000671 |
Previous | 2 of 8 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
HliWIl'tt' ssax&inprW9mt& '?'?!T?£Wpyw!?'S?
9S ł ~fj- -
r
STR 2 "ZWIĄZKOWIEC" PAŹDZIERNIK (Oetober) piątek 19 - 1973 NR 83
£=& "Związkowiec" (The Alliancer)
PrlnUd and PubUshed for try Tueil7
and Fridajr ty
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
Offlcial Organ of Th Pollsh Alllance Trlendly Soclety of Canadi
HM Loplnskl — Chalrman of the
Edltor in-CW- ef B Heydenkorn — General Manager — S T Konopka
Buslneu Manager — R Frikke
Subscrlptton: In Canada $10 00 per
Second class mail regłstratlon number 167S
1475 Queen St W Toronto 156 Ontario Tel 531-249- 1 531-249- 2
M6R 1A2
PRENUMERATA
Roczna w Kanadzie S1000 iii Zagranicą — Roczna $1100
Półroczna S 5 50 Półroczna $ 6 00
Kwartalna S 350 Pojedynczy numer 15
Ma ostatnim etapie
Kampania wyborcza w Quebec zbliża się do końca wszystkich czterech stronnictw wystąpili już w
największych okręgach sprecyzowali swoje stanowisko w
mjwazniejszych zagadnieniach Walka jak oczekiwano jest
ostra Żadna partia nie szczędzi drugich Liberałowie wiec
atakują w pierwszym rzędzie Parti Quebecois co by wska-zywało
iż z tej strony obawiają się najsilniejszych uderzeń
Board S Lasek — Secretary
year In other Countrlei $11 00
cianym i zegarek
wykonany
rouniez w XVII wieku w Pa-ryżu
zbiorach jest także
króla Jana Kazimierza
— najstarszych zna-nych
zegarów wahadłowych
na świecie
Zbiory uzupełniają
traktujące o budowie i
działaniu zegarów słonecz-nych
i astronomii Jest tam
min pierwsze wydanie dzieł
Mikołaja Muzeum
jest rozbudowywane za-bytkowym
budynku z 1712 r
w którym mieściła apteka
Damazego Patka kuzyna za-łożyciela
znanej na świecie
firmy zegarów --w Genewie
otwarty będzie dział
alchemii magii
nadepnie L'Union Nationale i Les Creditistes
Przywódca tej znowu koncentruje się przede
wszystkim na Paitii Liberalnej której zresztą był wybitnym
członkiem zasadał w gabinecie prem Persona w Ottawie
a w dalsej kolejności atakuje Parti Quebecois a na końcu
L'Union Nationale Znamienne jest ze przywódcy Liberał-ów
Parti Quebecois i Les Creditistes uważają zgodnie
L Union Nationale jako najsłabszego przeciwnika Szereg
pism Irancuikich zajmuje podobne stanowisko Zdaniem ich
L'Union Nationale od śmierci prem Daniela Johnsona znaj-duje
się w rozkładzie Jego następca zmarły niedawno Ber-tnn- d
usiłował ratować partię ale przegranej wybor-czej
w 1970 r wycofał się z kierownictwa a następnie ak-tywnej
polityki Nowi przywódcy nie potrafili wyciągnąć
wniosków z klęski Zmienili program nazwę
Ly stwierdzić iz to absolutnie nic nie dało Czy powrót do
ciawnej nazwy i ptogramowych założeń pomoże?
cjucbecka jest zdania ze nacjonalistyczny program
L'Union Nationale został przejęty przez Les Creditistes
Nie inaczej z założeniami społecznymi i gospodarczymi Wie-le
wskazuje na to iż te dwa stronnictwa będą walczyć o tych
samych wyborców i w tych samych okręgach Przekreślić
wszystkie szańce L'Union Nationale — wydaje się co naj-mniej
ryzykowne Oczywiście osobie Yvon Dupuis Les Cre-ditistes
zj skali znakomitego agitatora ale na pewno nie od-powiedzialnego
polityka Pojedynek tych dwóch stronnictw
zasługuje ponadto dlatego na szczególną uwagę iz próbują
pogodzie swój nacjonalizm cjuebecki z federahzmem
Zapewne można wskazać iż przecież nie jest to nic spe-cjalnego
jako że czyni to samo Partia Liberalna Ale prze-cież
Liberałowie są przede wszystkim zdecydowanymi fede-r- i
listami a następnie ich nacjonalizm nie jest skrajny Da-lej
— co jest bardzo istotne — Partia Liberalna korzysta
w Quebec z pełnego nieomal poparcia grup nie-francuski- ch
podczas gdy L'Union "Nationale i Les Creditistes opierały
się dotychczas niemal wyłącznie na wyborcach frankoję-zycznyeh'- 1
-- u
Dopiero teraz oba te stronnictwa w bardzo wyraźny spo-sób
zwracają się wyborców anglojęzycznych podkreśla-jąc
swój program federalislyczny i występując przeciwko
separatyzmowi Jeśli zważy się że wśród tych wyborców
mogą byc — albo ściślej na pewno są — przeciwnicy Libe-rałów
wówczas oczywiście oddadzą głosy na jedno z tych
stronnictw
Na które? Oczywiście nikt nie potrafi odpowiedzieć na
to pytanie Wolno natomiast rozważać teoretycznie szanse
Olóz jeśli wyborcy będą badać dokładnie program oceniać
wartość przywódców wierygodność ich słów osiągnięcia
lat minionych to L'Union Nationale ma niewątpliwie grubo
większe szanse Zapewne wszystkie stronnictwa mają na
swoim koncie mniejsze lub większe skandale dlatego też
nie tylko z tego punktu widzenia należy oceniać Błędy
obarczają również wszystkich
Creditistes wystąpili na arenę prowincjonalną do-piero
w 1970 r Naturalnie można zauważyć iż jak do-tychczas
jest to absoluinie tylko prowincjonalna partia ja-l-- o
że mandaty do Izby zdobyła również tylko w Que-be- c
W toku trzyletniej kadencji w partii prowincjonalnej
nastąpił rozłam Podobno nie tylko na tle osobistym Trud-no
byłoby wskazać na jakiekolwiek poważne osiągnięcia tej
partii Słabsza liczebnie Parti Quebecois odegrała w opozy-cji
większą rolę aniżeli Les Creditistes
Oazywiście L'Union Nationale można — w oparciu o
przeszłość wiele zarzucić — ale mimo tych błędów i wad
partia ta przecież spoio zdziałała Do wyborów idzie z no-wym
zestawem a ze program nie jest sztywny i wszelkie
zmiany sa możliwe uzależnione sytuacji To raczej prze-mawia
na jej korzyść
Nie wydaje się by partia L'Union Nationale wyszła zwy-cięsko
wyborów ale chyba nie należy pisać jej nekrolo-gu
Zapewne zarówno Parti jak Les Creditistes
życzą sobie — i zmierzają — do zadania śmiertelnego ciosu
lej partii w nadziei iż pozwoli to na umocnienie własnej po-zycji
Każda z tych opozycyjnych partii ma nadzieję iż przy-najmniej
będzie w następnej Izbie oficjalną opozycja naj-pilniejszym
stronnictwem po Liberałach Jak dotychczas bo-wiem
pozycja Partii Liberalnej jest najsilniejsza Wynika to
lezspcrnie z wszystkich dotychczasowych ankiet
Quebec wkroczył w ostatni etap walki wyborczej Bę-dzie
ona bardziej jeszcze bezwzględna i chyba nie należy
wykluczyć również różnych niespodzianek Do 29 paździer-nika
jest jeszcze tylko 10 dni — a więc poczekajmy
Muzeum zegarów
Muzeum Zegarów Słonecz-nych
im Przypkowskich w
Jędrzejowie wzbogaciło się o
nowe eksponaty Kolekcja ze-garów
słonecznych w tym
muzeum należy do najwięk-szych
w Europie i liczy ok
400 eksponatów z różnych
okresów Najcenniejszy jest
zegar wykonany w XVI wieku
przez słynnego mechanika
Tychona de Brahe z Pragi
Erazma Habermela jednym z
najstarszych — zegar gwiaz-dowy
z 1524 r który był wła-snością
uczonego Apianusa
W muzeum znajduje sie
ręwniez kilka unikalnych ze-garów
mechanicznych o spe-cjalnych
kształtach min ku-listy
zegar z XVII wieku do
wieszania nad stolikiem kar
mały z kry-ształu
górskiego
W
zegar
jeden z
wydaw-nictwa
o
Kopernika
W
się
farmacji
i
