Zwilazkowiec Alliancer, May 24, 1958

              ?
STR 2
"~ " Prlnttd for every Wefinesday ind Saturday by:
"Związkowiec" (The Alliancer) Tel LE 1-24- 92
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
Organ Związku Polaków w Kanadzie wydawany przei Dyrekcję Prasową
Rłdaklor F Olojowikl K(r Drukrnl K J Miiurklewlci Kler Adm R Frlkka
PRENUMERATA
Roczna w Kanadzie $600
Półroczna $350
Kwartalna $200
1475 Queen Słreet West
Authorised as Second Class Mail
W Zjednoczonych
i innych krajach
Pojedynczy
oś moskwa-ka- ir
Prezydent Nasser powrócił juz do Kairu po 18-dniow- ej wi-zycie
w Rosji zaopatrzony w umowy które mogą mieć duże zna-czenie
w rozwoju wypadków nie tylko w świecie arabskim ale
na całym Bliskim Wschodzie Wprawdzie traktaty zawarte z
Sowietami jak to dobrze wiemy z doświadczenia w każdej chwili
mogą się świstkiem papieru jeżeli nie przynoszą korzyści
Moskwie to jednak układ Nasser-Chruszczo- w w obecnej sytuacji
jest mocnym atutem obu stron Napewno Rosja przywiązuje do
niego wielką wagę
Co daje on kontrahentom?
Przede wszystkim możliwość wyrzucenia wpływów amery-kańskich
z Bliskiego Wschodu o co walczy Rosja od zakończenia
drugiej wojny światowej Nasser jest świetnym partnerem Moskwy
óo dokonania tego dzieła Podobnie jak z Korei Sowiety wyrzucały
Amerykanów nie własnymi rękami lecz "ochotników" chińskich
tak i z Bliskiego Wschodu można spróbować czy podobną rolę
nie odegrają Arabowie
Dla Nassera układ z Moskwą to dalszy krok w realizowaniu
ambitnego planu tworzenia Zjednoczonej Republiki Arabskiej w
skład której ma wejsc cały świat arabski Podporządkował soDie
wpierw własny naród egipski po tym Syrię dlaczego nie ma teraz
sięgnąć po Irak Jordan Liban a nawet francuską Algerię? Już
raz w historii Arabowie sięgnęli poza Pireneje w Hiszpanii Sen o
potędze Maurów ma swój urok
Oficjalny komunikat wydany po zakończeniu pertraktacji
głosi o polityce "wzajemnej pomocy" i koegzystencji jaką będą
stosować obydwaj kontrahenci przy równoczesnym potępieniu
kolonializmu zimnej wojny baz wpjskowych w obcych państwach
oraz rządu francuskiego za zwalczanie nacjonalizmu arabskiego
w Algerii Dalej obie strony domagają się przyjęcia Chin do UNO
i rozmów na najwyższym szczeblu między przywódcami Wschodu
i Zachodu Słowem nic nowego w układzie jedynie powtó-rzył
wszystkie żądania sowieckiej polityki zagranicznej
Czy zyskał wiele w Moskwie?
Raczej nie Przedłużenie się wizyty tłumaczone jakoby "zwie-dzaniem"
Rosji przez prezydenta-dyktator- a Zjednoczonej Republi-ki
Arabskiej ma swoją wymowę Widocznie w pertraktacjach
hapotkał on na opór ze strony Chruszczowa
Nasser chciał uzyskać przede wszystkim większą pomoc gos-podarczą
Głód i nędza w Egipcie nie znikły z przyjściem dykta-tury
Aby podciągnąć kraj na wyższy poziom trzeba inwestować
ciężkie miliardy dolarów Skąd je wziąć? Czy dadzą je Sowiety
skoro Stany Zjednoczone odmówiły?
