Zwilazkowiec Alliancer, November 20, 1963

              Swiww- -
rr-7-T- -rr
-- emiriVia
SPrJI-nt'- ' !TMwHmHE 'f iJSzm
'ł'rlrłV3FlTii5f' ImATJOB1"
Jt
[!
1
3
Ił
'U
iijj
I:
~%rr~:&i "Tj?1' x " r~ ' - $
I 'J ' '—— - - : Z
1 I
B - s '' '
I'
I ftfT?' 7MSt " 1 1! " „ i
"ijtl
i
i :
' P
!
n
i
" -r-
-— ~ 'f
~
mfi łH
i
1
Prezes ZPwtf S F KonopHa wręcza klucz do noweno budynku kierownikowi Wydawnictwa
ręd F Głogowskiemu w czasie uroczystości oddania budynku do uiijtkn w styczniu 1956 r
S F KONOPKA — Prezes ZPwK
WBXe pllMBO
Już samo słowo "nasze" po-woduje
u kajdegoczłonka Związ-ku
Polaków yr Kanadzie nastrój
rozczulenia' i dumy' A cóż dopie-ro
' gdy zobrazujemy' w myśli
wspomnienia doli i niedoli jaką
przeżywało' się przez len okres
30-t- u lat Przeżywało się- - bo w
przenośni i Dismo ma swoie ży
cie A życie naVzego "Związkow
ca" zawsze' byto i jest nadzwy-czaj
interesujące kontrowersyj-ne1
drażniące buntownicze a na-wet
kw niektórych problemach
rewolucyjne iw
Powstało' nasze pismo w okre-sie
największej depresji ekono-micznej]
w bardzo' prymityw-nych"
warunkach" Redagowane i
drukowane było przez ludzi cał-kowicie
nfe fachowych ale ogar-niętych
chęcią służenia' społecz-ności
polskiej Ludzi którzy
swoją wyobraźnią łamali prze-szkody
i torowali drogę 'do lep-szej
przyszłości A tych prze-szkód
piętrzyły się zawsze góry
NaJRorszc były finansowe alei
Inne 'też' były- - dokuczliwe A
więc: ideologiczne partyjne reli-gijne-
Zawsze było spornych
problemów pod dostatkiem
Teraz- - gdy obchodzimy 30-t- ą
rocznicę warto nam przelecieć
myślą minione lataj ocenić war- - toić' naszychwysiłków: Wartość
tal: dla naszej organizacji jak' i Polońiiiłla sprawy'"polskiej i
Kanady?- - Ep f "Związkowiec"
wszystkim" nam służy nie czy-niąc
żadnych różnic Każdy znaj-iłzi- o jegolaniy otwarte jeżeli
rhcojję wypow-iedzie- ć w słusz-nej
sprawie lub naświetlić swo-je
zdanle
Oceniając wnrtość naszego pis-ma
my członkowie Związku
przcdq wszystkim musimy pa-miętać"
iż zaspokoiło ono olbrzy-mie
potrzeby naszej organizacji
A więćpozwoliloia należyte iiit
świetlpnienasjycli kroków orga-nizacyjnych
obchodów bankio- -
tów zjazdów ivy innych imprez
lub uroczystości t
Porównajmy tylko opis '
jias?o-g- q
ostatnlftsc 'Walnego Zawlu
Wele niicjsca 'na to' udiiclono
by nam yw obcym piśmie?
Przypomnijmy sołjie obchody
50-lec- la ZPwK gdzie specjalne
wydania "Związkowca" poświę-cone
były nasej organizacji aby
należycie uczcić dla nas tak waż-ny- i
drogi jubileusz Setki innych
iniprez i uroczystości opisane w
naszym piśmie obszernie bezil
czenia się z miejscem na jego
szpaltach ze zdjęciami po więk-szej
części bezpłatnie albo mo
że za małym zwrotem kosztów
wykonania klisz O tych rzeczaeh
nieraz zapominamy uważając jo
za 'powszechną powinność pisma
Albo zaspokajanie naszych po-trzeb
w dziedzinie prac drukar-skich!
