Zwilazkowiec Alliancer, June 02, 1980

              TR 2 JSrytĄZKgyytSg — ponlafcjsto'fr gifegofcea IfgO-- f JanatąopmmasMiMMm
faV
' '%riązkowiecw (The Alliancer)
Printed aud Tublished every Monrtav aiićl Wednesday by
POMSH ALLIANCE PRESS LIMITED
163S BlW Strest Wśst — Toronto Qnt Canada Mói5 4A8
Telephonas! aadnii mti mnT t śia -zwii aai-ały- i
ftpćeitd rlnss muli icjjhtfallon nntnhsr lilTl
Offlclnl Organ ot Tlio roli AUlanco of CanadiT
lan Bldus — Cłinlrmsii of lho Bonrtl Ł Wbwtow — Secretsty
Romnn Buczek — ]'dltor-ln-Cht- eł
No part of tli la publlcatlon maybo reproduceii or trdnsmltted
In any form or by any means wlthout permteBion
WWMWH I - — — -- im — — m I I 1 — llllMflllM— — — —— M1 PRENUMERATA
Roczna $2300 Półroczna $1400 Pojedynczy numer 30?!
się
w
daniem przedstawicieli rądu amerykańskiego wspie
rany nrzcz Moskwę reżym afganistański cechuje Większy
nieład osłabienie i utrata popularności aniżeli kiedykolwiek
poprzednio w 5-miesię-cznej
historii lego rządu
Przedstawiciele rądu ameiykańskiego wskazują na ogól-nie
pogarszającą się sytuację w Alganistanie Według ich
opinii Związek Sowiecki nic potralif osiągnąć żadnego ze
swych celów Podkreślano zwłaszcza zanik nieznacznego po-parcia
jakie miał na początku reżym Babiaka Karmala
Według informacji rządu amerykańskiego izolacja Karmala
doszła do tego że nawet jego ojciec zabronił mu przychodzić
do rodzinnego domu z sowieckimi doradcami i członkami
ochrony osobistej
Przedstawiciele rądu Stanów Zjednoczonych informują
że w afgańskicj partii komunistycznej (rwa walka od naj-wyższych
szeregów az do najniższa eh miedzy dwiema odręb-nymi
frakcjami I już się lozeszły szeroko pogłoski że jedna
siara się usunąć od władzy drugą Te dwa ugrupowania to
irakcja o nazwie Parczan której pizewodzi prezydent Babrak
Karmal a druga to frakcja Kalk
Usunięty od władzy prezydent Amin należał: do frakcji
Kalk Obecny ustanowiony i wspierany prze Związek So-wiecki
rząd składa się z członków obu frakcji Dla przy-kładu
z dwóch wicepremierów jeden jest z partii Parczan
a drugi z partii Kalk T ci właśnie dwaj wicepremierzy sta-nowią
doskonały orzykłacl problemów rozłamu partyjnego
Gdy frakcja Kalk była u władzy za prezydentury Tarakiego
i Amina wielu członków frakcji Parczan było torturowanych
Obecny wicepremier z lej partii Asadurah Serwaii jest
osobiście odpowiedzialny za torUuowanie niektórych więź-niów
politycznych z partii Parczan min za torturowanie
drugiego wicepremiera Sułtana Ali Kesztmanda
Przedstawiciele rządu twieidzą że prezydent Bahrak
Karmal jest w stanie uzyskać popaicia opozycyjnej fra-kcji
to znaczy ugrupowania Kalk i że w łonie partii i rządu
toczy sio walka w której jedno ugrupowanie stara się zdy-skredytować
a nawet zniszczyć to drugie Zdaniem przed-stawicieli
władz Związek Sowiecki stara się połączyć obie
frakcje aby w ten sposób utworzyć bazę dla poszerzonego
wspólnego frontu narodowego Utrzymują tez że Związek
Sowiecki wydaje się być niechętny w zastąpieniu Babraka
Karmala kimś innym z frakcji Kalk Jednym z powodów"
takiego nastawienia Kremla jest to że frakcja Parczan była
zawsze uważana za bliżsą Moskwy aniżeli bardziej nieza-leżne
ugrupowanie Kalle
Obserwatorzy amerykańscy podkreślają że opozycja
ugrupowania Kalk wobec obecności sowieckich wojsk w
Afganistanie stale wzrasta i dodają oni ze zachowanie po-koju
miedzy dwiema zwalczającymi się frakcjami aby w ten
sposób skonsolidować władze sowiecką w Alganistanie może