Dwa momenty wskazują że misja Nassera w Moskwie nie
zakończyła się po jego myśli Nie tylko nie zatrzasnął drzwi do
dalszych pertraktacji z Zachodem ale jego minister oświadczył
w Kairze że spodziewa się uzyskać pomoc finansową z Banku
Światowego na pogłębienie i poszerzenie Kanału Suezkiego co jest
dla Egiptu dziś ważniejsze niż budowa tamy (w Aswanie
Drugi moment to powściągliwe stanowisko wobec Izraela
Nasser nie mówi o "drugiej rundzie" wrzucenia żydów do morza
jedynie o zabezpieczeniu "legalnych" żądań Arabów w Palestynie
że zależy mu na finansjerze Zachodu
Pomimo tego oś Moskwa-Kai- r już przejawiła działal-ność
Wybuch rewolty w Libanie przeciwko proamerykańskiemu
rządowi do której weszły uzbrojone bandy z Syrii atak na Fede-rację
Arabską złożoną z Jordanu i Iraku podsycanie powstania
nacjonalistów arabskich w Algerii i kampania Yemenu przeciwko
brytyjskiemu Adenowi to oznaki "pokojowej koegzystencji" mię-dzy
narodami o jakich mówi układ Nasser-Chruszczo- w
Z drugiej strony widzimy też i objawy przeciwdziałania Zde-cydowana
postawa Stanów Zjednoczonych w sprawie udzielania
pomocy wojskowej Libanowi i kryzys polityczny Francji wska-zują
że problemy Bliskiego Wschodu zaczynają usztywniać poli-tykę
Zachodu który bynajmniej nie ma ochoty do wycofania się
(by 'ułatwić Nasserowi realizacje panarabskiej republiki któraby
służyła celom imperializmu sowiockiego
MIEDZY NAMI
Ukończone konkursy
Przez ostatnich parę miesięcy
"Związkowiec" i jego czytelnicy
przeżywali "epidemię" konkur-sów
zapoczątkowaną konkursem
"Darmo' do Polski" na Batorym
wiosną ub roku Zachęceni zain-teresowaniem
i wynikami pierw-szego
Konkursu którego nagro-dę
stanowiła darmowawycieczka
do Polski ogłosiliśmy drugi kon-kurs
z podobną nagrodą za zdo-bywanie
prenumerat Ponieważ
warunki jego były trochę tru-dniejsze
wzięła w nim udział
mniejsza liczba uczestników Ale
i ten konkurs już jest po za na-mi
Trzecim konkursem który wy-wołał
największe zainteresowa-nie
były "Wybory Miss Polonu"
Konkurs ten wymagał współ
udziału już szerszego to jest re-dakcji
organizacji polonijnych
młodzieży i wreszcie czytelni-ków
Pomimo że nie mieliśmy do-świadczenia
w tej dziedzinie
gdyż konkurs tego typu był urzą-dzany
po raz pierwszy na terenie
Polonii Kanadyjskiej wyniki je-go
6yły nadspodziewanie dobre
Udział wzięło 15 organizacji (od
Montrealu po Windsor) wsta
wiając 15 uczestniczek Czytelni
cy okazywali wielkie zaintereso-wanie
konkursem nadsyłając ty
siące kuponów 'w głosowaniu w
wynmu Którego a aziewcz?'
wzięta udział w miłvm balu
"Miss Polonii" zorganizowanym
przez wydawnictwo "Związko
wiec"
Bal był dużvm nrzeżvciem dl?
licznej młodzieży i starszego spo-łeczeństwa
Oczywiście iak przy każdej
imprezie urządzanej przez ludz'
"omylnych" a któż z nas iet
"nieomylnym" mogły być i bvły
niezawodnie pewne niedociąjj-nicciarP- o
balu słyszało sie uwai
krytyczne żfi obydwip naprody
"zagarrieta"1 Toronto Nie zależa-ło
to jednak od redakcji Nae™
dv nrzvznała i wyboru rlokinnłs
komisja sędziowska w skład kló--
rej nie wchodził nikt nie'ty]kc
Stanach
numer
stać
Nasser
Widać
swoją
$700
10f!
— Toronto Ontario
Post Office Department Ottawa
z redakcji i Dyrekcji Prasowej
ale jnawet ze £wiążku Polaków
w Kanadzie właścicieli pisma
Pierwsze miejsce- - przyznali sę-dziowie
p-Jo-li
Kamieńskiej kan-dydatce
wysuniętej przez Klub
Studentów Polskich z Uniwersy-tetu
Toronto Drugie miejsce
zdobyła' Krysia Sadowska kandy-datka
Grona Młodzieży Grupy 7
ZPwK z New Toronto (a wiec nie
z Toronto) jak to twierdzą nie-którzy
krytycy
Jeśli wziąć pod uwagę wszyst-kie
konkursy urządzone w ostat-nim
okresie przez "Związko- -
wiec" to każdy człowiek dobrej'
woli przyznać musi że zachowa
ne zostały wszelkie możliwe środ-ki
dla zapewnienia całkowitej
bezstronności Pierwszy konkurs
wygrała czytelniczka z Montreal
pani Sebastiańska (losowanie od-było
się publicznie w obecności
posła Kaidasza przedstawicieli
KPK i publiczności) Konkurs
"Miss Polonia" odbył się v
dwóch etapach Najpierw wyse-lekcjonowali
8 kandydatek czy-telnicy
z fotografii po czym bez-stronna
jury z udziałem łwybit
nych Kanadyjczyków na publi-cznym
--'balu dokonała wyboru
Nie od nas zależało czy nagrt)dv
orzyznane zostaną Torontu czy
orowinc ji Wreszcie czwarty kon-kurs
bezpłatny bilet do Polskitn
Batorym wygrał przy miblicznip
urzadzonvni głosowaniu czytel-nik
z London p B Sieczyński
Czy można więc podnosić z
rzuty że kogoś sie faworyzuje
lub nie daje równych szans?
