000808 |
Previous | 6 of 48 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
f nV-- i "v LłrwMmimmmr mMMmmf & ' wWWwh T A 3 ' - '
-- vj If WBRM5f£fi ''""' Hf— -- 'ęrTii i ifafjufj -- j? h" jm'?' 'v :"!
tTWLiMAyytłVyVyłlAYA¥yV STR 6 DECEMBER 17 IOHOi— 'ZWIĄZKOWIEC _ B0ŻE NARODZENIE' (X-nii- s) ife£ffi&£5&!fi€5sSaasSŹ UłSttlillllllUllII staw tfi'p
MJJ
jkJi
OT
£fi i
%fe i
§&
%p
£J ri
if ty
4
W
%Ił
ty
ty
ity
Cł
?%
jsJi
ty
ty'
ty
W
ty
ty
ty
tyiw
Pif
a) 4
ty
ty
ty
ty
ty
ty
V"1?
ty
ty
k1
Ąty
ty
$?
ty vi
wg
ty
w- -
S
ty
R'ff
ty
Życzenia z Toronto
?fc'iiWfei:yiiy
Copejniiciuis Lodge
' ?jS%J :r?ti-T'I- - if iv cr -- ''--(' "Ł-r-st T " ' 1 f?&iQ
&i i- - !'#' i v'' ' 3
- fi
Z OKAZJr ŚWIĄT IiOKGO NARODZENIA
I NOWEGO I50KU 1081
NADA DYRKKTOKoW COI'liKNICUS LODGE
SKŁADA CAŁEJ POLONII DUCHOWIEŃSTWU
KONGRESOWI POLONII KANADYJSKIEJ
DROGIM MIESZKAŃCOM DOM J ORAZ NASZYM!
SZCZODRYM OFIARODAWCOM DZIĘKI KTÓRYM
COPERNICUS LODGE SLUY NASZEJ
SPOŁECZNOŚCI NAJSERDECZNIEJSZE ŻYCZENIA
ZDROWIA I WSZELKIEJ POMYŚLNOŚCI
Copernicus Lodge
66 RoncesYalles Aye — Toronto Onf
Tel 533-443- 4 M6R 3A7
Przypominamy że donacje sa zwolnione
od podatku dochodowego
Serdeczne Życzenia
z okazji Boleyo Naioclzenia i Noiocgo Roku
tvs:ystkim Klientom i całej Polonu składa
iJrisiai?
firmy
ELECTROLUX (CANADA) LTD
Tel 743-891- 0
SERDECZNE ŻYCZENIA WESOŁYCH ŚWIĄT
BOŻEGO NARODZENIA
I SZCZCSLIWECO NOWEGO ROKU
składa sicoim Klientom i całej Polonii
V!LLAGE FRU1T FAIR
Zawsze świeże
Bezpłatna dostawa
2214 Bloor Sf W
ii
Ił
u
z
jarzyny i owoce
zakupów do domów
— Tel
Wesołych Świat Bożego Narodzenia
i Pomyślnego Nowego Roku
życzy
W !c H
'£&
x
_y i"
jest 1
]OŚREDNICTWO KUPNA 1 SPRZEDAA'
NIERUCHOMOŚCI
744 Quccn Sf West — Tel 363-531- 6
NAJSERDECZNIEJSZE ŻYCZENIA
WESOŁYCH ŚWIĄT
I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
składa
FUNEHAI
U
1--RA-NK
NI IX Fimcrsil Diicdor
3080 LAKESHORE BLVD WEST
TORONTO ONTARIO
TEL 259-370- 5
i"R5?tfXS3a7łr
i
'r?Ai?hrM%-7v-i-A- T
767-133- 3
if
w
¥
15?
if
w
w
W
Ę
a
SC
Wii
Wti
Ć7
w
as) ty
W
?''?
%
%
f
f&
W
€4
W
I?
e:Jt
if
w
tOf
'i
s"
W
if
w
tli
if
m
W
if
if
ii
fi
2
{iWG
flrf 4
%f
w i? if
&
Wit a)'
vv_--- v łjV--v '""A
Gustaw Słodkowski OSTATNIA WIGILIA
(Garść wspomnień)
Dień wigilijny 1944 r wsiał
w Gusen pogodny i mroźny
Dnia lego wschotfiice sionce
jak gdyby łatwiej prcbiło się
pre gęste mgły i opary jakio
yaslaly dolinę Dunaju z jego
rozlewiskami bagnami i łąkami
Jiuciło tez pieiwsze swoje pro-mienie
na nasa Golgotę — lak
nazywaliśmy przeklęte kamie-niołomy
„Slcinbruch Kaslcn-holen- "
i i ów nic śmierć niosący
„Gusen"
Kiedy gong obudił i postawił
na nogi 24 tysiące więźniów na
wszystkich blokach mieszkal-nych
zapaliły się słabe światła
staiając się ukiyć to nędzne ży-cic
które na glos gongu zaczy-nało
się przypomrnajne każde-mu
z nas obłudną dewizę eses-mańskic- go
rygoru ze:
Ob Tag on Nacht
Stets mit Bedacht
Der Glocke Ruf erklingt
— Ein Zeichen
Deine Pflicht beginnt )
W Ten wypisany na gongu „Pflicht"
W — obowiązek to mc innego jak
mordercza maca o głodzie i
wn
"hi
chłodzie
Tego jednak mroźnego ranka
na bloku „B" w izbic „b" i jej
piomincnckim tylnym kącie w
którym znajdowało się zgrane
od dawna grono dobranych przy--
v "rv vrv %i! rs _ & ta ri TA-Y- riiH(S&''wJinaniA'&uSsa ę
if
%?
w
W
&
Wwm
%- -
www&
fj?
6ww
W
1 łVi?
lrf
%!
aj
&
hJ-- f
w
fr
ty1?
%?
ś
if
if
w
w- -
4
ty
ty
if
if
if
kit
ty
%Y ń4tyij
-- "'OS
jg
680 Queen St W
ii jtf' K-'i-t
jsV rfft' :&' u
JIvv jw ss7Z??i " tZr1' £S SS 7 ?2S?
