000030a |
Previous | 2 of 8 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
t!
AKv
'lr
U
'
"Związkowiec" (The AHiancer)
Printed for every Wednesday and Saturday by
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
Organ Związku Polaków w Kanadzie wydawany przez
Dyrekcję Prasową: M Wolnlk
Redaktor F Głogowski Kler Drukarni
PRENUMERATA
Roczna w Kanadzie $600 W Stanach Zjednoczonych
Półroczna $350 i innych krajach $700
Kwartalna $200 ! Pojedynczy numer 10tf
1475 Queen Streeł West Tel LE 1-2-
491 Toronto Onr
Atrthorized as second class mail by
and for payment
odmuchy
Wiele bardzo wiele zdaje się wskazywać na to że niebawem
odbędą się wybory powszechne W prowincji Ontario nawet dwu-krotnie
gdyż w czerwcu oczekuje się wyborów do Izby Ustawo-dawczej
Wydaje się że wpierw odbędą się wybory do Izby Gmin
Izba Gmin wznowiła po miesięcznej przerwie prace w atmo-sferze
napięcia Rząd wniósł szereg projektów ustawodawczych i
rlnmnaa sin rwhłppn uchwalenia orzedłoźeń budżetowych na rok
bieżący Opozycja jednak nie jest skłonna do uczynienia tego bez sie wojsko do w zamie-przeprowadzen- ia
szczegółowej dyskusji nad wydatkami Nie mniej fz9nym zSnieceniu rewolucji
jednak rząd musi uzyskać upoważnienie do pokrywania wszystkich
bieżących wydatków Prem Diefenbaker sugerował przedłożenie
godzin obrad ale przywódcy stronnictw wysunęli różne zastrze-żenia
Liberałowie utrzymują że rząd właściwie zmierza do ukró-cenia
praw Izby Ustawodawczej przez próbę zmuszenia jej do
nadmiernego pośpiechu Jeśli zarówno wniesione projekty ustaw
są pilne jak i niewątpliwe przedłożenia budżetowe to należało
wołać wcześniej parlament i znacznie skrócić przerwę świąteczną
Wobec braku rządowej większości w Izbie Gmin procedura prac
parlamentarnych musi zostać wypracowana i uzgodniona przez
wszystkie cztery stronnictwa Niewiadomo oczywiście czy zawarty
kompromis zadowoli rząd A wówczas
Z wypowiedzi prem Diefenbakera wynika bezspornie iż
obarcza odpowiedzialnością opozycję to jest praktycznie libe-rałów
za hamowanie prac rządu Wywodzi bowiem że opóźniają
uchwalenie różnych projektów ustawodawczych itp Wolno przy-puszczać
że to oskarżenie znajdzie się na platformie wyborczej
Wskaże że miał doskonały program ale niestety opozycja uda-remniła
jego realizację
To stanowisko pozwala zakładać że rozwiązanie Izby Gmin
nastąpi raczej nie po udzieleniu rządowi votum nieufności ale po
uchwaleniu tych projektów ustaw które rząd uważa za szcze-gólnie
pilne i ważne Istniejące zaległości ustawodawcze w Izbie
trudności z uchwaleniem ich stanowić będą wóczas potwierdzenie
tezy rządowej
Wydaje się dalej że rząd nie zechce dopuścić do tego by
Izba wyraziła mu votum nieufności uważając zapewne iż osłabi
to jego pozycję po'dczas wyborów W tych warunkach należy
oczekiwać iż prem Diefenbaker uprzedzi taki oczekiwany krok
i rozwiąże Izbę
Ale kiedy? Panuje zgodny pogląd że obecna Izba Gmin nie
zdąży uchwalić preliminarza budżetowego na następny rok roz-poczynający
się — jak wiadomo — z dniem 1 kwietnia Jest
nawet mało prawdopodobne by rząd wniósł preliminarz W tych
warunkach oczekiwać należy rozwiązania Izby najdalej w marcu
czyli iż wybory odbyłyby się z końcem kwietnia 'lub na począt-ku
maja br
Stronnictwa polityczne szykują się już do kampanii wybor-czej
W poszczególnych okręgach przystąpiono już do zebrań par-tyjnych
dla wyznaczania kandydatów "Nawet kierownictwo Social-Cred- it
partii podtrzymującej dotychczas rząd opracowało już
erminarz terenowej akcji wyborczej
Nie brak i takich którzy utrzymują iż prem Diefenbaker
zaskoczy stronnictwa polityczne rozpisując wybory wcześniej ani-żeli
oczekują Naszym zdaniem jednak zdecyduje się on na rozwią-zanie
Izby w politycznej ostateczności a więc wówczas kiedy
zarysuje się możliwość odrzucenia przedłożeń rządowych Nic nie
wskazuje na istnienie jakiegoś wiążącego porozumienia między
partią rządzącą a Social-Cred- it które zapewniałoby rządowi trwa-łe
poparcie większość w Izbie a wobec tego jeśli S-- C przymu
sowy sojusznik — cofnie poparcie zmieni dotychczasowe
stanowisko to rząd musi rozpisać
i sS" i
Niewątpliwie każdego człowie-ka
można zastąpić ale to nie
znaczy jednak iż ubytek określo-nej
jednostki nie pociąga za so-bą
bardzo poważnych następstw
Nie 'jest to obrona kultu jedno-stki
Zapewne nie one tworzą
historię„ale — czy to się komuś
podoba czy nie — kształtują po-szczególne
okresy albo epizody
Naturalnie w oparciu o grono
współpracowników naturalnie
wskutek odpowiedniego UKiaau
warunków I tak jak często dro-bny
przypadek odgrywa decydu-jącą
rolę w życiu człowieka tak
jednostka w niektórych okoli-cznościach
odgrywa bardziej de-cydującą
rolę aniżeli wielotysię-czne
masy
Miast cofać się do historii po-służymy
sie przykładami z nie-dawno
minionej przeszłości i te-raźniejszości
Partia Pracy obję-ła
władzę w Wielkiej Brytanii 26
lipca 1945 r a więc wkrótce po
zakończeniu wojny Na czele rzą-du
stanął Clement Attlee który
niedawno obchodził 80 rocznice
urodzin Uważano go powszech-nie
za polityka pozbawionego
wielkiej indywidualności Ba nie-którzy
wręcz twierdzili że to
nicość W miarę upływu lat po
gląd ten radykalnie zrewidowa
no Dziś zgodnie siwieraza się
że to doskonały taktyk ostrożny
i umiejętny mąż stanu Tylko
tym jego walorom oraz wielkie-mu
taktowi i zręczności Partia
Pracy zawdzięcza utrzymanie je-dności
Potrafił utrzymać w ry-zach
i zmusić do współpracy
zwalczających się rywali jak Her
berta Mornsona i hrnestatfe-vin- a
dwóch najwybitniejszych
działaczy partyjnych dwóch da-wnych
robotników
W składzie rządu znalazł się
min młody ekonomista profe-sor
uniwersytetu w Londnie
wychowanek najlepszych uczelni
brytyjskich Hugh Gaitskell W
czasie wojny pełnił obowiązki se-kretarza
osobistego dr Hugh Dal-tonarczlon-ka
Partii Pracy mini-stra
wojny gospodarczej w rzą-dzie
koalfcyjnym Churchilla
Jakkolwiek już w 1926 r pod-czas
pamiętnego straiku górni-ków
zadeklarował sie jako socja
lista to trzymał się zdała od co- -
dziennej polityki Uzasadniał na- -
przewodniczący S Wróbel sekr
K J Mazurkiewicz Kier Adm R Frlkkł
the Post Office Department Ottawa
of postage 1 cash
ra@sie
nowe wybory lP
Hugh Gaitskell
tomiast w pismach podstawy go
spodarki socjalistycznej
uailskell nie był socjalistą ty-pu
europejskiego Marsk nie był
dlań ani autorytetem w dziedzi-nie
politycznej ani w gospodar-czej
Marksizm był mu całkowi
cie obcy Nawet dawne zasady
socjalizmu brytyjskiego — fa-bianiz-mu
— przeorał dostosowu-jąc
je do zmieniających
się warunków
Odpowiedzialną tekę ministra
energii w rządzie Attlee objął
dopiero zimą 1946 r kiedy za-wiódł
stary działacz związkowy
i partyjny Shinwell Na tym sta-nowisku
przeprowadził nacjona-lizację
kopalń elektrowni
Kiedy Hugh Dalton pierwszy
kanclerz skarbu' rządu Partii
Pracy popełnił pewną niedy
skrecję ujawniająctreść budżetu
przed przedstawieniem' go w
Izbie Gmin ustąpił ze swego sta-nowiska
na miejsce jego miano-wany
został Sir Stafford Crips
ieden z najbardziej znanych po-lityków
lei partii A kiedy ten
wskutek choroby ustąpił Attlee
mianował Gaitskella kanclerzem
skarbu powierzając mu najwyż-sze
stanowisko w rządzie
Zmarły ubiegłego raku Aneu- - nn tieyan Który od wczesnei
młodości czynny był w Partii
Pracy wychowanek związku
Powstanie Styczniowe - pryzmat
Powstanie styczniowe byłoi
trzecia od rozbiorów — i ostat-- 1
nia na wielka skale przed 1918dległosciowej ale mm sądzili
udziału
swoje
ciągle
r — mamiesiacją zDrojną na-rodu
polskiego domagającego
się normalnych warunków roz-woju
tj niepodległości
Pierwsze powstanie Kościusz-ki
w 1794 r było protestem
przeciwko drugiemu rozbiorowi
który nastąpił po odrodzeniu się
państwa po przez reformy a
przede wszystkim uchwaleniu
konstytucji majowe]
Drugie powstanie listopadowe
1830 r wybuchło po długich la-tach
gwałcenia przez Rosję libe-ralnej
konstytucji nadanej Kró-lestwu
Polskiemu przez Alek-sandra
I w roku kongresu wie
deńskiego Bezpośrednim jed
nak powodem była uzasadniona
obawa że car Mikołaj zmusi pol--
belgijskiej
Trzecie powstanie wreszcie w
styczniu 1863 r wybuchło po
długim terrorze mikołajewskim
tłumiącym wolność i prawa na-rodowe
Po tym okresie nastąpi-ła
pewna "odwilż" po przegra-nej
przez Rosję wojnie krym-skiej
oraz wstąpieniu na tron
Aleksandra II Dał się wówczas
mocno odczuć powiew idei li-beralnych
wzbudzających na-dziei
nie tylko w Rosji ale i
w Królestwie Ponadto w latach
1858-5- 9 nastąpiło oswobodzenie
prawie całych Włoch spod rzą-dów
austriackich dokonane przy
walnej pomocy wojsk francus 1 kich cesarza Napoleona III
Nie dziw więc że w Króles-twie
panowało wrzenie i niepo-kój
które krystalizowały sie po-nownie
w dążenie do odzyskania
niepodległości
Spoglądając wstecz mimowol-nie
zadajemy sobie te same py-tania
które trapiły dziadów na-szych:
czy to było warto? Czy
rozwój narodowy nie byłby ko-rzystniejszy
bez nich?