się okazać dla Związku Sowieckiego zadaniem ponad siły
Związek Sowiecki liczył na poparcie armii afganistań-skie- j
tymczasem dezercja z jej szeregów trwa a rząd nie
był w stanie przeprowadzić poboru do wojska Wielu dezer-terów
pizylącza się do powstańców
Zdaniem przedstawicieli rządu amerykańskiego wojska
sowieckie z wysiłkiem utiymują swe pozycje i trudno
stwierdzić kto ma kontiolę nad znaczną częścią kraju Na
dodatek rosną problemy gospodaicze w Alganistanie co
z kolei nasila demonstracje antyrządowe i anlysowieckie
Rząd w Kabulu jest tylko fasadą Eksperci sowieccy zajęli
podobno czołowe stanowiska we wszystkich ministerstwach
afganistańskich z wyjątkiem ministerstwa spraw zagranicz-nych
Wojska sowieckie były w stanie ujarzmić ludność sto-licy
ale już za opłotkami Kabulu trudno mówić o panowa-niu
rządu alganistańskiego Według opinii Departamentu
Stanu Związek Sowiecki bodzie jednak mógł utrzymać przez
dłuższy okres czasu kontrolę nad Kabulem i są znaczne do-wody
że Moskwa zamierza pozostawić na stałe swe wojska
w Afganistanie Aby jednak opanować kraj Związek Sowie-cki
będzie musiał wysłać wielo dalszych tysięcy żołnierzy
do Afganistanu rozlokować ich w nowych miejscach oraz
podwoić operacje wojskowo przeciwko powstańcom
limikl Ssimcekony
W dniu 25 marca br Pań-stwowa
Komisja Wyboicza
ogłosiła komunikat o wyni-kach
wyboiów Pomijając już
fikcyjny charakter całej im-prezy
brak kontroli społecz-nej
nad ustalaniem wyników
glosowania pozbawia podane
w tym komunikacie liczby
jakiegokolwiek znaczenia W
zestawieniu z powszechnym i
wielokrotnie manifestowa-nym
niezadowoleniem społe-czeństwa
z polityki władz in-formacje
o blisko 99% frek-wencji
wyborczej i niemal
] 00% głosów oddanych na li-stę
Frontu Jedności Naiodu
musi wywołać gniew i 10go-ryczeni- e
Władze partyjno-państwow- e
jeszcze raz dały
dowóri swego całkowitego o-dorw- ania
od rzeczywistości
Przewidując wynik wyborów
Komitet Samoobrony Sjiołecz-ne- j
"KOR" nie ogłosił icii
bojkotu ograniczył się do
wskazania na likcyjny cha-rakter
tej impiezy i oświad-czenia
że nie weźmiemy w
niej udziału Staliśmy na sta-nowisku
że powstrzymanie
się od wizucenia kartki z na-zwiskami
jak również skreśle-nie
wszystkich nazwisk nie
jest aktem politycznym lecz
sprawą sumienia Analogicz-ne
stanowisko zajęły również
inne ugiupowania zawodowe
Ep(tłeczw-rclisij- ne: Niektóie
ugiupowania wezwały do boj-kotu
wyborów kierując sie
jąk rozumiemy lakżo wzglę
o pogarszającej
reżymu Karmala
Afganistanie
nic
Społecznej "KOR"
dami natury moralnej Jcdno-ceśni- e
środowisko KSS
"KOR"' jak i wszystkie działa-jące
w Polsce ruchy wolnoś-ciowe
'uznały okres poprze-dzający
glosowanie za okazję
do publicznego zamanifesto-wania
stosunku do polityki
władz i fikcji wyborczej Roz-kolportowano
setki tysięcy
ulotek plakatów i pism Na-sze
możliwości techniczne o-czyw- iście
nie mogą się iów-na- ć
z wyposażoną w najnowo-cześniejszą
środki państwową
machiną propagandową Jak
wielką jednak siłę sianowi
prawda świadczy strach jaki
działalność opozycji wzbudzi-ła
we władzach Pizepiowa-clzon- o
setki rewizji w miesz-kaniach
zatrzymano kilkaset
osób w tym kilkanaście trzy
cztery i pięć razy pod rząd
W dziesięciu pizypadkach
wobec zatrzymanych użyto si-ły
gazów łzawiących kajdan-ków
Siedem osób systema-tycznie
bito w czasie przesłu-chań
w lokalach SB i MO
Dwie osoby — Adama Woj-ciechowskiego
i Anatola La-winę
— kolegium karno-administracyj- ne
skazało na ka-ry
