | application/pdf |
Format | text |
Identifier | ZwilaD2000147 |
Description
Title | 000349a |
OCR text | nr l1" u mWMfmŁ Ilir HM 'fif STfŁ 2 "ZWIĄZKOWIEC" PAŹDZIERNIK (October) Sobota 19 1957 Hf i (- -' i wESSl IhjSj #Fr a StfiCiŁ' l 'E-K- H' rt'P i mw ti 't # Ir1 n W'" i fij iTf f 1 I- - " H ml M i i li ' łi¥ "V fc r wj-- fi I" fó&S 1 Mdliii i M f łłJj-tJ- j i 'Sit łrf ftl!~fr ł t " ! 1' ' i --3 " ! j'3 as" "Mj- - i iAjt'rjri?m ''j&fSitilr-- ' fW T fArt — '5 T J jt-f'r- Vi t 1 dl ] V f " ' 1'" ~-'- T Kf łt _n i-J_ł- PVj il' ' " li V " 'li--l - ' M-J- It r V HM ' i- -n #- - " ' J(J- - l (''"- - " "V- - - ? r I 1 „- - 7 " --ł~-F- — ' w i-- i J'-- 3 1 -- 1 T --JI fil " V ŁliL ! tli li ił — Prtoled for erery Wedneeday n4 Batertfłj fcH 7 ( "Związkowiec" (The Allianccr) lei LE f-24- f2 POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED Organ Związku Polaków w Kanadzie wydawany przez Dyrekcję Pruową Ułdtkłcr F Olosowikl - Kler Drukarni J Mazurkiewicz Kler Adm R PRENUMERATA Roczna w Kanadzie $450 W Stanach Zjednoczonych Półroczna $275 i innych krajach Kwartalna $150 Pojedynczy numer 1475 Queon Street West — Toronto Ontario Authorised as Second Class Mail Post Offict Department Ottawa Próba sil na Bliskim Wschodzie Turcja stała się głównym celem obstrzału sowieckiego Nie po raz pierwszy zresztą Po państwo to sięgała carska Rosja a następnie kilkakrotnie i sowiecka Kiedy pierwsze próby bol-szewickie opanowania Turcji spełzły na niczym nastąpił Krótki okres dobrych sąsiedzkich stosunków Dyktator Turcji Kemal PaMa późniejszy Ataturk twórca nowoczesnego państwa po-trafił znaleźć płaszczyznę współpracy ze Stalinem Turcja była jedynym państwem kapitalistycznym które korzystało nawet z sowieckiej pomocy gospodarczej a jednocześnie mogło sobie pozwolić na najostrzejszy kurs wobec komunistów Nielegalna partia płaciła obficie krwią za każdą próbę działalności Komu-nistów wieszano publicznie na placach miejskich ale rząd po-zostawał w najserdeczniejszych stosunkach z ich mocodawcami w Moskwie Ta sielanka trwała do września 1939 r Gdy ZSRR jako wspólnik Niemiec hitlerowskich uderzył na Pohkę a następnie przeprowadził podział wschodniej części Eu-ropy na porząclku dziennym znalazła się również Turcja Pod-czas gdy wezwani do Moskwy wzorem osławionych konferencji 11'illera w Berchtesgadcn z przedstawicielami innych państ eu-ropejskich ministrowie Łotwy Litwy i Estonii przyjęli dyktat moskiewski przedstawiciel Turcji odmówił Moskwie nie udało się mimo grou i naciSKOW uzysKac oaz w cieśninie Łaiiranti- - cbini nni ci mlriphc cnipialnurth nr7ruiloiAu TllrrMIi nr?P7 pnłv I czas zachowała ścisłą neutralność W Ankarze znajdowały się zarówno przedstawicielstwa dyplomatyczne i wojskowe mocarstw zachodnich jak i ZSRR oraz państw bloku niemieckiego Turcja nie uległa ani późniejszym naciskom Niemiec ani tez Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych Kilkakrotnie w czasie wojny przedstawiciele obu walczących stron usiłowali naUonić Turcję do zmiany stanowiska i Turcja konsekwentnie odmawiała Sta-nęła dopiero po stronie zwycięzców — nie biorąc zresztą udziału w wojnie — gdy losy zmagań zostały przesądzone Rząd sowiecki miast okazać Turcji wdzięczność że w okre-sie najgioźniejszym dla niego po utracie nieomal wszystkich porlów na Morzu Czarnym nie przepuściła floty niemieckiej ani też nie zlakomila się się na kęsek sowiecki wystąpił wkrótce po zakończeniu działań wojennych z wnioskiem odebrania Tur-cji części terytorium i uzyskania specjalnych przywilejów w cieśninie Dardanelskiej Stalin jednakże przecenił swoje wpływy na Zachodzie nie przewidział reakcji jaką wywoła Mocarstwa