ostatniej
po
z
należytych i
w
do
je
Gmin
od
z
Quebecois i
DLian Smifja Jedź na
"Do trzech razy sztuka"
powtarzałem znane porzeka-dło
wybierając się na tego-roczną
wycieczkę Prasy Et-nicznej
Żywiłem nadzieję że
tym razem z okazji dziesię-ciolecia
imprezy obierzemy
odmienny szlak a nawet prze-kroczymy
granice prowincji
W tym przekonaniu utwier-dził
mnie list otrzymany nie-co
wcześniej od jednej z ka-nadyjskich
linii lotniczych
zapraszający mnie do zwie-dzenia
Pacyfiku a schlebia-jący
że zwracają się tylko
do ludzi których styl życia
świadczy że umieją i chcą
docenić to co niezwyczajne
a więc mały wypadzik do
Hong Kongu na Fidżi do No-wej
Zelandii Okazuje się
że wszystko to było mrzonka
Marszruta przypominała bar-dzo
zeszłoroczna- - Muskoka
Ottawa Belkille i powrót do
Toronto
A jednak z wielu wzglę-dów
nie była to wycieczka
szablonowa Już jej początek
był pamiętny Ontaryjski mi-nister
przemysłu i turystyki
Claude Bennett przybył przed
gmach parlamentu by nas
przywitać Pozował nam do
zdjęć i życząc szerokiej dro-gi
wyprawił w prowincję
Warto było uchodzić z me-tropolii
nawiedzonej falą u-pał- ów
Szczęśliwców w tym
roku było dwudziestupięciu
— mniej niż innymi laty Czy
to koniec sierpnia a wiec
--koniec wakacji sprawił czy
znana już z dawniejszych
wycieczek trasa czy jeszcze
inne przyczyny dość że w
GUSTAW Dziennik pisany
nocą 1971-197- 2 Instytut Literacki — Paryż 1973 str
191 Cena $5 50 Do nabycia w księgarni "Związkowca"
Wielu pisarzy prowadziło
regularnie lub okazyjnie
dzienniki Najczęściej ukazy-wały
się one dopiero w wiele
lat po ich śmierci Niektóre z
nich w ogóle nie były prze-znaczone
dla publikacji co nie
przeszkadzało ich ogłoszeniu
Dzienniki są jednak również
pewną formą twórczości lite-rackiej
Oczywiście są one
bardziej osobiste bardziej in-tymne
aniżeli inne dzieła li-terackie
ale każdy utwór li-teracki
w jakimś stopniu ma
znamiona autobiograficzne
Twórczość niektórych pisarzy
to tylko własne przeżycia ob-serwacje
i rozmyślania ujęte
w formie fabularnej Czasami
te odchylenia od rzeczywisto-ści
są tak nieznaczne iż czy-telnik
bez trudności potrafi
to ustalić
Nowa książka Herlinga-Grudzińskieg- o:
"Dziennik pi-sany
nocą" stanowi wręcz wy-jątkową
lekturę Nie jest to
bowiem dziennik notatnik
codziennych zajęć i spraw ale
relacje o książkach autorach
wrażenia ze spotkań z różny-mi
ludźmi Ale z jakimi oso-bami
i jak spisane?
Zaprezentował Autor mini-esej- e
w najlepszym gatunku
Jest Grudziński polykaczem
książek Wyobrażam sobie jak
wygląda jego notatnik! Tru-dno
po prostu uchronić się
przed uczuciem zazdrości Ta
namiętność czytania nadała
kierunek jego warsztatowi pi-sarskiemu
To nie są zwykle
omówienia książek gdyż ta-kie
publikuje oddzielnie ale
raczej bardzo osobiste uwagi
i refleksje nad niektórymi
Grudziński jest wrażliwy wię-cej
uczulony na krzywdę
ludzką stąd właśnie o tym
najwięcej w jego "Dzienni-ku"
Oczywiście na pierwszy
plan wybija się wszystko co
związane jest z Polską Nale-ży
zapewne przypomnieć że
został aresztowany i zesłany
do łagru skąd wydostał się po
układzie Sikorski Majski z
sierpnia 1941 r Skierował się
oczywiście do wojska polskie-go
Kampanie odbył w linio-wych
oddziałach jako pod-chorąży
artylerii Odznaczony
został Krzyżem Virtuti Mili-ta- ri
Po demobilizacji nie po-wrócił
do Polski Przez kilka
lat po wojnie był w Anglii po
czym jednak powrócił do
Włoch gdzie stale mieszka
Jego relacja z łagrów so-wieckich
"Inny świat" ukaza-ła
się naprzód w języku an-gielskim
a dopiero w 1965 r
w jeżyku polskim Jest to nie-wątpliwie
jedna z najlepszych
relacji na ten temat
Z kart "Dziennika" dowia-dujemy
się iż mnóstwo pol-skich
pisarzy w tym należą
T-- podróży po Ontario (1) Północ młody człowieku
Literatura
IIERUNG-GRUDZIŃSK- I:
autokarze było przestronniej
i wygodniej
Bywalcy dawnych tur wi-tali
się wylewnie Niektórzy
byli i sobą w kontakcie inni
nie widzieli się od roku Roz-poznałem
wśród obecnych
małżeństwo węgierskie Chor-watów
oczywiście prezesa
Klubu Słoweńca wysoką
Niemkę i Austriaka Ukrain-kę
dwu' Białorusinów i dwu
młodych Ukraińców Wśród
nowych twarzy znalazła się
Estonka Finka Litwin Sło-wak
i trzy urocze studentki
Ukrainki Byłem jedynym
Polakiem Inni się w tym ro-ku
nie stawili A szkoda
Autostradą prowadzącą na
północ szybko odbiliśmy nd
miasta i wnet wśród pierw-szych
pogawędek z towarzy-szami
podróży byliśmy w
okolicach Barrie Mieliśmy
dobrego nosa bo pod ręka
znalazł sie browar Formosa
Springs Zajechaliśmy przed
bramę przez łaciny park po-zostawiony
przez firmę do
użytku publiczności
Obiekt był nowiusieńki
i dla piwoszy a nawet dla sła-bych
konsumentów tego
trunku jak ja godny zwie-dzenia
Objaśniono nam cały
proces warzenia piwa trwa-jący
w sumie 70 dni Ponad
trzysta prób kontrolnych mia-ło
na celu zagwarantowanie
stałej wysokiej jakości pro-duktu
dla którego chmiel
importuje się z Niemiec i
Stanów Zjednoczonych Im-ponujące
zbiorniki kadzie i
cysterny zwielokrotniały po-daż
specjału od stu lat wy
cych do oficjalnej czołówki
jak Jarosław Iwaszkiewicz
zmarły już Tadeusz Breza
Kazimierz Wyka Władysław
Broniewski oraz inni w tym
niektórzy których wymienia
tylko z inicjałów jak np W
ż ale identyfikacja ich nie
sprawia zbyt wielkiej trudno-ści
spotykało sie z nim pod-czas
pobytu we Włoszech A
przecież należy on do oficjal-nie
"napiętnowanych" jako
zdecydowany wróg systemu
Spotkania z ludźmi z Polski
były różne Herling-Grudziń-s- ki
relacjonuje zapewne tylko
te najciekawsze ogromnie
smutne pełne rozczarowań
Drażni go oportunizm sluzal-stw- o
kapitulacja wobec naci-sków
Te relacje są miejscami
bardzo dramatyczne Pisze o
problemach politycznych
ideowych zawsze pod kątem
ideałów humanizmu Problem
wolności i swobód jest zasa-dniczym
podstawowym Stąd
właśnie owa zdecydowanie ne-gatywna
ocena zachowania
się licznych pisarzy polskich
oraz rzeczywistości polskiej
System terroru i upodlenia
ludzi obrazuje Herling-Gru-dzins- ki notami uwagami re-fleksjami
nad utworami ro-syjskich
pisarzy Są to oczywi-ście
w pierwszym rzędzie
książki "Samizdatu" a wiec
nielegalnego wydawnictwa ro-syjskiego
ale również innych
autorów Znajduje niesłycha-nie
zaskakujące wypowiedzi
we wspomnieniach niektó-rych
osób w zapiskach kla-syków
rosyjskich jak Dosto-jewskieg- o
Gogola Czechowa
itp Trzeba tylko umieć czy-tać
Kierowanie krytyków
systemu do zakładów dla
umysłowo chorych nie jest
— jakby to można sądzić wy-nalazkiem
obecnych władców
ZSRR ale cara Mikołaja 1
który własnoręcznie napisał
następującą ocenę artykułu
Czaadajewa wydrukowanego
w 1836 r w moskiewskim
czasopiśmie "Teleskop":
"Przeczytawszy artykuł
znajduje że jego treść jest
mieszaniną zuchwałych
nonsensów godną człowie-ka
chorego umysłowo"
Herlmg-Grudzińsk- f słowa
te uzupełnia: "Lekarze
przychylili się do dostoj-nej
diagnozy cara uznali
Czaadajewa za 'wariata' "