bezwzględnego aresztu
dwa i trzy miesiące
W odczuwanym przez wszy-stkich
obywateli ciężkim po-łożeniu
kraju ekscesy Ic a
także triumfalny ton przed-wyborczej
propagandy wywo-łują
gorycz i oburzenie Za
symbol protestu moralnego u--
Foman Buczek
Po Monachium z 1030 rolni
nastąpiło bardzo krytyczno
oziębienie stosunków miedzy
Polską i Czechosłowacją Do-piero
po wkroczeniu wojsk
niemieckich do Pragi w mar-cu
1930 r nastąpiło ożywie-nie
obustronnych stosunków
Rozmowy podjęto na szcze-blu
sztabów generalnych
Czechów reprezentował pik
Kumpost były attache woj-skowy
czeski w Warszawie
Z nieznanych bliżej powodów
do rozmów z pik Kiunpostem
sztab polski skierował mjra
Tadeusza Szumowskiego zaj-mującego
wówczas stanowi-sko
szefa samodzielnego ic-tera- tu
"Z" O 11 Sztabu Głów-nego
W kwietniu 1939 r
otrzymał on polecenie pod-jęcia
rozmów z płk Kumpo-sic- m
KTa spotkanie to pik
Kumpost przyprowadził swe-go
pomocnika mjra Friczera
który był do października
1933 r kierownikiem placów-ki
wywiadowczej czeskiej w
Kopenhadze
Obaj panowie oświadczyli
że sztab czeski uciokl wraz z
akiami w nocy z 14 na 15
marca 1939 r samochodami
do Londynu gdzie podjął pra-cę
z Anglikami Rozumiejąc
że Polska jest w przededniu
wojny z Niemcami czeski
Wydział Wykonawczy two-rzący
się w Londynie za po-średnictwem
szefa Oddziału
II czeskiego pik Morayeca i
płk Kumposta oświadcza go-towość
ścisłej współpracy
wojskowej z Polską W szcze-gólności
Czesi prosili o:
1) zgodę na formowanie le-gionu
czeskiego w Polsce
początkowo w charakterze
obozów pracy gdzieś na
Polesiu
2) przyjęcie specjalistów (lot-nictwo
artyleria przeciw-lotnicza
broń pancerna
artyleria ciężka) oficerów
i podoficerów do armii
polskiej do czasu kiedy bę-dą
mogły" być tworzone
większe oddziały czeskie
3) ułatwienie przechodzenia
w ojskowych czeskich
przez granicę gdzie do-tychczas
są odrzucani i
gromadzenie ich w jakimś
obozie przejściowym
gdzie można by zrobić se-lekcję
4) ułatwienie łączności z kra-jem
(Czechy i Morawy)
pi zez zgodę na ustawienie
radiostacji oraz zgodę na
piopagandę ladiową ulot-kow- ą
wysyłania i przyj--m- o
wa hic depesz szyfro-wych
AV zamian za lo Czesi pro-ponowali
a) przekazanie posiadanych
materiałów o Niemcach
oraz niektórych agentach
pracujących i niezdekon-spirouanyc- h
w Niem-czech
b) zorganizowanie sieci wy-wiadowczej
na Czechosło-wację
c) zorganizowanie sieci dy-wersyjnej
W swoicli wynurzeniach
znały tysiące mieszkańców
Krakowa tragiczną śmierć
przez samospalenic na rynku
krakowskim Walentego Ba-dyla- ka
w dniu 21 marca
Świadczą o tym dowodnie
świeczki kwiaty i zbiorowe
modlitwy na miejscu samo-paleni- a
oraz spontanicznie pi-sane
i rozlepiane klcpsydiy
Żywa pochodnia na rynku
krakowskim nakłada na nas
szczególny obowiązek: nie
można dopuścić aby pasja
moralna i poczucie obywatel-skiej
odpowiedzialności Pola-ków
wyrażały się --w aktach
zniszczenia Wbrew wybor-czej
larsie wyraźnie musi za-brzmieć
głos polskiego społe-czeństwa
przeciw bezprawiu
i w obronie praw człowieka
i narodu
Komitet Samoobrony
Społeczne] "KOli"
W dniu IG kwietnia 1980 r
współpracownicy i członko-wie
KSS "KOR" rozpowszech-nili
w wielu miejscach War-szawy
około 90000 ulotek
protestujących przeciwko
prześladowaniom policyjnym
Po jednej stronie 'ulotki znaj-dował
się tekst wspólnego
oświadczenia Niezależnej Ofi-cyny
Wydawniczej "NOWA"
oiaz KSS "KOR" domagają-cego
się uwolnienia Mirosła-wa
Chojeckiego a" po drugiej
stronie następujący tekst:
JAK DŁUGO JESZCZE?