zachodnie stanęły solidarnie po stronic Turcji podtrzymując jej opozycję w sto-sunku do zadań sowieckich W następstwie tego powstała tzw doktryna Trumana deklaracja nieograniczonej pomocy gospo-darczej i militarnej dla Turcji oraz Grecji gdzie Moskwa wywo-łała w międzyczasie powstanie Odtąd Stany Zjednoczone prze-jęły bezpośrednią pieczę nad niepodległością i bezpieczeństwem Turcji Skierowano tam zespoły instruktorów wojskowych ol-brzymie ilości sprzętu wojennego oraz hojne dostawy czysto gospodarcze Turcja powołała pod broń około 500000 obywateli Utrzymanie tak wielkiej armii w państwie którego ludność wy-nosi około 22000000 połączone jest z olbrzymimi wprost ofia-rami Są one jednak niezbędne stanowią cenę wolności i nie-podległości Stosunki sowiecko-turecki- e uległy oczywiście zaostrzeniu Nastąpił okres gróźb ale gdy nie odniosły one skutków zapa- nowała złowroga cisza Turcja zbliżyła się do Jugosławii która od polowy 1948 r uznana została jako wróg numer 1 ZSRR oraz Grecji Zawiązano Pakt Bałkański sojusz polityczno-militarn- y jako zabezpieczenie przed sowiecką agresją Po śmierci Stalina ujawniła się w Moskwie tendencja odprę-żeniowa Jednocześnie z dyskretnymi ofertami pod adresem Ju-gosławii i Grecji skierowane zostały podobne oferty do Turcji Moskwa wyrzekła się roszczeń terytorialnych wobec tego pań-stwa nic występowała z żądaniami specjalnych przywilejów na-tomiast nalegała na zerwanie sojuszu z mocarstwami zachodni-mi na wystąpienie' Turcji z Paktu Atlantyckiego Gdyby Anka-ra ustosunkowała się życzliwie do propozycji sowieckich wów-czas wypadki rozwinęłyby się inaczej Turcja stałaby się bazą wypadową ZSRR dla Bliskiego Wschodu Moskwa zdołała poczynić znaczne postępy w komunistycz-nej Jugosławii może pochwalić się nieznacznymi sukcesami w Grecji natomiast w Turcji poniosła pełną porażkę dyplomatycz-ną Wypad na BI Wschód przez to państwo nie udał sie Trzeba było sięgnąć po nowego sojusznika Jak wiadomo stał się nim Egipt a następnie Syria Z żadnym z tych państw Rosja nie posiada wspólnej gr"-nic- y od Syrii dzieli ją Turcja I stąd właśnie koncentryczna atak na to państwo Moskwa uważa ponadto Turcję za najbar-dziej wysuniętą zachodnią bazę wypadową na południowe te-reny ZSRR W tych warunkach unicestwienie względnie podpo-rządkowanie sobie Turcji jest kapitalnym wręcz dla ZSRR za-gadnieniem Jeśli nie można państwa tego pozyskać to należy go zniszczyć Moskwa oraz jej arabscy soiusznicy zastosowali wobec Tur-cji wiele wypróbowanych metod Hitlera tez twierdził ze Czechosłowacja zagraża Niemcom że Benesz zmierza do wywo- łania wojny światowej a tylko on Hitler pragnie pokoju Chrusz-czo- w sięgnął do hitlerowskiej taktyki zakładając iż uda mu się zastraszyć świat i bez jednego wystrzału opanować tak Tur-cję jak swego czasu Hitlerowi udało się zagarnąć Austrię Czechosłowację Kłajpedę Dziś jednak wiadomo ze kapitulacja wobec Hitleia nic ura-towała świata przed katastrofa wojenną i dlatego też nic ma obawy by powstała myśl kapitulacji wobec Chruszczowa Nale-ży pizypuszc7ac ze nasttca Stalina bluffuje szantażuje gd jest wysoce nieprawdopodobne by Moskwa mimo dużej siły mi-liLirn- ei jaką w tej chwili posiada ważyła się na rozpętanie tizceiej wojny światowej Przywódcy bolszewiccy doskonale zda-J- 1 sobie sprawę z tego ryzyka wiedzą o wysoką stawkę to-czyłaby sie gra I dlatego należy sadzić ze gra moskiewska skoń-czy się na tym snmvm co w październiku 1939 roku Turcii zczyc należy żelaznych nerwów i wy t zżymania polztycznego nacisku ICoEbief a Uranium City w Saskatchcwan przeżyło niezwykłą uzoczvtość Viola MacMillan mężatka lat 54 olwoizyła kopalnię indy uranowej zwanej Lako