Konkursy uważamy za miłą
zabawę za erę w której bierze-my
udział dla rozrywki Podcho-dzimy
wiec do tego po sDorto-wem- u
W każdej grze i zabawip
ktoś musi wygrać a ktoś musi
Drzegrać Pragnęlibyśmy i w
Przyszłości urządzać jeszcze do- -
dobne lub inne konkursy Aże
by bvłv one miła zabawa dl
wszystkich musi im towar7v?7vó
przyjemna atmosfera Wtedy
snetnia one zadanie urozmaicę
nia pismaki nawiązania bliższego I
Kim są duchobory? — zapyta
nie jeden Szczep indiański grupa
narodowościowa stowarzyszenie
społeczne? Nie! Sekta prawosław-nych
Rosjan Ile mają wspólnego
z prawosławiem potrafiliby powie-dzieć
jedynie badacze tego proble-mu
ale i ci natrafią na poważne
trudności jakoze duchoborzy nie
zdradzaj? ochoty dopuszczenia ko-gokolwiek
do swoich tajemnic
Jest w Kanadzie kilka grup sek-ciarski- ch
zwartych wyznaniowo
i narodowościowo różniących się
trybem życia obyczajami od oto-czenia
jednakże żadna nie weszła
w konflikt z władzami państwowy-mi
otoczeniem A co ważniejsza
nip uważa iż nie może w tym kra-ju
żyć Wszystkie te sekty łącznie
właśnie z duchoborami przybyły
do Kanady chroniąc się przed
prześladowaniami religijnymi U-zna- li
że w tym kraju panuje peł-na
wolność wyznaniowa wobec te-go
będą mogli spokojnie praktyko-wać
Inaczej tylko przedstawia się
sprawa duchoborów
W Kanadzie zjawili się z począt-kiem
bieżącego stulecia umykając
z carskiej Rosji gdzie prześlado-wano
ich Osiedlili się wszyscy w
Brytyjskiej Kolumbii ścisłej w
powiecie Kootenay Wytworzyli
własny ośrodek administracyjny we
wsi Krestowo Są oni niemal wy-łącznie
rolnikami z tym że nie-którzy
pracują dodatkowo w lesie
czy w tartakach Na czele sekty
stoi "starszy" który jest pełnym
władcą Materialnym i duchowym
Sekta żyje zwarcie i grupowo a
każda próba wyłamania się grozi
vvlfl11p7pnipm v zpsnnłii wvena-- J
niem z miejsca zamieszkania Mi-mo
iż większość z nich urodziła
się już w Kanadzie niektórzy są
Kanadyjczykami w drugim pokole-niu
życie kanadyjskie obyczaje
zwyczaje nie dotknęły ich O ile
zachowanie języka rosyjskiego ja-ko
potocznego byłoby raczej chwa-lebne
podobnie jak i tradycje re-ligijne
o tyle wszystko inne jest
potwornym obciążeniem
Jest to sekta niesłychanie fana-tyczna
złożona z ludzi całkowicie
prymitywnych gdyż tylko dzięki te-mu
może ona istnieć I tak np du-choborzy
są w większości analfabe-tami
Niektórzy opanowali sztukę
czytania i pisania w języku rosyj-skim
ale i na tym kończy się wy-kształcenie
Wszystko inne wiado-mo
im wyłącznie z ust "starszego"
który co raz to określa inny termin
końca świata
Duchoborzy nie chcą służyć w
wojsku Z tym władze kanadyjskie
łatwo pogodziły się ale nie chcą
zgodzić się z analfabetyzmem Obo-wiązek
nauczania dzieci jest po-wszechny
i niema w nim wyjąt-ków
Duchoborzy odmówili jednak
