Zwilazkowiec Alliancer, December 14, 1977

              'ł
?
ijyffi"' '''Pifiirffiw 'foss W"r)}lm STR 10 - Deccjaber 14 3977 — ZH1AZK0WJF£M — BOŻE NARODZENIE (X-ma- s) im'M-pJWW&iSM- M l Maria Gałyńska
yczeraio z %®mQ % Tj©roni:©
U~!b
f-- r -- t v -- t
Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku &
życzy
Alfred Tęxti!es Stpre
Najtańsze iródło zakupu najbardziej pożądanych
w Polsce arytkułów konfekcyjnych i z wełny
Piękne wzorzyste chusty dla kobiet kołdry
płótna pościelowe i kurtki skórzane
695-69- 7 Queen St W Toronto Ont
WESOŁYCH ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA
l SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU ŻYCZY
DR ST BROGOWSKI OD
OPTOMETRYSTA
412 Roncesvg)lesAyę Te] 531-42- 51
(przy Howard Park Ave)
Serdeczne życzenia Wesołych świąt
Szczęśliwego Noiuego Roku
składa
Polska Apteka Solarskiego
m Właściciele: J SOLARSKI I S SALĄPATEK
Ęh wysyiKa leKarsrw paczeK i pieniędzy
m -- -- m
m 1 49 Roncesyalles Ave — Toronto Ont Hf
m
i?
£
i
fea
i
' Tel 536-545- 2
WESOŁYCH S}V1ĄT BOŻEGO NAROfrZĘNfĄ
1 SZCZĘSltWĘGO NOWEGO ROKU
życzy swej Klienteli i całej Polonii
NEW CENTR-A- L cMeqt & pelicatessęr?
Właściciele: A i S DEMCZUK
Pierwszej jajcośfi świeże mięsa własnego wyrobu
wędliny oraz importowane towary na wesela
bąnkiejy „showers" jtd
Zniżka 20%
323 Roncesyalles Ave Toronto Ont
Tel 531-486- 1
SERDECZNE ŻYCZENIA WESOŁYCH ŚWIĄT i'SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
składa
STUY €
EUROPEJSKĄ PIEKARNIA I DELIKATESY
Własnego wypieku wszelkiego rodzaju torty
ciasta makowniki i inne smakołyki
wszystko na sposób europejski
2202 Bloor St V — Tel 763-252- 1
Toronto 9 Ont
NAJSERDECZNIEJSZE ŻYCZENIA
ŚWIĄTECZNE I NOWOROCZNE
ZASYŁA
sitario Breaci Co ntd
178 Ossington Ąve Toronto Onh
Xci 532-492- 9
WESOŁYCH SWfĄT BOŻEGO NARODZENIA
I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
'życzy pwej Klienteli i całej Pplonii
NEW YORK FUMITUEE CO
630QueenStW — Tel 363-051- 9
Toronto Onł
Przyjejłfyyph Świąt BężeggNąodzeiiią
i dużo szcz§ścia'u łjoiuym Rokti
T"a
DOM POGRZEBOWY
i wl
--
-' i
-
'
' - -
r
mi
m
W POLSKIM ŻYCIU IftAiDYCJS fi PIEŚNI
Artur Oppman znany pod
pseudonimem Dr-O- t opewr
jacy w poetyckiej) gąjyedacfr
urok starej' Wuązawy) 'giyd-ł- r
szcza SJaregp Miasta' 'pSplsat
w wierszu pt fjyjgiijla":'"
Choćbym gdszedjlpoia rzeki
Poza yórp 'iej£ ptjfpmiię
Choćbipi błądził cale wieki
Naszej 'Giciazdjip ' ""'
Nie zą-pomji- ę fijnv}li pwej
Co najdfijszę serca prątą
Ani pęśn kofędokgj
Chocbyią pdszedl' ńa' krpj
1 istotnie Boże Jarpdzenie
to chyba' najm'Us"zę zę'Avszyst-kic- h yiajnąjdrp£sże' sercu
każdego" Polakal Ileź''z-- fyrn
świętem zyiąźany"ch~ wspom-nień!