Cinch Mines Ltd Trzech ministiów kopalnictwa (z prowincji Saskatchcwan Biytyj-skie- j Kolumbii i Noweqo Brunsz-iku- ) mc licząc delegatów prawie z wszystkich kopalń i dużej ilości widzów było świadkami kiedy diobnej budowy kobieta rozbiła butelkę szampana o urządzenia nowej kopalni Nic nie byłoby tym dziwnego gdyż kobiety bardzo często otwiera-ją rożne budynki "poświęcają" statki (o ile poświęceniem można nazwać rozbicie butelki z szampa-nem przy spuszczeniu statku na wodę) przecinają wstęgi wstępu na wystawy itd W tym wypadku spiawa wyglądała trochę inaczej Vinla MacMillan to mc artystka filmowa ani żona sławnego pohty- - K Frlkke Ten jak $600 10f! prospektor która znalazła pokład rudy urano-wej i wybudowała kopalnię Zainteiesowama piospektoiskie wykazała w latach dwudziestych Nie bojąc się komarów czarnych muszek i innych plag wyruszyła do buszu na poszukiwanie począt-kowo złota Wkrótce przekonała się ze lepiej opłaca się produkcja podstawowych metali więc rczpo-częł- a szperać za nimi Oprócz od-wagi Viola posiadała również i szczęście Udało się jej znaleźć pokłady podstawowych metali Nie zaniedbując prospektorstwa zało-żyła pięć spółek kopalni rudy litu i innych metali Co więcej stanęła na ich czele jako kierowniczka W 1954 r zdecydowała się na za-łożenie Cinch Lakę Mines Ltd Znajomi kręcili płowann gdy się o tym dowiedzieli a mąz odradzał jak mógł Już dwie spółki próbowały eksploatować w tym miejscu rudę uranową i splajtowały Viola się jednak uparła A że na unór ko ka której odstępuje się zaszczyt! biety me ma lekarstwa więc ko-"poświęcen-ia" To prospektorka palnią powstała (Korespondencja własna "Związkowca") Rzym we wrześniu Zeszłoroczne Międzj narodowe Targi Poznańskie były wybiciem okna na świat Goście zagraniczni stali się przed zakończeniem wy-stawy mimowolnymi świadkami walki ludności z poprzednim reży-mem wspartym o czołgi sowieckie walki rozpaczliwej o wolność i chlcb A potem przyszedł paździor- - nik polski październik który wpra wił w zdumienie świat Szary oby watel krajów zachodnich zaczął się coraz żywiej zaciekawiać tym co zachodzi w Polsce a czego nie mógł pojąć tak łatwo Do kraju naszego zaczęli napły-wać korespondenci zagraniczni Nie mówimy o tych co pisali według nakazów i wzorów propagandy ko-munistycznej bo ci zresztą mieli od dawna prawo przebywania w Polsce i widzieli w niej wszystko przez różowe okulary Mamy na myśli sprawozdawców pism nieza-leżnych którzy początkowo z wiel-kim tylko trudem po tygodniach oczekiwania na wizę dostawali się do Polski na krótko zresztą bo im z reguły wiz nie odnawiano Koresponedncje wysłanników włoskich zaczęły się ukazywać nie-regularnie ale coraz częściej w różnych poczytnych dziennikach tutejszych wywołując z miejsca bardzo duży oddźwięk Nie możemy ich tu wymienić wszystkich Z najciekawszych z tego okresu wspomnijmy tylko o artykułach zamieszczanych przez poważny or-gan mediolański "Corriere delia Sera" pióra Piero Ottone Po dłuż-szym pobycie w Moskwie Ottone w drodze powrotnej odetchnął pierw-szym świeżym powietrzem Zacho-du już w Wilnie skąd przez War-szawę udał się do Poznania gdzie trafił na pamiętne wypadki z koń-ca czerwca ub r Właśnie w na-szym kraju odczuł on głęboko du-cha świata zachodniego Reportaże Ottone i wielu innych autorów traktowały bardzo pozytywnie z rzetelnością i z dużą dozą sympa-tii rzeczy zaobserwowane w Polsce na przestrzeni ostatniego roku Po zakończeniu tegorocznych Międzynarodowych Targów Po-znańskich a więc dopiero od lipca począwszy zaczęły się ukazywać na łamach rozpowszechnionego i wy-chodzącego w kilku wydaniach po-południowych w stolicy i w całym kraju "Giornale