Kiedyś przed ukazywa-niem
się "Związkowca" nasze za-m'vie- nia
wysyłalisnn do Sta-nów
Zjednoczonych albo dawa
liśmy do iwkonani? mniejszym
drukarniom '-tó-re
niestety nie
poMadaly piskicli akcentów Do
rabiahśmy je niciaz ręcznie Na
leży tylko pomyśleć co by było
przy dzisiejszym rozroście naszej
organizacji gdybyśmy nic mieli
sweso pisma swych warsztatów
drukarskich i musieli dawać na
sze pi acs dnikarskio gdzieś do
oh:ycli ilnikarń Po prostu prza
rała nas tala myt--l
Nie 'wulno nam pominąć nai
ważniejszych zasług pisma dla
organizacji Tymi zasługami bez-sprzecznie
jest propagowanie na-szych
haseł zisad i celów które
tak swiernie na swoich łamach
głosi "Związkowiec"
Braterstwo Tolerancja i 0-świa-taf
'-g-łosi
każdy numer
"Związlcqvca" na swojej pierw-szej
"stronicy! ' "
]
Ejąterstipo to zjednoczenie
p5?cł'ir '
Tolerancja to miłość i szacu-nek
bliźniego bez różnicy jakie
są jego unerzema lub przekona-nia
Oświata to świadomość zadań
potrzeb i celów każdego obywa-tela
Ktoś powie że te hasła są tyl-ko
na' papierze Częściowo bę-dzie
miał słuszność Ale tylko
częściowo Bo nie wszystko moż-na
od razu realizować O idee
walka zawsze §ię toczy Ale po-kornie
zwracamy uwagę na czy-ny
które mówią że te hasła są
i w praktyce Czyż nie jest wy-mowne
że "Związkowiec" był
zakazywany szantażowany i na-W- et
wyklinany! Wystarczy zapoz- nać się z jego i organizacji na-szej
historią aby się przekonać
że" hasła te nic są tylko na pa-pier- zp
Jednym słowem gdy spojrzy-my
na okres rozwoju naszej or-ganizacji
to idzie on równo-miernie
z rozwojem "Związkow-ca"
Wierna jego służba najwię-cej
przyczyniła się do rozrostu
Związku Polaków w Kanadzie
zdobywając więcej członków
więcej' prestiżu poszanowania i
THE FIRST M0N90BIAPHY
Canadian newspaper
Continued from page9
example of "starting 'from
sCratch" It began as a mimeo-graphe- d
monthly written al-mo- sl cntirely by one editor nud
grndually grew into a senii-wcckl- y published in its own
prinling'house and written by a
team of threc cditors in co-operati- on with numerous cor-responde- nts ańd contributors
ZioiazJcoiocchasalways advocat-e- d the' prnnomio prornss of the
Pbhsh rommiimty The arh'Pve
inents of Pnlnh
wrre oagcrly nntpfi ni its
cfilumns Al tho saino timo
Związkowiec laid ercat stress on
incrc-asui-" Uie leel of education
among Poles in Canada Tho
accomplisliments or Polisli
scientists in Canadian research
institutes and at the
the successes of Polish
stiulenls and the rise of Polisli-lanuuaij- c schools always found
a 'sympathetie car
ZwifuJcotncc liowcvcr did not
limit itself to propauating cco-nomi- c and cducalional activilics
It attached evcn greater import-anc- c
to the of
social bonds witłun the Polish
comnutnity in Canada Witliout
ceasing to be the organ of tho
polisli A niańce Ihe journai
ooened its colunins to otlter
Polish t orFanizałions
became
!ookesiai of lle idea of unitinr
Uis entire Pciish co"nunitv
wi"ui onc mai?r ofianization
and arfnely carticirated in U"5
c~tab'i!nncnt o' tłis
Consress in i?44 In
the POt-wa- r veais Zwiazhwcfcr
d°clarcd itclf firndv in faroui5
ot the aoHvc of
Pnlhh-Canadian- s in Mir political
life of IJie rountry Witliout b-comi-ng
tied to any ono political
narty tlić naer qavc stron?