Różnie na te pytania w prze-szłości
odpowiadano w zależnoś-ci
od przekonań politycznych
zależnie też od zmienionej sytu-acji
Polski Już przed rozbiora-mi
kiedy Polska ulegała prze-możnym
wpływom Rosji istnia-ły
dwie szkoły myśli politycznej:
— współpracy z Rosją z jednej
strony a zwalczania jej wpły-wów
w oparciu np o Prusy z
drugiej
Szkoły te reprezentowały dwie
wielkie rodziny magnackie:
Czartoryskich i Potockich Jesz-cze
po rozbiorach książę Adam
Czartoryski za młodu przyjaźnił
się z carem Aleksandrem I łu
dząc sie nadzieją że car czynami
da wyraz swym ideałom liberał- -
nym przychylnym dla Polski1
Niestety car od swych idei mło
dosci odszedł v książę Adam sta-nął
w 1830 r po stronie powsta-nia
a po jego upadku został
największym przywódca Emi-gracji
górników błyskotliwy i porywa-jący
mówca rzecznik skrzydła
radykalnego określił kiedyś
Gaitskella jako najdoskonalej
funkcjonującą maszynę rozumo-wą
Ale był on w rzeczywistości
czymś znacznie więcej
Mimo swojego pochodzenia i
wykształcenia podobnie jak At-tlee
Sir Stafford Cripps dr Dal-ton
Harold Wilson związał się
bez reszty z ruchem robotniczym
z jego polityczną organizacją:
Partią Pracy Kiedy w 1955 f
po ustąpieniu Attlee wysunięto
jego kandydaturę na przywódcę
rozpoczęła się zażarta wojna W
pierwszym rzędzie pretendował
o to stanowisko Herbert Morri-so- n
zasłużony działacz doświad-czony
polityk Ubiegał się
też przedstawiciel radykalnego
skrzydła młodszy 'o ponad 10 lat
od Morrisona ale również wy-wodzący
się z dclów organizacyj-nych
Bevan Zwyciężył jednak
Gaitskell najmłodszy wśród nich
wiekiem i stażem partyjnym
Mniej czarujący i porywający
mówca aniżeli Bevan ale za to
bardziej rzeczowy Stanął na cze-le
partii w bardzo trudnym dla
niej okresie kiedy groził rozłam
z Drawa i lewa Nie ulegało wąt
pliwości że zbliżające sie wybo-ry
znowu zakończą się klęską
Gaitskell podjął się trudnego
zadania zjednoczenia partii Nie
szukał zaostrzenia ale złagodze-nia
Na kolejnych dorocznych
zjazdach partyjnych umacniał
swoje stanowisko zacierał roz-bieżności
zdobywając coraz
szersze poparcie Zrewidował
program gospodarczy i politycz
ny Potrafił zdobyć zaufanie Be
vana i jeso zauszników Znajdo-wał
sie nieraz w sytuacji wreiiz
beznadziejnei I tak no kiedy
kongres partyjny przed trzema
laty wypowiedział sie za jedno
stronnym rozbrojeniem nuklear
nym Gaitskell oświadczył iż bę-dzie
z ta katastrofalną uchwalą
walczył I dokonał swego Po ro
ku uchwałę te przekreślono W
polityce zagranicznej był rzecz- -
niKiem szerokiej współprac}- - On
to wystąpił min z planem neu
tralizacji Polski Czechosłowacji
iiemiec i Węgier proponuiac
jednocześnie wycofanie wojsk
cudzoziemskich "z tego obszaru
ugii Gaitskell -- nowoczesny socjalista
Wielu Polaków po 1831 roku
nie zrezygnowało z walki niepo- -
iż jest beznadziejną że trzeba
się pogodzić z rządami rosyj-skimi
Nastrój ten "pogłębił się
w niektórych kołach ziemiań-skich
po rzezi galicyjskiej 1848
r kiedy to władze austriackie
podjudziły chłopów na panów
aby w ten sposób zapobiec gotu-jącemu
się powstaniu które
miało współpracować z szykują-cym
się powstaniem w zaborze
pruskim
Skutki rzezi były jeno krwa-wym
potwierdzeniem tego co od
dawna już głosili demokraci A
mianowicie że bez uwłaszczenia
chłopów naród nie może być
zjednoczonym i na tyle silnym
aby zrzucić własnymi rękami o-kupa- cję zaborców
Ale miała i rzeź galicyjska e-c- ha odmienne W tym samym
roku ukazał sie protest margra-biego
Wielopolskiego piętnują-cy
monarchię habsburską za
zbrodnię przeciw szlachcie pol-skiej
i apelujący do cara Miko-łaja
o protekcję List ten był
zagranicą drukowany w języku
francuskim
Do powstania styczniowego
stanął znów naród mimo upad-ku
poprzednich Z punktu woj-skowego
szanse były bez porów-nania
gorsze niż dawniej
I tak stosunek sił w 1794 r
przedstawiał się 30000 żołnierzy
polskich przeciw 100000 wysta-wionym
przez Rosie i Prusy:
powstanie trwało 8Vś miesięcy
W 1830-3- 1 r wojsko polskie do-skonale
wyćwiczone liczyło ok
36000 żołnierza i 100 dział do
czego doszło wiele tysięcy ochot-ników
Stosunek sił był jednak
1:10 mimo tego powstanie to
trwało przeszło 10 miesięcy
W roku 1863 Królestwo włas-nej
armii nie posiadało Była to
ze strony polskiej wojna party-zancka
Oddziały były uzbrojo-ne
w kosy i strzelby myśliwskie
Te mierne siły jednak mierząc
sie z regularnym wojskiem 400
000 żołnierzy walczyły przez 14
miesięcy!