d'Italia" korespon-dencje Giorgio Lilii Latino pod wspólnym tytułem "Wyspa na czer-wonym oceanie za żelazną kurty- - ną' Była to długa seria kilkunastu wręcz rewelacyjnych artykułów które porywały czytelników żywo-ścią barwnością i bezpośrednio-ścią obserwacji a przy tym stano-wiły one próbę głębszej analizy procesów zachodzących w obec-nym przełomowym okresie w Pol-sce Sposobem ujęcia rozlicznych aspektów i przemian w życiu na-szego narodu korespondencje te-go utalentowanego i wszechstron-nego dziennikarza przerosły wszyst-ko co dotychczas w tutejszych dziennikach było o Polsce napi-sane Cykl kilkunastu obszernych arty-kułów drukowanych w odstępach parudniowych pizez wiele tygodni wywołał żywą dyskusję i olbrzymie zainteresowanie Jak zwykle w rzeczach publikowanych "na raty" ktoś kto przeczytał pojedynczy ar-tykuł mógłby odnieść może jedno-stronne przciysowane wiazenie generalizując je na cały kraj Ta uwaga nasuwa się w związku z opisami restauracji z tańcami jak w hotelu Bristol w Warszawie al-bo przyjęć u dyplomatów Nieste ty szaia rzeczywistość jest całkiem odmienna kraj nie bawi się w ten sposób Wstęp jednak do każdego Cinch Lakę Mines znaidują się między dwoma najbardziej znany-mi kopalniami w 1'ołnocnoj Ame-ryce — Eldorado i Gunnar Bliż-sze badania okazały że intuicja ją nie zawiodła Kopalnia produko-wać będzie do 110 ton rudy urano-wej którą przejmować będzie "El-dorado" Viola MacMillan nie jest biedną kobietą Na prospektorce i kopal-niach dorobiła się znacznego ma-jątku dlatego sfinansowała nową kopalnię całkowicie z dochodów pięciu swoich spółek Kopalnia ko-sztowała bagatelkę bo tylko trzy i pół miliona dolarów Mimo tak wielkiej fortuny Viola rok rocznie znika w buszu na kil-ka miesięcy Szuka dalej skarbów mineralnych Piospektorka weszła jej w krew Jeden ze starych wyjadaczy który był obecny na uroczystości otwarcia Cinch Lakę Mines rzekł "Mogę umrzeć spokojnie1 Widzia-łem juz kobiety zaangażowane w polityce w prasie przemyśle a obecnie nawet w kopalni rudy ura-nowej Chyba nie czeka na mnie już żadna niespodzianka!" artykułu nawiązywał pnezornie do tematu ogólnego a zresztą znako- - mita większość przeczjtała 14 ko- - lejnych korespondencji tak jak się nade wszystko europejskość Pola-czyt- a odcinki porywającej choć ków i kraju "Europa" jako sjm- - tragicznej opowieści Autor zaczął swe reportaże od zobrazowania sytuacji politycznej a więc kontrastów między syste-mem po natohńskim i dążącym niepohamowanie do wolności ndro- - dem który 7achował przj tym zdu- - mającą trzeźwość i umiar be- - dąc świadomy fatalnej pozycji geo-politycznej kraju i zaciśniętych dokoła kleszczy sowieckich Z du-żą wnikliwością przedstawione zo-stały na tle straszliwej ruiny go-spodarczej i nędzy problemy eko-nomiczne i rozbieżności interesów między państwem-monopolist- ą w stanie prawie bankructwa i nową zrywającą się do życia inicjatywą prywatną która swą przedsiębior-czością i rozmachem spieszy pań-stwu na pomoc Znakomity jest obraz „proletariackich" działaczy partyjnych rozbijających się sa-mochodami i posiadających wille ludzi którzy nigdy nie zaznali ciężkiej pracy i znoju praw dziw e- - go proletariatu ale ktoiych jest za to pełno po urzędach i na fa-brykach bawiących się w restau-lcicjac- h i na bankietach i których prawdziwy robotnik znieść nie mo-że i nazywa ich bufonami Wysubtelniony w atmosferze sztuki i kultury zachodniej Lilii Latino dał rzeczową oce-nę krytyczną Pałacu Kultury i Nauki i scharakteryzował uczu-cia jakie żywi ludność Warszawy która musi znosić tę ohydę opła-coną zresztą w każdej cegle w każ-dym kamieniu oraz potem własnej pracy i jakby dla naigrawania się nazwaną