wysyłania swoich dzieci do szkół
kanadyjskich nie dopuścili do
funkcjonowania szkoły w swoim
okręgu W odpowiedzi na nacisk
administracji prowincjonalnej du-choborzy
uciekli się do demonstra-cji
aktów gwałtu A więc podpa-lali
domy budynki publiczne i wła-sne
i nago-- krążyli po ulicach Po-sypały
się represje Jednych osa-dzono
w więzieniu na innych na-łożono
grzywny Tylko pozornie
nastąpiło uspokojenie Sekta bo-wiem"
odpowiedziała sabotażem na
większą skalę Przystąpiła do roz-kręcania
szyn] wykolejając pociągi
wysadzała w powietrze różne obiek-ty
przemysłowe nie mówiąc o ter-rorze
w stosunku do załamujących
się członków sekty
Władze dosłownie porwały dzie-ci
i umieściły je w szkołach ochron-kach
dopuszczając rodziców jedy-nie
na krótkie wizyty Duchoborzy
stwierdzili że tym razem przegrali
batalię że na dłuższą metę ta ak-cja
rządu musi doprowadzić do
rozsypania się sekty a przede
wszystkim jej najbardziej bojowej
grupy tak zwanych "Synów Wol
ności Kozmj siali więc naa sposo-bami
ratunku Rząd prowincjonal-ny'
oświadczył że albo sekta pod-porządkuje
się obowiązującemu
ustawodawstwu albo opuści Ka-nadę
Stefan Sorokin przywódca sekty
postanowił działać Po pierwszych
ostrych starciach wyjechał do
Urugwaju w poszukiwaniu nowe-go
miejsca osiedlenia Wziął ze so-bą
$96000 ze wspólnej kasy sekty
1 nle wrócił Nie zdezerterował
bynajmniej Pisze listy do swoich
kontaktu cz'ytelnika z Wydawnic-twem
Jeszcze jeden konkurs nie zo-stał
rozstrzygnięty — konkurs
na napisanie wspomnień z pierw-szych
pięciu lat pobytu w Kana-dzie
Jest orf już zamknięty Pra-ce
w ilości 22 przekazane zostały
do czytania ' specjalnej komisji
która 'przyzna nagrody ustalone
warunkami konkursu biorąc pod
uwagę jedynie godła a nie naz-wiska
piszących I w tym wiec
konkursie zasada pełnej bez-stronności
będzie zachowana
7 Spodziewamy się że już z koń-cem
lata bedzfemY mosli rozDo- -
-- czać druk nagrodzpnych namięt
-ników no F G
"ZWIĄZKOWIEC" MAJ (May) Sobota 24 — 1958
~ -- ' r - "f ' ti
"Synów Wolności'' a podobizny je-go
zdobią mieszkania zwolenników
Otrzymał od nich w międzyczasie
dalszych ponad 100000 i zapewnia
solennie że przybędzie i wyprowa-dzi
ich z niewoli kanadyjskiej do
nowego raju Czekają Ale sytua
cja wymaga pewnych kroków Mu-żels- ki
w zastępstwie Sorokma roz-począł
rokowania z rządem sowiec-kim
w sprawie powrou Udał się
aż na Syberię gdzie pokazano mu
tereny przyszłego osiedlenia
Po powrocie Muzelski zwołał
"Synów Wolności" i przedstawił im
plan masowej ewakuacji Oświad-czył
że rząd sowiecki zagwaranto-wał
im pełną swobodę wyznanio-wą
obiecał bezpłatnie ziemię oraz
pomoc w osadnictwie Rząd Brytyj-skiej
Kolumbii przyjął zapowiedź
emigracji z nieukrywaną radością
Posunął się do tego ze zaofiarował
ze swej strony pokocie kosztów