Życzenia
oraz całej Polonii Kanadzie składa
jaciół którzy z już
wyjadali garnka oraz dobrze
byli w Gusen —
panował jakiś inny niż zawsze
nasli ój Podczas słania łóżek
czynności wykonywanej zwykle
w pośpiechu i milcząco — ktoś
raptem głośno powiedział: Wie-cie
ze dziś w kraju Wi-gilia?
Na lo odpowiedział
z natury
i wychowanek Uniwersytetu Ja-giellońskiego
Henio B: Iak
juz przypomniałeś lo wiedz że
i tutaj leż dzisiaj celebrować
będziemy wieczór wigilijny Na
pewno inaczej niz nasi najbliżsi
w Polsce ale w granicach na-szych
możliwości złączymy się
jednak z nimi" Uwaci lej nic
przepuścił także i Staszek Grze-siuk
znany w obozie „hauser-karz- "
piosenkaiz warszawski i
kierownik stworzonego pi zez
siebie zespołu wokalno-instrumentalneg- o
który zrobił w Gu-sen
wielką karicic Nic lękają-cy
się nicego Staszek wygar-nął:
Jak mnie tutaj
k ć widzicie lak przy-sięgam
ze szóstej z kolei Wigi-lii
nie mam zamiaiu spędzić w
tej mordowni Dzisiejsza jest na
pewno ostatnia! Niech mnie pio-run
trzaśnie ale la jest ostatnia
Jeśli się omylę — pójdę na dru-ty"
)
Ktoś jeszcze słowo dorzucił
ia55ia
MUSU iWL VH MIIIW t-J-lf
m
Najlepsze życzenia Świąteczne
i Noworoczne całej polonii zasyła
Nick Furs Co
Szyjemy nowe futra po cenach fabrycznych
oraz przerabiamy stare Ceny konkurencyjne
Tel 868-625- 8 MI me
ŻYCZENIA WESOŁYCH ŚWIĄT
I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
składa swoim Klientom i całej Polonii
MSCHAELS SHOi
LTD
1696 Queen St W 535-015- 2
Moc najserdeczniejszych życzeń
świątecznych i Noworocznych
zasyła
KING LUMBER COMPANY
Sprzedajemy „Fiber Glass Canada" na izolacje
domów stosowanie których przynosi osczędności
Posiadamy wszelkie materiały budowlane do
budowy nowych domów również na wszelkie
inne naprawy Bezpłatne dostawy
533 Richmond St W — Toronto Ont
Tel 368-330- 6 368-491- 0
ŻYCZENIA WESOŁYCH ŚW1AL'
I POMYŚLNEGO NOWEGO ROKU ZASYŁA
POLONIA MEAT MARKET
& DELICATESSEN
Właściciele: K WARMUZ i B KORKUS
Na składic zawsze świeże mięso
i wędliny własnego wyiobu
Dostarczamy mięso do zamrazaczy
129 RoncesYalles Ave Tel 533-547- 5
WESOŁYCH ŚWIAT IłOZEGO NARODZENIA
1 SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU ŻYCZY
STflHOPOLSKH RESTAURACJA
Właściciele: K i S KOSALKA
Polska kuchnia — smaczne i świeże polskie
i europejskie dania
Zawe dobrze zjesz w nasiej
299 Ronccsyallcs Avc — Toronto
u u u j&' i(i'iMvi!AVi!:viii'iw-'i- i
Najserdeczniejsze Świąteczne
oraz Szcześliweao Noweao Roku
niejednego
zadomowieni
naszym
nie-wylcw- ny
krakowianin
„Chłopaki'
Z
SERDECZNE
SALON
Toronto
SERDECZNE
Ltd
(„treeers")
restauracji
W
t-I- a
Hf
Ś
W
jra
W
s
Ji
''i
'tii"r}
I?
i?
ty
&
te
?'?
28
W
ty
ty
if
if
ty i
-- Kf
4vfl
ty
ty
ty if
4ty
ty
4
wJ
Ki
f
RJ}
4tjji ji$
?JSĄJ fwi'SiJ4u "'V "" "'% SvV-JS!!v-- %
r-"-'-
"'a ""v iv '
rt-- l -- HiV IjVIj!VIjV ? l(!VItó'lUif i 4if'(4V li ńVljjS'ij
SfM Al k ł :
wszysikim swoim Klientom wBJU M y
w
wam
len potwierdził inny zdał się na
łaskę boską a sceptyczny zwy-kle
Władzio M (obecnie profe-sor
wysoko ceniony w świecie
naukowców socjolog i sekretarz
PAN) tę urywaną rozmowę sta-rał
się zamknąć również z na-dzieją
lychłcgo uwolnienia: „Bo
przecież ta esesmańska hołota w
piętkę goni a cały hitlerowski
reżym wali się w gruzy" Ten
nasz codzienny sprawozdawca
prasowy który z racji znakomi-tej
znajomości języka niemiec-kiego
każdego dnia miał za za-danie
dotrzeć do osiągalnej w
Gusen prasy i przestudiować co
się dzieje — referował nam już
po zgaszeniu świateł i na łóż-kach
wydarzenia dnia Jego
więc osąd o niedalekiej już wol-ności
opierał na tym co wyczy-tał
Po porannym posiłku składa-jącym
się z czarnej rzadziutkiej
kawy i jctli kto miał kawałka
spleśniałego chleba obóz zaroił
się między blokami i na placu
apelowym mrowiem jego miesz-kańców
Największy jednak Iłok
panował na „targowicy" — nie-wielkiej
przestrzeni między pie-rwszym
i drugim rzędem blo-ków
i w najbliższym sąsiedz-twie
umywalni bloków 3 i 4
Tutaj „muzułmanie"- - ) wymie-niali
między sobą co według ich
oceny miało jakąś wartość A
więc dobrze wypalone cygarni-czki
nadające się po zeskroba-niu