darem Stalina To oczywiście nie wyczerpuje te-matów poruszonych przez kores-pondenta "Giornale d'Italia" Każ-dy z nich ujęty głęboko i na pod-stawie źródłowych informacji wy-raża też żywą sympatię dla wszyst-kich sfer społecznych naszego kra-ju a może szczególnie dla ludzi pracy z wyjątkiem kelnerów Nie też poświęconego I opi-kobiec- ie w sać" Za- - "Pomówcie au-trzyma- my się obszerniej teraz gdy wygody tylko nad tym co Lilii Latino na-- i pisał o postawie moralnej narodu oolskieeo ' S- s- Nowy kurs poskromił bezpiekę zniknęło donosiciclslwo — zauwa-ża autor Państwo przestało zaglą-dać do każdego garnka W wyniku odrodziła się inicjatywa prywatna jako źródło zarobkowania Wolno też mówić choć ta ważność słowa nie oznacza wolności prasy Ale z tej swobody szczerego wypo- - Delegatem 'odbył naj-dłuższą podróż na Zjazd był pre-zes Grupy 35 z Red Lakc p W Seidel który podróżował samo-lotem przez Winnipeg Podróży koleją nie mógłby odbyć gdyby chciał Do Red Lakę nie dochodzi bowiem żadna linia kolejowa tr Delegatem który najdłużej należy do ZPwK był J K Mazur-kiewicz z Grupy 5 ZPwK Naj-młodszym jeśli idzie o czas na- leżenia był Cz Orłowski delegat najmłodszej Grupa 40 z James-tow- n zorganizowanej w ub roku Seniorem jeśli idzie o wiek był delegat F Polak z Oshawa Ju-niorem był Zdzisław Flis obec-nie wybrany dyrektorem do Za-rządu Głównego Najwięcej w protokóle powta-iza- ć się będzie nazwisko Głogow-ski nie tylko dlatego ze redak-tor F Głogowski jest "pyskaty" i lubi ale ponieważ był i drugi Głogowski (Mieczysław) delegat Grupy 5 z West Toronto Sekretarz notował tylko nazwi-sko teraz obaj Głogowscy nic wiedzą jakie wnioski któiy z nich popierał r -- f Jeden z delegatów narzekał ze w innych organizacjach to "premierzy" nadają ordery Na iictł4}iii ziezdzie wbijano tylko "Salomonus claptus Refcrendus duptus" Wniosek o nadawanie "orde-lów- " Związkowych nie prze-szedł Jak wiadomo" ze sprawozdania ciekawy b skład delegatów 30 ze "starej Polonii" — a więc "Kolumbusow" 32 z powojennej emigracji a wiec weteranów i "dipisów" 7 urodzonych juz w Kanadzie "bebików" kanadyj-skich Coprawda dwóch z tych "bebików" J Lutz Grupa 1 i E Zarzecki — Windsor Grupa 20 mają juz skronie przyprószo-ne siwizna a dwie działaczki pa-nie K Syta i Wanda Stani-szewska sa juz mamusiami pozostałych to kawalero-wie do "wzięcia wszyscy z Grupy 7 na New Toronto Glista Edek Uba i Zdzisiek Flis W Grupie 7 jest jak sie do-wiedzieliśmy na Zjeździe juz kil wiadania się ludność korzjsta przy każdej sposobności aby w rozmo-- wach z obcokrajowcami podkreślać boi przypominany na każdym kro-ku z niestrudzonym uporem jako wyraz nostalgii i nadziei jest je-dynym hasłem wybijającym się wszędzie w nazwach w oknach itp "Zniewoleni do uczestnictwa w obozie antyeuropejskim — pisze autor — Polacy desperacko czują się Europejczykami Wykorzystują oni każdą okazję by potwierdzać swe pochodzenie europejskie i hi-storię ipomimo wszystko ich wia-rę w Europę Przypominają to so-bie zawsze w miarę jak z biegiem czasu ich oderwanie od Europy staje się coraz bardziej gorzkie przypominają to nowym pokole-niom aby nie zapomniały W żad-nym innym kraju nawet najbar-dziej europejskim nie słyszy się tyle o Europie i to z takim uczu-ciem i ze łzami w oczach Europa jest dla Polaków ich Ojczyzną Ojczyzną daleką ich nadzieją wia- - rą ludzi Zachodu i chrześcijan uznaniem ich dziejów tych o których "nowy kurs" wolałby nie wspominać " Ale jak wyjaśnia korespondent: "Mówiąc o Polsce i o Polakach mamy na myśli lud naród a nie państwo i nie przywódców partyj-nych mówimy nie o garstce komu-nistów prosperujących dzięki obec-ności czerwonej armii