Czesi podkreślali że do po-stawienia
lak szczerze łych
propozycji upoważnia icii
fakt że1 do roku 1935 istniała
ścisła współpraca miedzy szta-bami
polskim! czeskim Wiec
i lym razem propozycje te zo-stały
przedstawione szefowi
Sztabu Głównego gen Sta-chiewiczo- wi
który odrzucił
punkt 1 i 2 zgodził sie na
punkt 3 i częściowo na punkt
4 (pod katem łączności z sie-cią
wywiadowczą i dywersyj-na)
Odbyło się kilka spotkań
w których brali udział ze stro-ny
polskiej płk Stefan Mayer
ppłk Heinrich i mjr Szumow-ski
Czesi pizyjęli decyzję
Szefa Sztabu chociaż widać
było że odrzucenie pkl 1 i 2
nieco icii zdziwiło W następ-nych
rozmowach bral udział
ze strony czeskiej także były
szel kontrwywiadu czeskiego
mjr Barlik
Polski Oddział II na oficera
łącznikowego do Czechów wy-znaczył
mjra Gorgolewskicgo
który włożył w swą pracę wie-le
zapału poza tym całość
spraw prowadził mjr Szumo-wski
Czesi wzięli sie bardzo
energicznie do pracy wykazu-jąc
bardzo duże zdolności or-ganizacyjne
Pieniędzy od Po-laków
nie chcieli
Na początek ze strony pol-skiej
Czesi otrzymali następu-jąco
ułatwienia:
1) Dowody osobiste dla
Kumposta i jego szta-bu
np Kumpost miał do-wód
osobisty na nazwisko
Konarski — ptzemyslo-wie- c
Friezer na nazwisko
— Dworzaczek Paszpoit
zagraniczny na inne naz-wisko
dla urzędniczki po-selstwa
czeskiego która
pojechała do Pragi dla
nawiązania kontaktu z
tworzącą się tam organi-zacją
niepodległościową
czeską Wszyscy' mieli bez-płatny
bilet kolejowy dla
poruszania się po Polsce
2) Zorganizowano najpierw 4
a potem G punktów przej-ścia
przez zieloną granico
(przeważnie na Zaolziu) w
porozumieniu ze strażą
graniczna i policją jako
też ekspozyturą IV (Kato-wice)
Sztabu Głównego
3) Pod Krakowem został od-dany
Czechom obóz etapo-wy
po hufcach junackich
na 600 łóżek który Czesi
pizy polskiej pomocy
utrzymywali w wielkim
porządku i dyscyplinie
Ze swej strony Czesi Po-lakom
dali:
a) szereg dokumentów star-szych
(bez wartości)
b) listę agentów z Górnego
śląska z Saksonii i Bran-denburgii
c) bardzo cenny dokument
— instrukcję dywersyjno--sabolażow- ą
dla mniejszo-ści
niemieckiej (która była
wypróbowaną w Sudetach
i która znalazła później
pełne zastosowanie w Pol-sce)
Instrukcja ta pisana
po niemiecku (około 40
Jak długo jeszcze będziemy
stali w kolejkach przed pu-stymi
sklepami będziemy ku-powali
coiaz mniej za zaro-bione
pieniądze?
Jak długo jeszcze będziemy
karmieni irazesami o wolno-ści
i dobrobycie będziemy
okłamywani pi ze gazety ra-dio
i telewizję bediemy czy-tali
tylko te książki oglądali
tylko te filmy które zaakcep-tują
rządcy naszego kraju?
Jak długo jeszcze będziemy
zmuszani do udziału w farsie
wyboiów będziemy zmuszani
do ukrywania poglądów i u-c- uć
będziemy świadkami
bezprawia w komisariatach i
sądach?
Jak długo jeszcze robotnicy
polscy pozbawieni będą au-tentycznych
związków zawo-dowych
chłopi polscy żyć bę-dą
w lęku pized utratą ziemi
a miejsc w więzieniach bę-dzie
więcej niż w szpitalach?
Jak długo jeszcze nasze
dzieci będą uczone w szkoło
kłamstw o ojczystej historii
książki naszych wybitnych pi-sarzy
będą zakazane listy pa-sterskie
naszych biskupów
będą cenzurowane a informa-cje
o naszym kraju będziemy
zmuszeni czerpać z zagranicz-nych
ladiostacji?
Jak długo jeszcze decyzje o
naszych losach zapadać będą
ponad naszymi głowami po-za
naszymi plecami poza gra-nicami
naszego kraju?
Jak długo jeszcze nasi bra-cia
wypowiadający głośno s!o:
wa prawdy będą szykanowa-ni
oczerniani więzieni?