sunnort to all Polish candidatcc
in Mcmi as eli as
elęcttens
Iist but no' le'"L 'Jiouil'
?uązoaiec stri-i- v ob?erv£f' ptincle of the mdepcnd
enre of orpan- -
izations frni ths Feiih political
centrę' hnth m Poland a"d
ahroąi ha ss%sr ceaed to
t""kc a-kf- r'1 interest "n thf fa'p
pf ths old coup'tv Thfou-hc- i' all ii tvcntvftvę vers 'łle
new frnni Foland ha~ oceupied
the leadiug place irf tłie paper
Eeśidc artides of a ourely
inforniatirs character Z'iqito-wie- c
has intded nohtical com- -
powagi Tak w łonie samej
w całej Polonii jak i
w społeczeństwie kanadyjskim
Dowody tego znajd uj'cmy wszę-dzie
W prasie w publikacjach
a nawet i w oficjalnych sprawo
zdaniach obrad Izby Gmin w Ot
tawie
Za te wzniosłe osiągnięcia
Związek Polaków w Kanadzie
oddaje cześć i hołd pionierom
którzy zakładali i borykali się z
piętrzącymi trudnościami po
czątkującego wydawnictwa jak
i tym którzy doprowadzili go do
obecnego rozkwitu i nadal ota-czają
go swoją troską i opieką
kierując do dalszych wyżyn
rozwoju Bez tycli poświęceń na-pewno- 1
Związek i "Związkowiec"
nie stały by na szczytach na ja-kich
żeśmy ich wspólnymi siła-mi
postawili Tam jest ich miej-sce
a naszym obowiązkiem i za-daniem
jest aby ich miejsce by-ło
pewne i stałe
W 30-t- ą rocznicę naszego
"Związkowca" apeluję do wszy-stkich
członków Związku Giup
Kół Polek Gron Młodzieży o na-leżyte
uczczenie lej rocznicy
Postarajmy się aby w każdym
znanym nam domu polskim zna-lazł
się nasz "Związkowiec" Po-magajmy
nasą całkowitą
w każdej możliwej dzie-dzinie
Zróbmy wszystko aby- - na-dal
mógł służyć naszej organi-zacji
sprawie' polskiej i Kana-dzie
''of łhą Polish
mentanes reprints from the
Polish press and translalions of
reports froni Poland published
in the Western pzess In its
cditorials Związkowiec has' dis-cusse- d llicsiluation of the Pol
ish pcoplc and nointed lo the
possibilitics of (lic Poiislt com- - niunily in Canada renderinc
tlicni assistancc During tłie war
it conacmncd the German an
gression and terror after the
war it deplorcd Poland's depend-pnff- t
on Russia It declared itelf firmly in farour of the
biiAtiiPssmen nnd nrofp-innal- sl v)"wifr1" feniorrai'ies rpcnsnmnB
unhersi-tics- :
strengthening
Sinuilt-anepusl- w ZirimKmctec
Polish-Canadia- n
partiinpalioti
provincial
the
Pcli5h-Cinad'a- n
or-ganizacji
współ-pracą
me wpstorn boitler alonc
Uio Oi!tMi'issp hvp?' The
iiiipi-- r vitrlicd closely the po- litical changes that oceurred in
Poland in IfiSR As soon as it
becamo pnssible (in the sprint
of 1957) Editor-in-Chie- f Głogow-ski
visited Poland in order to
present tłie situation theie to
Uie rcaders of Związhowicc in
a scrirs of lepoils
tl'icDieurihnags ltahkeen lapsllacefivnco mycaajoiar
change in Ihe policies of Związ-kowiec
The cdilorial staff
im„d!cr: I_heid„iirectionii of_Mi ri Glio_
continued lo crow in luinihcr
II has also rcmained faithful lo
"positivi"t" piograminc In
Ihe cnlarged colunuib of Ihe
naner tlere is morę room for
about the iisiim
mateiial slandaids of the Polish
connuunily the ciowing "unibei
of Folss uuirersily
dipiemas and occupjing re?-consib- ls pssition1 Canadian
life- - aboul the solid foundalion
of ths Polisli organizatious and
uie iucreasms influence of the
Polish Canadian Congiesi and lat but iiol least abonl
'oles in the provincial and
federal Icgisłaturcs — and soon
niaylip also in the Scnale and
the Cabincl Al Ihe same Unio
coutinueN to piy
onsidcrable altentinn to cvents
in Poland Duiine tłie pat five
vcars theie harf apueaied in
"ip paoei syer-"- ! recor' freu
Poland bv niembsr nf ths pdl-toii- ai taif who while nouiUns