Autorzy którzy — podob-nie
jak Sołżenicyn — przeżyli
obozy i -- wiezienia sowieckie
oraz wiezienia w innych kra-jach
rządzonych przez komu-nistów
w swoich wspomnie-niach
lub innych utworach
odsłonili prawdziwy obraz nie
tylko terroru ale owego pow-szechnego
strachu który pa-raliżował
Ze wspomnień Na-flież- dy Mandelsztam wdowy
-- ¥-
twarzanego przez rodzinę
Heisz Obecnie jego produk-cja
wynosi 80 tysięcy galo-nów
dziennie co stanowi 6
procent rynku
Żałowałem że nie było z
nami Emilii Kołcoń z London
która jako doświadczona Miss
Oktoberfest byłaby w swoim
żywiole i magłaby to i owo
powiedzieć o dobrodziejst-wach
piwa Dość że świetny
obiad którym nas w browa-rze
podejmowano smakował
jeszcze lepiej pizy akompa-niamencie
kufli jasnego i
ciemnego trunku "wprost od
krowy"
Chmiel dodaje ludziom od-wagi
Może dlatego przysiad-łem
się do młodej grupy
ukraińskiej by z nia wspa-niale
spędzić resztę wyciecz-ki
Nie będę ukrywał ze za-imponowały
mi te dziewczę-ta
i chłopcy mocno osadzeni
w Kanadzie a równocześnie
zaangażowani z młodzień-czym
zapałem w kultural-nych
poczynaniach ukraiń-skich
Mając takich piśmien-nych
młodych ukraińska pra-sa
może patizec w przyszłość
bez leku Zresztą jedna z pa-nien
Irena studentka ostat-niego
roku anglistyki zorga-nizowała
grupę młodych
dziennikarzy których zada-niem
jest zadbać o narybek
dla prasy: rzecz godna naśla-dowania
na polskim terenie
aczkolwiek ratuje nasza sy-tuację
grupa "Echa' z któ-rej
na pewno wyjdzie kilka
dobrych piór Uderzył mnie
jednocześnie rozum politycz-ny
tych młodych którzy za-łożyli
sobie własny warsztat
polityka
po wielkim poecie rosyjskim
Osipie który zginał w obozie
Hciiing-Grudzińsk-i przytacza
poniższy niezmiernie charak-terystyczny
ustęp:
"W owych czasach lu-dzie
opanowani obłędnym
strachem czyścili do dna
szuflady swoich biurek
niszcząc wszystko pod rząd
— rodzinne archiwa foto-grafie
przyjaciół i znajo-mych
listy notatki dzien-niki
byle jakie dokumen-ty
nawet wycinki z sowie-ckich
gazet W tym proce-derze
obiad szedł w parze
ze zdrowym rozsądkiem
Jeszcze dzisiaj nie mogę
sobie sprawić notesu z te-lefonami
moich znajo-mych
gdy ż przywykłam
wystrzegać się podobnych
'dokumentów' W naszej
epoce przechowywanie rę-kopisów
nabrało szczegól-nego
znaczenia — był to
akt psychologicznie bliski
samoofierze — wszyscy
dra palą i niszczą papiery
a ktoś tam chroni na prze-kor
temu wszystkiemu gar-stecz- ke
ludzkiego ciepła"
Dalej nieco cytuje inne
słowa Nadiezdy Mandelsztam
stanowiące jej testament:
"Proszę wreszcie nie za-pominać
ze zabity jest
zawsze silniejszy od zabój-cy
a prosty człowiek wyżej
stoi od tego kto chce go
sobie podporządkować"
Mini-esej- e Herling-Grudzin-skieg- o
obejmują wiele pro-blemów
Znajdziemy w tym
zbiorze kapitalne uwagi na
poszczególne aktualne tema-ty
politykę wschodnią kanc
Brandta i appertura — jak
określa się wschodnią polity
Niezwykle zamówienie
milionera p
Johnsona realizuje Szczeciń-ska
Stocznia
nitowa-ny
na superno-woczesny
i komfortowy jacht
który --jednocześnie ma
swego laboratorium
naukowo-bada- w o-pró- cz
urządzeń
_
urządzenia
do satelitarnej
zgłębiają-cych
tajemnice podwodne itd
Wiele urządzeń
pisarski i z niego obsyłają
redakcje materiałami nie po-zwalając
się wciągnąć w
intere-sów
swojej starszyzny
W Huntsville panował oży-wiony
kiedy poszliśmy
na ratusz wpisać się do księ-gi
pamiątkowej i zrobić zdję-cie
z radnymi Nie zjawienie
sie na czas burmistrza 7 nad-wyżka
przydział
kwpter w luksusowym hotelu
Holiday Inn za miastem w
Hidden Valley Ponieważ u-p- ał
stał się nienosny w mig
zbiegliśmy do basenu
wydawała nam sie jednak
nieprzyzwoicie ciepła więc z
Finka i Ukrainkami zeszli-śmy
ochłodzieć się do
Najbliższa okolica to jeden
w elki ośrodek spoitowy Bu-dujące
się bardzo okazałe
świadczą o tym ze
tu przyjeżdżają ludzie boga-ci
pragnący 7 róż-norodnych
sportów Łódki i
żaglówki na nabrzeżu st ka-ja
sie z malowniczo położo-nym
polem golfowym Widać
tez wyciągów dla nar-ciai- z
w 7imie a motorowe
sanki tez muszą tu uży-wanie
W eleganckim barze przy
dźwiękach
duetu siedzieli-śmy
do próbując pod-sumować
pierwszy dzień Bi-lans
wypadł dodatnio Tylko
nie było z Za to
nazauiti7 już o szóstej rano
pławiła sie w jeziorze spowi-t- m
we mgle a potem jak
nakazywała tradycja poszła
do sauny
kę Watykanu — wrażenia z
wystaw sztuki ze spa-cerów
po Neapolu Rzymie i
innych miastach Niektóre ak-tualne
wydarzenia pozwalają
Autorowi nawiązać do prze-szłości
Przeplata sie polityka
z literatura i sztuką To nie
jest — jak juz zaznaczyliśmy
— dziennik chronologiczny
ani tymbardziej calendarium
lecz osobista rozmowa Autora
z Czytelnikami Rozmowa
ograniczona do pewnych pro-blemów
ale za to bezwzglę-dnie
odsłaniająca w
pełni jego osobowość Ujaw-nia
swój sposób pisa-nia:
"Piszący dzielą sie na
przykutych do stołka i pe-rypatetyk-ów
Naleze do
drugiego gatunku Gdy-bym
wmontowany w
organizm licznik okazało-by
sie że podczas pisania
obszedłem w moim pokoju
kule ziemską
Nałóg chodzenia przy
pracy po własnym pokoju
czynnością mechanicz-na
pokrewną transowi nie
angażującą zmysłu obser-wacji
nastawiona wyłącz-nie
na refleksje Czasem
jednak następuje jakby oc-kniecie
się z transu: spoj-rzenie
dokoła lub na obraz
za oknem ma w cos
z zobaczenia po raz pierw-szy
Trwa to ułamek se-kundy
ale wystarczy by
zrozumieć ile sie w prze-szłości
przeoczy lo"
To wyznanie dostatecznie
zarazem wyjaśnia tytuł oma-wianej
książki: Dziennik pisa-ny
nocą
B H
żenia
dostarcza stoczni przyszły
właściciel jachtu
SPADEK PIJAŃSTWA
Pierwsza pocieszająca sta-tystyka
w dziedzinie spożycia'
alkoholu: w województwie ol-sztyńskim
aż o zmniej-szyła
się sprzedaż spiritusu i
wódek czystych wzrosły na-tomiast
poważnie wydatki lu-dności
na magnetofony od-kurzacze
lodówki konfekcję
i artykuły spożywcze o naj-wyższym
standarcie'
Studenci-Polac- y z zagranicy
W nowym roku akademie-- CSRS Francji Kanady Mniej
kim spośród kilkusetosobo- - licznie reprezentowane były
wej grupy studentów polonij- - Australia Szwecja i n-ny- ch
blisko 250 osób z róz- - ne kraje nieraz bardzo odle-nyc- h
krajów zasiada po raz gle Kilkudziesięcioosobowa
pierwszy w salach wykłado- - grupa młodzieży — to juz
wych wyższych uczelni absolwenci różnych uczelni
większa liczba przybyła z zagranicznych młodzi praco-US- A
— w ub ich wnicy naukowi którzy prze-21- 8
a bywają w Polsce na studiach
grupy studenckie pochodziły doktoranckich podyplomo-- z
Brazylii Wielkiej Brytanii wych stażach naukowych
Niezwykłe zamówienie
ame-rykańskiego
Remontowa
przebudowując stary
rybacki statek
być
rodzaju
czym Min
radionawiga-cyjnych
będą tu
łączności
dla płetwonurków
min wyposa
ob-ręb
partykularnych
ruch
nagrodził
Woda
jezio-ra
do-my
letnie
korzystać
kilka
mieć
nieco przerekla-mow?neg- o
nocy
Finki nami
dziel
szczera
nawet
miał
jest
sobie
elektro-nawigacyjneg- o