JAK DŁUGO JESZCZE?
stron) została przepisana' i
miała być przekazana
MSW oraz wydziałowi
koiilrwywitfdowczemu O
Hz Niestety zastępca szefa
wywiadu O II ppłk dypl
Tadeusz Skinder upoważ-niony
do podpisu słowa
nie umiał po niemiecku i
nie rozumiejąc dokumen-tu
schował go do swej ka-sy
i nie wypuścił w świat
d) w miaro powstawania sie-ci
wywiadowczej dostar-czali
coraz to lepszo i cen-niejsze
materiały z tere-nów
Czech i Moraw Do-kumenty
były częściowo
łącznie z aktami organiza-cyjnymi
czeskimi (listy
osób pieniądze instrukcje
itp) przewożone przez pol-skich
kurierów dyploma-tycznych
bez wiedzy MSZ
Były lo zresztą jedyne cie-kawe
dokumenty i lńalerialy
wywiadowcze z Czechosłowa-cji
gdyż sam refeial "Z" Od-działu
II nio posiadał swej
sieci na terenie Czechosłowa-cji
i nie miał prawa posiadać
jej gdyż wywiadowczo-orga-nizacyjni- e
Czechosłowacja by-ła
przydzielona referatowi
"W" (wywiad na Związek So-wiecki
którym kierował kpt
Niezbrzycki) Referat "W" po-siadał
na terenie Czechosło-wacji
swoją sieć (placówki ofi-cerskie
w Pradze Morawskiej
Ostrawie Bratysławie) nasta-wioną
na ZSRR złożoną z ofi-cerów
którzy nie tylko nie
znali organizacji niemieckiej
politycznej i wojskowej ale
lównicż nic mówili po nie-miecku
(np ilm Stpiczyński
mjr Zakrzewski i inni)
Powyższy stan rzeczy spo-wodował
że o ile w tygodniu
poprzedzającym wojnę znana
była dokładnie dyslokacja
wojsk niemieckich skoncen-trowanych
w rejonie Wrocła-wia
oraz w Prusach Wschod-nich
o tyle groźna koncen-tracja
w Słowacji była znana
nader chaotycznie
Pi zez granicę zaczęły prze-chodzić
coraz to większe gru-py
oficerów i specjalistów
(w końcu czerwca 1939 r po
70—30 osób)! któizy po krót-kim
pobycie w obozie odjeż-dżali
do Anglii i Francji
W poselstwie czeskim w
Warszawie które również słu-żyło
jako punkt etapowy dla
wyższych olicerów i polityków
czeskich została ustawiona
radiostacja krótkofalowa i po-wstała
pracownia fałszywych
dokumentów Podobne fun-kcje
spełniał' także konsulat
w Krakowie
Na odcinku dywersji z Cze-chami
współpracowali mjr
Charaszkiewicz i mjr Anker-sztaj- n
W lipcu 1939 r mjr
Ankerszlajn sam pojechał do
Czechosłowacji na kontrolę
swej sieci a po powrocie wy-raził
uznanie dla czeskiej or-ganizacji
W pierwszych dniach czer-wca
1939 r przyleciał z Lon-dynu
po raz drugi mjr Barlik
przywożąc ze sobą listy od
pika Morayeca do pika May-era
ówczesnego szefa wywia-du
w O II w których to li-stach
utrzymanych w serdecz-nym
tonie dziękował w imie-niu
komitetu londyńskiego za
pomoc Czechom i upoważniał
mjra Bartika do dalszych per-traktacji
Baitik wznowił propozycję
utworzenia czeskiego legionu
i przyjmowania specjalistów
do armii polskiej Zapropono-wał
aby szef Sztabu Głów-nego
gen Slachicwicz zech-ciał
w tej sprawie przyjąć
gen Sergeja Ingra oraz posła
Schwarza którzy złożyliby
wiążące oświadczenia politycz-ne
i wojskowo Gen Stachie-wic- z
tego nie zrobił z gen
Ingrein rozmawiał dwukro-tnie
szef Oddziału II pik
Smoleński Decyzje nie zosta-ły
powzięte
Do Warszawy przyjechał
również w pierwszych dniach
lipca 1939 r gen Prliala
który odmawiał podporządko-wania
się komitetowi londyń-skiemu
i który na własna rę-kę
zaczął robić politykę Gen
Prliala był dwa lub trzy ra-zy
przyjęty na długich konfe-rencjach
przez gen Slacbie-wicz- a
w lokalu konspiracyj-nym
samodzielnego referatu
"Ż" na ul Polnej w Warsza-wie
Gen Stachiewicz znal
Prhalę z Wyższej Szkoły Wo-jennej
w Paryżu z czasów
gdy obaj byli słuchaczami
Gen Prliala przedstawił plan
tworzenia legionu czeskiego
pad-jVgo--dfiwództ-wcm
Pierw-sze
kontakty z gen Prhalą
prowadził mjr Gorgolewski —
wynajął mu mieszkanie i wy
płacał pieniądze których
Prliala ciągle miał mało
W polowie lipca 1939 r na-stąpiła
awantura o czechosło-wackie
poselstwo które było
bazą 'czeskiej roboty Cala
operację miat przeprowadzić
referat bezpieczeństwa Min-isterstwa
Spraw Wewnętrz-nych
na polecenie MSZ Sc-kwes- tr
miał się odbyć przez
zaskoczenie kasy miały być
oplombowane a Czesi-zmusze- ni
do opuszczenia gmachów
Sztab Główny nic o tym nic
wiedział Nastąpiła dość gwał-towna
wymiana zdań między
Sztabem Głównym a MSZ
która dzięki miękkości Sta-cliiewic- za
skończyła się ustęp-stwem
na rzecz MSZ
Co się okazało? Pewno
czynniki MSZ widząc że sto-sunki
z Czechami są coraz
żywsze postanowiły zmącić
vod£ Wysunięto koncepcję
co będzie jeśli Niemcy za-żądają
wydania gmachów?