z nich sczerniałej nikotyny
na dobrego „skręta" można leż
tam było dostać prymitywnie
wykonane łańcuszki aluminiowe
jako bransoletki do numerów
na rękę nikomu niepotrzebne
sznurki jakieś szmatki nierzad-ko
papierosa czy nawet kawałek
chleba
Na placu apelowym żwawym
krokiem przechadzały się liczne
grupy po dwóch po trzech sta-nowiące
tzw „Uniwersytet Cho-dzony"
Cóz to było7 Korzysta-jąc
ze sprzyjającej okazji że w
obozie tym znalazło się wielo
wybitnych osobistości wysoko
wykształconej inteligencji świa-tłych
działaczy społecznych
twórców nauki i kulturowych
wartości — z inicialywy dr
Władysława Gębika najstarsze-go
ze wszystkich Polaków więź-nia
politycznego niemieckich
obozów konccntiacyjnych bo
aresztowanego jeszcze przed wy-buchem
działań uojennjch w
1939 r jako dyickloia jedynego
na terenie III Rzeszy Niemiec-kiej
polskiego gimnazjum w Kwi-dzynie
powstało coś w loclzaju
„zieloni"
danicm było nie zatracić posia-danej
miedzy i przekazać ją
tym którzy jej nie posiadali
Guscnowski „Uniwersytet Cho-dzony"
zapisał się tennymi zgło-skami
w dniach pobytu Polaków
w Gusen i spełnił swoją rolę
znakomicie
„Chodzony" dlatego że wszy-slwi- c
wykłady odbywały się
podczas wolin eh od pracy prze-chadzek
czy lo między blokami
a najczęściej na placu apelo-wym
przed zbioiką
poranną czy po wieczornym
apelu Najczęściej wykładowca
szedł w środku maiąc po obu
stionach cl wół h to najmniej
słuchaczy Takich trójek można
było spotkać naiwięccj w czasie
wolnego od piacy dnia niedziel-nego
Ginęły one w ogólnym
tłumie zauważalne jedynie przez
tych klóizy w tajemnicy o nich
wiedzieli i należeli do tej swo-istej
instylucii edukacyjnej pol-skich
więźniów
Bardzo szeroki był tez wach-larz
lematów Uniweis tetu
Chodzonego" a słuchacze wer-bowani
byli spośród zaprzysię-żonej
tajnej Poza
samą swoią treścią „Uniwersy-tet
Chodzony" w Gusen był
przecież najskuteczniciszą od-trutką
na straszliwą rzeczywi-stość
która nas otaczała Nic
pozwalał lak juz powiedzieliś-my
zmarnieć żywotnym silom
umysłowym każdego z nas Róż-norodna
Icz była tej niespo(-kanc- j
uczelni tematyka Obok
takich pioblcmów: jak urządzi-my
powojenną Polskę jaką jci
damy konsltucię jak ustosun-kujemy
się do naszych sąsiadów
czy leż iitk ukształtujemy szkol-nictwo
albo samorząd ter tonal-ny
omawiane były i takie czę-sto
nierealne prrblemy ze w
noi niiilnjth warunkach nikt z
nas by sio nimi n:e interesował
W niemieckim obozie konten-tracjny- m
wyraźnie można było
w j odrębnie icdno wspólne wszy-stkim
obozom zuwisko miano
wicie iislosiiiiivowanie się wza- -
Ł3ajŁ-'iX- 7 :zrxsx a-ssW-i
ł5!vsixsj5'3 sssjwtsast jass7 -n- -x?j-R7
jemne więźniów do grupy inte-ligencji
jaka znalazła się obok
innych grup społecznych Nic
trzeba zapewne długo wyjaśniać
ze wyiazna niechęć do inteli-gencji
— nawet w warunkach
obozu koncentracyjnego — była
zjawiskiem spotykanym u wszy-stkich
narodowości Należy na-wet
uściślić ze właśnie w tak
straszliwych warunkach bytowa-nia
niechęć ta okazywana była
w wielu przypadkach jeszcze
wyraźniej
Hitler podobnie jak dzisiaj
komuniści starał się w obozach
koncentracyjnych odebrać lu-dziom
wszistko tworząc z nich
jakieś bczklasowe zbiorowisko
ludzi — zapomniał czy tez o
tym nie wiedział ze icsl to spra-wa
nieosiągalna Na pi z kładzie
obozów koncentracyjnych we-szło
przysłowiowe szydło z wor
ka że la rzekoma lówność i bez-klasowo- sć
są jedynie pozorne
Bo można człowiekowi odebrać
wszystko co w chwili aieszlowa-ni- a
posiadał a więc maiątek
kosztowności ładne i diogie
ubrania pozbaw ić go jakżeż di o-gi- ch
kontaktów z nablizszą ro-dziną
ale żadną siłą nie odbie-rze
mu się posiadanej wiedzy i
umiejętności jej użycia Nie bez
kozery więc ogarniała hitlciow-cń- w
i ich zbrodniczą awangardę
SS-manó- w wściekłość na istnie-nie
polskiej inteligenci! od któ-rej
też rozpoczęli wyniszczanie
najwartościowszego elementu
polskiego podczas okupacji
Jeśli już jesteśmy pizy tym
temacie — warto przypomnieć
ze przecież nie inaczej poczynał
sobie i wschodni nasz sąsiad
który w Katyniu w leszcze bar-dziej
zbrodniczej lormie rozpra-wi!