tej wyprawy do ZSRR Według sza-cunkowych
obliczeń powinno to
pochłomąć około $1400000 Wła-dze
kanadyjskie stawiają jednak
jeden warunek a mianowicie zao-krętowani
na statki duchoborzy
muszą zrzec się kanadyjskiego oby
watelstwa Z chwilą gdy wstąpią
na statek przestaną być obywate-lami
Chodzi naturalnie o udarem-nienie
im powrotu do Kanady jak-kolwiek
w znakomitej większości
urodzili się w tym kraju Władze
kanadyjskie zdają sobie bowiem
sprawę z tego że jeśli nie wszyscy
to znaczna część tej sekty po
krótkim pobycie w Syberii za-tęskni
do tych "straszliwych" wa-runków
kanadyjskich I nie spie-szy
im się do przyjęcia ich z po-wrotem
Chcą one wykorzystać tę
wyjątkową okazję kiedy grupa
obywateli powodujących tak wiel-kie
kłopoty dobrowolnie opuszcza
kraj
Montreal ma swój problem Sę-dzia
Henry Monty musiał zrezy-gnować
z drugiego śniadania by
zlikwidować prawne skutki hałaśli-wego
"Dnia Wiktorii" Przed obli-czem
jego przesunęło się 213 osób
które nadużyły tradycji Od dzie-sięciu
lat takiego żniwa nie miał
sąd w Montrealu f i
A więc 62 osoby zostały skazane
za zakłócenie ruchu osób 38 za
zakłócenie spokoju a 13 za włó-częgostwo
nocne Kary wahały się
od $10 do $25 Młodzieniec który
chciał być bardzo dowcipny i rzu-cił
fajerwerk do auta policyjnego
zapłacił $25 grzywny podobnie
jak inny który obrzucił fajerwer-kami
straż pożarną R S Denis
chcąc mieć więcej emocji kiedy
wyczerpały się mu fajerwerki za-czął
okładać wóz policyjny zgniły- -
mi jajami Zabawa ta kosztowała
go $25
# #
Nie tylko sędzia Monty ma kło-poty
z młodzieżą Mr H J A
Brown sekretarz-skarbhi- k Canadian
School Trustees' Association nie
może ścierpieć "rock-n-roll-" Za-cnego
pedagoga do szału doprowa-dzają
wykrętasy jakie młodzież ro-bi
w tym tańcu A że jest człowie-kiem
myślącym wpadł na pomysł
aby W szkołach kanadyjskich za-prowadzić
ruch młodzieżowy na
wzór hitlerjugend! To jedyne le-karstwo
na "róck-n-roll"- ! Po pro-stu
uważa ze najlepiej szatana
wyrzucać belzebubem! Można i
tak! Zamiast tańczącą Mr Brown
wolałby widzieć młodzież maszeru-jącą
z sztandarami i drącą się w
niebogłosy "Die Fahnen hoch"
Uzasadniając głębiej potrzebę bar-dzo
niedemokratycznej organizacji
dla demokratycznej Kanady sekre- -
tarz-skarbni- k określił stan szkol-nictwa
w kraju jako marny Jego
zdaniem w północnej części
Nowego Brunszwiku nauczycielami
15000 dzieci są "babysitterzy" po-siadający
wykształcenie IX i X sto-pnia
bez żadnego przygotowania
pedagogicznego W Quebecu No-wej
Fundlandii Nowej Szkocji sy-tuacja
jest nawet jeszcze gorsza
# ¥
Skoro mowa o kłopotach to
warto wspomnieć o mieszkańcach
Alberty W tym roku ich rocznica
przypada akurat w piątek 13 czer-wca
Pech! Gdyby to jeszcze była
niedziela wtorek czy sobota to
jeszcze można by było wytrzymać!