12%
NRF
Naj- -
roku było
kilkudziesięcioosobowe
baza
Wieści z Polski
Opracowane na podstawie prasy krajowe]
REZERWATY PRZYRODY
"Slowiczym rajem" nazwa-ny
został 32-hektaro-wy
rezer-wat
utworzony w rejonie O-lecz- na
w powiecie wloszczow-ski- m
Co roku w rezerwacie
tym gnieżdżą się stada słowi-ków
oraz kilka par rzadkich
juz dziś w Polsce ptaków —
czarnych bocianów W rezer-wacie
rosną 150-letn- ie okaza-le
jesiony dęby i klony Obe-cnie
na Kielecczyźnie jest po-nad
30 rezerwatów przyrody
Największym jest świętokrzy-ski
Park Narodowy w skład
którego wchodzi w leków a
Puszcza Jociiowa
W Bieszczadach przystąpio-no
do wytyczania terenów na
których powstanie Bieszcza-dzki
Patk Narodowy obej-mujący
około 0 000 hektarów
lasów i połonin
MŁODZIEŻ SZKOLNA
W tym loku szkolnym roz-poczęło
naukę w polskich
szkołach podstawowych 45
miliona uczniów w liceach
ogólnokształcących 618000 i
w szkołach zawodowych bli-sko
2 miliony
PROGRAMY POLONIJNE
W programie Telewizji Pol-skiej
rozpoczęła sie emisja
"Przeglądu Polonijnego" o-pracowyw-anego
co miesiąc
Cykl przynosi informacje o
rożny cli formach kontaktów
Polonii z Krajem Na pierw-sze
wydanie "Przeglądu" po-świecone
Polonii ameiykan-skie- j
złożyły sie takie pozy-cje
jak wywiad z Eugeniu-szem
Kusielewiczem — pre-zesem
Fundacji Kościuszkow-skiej
oraz filmy i reportaże o
tematyce folklorysty cznej
AKCJA WAKACYJNA
Z różnych foim wypoczyn-ku
w miejscu zamieszkania
głównie na wsi zorganizowa-nych
przez ZHP w czasie te-gorocznych
wakacji skorzy-stało
ponad 800 tys dziew-cząt
i chłopców Akcja przy-niosła
wiele satysfakcji i po-żytku
nie tylko dzieciom i
młodzieży ale i miejscowej
ludności której harcerze po-mogli
w różnych pracach
gospodarskich zwłaszcza w
zbiorach zbóż
KINO-GIGAN- T
W Katowicach buduje się
największe w Polsce kino z
4500 miejsc siedzących
--soosososecesoocosoe
WAŻNE I
Sooeoooosoaaoocoooooos
SKUTECZNA KURACJA
335 palaczy współzawodni-czyło
przez rok w paleniu
Mężczyźni i kobiety iv wie-k- u
od 17 do 70 lat palili nie
tylko dla pi zyjemności nie-którzy
z nich do 100 papiero-só- w
dziennie lecz dla celów
naukowych
Ten dość niezwykły ekspe-lymen- l
przeproruadził insty-tut
psychologu iv Monachium
w NRF w mmach badań nad
różnymi metodami odivyko-wym- i
dla palaczy tytoniu
Stwieidzono ze decyzja po-rzucenia
palenia me wylrzij-muj- e
najczęściej pióby cza-su
Dlatego też realizację te-go
zamiaiu rozłożono na 37
etapów Przy tej terapii od-icykow- ej
można palić bez o-granic- zeń
stosując się jed
nak do 37 reguł które z ty
godnia na tydzień stają się
coraz bauhiej kłopotliwe
Reguła nr 7 wymaga na
pizykłacl żeby po każdej ivy-palon- ej
paczce papiewsóiu
zmieniać ich rodzaj Reguła
nr 15 stawia żadame aby za-palenie
papierosa opóźmeć o
czas tizech oddechów Przy
regule nr 34 kuracja odwy-koiv- a
jest już bardzo zaawan-sowana:
nie wolno palić w
obecności innych osób Te
liczne i coiaz kłopothwsze
pizepisy zniechęcają w koń-cu
do palenia Nawet pala-cze
"łańcuchowi'' mogą w cią-gu
ośmiu tygodni znacznie
ograniczyć ilość papierosóu
Dezyzja zaprzestania palenia
jest wtedy dużo łatwiejsza
Kierownictwo mówi o te-lap- ii
której skutki trwają
około loku w następujący
'sposób: "każdy może w ten
sposób przynajmniej ograni-czyć
palenie czy to ze wzglę-dów
zdrowotnych czy też dla
oszczędności lub dla spraw-dzenia
swej siły woli"
KOREA PRZYKŁADEM
Kto nosi długie vAosy
niech omija l(oreę Południo-wą
Za noszenie idosów się-gających
poza uszy chłopcy
OŚRODEK REKREACYJNY
Nad Zalewem Sulejowskim
k Lodzi powstaje olbrzymi
ośrodek rekreacyjny który
będzie mógł obsłużyć jedno-razowo
ok 45 tvs turystów
NAJNIEBEZPIECZNIEJSZE
W pierwszym półroczu br
liczba samochodów w Polsce
zwiększyła się o 7 proc pod-czas
gdy liczba wypadków
drogowych wzrosła tylko o 2
3 pioc
Mimo tej poprawy polskie
drogi naleza do najbardziej
nicbezpieczmch w Europie
LIKWIDUJĄ SIE
Badania wykazują ze Góry
Świętokrzyskie z loku na rok
staja się niższe Działal-ność
człowieka doprowadziła
do zniszczenia kilkunastu na-turalnych
wzniesień a ich
miejsce zajęły hałdy i wyro-biska
pokopalniane Najwięk-szym
"konsumentem" Gor
Świętokrzyskich jest prze-mysł
— cementownie i wa-pienniki
— Obliczono i
czynne obecnie Kieleckie Za-kłady
Przemyślu Cementów o-Wapiennic- zego potrebuja za-ledwie
około 4 lat by zlikwi-dować
średniej wielkości gó-rę
IMPONUJĄCY SUM
Rybacy ziowili w Gople re-kordowego
suma ważącego
187 funtów W przewodzie po-karmowym
olbrzyma znalezio-no
18 funtów ryb i 2 dzikie
kaczki
POLITYCZNE WIZYTY
Podczas swej wizyty w PRL
minister stanu w brytyjskim
Ministerstwie Soraw Zagrani-cznych
1 Amery został przy-jęty
przez mnistra spraw za-granicznych
S Olszowskiego
Wymieniono poglądy na waż-niejsze
problemy międzynaro-dowe
oraz omówiono cało
kształt stosunków polsko-bry-tyjskic- h
Min Amery przeka-zał
min S Olszowskiemu za-proszenie
ministra Spraw Za-granicznych
W Brytanii sir
Alec Doublas-Hom- e do złoże-nia
wizyty w W Brytanii Za-proszenie
zostało przyjęte
NIEPOKOJĄCE ZJAWISKO
W roku b przestępczość
zmalała ogólnie o 25 proc w
porównaniu z analogicznym
okresem 1972 r Wzrosły na-tomiast
przestępstwa najcięż-sze:
zabójstwa zgwałcenia i
przypadki rozboju
X
NIEWAŻNE
dostają 29 dni aresztu dziew-częta
tyleż samo za "hot-pants- "
albo pizejizyste blu-zeczki
Odpowiednie kary ist-nieją
także dla tych którzy
biotą udział w tajemnycli
klasach tańca Dlaczego? No
bo mogliby wytańczyć jakąś
nieprzyjemną dla i zadu re-wolucję
ZASOBY WODNE
Zasoby wodne Ziemi obli-cza
się na 1337 min km sześć
— w litosferze hydwsferze
i almosfeize Jest to bardzo
iluzo ale 97 proc tych za-iobó- w
znajduje się w mo-rzach
i oceanach w postaci
wody słonej niedostępnej
bezpośrednio dla organizmów
żyjących na lądach
Z kolei dwie trzecie wody
słodkiej jest uwięzione w lo-dowcach
górskich i lodacli
polarnych co jeszcze bar-dziej
ogranicza wielkość za-sobów
które mogą być wyko-rzystyv:an- e
v: gospodarce
światowej
Pod patronatem UNESCO
prowadzone są w latach 1965
— 1974 intensywne badania
naukowe v) programie Mię-dzynarodowej
Dekady Hydro-logicznej
KINOWE ARCHIWA
Najbogatsze na świecie ar-chiwum
filmowe jest v JVRD
Jego zbiory obejmują blisko
50000 --filmów o łącznej dłu-gości
kilkudziesięciu milio-nów
kilometrów W Berlinie
zbudowano przed paru laty
gigantyczny amach przezna-czony
na pomieszczenia ar-chiwum:
biblioteki sale pro-jekcyjne
pracownie konser-watorói- o
itd Drugie z kolei
wielkie archiwum filmowe
jest w Moskwie Ma ono po-rad
40000 filmów Archi-wum
w Kopenhadze trzecie
z kolei liczy przeszło 3000")
filmów Polskie archiwum w
Warszawie na ponad 10000
filmów
feySl = U
l~"''Lys i --- " -- --- - J-Twf-tff
t&fcł-łłftT4jtl'J--ź'4'?-
--''S-
Object Description
| Rating | |
| Title | Zwilazkowiec Alliancer, October 19, 1973 |
| Language | pl |
| Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