się z kilkunastoma tj siatami
polskiej inteligencji
W Gusen wściekłość esesma-nów
a dokładniej komendantu-ry
obozu była tym większa ze
nie mogła ona sama wyzbyć się
polizcby życia właśnie zniena-widzonego
Polaka - inteligenta
Zaszła konieczność obsady nimi
wiciu kluczowych biur admini-stracji
w wielu przjpadkach
trzeba było oddać w ręce tych
„Dic Ilundc iind Drccksatke"
kieiownicze i odpowiedzialne
stanowiska bo „Kapo" nic chcie-li
bić gdjz do obowiązków tego
stanowiska należało zabijanie
podobnie Polacy nie kwapili się
na bIokow th którym podlega-ły
setki więźniów zamioszkuią-cyt- h
dany blok Na te lunkcjc
doskonale się nadawali i je z na- -
klubu dyskusyjnego którego za- - wiązką wypełniali pra- -
generalną
organizacji
"rsjsJsjA-i-s
wie w 100'ó zawodowi niemiec-cy
przestępcy kiyminalni
W tych właśnie grimaeh Pola-ków
zrodziła się myśl przetrwa-nia
najgorszego i me tjlko w
Gusen ale we wszystkich in-- n
eh katowniach csesmaiiskieh
Akcja laka miała na celu ode-rwanie
ludzi swoich współziom-ków
od tragizmu ''nia powszed-niego
i skierowania uh zainte-resowań
na inne sprawy i dania
im choć w maleńkim stopniu
lego co z wolnością utracili
Mozc nic wszyscy nasi Czytel-nicy
zdają sobie spiawę jak
wielkiej rzeczy dokonał znany
w całej Polsce przedwojennej i
baidzo lubiany oraz popularny
czołowy piosenkarz Warszawy
Tadeusz Faliszewski (zmarł w
1953 w Chicago) któiy swoimi
dość częstjmi konceitami krze-pił
nam ducha i niesamowicie
śmicsznmi czasem sprośnjmi
ihkleiyjkami haitował nasze
siły i apelowa! o pizetiwanie
iie kto mm ale on właśnie na
zakończenie każdego konceitu
oikieslry synilonicznei (O tak
lak tez bla w tjm piekle na
ziemi Napiszemy o nici mozc
pizy innej okazii) śpiewał
„Marsz Guscnowców":
Już przebrzmiał grom
i świat swą zmienia twarz
ojcowski dom
na powrót czoka nasz
Pójdziemy w jasny dzień
z zasobem nowych sił
więc żegnaj nam
świecie kamiennych bryl!
Trzeba b lo widzieć wówczas
ic rozpłomienione twarze
cnaczy polskich kłonili F
fu- -
i- -
C iluri ukmii inliimnu ( u iih vse i ink ł um iluoiii Uns In mj m()J „ „ ltt _ ) Ioim 111 lllll — llhWtl p)IH i lin miiiui Mmilmiii pii ilmuLiii Mi illiilim IHMU ULiikUh n-M- n wiikof „iw pri kluri ptiphu 1}
P w"ilikMnwuiiinłm muwu"oki_iiiiii iiwipiiiMtuiiiHui
li knsu swjih Mł
( Dal szy ciąg na str 7)
-- wvw i
al
'Sf'Xl5}'tAV
el £G4 iJfl
?Jh f %&fw+ a +m ~rr % " 4p t
%)
Wesołych Śiuiąt Bożego Narodzenia
i Szczęśliioego Nowego Roku
składa
Y ONYSCHUK
i Pracownicy Firmy
Y Onyschuk & Co Ltd
UBEZPIECZENIA WSZELKIEGO 'RODZAJU
oraz KUPNO-SPRZEDA- Z REALNOŚCI
2477 Bloor Sf Wesr — Toronto Onh
Tel 767-540- 8 M6S 1P7
WESOŁYCH ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA
I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
ŻYCZY SWOIM PACJENTOM I CAŁEJ POLONU
DEMTYSTYCZ
KAZIMIERZ KULIK
Godzin przjcć od do
sobola 9—1
DT
9- - -- 5 31)
2343-- A Lakcshorc Blvd W (Mimico)
Toront Ont Tel 252-235- 2
WESOŁYCH ŚWIĄT BOzEGO NARODZENIA
l SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
życzy
MARYS FLOWER SHOP
Zawsze świeże kwiaty — specjalność bukiety
weselne Przyjmujemy zamówienia telefoniczno
i dostarczamy bezpłatnie
492 St W — Tel 368-905- 5 IM if MU
Sim?" "s-- '-~~-
rJM Jzzzr
pijlku
'Mlftf
MOC SERDECZNYCH ŻYCZEŃ
ŚWIĄTECZNYCH 1 NOWOROCZNYCH
przesyła
POPULAR BUTCHER LTD
Zawsze świeże mięso dostarczamy na wesela
zabawy i inne okazje po cenach hurtowych
871 Dundas St W — Toronto Ont
Tel 363-973- 0
WESOŁYCH ŚWIĄT BOzEGO NARODZENIA
1 SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
pizesyła swoim Klientom i całej Polonii
Onteńo Meaf Products
MARYSIA i STASIO REWEGA
wraz z całym pci sonetem
783 Quccn St
Tel
West — Ont
364-772- 0
157 RoncesYalles Avc — Ont
SERDECZNE ŻYCZENIA WESOŁYCH ŚWIĄT
BOZEGO NARODZENIA
I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
składa
Naprawiamy motory kanadyjskie i
873 Quccn St W — Tel
WESOŁYCH ŚWIĄT BOZEGO NARODZENIA
I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
iyczy wszystkim swoim Klientom i całej PolonU
Duży wybór kołder bielizny pościelowej
obrusów koców ręczników Posiadamy również
i dodatki potrzebne do szycia
2266 Bloor St W — Tel 76Ó-654- 1
PP%#-- III
ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA
I DUŻO SZCZĘŚCIA W NOWYM ROKU
swoje] Klienteli i całej Polonii
życzy
RUIILAND GARDENS
Zawszo na skladzio świeże jarzyny i owoc
dostawa do domów
2294 Bloor St W — Tel
T vyvj x :v 5 J"V --70?v5C Jj™ oO rzi'llVtiń:iiiV(VliVliVI:vit'
'-"-
w7?a X7~~" ?-s1ażr-s?:'
7xkz}x7:-z- :
460-46- 4 Bloor Street West Tcf 536-820- 0
Duffcrin Mol! Tc! 532-394- 9
243 Danforth Avcnuc Tel 466-131- 4
Crossway Mail (Bloor i Durnlai) Tel 534-046- 4
Toronto Ontario
poniedziałku
Quccn
Canada
Toronto
Toronto
europejskie
366-267- 3
materiały wszystkie
WESOŁYCH
Bezpłatna
769-285- 7
l'lŁ-Vtó''(ij'-
ii'
W
n
ty
V
ty
if
ty
If
i?