umunduro-wanej w Legnicy albo funkcjona-nuszó- w szpiegostwa sowieckiego po cywilu w jednej z odosobnio-nych kamienic w centrum Warsza-wy mówimy nie o natolińczykach stalinowskich pogardzanych nawet przez Rosjan i nie o szmelcu na-cjonahslyczno-komunisty-cznym ty-pu Piaseckiego których różni chle-bodawcy zuzytkowują od wypadku do wypadku nazywając ich "wor-kiem łajna" Mamy na myśli tę przytłaczającą większość ludności wszystkich stanów mówimy o anty-komunista- ch nie z przesłanek uczu-ciowych już ale tych z doświad czenia bardziej poniżającego i upo- - newrowania reżym dał upust wol- - ności słowa pomówcie z którym- - brakło artykułu ziającego aniżeli to można polskiej słowach naj- - wyższego uznania i pochwały — ciągnie dalej tor — dla ma-- jednak który nawet gadać pani Trzech Tadzio chwały jednak koiwick roiaKow spotkanym fałszów urzę-przygodn- ie komunistycznej na w świą- - usłu-teczn- y gospodarstwach rolnych: Korespondencje znajdziecie jednej osoby sprawozdawcy Iskierki ze Zjazdu ZPwEC Kiora Dy się zdobyła juz nie na stowo sonaarnosci ze z-wiązKi-em Sowieckim ale choćby na zrozu-mienie go nawet nie na-tkniemy się na odwieczną niena- - kunastu członków to urodzone w Kanadzie pokolenie Powyższą notatkę dajemy bez autoryzacji przewodniczącego który nie pozwalał na "dziele-nie" delegatów i pod groźba energicznego trzaśnięcia młot-kiem nakazał unikania podkre ślenia kto z jakiej "familii" sie wywodzi Jedynie redaktorowi upiekło się na forum przemycić te dane statystyczne TC --K Młotek był często w robocie by uspokoić gwarzących ze sobą delegatów Dziw ze ostał się w całości wraz ze stolikiem Arbo-rytow- a powierzchnia wytrzymała jednak tylko uderzenia młot-kiem i gniewne praśniecie przez jednego z delegatów te-czką z papierami w jedynym zgrzytliwym momencie na + +- - # Najruchliwszym delegatem niezawodnie p Franciszek Przybylski "swojak" rodem ze Skały a obecnie prezes Grupy 38 w Fort Frances Potrafił on pogodzić obowiąz-ki delegata i sekretarza komisji prasowej z wypadem do Brant-for- d gdzie "swoją "śpiewna" gwara oczarować Grapę 10 Pomoc więc Grupy 10 Grupy 38 na budowę Domu Pol-skiego w Fort Frances wydaje się zapewniona zjeździe kwitła łacina gdy jeden ze starych bywalców rZajatuzdmow" ycShzkozdłaożyżłe "nvioetubmyłosęsptaa-rego Gutowskiego dodałby wte-dy niezawodnie przypowiastkę "Salomonus claptus Referendus duptus " Jeśii przewodniczący po zachoruje na grypę narze- kał bowiem na panujący na sali przeciąg będzie to winą tych delegatów na szczęście nielicz-nych którzy często otwierali drzwi wyjściowe odbywając ko-lejno "wizytki" na górna' albo dolną salę W jakich celach zo-stawiamy domyślności czytelni-ków którzy znają rozkład Domu Polskiego Badani przez naszego reportera delegaci ci twierdzili że zażywali tam lekarstwa w prewencyjnych by nie za- paść na panującą w Kanadzie azjatycką grypę i2vi ggTT—g-ac- BgstTs"wawiiy?igL— IA- —%łrruTŁn —S wiść to na wybuchnie z wrzeniem reakcja na zue do ścier-piezii- a tyranię ideologiczną prze-ciw sojuszowi sprzecznemu z natu-rą Polaków "My — mówią oni — jesteśmy Europą ale otacza nas Azja która nas może zgnieść tak jak zgniotła Węgry" "Łzami przesłaniają się im oczy gdy wspominają Paryż Wie-deń czy Rzym powtarzają z uporem: "To jest świat i na-sza cywilizacja" Są gdy dowiadują się o istnieniu silnych partu komunistycznych na Zacho-dzie nie tając swego oburzenia" Lilii Latino uzupełnia powyższy opis następującą obserwacją: "Wi-dziany przez powiększające szkło własnych doświadczeń komunizm to ZSRR a to oznacza Katyń sta-linzi- m policję polityczną deporta-cje to Rokossowski nędza zacofa-nie wyzysk ekonomiczny Przy ca-łej swej