| Date | 1973-10-19 |
| Type | application/pdf |
| Format | text |
| Identifier | ZwilaD2001042 |
Description
| Title | 000671 |
| OCR text | HliWIl'tt' ssax&inprW9mt& '?'?!T?£Wpyw!?'S? 9S ł ~fj- - r STR 2 "ZWIĄZKOWIEC" PAŹDZIERNIK (Oetober) piątek 19 - 1973 NR 83 £=& "Związkowiec" (The Alliancer) PrlnUd and PubUshed for try Tueil7 and Fridajr ty POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED Offlcial Organ of Th Pollsh Alllance Trlendly Soclety of Canadi HM Loplnskl — Chalrman of the Edltor in-CW- ef B Heydenkorn — General Manager — S T Konopka Buslneu Manager — R Frikke Subscrlptton: In Canada $10 00 per Second class mail regłstratlon number 167S 1475 Queen St W Toronto 156 Ontario Tel 531-249- 1 531-249- 2 M6R 1A2 PRENUMERATA Roczna w Kanadzie S1000 iii Zagranicą — Roczna $1100 Półroczna S 5 50 Półroczna $ 6 00 Kwartalna S 350 Pojedynczy numer 15 Ma ostatnim etapie Kampania wyborcza w Quebec zbliża się do końca wszystkich czterech stronnictw wystąpili już w największych okręgach sprecyzowali swoje stanowisko w mjwazniejszych zagadnieniach Walka jak oczekiwano jest ostra Żadna partia nie szczędzi drugich Liberałowie wiec atakują w pierwszym rzędzie Parti Quebecois co by wska-zywało iż z tej strony obawiają się najsilniejszych uderzeń Board S Lasek — Secretary year In other Countrlei $11 00 cianym i zegarek wykonany rouniez w XVII wieku w Pa-ryżu zbiorach jest także króla Jana Kazimierza — najstarszych zna-nych zegarów wahadłowych na świecie Zbiory uzupełniają traktujące o budowie i działaniu zegarów słonecz-nych i astronomii Jest tam min pierwsze wydanie dzieł Mikołaja Muzeum jest rozbudowywane za-bytkowym budynku z 1712 r w którym mieściła apteka Damazego Patka kuzyna za-łożyciela znanej na świecie firmy zegarów --w Genewie otwarty będzie dział alchemii magii nadepnie L'Union Nationale i Les Creditistes Przywódca tej znowu koncentruje się przede wszystkim na Paitii Liberalnej której zresztą był wybitnym członkiem zasadał w gabinecie prem Persona w Ottawie a w dalsej kolejności atakuje Parti Quebecois a na końcu L'Union Nationale Znamienne jest ze przywódcy Liberał-ów Parti Quebecois i Les Creditistes uważają zgodnie L Union Nationale jako najsłabszego przeciwnika Szereg pism Irancuikich zajmuje podobne stanowisko Zdaniem ich L'Union Nationale od śmierci prem Daniela Johnsona znaj-duje się w rozkładzie Jego następca zmarły niedawno Ber-tnn- d usiłował ratować partię ale przegranej wybor-czej w 1970 r wycofał się z kierownictwa a następnie ak-tywnej polityki Nowi przywódcy nie potrafili wyciągnąć wniosków z klęski Zmienili program nazwę Ly stwierdzić iz to absolutnie nic nie dało Czy powrót do ciawnej nazwy i ptogramowych założeń pomoże? cjucbecka jest zdania ze nacjonalistyczny program L'Union Nationale został przejęty przez Les Creditistes Nie inaczej z założeniami społecznymi i gospodarczymi Wie-le wskazuje na to iż te dwa stronnictwa będą walczyć o tych samych wyborców i w tych samych okręgach Przekreślić wszystkie szańce L'Union Nationale — wydaje się co naj-mniej ryzykowne Oczywiście osobie Yvon Dupuis Les Cre-ditistes zj skali znakomitego agitatora ale na pewno nie od-powiedzialnego polityka Pojedynek tych dwóch stronnictw zasługuje ponadto dlatego na szczególną uwagę iz próbują pogodzie swój nacjonalizm cjuebecki z federahzmem Zapewne można wskazać iż przecież nie jest to nic spe-cjalnego jako że czyni to samo Partia Liberalna Ale prze-cież Liberałowie są przede wszystkim zdecydowanymi fede-r- i listami a następnie ich nacjonalizm nie jest skrajny Da-lej — co jest bardzo istotne — Partia Liberalna korzysta w Quebec z pełnego nieomal poparcia grup nie-francuski- ch podczas gdy L'Union "Nationale i Les Creditistes opierały się dotychczas niemal wyłącznie na wyborcach frankoję-zycznyeh'- 1 -- u Dopiero teraz oba te stronnictwa w bardzo wyraźny spo-sób zwracają się wyborców anglojęzycznych podkreśla-jąc swój program federalislyczny i występując przeciwko separatyzmowi Jeśli zważy się że wśród tych wyborców mogą byc — albo ściślej na pewno są — przeciwnicy Libe-rałów wówczas oczywiście oddadzą głosy na jedno z tych stronnictw Na które? Oczywiście nikt nie potrafi odpowiedzieć na to pytanie Wolno natomiast rozważać teoretycznie szanse Olóz jeśli wyborcy będą badać dokładnie program oceniać wartość przywódców wierygodność ich słów osiągnięcia lat minionych to L'Union Nationale ma niewątpliwie grubo większe szanse Zapewne wszystkie stronnictwa mają na swoim koncie mniejsze lub większe skandale dlatego też nie tylko z tego punktu widzenia należy oceniać Błędy obarczają również wszystkich Creditistes wystąpili na arenę prowincjonalną do-piero w 1970 r Naturalnie można zauważyć iż jak do-tychczas jest to absoluinie tylko prowincjonalna partia ja-l-- o że mandaty do Izby zdobyła również tylko w Que-be- c W toku trzyletniej kadencji w partii prowincjonalnej nastąpił rozłam Podobno nie tylko na tle osobistym Trud-no byłoby wskazać na jakiekolwiek poważne osiągnięcia tej partii Słabsza liczebnie Parti Quebecois odegrała w opozy-cji większą rolę aniżeli Les Creditistes Oazywiście L'Union Nationale można — w oparciu o przeszłość wiele zarzucić — ale mimo tych błędów i wad partia ta przecież spoio zdziałała Do wyborów idzie z no-wym zestawem a ze program nie jest sztywny i wszelkie zmiany sa możliwe uzależnione sytuacji To raczej prze-mawia na jej korzyść Nie wydaje się by partia L'Union Nationale wyszła zwy-cięsko wyborów ale chyba nie należy pisać jej nekrolo-gu Zapewne zarówno Parti jak Les Creditistes życzą sobie — i zmierzają — do zadania śmiertelnego ciosu lej partii w nadziei iż pozwoli to na umocnienie własnej po-zycji Każda z tych opozycyjnych partii ma nadzieję iż przy-najmniej będzie w następnej Izbie oficjalną opozycja naj-pilniejszym stronnictwem po Liberałach Jak dotychczas bo-wiem pozycja Partii Liberalnej jest najsilniejsza Wynika to lezspcrnie z wszystkich dotychczasowych ankiet Quebec wkroczył w ostatni etap walki wyborczej Bę-dzie ona bardziej jeszcze bezwzględna i chyba nie należy wykluczyć również różnych niespodzianek Do 29 paździer-nika jest jeszcze tylko 10 dni — a więc poczekajmy Muzeum zegarów Muzeum Zegarów Słonecz-nych im Przypkowskich w Jędrzejowie wzbogaciło się o nowe eksponaty Kolekcja ze-garów słonecznych w tym muzeum należy do najwięk-szych w Europie i liczy ok 400 eksponatów z różnych okresów Najcenniejszy jest zegar wykonany w XVI wieku przez słynnego mechanika Tychona de Brahe z Pragi Erazma Habermela jednym z najstarszych — zegar gwiaz-dowy z 1524 r który był wła-snością uczonego Apianusa W muzeum znajduje sie ręwniez kilka unikalnych ze-garów mechanicznych o spe-cjalnych kształtach min ku-listy zegar z XVII wieku do wieszania nad stolikiem