Po upadku powstania przy-szedł
okres ostrej samokrytyki
która całą tradycje powstaniową
uznała za "nierealna" i starała
się ją ośmieszyć Głoszono że
naród potrzebuje spokoju dla
odbudowania sił że przyszłość
leży w rozwoju ' przemysłowym
i politycznym pod berłem Rosji
Na przełomie XX' stulecia Str
Narodowe pod kierownictwem
Romana Dmowskiego wystąpiło
z programem autonomii dla Pol'
ski w ramach imperium rosyj- -
SKiego wraz jednaic z ponów- -
nym odrodzeniem dążeń do nie
podległości sformułowanych
przez PPS ktorei przewodzi
wówczas Józef Piłsudski i odzy-skaniu
niepodległości nastąpił
zwrot w ocenie zrywów narodo-wych
a z nimi powstania stycz-niowego
Oddano cześć potędze
Plan ten przedstawił w Izbie
Gmin 19 grudnia 1956 r
Na ostatnim kongresie partyj-nym
zaskoczył wszystkich swoim
stanowiskiem wobec wniosku o
przystąpieniu Wielkiej Brytanii
do Wspólnego Rynku Ostro ata-kując
rząd oświadczył że jeśli
państwa Wspólnego Rynku nia
uwzględnią interesów rolnictwa
brytyjskiego oraz powiązań gos-podarczych
z Brytyjską Wspól-notą
Narodów to Wielka Bry-tania
nie powinna przystąpić
Zapowiedział iż gdyby rząd 'po-stąpił
inaczej wówczas Partia
Pracy gdy dojdzie do władzy
nie uzna tego układu
Wybory uzupełniające wyka-zały
iż wpływy Partii Pracy wzro-sły
Gaitskell zdobył sobie pow- szechne uznanie i mir Nawet
najbardziej ostrożni komentato-rzy
polityczni utrzymywali że
pod jego kierownictwem Partia
Pracy w następnych wyborach
które najdalej powinne się od
być w połowie przyszłego roku
odniesie walne zwycięstwo z
zatem stanie on na czele następ-nego
rządu brytyjskiego I dla-tego
właśnie śmierć jego jest ka-tastrofalnym
ciosem dla Partii
Pracy Naturalnie' Partia wybie-rze
nowego przywódcę ale ten
dopiero będzie musiał podbudo-wywać
swoją pozycję Nie w par-tii
ale w szerokich kręgach wy- borców A wysoce wątpliwe jcit
czy prem Macmillan" da mu na
to czas" Raczej należy przypusz- czać że wykorzysta powstała sy- tuację by zarządzić wcześniejsze
wybory zwiększyć w ten sposób
swoje szanse na zwycięstwo
Przedwczesna śmierć Gaitskel-la
może oznaczać -- klęskę wybor-cza
Partii Pracy Tak jest jedno-stka
nie twerzy historii ale
wpływa na jej bieg Jeden czło-wiek
może często zmienić jej
kierunek j D
0 zmianę ustawy
niedzielnej
Wydział policyjny Metropolii
Toronto wystosował pismo do
ministra sprawiedliwości w
sprawie przeprowadzenia rewizji
ustawy o świętowaniu niedzieli
(Lord'3 Day AcUrUstawa ta do-prowadziła
do absurdów Jeżeli
kuni się w niedziele czekoladę
to jest w porządkują gdy kostkę
historii Polski
ducha narodowego z uznaniem
pisano o strategii partyzanckiej
Po krótkim okresie wolności
przyszła klęska 1939 r potem
powstanie warszawskie i włącze-nie
Polski do bloku komunisty-cznego
Pytania co do celowości walki
o niepodległość stały się aktu-alne
znów pytano czy za straty
ogromne winić temperament
polski tradycje zrywów szaiO'
nvch wspaniałych — ale bez
nadziejnych? W tym też świetle
dziejowym zwracamy znów oczy
na powstanie styczniowe które
stanowi jakby mikroKosm zaga-dnienia
polskiego na przestrze-ni
ostatnich dwuch stuleci
Aby ocenić celowość powsta-nia
musimy wpierw ustalić dla-czego
powstanie wybuchło w r
1863 a nie przedtem albo po-tem?
Z tym pytaniem wiąże się
następne: czy istniała wtedy mo-żliwość
dla kierownictwa krajo
wego zrobienia swobodnego wy
boru między polityką walki orę-żnej
albo pasywności? Wreszcie
zachodzi pytanie z jakich powo-dów
powstanie upadło? Dopiero
po ustaleniu odpowiedzi na te
pytania można przystąpić do o-statec- znej:
czy przyniosło ono
korzyści dla sprawy polskiej?
Dlaczego więc powstanie wy-buchło
w styczniu 1863 r? Na
to składało się wiele przyczyn
tak wewnętrznych jak zewnętrz-nych
które parły do wybuchu
Z punktu widzenia sytuacji mię-dzynarodowej
wydawałoby się
na pierwszy rzut oka że okres
wojny krymskiej tj 1854-5-6 r
lepiejby odpowiadał wydźwig-nieci- u
sprawy polskiej na arenę
polityki europejskiej
Książę Adam Czartoryski czy- nił wielkie wysiłki aby uzyskać
poparcie Anglii i Francji dia od-budowy
Polski Niestety próby
te rozbiły się głównie o opór rzą-du
angielskiego który nie ży
czył sobie osłabienia monarchii
habsburskiej (przez odcięcie od
mej ualicu) ponieważ służyła
jej ona iako tama przeciwko
wpływom Rosji na Bałkanach a- -
ni wzmocnienia Francji Napole-ona
III który marzył by za ce
nę pobicia Prus wytyczyć Fran- -
cii granicę nad Renem Rosja
nie wydawała się wiedy rządowi
JKM aż tak piebezpieczna aby
kosztem wojny z nia obalać i-stni-ejący
stosunek sił w Euro
pie
Coby było gdyby?
Jest to zawsze w historii fas
cynujące pytanie Rozbicie Prus
Rosu powstanie niepodlesłei
Polski takie byłyby rezultaty
polityki proponowanej przez
księcia Adama Niestety tak się
nie stało Nie trzeba również za-pominać
że opinia w Kraju nic
była w tym okresie do powsta-nia
dojrzała Po śmierci Mikoła-ja
zaczął się dopiero okres od-wilży
Jeśli chodzi o późniejsze ter-miny
1866 1870 lub 1877 r nie
wydaje się by były one lepsze
od 1863 r
Prusy w 1866 r rozbiły w jed-nej
bitwie 'monarchie habsbur-ska
a w 1870 r w kilka tygodni
HI
Ro- -
rudy (Ciąg dalszy na słr 5)
(Dokończenie ze słr 1)
na świecie Mówił że ten kryzys
przeraził go Obawiał się iż na-stępnego
dnia po wystąpieniu
prez Kennedy'ego największe
miasta kanadyjskie legną w" gru-zach
Położenie geograficzne
między dwoma
nuklearnymi dosta-tecznie
poszukiwanie pokojo-wych
rozwiązań sporów
zainteresowanie
Kanady problemem rozbrojenia
wstrzymanie prób nuklearnych
Wskazał na przemiany zacho-dzące
w stosunkach międzynaro- - ujtn jais nu sojusz irancus-ko-niemiec- ki Wsoomniał że pod- - iwi sn ££rui ataKuie Kolonia- -
lizm Wielkiei' Brvtani i FnmHł to narody za Żelazną Kurtyną
pozbawione są wszelkich praw!
iesi przesonany ze agresja chiń-ska
na Indie spowoduje zmianę
nastawienia narodów neutralis-tycznyc- h
Przestrzegał przed
przywiązywaniem wielkiej wagi
do doniesień na temat zatargu
miedzy ZSRR a Chinami
Kanada jest zdaniem jego
dobrze do odegra-nia
wielkiei roli w rokowaniach
rozbrojeniowych gdyż posiada
Łuiujinu idiuwnu pansiw neu-tralistyczny- ch iak i Paktu A-tlantycki-ego
i Warszawskiego
W dyskusji pierwszy zabrał
głos pos (liberał) stwier- -
azajac iż przemówienie mm
Greena nie zawierało niczego
coby wskazywało iż polityka ka-nadyjska
wzięła pod uwagę za- chodzące na świecie zmiany
Krvzys kubański wykazał świa-tu
wolnemu W7ajemną współza-leżność
udowodnił iż byt jego
zależy od siły ostrzegawczej Sta-nów
Zjednoczonych Min Green
wywodził pos Martin chwalił
zdecydowaną politykę prez-Ken-nedy'e- go ale tegokńie można
o" polityce rżadu kana-dyjskiego
masła to przekracza się ustawcKanKardyzayswiknunbaańpsrkzyi stąwpyićkazdaoł'6rż-e-
Wieści z Polsk
Opracowane na podstawie prasy krajowej
"FARAON" NA EKRANIE
Rząd egipski zaakceptował
scenariusz filmu pt "Faraon" i
zgodził się na nakręcanie tego
polsko-włoskieg- o filmu na tere-nie
Egiptu