szczerości nie mogą oni mniej nienawidzieć sowieciarzy od Niemców gdy mówią- - "Obawiamy się rewizjonistycznych roszczeń niemieckich w stosunku do naszych nad Odrą i Nyssą ale ufamy w przezorność Europy Z Niemca-mi zjednoczonymi moglibyśmy na z zmem odnosili się do w restauracji w pocią-- dówki "Unita" i do gu plaży wiślanej dzień innych tutejszych piśmideł na w gach Kremla su- nie ani ' miennego włoskie- - Jeśli nie ale Zjeź-dzie był zdołał dla Na i Zjeź-dzie ce- lach 1 r b pewno i kiedy nasz osłupieni ziem j wet rozmawiać ale nie będziemy I mogll odezuac slę słowem do So wietów które oderwały od nas zie-mie wschodnie i które nigdy nie przestaną czynić sobie z nas tarczy ochronnej" "Nie wierzymy też — dodają polscy rozmówcy — temu co pisze nasza prasa nie wierzymy w agresywne plany Zachodu" A z innej rozmowy notuje autor nastę-pujące stwierdzenie: "Nikt z nas prawdziwych Polaków nic jest ko-munistą Ci którzy tak twierdzą czynią to jedynie przez oportunizm serwilistów nic brak nigdy Ale propaganda to jedno a rzeczywi-stość to co innego Nie mamy spo-sobów na to zęby poinformować świat jak myśli naród polski Zróbcie to Wy za nas bo macie te możliwości i możecie to zrobić do-brze" Lilii Latino zrobił tę robotę rze-czywiście dobrze drukując praw-dę o Polsce i Polakach w serii re-welacyjnych dla czytelnika wło-skiego reportaży w dzienniku wy-chodzącym v olbrzymich nakładach w całych Włoszech Oddał on tym niemałe usługi nie tylko Polsce Artykuły jego były ze szczególną zachłannością wyczytywane przez licznych domorosłych komunistów którzy szczególnie ci ze sfer inte- - lektualnych zawsze ze sceptycy go rozjaśniły m in w głowach tu- - icjszycii marzycieli o raiu sowiec-- kim jak w niesfałszowanej rzeczy-wistości taki raj wygląda Józef Piński Najcięższą pod względem wa-gi (dosłownie) była komisja man- datowa Kto chce wiedzieć dla-czego njech spyta obecnie wy- branego organizatorem delega- ta Grupy 1 p W Terlikowskie-go T- - ł-- Niewiast na Zjeździe nie było wiele tylko szesc ale nie cuty się zagadać mężczyznom Oto co oswiactezyła pani K Góral dele-gatka Grupy 4 z Kitchener: "Mężczyźni zachowują się cza-sem gorzej jak dzieci" No cóz panowie czy nie prawda? Spy- tajcie o to delegata M +- - I red Głogowski doczekał się wreszcie pochwały kiedy po je-go przemówieniu o Śkaibach Wawelskich słuchaczka na sali zowbriąazdkaomwiczyznjaizduintgerraetsuuljuąjcąac msiuę wypowiedzi oswiadczvla "chociaż raz na jednym zjeździe powie- dział pan coś mądrego" Za cier-pliwy udział w conajmniej 8 Zjazdach i taka nagroda lepsza niz "order" T 7C -- K Na Zjeździe mogliśmy się nauczyć trochę geografii północ-nego Ontario dzięki temu ze mamy tam juz siedem grup po- łożonych na wschód zachód i pGórłunpocę 1o9dwPsoarmt ymArthPuorrt AArtwhuięrc 35 w Red Lakę 36 w Atikokan 37 w Geraldton 38 w Fort Fran-ces 39 w Kapuskasing a 40 w Jamestown Kto ciekaw gdzie to jest niech popatrzy na mapę Jeden z delegatów sugerował by Grupy te dla oszczędności wysy- łały wspólnie delegata na Zjazd ale szybko wycofał swój wnio-sek gdy dowiedział się ze pomi-mo tego iz mówi się ze Grupy te blisko są wszystkie Port Ar- thur dzielą ich odległości od siebie czasem po 700 mil X Zjazd odbywał się w pogod- nej atmosferze Nietylko dlate-go ze obrady odchodziły harmo-nijnie ale i także dlatego że były to piękne słoneczne dni złotej jesiennej pogody kanadyj-skiej Delegaci Grupy 1 twier-dzili że powodem tego głównym jest fakt ze przewodniczącym Komisji Gospodarczej Grupy 1 która czuwała nad strona orga nizacyjną Zjazdu jest p Edward Pogoda (F) KĄCIK JUBILEUSZOWY PROTOKOŁY 26 7 1941 r - iJchwL no że delegatami ZPwK konferencję prasowa kłó' ma się odbyć 25 8 1941 w sprawie Polskich Sił Zbroi nych w Kanadzie będzie ri! dakłor dr Rosiński rll "T:-- ! i admin! 