kar mały z kry-ształu górskiego W zegar jeden z wydaw-nictwa o Kopernika W się farmacji i ostatniej po z należytych i w do je Gmin od z Quebecois i DLian Smifja Jedź na "Do trzech razy sztuka" powtarzałem znane porzeka-dło wybierając się na tego-roczną wycieczkę Prasy Et-nicznej Żywiłem nadzieję że tym razem z okazji dziesię-ciolecia imprezy obierzemy odmienny szlak a nawet prze-kroczymy granice prowincji W tym przekonaniu utwier-dził mnie list otrzymany nie-co wcześniej od jednej z ka-nadyjskich linii lotniczych zapraszający mnie do zwie-dzenia Pacyfiku a schlebia-jący że zwracają się tylko do ludzi których styl życia świadczy że umieją i chcą docenić to co niezwyczajne a więc mały wypadzik do Hong Kongu na Fidżi do No-wej Zelandii Okazuje się że wszystko to było mrzonka Marszruta przypominała bar-dzo zeszłoroczna- - Muskoka Ottawa Belkille i powrót do Toronto A jednak z wielu wzglę-dów nie była to wycieczka szablonowa Już jej początek był pamiętny Ontaryjski mi-nister przemysłu i turystyki Claude Bennett przybył przed gmach parlamentu by nas przywitać Pozował nam do zdjęć i życząc szerokiej dro-gi wyprawił w prowincję Warto było uchodzić z me-tropolii nawiedzonej falą u-pał- ów Szczęśliwców w tym roku było dwudziestupięciu — mniej niż innymi laty Czy to koniec sierpnia a wiec --koniec wakacji sprawił czy znana już z dawniejszych wycieczek trasa czy jeszcze inne przyczyny dość że w GUSTAW Dziennik pisany nocą 1971-197- 2 Instytut Literacki — Paryż 1973 str 191 Cena $5 50 Do nabycia w księgarni "Związkowca" Wielu pisarzy prowadziło regularnie lub okazyjnie dzienniki Najczęściej ukazy-wały się one dopiero w wiele lat po ich śmierci Niektóre z nich w ogóle nie były prze-znaczone dla publikacji co nie przeszkadzało ich ogłoszeniu Dzienniki są jednak również pewną formą twórczości lite-rackiej Oczywiście są one bardziej osobiste bardziej in-tymne aniżeli inne dzieła li-terackie ale każdy utwór li-teracki w jakimś stopniu ma znamiona autobiograficzne Twórczość niektórych pisarzy to tylko własne przeżycia ob-serwacje i rozmyślania ujęte w formie fabularnej Czasami te odchylenia od rzeczywisto-ści są tak nieznaczne iż czy-telnik bez trudności potrafi to ustalić Nowa książka Herlinga-Grudzińskieg- o: "Dziennik pi-sany nocą" stanowi wręcz wy-jątkową lekturę Nie jest to bowiem dziennik notatnik codziennych zajęć i spraw ale relacje o książkach autorach wrażenia ze spotkań z różny-mi ludźmi Ale z jakimi oso-bami i jak spisane? Zaprezentował Autor mini-esej- e w najlepszym gatunku Jest Grudziński polykaczem książek Wyobrażam sobie jak wygląda jego notatnik! Tru-dno po prostu uchronić się przed uczuciem zazdrości Ta namiętność czytania nadała kierunek jego warsztatowi pi-sarskiemu To nie są zwykle omówienia książek gdyż ta-kie publikuje oddzielnie ale raczej bardzo osobiste uwagi i refleksje nad niektórymi Grudziński jest wrażliwy wię-cej uczulony na krzywdę ludzką stąd właśnie o tym najwięcej w jego "Dzienni-ku" Oczywiście na pierwszy plan wybija się wszystko co związane jest z Polską Nale-ży zapewne przypomnieć że został aresztowany i zesłany do łagru skąd wydostał się po układzie Sikorski Majski z sierpnia 1941 r Skierował się oczywiście do wojska polskie-go Kampanie odbył w linio-wych oddziałach jako pod-chorąży artylerii Odznaczony został Krzyżem Virtuti Mili-ta- ri Po demobilizacji nie po-wrócił do Polski Przez kilka lat po wojnie był w Anglii po czym jednak powrócił do Włoch gdzie stale mieszka Jego relacja z łagrów so-wieckich "Inny świat" ukaza-ła się naprzód w języku an-gielskim a dopiero w 1965 r w jeżyku polskim Jest to nie-wątpliwie jedna z najlepszych relacji na ten temat Z kart "Dziennika" dowia-dujemy się iż mnóstwo pol-skich pisarzy w tym należą T-- podróży po Ontario (1) Północ młody człowieku Literatura IIERUNG-GRUDZIŃSK- I: autokarze było przestronniej i wygodniej Bywalcy dawnych tur wi-tali się wylewnie Niektórzy byli i sobą w kontakcie inni nie widzieli się od roku Roz-poznałem wśród obecnych małżeństwo węgierskie Chor-watów oczywiście prezesa Klubu Słoweńca wysoką Niemkę i Austriaka Ukrain-kę dwu' Białorusinów i dwu młodych Ukraińców Wśród nowych twarzy znalazła się Estonka Finka Litwin Sło-wak i trzy urocze studentki Ukrainki Byłem jedynym Polakiem Inni się w tym ro-ku nie stawili A szkoda Autostradą prowadzącą na północ szybko odbiliśmy nd miasta i wnet wśród pierw-szych pogawędek z towarzy-szami podróży byliśmy w okolicach Barrie Mieliśmy dobrego nosa bo pod ręka znalazł sie browar Formosa Springs Zajechaliśmy przed bramę przez łaciny park po-zostawiony przez firmę do użytku publiczności Obiekt był nowiusieńki i dla piwoszy a nawet dla sła-bych konsumentów tego trunku jak ja godny zwie-dzenia Objaśniono nam cały proces warzenia piwa trwa-jący w sumie 70 dni Ponad trzysta prób kontrolnych mia-ło na celu zagwarantowanie stałej wysokiej jakości pro-duktu dla którego chmiel importuje się z Niemiec i Stanów Zjednoczonych Im-ponujące zbiorniki kadzie i cysterny zwielokrotniały po-daż specjału od stu lat wy cych do oficjalnej czołówki jak Jarosław Iwaszkiewicz zmarły już Tadeusz Breza Kazimierz Wyka Władysław Broniewski oraz inni w tym niektórzy których wymienia tylko z inicjałów jak np W ż ale identyfikacja ich nie sprawia zbyt wielkiej trudno-ści spotykało sie z nim pod-czas pobytu we Włoszech A przecież należy on do oficjal-nie "napiętnowanych" jako zdecydowany wróg systemu Spotkania z ludźmi z Polski były różne Herling-Grudziń-s- ki relacjonuje zapewne tylko te najciekawsze ogromnie smutne pełne rozczarowań Drażni go oportunizm sluzal-stw- o kapitulacja wobec naci-sków Te relacje są miejscami bardzo dramatyczne Pisze o problemach politycznych ideowych zawsze pod kątem ideałów humanizmu Problem wolności i swobód jest zasa-dniczym podstawowym Stąd właśnie owa zdecydowanie ne-gatywna ocena zachowania się licznych pisarzy polskich oraz rzeczywistości polskiej System terroru i upodlenia ludzi obrazuje Herling-Gru-dzins- ki notami uwagami re-fleksjami nad utworami ro-syjskich pisarzy Są to oczywi-ście w pierwszym rzędzie książki "Samizdatu" a wiec nielegalnego wydawnictwa ro-syjskiego ale również innych autorów Znajduje niesłycha-nie zaskakujące wypowiedzi we wspomnieniach niektó-rych osób w zapiskach kla-syków rosyjskich jak Dosto-jewskieg- o Gogola Czechowa itp Trzeba tylko umieć czy-tać Kierowanie krytyków systemu do zakładów dla umysłowo chorych nie jest — jakby to można sądzić wy-nalazkiem obecnych władców ZSRR ale cara Mikołaja 1 który własnoręcznie napisał następującą ocenę artykułu Czaadajewa wydrukowanego w 1836 r w moskiewskim czasopiśmie "Teleskop": "Przeczytawszy artykuł znajduje że jego treść jest mieszaniną zuchwałych nonsensów godną człowie-ka chorego umysłowo" Herlmg-Grudzińsk- f słowa te