Scenariusz oparty jest na po-wieści
Bolesława Prusa Film
reżyseruje Jerzy Kawalerowicz
CHOROBY SERCA
Na wydziale nauk medycznych
Polskiej Akademii Nauk oma-wiano
nasilenie chorób serca w
Polsce
Z przytoczonych danych wyni-ka
że co roku umiera w Polsce
na chorobę wieńcową serca oko-ło
18000 osób a blisko 75000
staje się inwalidami Walka z
tym schorzeniem stanowi w Pol-sce
podobnie jak w innych kra-jach
europejskich jeden z pod-stawowych
problemów leczni-ctwa
MUZYKA WSPÓŁCZESNA
Muzyka polska będzie repre-zentowana
w br również na jed-nej
z najpoważniejszych imprez
muzycznych na świecie — tego
rocznym festiwalu mmu w Am-sterdamie
(Międzynarodowe To-warzystwo
Muzyki Współczesnej
festiwale odbywają się
co roku w innym kraju)
Polskie utwory w programie
festiwalu to: "Tren pamięci ofiar
Hiroszimy" K Pendereckiego
oraz "Aforyzmy 9" B Szabel-skieg- o
ŁAPÓWKI MIESZKANIOWE
Przed Sadem Wojewódzkim
dla m st Wars7Rwv rozpoczął
się proce b adwokata Jana
Trzeciaka-Klimas7e7skieg- o Ry-szarda
Tabaczyńskiego i Jana
Domańskiego oskarżonych o
od 30 osób łącznej su
my ponad 1200 tys zł za obie
mieszkania lub uzyskania miesz
kan spółdzielczych
Na ławie oskarżonych wraz z
głównymi obwinionymi zasiadają
Ferdynand Daniluk Stefan Ja-ro- ń
i Wacław Zdunek którzy w
poszczególnych przypadkach u-dziel- ali im pomocy w dokonywa-niu
czynów przestępczych
POLSCY INŻYNIEROWIE
ZAGRANICĄ
Według informacji radia war-szawskiego
w ciągu ubiegłego
roku nadesłano do Polski zamó-wienia
z 21 krajów dostarczenia
przez polskich inżynierów pro-jektów
osiedli mieszkaniowych
fabryk planów rozwoju górni-ctwa
modernizacji hutnictwa itp
Jednocześnie zaangażowano "li-cznych
specjalistów polskich do
budowy fabryk kopalń węgla i
dla przeprowadzenia różnych ba-dań
geologicznych"
Specjaliści polscy pracują o-bec- nie
w szereeu krajów Azji
Afryki i Ameryki Południowej
Np w Brazylii specjaliści polscy
z~~ zakresu węglowego
podjęli się przeprowadzenia
gruntownej modernizacji górni
ctwa brazylijskiego w Afryce
laznej
ganizacu Państw Amerykań-skich
Krytykując dalej politykę
rządu wskazał na rozbieżności
między prem DIefenbakerem
min Greenem i min Harknes-se- m
DiPefoednbkaokneirec i zmauinważGvłreeżne pprreamg-ną
'wrażenie że tylko
obecny rząd jest zainteresowany
dwo_ mzapzaewżneielanzinuą wKoulrntoyśncąi Pnarzroy--
pomniał że w związku z tą
wspireadwziąał pzrłeomżeniDe-iefenbaker zapo- - w ONZ rezolu-cji
potępiającej ZSRR ale nie u- -
czynii lego
r
Premier z miejsca zareagował ! Mirilrłnninn l! ?ninnn --„_ 1M ! 0" 1 1 ri_ ""°Łt 'iXiSju:„"i-c-' Tj_i_tc to"n' koniecznego poparcia innych
państw
Pos: Thompson sprawie uzbrojenia (S-C-n)uklezaarnjąełgow
stanowisko bliższe liberałom a-niż- eli konserwatystom Wywo- dził że Kanada musi wypełnić
swme zobowiązania sojusznicze
Jeśli więc wynika z nich konie-czność
przyiecia broni nuklear-ne- i dzie tjoednnaalekżyprjzaecniawbnyyć WWzasa- nn- - siadaniu broni ofensywnej o ma- sowej sile niszczycielskiej Wy- powiedział się za zwiększeniem
wysiłków zmierzających do kon-trolowanego
rozbroienia za
pPdralzańynsstitweąpmieAnmikeoemrmyiksajdińoskdilcaOhrsgparnzaaiwzapcoj-i 0-bmnn- ych
dziPaołs seDozudgelcaysdo(NwDanPi)e wpyrpzoecwiwie--
ko orzvieciu broni nuklearnych
Twierdził że rząd właściwie nie
posiada żadnej polityki W spra-wie
nuklearnej inne stanowisko
zaimuie np min Green a inne min Harkness Zastrzegając iż
bynajmniej nie wypowiada sie
za neutralistyczna polityka na- woływał do wypracowania pro- gramu pokojowej Jed-nostronne
rozbrojenie jest nie-realistyczne
pobiły Napoleona Mogłyby zaś ekipy geologów polskich po-wi- ęc łatwo przyjść z pomocą szukują najdogodniejszych do
sji i zgnieść krwawo powstanie
' eksploatacji pokładów że- -
Dyskusja nad polityką
Ka-nady
gigantami
uzasadnia
mięazy-narodowyc- h
przygotowana
Martin
po- wiedzieć-którego
wy-łudzenie
górnictwa
wywołać
polityki
r SPRYTNI OSZUŚCI
Ofiarą sprytnych oszustów
dło wielu zamiłowanych filiu
stów którzy nabyli po wysokS
cenie 60 groszowy niebieski zni
Uiciv iuvtiu)vj z aciil WieiCy Po lacy z podobizną Marii Konou-nickie- Normalny kolor tezaj znaczka jest zielony
Oszuści wmówili w naiwnych
że błąd ten powstał w pocztowej drukarni wskutek czego znaczb jtaokśoć uZnaikaty posiadają duża włi 60-groszo- wy znaczek pł5 cono po kilkaset złotych
Wyszło na jaw że oszuści k-apali
znaczek zielony w płynie do wywabiania plam z ubrania W kąpieli tej barwa znaczka zmi-eniła
się z zielonej na niebieską
CO WYŚWIETLANO
W KINACH
W roku 1962 na ekranach kij
w roisce wyswieuono ioz filmy zagraniczne W tej liczbie miesz
czą się: ić iumy Krajów soejali-- CTUi7nifpn" i xii t mmir n
iiUŁCo
„ ""'uii wYuro- - dukowanych w krajach
1istvrznvrh"
Filmów sowieckich wyświeflo--
iVH
f
i 44 czechosłowackich o i??Wi
węgierskich — 5 Jugosłowian!
— 5 wschodnio-niemie- c 'tól
kich — 4 rumuńskich — 2 buł
garskich i koreańskich — po jed- - iwRł
26 filmów produkcji ame- - Ja
rykańskiej 12 — francuskiej 11 dhić1
— angielskiej 10 — włoskiej 8 fścB(
— filmów francusko-włoskic- h '(ml
bądź włosko-francuskic- h po 3 !£??
meksykańskie i zachodnio-nie- -' mieckie po 2 austriackie i ja-pońskie
i po jednym z Argenty-ny
Hiszpanii Szwecji Grecji"!
1 angielsko-włosk- i
SPRZEDAŻ GRUNTÓW
Rolnikom indywidualnym
sprzedaje się z Państwowego'
Funduszu Ziemi tylko te grunty
które nie mogą być wykorzysta-- t
ne przez uspołecznione gospo
darstwa Ziemie państwową mo
gą nabywać tylko reflektanci o '
pełnych kwalmkaciach rolni
czych którzy mogącej "zapewnić'
należyte zagospodarowanie
Do końca ub r rolnicy zaku
pili ponad 146 tys ha gruntów
zPFZ zakładając na nich samo
gospodarstwa względnie
powiększając posiadane 0-"no-w
gółemiareał ten zakupiło 55 tys
chłopów Nowe gospodarstwa
powstały na obszarze ponad 108
tys 11 a
Znaczną większość gdyż bl-isko
70 proc areału zakupili osa-dnicy
w woj zachodnich i pó-łnocnych
a zwłaszcza na Warmii
1 Mazurach na Pomorzu Zachod-nim
i na Ziemi Lubuskiej
NOWE NORMY PRACY "
DLA LEKARZY
Z nowym 1963 rokiem weszło
Wżycie zarządzenie w myśl któ-rego
podstawą zatrudnienia każ-- = dego lekarza podobnie w in-- 1' nych zawodach
dzień pracy w klinikach szpita-- '
lach przychodniach i porad-niach
Zarządzenie to likwiduje
również1 "rozdrobnienie" "w z-atrudnieniu
polegające na tym
że dotąd lekarz mógł pracowaó wkilku zakładach służby zdro-wia
po1 2-- 3 godziny "dziennie 0-becnie-
-w kilku placówkach je- -
dnocześnie zatrudniani będą
tylko lekarze specjaliści '"Ą
'Prasa warszawska informuie
że ogólnie jednak w dalszym cią-gu
"przeciętna norma pracy wielu
lekarzy kształtować się będzie" w
granicach 9-- 10 godzin na dobę '
Obok bowiem etatów lekarze
musza pełnić dodatkowe prace
—
fcóżsa
horw
jocĘł
i-tó-cr
SrilkPP
póigc
iprac
t££pa
sniale!
yTOfcei
%TXtt
człon!
rm cojyał
ram:
mzacj
lulku
rama
Dolsk J&
opiek
'kąlw
1919
Szkół
iwtaa
trafił
ataio
domc vVv !M "kaDita! '&W
J£
skich
duh
nym
Ęj
fcpfo?