&
ty
-- ty
if
pff
s?
tóf
!N'r
ty
ty
ty
et - lif
14'
If
ty
ty
z?'
ty
Af if
ty
$if
ty
4
I?
Ww
ty
Ath m
B
w
ty
ty
44
SA
tiyli W
'
wf=hl' i
if
!3v
4
4KU
ty
ty
ty
5?j?
W
Ki?
W
ty
if
ty
(W
llZŁ'll
l
M
- łvA-vAi- Ji
"fl-rt-frt-T- lJ-r1J
-- 1 A Awii ł Ay-fAywA-ińAi
j kATłWii1i'V!VTiiiTw SAA1iArtA7i"TiA15vVi%AJriAAAiAAAAAAjCiA rtWnritlviW' W7A7wAnV"rAS~Ti-SS?Wj'J- A
W
Object Description
| Rating | |
| Title | Zwilazkowiec Alliancer, December 17, 1980 |
| Language | pl |
| Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
| Date | 1980-12-17 |
| Type | application/pdf |
| Format | text |
| Identifier | ZwilaD2001253 |
Description
| Title | 000808 |
| OCR text | f nV-- i "v LłrwMmimmmr mMMmmf & ' wWWwh T A 3 ' - ' -- vj If WBRM5f£fi ''""' Hf— -- 'ęrTii i ifafjufj -- j? h" jm'?' 'v :"! tTWLiMAyytłVyVyłlAYA¥yV STR 6 DECEMBER 17 IOHOi— 'ZWIĄZKOWIEC _ B0ŻE NARODZENIE' (X-nii- s) ife£ffi&£5&!fi€5sSaasSŹ UłSttlillllllUllII staw tfi'p MJJ jkJi OT £fi i %fe i §& %p £J ri if ty 4 W %Ił ty ty ity Cł ?% jsJi ty ty' ty W ty ty ty tyiw Pif a) 4 ty ty ty ty ty ty V"1? ty ty k1 Ąty ty $? ty vi wg ty w- - S ty R'ff ty Życzenia z Toronto ?fc'iiWfei:yiiy Copejniiciuis Lodge ' ?jS%J :r?ti-T'I- - if iv cr -- ''--(' "Ł-r-st T " ' 1 f?&iQ &i i- - !'#' i v'' ' 3 - fi Z OKAZJr ŚWIĄT IiOKGO NARODZENIA I NOWEGO I50KU 1081 NADA DYRKKTOKoW COI'liKNICUS LODGE SKŁADA CAŁEJ POLONII DUCHOWIEŃSTWU KONGRESOWI POLONII KANADYJSKIEJ DROGIM MIESZKAŃCOM DOM J ORAZ NASZYM! SZCZODRYM OFIARODAWCOM DZIĘKI KTÓRYM COPERNICUS LODGE SLUY NASZEJ SPOŁECZNOŚCI NAJSERDECZNIEJSZE ŻYCZENIA ZDROWIA I WSZELKIEJ POMYŚLNOŚCI Copernicus Lodge 66 RoncesYalles Aye — Toronto Onf Tel 533-443- 4 M6R 3A7 Przypominamy że donacje sa zwolnione od podatku dochodowego Serdeczne Życzenia z okazji Boleyo Naioclzenia i Noiocgo Roku tvs:ystkim Klientom i całej Polonu składa iJrisiai? firmy ELECTROLUX (CANADA) LTD Tel 743-891- 0 SERDECZNE ŻYCZENIA WESOŁYCH ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA I SZCZCSLIWECO NOWEGO ROKU składa sicoim Klientom i całej Polonii V!LLAGE FRU1T FAIR Zawsze świeże Bezpłatna dostawa 2214 Bloor Sf W ii Ił u z jarzyny i owoce zakupów do domów — Tel Wesołych Świat Bożego Narodzenia i Pomyślnego Nowego Roku życzy W !c H '£& x _y i" jest 1 ]OŚREDNICTWO KUPNA 1 SPRZEDAA' NIERUCHOMOŚCI 744 Quccn Sf West — Tel 363-531- 6 NAJSERDECZNIEJSZE ŻYCZENIA WESOŁYCH ŚWIĄT I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU składa FUNEHAI U 1--RA-NK NI IX Fimcrsil Diicdor 3080 LAKESHORE BLVD WEST TORONTO ONTARIO TEL 259-370- 5 i"R5?tfXS3a7łr i 'r?Ai?hrM%-7v-i-A- T 767-133- 3 if w ¥ 15? if w w W Ę a SC Wii Wti Ć7 w as) ty W ?''? % % f f& W €4 W I? e:Jt if w tOf 'i s" W if w tli if m W if if ii fi 2 {iWG flrf 4 %f w i? if & Wit a)' vv_--- v łjV--v '""A Gustaw Słodkowski OSTATNIA WIGILIA (Garść wspomnień) Dień wigilijny 1944 r wsiał w Gusen pogodny i mroźny Dnia lego wschotfiice sionce jak gdyby łatwiej prcbiło się pre gęste mgły i opary jakio yaslaly dolinę Dunaju z jego rozlewiskami bagnami i łąkami Jiuciło tez pieiwsze swoje pro-mienie na nasa Golgotę — lak nazywaliśmy przeklęte kamie-niołomy „Slcinbruch Kaslcn-holen- " i i ów nic śmierć niosący „Gusen" Kiedy gong obudił i postawił na nogi 24 tysiące więźniów na wszystkich blokach mieszkal-nych zapaliły się słabe światła staiając się ukiyć to nędzne ży-cic które na glos gongu zaczy-nało się przypomrnajne każde-mu z nas obłudną dewizę eses-mańskic- go rygoru ze: Ob Tag on Nacht Stets mit Bedacht Der Glocke Ruf erklingt — Ein Zeichen Deine Pflicht beginnt ) W Ten wypisany na gongu „Pflicht" W — obowiązek to mc innego jak mordercza maca o głodzie i wn "hi chłodzie Tego jednak mroźnego ranka na bloku „B" w izbic „b" i jej piomincnckim tylnym kącie w którym znajdowało się zgrane od dawna grono dobranych przy-- v "rv vrv %i! rs _ & ta ri TA-Y- riiH(S&''wJinaniA'&uSsa ę if %? w W & Wwm %- - www& fj? 6ww W 1 łVi? lrf %! aj & hJ-- f w fr ty1? %? ś if if w w- - 4 ty ty if if if kit ty %Y ń4tyij -- "'OS jg 680 Queen St W ii jtf' K-'i-t jsV rfft' :&' u JIvv jw ss7Z??i " tZr1' £S SS 7 ?2S? Życzenia oraz całej Polonii Kanadzie składa jaciół którzy z już wyjadali garnka oraz dobrze byli w Gusen — panował jakiś inny niż zawsze nasli ój Podczas słania łóżek czynności wykonywanej zwykle w pośpiechu i milcząco — ktoś raptem głośno powiedział: Wie-cie