uzupełnia: "Lekarze przychylili się do dostoj-nej diagnozy cara uznali Czaadajewa za 'wariata' " Autorzy którzy — podob-nie jak Sołżenicyn — przeżyli obozy i -- wiezienia sowieckie oraz wiezienia w innych kra-jach rządzonych przez komu-nistów w swoich wspomnie-niach lub innych utworach odsłonili prawdziwy obraz nie tylko terroru ale owego pow-szechnego strachu który pa-raliżował Ze wspomnień Na-flież- dy Mandelsztam wdowy -- ¥- twarzanego przez rodzinę Heisz Obecnie jego produk-cja wynosi 80 tysięcy galo-nów dziennie co stanowi 6 procent rynku Żałowałem że nie było z nami Emilii Kołcoń z London która jako doświadczona Miss Oktoberfest byłaby w swoim żywiole i magłaby to i owo powiedzieć o dobrodziejst-wach piwa Dość że świetny obiad którym nas w browa-rze podejmowano smakował jeszcze lepiej pizy akompa-niamencie kufli jasnego i ciemnego trunku "wprost od krowy" Chmiel dodaje ludziom od-wagi Może dlatego przysiad-łem się do młodej grupy ukraińskiej by z nia wspa-niale spędzić resztę wyciecz-ki Nie będę ukrywał ze za-imponowały mi te dziewczę-ta i chłopcy mocno osadzeni w Kanadzie a równocześnie zaangażowani z młodzień-czym zapałem w kultural-nych poczynaniach ukraiń-skich Mając takich piśmien-nych młodych ukraińska pra-sa może patizec w przyszłość bez leku Zresztą jedna z pa-nien Irena studentka ostat-niego roku anglistyki zorga-nizowała grupę młodych dziennikarzy których zada-niem jest zadbać o narybek dla prasy: rzecz godna naśla-dowania na polskim terenie aczkolwiek ratuje nasza sy-tuację grupa "Echa' z któ-rej na pewno wyjdzie kilka dobrych piór Uderzył mnie jednocześnie rozum politycz-ny tych młodych którzy za-łożyli sobie własny warsztat polityka po wielkim poecie rosyjskim Osipie który zginał w obozie Hciiing-Grudzińsk-i przytacza poniższy niezmiernie charak-terystyczny ustęp: "W owych czasach lu-dzie opanowani obłędnym strachem czyścili do dna szuflady swoich biurek niszcząc wszystko pod rząd — rodzinne archiwa foto-grafie przyjaciół i znajo-mych listy notatki dzien-niki byle jakie dokumen-ty nawet wycinki z sowie-ckich gazet W tym proce-derze obiad szedł w parze ze zdrowym rozsądkiem Jeszcze dzisiaj nie mogę sobie sprawić notesu z te-lefonami moich znajo-mych gdy ż przywykłam wystrzegać się podobnych 'dokumentów' W naszej epoce przechowywanie rę-kopisów nabrało szczegól-nego znaczenia — był to akt psychologicznie bliski samoofierze — wszyscy dra palą i niszczą papiery a ktoś tam chroni na prze-kor temu wszystkiemu gar-stecz- ke ludzkiego ciepła" Dalej nieco cytuje inne słowa Nadiezdy Mandelsztam stanowiące jej testament: "Proszę wreszcie nie za-pominać ze zabity jest zawsze silniejszy od zabój-cy a prosty człowiek wyżej stoi od tego kto chce go sobie podporządkować" Mini-esej- e Herling-Grudzin-skieg- o obejmują wiele pro-blemów Znajdziemy w tym zbiorze kapitalne uwagi na poszczególne aktualne tema-ty politykę wschodnią kanc Brandta i appertura — jak określa się wschodnią polity Niezwykle zamówienie milionera p Johnsona realizuje Szczeciń-ska Stocznia nitowa-ny na superno-woczesny i komfortowy jacht który --jednocześnie ma swego laboratorium naukowo-bada- w o-pró- cz urządzeń _ urządzenia do satelitarnej zgłębiają-cych tajemnice podwodne itd Wiele urządzeń pisarski i z niego obsyłają redakcje materiałami nie po-zwalając się wciągnąć w intere-sów swojej starszyzny W Huntsville panował oży-wiony kiedy poszliśmy na ratusz wpisać się do księ-gi pamiątkowej i zrobić zdję-cie z radnymi Nie zjawienie sie na czas burmistrza 7 nad-wyżka przydział kwpter w luksusowym hotelu Holiday Inn za miastem w Hidden Valley Ponieważ u-p- ał stał się nienosny w mig zbiegliśmy do basenu wydawała nam sie jednak nieprzyzwoicie ciepła więc z Finka i Ukrainkami zeszli-śmy ochłodzieć się do Najbliższa okolica to jeden w elki ośrodek spoitowy Bu-dujące się bardzo okazałe świadczą o tym ze tu przyjeżdżają ludzie boga-ci pragnący 7 róż-norodnych sportów Łódki i żaglówki na nabrzeżu st ka-ja sie z malowniczo położo-nym polem golfowym Widać tez wyciągów dla nar-ciai- z w 7imie a motorowe sanki tez muszą tu uży-wanie W eleganckim barze przy dźwiękach duetu siedzieli-śmy do próbując pod-sumować pierwszy dzień Bi-lans wypadł dodatnio Tylko nie było z Za to nazauiti7 już o szóstej rano pławiła sie w jeziorze spowi-t- m we mgle a potem jak nakazywała tradycja poszła do sauny kę Watykanu — wrażenia z wystaw sztuki ze spa-cerów po Neapolu Rzymie i innych miastach Niektóre ak-tualne wydarzenia pozwalają Autorowi nawiązać do prze-szłości Przeplata sie polityka z literatura i sztuką To nie jest — jak juz zaznaczyliśmy — dziennik chronologiczny ani tymbardziej calendarium lecz osobista rozmowa Autora z Czytelnikami Rozmowa ograniczona do pewnych pro-blemów ale za to bezwzglę-dnie odsłaniająca w pełni jego osobowość Ujaw-nia swój sposób pisa-nia: "Piszący dzielą sie na przykutych do stołka i pe-rypatetyk-ów Naleze do drugiego gatunku Gdy-bym wmontowany w organizm licznik okazało-by sie że podczas pisania obszedłem w moim pokoju kule ziemską Nałóg chodzenia przy pracy po własnym pokoju czynnością mechanicz-na pokrewną transowi nie angażującą zmysłu obser-wacji nastawiona wyłącz-nie na refleksje Czasem jednak następuje jakby oc-kniecie się z transu: spoj-rzenie dokoła lub na obraz za oknem ma w cos z zobaczenia po raz pierw-szy Trwa to ułamek se-kundy ale wystarczy by zrozumieć ile sie w prze-szłości przeoczy lo" To wyznanie dostatecznie zarazem wyjaśnia tytuł oma-wianej książki: Dziennik pisa-ny nocą B H żenia dostarcza stoczni przyszły właściciel jachtu SPADEK PIJAŃSTWA Pierwsza pocieszająca sta-tystyka w dziedzinie spożycia' alkoholu: w województwie ol-sztyńskim aż o zmniej-szyła się sprzedaż spiritusu i wódek czystych wzrosły na-tomiast poważnie wydatki lu-dności na magnetofony od-kurzacze lodówki konfekcję i artykuły spożywcze o naj-wyższym standarcie' Studenci-Polac- y z zagranicy W nowym roku akademie-- CSRS Francji Kanady Mniej kim spośród kilkusetosobo- - licznie reprezentowane były wej grupy studentów polonij- - Australia Szwecja i n-ny- ch blisko 250 osób z róz- - ne kraje nieraz bardzo odle-nyc- h krajów zasiada po raz gle Kilkudziesięcioosobowa pierwszy w salach wykłado- - grupa młodzieży — to juz wych wyższych uczelni absolwenci różnych uczelni większa liczba przybyła z zagranicznych młodzi praco-US- A — w ub ich wnicy naukowi którzy prze-21- 8 a bywają w Polsce na studiach grupy studenckie pochodziły doktoranckich podyplomo-- z Brazylii Wielkiej Brytanii wych stażach naukowych Niezwykłe zamówienie ame-rykańskiego Remontowa przebudowując stary rybacki statek być rodzaju czym Min radionawiga-cyjnych będą tu łączności dla płetwonurków min wyposa ob-ręb partykularnych ruch nagrodził Woda jezio-ra do-my letnie korzystać kilka mieć nieco