Cały iwiarTaziecinnVćh
marzeń' prągnień-'wzruąź'e- ń i
uniecień" cały" kraj Jat~ dzie-cinny
ćIl Boiło i 'pięjkijajjni-gocąc- a
świójłem 'choihką i
wymarzone pod nią" podarun-ki
i wyglądanie na 'pieryŚKł
gwiazdkę i wreszcie 'cafą mi-styczna
tajemnica (ej icudpVi
nej Nocy Bożego ]artodzenia
niezrozumiała niepojęta' a
porywająca ~Bo przećjeż jak
wieść gminną głpsi' jV jten
wieczórkamienie % PPrujiKi-j- ą
ziemią się otwiera i uka-zuje
swoje skarby a yief?ę-t- a
i ptaki "nywją' udżkjm
głosem Wszystko to zapry-d- ę
było psłąmijijąćo ' jńńe
niż zazwyczaj !
WIECZERZA WIGILIJNA
24 grudrłią wJigilie Bo-żego
'Narodźeiiia 'jyv pppjuj gdzie rńiąla " "się odby --jwią-teczna"
Wieczerzą 'utajyóńo
snopy zbpża?'z Ććzterecb' toz-maityczbpzpęer-żę- byi'
przyszły rok-jSadpbrc-i?
rddżły Tolęj" przyiTęszę-nii- i
śnpppw~dó iźljylgpspbijlrz
_ -i- -i '—ii- - z cnaiupy f Prze? 'cały jdzień ' -- ijagłljij ny
obowiązywał w Polsce"5 ścisły
post- - od kitprego 'zwólńibnp
były Jyllr9rieciorazdżię
ciężkp' "praćująjcyr Zą '66:
dzienh pracę jci sąbe" roz-kładano
jjpby 'jjgąśtąniera
zmrocu jyszystkp'vpyip "gpti?-w- e
Z 'jozyśńltpJęrjK
szej 'gwiazdy ' ćzynało sjfę
śyięto-'Jas- 9-'ie 9
wieczerzy Na pamiątkę tego
rodził smaiź etao{ shrdluśbk
że Chrystus na sianie się na-rodził
na stole wigilijnym
rozkładano garście wonnego
siana -- i przykrywano- - je wc- -
Pierwsza wojna światowa
w porównaniu 2 jdbriipp była
jakby'"łagpdną sielanką ale
-- Polacy:żolńierze vy "latach
1914-1- 8 przężvai niekjędy
gorsze chwile' niz yf cjgu 'U
Wojny światowej
Ci którzy służyli iY szere-gach
austriackich albo nie-mieckich
musieli walczyć' "z
Polakami w rosyjskich mun-durach
i szynelach Zdarzało
się również i to że Polak
emigrant osiadły rip-- ' we
Francji łub w Ameryce spot-kał
w przeciwległych wro-gich
okopach Polaków pod
komendą nemiecką„r "''
Z tych czaąwy pochodzi
piękny wiersz zapomnianego
trochę poety Eduarda §tóń-skieg- p:
r-
-
Rozdzielił nas' mój bracie
zły"łos i otrzyma straż -- r'
vr dwóch wrogich sąbie
l' szańcach
patrzymy śmierci w twarz
W okopach pełnych jękul
wsłuchani v afinąt łmkN
ja — wróg twój 'ty — mój
wróg!