Trzeba je zasekweslrować na
poczet naszego rozrachunku z
Czechosłowacją Autorem te-go
pomysłu miał być Józef
Potocki
Gdy jeden z urzędników
Zażuliński zapytał Potockie-go
czy rzecz la jest uzgodnio-na
ze Sztabem gdyż Sztab
Główny nawiązał kontakty z
Czechami ten miał się wyia-zić- :
"A po co? To Sztabu nic
nie obchodzi to jest kwestia
tylko polityczna"
W końcu udało się ofice-rom
Oddziału II z panami z
MSZ wytargować że Czesi bę-dą
uprzedzeni tydzień na-przód
źc sekwestr ograniczy
się do symbolicznego opieczę-towania
jednego pokoju ale
że tablice muszą być zdjęte
i tym samym kończy sie eks-terytorialn-ość
Oczywiście
Czesi protestowali jak mogli
Wysuwali argument że jeśli
Niemcy opublikują fakt że
Polska zlikwidowała posel-stwo
czeskie to zerwą się nici
nawiązującej się szerszej sym-patii
Czechów' do Polski oraz
że cala akcja ewakuacyjna
może stanąć Poseł Slavik usi-łował
uzyskać audiencję u
ministra Becka Przyjął go
jednak tylko na krótkiej roz-mowie
Michał Lubieński
Sytuacja o tyle uległa zła-godzeniu
że w lym samym
czasie udało się pracownikom
O II przeprowadzić przez zie-loną
granicę rodziny kilkuna-stu
oficerów czeskiego szta-bu
generalnego min płka
Moravecu i mjra Bartika A
rzecz nie była łatwa ponie-waż
granica w dużej eci
była już nadrutowana i pilnie
strzeżona Uciekło tez 12 lot-ników
słowackich na czterech
samolotach Samoloty scho-wano
a ich przyjęło do szkoły
lotniczej w Dęblinie Szyko-wała
się także ucieczka cze-skiej
linii lotniczej cywilnej
przejętej przez Niemcy
Do połowy lipca 1939 r
przeszło przez Polskę około
G00 lotników w tym wielu
świetnych pilotów myśliw-skich
i około 1500 innych spe-cjalistów
Pod koniec lipca nastąpiła
dywersja z innej strony Gen
Prhala który nie mógł dojść
do porozumienia z Komitetem
Wykonawczym w Londynie a
na terenie Polski z gen In-gre- m
posłem Slavikiem
Schwarlzem i Kumpostem
przedstawił gen Slachicwiczo-w- i
plan stworzenia legionu
czeskiego na własną ręko i
uzyskał jego zgodę Gen Sta-chiewicz
w porozumieniu z
marszałkiem Rydzem Śmig-łym
zlecił opracowanie planu
tworzenia tego legionu a w
dalszej fazie misję łączniko-wą
kpt Niezbryckiemu
Kpi Jerzy Niezbrzycki
przedstawił referat dyskwali-fikujący
całą dotychczasową
robotę nazywając Komitet
londyński wrogą Polsce agen-turą
Benesza itp Zakończył
wnioskiem natychmiastowego
tworzenia legionu i wypłace-nia
Prhali na początek 50
tys zł Pi chała udał się do
obozu pod Krakowem i wy-stąpił
z apelem wstąpienia do
jego legionu Nie zgłosił się
nikt
Nastąpił duży konflikt z
Czechami Niezadowolenie
Czechów było zrozumiałe Ich
koncepcje miał realizować
kio inny Chcieli zapropono-wać
szereg nazwisk innych
generałów byle nic Prhalę
którego nazywali Kondotie-rem
i podejrzewali o wybitny
rusofilim (żona Rosjanka)
- -Z-'-- p'oleTcnkr getr: Slachic-wicz- a
płk Mayer dal do zro-zumienia
Czechom że o ile
będą sabotować legion Prlia--
ii Mrl -- i™ mi Mmi jatifmiifiiwmimLmjtna— n
KATASTROFA
W SASłCATCHEWAM
W środę 28 maja na auto-stradzie
Trans-Ganad- a Ilwy
w pobliżu miasteczka Webb
w prow Saskaldicwan wyda-lzył- a
się katastrofą Autobus
wiozący robotników kolejo-wych
zderzył się % wielką cię-żarówką-cyst- emą
w wyniku
czego 23 młodych mężczyzn
poniosło śmierć na miejscu
a 11 innych doznało poważ-nych
obrażeń i przewiezio-nych
było do najbliższego
szpitala
Grozę tej katastrofy i tra-giczne
skutki spotęgowało