Ł&&
y j£i
dzielne
już
jak
jest
im
fej
etnl
4hów is
'sztói
lćcń
m
53
vi
5£
e:
ii
--3
w szkołach żłóbkach" przedszko-- - fnf
gdzie wprowadzenie -- go- r
dzinnych etatów nie jest mozii- - g
we
POTRZEBA 3 MILIONÓW IZB
W ciągu 10-lec- ia zbudowano
I2ł574500 nowych izb mieszkał „i„ :— -- „„ j!a 1?": T "a"' ludność zwiększyła sie "o 4723- -
osób
Prawie cały przyrost ludności
przypada obecnie na miasta (w
ciągu 10-lec- ia ludność wiejska
zwiększyła się zaledwie o lŁUuw
podczas gdy ludność miast —o
4540000 osób) w rezultacie bra-ki
mieszkaniowe na terenie miej-- '
skim są z każdym rokiem gorsze
pewną poprawę widzimy naw
miast na wsi
Według obliczeń tygodnika
"Polityk" w chwili obecnej bras
jest miliona mieszkań czyli —[ licząc na izby mieszkalne — P°
trzeba natychmiast co najmniej
dwu i pół miliona izb a raczej 3
min
Perspektywy na przyszłość nie
wyglądają różowo: w ciągu naj-bliższego'
"pięciolecia budowni
ctwo nie' sprosta nawet tym po i
trzepom -- Które wyniKają ?
zmniejszonego już dziś znacznie
przyrostu naturalnego
Przecipfnn liozha nsńb naj
izbę wg Małego Rocznika Staty
stycznepn vrvnnsi w Polsce: —
166 Ai w innych krajach:'-Belg- ? f
— 08 Francja — 09moianu
— 09 'N13D — lii j Szwajcara
— utJozwecja -T- tu-"JCU-V _} Jp
w Orppii i RiiłMrii-RYłuaci- a je 5
nnw-- V is TJn1-#w£- - Tliiłuiria — fces U Grecja 22' ~ [_ -
mi
t~
lach
000
uUj y~A
Object Description
| Rating | |
| Title | Zwilazkowiec Alliancer, January 30, 1963 |
| Language | pl |
| Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
| Date | 1963-01-30 |
| Type | application/pdf |
| Format | text |
| Identifier | ZwilaD2000480 |
Description
| Title | 000030a |
| OCR text | t! AKv 'lr U ' "Związkowiec" (The AHiancer) Printed for every Wednesday and Saturday by POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED Organ Związku Polaków w Kanadzie wydawany przez Dyrekcję Prasową: M Wolnlk Redaktor F Głogowski Kler Drukarni PRENUMERATA Roczna w Kanadzie $600 W Stanach Zjednoczonych Półroczna $350 i innych krajach $700 Kwartalna $200 ! Pojedynczy numer 10tf 1475 Queen Streeł West Tel LE 1-2- 491 Toronto Onr Atrthorized as second class mail by and for payment odmuchy Wiele bardzo wiele zdaje się wskazywać na to że niebawem odbędą się wybory powszechne W prowincji Ontario nawet dwu-krotnie gdyż w czerwcu oczekuje się wyborów do Izby Ustawo-dawczej Wydaje się że wpierw odbędą się wybory do Izby Gmin Izba Gmin wznowiła po miesięcznej przerwie prace w atmo-sferze napięcia Rząd wniósł szereg projektów ustawodawczych i rlnmnaa sin rwhłppn uchwalenia orzedłoźeń budżetowych na rok bieżący Opozycja jednak nie jest skłonna do uczynienia tego bez sie wojsko do w zamie-przeprowadzen- ia szczegółowej dyskusji nad wydatkami Nie mniej fz9nym zSnieceniu rewolucji jednak rząd musi uzyskać upoważnienie do pokrywania wszystkich bieżących wydatków Prem Diefenbaker sugerował przedłożenie godzin obrad ale przywódcy stronnictw wysunęli różne zastrze-żenia Liberałowie utrzymują że rząd właściwie zmierza do ukró-cenia praw Izby Ustawodawczej przez próbę zmuszenia jej do nadmiernego pośpiechu Jeśli zarówno wniesione projekty ustaw są pilne jak i niewątpliwe przedłożenia budżetowe to należało wołać wcześniej parlament i znacznie skrócić przerwę świąteczną Wobec braku rządowej większości w Izbie Gmin procedura prac parlamentarnych musi zostać wypracowana i uzgodniona przez wszystkie cztery stronnictwa Niewiadomo oczywiście czy zawarty kompromis zadowoli rząd A wówczas Z wypowiedzi prem Diefenbakera wynika bezspornie iż obarcza odpowiedzialnością opozycję to jest praktycznie libe-rałów za hamowanie prac rządu Wywodzi bowiem że opóźniają uchwalenie różnych projektów ustawodawczych itp Wolno przy-puszczać że to oskarżenie znajdzie się na platformie wyborczej Wskaże że miał doskonały program ale niestety opozycja uda-remniła jego realizację To stanowisko pozwala zakładać że rozwiązanie Izby Gmin nastąpi raczej nie po udzieleniu rządowi votum nieufności ale po uchwaleniu tych projektów ustaw które rząd uważa za szcze-gólnie pilne i ważne Istniejące zaległości ustawodawcze w Izbie trudności z uchwaleniem ich stanowić będą wóczas potwierdzenie tezy rządowej Wydaje się dalej że rząd nie zechce dopuścić do tego by Izba wyraziła mu votum nieufności uważając zapewne iż osłabi to jego pozycję po'dczas wyborów W tych warunkach należy oczekiwać iż prem Diefenbaker uprzedzi taki oczekiwany krok i rozwiąże Izbę Ale kiedy? Panuje zgodny pogląd że obecna Izba Gmin nie zdąży uchwalić preliminarza budżetowego na następny rok roz-poczynający się — jak wiadomo — z dniem 1 kwietnia Jest nawet mało prawdopodobne by rząd wniósł preliminarz W tych warunkach oczekiwać należy rozwiązania Izby najdalej w marcu czyli iż wybory odbyłyby się z końcem kwietnia 'lub na począt-ku maja br Stronnictwa polityczne szykują się już do kampanii wybor-czej W poszczególnych okręgach przystąpiono już do zebrań par-tyjnych dla wyznaczania kandydatów "Nawet kierownictwo Social-Cred- it partii podtrzymującej dotychczas rząd opracowało już erminarz terenowej akcji wyborczej Nie brak i takich którzy utrzymują iż prem Diefenbaker zaskoczy stronnictwa polityczne rozpisując wybory wcześniej ani-żeli oczekują Naszym zdaniem jednak zdecyduje się on na rozwią-zanie Izby w politycznej ostateczności a więc wówczas kiedy zarysuje się możliwość odrzucenia przedłożeń rządowych Nic nie wskazuje na istnienie jakiegoś wiążącego porozumienia między partią rządzącą a Social-Cred- it które zapewniałoby rządowi trwa-łe poparcie większość w Izbie a wobec tego jeśli S-- C przymu sowy sojusznik — cofnie poparcie zmieni dotychczasowe stanowisko to rząd musi rozpisać i sS" i Niewątpliwie każdego człowie-ka można zastąpić ale to nie znaczy jednak iż ubytek określo-nej jednostki nie pociąga za so-bą bardzo poważnych następstw Nie 'jest to obrona kultu jedno-stki Zapewne nie one tworzą historię„ale — czy to się komuś podoba czy nie — kształtują po-szczególne okresy albo epizody Naturalnie w oparciu o grono współpracowników naturalnie wskutek odpowiedniego UKiaau warunków I tak jak często dro-bny przypadek odgrywa decydu-jącą rolę w życiu człowieka tak jednostka w niektórych okoli-cznościach odgrywa bardziej de-cydującą rolę aniżeli wielotysię-czne masy Miast cofać się do historii po-służymy sie przykładami z nie-dawno minionej przeszłości i te-raźniejszości Partia Pracy obję-ła władzę w Wielkiej Brytanii 26 lipca 1945 r a więc wkrótce po zakończeniu wojny Na czele rzą-du stanął Clement Attlee który niedawno obchodził 80 rocznice urodzin Uważano go powszech-nie za polityka pozbawionego wielkiej indywidualności Ba nie-którzy wręcz twierdzili że to nicość W miarę upływu lat po gląd ten radykalnie zrewidowa no Dziś zgodnie siwieraza się że to doskonały taktyk ostrożny i umiejętny mąż stanu Tylko tym jego walorom oraz wielkie-mu taktowi i zręczności Partia Pracy zawdzięcza utrzymanie je-dności Potrafił utrzymać w ry-zach i zmusić do współpracy zwalczających się rywali jak Her berta Mornsona i hrnestatfe-vin- a dwóch najwybitniejszych działaczy partyjnych dwóch da-wnych robotników W składzie rządu znalazł się min młody ekonomista profe-sor uniwersytetu w Londnie wychowanek najlepszych uczelni brytyjskich Hugh Gaitskell W czasie wojny pełnił obowiązki se-kretarza osobistego dr Hugh Dal-tonarczlon-ka Partii Pracy mini-stra wojny gospodarczej w rzą-dzie koalfcyjnym Churchilla Jakkolwiek już w 1926 r pod-czas pamiętnego straiku górni-ków