dłlig zwyczaju śnieżnobia-jymobruąę- m
fpśrpdku £to
łufl%dzy cłdefigm'" i" solą
jieżał "ca tilęjraji]''przyhra "py m
gałązkami zielprego śwffrjku
'opłatek': — śymbdl poświęce-nia
i mj9§ći7 sy-mb-ęl
zuć
xpdzinnj'cb i rogólnoludjkh'
Skoro już wszyscy goście i
dóińpwńify zgęómadzili się mf ?fe g9SR9ąrz'łubtgo:- -
e® W Jxaldg9 z Atecnych
i dzieląc gię nijm żyjcyjli
'"ppsiegp rjoku" C?yJLi sjc-lijjg- o'
dpCgelćanią 'nąsępńe-g- p
iiowgo jpfe yżestjiicy
wieczerzy rnię]iz Jkplei obo-wiązek
przełamać się JJożym
chlebem między sobą i "pa-vtórzy- ć4
życzenia
Ten ' przejjiikny pbyczaj
vy)5cznie polski" i w innych
kiajacli zupełnie nieznany
jesf tak śifńh) i sercem ppl-sjd- m
zrośnięty jżeyedłiug stó-rp"d4}yn- ęj
tradycji łączy ną-ył-etzyyy-cii
2 Hrogilpi osoba-mi
zmarłyrpi "psze x'Vra
Wihceijty-Po- ł v "Pieśni ordp-m- u
naszym":
A trzy-kńesł- ft polskim
strojem
Kojhstpłu 'Stoją próżne
I iK opłatkiem każdy slooipi
jIdzie do jńicli sptacać dłu' żne '-po-kłady
na pi{erzu~
Anielskiego--chleb- a gruchy
Bp 30 tych kfte§lac)i
-- sjedzg pluchy
Jedno prpżnę krzeąelkp
przy 'stole' i jedno nakrycie
czekało -- zawrze ria przygodne
go 'gościa: jtnógł to być podró-żny-
zabłąkany w zimowej
ścieżycy lub 'samotny jęzłp-Aie)ćittpryV- w
Jen święty yje-cźó- y! rye'miał s(ę z kim
' pr?e: łąpplatÓem'-- " ''
Potrawy Tytfgiiijjaę też b_yly
ipęcjąliu£ 'opstpsowane 'do
Ąyjtcrnhudpwych' Byy "to
potfąwycłodpV rpjiyehrj
jicśnyćh 2 -- rjniąły wró-źyćurpd- Kij
- jdębodącym 'jfpJkuŹTradycyjćśpć
potrajywigiiijnych jvyglądął
ijąsjejpi)ąćpV zuRaT- - grzybpwa
z jkleizkami' 'lub barszcz z
u"f akpw '£z£ jteż' zupą" rybna
r Jp-jyybp£-
U
Na-dnig- ie
"da-niejva-no
Jpuctęzgrzyba-JiijSklsk- i
Vjjdiemv pjetogi
"z kapTuśty i' grzybów i wjęsz-'jae'ryb- y
pod 'różnymi posta--
kowy Kompot z suszonych
owoców piernik strucla z
makiem i wreszcie staropol-ski
rj)akowiee tj strucla prze-kładaną
jozmąUymi pjypcąmi
z kbńfjitur' Talćżałp koniecz
Zygmunt JYmmftw&sfti
r '
"
'
"
"
'
"
-
'
'
v
t
taspłąćze ziemią płacze
'śjyiąkcąjry 'vł ogniu drży'
--W djioch' wrogich ąbie
L ' ' szańcach
Stoimy ja i ty ' Drugą' "V?Jna 'światowa
stuorzyja jnnipj podobnych
tragjŁęzrjych sytuacji choć
ztłarzało" się że' na" polach bi-tew
we Włoszech czy we
Francji Polak z II Korpusu
lub z armii gen Maczka strzer
lał do Pojąka siłą Awielonegp
do'wo)ika rdernieckiego zabi-jał
go lub brał $lp iiewpli
'Znam "tylko jeden chyba
'niezmiernie rzadki albo ńa-w'-
et
"wyjątkowy wypadek że
młody Polak ż Górnego v ślą-ska
'ząbrany jako rekrut' do
armii niemieckiej odmówił
złożenia przysięgi" Nie trzeba
- rnieć bujnej iąntazjiby wy-obrazićsobie
jego 'los "
?'Jieincy skatowali cliłppaka
okrutnie" połamali mu żebra
nogi ręcewybili zęby i kilka
lat spędził w "jakimś obozie
koncentracyjnym
Uwolniony "cudem po klę-sce
