Zwilazkowiec Alliancer, November 13, 1973

              "[ trtofAjrMfyHttiPfyiHWiW i jfjjy ci4ur ijUa - - '-i--
y-a
V w w : f 1 31 a? H'i 4f il~ SU I 3222£ '? Vf "ZWIĄZKOWIEC:' LISTOPAD iWmłwflwłork 13— K73
r rVr-- J ffatyjm wa- a - j - -- iy-fłu
"Vi Jerzy Perłek
Najtragiczniejszym dnia hit-lerowskiej
"napaści na Polskę
było na W)brzeżu zatopienie
przez suną eskadrę Luftwaffe
dwóch małych okrętów w porcie
o'ennvm na 0sywiu Stary
torpedowiec "Mazur" słnżąey
po' unowocześnieniu jako szkol-ny
okręt artyleryjski i ma'eńki
okrgt-baz- a "Nurek" — stały się
obiektem silnego nalotu w po- łudnie''! września Szans odpar-cia
ata':u nie było gdyż zgrupo-wane
w basenie oksywskim o-kr- ęty
nie dysponowały wystar-czającą
artylerią przeciwlotni-czą
Mimo to jednak polscy ma-rynarze
natychmiast podjęli
nierówną walkę
Stojący przy molo "Mazur"
był stosunkowo nieźle uzbrojo-ny
lecz jego główna artyleria
(dziaa 75 mm) nie nadawała się
do prowadzenia ognia przeciw-lotniczego
zresztą już po deto-nacji
pierwszej bomby która
trafiła w molo na wysokości
dziobowych dział okręt zaczął
tonąć Wtedy w śródokręcie u-derz- yła
druga bomba która
przypieczętowała los "Mazura" i
zabiła większość załogi maszy-nowej
Obsługa działka przeciw-lotniczego
40 mm oraz broni
maszynowej pod dowództwem
porucznika mar Jacka Dehncia
z całym poświęceniem prowa-dziła
ogień do nieprzyjaciel-skich
samolotów choć już tylko
rufa okrętu wystawała ponad
powierzchnię basenu Wkrótce
jednak woda zmyła dzielnych
marynarzy z rufowej części po-kładu
"Mazura" a ostatnią
czynnością por Dehnela było
zdjęcie powiewającej na flag- -
sztoku bandery '
Za udział w walce z hillerow- -
skim lotnictwem zastępca do- -
wódcy "Mazura" wspomniany
por mar Jacek Dehnol i celów- -
się
zaatakowao
--
bombowców
"Gryf"
jednostki
broniły
im do- -
do bezpośredniego
"Gryfa"
ona
one
Ste'fan
przeżył
do
szy
ran
JP)
w
(Dokończenie ze str 9) ski Zachód przed w sprawa ta obecnie dysku- -
to robi pragnie ograniczyć paru Jest pierwszy Polsce więcej będziemy towana zarówno na Zarządzie
minimum swoje kontakty z ośrodek naj- - mieli nas' przybyszów Kongresu Kanadyj- -
czynnikami oficjalnymi ma nowszej polskiej emigracji typu wyłącznie emigracji za- - jak i Amerykańskiej
do pełne prawo Doma- - W diasporze tym etapie byłbym
jednak samego miejsce emigrację polity- - Waga emigracji politycznej zwolennikiem realizacji
podejścia drugiej strony czną Wielu nas prze-- — zarówno starej jak i pomysłu Jest jeszcze
nikt nie próbuje narzu- - pełną ewolucję diasporo- - wej — zależeć będzie za wcześnie W przemó--
cać nam swoich poglądów wą od wyjazdu z do ładunku myślowego wieniu w Barry's Bay podkre- -
określać nasz stosunek integracji krajach swojego bowiem w polskiej diasporze śliłem — i bardzo
Polski różnymi "rygorystycz- - osiedlenia przeszło i przez jest rządzenie a inspira- - wyraźnie — że o założeniu
nymi Tu może- - ten Założenie jednak cja W latach bezpośrednio po go rodzaju organizacji rnożna