ze dziś w kraju Wi-gilia? Na lo odpowiedział z natury i wychowanek Uniwersytetu Ja-giellońskiego Henio B: Iak juz przypomniałeś lo wiedz że i tutaj leż dzisiaj celebrować będziemy wieczór wigilijny Na pewno inaczej niz nasi najbliżsi w Polsce ale w granicach na-szych możliwości złączymy się jednak z nimi" Uwaci lej nic przepuścił także i Staszek Grze-siuk znany w obozie „hauser-karz- " piosenkaiz warszawski i kierownik stworzonego pi zez siebie zespołu wokalno-instrumentalneg- o który zrobił w Gu-sen wielką karicic Nic lękają-cy się nicego Staszek wygar-nął: Jak mnie tutaj k ć widzicie lak przy-sięgam ze szóstej z kolei Wigi-lii nie mam zamiaiu spędzić w tej mordowni Dzisiejsza jest na pewno ostatnia! Niech mnie pio-run trzaśnie ale la jest ostatnia Jeśli się omylę — pójdę na dru-ty" ) Ktoś jeszcze słowo dorzucił ia55ia MUSU iWL VH MIIIW t-J-lf m Najlepsze życzenia Świąteczne i Noworoczne całej polonii zasyła Nick Furs Co Szyjemy nowe futra po cenach fabrycznych oraz przerabiamy stare Ceny konkurencyjne Tel 868-625- 8 MI me ŻYCZENIA WESOŁYCH ŚWIĄT I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU składa swoim Klientom i całej Polonii MSCHAELS SHOi LTD 1696 Queen St W 535-015- 2 Moc najserdeczniejszych życzeń świątecznych i Noworocznych zasyła KING LUMBER COMPANY Sprzedajemy „Fiber Glass Canada" na izolacje domów stosowanie których przynosi osczędności Posiadamy wszelkie materiały budowlane do budowy nowych domów również na wszelkie inne naprawy Bezpłatne dostawy 533 Richmond St W — Toronto Ont Tel 368-330- 6 368-491- 0 ŻYCZENIA WESOŁYCH ŚW1AL' I POMYŚLNEGO NOWEGO ROKU ZASYŁA POLONIA MEAT MARKET & DELICATESSEN Właściciele: K WARMUZ i B KORKUS Na składic zawsze świeże mięso i wędliny własnego wyiobu Dostarczamy mięso do zamrazaczy 129 RoncesYalles Ave Tel 533-547- 5 WESOŁYCH ŚWIAT IłOZEGO NARODZENIA 1 SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU ŻYCZY STflHOPOLSKH RESTAURACJA Właściciele: K i S KOSALKA Polska kuchnia — smaczne i świeże polskie i europejskie dania Zawe dobrze zjesz w nasiej 299 Ronccsyallcs Avc — Toronto u u u j&' i(i'iMvi!AVi!:viii'iw-'i- i Najserdeczniejsze Świąteczne oraz Szcześliweao Noweao Roku niejednego zadomowieni naszym nie-wylcw- ny krakowianin „Chłopaki' Z SERDECZNE SALON Toronto SERDECZNE Ltd („treeers") restauracji W t-I- a Hf Ś W jra W s Ji ''i 'tii"r} I? i? ty & te ?'? 28 W ty ty if if ty i -- Kf 4vfl ty ty ty if 4ty ty 4 wJ Ki f RJ} 4tjji ji$ ?JSĄJ fwi'SiJ4u "'V "" "'% SvV-JS!!v-- % r-"-'- "'a ""v iv ' rt-- l -- HiV IjVIj!VIjV ? l(!VItó'lUif i 4if'(4V li ńVljjS'ij SfM Al k ł : wszysikim swoim Klientom wBJU M y w wam len potwierdził inny zdał się na łaskę boską a sceptyczny zwy-kle Władzio M (obecnie profe-sor wysoko ceniony w świecie naukowców socjolog i sekretarz PAN) tę urywaną rozmowę sta-rał się zamknąć również z na-dzieją lychłcgo uwolnienia: „Bo przecież ta esesmańska hołota w piętkę goni a cały hitlerowski reżym wali się w gruzy" Ten nasz codzienny sprawozdawca prasowy który z racji znakomi-tej znajomości języka niemiec-kiego każdego dnia miał za za-danie dotrzeć do osiągalnej w Gusen prasy i przestudiować co się dzieje — referował nam już po zgaszeniu świateł i na łóż-kach wydarzenia dnia Jego więc osąd o niedalekiej już wol-ności opierał na tym co wyczy-tał Po porannym posiłku składa-jącym się z czarnej rzadziutkiej kawy i jctli kto miał kawałka spleśniałego chleba obóz zaroił się między blokami i na placu apelowym mrowiem jego miesz-kańców Największy jednak Iłok panował na „targowicy" — nie-wielkiej przestrzeni między pie-rwszym i drugim rzędem blo-ków i w najbliższym sąsiedz-twie umywalni bloków 3 i 4 Tutaj „muzułmanie"- - ) wymie-niali między sobą co według ich oceny miało jakąś wartość A więc dobrze wypalone cygarni-czki nadające się po zeskroba-niu z nich sczerniałej nikotyny na dobrego „skręta" można leż tam było dostać prymitywnie wykonane łańcuszki aluminiowe jako bransoletki do numerów na rękę nikomu niepotrzebne sznurki jakieś szmatki nierzad-ko papierosa czy nawet kawałek chleba Na placu apelowym żwawym krokiem przechadzały się liczne grupy po dwóch po trzech sta-nowiące tzw „Uniwersytet Cho-dzony" Cóz to było7 Korzysta-jąc ze sprzyjającej okazji że w obozie tym znalazło się wielo wybitnych osobistości wysoko wykształconej inteligencji świa-tłych działaczy społecznych