Niemiec zawędrował do
OF QUAU7Y
I i 931 Owen St jWv_- - Tel 363:06S1 J
feSV fród AifiJ Torontom Ont: im PTB% !iU VWHMiH ivg—B-- ~
f1 v s1 -- ? r— r-- y --t- uw
nie skosztować choćby odro-binę
Jkaiżdej potrawy znajdu-jać- ej
"się na" ko)e cdy' ilu
ppiraw liios ne sjępszipwał
tyle przyjemności' go" potem
w aąguróu"°tonun'ęio
Kto zna polską wieś ten
wię że "pp "s(cończeńiy' iicźty
wigiliJRęj ząróvAO śianp jąk
i ?bpje' które było --jy' izbe'
jjjyaańo' jakby żą pQŚvięca-jje-j
fligdy''§o jhie' wyrzuca-no
Sjąno' dawaijo bydłu że-by
ę dpbre cpvłpziąrno
b)'i--
9
W&&$PŻ9P£ Ślk #°M"
i na przyszły śiey7 a słomą
pbwiązyyyąnó drzewa w sa-dż- ie
żeby dobrze obrodziły
CH0INKA
Bardzo ważną częścią skła-dową
wigilijnej uroczystości
stałą się" choinka Zwyczaj u-bierą- nia chóhlek przyjął się
u nas dopiero w połowię XIX
wieku i przywędrował z Nie-miec
zaś dp Niemiec dostał
się z Alzacji gdzie jchbińka
była znana już w Xy"II wie-ku?
jy Pplsce phpinka rozpo-wszecjińi- łą
się niezmiernie
szybko najpierw jy miastącii
później po' dworach a wreśz-d- e
potarla i na wieś
wieczór wigilijny pod
ustrojonym bogato" "drzew?
kjem składano podarunki dla
wszystkich" domowników a
także j jdlą gości" Bezpośred-nio
po ukończeniu wieczerzy
zapalano ria choince świecz-ki
a gospodarz czy gospody?
ni przystępowali dp" rozdawa-nia'
podarńnkóv Gdy już
każdy z obdarbwanyćji'rnacie-szyjt""si-ę
ptrzymanyjb prjigen-te- m
rozpoczynano śpiewanie
pieśni p" 'Bożym 'Narpdzeniu
b tak upływała reszta "tego
świątecznego wieczoru" ąż do
Pasterki uroczystej Mszy Bo-żego
arpdzenia' na którą
spieszyli' 'wszyscy domówni-p- y
i goście
KOLĘPY I PASTORAŁKI
JZ okresem śwąt Bożego
Jsfąrpdźenią są związane ściśle
pieśni pbrzędp'we7-fz- w
kólę-dy'SJ- ka
pochodzi ich nazwa?
Różne ąną tentęmat prze-sądy
'Julian Krzyżanpwskł
autor doskonałego" ''Słownika
olkioiu"polśkiegQ:' pdacegp
istną kopalnią wiadomości z
tego zakresu łączy w-yra-z
ko-lęda
-- z łacińskim słowem "ca-iętida- e"
pznacząjącym pierw-szy
dzień miesiąca "Calen-da- e
Januariąę- - byłp to u- -
Anglii i stosunkowo niedaw-no
Jeszcze widziałem go y
polskim szpitalu w Penley
Czy "żyje dotąd nie wiem Był
on wspaniałym przykładem
tego co Stefan Żeromski na-zwał
"męstwem sairiotnym"
W grudniu 1914 r jakiśod-dzia- ł
Legionów stał w oko-pach
pod Łowczówkach na
stoku Karpat Strzelcy wycięs
li jakąś choinkę i ustroili ją
w co się dajto a więc papier-ki
vw gwiazdki zrobione z pu-szek
w wystrzelone ładunki
karabinów"
Gdy wzeszła pierwsza gwia-zda
była to noc mroźna lecz
piękna któryś z tych strzel-ców
zaintonował kolędę "Bóg
się rodzi" Zaczęli ją śpiewać
wszyscy Ledwie jednak skoń-czyli
pierwszą zwrotkę i na-gle
To o czym piszę jest zda-rzeniem
autentycznym jakie
znaleźć można av rozmaitych
pamiętnikach i wsppmnie- -
niach spisywanych przez Le-gionistów