rozbicie cysteiny wylanie się
z niej masy lopy naftowej i
jej pożar
świadkowie tej tragedii
stwierdzili iż wielu z zabi-tych
oblanych ropą płonęło
jak pochodnie Z tych leż
względów RCMP która pier-wsza
tam się zjawiła nie po-dała
nazwisk zabitych ponie-waż
tamtejszy koroner nie
był w stanie zidentyfikować
zwłok ofiar
Wiadomo jedynie że auto-stradą
mokrą po deszczu
wracało z pracy trzema auto-busami
90 robotników za-trudnionych
na lorach the
Canadian Pacific Railway
Z cysterną zderzył się auto-bus
który jechał tuż za nią
Znajdowali się w nim młodzi
robotnicy pochodzący z No-wej
Fundlandii Ontaiio i
Quebec
Kiedy w 5 minut później
nadjechał drugi i trzeci auto-bus
ich pasażerowie z prze-łażeniem
ujrzeli obraz kata-storf- y
Ze względu na pow-tarzające
się co chwila wybu-chy
i wysokie płomienie pa-lącej
się ropy — akcja ra-tunkowa
w pierwszych sekun-dach
była utrudniona
Kiedy już pożar został uga-szony
rannych odwieziono do
najbliższego szpitala a te
zwęglono pozostałe zwłoki
ofiar złożono w plastykowych
workach w miejscowej are-nie
sportowej
RCMP 'pi owadzi dochodze-nia
celem ustalenia okolicz-ności
i przyczyn lej katastro-fy
największej i najtragicz-niejszej
w skutkach jaka się
w tej prowincji wydarzyła w
okresie minionych 25 lat
NADAL PŁONĄ LASY
Pomimo nadzwyczaj ny ćh
wysiłków licznych ekip ratow-niczych
i wszystkich dostęp-nych
czynnikom rządowym
środków mechanicznych na-dal
od prawic dwócłi tygodni
płoną w północno-zachodni- ej
części Ontario olbizymie po-łacie
lasów Największe ogni-ska
pożarów istnieją w
dwóch miejscach: w okolicy
Kenora i Red Lakę
Ogniem objęty jest obszar
równy połowie powierzchni
prowincji Prince Edward ls-lan- d
Czynniki oficjalne
stwierdzają że w tej chwili
w Ontario las w płonie w 113
miejscach Przez ubiegły ty-dzień
pożary zniszczyły 588-IU- 2
akrów powierzchni la-sów
W jednej tylko okolicy
Kenora płonic 300000 akrów
lasu
Według oceny K W Ilear-de-n
profesora wydziału leś-nego
Uniwersytetu w Thun-de- r
Bay" dotychczasowe stra-ty
na skutek zniszczonego
przez pożar lasu obliczać na-leży
na ponad $200000000
Już w tej chwili za okres
minionych pani dni rząd On-tario
wydał na akcję ratunko-wą
ponad $19000000 Obok
straszliwych zniszczeń w drze-wostanie
spalonych zostało
setki prywatnych coltage'ów
li lo zamknie się granicę Po
paru dniach a były to pierw-sze
dni sierpnia Czesi ustą-pili
i pogodzili się z Prhalą
— trudno powiedzieć o ile
szczerze Zaczęto tworzyć le-gion
czeski pod jego kierow-nictwem
W połowie sierpnia po sze-ściu
tygodniach debat i uzga-dniali
Ministerstwo Spraw
Wojskowych zgodziło się
przyjmować lotników i spe-cjalistów
aitylerii przeciwlot-niczej
do wojska polskiego
Ale było już za późno
Pomimo licznych przeci-wieństw
w stosunku do Cze-chów
strona polska wykona-ła
piękny gest Jeżeli później
w latach wojny Czesi byli w
stanie tworzyć wlasncwojskó
a zwłaszcza lotnictwo lo tyl-ko
dzięki temu że korzystali
z polskiej pomocy Na wiosnę
i w lecie 1939 r zostały na-wiązanie
nici szczerej żołnier-skip- j
sympatii Dużo na tym
odcinku zdziałali oficerowie
polskiego O II utrzymujący
stały kontakt z Czechami i
ułatwiający im docieranie do
okupowanego juz przez Niem-cy
własnego kraju
zniszczeniu też uległy urzą-dzenia
i zabudowania służby
leśnej oraz setki mil dosko-nałych
dróg W Ontario (nie
licząc akcji ratowniczej w
Manitoba i SaskaCchewan) w