my najwyżej zgodzić się że trwania samej emigracji wojnie tę spełniał sku- - pomyśleć dopiero "z
się nie zgadzamy w nieskończoność jest absur- - tecznie polski Londyn — nie Światowy Żydowski
o tym łamach "Głosu Pol-- dem Starsze pokolenie nieu- - dlatego że dysponował sym-- jest skuteczny dlatego tyl- -
skiego" zauważył że są spra- - chronnie wymiera a młodsze bolami państwowości ale po-- ko że istnieje ale ponieważ
wy w których nie ma poddane jest procesowi nieważ posiadał pd-- w zasadniczych sprawach cala
Do głowy mu milacji odporne powiadający współczesnym żydowska diaspora myśli po- -
przyszło że i_ druga stro- - erozję czasu są in- - potrzebom Dziś program ta- - dobnie Wśród polskiej dias- -
może myśleć podobnie telektualne posiadające ki 'wypracuje "Kultu-- nie ma
r _ _
%
_ t~ ii' wiązek roiaKow zaaioKt umen--
tował to zawieszając swoją
współpracę z Kongresem
O NOWY PROGRAM
DZIAŁANIA
Tr?peia wrpwip snrawa
która nas różni są sposoby
skoordynowania naszych wy- -
siiKow shaię caiej aiaspo- -
_ i i__ _ — _-_- _ iiui rrz-eiuawiaja- c w 5
Bav w maiu 1872 r w
mencie euforii z powodu tzw
"pojednania" emigracji poli--
tycznej wyraziłem wątpli -
wość w skuteczność po '
czynań Dzisiaj jest już jasne
ze bvło niewvnałem Nie
_ _!___-- ____ ♦ _i t _i lyiKO nie aoszio ao zjeanocze- -
nia wszystkich grup londyń- -
skich ale i sam obóz legali- -
styczny uległ rozbiciu W Lon- -
aynie uzuua uwuuii pre--
zyaeniow- - i awa w
biologu - się to
_
"roz--
mnożeniem przez podział" w
-- polityce jest tylko smutnym " — ' - świadectwem do czego
doprowadzić kurczowe
manie sie przestarzałych — i
dziś już zupełnie fikcyjnych
— lorm
ALe nawet i w polskim Lon- -
powiaty ostatnio mne
wiatry Powstał nowy ośrodek
Zjednoczema Narodowego
który zenvał z legalizmem a
odznacza sie duża śmiałością
myśli Wobec przemian za- -
równo w świecie jak i w Pol
spp 7aimuie on Dostawę rea--
listyczna a w stosunku do
polskiei" cechuje go
poszukiwanie bardziej elasty- -
iunii nouipiai)
Przypomnieć tu należy że
to już drugi ośrodek lon- -
dyiiski który poszedł po tej
drodze Federacja Ruchów
Dembkratycznych chociaż
bardziej konserwatywna w
i„W—ńiow wsvtii—nmł -m- —i1e--Jdzmarn- - dowei i kraiowej pierwsza
kr-tvcz- ne stanowisko
wobec skostniałego obozuje--
ealisivczneeó Zaobserwować
też można -- i inne i charaktery- -
nr7Pniira7Pma w
m -- &zy'e CJl - POW! Siai KWai~li4U1IuIU:tl
łmrtT ►vvWł
Hołd wojennej cnocie
Przeobrażenia Polonii
działka przeciwlotniczego
— marynarz Wacław Armada
otrzymali Orderu Virtu-ti
Miiitari V klasy Przedstawio-ny
do odznaczenia karabinowy
enkaemu 13 mm starszy mary
narz Antoni Stawicki który v
czasie walki odniósł ciężkie ra-ny
jak też bardzo ciężko ranny
i również podany odznacze-nia
gospodarz kotłów okrętu —
maszynista Władysław Sta-nisław
s!:i odznaczeń nie otrzy-mać
Na "Mazurze" którego załoga
liczyła 77 ludzi zginęło około
lub z górą 40 podoficerów i ma-rynarzy
a więc przeszło połów?