Piłsudskiego
Otóż nagle z przeciwnej
roczyste obchodzenie w po-czątkach
stycznia święta sta-rpżyUie- gp
Ryniu poświęco-ne
bogowi światłą Janu-sowi
Łącznie z "saturnalia-mi- v
zaczynającymi się z koń-cem
grndnia były to święta
rdbśejTvespkV święta zwy-cięstwa
dnia ńąd nocą Towa-rzyszyły
im uczty zabawy
pieśni i obrzędy których isto-tę"
stanowiło składanie sobie
życzeń wszelkiej pomyślno-ści
Nasze kol?dy tez były
pierwotnie zwhaząnę z obrzę-dami
noworocznymi i zeNzwy-ćzaje- m
składania sobie ży-czeń
w porze" "gpdów"j za co
kolędnicy otrzymywali podar-ki
'Rychło jednak ustąpiły
miejsca kolędom których te-matyka
obraca się wokół Bo-żego
Narodzenia
Do najpiękniejszych pol-skich
jcolęd najeża: "Anioł
pasterzom mówił" z XV wie-lc- ui
"W żłobie leży" — kolę-da
z XVII wieku ułożona
przez znakomitego kaznodzie-ję
Piętra Skargę i wreszcie
może najpiękniejszą 7 nich
kolęda "Bóg się rpdzi" napi-sana
w XVIII w przez Fran-ciszka
Karpińskiego a odzna-czająca
się zarówno szczero-ścią
uczuć religijnych i pa-triotycznych
jak wielkimi za-letami
języka poetyckiego
Do drogich polskiemu sercu
pieśni śpiewanych w okresie
Bożegp Narodzenia należy za-liczyć
również kolędową ko-łysankę
"Lulajże Jezuniu"
pełną tkliwości macierzyń-skiej
a śpiejvąną zazwyczaj
przy żłóbkii w klasztorach i
kościołach przy jasełkach
W kolędach rozmiłował się
cały naród polski śpiewał je
i śpiewa do' dziś dnia! Ppd u-roki- em
kolędowych melodii
ppzosjtawąłą nasza poezja i
sztuka Mickiewicz przypom-niał
je w śpiewie aniołów w
"Dziadach'''" Słowacki włączył
kófędę" 'do' dramatu "Złota
Czaszką"' "a Chppiń"na"nutę
kolędową skomponował swo-je
"Sherzo h-mp- ll"
Typowo polską odmianą
kolędy jest "pastorałką czyli
kolęda pasterską" T3etlejem
zostało --w niej przeniesione
ha polską wieś ą z pokłonem
pg małego Jezusa biegiią Bar-tek
Aybjtek i Jaś" niosąc ze
sobą skrpmne dary Oppwia-daj- ą óhib swoich kłopotach
troskach i radościach dając
w ten sposób doskonały obraz
życia polskiego ludu
Hlls" l§frcJ Im M?l Ml HU ffl lfrilf! W C9
strony z okopów zajętych
przez wojsko rpsyjskie" odez-wała
się druga zwrotka tej
samej kolędy Powietrzem
niosła się melodia i słowa tak
wyraźne że strzelcy własnym
uszom wierzyć nie chcieli
Trzecią zwrotkę śpiewały już
razem oba okopy 'więc źajety
przez Strzelców Piksudskiego
i drugi rosyjski w którym
stał jakiś pułk mający wielu
żołnierzy-Polakó- w
Powstarzam z naciskiem że
moje opowiadanie jest praw-dziwe
że nie wyssałem go z
palca Gdy sobie dumam o tej
niezwykłej historii wydaje
mi się że na przekór tragedii
którą przeszła i przechodzi
Polska na przekór naszej tu-łaczce
i rozproszeniu nie tyl-ko
nie stoimy "w dwóch wro-gich
szańcach" ale jesteśmy
zjednoczeni bardziej niż kie-dykolwiek
Pamiętamy o tych którzy
dotąd nie zdołali się wydostać