akcji gaszenia pożarów leś-nych
zatrudnionych jest w tej
chwili 1900 doświadczonych
i przeszkolonych mężczyzn
nie licząc wielu setek ochot-ników
Rząd naszej" prowincji
przeznaczył $5000000 na
fundusz pomocy poszkodowa-nym
obywatelom
KONFERENCJA
PREMIERÓW
W wyniku specjalnej misji
min Jean Chretien Ministia
Sprawiedliwości Rząd Fede-ralny
wyznaczył termin 9
czerwca br jako datę rozpo-częcia
konlerencji Premie-rów
wszystkich prowincji
której jedynym zagadnie-niem
jakie znajdzie się na
porządku dziennym obiad bę-dzie
reforma Konstytucji Ka-nady
Jak już wzmiankowaliśmy
w poprzednim numerze —
weźmie w niej udział Renę
Lcvesque premier prowincji
(Juebec
Obrady odbywać się będą
w prywatnej siedzibie prem
P E Trudeau nad Hariing- -
lon Lakę koło Gatineau Hills
DOSZLI
DO POROZUMIENIA
Parogodzinna konferencja
pos Joe Clark'a przywódcy
Konserwatystów z Robeitem
Coates'em prezesem krajo-wej
egzekutywy tej partii w
sprawie ustalenia terminu
konwencji — osiągnęła kom-promis
Jakkolwiek dokład-nej
daty ona nie ustaliła lym
niemniej określiła w przybli-żeniu
kiedy krajowy zjazd
Konserwatystów powinien się
odbyć
Nie odbędzie sio na pewno
jesienią bieżącego roku jak
chciał Joe Clark Wszystko na
lo wskazuje że zjazd Konser-watystów
odbędzie się w sty-czniu
lub na początku lutego
przyszłego roku Wynika
więc z tego że wygrała w
tym przypadku koncepcja
piezesa partii a nie jej przy-wódcy
Wolno tutaj przypo-mnieć
iż Robert Coates po
porażce wyborczej w lutym
br kiylycznie ustosunkował
się do osoby leadera partii za-rzucając
mu niewłaściwą tak-tykę
kampanii wyborczej
REKLAMA
DŹWIGNSĄ HANDLU
Powiedzenie iż reklama
jest dźwignią handlu — znaj-duje
zapewne potwierdzenie
w olbrzymich minionowych
sumach jakie na le cele wy-datkow- ują
lirmy i przedsię-biorstwa
handlowe na tym
kontynencie
Przed kilku dniami Edward
Crawford przewodniczący the
Canadian Life 'Insurance As-sociati- on które zrzesza 130
firm ubezpieczeniowych na
życie w całym ki aj u podał na
odbytym w ubiegłym tygo-dniu
posiedzeniu egzekutywy
iż wszystkie należące do
CLIA firmy ubezpieczeniowe
postanowiły w okresie naj-bliższych
3 lat wydać na akcję
informacyjną w telewizji i
druk materiałów zalecających
ubezpieczenia sumę $3000-00- 0
Według jego oceny jest
to najwyższa sumą jaką do-tychczas
firmy ubezpieczenio-we
wydały na reklamę
INWESTYCJA
AEG TELEFUNICEN
Zachodnioniemiecka znana
na całym świecie lirina AEG
Telefunken Kabelwerke AG
postanowiła zwiększyć nakład
swego kapitału inwestycyjne-go
w swoją kanadyjską filię
Bayly Engineering Ltd w
Ajax kolo Osliawa przezna-czając
na cele doświadczalne
i produkcyjne dodatkowe
$2000000
Powodem tej inwestycji
jest pomyślny rezultat i do-brze
prosperujący zakład
który miał w tym roku po-dwójną
sprzedaż swej pro-dukcji
na łączną sumę $14-0000- 00
W ramach dodatko-wej
inwestycji mieści się też
powiększenie liczby pracow-ników
do G00 i zamiar wypro-dukowania
sprzętu na $50-00000- 0
USA DOMAGA SIE
ZWIĘKSZENIA EKSPORTU
Kenneth Cuitis ambasador
Stanów Zjednoczonych pry
rządzie Federalnym Kanady
przemawiając przed paru
dniami w Halifax domagał
się zwiększenia kanadyjskiej
wytwórczości energetycznej
do USA W swym przemówie-niu
wygłoszonym do człon-ków
tamtejszej Izby Handlo-wej
wskazał na duże zapo-tizebowan- ie
stanów Nowej
Anglii na benzynę i oleje z
rafinerii nadallantyckich Ka-nady
oraz prąd elektryczny
z siłowni Churchill Falls