Ale nigdy piątek' Niektórych far-merów
tej prowincji ogarnęła ta'k
wielka bojażń że radzą by przesu-nąć
rocznicę względnie publicznie
oświadczyć że dzień na który ona
przypada wcale nie jest piątkiem
a powiedzmy "czwartkiem B" lub
że jest to 12 B czerwca a nie 13
podobnie jak to czasem można
spotkać w szpitalach gdzie jest po-kój
z numerem 12 '12B 14 a ni-gdy
z 13 bo chorzy nie chcą w
nim leżeć
Poza problemem piątkowo-trzy-nastkowy- m
mieszkańcy- - Alberty
nie mają innych Alkohol będzie
Oblicza się że za planem Muźel-skieg- o
wypowiedziało się około
3000 "Synów Wolności" ale nie
wiadomo czy w ostatniej chwili
wszyscy oni zdecydują się na emi-grację
Istnieją wcale poważne
wątpliwości Niektórzy skłonni są
udać się do ZSRR ale pod warun-kiem
zachowania obywatelstwa ka
nadyjskiego a więc nie chcą stra-cić
możliwości powrotu Inni uwa-żają
że należy czekać na Sorokina
gdyż ten może znajdzie bardziej
odpowiedni teren Zanotowano ró-wnież
pierwsze objawy buntu prze-ciwko
przywódcy Naturalnie skoń-czyło
się to ucieczka z powiatu
Kootenay w innym wypadku sa-mobójstwem
w jeszcze innym
obłąkaniem ale wszystko to podry-wa
pozycję Mużelskiego Charakte-rystycznym
jest' ze sprzeciw orga-nizują
kobiety Mają juz dość ter-rorystycznych
metod i doszły do
przekonania ze szkoły bynajmniej
nie są szkodliwe lecz wręcz poży-teczne
Muzelski i jego adiutant
Markortow muszą teraz szybko
działać Po powrocie z ZSRR wzro-sły
ich akcje i jeśli nie potrafią
wykorzystać panujących nastro
jów stracą wpływy i rozpocznie
się rozkład sekty Obaj pracują
więc gorzączkowo zarówno nad or-ganizowaniem
emigracji Władze
kanadyjskie nie stawiają żadnego
terminu ale byłyby szczęśliwe
gdyby ta wyprawa doszła jak naj
szybciej do' skutku Jeśli istotnie
"Synowie Wolności" czy nawet
znaczna ich część opuści Kanadę
będzie to pierwszy wypadek maso-wej
emigracji z tego kraju ze
względów religijnych A jedno-cześnie
pierwsza emigracja kana-dyjskich
obywateli do ZSRR
I jakże tutaj nie zauważyć iż
dzieją się rzeczy o których nie
śniło się nawet filozofom
Wł Kopeć
się l?ł strugami w prowincjonalną
rocznicę
Tak Alkohol Bo sowieciarze
uważają Kanadę za jeden z zupeł-nie
pijackich krajów
Dwaj lekarze sowieccy dr Part-no- w
i dr Czesnokow zajmujący
wysokie stanowiska w rosyjskiej
służbie zdrowia oświadczyli że są
zaskoczeni rozmiarami pijaństwa w
Kanadzie Co ich szczególnie ude-rza
to ilość kobiet nie gardzących
alkoholem Zjawisko podobne zau-ważyli
w Stanach Zjednoczonych
i Francji Zapytani czy w Rosji j
kobiety tez piją odpowiedzieli ze
"parę kobiet" pije Co oznacza wy-rażenie
"parę kobiet" nie próbuj-my
odgadnąć
¥
Szczerzej do tego problemu pod- -
chodzł PfflsXa- - w "Trybunie Lu
ciu znalazł się artyKuł p t "Bary
trzeźwości na wsi" Tego jeszcze
nie było! Bary pijackie rzecz zro-zumiała
ale "bary trzeźwości"? Wi-docznie
świat wywraca się do góry
nogami Oto co mówi artykuł:
"Członkinie kół gospodyń przy-stępują
do zdecydowanej walki z
alkoholizmem na wsi Na szczegól-ne
podkreślenie zasługuje cenna
inicjatywa koła gospodyń ze wsi
Gniezno w powiecie świeckim
które aby odciągnąć młodzież od
"kieliszka" otworzyły t zw "bar
trzeźwości" Bar ten w którym ko-biety
podają ciastka własnego wy-robu
wypożyczają różne gry jak
szachy warcaby itd — z powodze-niem
konkuruje z miejscową go-spodą
gdzie poważnie zmniejszyła
się ostatnio frekwencja pijących
Podobne bary powstaną w okresie
najbliższych miesięcy w kilku miej-scowościach
w powiatach wąbrze-ski- m
rypińskim i wyrzyskim
Kanada ma kłopot z pijaństwem
a Anglia z pornografią I to z nie-byłejaką
Jakieś zwariowane szcze-py
na długo przed przybyciem Rzy-mian
na wyspę w Cerne Abbas w
Dorset na zboczu kredowego wzgó-rza
wyrzeźbiły sobie dość intymną
scenę zresztą bardzo ludzką Ry-sunek
olbrzymich rozmiarów z da-leka
jest widoczny Mijały wieki
i tysiąclecia i jakoś nikt sie nie
zepsuł patrząc na zbocze kredowe
"zeszpecone" okropnie przez pra-pra-praszczur-ów
Aż obecnie cier-pliwość
skończyła się Ruch tury-styczny
w Anglii w ostatnich cza-sach
mocno podupadł Dlaczego?