zadeklarował sie jako socja lista to trzymał się zdała od co- - dziennej polityki Uzasadniał na- - przewodniczący S Wróbel sekr K J Mazurkiewicz Kier Adm R Frlkkł the Post Office Department Ottawa of postage 1 cash ra@sie nowe wybory lP Hugh Gaitskell tomiast w pismach podstawy go spodarki socjalistycznej uailskell nie był socjalistą ty-pu europejskiego Marsk nie był dlań ani autorytetem w dziedzi-nie politycznej ani w gospodar-czej Marksizm był mu całkowi cie obcy Nawet dawne zasady socjalizmu brytyjskiego — fa-bianiz-mu — przeorał dostosowu-jąc je do zmieniających się warunków Odpowiedzialną tekę ministra energii w rządzie Attlee objął dopiero zimą 1946 r kiedy za-wiódł stary działacz związkowy i partyjny Shinwell Na tym sta-nowisku przeprowadził nacjona-lizację kopalń elektrowni Kiedy Hugh Dalton pierwszy kanclerz skarbu' rządu Partii Pracy popełnił pewną niedy skrecję ujawniająctreść budżetu przed przedstawieniem' go w Izbie Gmin ustąpił ze swego sta-nowiska na miejsce jego miano-wany został Sir Stafford Crips ieden z najbardziej znanych po-lityków lei partii A kiedy ten wskutek choroby ustąpił Attlee mianował Gaitskella kanclerzem skarbu powierzając mu najwyż-sze stanowisko w rządzie Zmarły ubiegłego raku Aneu- - nn tieyan Który od wczesnei młodości czynny był w Partii Pracy wychowanek związku Powstanie Styczniowe - pryzmat Powstanie styczniowe byłoi trzecia od rozbiorów — i ostat-- 1 nia na wielka skale przed 1918dległosciowej ale mm sądzili udziału swoje ciągle r — mamiesiacją zDrojną na-rodu polskiego domagającego się normalnych warunków roz-woju tj niepodległości Pierwsze powstanie Kościusz-ki w 1794 r było protestem przeciwko drugiemu rozbiorowi który nastąpił po odrodzeniu się państwa po przez reformy a przede wszystkim uchwaleniu konstytucji majowe] Drugie powstanie listopadowe 1830 r wybuchło po długich la-tach gwałcenia przez Rosję libe-ralnej konstytucji nadanej Kró-lestwu Polskiemu przez Alek-sandra I w roku kongresu wie deńskiego Bezpośrednim jed nak powodem była uzasadniona obawa że car Mikołaj zmusi pol-- belgijskiej Trzecie powstanie wreszcie w styczniu 1863 r wybuchło po długim terrorze mikołajewskim tłumiącym wolność i prawa na-rodowe Po tym okresie nastąpi-ła pewna "odwilż" po przegra-nej przez Rosję wojnie krym-skiej oraz wstąpieniu na tron Aleksandra II Dał się wówczas mocno odczuć powiew idei li-beralnych wzbudzających na-dziei nie tylko w Rosji ale i w Królestwie Ponadto w latach 1858-5- 9 nastąpiło oswobodzenie prawie całych Włoch spod rzą-dów austriackich dokonane przy walnej pomocy wojsk francus 1 kich cesarza Napoleona III Nie dziw więc że w Króles-twie panowało wrzenie i niepo-kój które krystalizowały sie po-nownie w dążenie do odzyskania niepodległości Spoglądając wstecz mimowol-nie zadajemy sobie te same py-tania które trapiły dziadów na-szych: czy to było warto? Czy rozwój narodowy nie byłby ko-rzystniejszy bez nich? Różnie na te pytania w prze-szłości odpowiadano w zależnoś-ci od przekonań politycznych zależnie też od zmienionej sytu-acji Polski Już przed rozbiora-mi kiedy Polska ulegała prze-możnym wpływom Rosji istnia-ły dwie szkoły myśli politycznej: — współpracy z Rosją z jednej strony a zwalczania jej wpły-wów w oparciu np o Prusy z drugiej Szkoły te reprezentowały dwie wielkie rodziny magnackie: Czartoryskich i Potockich Jesz-cze po rozbiorach książę Adam Czartoryski za młodu przyjaźnił się z carem Aleksandrem I łu dząc sie nadzieją że car czynami da wyraz swym ideałom liberał- - nym przychylnym dla Polski1 Niestety car od swych idei mło dosci odszedł v książę Adam sta-nął w 1830 r po stronie powsta-nia a po jego upadku został największym przywódca Emi-gracji górników błyskotliwy i porywa-jący mówca rzecznik skrzydła radykalnego określił kiedyś Gaitskella jako najdoskonalej funkcjonującą maszynę rozumo-wą Ale był on w rzeczywistości czymś znacznie więcej Mimo swojego pochodzenia i wykształcenia podobnie jak At-tlee Sir Stafford Cripps dr Dal-ton Harold Wilson związał się bez reszty z ruchem robotniczym z jego polityczną organizacją: Partią Pracy Kiedy w 1955 f po ustąpieniu Attlee wysunięto jego kandydaturę na przywódcę rozpoczęła się zażarta wojna W pierwszym rzędzie pretendował o to stanowisko Herbert Morri-so- n zasłużony działacz doświad-czony polityk Ubiegał się też przedstawiciel radykalnego skrzydła młodszy 'o ponad 10 lat od Morrisona ale również wy-wodzący się z dclów organizacyj-nych Bevan Zwyciężył jednak Gaitskell najmłodszy wśród nich wiekiem i stażem partyjnym Mniej czarujący i porywający mówca aniżeli Bevan ale za to bardziej rzeczowy Stanął na cze-le partii w bardzo trudnym dla niej okresie kiedy groził rozłam z Drawa i lewa Nie ulegało wąt pliwości że zbliżające sie wybo-ry znowu zakończą się klęską Gaitskell podjął się trudnego zadania zjednoczenia partii Nie szukał zaostrzenia ale złagodze-nia Na kolejnych dorocznych zjazdach partyjnych umacniał swoje stanowisko zacierał roz-bieżności zdobywając coraz szersze poparcie Zrewidował program gospodarczy i politycz ny Potrafił zdobyć zaufanie Be vana i jeso zauszników Znajdo-wał sie nieraz w sytuacji wreiiz beznadziejnei I tak no kiedy kongres partyjny przed trzema laty wypowiedział sie za jedno stronnym rozbrojeniem nuklear nym Gaitskell oświadczył iż bę-dzie z ta katastrofalną uchwalą walczył I dokonał swego Po ro ku uchwałę te przekreślono W polityce zagranicznej był rzecz- - niKiem szerokiej współprac}- - On to wystąpił min z planem neu tralizacji Polski Czechosłowacji iiemiec i Węgier proponuiac jednocześnie wycofanie wojsk cudzoziemskich "z tego obszaru ugii Gaitskell -- nowoczesny socjalista Wielu Polaków po 1831 roku nie zrezygnowało z walki niepo- - iż jest beznadziejną że trzeba się pogodzić z rządami rosyj-skimi Nastrój ten "pogłębił się w niektórych kołach ziemiań-skich po rzezi galicyjskiej 1848 r kiedy to władze austriackie podjudziły chłopów na panów aby w ten sposób zapobiec gotu-jącemu się powstaniu które miało współpracować z szykują-cym się powstaniem w zaborze pruskim Skutki rzezi były jeno krwa-wym potwierdzeniem tego co od dawna już głosili demokraci A mianowicie że bez uwłaszczenia chłopów naród nie może być zjednoczonym i na tyle silnym aby zrzucić własnymi rękami o-kupa- cję zaborców Ale miała i rzeź galicyjska e-c- ha odmienne W tym samym roku ukazał sie protest margra-biego Wielopolskiego piętnują-cy monarchię habsburską za zbrodnię przeciw szlachcie pol-skiej i apelujący do cara Miko-łaja o protekcję List ten był zagranicą drukowany w języku francuskim Do powstania styczniowego stanął znów naród mimo upad-ku poprzednich Z punktu woj-skowego szanse były bez porów-nania gorsze niż dawniej I tak stosunek sił w 1794 r przedstawiał się 30000 żołnierzy polskich przeciw 100000 wysta-wionym przez Rosie i Prusy: powstanie trwało 8Vś miesięcy W 1830-3- 1 r wojsko polskie do-skonale wyćwiczone liczyło ok 36000 żołnierza i 100 dział do czego doszło wiele tysięcy ochot-ników Stosunek sił był jednak 1:10 mimo tego powstanie to trwało przeszło 10 miesięcy W roku 1863 Królestwo włas-nej armii nie posiadało Była to ze strony polskiej wojna party-zancka Oddziały były uzbrojo-ne w kosy i strzelby myśliwskie Te mierne siły jednak mierząc sie z regularnym wojskiem 400 000 żołnierzy walczyły przez 14 miesięcy! Po upadku powstania przy-szedł okres ostrej samokrytyki która całą tradycje powstaniową uznała za "nierealna" i starała się ją ośmieszyć Głoszono że naród potrzebuje spokoju