z dalekich bezkresnych ob-szarów
Rosji sowieckiej pa-(Dokończ-enie
na słr 11)' tmwjwWMmmwsm&mnwm'mmi°&
symbol CPMPAMY LIMITED
26 moble mm: imonio omtario i
Te 533 - J165
WYRABIA MATERACE TAPCZANY I KANAPY jf
n §ereczne pjpzefiia fiwigtęczne' flotgęt oczne 'Ę
składają toszysikiiji- - §cym Ęliegtom g ' i pale'] Folonii Kanadjśkie]
1 :StracHani
- - - - - "
a y&ifeafrytergl — — '
'
"
T
-
' —
"
ii
1
@aniaga @o
NAJWIĘKSZA FIRMA
WYSYŁKI PACZEK
W KANADZIE
I BIURO PODRÓŻY
przesyła
Klientom i Ich bliskim
NAJSERDECZNIEJSZE
ŻYCZENIA
WESOŁYCH ŚWIĄT
oraz
POMYŚLNOŚCI _
w NOWYM ROKU
Bil Quęen St W
Toronto 3 Ont
Tel 364-557- 4
i fi
'iiJlll£ i
NT r aop i
WESOŁYCH ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA
i SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
składa
jU
Właścicielka Helena Bonk
Materiały wełniane i jedwabne na płaszcze i in-ne
artykuły garderoby bardzo pożądane w kraju
Swetry chustki itd
2246 Bloor St W — Toronto 9 Ont
Teł 763-654- 3
ig f4"#JijWtjjicfV' 1
-j- r
Moc najserdeczniejszych życzeń Świątecznych
i Noworocznych śle swej Klienteli i Polonii
WARSZTAT NAPRAWY SAMOCHODÓW
Howard Park Auto Collision
GIENEK LEJA włeściciel
prosi Polonfo o poparcie
Warsztat specjalizuje się w naprawie i malowaniu
samochodów — naprawy wynikłe z wypadków
"Collision"
60 Howard Park Ave — Tel 532-446- 5
Życzenia Świąteczne i Noworoczne składa
REGINA CLEANERS
Szyjemy ubrania na zamówienia
z własnego materiału
Czyszczenie i prasowanie Przeróbki i naprawy
Ceny bardzo umiarkowane
T518QueenSt W Tel 532-566- 3 ilMiil
Radosnych Bożego Narodzenia
i Szczęśliwego Nowego 'Roku
życzy wszystkim sv)oim Pacjentom i całej
Jerzy Rytwióski RDT LDT
Z RODZINĄ
Właściciel Laboratorium Dentystycznego
479 Roncesyalles Ave — 531-854- 5
Toronto Ontario M6R 2N4
Z OKAZJI ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA
1 NOWEGO ROKU NAJLEPSZE ŻYCZENIA
SZCZĘŚCIA I POWODZENIA
swoim Klientom i całej Polonii
STEFAN MOCIAK właściciel
na składzie świeże mięsa Własnego
wyrobu wędjbay ~ Sery I Inne towary
2302 Bloor St W — Toronto 9 Ont
Tel 762-495- 6
4V
WESOŁYCH ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA
I POMYŚLNEGO NOWEGO ROKU
ZASYŁA
QUEB'J DELICATESSEN
A J i W MICHOST włacjiciele
Swiczc pieczywo i ciastka — Doskonałe wędliny
oraz witaminy i produkty do podtrzymania
zdrpwja po cenach zniżonych!
PIEROŻKI — FLACZKI — ŚLEDZIE
Sklep otwarty od 10 rano i vr niedzielę
1648 Queen St W - Toronto 3 Ont
Tel 531-08- 42
♦—♦- - "
WESOŁYCH SWrĄT BOŻEGO NARODZENIA
I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU ŻYCZY
ADlfAflGE JgWgLLERS LTD
618 ueen St VV Toronto Ont
_Tel 364t8?24
gTfi
Świąt
Polonu
Zawsze
I
9' i
w
mIX
m
m
m
Ci1 fidM „- - 1jS?j:::ai fi m mm® IKŁ&Blir trWtŁCSCaCi N! m S MB
k - — -- - - -
c--
ij ifjq g3 Mm&
i ' £ " wflfi