przerekla-mow?neg- o nocy Finki nami dziel szczera nawet miał jest sobie elektro-nawigacyjneg- o 12% NRF Naj- - roku było kilkudziesięcioosobowe baza Wieści z Polski Opracowane na podstawie prasy krajowe] REZERWATY PRZYRODY "Slowiczym rajem" nazwa-ny został 32-hektaro-wy rezer-wat utworzony w rejonie O-lecz- na w powiecie wloszczow-ski- m Co roku w rezerwacie tym gnieżdżą się stada słowi-ków oraz kilka par rzadkich juz dziś w Polsce ptaków — czarnych bocianów W rezer-wacie rosną 150-letn- ie okaza-le jesiony dęby i klony Obe-cnie na Kielecczyźnie jest po-nad 30 rezerwatów przyrody Największym jest świętokrzy-ski Park Narodowy w skład którego wchodzi w leków a Puszcza Jociiowa W Bieszczadach przystąpio-no do wytyczania terenów na których powstanie Bieszcza-dzki Patk Narodowy obej-mujący około 0 000 hektarów lasów i połonin MŁODZIEŻ SZKOLNA W tym loku szkolnym roz-poczęło naukę w polskich szkołach podstawowych 45 miliona uczniów w liceach ogólnokształcących 618000 i w szkołach zawodowych bli-sko 2 miliony PROGRAMY POLONIJNE W programie Telewizji Pol-skiej rozpoczęła sie emisja "Przeglądu Polonijnego" o-pracowyw-anego co miesiąc Cykl przynosi informacje o rożny cli formach kontaktów Polonii z Krajem Na pierw-sze wydanie "Przeglądu" po-świecone Polonii ameiykan-skie- j złożyły sie takie pozy-cje jak wywiad z Eugeniu-szem Kusielewiczem — pre-zesem Fundacji Kościuszkow-skiej oraz filmy i reportaże o tematyce folklorysty cznej AKCJA WAKACYJNA Z różnych foim wypoczyn-ku w miejscu zamieszkania głównie na wsi zorganizowa-nych przez ZHP w czasie te-gorocznych wakacji skorzy-stało ponad 800 tys dziew-cząt i chłopców Akcja przy-niosła wiele satysfakcji i po-żytku nie tylko dzieciom i młodzieży ale i miejscowej ludności której harcerze po-mogli w różnych pracach gospodarskich zwłaszcza w zbiorach zbóż KINO-GIGAN- T W Katowicach buduje się największe w Polsce kino z 4500 miejsc siedzących --soosososecesoocosoe WAŻNE I Sooeoooosoaaoocoooooos SKUTECZNA KURACJA 335 palaczy współzawodni-czyło przez rok w paleniu Mężczyźni i kobiety iv wie-k- u od 17 do 70 lat palili nie tylko dla pi zyjemności nie-którzy z nich do 100 papiero-só- w dziennie lecz dla celów naukowych Ten dość niezwykły ekspe-lymen- l przeproruadził insty-tut psychologu iv Monachium w NRF w mmach badań nad różnymi metodami odivyko-wym- i dla palaczy tytoniu Stwieidzono ze decyzja po-rzucenia palenia me wylrzij-muj- e najczęściej pióby cza-su Dlatego też realizację te-go zamiaiu rozłożono na 37 etapów Przy tej terapii od-icykow- ej można palić bez o-granic- zeń stosując się jed nak do 37 reguł które z ty godnia na tydzień stają się coraz bauhiej kłopotliwe Reguła nr 7 wymaga na pizykłacl żeby po każdej ivy-palon- ej paczce papiewsóiu zmieniać ich rodzaj Reguła nr 15 stawia żadame aby za-palenie papierosa opóźmeć o czas tizech oddechów Przy regule nr 34 kuracja odwy-koiv- a jest już bardzo zaawan-sowana: nie wolno palić w obecności innych osób Te liczne i coiaz kłopothwsze pizepisy zniechęcają w koń-cu do palenia Nawet pala-cze "łańcuchowi'' mogą w cią-gu ośmiu tygodni znacznie ograniczyć ilość papierosóu Dezyzja zaprzestania palenia jest wtedy dużo łatwiejsza Kierownictwo mówi o te-lap- ii której skutki trwają około loku w następujący 'sposób: "każdy może w ten sposób przynajmniej ograni-czyć palenie czy to ze wzglę-dów zdrowotnych czy też dla oszczędności lub dla spraw-dzenia swej siły woli" KOREA PRZYKŁADEM Kto nosi długie vAosy niech omija l(oreę Południo-wą Za noszenie idosów się-gających poza uszy chłopcy OŚRODEK REKREACYJNY Nad Zalewem Sulejowskim k Lodzi powstaje olbrzymi ośrodek rekreacyjny który będzie mógł obsłużyć jedno-razowo ok 45 tvs turystów NAJNIEBEZPIECZNIEJSZE W pierwszym półroczu br liczba samochodów w Polsce zwiększyła się o 7 proc pod-czas gdy liczba wypadków drogowych wzrosła tylko o 2 3 pioc Mimo tej poprawy polskie drogi naleza do najbardziej nicbezpieczmch w Europie LIKWIDUJĄ SIE Badania wykazują ze Góry Świętokrzyskie z loku na rok staja się niższe Działal-ność człowieka doprowadziła do zniszczenia kilkunastu na-turalnych wzniesień a ich miejsce zajęły hałdy i wyro-biska pokopalniane Najwięk-szym "konsumentem" Gor Świętokrzyskich jest prze-mysł — cementownie i wa-pienniki — Obliczono i czynne obecnie Kieleckie Za-kłady Przemyślu Cementów o-Wapiennic- zego potrebuja za-ledwie około 4 lat by zlikwi-dować średniej wielkości gó-rę IMPONUJĄCY SUM Rybacy ziowili w Gople re-kordowego suma ważącego 187 funtów W przewodzie po-karmowym olbrzyma znalezio-no 18 funtów ryb i 2 dzikie kaczki POLITYCZNE WIZYTY Podczas swej wizyty w PRL minister stanu w brytyjskim Ministerstwie Soraw Zagrani-cznych 1 Amery został przy-jęty przez mnistra spraw za-granicznych S Olszowskiego Wymieniono poglądy na waż-niejsze problemy międzynaro-dowe oraz omówiono cało kształt stosunków polsko-bry-tyjskic- h Min Amery przeka-zał min S Olszowskiemu za-proszenie ministra Spraw Za-granicznych W Brytanii sir Alec Doublas-Hom- e do złoże-nia wizyty w W Brytanii Za-proszenie zostało przyjęte NIEPOKOJĄCE ZJAWISKO W roku b przestępczość zmalała ogólnie o 25 proc w porównaniu z analogicznym okresem 1972 r Wzrosły na-tomiast przestępstwa najcięż-sze: zabójstwa zgwałcenia i przypadki rozboju X NIEWAŻNE dostają 29 dni aresztu dziew-częta tyleż samo za "hot-pants- " albo pizejizyste blu-zeczki Odpowiednie kary ist-nieją także dla tych którzy biotą udział w tajemnycli klasach tańca Dlaczego? No bo mogliby wytańczyć jakąś nieprzyjemną dla i zadu re-wolucję ZASOBY WODNE Zasoby wodne Ziemi obli-cza się na 1337 min km sześć — w litosferze hydwsferze i almosfeize Jest to bardzo iluzo ale 97 proc tych za-iobó- w znajduje się w mo-rzach i oceanach w postaci wody słonej niedostępnej bezpośrednio dla organizmów żyjących na lądach Z kolei dwie trzecie wody słodkiej jest uwięzione w lo-dowcach górskich i lodacli polarnych co jeszcze bar-dziej ogranicza wielkość za-sobów które mogą być wyko-rzystyv:an- e v: gospodarce światowej Pod patronatem UNESCO prowadzone są w latach 1965 — 1974 intensywne badania naukowe v) programie Mię-dzynarodowej Dekady Hydro-logicznej KINOWE ARCHIWA Najbogatsze na świecie ar-chiwum filmowe jest v JVRD Jego zbiory obejmują blisko 50000 --filmów o łącznej dłu-gości kilkudziesięciu milio-nów kilometrów W Berlinie zbudowano przed paru laty gigantyczny amach przezna-czony na pomieszczenia ar-chiwum: biblioteki sale pro-jekcyjne pracownie konser-watorói- o itd Drugie z kolei wielkie archiwum filmowe jest w Moskwie Ma ono po-rad 40000 filmów Archi-wum w Kopenhadze trzecie z kolei liczy przeszło 3000") filmów Polskie archiwum w Warszawie na ponad 10000 filmów feySl = U l~"''Lys i --- " -- --- - J-Twf-tff t&fcł-łłftT4jtl'J--ź'4'?- --''S- |
Tags
Comments
Post a Comment for 000671