dla odbudowania sił że przyszłość leży w rozwoju ' przemysłowym i politycznym pod berłem Rosji Na przełomie XX' stulecia Str Narodowe pod kierownictwem Romana Dmowskiego wystąpiło z programem autonomii dla Pol' ski w ramach imperium rosyj- - SKiego wraz jednaic z ponów- - nym odrodzeniem dążeń do nie podległości sformułowanych przez PPS ktorei przewodzi wówczas Józef Piłsudski i odzy-skaniu niepodległości nastąpił zwrot w ocenie zrywów narodo-wych a z nimi powstania stycz-niowego Oddano cześć potędze Plan ten przedstawił w Izbie Gmin 19 grudnia 1956 r Na ostatnim kongresie partyj-nym zaskoczył wszystkich swoim stanowiskiem wobec wniosku o przystąpieniu Wielkiej Brytanii do Wspólnego Rynku Ostro ata-kując rząd oświadczył że jeśli państwa Wspólnego Rynku nia uwzględnią interesów rolnictwa brytyjskiego oraz powiązań gos-podarczych z Brytyjską Wspól-notą Narodów to Wielka Bry-tania nie powinna przystąpić Zapowiedział iż gdyby rząd 'po-stąpił inaczej wówczas Partia Pracy gdy dojdzie do władzy nie uzna tego układu Wybory uzupełniające wyka-zały iż wpływy Partii Pracy wzro-sły Gaitskell zdobył sobie pow- szechne uznanie i mir Nawet najbardziej ostrożni komentato-rzy polityczni utrzymywali że pod jego kierownictwem Partia Pracy w następnych wyborach które najdalej powinne się od być w połowie przyszłego roku odniesie walne zwycięstwo z zatem stanie on na czele następ-nego rządu brytyjskiego I dla-tego właśnie śmierć jego jest ka-tastrofalnym ciosem dla Partii Pracy Naturalnie' Partia wybie-rze nowego przywódcę ale ten dopiero będzie musiał podbudo-wywać swoją pozycję Nie w par-tii ale w szerokich kręgach wy- borców A wysoce wątpliwe jcit czy prem Macmillan" da mu na to czas" Raczej należy przypusz- czać że wykorzysta powstała sy- tuację by zarządzić wcześniejsze wybory zwiększyć w ten sposób swoje szanse na zwycięstwo Przedwczesna śmierć Gaitskel-la może oznaczać -- klęskę wybor-cza Partii Pracy Tak jest jedno-stka nie twerzy historii ale wpływa na jej bieg Jeden czło-wiek może często zmienić jej kierunek j D 0 zmianę ustawy niedzielnej Wydział policyjny Metropolii Toronto wystosował pismo do ministra sprawiedliwości w sprawie przeprowadzenia rewizji ustawy o świętowaniu niedzieli (Lord'3 Day AcUrUstawa ta do-prowadziła do absurdów Jeżeli kuni się w niedziele czekoladę to jest w porządkują gdy kostkę historii Polski ducha narodowego z uznaniem pisano o strategii partyzanckiej Po krótkim okresie wolności przyszła klęska 1939 r potem powstanie warszawskie i włącze-nie Polski do bloku komunisty-cznego Pytania co do celowości walki o niepodległość stały się aktu-alne znów pytano czy za straty ogromne winić temperament polski tradycje zrywów szaiO' nvch wspaniałych — ale bez nadziejnych? W tym też świetle dziejowym zwracamy znów oczy na powstanie styczniowe które stanowi jakby mikroKosm zaga-dnienia polskiego na przestrze-ni ostatnich dwuch stuleci Aby ocenić celowość powsta-nia musimy wpierw ustalić dla-czego powstanie wybuchło w r 1863 a nie przedtem albo po-tem? Z tym pytaniem wiąże się następne: czy istniała wtedy mo-żliwość dla kierownictwa krajo wego zrobienia swobodnego wy boru między polityką walki orę-żnej albo pasywności? Wreszcie zachodzi pytanie z jakich powo-dów powstanie upadło? Dopiero po ustaleniu odpowiedzi na te pytania można przystąpić do o-statec- znej: czy przyniosło ono korzyści dla sprawy polskiej? Dlaczego więc powstanie wy-buchło w styczniu 1863 r? Na to składało się wiele przyczyn tak wewnętrznych jak zewnętrz-nych które parły do wybuchu Z punktu widzenia sytuacji mię-dzynarodowej wydawałoby się na pierwszy rzut oka że okres wojny krymskiej tj 1854-5-6 r lepiejby odpowiadał wydźwig-nieci- u sprawy polskiej na arenę polityki europejskiej Książę Adam Czartoryski czy- nił wielkie wysiłki aby uzyskać poparcie Anglii i Francji dia od-budowy Polski Niestety próby te rozbiły się głównie o opór rzą-du angielskiego który nie ży czył sobie osłabienia monarchii habsburskiej (przez odcięcie od mej ualicu) ponieważ służyła jej ona iako tama przeciwko wpływom Rosji na Bałkanach a- - ni wzmocnienia Francji Napole-ona III który marzył by za ce nę pobicia Prus wytyczyć Fran- - cii granicę nad Renem Rosja nie wydawała się wiedy rządowi JKM aż tak piebezpieczna aby kosztem wojny z nia obalać i-stni-ejący stosunek sił w Euro pie Coby było gdyby? Jest to zawsze w historii fas cynujące pytanie Rozbicie Prus Rosu powstanie niepodlesłei Polski takie byłyby rezultaty polityki proponowanej przez księcia Adama Niestety tak się nie stało Nie trzeba również za-pominać że opinia w Kraju nic była w tym okresie do powsta-nia dojrzała Po śmierci Mikoła-ja zaczął się dopiero okres od-wilży Jeśli chodzi o późniejsze ter-miny 1866 1870 lub 1877 r nie wydaje się by były one lepsze od 1863 r Prusy w 1866 r rozbiły w jed-nej bitwie 'monarchie habsbur-ska a w 1870 r w kilka tygodni HI Ro- - rudy (Ciąg dalszy na słr 5) (Dokończenie ze słr 1) na świecie Mówił że ten kryzys przeraził go Obawiał się iż na-stępnego dnia po wystąpieniu prez Kennedy'ego największe miasta kanadyjskie legną w" gru-zach Położenie geograficzne między dwoma nuklearnymi dosta-tecznie poszukiwanie pokojo-wych rozwiązań sporów zainteresowanie Kanady problemem rozbrojenia wstrzymanie prób nuklearnych Wskazał na przemiany zacho-dzące w stosunkach międzynaro- - ujtn jais nu sojusz irancus-ko-niemiec- ki Wsoomniał że pod- - iwi sn ££rui ataKuie Kolonia- - lizm Wielkiei' Brvtani i FnmHł to narody za Żelazną Kurtyną pozbawione są wszelkich praw! iesi przesonany ze agresja chiń-ska na Indie spowoduje zmianę nastawienia narodów neutralis-tycznyc- h Przestrzegał przed przywiązywaniem wielkiej wagi do doniesień na temat zatargu miedzy ZSRR a Chinami Kanada jest zdaniem jego dobrze do odegra-nia wielkiei roli w rokowaniach rozbrojeniowych gdyż posiada Łuiujinu idiuwnu pansiw neu-tralistyczny- ch iak i Paktu A-tlantycki-ego i Warszawskiego W dyskusji pierwszy zabrał głos pos (liberał) stwier- - azajac iż przemówienie mm Greena nie zawierało niczego coby wskazywało iż polityka ka-nadyjska wzięła pod uwagę za- chodzące na świecie zmiany Krvzys kubański wykazał świa-tu wolnemu W7ajemną współza-leżność udowodnił iż byt jego zależy od siły ostrzegawczej Sta-nów Zjednoczonych Min Green wywodził pos Martin chwalił zdecydowaną politykę prez-Ken-nedy'e- go ale tegokńie można o" polityce rżadu kana-dyjskiego masła to przekracza się ustawcKanKardyzayswiknunbaańpsrkzyi stąwpyićkazdaoł'6rż-e- Wieści z Polsk Opracowane na podstawie prasy krajowej "FARAON" NA EKRANIE Rząd egipski zaakceptował scenariusz filmu pt "Faraon" i zgodził się na nakręcanie tego polsko-włoskieg- o filmu na tere-nie Egiptu Scenariusz oparty jest na po-wieści Bolesława Prusa Film reżyseruje Jerzy Kawalerowicz CHOROBY SERCA Na wydziale nauk medycznych Polskiej Akademii Nauk oma-wiano nasilenie chorób serca w Polsce Z przytoczonych danych wyni-ka że co roku umiera w Polsce na chorobę wieńcową serca oko-ło 18000 osób a blisko 75000 staje się inwalidami Walka z tym schorzeniem stanowi w Pol-sce podobnie jak w innych kra-jach europejskich jeden z pod-stawowych problemów leczni-ctwa MUZYKA WSPÓŁCZESNA Muzyka polska będzie repre-zentowana w br również na jed-nej z najpoważniejszych imprez muzycznych na świecie — tego rocznym festiwalu mmu w Am-sterdamie (Międzynarodowe To-warzystwo Muzyki Współczesnej festiwale odbywają się co roku w innym kraju) Polskie utwory w programie festiwalu to: "Tren pamięci