""t the iłiipioysnsuts ?mcs
195G at t''s sms tuns did not
"onceal 11'sir disappointment in
ths luni'sd scops of ths tefonu5
On ths occasion oX the thirt-iet- h
anuiver"arv vi Zn"azko
tcJec e would like to espicss
our wi-- Ji that Dt forthcominE
years of life will bring about
the tesults poslulaled by Jozel
-- - --rs£-
gr#!! - " ~ i-- " -- V " '"-- —P " — 's'- - i—"-"- -' 'S&l
y1 "
fe £~
'i---
LISTOPAP {Horemberl śtodg-1- 9 — 1963
Zwlezkowieo" tho Cham
ihe Polish Eihnic Group
Continued from page 9
tłierefore morę important to the
communists llian the olher con-servati- vc
or clerical newspapers
The latter (Czas and Gazeta
Katolicka) whiłe agreeing with
tir Zviazkowiec on anti-com-iTiUiii--
nn
opposed it for its cri-)(- h'
nUiud- - tnvrard the Polish
(i mi i f-- ii and the clergy
fler Staniewski's death (1941)
the Związkowiec began słowly
hut percpptibiy to Josp its cha-rict- er
of a pro-labou- r socialist'
and anti-cleric- al newspaper The
policies mspued by its first
editor icmained łumcer for
a number of years setting the
Związkowiec apart from other
Polish - Canadian newspapers
During the war and for a few
years aflcrwards unlil the
fifties the ueekly continued to
vicw critically sonie of Ihe
aclivities of the clergy among
the immigrants The Ziviązko-wie- c
still endeavours to defend
the Polish-Canadia- n coininunily
against attempts to control it
by outside agencies such as the
Polish go ernment-in-exil- e in
London and the political gioups
which succccded it or the com-muni- st
Warsaw governmcnt
with its consulates in Canada
Throughout its oistcnce the
Zioiązkowiec has bcen consist-cntl- y
anti-communi- sl bul — iin-lik- e
somc olher Polisli publica-tion- s
confining their policy on
this point to vocifcrous nega-tio- n
— it has mado a serious
effort to analyse Marxisin and
ilsoperation in Hic li on Cuilain
countries The trips of some of
the edilors to Poland provided
Ihem willi firslliand materiał
and permitted a morę objective
and morę devaslating connnent-ar- y
on the reahties of com-muni- st lule
Under the direction of Fran-ciszek
Głogowski an able journ-alis- l
and a shrewdi manager the
Związkowiec stai ted lo evolve in
the direction which we described
in the previous chapter clealing
witli the currenl developinent
lendencies of the Polish-Cana-dia- n
press The slogan "Down
willi ignorance and hypocrisy —
Forward through the will of the
peóple" which sonie leaders as-sum- ed
to have an anti-cleiic- al
flavour has been dropped from
the inasl-hea- d In view of Ihe
conservative and pro-cleric- al characterof the majorily of Ihe
post-wa-r immigrants the Związ-kowiec
has avoided in the last
decade any criticism of Vatican
policy or of the Polish-Canadia- n
clergy JSympathies for the
CCF and sociahsm still visib!e
in the foities were later re-plac- ed
by a moie moderate sup- -
port for I lic Liberał Party willi
which cdilor Głogowski col-laborat- cd
activcly After 1057
cvcn tłiat was disconlinued The
newspaper cndcavours to main
tain ćompletc objcctivity pro
viding merely information and
entortainment We observe the
avoidnnce of ccntrorersial is-sii- p1
shared aiso by other Polish-C-anadian
newspapers The
occasional exarnples of intoipr- -
ance parochialism or extremism
which oceur within the ethnic
group no longsr deait with
sharply as ihev u=ed to be in
Ihe old days of the Związkowiec
Wliile officially the
organ of one association with a
clearly defincd ideological clia-ract- er
tlie Związkowiec has de-clop- ed
in lecenl years a con-sidcrab- lc degice of independ-enc- e
and it obviously aims al Sio'nof U HydS SS Jf8 a nePaper of informa