twórców nauki i kulturowych wartości — z inicialywy dr Władysława Gębika najstarsze-go ze wszystkich Polaków więź-nia politycznego niemieckich obozów konccntiacyjnych bo aresztowanego jeszcze przed wy-buchem działań uojennjch w 1939 r jako dyickloia jedynego na terenie III Rzeszy Niemiec-kiej polskiego gimnazjum w Kwi-dzynie powstało coś w loclzaju „zieloni" danicm było nie zatracić posia-danej miedzy i przekazać ją tym którzy jej nie posiadali Guscnowski „Uniwersytet Cho-dzony" zapisał się tennymi zgło-skami w dniach pobytu Polaków w Gusen i spełnił swoją rolę znakomicie „Chodzony" dlatego że wszy-slwi- c wykłady odbywały się podczas wolin eh od pracy prze-chadzek czy lo między blokami a najczęściej na placu apelo-wym przed zbioiką poranną czy po wieczornym apelu Najczęściej wykładowca szedł w środku maiąc po obu stionach cl wół h to najmniej słuchaczy Takich trójek można było spotkać naiwięccj w czasie wolnego od piacy dnia niedziel-nego Ginęły one w ogólnym tłumie zauważalne jedynie przez tych klóizy w tajemnicy o nich wiedzieli i należeli do tej swo-istej instylucii edukacyjnej pol-skich więźniów Bardzo szeroki był tez wach-larz lematów Uniweis tetu Chodzonego" a słuchacze wer-bowani byli spośród zaprzysię-żonej tajnej Poza samą swoią treścią „Uniwersy-tet Chodzony" w Gusen był przecież najskuteczniciszą od-trutką na straszliwą rzeczywi-stość która nas otaczała Nic pozwalał lak juz powiedzieliś-my zmarnieć żywotnym silom umysłowym każdego z nas Róż-norodna Icz była tej niespo(-kanc- j uczelni tematyka Obok takich pioblcmów: jak urządzi-my powojenną Polskę jaką jci damy konsltucię jak ustosun-kujemy się do naszych sąsiadów czy leż iitk ukształtujemy szkol-nictwo albo samorząd ter tonal-ny omawiane były i takie czę-sto nierealne prrblemy ze w noi niiilnjth warunkach nikt z nas by sio nimi n:e interesował W niemieckim obozie konten-tracjny- m wyraźnie można było w j odrębnie icdno wspólne wszy-stkim obozom zuwisko miano wicie iislosiiiiivowanie się wza- - Ł3ajŁ-'iX- 7 :zrxsx a-ssW-i ł5!vsixsj5'3 sssjwtsast jass7 -n- -x?j-R7 jemne więźniów do grupy inte-ligencji jaka znalazła się obok innych grup społecznych Nic trzeba zapewne długo wyjaśniać ze wyiazna niechęć do inteli-gencji — nawet w warunkach obozu koncentracyjnego — była zjawiskiem spotykanym u wszy-stkich narodowości Należy na-wet uściślić ze właśnie w tak straszliwych warunkach bytowa-nia niechęć ta okazywana była w wielu przypadkach jeszcze wyraźniej Hitler podobnie jak dzisiaj komuniści starał się w obozach koncentracyjnych odebrać lu-dziom wszistko tworząc z nich jakieś bczklasowe zbiorowisko ludzi — zapomniał czy tez o tym nie wiedział ze icsl to spra-wa nieosiągalna Na pi z kładzie obozów koncentracyjnych we-szło przysłowiowe szydło z wor ka że la rzekoma lówność i bez-klasowo- sć są jedynie pozorne Bo można człowiekowi odebrać wszystko co w chwili aieszlowa-ni- a posiadał a więc maiątek kosztowności ładne i diogie ubrania pozbaw ić go jakżeż di o-gi- ch kontaktów z nablizszą ro-dziną ale żadną siłą nie odbie-rze mu się posiadanej wiedzy i umiejętności jej użycia Nie bez kozery więc ogarniała hitlciow-cń- w i ich zbrodniczą awangardę SS-manó- w wściekłość na istnie-nie polskiej inteligenci! od któ-rej też rozpoczęli wyniszczanie najwartościowszego elementu polskiego podczas okupacji Jeśli już jesteśmy pizy tym temacie — warto przypomnieć ze przecież nie inaczej poczynał sobie i wschodni nasz sąsiad który w Katyniu w leszcze bar-dziej zbrodniczej lormie rozpra-wi! się z kilkunastoma tj siatami polskiej inteligencji W Gusen wściekłość esesma-nów a dokładniej komendantu-ry obozu była tym większa ze nie mogła ona sama wyzbyć się polizcby życia właśnie zniena-widzonego Polaka - inteligenta Zaszła konieczność obsady nimi wiciu kluczowych biur admini-stracji w wielu przjpadkach trzeba było oddać w ręce tych „Dic Ilundc iind Drccksatke" kieiownicze i odpowiedzialne stanowiska bo „Kapo" nic chcie-li bić gdjz do obowiązków tego stanowiska należało zabijanie podobnie Polacy nie kwapili się na bIokow th którym podlega-ły setki więźniów zamioszkuią-cyt- h dany blok Na te lunkcjc doskonale się nadawali i je z na- - klubu dyskusyjnego którego za- - wiązką wypełniali pra- - generalną organizacji "rsjsJsjA-i-s wie w 100'ó zawodowi niemiec-cy przestępcy kiyminalni W tych właśnie