ofiar Hiroszimy" K Pendereckiego oraz "Aforyzmy 9" B Szabel-skieg- o ŁAPÓWKI MIESZKANIOWE Przed Sadem Wojewódzkim dla m st Wars7Rwv rozpoczął się proce b adwokata Jana Trzeciaka-Klimas7e7skieg- o Ry-szarda Tabaczyńskiego i Jana Domańskiego oskarżonych o od 30 osób łącznej su my ponad 1200 tys zł za obie mieszkania lub uzyskania miesz kan spółdzielczych Na ławie oskarżonych wraz z głównymi obwinionymi zasiadają Ferdynand Daniluk Stefan Ja-ro- ń i Wacław Zdunek którzy w poszczególnych przypadkach u-dziel- ali im pomocy w dokonywa-niu czynów przestępczych POLSCY INŻYNIEROWIE ZAGRANICĄ Według informacji radia war-szawskiego w ciągu ubiegłego roku nadesłano do Polski zamó-wienia z 21 krajów dostarczenia przez polskich inżynierów pro-jektów osiedli mieszkaniowych fabryk planów rozwoju górni-ctwa modernizacji hutnictwa itp Jednocześnie zaangażowano "li-cznych specjalistów polskich do budowy fabryk kopalń węgla i dla przeprowadzenia różnych ba-dań geologicznych" Specjaliści polscy pracują o-bec- nie w szereeu krajów Azji Afryki i Ameryki Południowej Np w Brazylii specjaliści polscy z~~ zakresu węglowego podjęli się przeprowadzenia gruntownej modernizacji górni ctwa brazylijskiego w Afryce laznej ganizacu Państw Amerykań-skich Krytykując dalej politykę rządu wskazał na rozbieżności między prem DIefenbakerem min Greenem i min Harknes-se- m DiPefoednbkaokneirec i zmauinważGvłreeżne pprreamg-ną 'wrażenie że tylko obecny rząd jest zainteresowany dwo_ mzapzaewżneielanzinuą wKoulrntoyśncąi Pnarzroy-- pomniał że w związku z tą wspireadwziąał pzrłeomżeniDe-iefenbaker zapo- - w ONZ rezolu-cji potępiającej ZSRR ale nie u- - czynii lego r Premier z miejsca zareagował ! Mirilrłnninn l! ?ninnn --„_ 1M ! 0" 1 1 ri_ ""°Łt 'iXiSju:„"i-c-' Tj_i_tc to"n' koniecznego poparcia innych państw Pos: Thompson sprawie uzbrojenia (S-C-n)uklezaarnjąełgow stanowisko bliższe liberałom a-niż- eli konserwatystom Wywo- dził że Kanada musi wypełnić swme zobowiązania sojusznicze Jeśli więc wynika z nich konie-czność przyiecia broni nuklear-ne- i dzie tjoednnaalekżyprjzaecniawbnyyć WWzasa- nn- - siadaniu broni ofensywnej o ma- sowej sile niszczycielskiej Wy- powiedział się za zwiększeniem wysiłków zmierzających do kon-trolowanego rozbroienia za pPdralzańynsstitweąpmieAnmikeoemrmyiksajdińoskdilcaOhrsgparnzaaiwzapcoj-i 0-bmnn- ych dziPaołs seDozudgelcaysdo(NwDanPi)e wpyrpzoecwiwie-- ko orzvieciu broni nuklearnych Twierdził że rząd właściwie nie posiada żadnej polityki W spra-wie nuklearnej inne stanowisko zaimuie np min Green a inne min Harkness Zastrzegając iż bynajmniej nie wypowiada sie za neutralistyczna polityka na- woływał do wypracowania pro- gramu pokojowej Jed-nostronne rozbrojenie jest nie-realistyczne pobiły Napoleona Mogłyby zaś ekipy geologów polskich po-wi- ęc łatwo przyjść z pomocą szukują najdogodniejszych do sji i zgnieść krwawo powstanie ' eksploatacji pokładów że- - Dyskusja nad polityką Ka-nady gigantami uzasadnia mięazy-narodowyc- h przygotowana Martin po- wiedzieć-którego wy-łudzenie górnictwa wywołać polityki r SPRYTNI OSZUŚCI Ofiarą sprytnych oszustów dło wielu zamiłowanych filiu stów którzy nabyli po wysokS cenie 60 groszowy niebieski zni Uiciv iuvtiu)vj z aciil WieiCy Po lacy z podobizną Marii Konou-nickie- Normalny kolor tezaj znaczka jest zielony Oszuści wmówili w naiwnych że błąd ten powstał w pocztowej drukarni wskutek czego znaczb jtaokśoć uZnaikaty posiadają duża włi 60-groszo- wy znaczek pł5 cono po kilkaset złotych Wyszło na jaw że oszuści k-apali znaczek zielony w płynie do wywabiania plam z ubrania W kąpieli tej barwa znaczka zmi-eniła się z zielonej na niebieską CO WYŚWIETLANO W KINACH W roku 1962 na ekranach kij w roisce wyswieuono ioz filmy zagraniczne W tej liczbie miesz czą się: ić iumy Krajów soejali-- CTUi7nifpn" i xii t mmir n iiUŁCo „ ""'uii wYuro- - dukowanych w krajach 1istvrznvrh" Filmów sowieckich wyświeflo-- iVH f i 44 czechosłowackich o i??Wi węgierskich — 5 Jugosłowian! — 5 wschodnio-niemie- c 'tól kich — 4 rumuńskich — 2 buł garskich i koreańskich — po jed- - iwRł 26 filmów produkcji ame- - Ja rykańskiej 12 — francuskiej 11 dhić1 — angielskiej 10 — włoskiej 8 fścB( — filmów francusko-włoskic- h '(ml bądź włosko-francuskic- h po 3 !£?? meksykańskie i zachodnio-nie- -' mieckie po 2 austriackie i ja-pońskie i po jednym z Argenty-ny Hiszpanii Szwecji Grecji"! 1 angielsko-włosk- i SPRZEDAŻ GRUNTÓW Rolnikom indywidualnym sprzedaje się z Państwowego' Funduszu Ziemi tylko te grunty które nie mogą być wykorzysta-- t ne przez uspołecznione gospo darstwa Ziemie państwową mo gą nabywać tylko reflektanci o ' pełnych kwalmkaciach rolni czych którzy mogącej "zapewnić' należyte zagospodarowanie Do końca ub r rolnicy zaku pili ponad 146 tys ha gruntów zPFZ zakładając na nich samo gospodarstwa względnie powiększając posiadane 0-"no-w gółemiareał ten zakupiło 55 tys chłopów Nowe gospodarstwa powstały na obszarze ponad 108 tys 11 a Znaczną większość gdyż bl-isko 70 proc areału zakupili osa-dnicy w woj zachodnich i pó-łnocnych a zwłaszcza na Warmii 1 Mazurach na Pomorzu Zachod-nim i na Ziemi Lubuskiej NOWE NORMY PRACY " DLA LEKARZY Z nowym 1963 rokiem weszło Wżycie zarządzenie w myśl któ-rego podstawą zatrudnienia każ-- = dego lekarza podobnie w in-- 1' nych zawodach dzień pracy w klinikach szpita-- ' lach przychodniach i porad-niach Zarządzenie to likwiduje również1 "rozdrobnienie" "w z-atrudnieniu polegające na tym że dotąd lekarz mógł pracowaó wkilku zakładach służby zdro-wia po1 2-- 3 godziny "dziennie 0-becnie- -w kilku placówkach je- - dnocześnie zatrudniani będą tylko lekarze specjaliści '"Ą 'Prasa warszawska informuie że ogólnie jednak w dalszym cią-gu "przeciętna norma pracy wielu lekarzy kształtować się będzie" w granicach 9-- 10 godzin na dobę ' Obok bowiem etatów lekarze musza pełnić dodatkowe prace — fcóżsa horw jocĘł i-tó-cr SrilkPP póigc iprac t££pa sniale! yTOfcei %TXtt człon! rm cojyał ram: mzacj lulku rama Dolsk J& opiek 'kąlw 1919 Szkół iwtaa trafił ataio domc vVv !M "kaDita! '&W J£ skich duh nym Ęj fcpfo? Ł&& y j£i dzielne już jak jest im fej etnl 4hów is 'sztói lćcń m 53 vi 5£ e: ii --3 w szkołach żłóbkach" przedszko-- - fnf gdzie wprowadzenie -- go- r dzinnych etatów nie jest mozii- - g we POTRZEBA 3 MILIONÓW IZB W ciągu 10-lec- ia zbudowano I2ł574500 nowych izb mieszkał „i„ :— -- „„ j!a 1?": T "a"' ludność zwiększyła sie "o 4723- - osób Prawie cały przyrost ludności przypada obecnie na miasta (w ciągu 10-lec- ia ludność wiejska zwiększyła się zaledwie o lŁUuw podczas gdy ludność miast —o 4540000 osób) w rezultacie bra-ki mieszkaniowe na terenie miej-- ' skim są z każdym rokiem gorsze pewną poprawę widzimy naw miast na wsi Według obliczeń tygodnika "Polityk" w chwili obecnej bras jest miliona mieszkań czyli —[ licząc na izby mieszkalne — P° trzeba natychmiast co najmniej dwu i pół miliona izb a raczej 3 min Perspektywy na przyszłość nie wyglądają różowo: w ciągu naj-bliższego' "pięciolecia budowni ctwo nie' sprosta nawet tym po i trzepom -- Które wyniKają ? zmniejszonego już dziś znacznie przyrostu naturalnego Przecipfnn liozha nsńb naj izbę wg Małego Rocznika Staty stycznepn vrvnnsi w Polsce: — 166 Ai w innych krajach:'-Belg- ? f — 08 Francja — 09moianu — 09 'N13D — lii j Szwajcara — utJozwecja -T- tu-"JCU-V _} Jp w Orppii i RiiłMrii-RYłuaci- a je 5 nnw-- V is TJn1-#w£- - Tliiłuiria — fces U Grecja 22' ~ [_ - mi t~ lach 000 uUj y~A |
Tags
Comments
Post a Comment for 000030a