Wiadomo! Czy jakiś Amerykanin
chciałby się patrzeć na tak porno-graficzną
skałę w Dorset? Nigdy
Aby ratować ruch turystyczny ko-misja
rządowa poleciła by "coś"
zrobić z szpetnym rysunkiem Ale
co? Chyba wysadzić w powietrze
Przez parę tysięcy lat dziesiątki
pokoleń spoglądały na skałę Wi-dać
jak były wyuzdane skoro nie
wpadły na pomysł starcia rysunku
Teraz kiedy się go zniszczy dopie-ro
nastanie moralność i wzmoże
się ruch turystyczny
S Wróbel
Teaoroezne Akademie 3-Maio-we
obchodzone hvłw u-- j-czyście
we wszystkich polskich skupiskach w Kanadzie Z ni syłanych sprawozdań z uroczystości wynika ze wszędzie
wano tłumny udział rodaków Jedna ze wspanialszych Akade "
urządził Okręg Kongresu Polonii Alberta w stolicy tej prol-Edmonton- ie Akademia odbyła się w najpiękniejszej auli
przy udziale ponad 1000 uczestników W głębi — na rozle!" scenie — widdć dekoracje połączone chóry miejscowych
zacji harcerstwo i dziatwę szkoły polskiej "'"
ZYGZAKIEM
□
Był to rok 1930 Grupa młodych
idealistów niemieckich marzących
o potędze i supremacji militarnej
Niemiec zebrała się w Kummers-dor- f
pod Berlinem Zgodnie z po-stanowieniami
traktatu wersalskie-go
Rzesza nie mogła się zbroić Co
by tu zrobić aby bez naruszenia
traktatu Niemcy znów były groźną
potęgą militarną? Trzeba wymy-śle- ć
jakąś broń o niezwykłej sile
o której nic nie "mówią postano-wienia
pokojowe Rada w radę i zro-dził
się pomysł mkiety
Grupie tej przewodził kpt dr
Walter Dornberger Rozpoczęły się
gorączkowe przygotowania i ekspe-rymenty
W rok później dołączył
do grupy liczącej wówczas 20 stu-dentów
Wernher von Braun z In-stytutu
Technologicznego w Zury-chu
W ten sposób w 1932 roku
powstała pierwsza na świecie sta-cja
doświadczalna rakiet w Kum-mersdo- rf
pod Berlinem
Trudności techniczne były znacz-ne
Dla zapaleńców marzących o
potędze militarnej Rzeszy nie były
one przeszkodą Po wielu żmud-nych
próbach wreszcie w 1935 r
udało się im wystrzelić dwie pierw-sze
rakiety Nazwali je "Max"
i "Moritz"
Tereny koło Kummersdorf były
za małe do dalszych doświadczeń
Wybrano więc obszary nad Piano-ujście- m
koło Szczecina Tu zaczęto
wystrzelać dalsze rakiety — więk-sze
cięższe i daleko wyżej wzno-szące
się Wybuch drugiej wojny
światowej znacznie przyspieszył ba-dania
W tym czasie zajętych było przy
pracach około 90 ludzi zarówno
naukowców jak i techników Pod-czas
wojny załoga znacznie rozro-sła
się W 1945 r liczyła 14000
Kierownikiem naukowym był Wern-her
von Braun natomiast wojsko-wym
dr Walter Dornberger któ-ry
w 1943 roku został zamianowa-ny
'generałem
i We wrześniu 1942 r została wy-strzelona
pierwsza rakieta zwana
"V-l- " a w maju 1943 r "V-2- " Pod
koniec wojny miesięczna produk-cja
obydwóch rakiet wynosiła
przeszło 900 sztuk
W styczniu 1945 r Hitler wyco-fa}
uczonych z Pianoujścia do
Nordhausen a w kwietniu prze-rzucił
ich do Alp Dokładnie 3 ma-ja
uczeni wysłali młodego Magnu-sa
von Brauna na rowerze w stro-nę
zbliżających się wojsk amery-kańskich
by zaraportował ich po-byt
Alianci z zachwytem przyjęli
wiadomość W ramach t zw "Ope-ratio- n
Paperclip" 12 niemieckich
specjalistów rakietowych zostało
przerzuconych do Stanów Zjedno-czonych
Magnus von Braun jest
i F
Meffifg