grimaeh Pola-ków zrodziła się myśl przetrwa-nia najgorszego i me tjlko w Gusen ale we wszystkich in-- n eh katowniach csesmaiiskieh Akcja laka miała na celu ode-rwanie ludzi swoich współziom-ków od tragizmu ''nia powszed-niego i skierowania uh zainte-resowań na inne sprawy i dania im choć w maleńkim stopniu lego co z wolnością utracili Mozc nic wszyscy nasi Czytel-nicy zdają sobie spiawę jak wielkiej rzeczy dokonał znany w całej Polsce przedwojennej i baidzo lubiany oraz popularny czołowy piosenkarz Warszawy Tadeusz Faliszewski (zmarł w 1953 w Chicago) któiy swoimi dość częstjmi konceitami krze-pił nam ducha i niesamowicie śmicsznmi czasem sprośnjmi ihkleiyjkami haitował nasze siły i apelowa! o pizetiwanie iie kto mm ale on właśnie na zakończenie każdego konceitu oikieslry synilonicznei (O tak lak tez bla w tjm piekle na ziemi Napiszemy o nici mozc pizy innej okazii) śpiewał „Marsz Guscnowców": Już przebrzmiał grom i świat swą zmienia twarz ojcowski dom na powrót czoka nasz Pójdziemy w jasny dzień z zasobem nowych sił więc żegnaj nam świecie kamiennych bryl! Trzeba b lo widzieć wówczas ic rozpłomienione twarze cnaczy polskich kłonili F fu- - i- - C iluri ukmii inliimnu ( u iih vse i ink ł um iluoiii Uns In mj m()J „ „ ltt _ ) Ioim 111 lllll — llhWtl p)IH i lin miiiui Mmilmiii pii ilmuLiii Mi illiilim IHMU ULiikUh n-M- n wiikof „iw pri kluri ptiphu 1} P w"ilikMnwuiiinłm muwu"oki_iiiiii iiwipiiiMtuiiiHui li knsu swjih Mł ( Dal szy ciąg na str 7) -- wvw i al 'Sf'Xl5}'tAV el £G4 iJfl ?Jh f %&fw+ a +m ~rr % " 4p t %) Wesołych Śiuiąt Bożego Narodzenia i Szczęśliioego Nowego Roku składa Y ONYSCHUK i Pracownicy Firmy Y Onyschuk & Co Ltd UBEZPIECZENIA WSZELKIEGO 'RODZAJU oraz KUPNO-SPRZEDA- Z REALNOŚCI 2477 Bloor Sf Wesr — Toronto Onh Tel 767-540- 8 M6S 1P7 WESOŁYCH ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU ŻYCZY SWOIM PACJENTOM I CAŁEJ POLONU DEMTYSTYCZ KAZIMIERZ KULIK Godzin przjcć od do sobola 9—1 DT 9- - -- 5 31) 2343-- A Lakcshorc Blvd W (Mimico) Toront Ont Tel 252-235- 2 WESOŁYCH ŚWIĄT BOzEGO NARODZENIA l SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU życzy MARYS FLOWER SHOP Zawsze świeże kwiaty — specjalność bukiety weselne Przyjmujemy zamówienia telefoniczno i dostarczamy bezpłatnie 492 St W — Tel 368-905- 5 IM if MU Sim?" "s-- '-~~- rJM Jzzzr pijlku 'Mlftf MOC SERDECZNYCH ŻYCZEŃ ŚWIĄTECZNYCH 1 NOWOROCZNYCH przesyła POPULAR BUTCHER LTD Zawsze świeże mięso dostarczamy na wesela zabawy i inne okazje po cenach hurtowych 871 Dundas St W — Toronto Ont Tel 363-973- 0 WESOŁYCH ŚWIĄT BOzEGO NARODZENIA 1 SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU pizesyła swoim Klientom i całej Polonii Onteńo Meaf Products MARYSIA i STASIO REWEGA wraz z całym pci sonetem 783 Quccn St Tel West — Ont 364-772- 0 157 RoncesYalles Avc — Ont SERDECZNE ŻYCZENIA WESOŁYCH ŚWIĄT BOZEGO NARODZENIA I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU składa Naprawiamy motory kanadyjskie i 873 Quccn St W — Tel WESOŁYCH ŚWIĄT BOZEGO NARODZENIA I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU iyczy wszystkim swoim Klientom i całej PolonU Duży wybór kołder bielizny pościelowej obrusów koców ręczników Posiadamy również i dodatki potrzebne do szycia 2266 Bloor St W — Tel 76Ó-654- 1 PP%#-- III ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA I DUŻO SZCZĘŚCIA W NOWYM ROKU swoje] Klienteli i całej Polonii życzy RUIILAND GARDENS Zawszo na skladzio świeże jarzyny i owoc dostawa do domów 2294 Bloor St W — Tel T vyvj x :v 5 J"V --70?v5C Jj™ oO rzi'llVtiń:iiiV(VliVliVI:vit' '-"- w7?a X7~~" ?-s1ażr-s?:' 7xkz}x7:-z- : 460-46- 4 Bloor Street West Tcf 536-820- 0 Duffcrin Mol! Tc! 532-394- 9 243 Danforth Avcnuc Tel 466-131- 4 Crossway Mail (Bloor i Durnlai) Tel 534-046- 4 Toronto Ontario poniedziałku Quccn Canada Toronto Toronto europejskie 366-267- 3 materiały wszystkie WESOŁYCH Bezpłatna 769-285- 7 l'lŁ-Vtó''(ij'- ii' W n ty V ty if ty If i? & ty -- ty if pff s? tóf !N'r ty ty ty et - lif 14' If ty ty z?' ty Af if ty $if ty 4 I? Ww ty Ath m B w ty ty 44 SA tiyli W ' wf=hl' i if !3v 4 4KU ty ty ty 5?j? W Ki? W ty if ty (W llZŁ'll l M - łvA-vAi- Ji "fl-rt-frt-T- lJ-r1J -- 1 A Awii ł Ay-fAywA-ińAi j kATłWii1i'V!VTiiiTw SAA1iArtA7i"TiA15vVi%AJriAAAiAAAAAAjCiA rtWnritlviW' W7A7wAnV"rAS~Ti-SS?Wj'J- A W |
Tags
Comments
Post a Comment for 000808