1 "' Mazurkiewicz J Z polecenia Polskiej Miii! Wojskowef w Kanadie Drr! był płk B Szuszkiewicz 7j konferencję z Zarządem GłŁ l wnym i Rada Nadzorcza 7p wK w dniu 22 7 1941 r p przedstawieniu spraw i dy szej dyskusji jak tez j „" przedstawieniu statutu yjy mienione ciała Związkowe uzgodniły że o ile płk $zuSI kiewicz utworzy Komilef Współpracy z Wojskiem P0 skim złożony z wszystkich polskich organizacji w Toro-nsttoatujackieto ZpwrziąezweikdziaPłolawkówswymKanadzie chętnie wejdzie dwo niego i będzie pracował ni rzecz polskich sił zbrojnych 11 8 19'41 r odczytano zaproszenie na uroczystość „Święta Żołnierza" które o-Wdbęidnzdiesorsię O1n6-1-t7 i wsiyedreplnegiaowi w no na nie prezesa Zarządu Głównego ZPwK 11 9 1941 r Sprawozda nie z wyjazdu do Windsor na otwarcie obozu Wojska Po skiego zdał prezes Zarządu jak następuje: W pierwszym dniu odbyło się szereg konferencji z prze dstawicielami polskich orga-nizac- ji z Kanady i Stanów Zjednoczonych wieczorem zaś odbyło się otwarcie ob-ozu połączone z bankietem w którym wzięli udział: gen Duch oficerowie delegaci organizacji polskich oraz wi-ele osób z polskiego społecze-ństwa Przewodniczący banki-etu płk Arciszewski złozyl podziękowanie Związkowi P-olaków w Kanadzie i całej P-olonii Kanadyjskiej i Amery kańskiej za ofiarność na rzecz Wojska Polskiego po czym na pierwszego mówcę powolaL prezesa Zarządu Głównego ZPwK W dniu 6 września b r przyjechała grupa oficerów podoficerów i żołnierzy z o-bo- zu w Owen Sound w lic-zbie 47-mi- u w celu zwiedz-enia Wystawy Kanadyjskiej w Toronto Przedstawiciel ZP wK oprowadzał ich po wy-- ' stawie Następnie podejm-owani oni byli przez Grupę I ZPwK i Koło Polek w Domu" Związkowym przy 62 Clare-mo- nt F St 13 10 1941 r Odczytano k list Konsulatu RP w spr-awie wysyłki paczek żołni-erzom polskim w niewoli ni-emieckiej co też Zarząd Głó-wny postanowił i uzgodnił w-ysłać do Konsulatu sumę $100 by zakupiono paczki i wysi-ano przez Czerwony Krzyi polskim żołnierzom w ni-emieckiej niewoli 7 1 1942 r Apel Zarządu Głównego ZPwK do Grup Związkowych: Wiadomo wszy' stkim członkom ZPwK jak I polskim władzom ze ofia-rność Związku była najwiek- - sza czy to dla Wojska Po-lskiego w Kanadzie czy dla jeńców czy uchodźców 0-bec-nie Wojsko Polskie w Ka- -' nadzie nie potrzebuje pom-ocy finansowej lecz ochotn-ika Całą naszą ofiarność ski-erować musimy na pomoc Pfr lakom w Rosji i jeńcom w ' Niemczech Zarząd Główny przesłał już pewną sumę n te cele i prosi wszystkie Gr-upy Związkowe aby prxez nie- - go przesyłały wszelkie datki pieniężne na ten cel 21' 2 1942 r Uchwalono odstąpić jeden pokój Zarzą-- i du Głównego przy 700 Queen Street West na prowadzeni! biura informacyjno-rekrula- - cyjnego do Wojska Polskiego w Kanadzie W tym okresie jest pełni współpraca między Zwią-zkiem a Wojskiem Polskim-Delegac- i ZPwK biorą udjial w uroczystościach ""'j nych przez wojsko i na °rf wrót wojsko interesuje życiem Związku Gościem ni IV Zjeździe Gron Miodzie' TPI u Ri-anłfor-d W l'w r jest kpt J Ciepielowski Nie zalegaj z prenumeratą ReS larnie płacący czytelnik to P dziwy przyjaciel pisma i budowo czy polskości na emigracji-- "Kultura J! Numer wrześniowy rseTi m in: Mierosławski — Dva fort-epiany Ko&iałkowski — Spostrz-eżenia i uwagi Wohnout — Czytaia" w' browską i Manna Cykl Kra i: Z Jordan G- - Hr-- ling-Grudzińs- ki i 'ele ' nych ciekawych oraz ąktuai t nych artykułów czołowa pisarzy Cena zeszytku 7St 5 Do nabycia w Kscsarw "Związkowiec" 1475 Qu"J St W Toronto --if |
Tags
Comments
Post a Comment for 000349a