scrving all readers
its
infoimatiou
leeiwng
iii
W
ZicwGicrc
lis
S-f- cj
£J
ars
rcniainiug
regard-les- s of their opinions Sucli an
eyolution may iiarbour the
cniei auocaies m me nine- - tcentli century "positiyisiu" in
Poland Addressins the nation
ałter tłie fali "f the armed
uisuirecticn of 1563 hs forui-ulate- d ths positivist" prosram- -
me in ths fellowmg words:
We bsiisvs nsithsr in te-Yoluti- on nor in radical uto--
pias which profess to cliange
society otrnishl and lo cure
all its social ills by means of
sonie panacea we belieye itt
slow and gradual progi css
[whichl through reforming
indiyiduals inercasing en-Imhtenin- enl cńcouraning
work order and moderaticn
should acconiplish the mor--f salutary i eyolution or rather
eyolution in the social
system2
-- Wam Brnmke
1 During ths ysar? l?4rs-5- 7 Mr
Głogowski has been tłiree linie
the Editor-iu-Chie- f vi Zicijzizo
wice
-- Canclustens Jorjhc Ycar 1S69
Iznazr Kraszewski one of łhe!Po2n"sń- - 1559 pp 21-2- 2
of
danger that the paper wili Icse
its character of a journai of
opinion actńig as 'a leader of
the ethnic group aliead of its
average meinbers in esperience
iniliative and judgnient Tlie
editors on the other hand may
claim that such ambitions could
be self-defeatin- g and that it is
raore important to have a Polish
newspaper with high standards
of qu ality rathpr than risk
iosing readers by supporting
factional views
The Zviązkoiciec has always
been characterized by two fea- -
tures which set it apart from
other Polish-Canadia- n publica-tion- s
The first of them is its
strong identificalion witli Ca-nada
as the country here its
readers live and the native land
of their children From its very
beginnings under AJ Staniew-sk-i
the Związkov)icc in spite of
its Polisli patriotism looked
upon itself as a Canadian news-paper
published in Polisli 11
stressed the permanence of set-tleme- nt
in Canada urged the
immigrants to leain English
take citizenslup papers and
participate acthely in the life
of the wider Canadian com- -
munity During tiie war it sup-porte- d
Canadian reeruitment
campaigns and later opposed all
attempts by the Polish political
exiles to make the Polish-Cana-dian- s
ovcr into an emigre group
with a political idcnlily separate
from that of tlie country as a
wliole The Związkowiec has al-ways
beeii' a champion of the
ćompletc aulonomy of tlie Polish
ethnic group in Canada defend-ing- -
ii against any agency endea-yourin- g
lo control it from out-side
In the course of the discus-sio- n
on the relations between
the Canadian Poles and their
home "country whirji staited
after tlie political changes in
Waisaw in Octobcr 195G~ "Ihe
Związkowiec consislently aigued h
thal the Canadian citizensliip of P
the immigrants and the obliga-tion- s which it entails are Ihe
most iinpoilant factor in the
situation This emphasis on tlie
Canadian ties of Ihe Poles sel-tle- d in this country neyer inler-fere-d with strong atlachmeul to
Polisli culluie and Iradiliou as
well as synipalhy for Poland's
interesls In 1957 tłie Związko-wiec
initiated a fund collcction
"Biead for Foland" whidi
brouglil In aboul $17(300000 it
also canied on a campaigu for
the return lo Poland of the
Wawel art tieasurcs" kent in
Quebec contributing to a change §
oł Polish-Canadia- n opinion on the subject and iudirectly fari-litaiin- g the decision of the Ca
nadian autliorilies
The olher typical featurc of
the Związkowiec in contfasl lo
otlier Polish-Canadia- n news-papers
is its liberał and tolerant
attiludc toward other publica-tion- s and persons holding views
different from its own Tlie