dziś kierownikiem oddziału rak towego fabryki Chrysler w De-tro- it
Początkowo Amerykan umi- eścili uczonych niemieckich za dru tami kolczastymi w Nowym Meb
ku Z bidgiem czasu rozluźnili kon-trol-ę
i pozwolili im na sprowadza-m- e krewnych z Rzeszy - Dr Walter Dornberger jato
wojskowy zarządca stacji doświad-czalne- j nie podzielił ich losu Zo--
1 stał osadzony w obozie dla inter-nowanyc- h
w Garmisch Partenkit-che- n a potem przewieziony do A-nglii
do takiego samego obozu Po dwóch latach pobytu Stany Zjedn-oczone
zaproponowały mu stanow-isko
doradcy technicznego w lo-tnictwie
Przyjął je i wyjechał k
Ameryki W trzy lata później t c
1950 r zrezygnował z tego stano-"- '' wiska ponieważ otrzymał funkcję
kierownika naukowego w BelfAir- - craft Corporation w Niagara FaHs- -
NY z pensją $35000 rocznie i'
Wernher von Braun jego współ-prac- ownik
naukowy ma tę sani}
funkcję co w Pianoujściu Jest kit
równikiem naukowym w stacji d-oświadczalnej
pod Huntsville na p-ołudniu
USA gdzie jest zatrudnio--
nych 15000 ludzi w tym 130 Nie-mców
przeważnie z zesołu zPiano- - f
ujścia Jego obecnym przełożonjm
wojskowym jest generał Medans
szef programu rakietowego armii
amerykańskiej Mimo $16000 rocz- - '
nie jakie otrzymuje von Braun a
więc dwa razy mniej niż dr W-alter
Dornberger nie zamierza r-ezygnować
z rządowej posady v
przejść do prywatnej instytucji
Von Braun marzy o realizacji sto '
ich pomysłów mianowicie zdob-ywaniu
przestworzy a tu najw- -
sze szanse daje wojskowa" stacja'
doświadczalna Poza tym"mtraK
na zespół naukowców jyyjąlkoi™
zgranych co w znacznej pierze ia- -
chęca go do pozostania na place
ce rządowej ' J "
Obaj naukowcy niemieccyjspotp'
kają się najmniej raz do rokuil
formują o wynikach swycjiinjto
Najciekawsze że lepiej sujaai
Zjednoczonych'mi : w Stanach w
Niemczech Dr DornbergernMnrt
że jego żona mimo luksiisu w %
gara Falls od kilku lat barto
tęskniła 'za krajem rodzinny
Wysłał ją więc do Niemiec na ą
najmniej półroczny pobyt Wróc-iła
po kilku tygodniach do Stanów
Zapytana co się stało odparta:
— Nie mogłam dogadać się i
dawnymi przyjaciółmi Są mi M
Rozumiem słowa jakie wypow
dają natomiast nie rozumiem se-nsu
zdań ani sposobu mysiej- -
Niemcv stały mi się jaK "
chłodne niepociągająee W Niap
ra Falls" czuję się znacznie lep
- ¥
100
075 "
2i0
175
300
' 134
'UW i
' 'iin
-- " m t
fi
Ont 'iń
Oslalnie nowości wydawnicze
AAMNDBLREZREJE—WESKpiItaf—iumCiedmlanosśzcpiiekgrayją„ ziemię
ARCISZEWSKI — Cud nad Wisłą" opr
BALZAC — Dom pod Kotem z rakietą opr
BREGMAN — Najlepszy sojusznik Hitlera
BRZOZOWSLO — Płomienie
CCRHOONYINNOW—SKTI-r-zy—mKiłuoźśnciia _
„ — Doktór Robert opr
GARDNER — Torebka szantarzystki
GJELLERUP — Dojrzali do życia
HAMSUN — Błogosławieństwo ziemi
HŁASKO — Cmentarze _
JESKE-CHOIŃSK- I — Gasnące słońce
GIERTYCH — Wrześniowcy opr
KARPOWICZ — Księga puszczy
MAKUSZYŃSKI — Szaleństwo panny Ewy
KISIELEWSKI — Zbrodnia w dzielnicy --
KOSSOWSKI — W Wogezach" straszy opr
OBERTYŃSKA — Ziarnka piasku opr OSĘKA — Cyrk pcheł
SAMOZWANIEC — Moja wojna - SZCZEPAŃSKI— Przygoda ze skała opr _ WINCZAKIEWICZ — Izrael w 'poezji polskiej vmti x:sziiwicz — Losy pasierbów
Zamówienia kierować' dó Księgarni
"Związkowiec" 1475 Quecn St W Toronto