principles introduced by the
first editor AJ Staniewski
hare heen fullr prejoiwed at
least n thit respect This toler-anr- e
is responsible for the fact
that ths section of Istters to ths
ęditer generally neglectsd in
other Fohsh newspapers has
remamed one of the most im-poita- nt departments iii the
Związkowiec tcstlfying to tlie
practice of democracy by its
editors Winie soinetimcś en- -
gagmg m poienucs inyoIving m
sirong cnlicisni and a spiiited
defence of its viewpoint the
Związkowiec łias always re- -
cognized the right of otliers lo
diyergent opinions and has gien them an opportunity of
stating such views II also avoid-c- d tlie łiabit of branding as com-munists
all persons of dissident
views as other newspapers have
somstimes done When gudlv of m
an error the Związkowiec usual-l- y
adnnts it or allows a correc-tio- n
through the Isltsrs to ths
editor Its lack of partisanship
prejudice or fanatical nation-alis- m
lielpcd lo make tłie Związ-kowiec
popular among readers
aceustonied lo the modciale and
tolerant attitudes of the be%t
American and Canadian news-papers
"Ihe Związkowiec joiuedin
1953 the Audit Eureau of Cir-culatio- us
wbieJi report? orer
6000 copies for the years 1359
and 1960 placing the Związko-- 1
wiec al the head of all Folish 3
periodicals in Canada
rOLSKII PISMO
W POLSKIM DOMU
tn hssls MHsaium
?5f
i
t -
2i:iiiiimiiniiiiKiitfaiHiiiiisiiniiiiiiiiiiiinniiiiiiii8iniiiiŁłiiiiiiaaniiiijgin7TnTn — -
Szczere~podzi§kpivania zn współprace iv
przeszłości oraz najserdeczniejsze życzenia
rozwoju na przyszłość składa Wydawnictwu
"Związkowca" w dniu Jubileuszu
ZARZĄD CENTRALNY KóL POLEK
ZWIĄZKU POLAKÓW w KANADZIE
Anastazja Kozłowska prezeska
Irena Charlińska sekretarka protokołów
Kazimiera Syta sekretarka finansowa
FEDERACJA- - KOBIET POLSKICH
w KANADZIE
"Mada "Ziuiązkowcowi" najserdeczniejsze
życzenia roziuoju i dalszej owocnej pracy
na niwie polonijnej
Z okazji SO-lcc- id Jubileuszu "Związkowca"
GRUPA 26 w COOKSVlLLE
życzy dalszego pomyślnego rozwoju
"Ziuiązkowcowi"
Z OKAZJI 30-LEC- IA WYDAWNICTWA "ZWIĄZKOWIEC"
serdeczne gratulacje i życzenia
dalszej owocnej pracy w służbie języka
'
7 kultury polskiej składa
Polski Związek
j Więźniów PoliiyGznyah
Józef Pcłubiński selaetarz Leszek Stolarski prezes
W SO-letn- ią rocznicę powstania "Związ-kowca"
organu prasowego Związku Polaków
w Kanadzie serdeczne gratulacje i najlepsze
życzenia dalszego rozwoju przesyła
Zarząd Główny
Siew Polskich Kombatantów
i w Kanadzie
Życzenia dalszego pomyślnego rozwoju
składa tą drogą
Balicki piezes
THE ROYAL
CANADIAN LEGION
CANADIAN POLISH
VETERANS
Ontario - Branch No 346
146 Ossiiiglon Ave Ont
Z okazji 30-lelni- ej rocznicy istnienia i
nfanU "7inl-lttVm- " iotj u iijiuiu u im illititłtvTiIcr tiinvrrulintuntvliliiinv7idcj1} a
drukarskiej i polonijnej — życzenia dalszej
owocnej działalności życzy
Royal Canadkn Legion
— Polish Branch
w Fori William Oni
Zarząd' Polskiego Stowarzyszenia
Narodowego w London
ma zaszczyt złożyć w imieniu swoim
i członków Pol Stów Nar najserdeczniejsze
życzenia i owocnej pracy Wydawnictwu
"Związkowca" z okazji 30 lat służby
i nieprzerwanej pracy lia niwie polskości
IV fin mas sekr prot
Wydaumictwu '''Związkowiec" najlepsze
życzenia dalszego rozwoju dla dobra Polonii
i Kanady oraz Narodu Polskieao — składa
Obwód ZHP
w Montrealu
Z okazji 30-lec- ia istnienia poczytnego pisma
['Związkowiec" składamy nasze gratulacje
i najlepsze życzenia dalszego pomyślnego
rozwoju
Za Zarząd KPK"
Okręg Oliawa
Konopacki prezes
lirinilijiuiiiiii]I'iiirii]iiiiii[Kiainriniiiiiiiiiiiiiiiii1Mililuiiliiiiiiiillii
a w
ta na
!'
T
I