całego stanu Straty na "Nur-ku- "
wyniosły wprawdzie "tyl-ko"
17 ludzi a!e załoga tego
małego okręciku składała się
zaledwie z 22 osób — włącznie
z dowódcą chorążym marynarki
Wincentym Tomasiewiczem O-znac- zą
to że ten niemal bez--
bronny bo jedynie w
dwa ciężkie karabiny maszyno-we
okręt-baz- a dla nurków po-ciągnął
za sobą na dno trzy
czwarte całej Bomba
która trafiła "Nurka" w komin
w mgnieniu oka rozharatała ca-łe
śródokręcie a eksplozja od-rzuciła
20 metrów od
molo Wy nucony podmu-chu
do wody chor Tomasiewicz
usiłował jeszcze dopowiedzieć
do końca słowa wydanego
sekundą na pokładzie rozkau
lecz były to już jego ostatnio
Jak się zdaje nikt z załogi
"Nurka" ani z tych którzy
ani spośród kilku ocala-łych
— nie otrzymał później od-znaczenia
Tegoż sameg0 dnia 1 w„c4
nia doszło późnym popołudniem
do wicJkiej bitwy powietrzno- -
morskiej w Zatoce Gdańskiej
Polską flotę nawodną składają--
zaoi- nostc adoptacji nowych
warunków Przykładem tego
jest paryska Moż- -
na se zgadzać czy zga- -
dzać z jej doraźnym progra- -
mem politycznym (osobiście
zre?zta- - należałem częściej do
drugich) ale me sposób
me dosntr1zerc'tnze nii£gdy go jego i i i rr i(i nnuvviiii ii iv iiii--l i — " — ' - ~ iii
odmowie temu wydawnic- -
twu Poważnego wpływu już
chociażby tylko jako zaczynu
mySlOWegO ZarOWnO
H7ipd°Ski
Sieracn lnieiex- -
tualnvrh w Polsee Tppo ifl"
# ozaju ośrodki najoaroziej tez
skutecznie się regenerują po- -
nieważ stanowią naturalny
magnes dla nowych przyby- -
szow Z
_ _ _ uopryw nowych emigran- -
tow zależeći będzie przede
wszystkim od rozwoju wyda- -
rżeń w Polsce wy--
jeżdżających na Zachód jest
niejako barometrem
politycznego w kraju Cha- -
raKterysiyczne jest ze o
w okresie ostrego kryzysu w
poznycn latacn szescaziesią- -
cznemu zmniejszeniu Ostat
mo dojeżdżają do ludzie
których pociąga
miłują się w krajach swojego
osiedlenia -- a więc i szybciej
przechodzą pełną ewolucję
diasporową Tylko nieliczni z
nowoprzybyłych intelektuali--
stów przystąpili do organizo- -
wa_nia„n_owy-ch- o- środków typu
emigracyjnego zupełne zas
iuż wyiatkLpodieły współpra- -
cę-- z dawna emigracją Rolę
emigracji widzę więc jako na--
turalny -- pomost poniięazy
vn sta a iiiasnora uzvm eor- -
1 '
1_-J- — :— 1i:4- - ♦ tnn
ca z "Wiehra" "Gryfa"
kanonierek i czterech
"minowców kilka-dziesiąt
niemieckich
nurkujących Głównym ce-lem
nalotu był największy okręt
po'skiego zespołu —
który w swoim wnętrzu miał
niebezepieczny ładunek 300 min
"Wicher" i mniejsze
z całym poświęcę- -
niem Udało się też nie
puścić tra-fienia
chociaż jedna
bomba detonowała tuż przy bur-cie
stawiacza min spowodowała
znaczne uszkodzenia i do-tkliwe
straty w ludziach Wy- -
niosły 16 rannych i o żabi- -
tych członków załogi Jednym z
tych ostatnich bjł dowódca o- -
krętu kmdr ppor Kwiat- -
kowski który nie
telnej rany od odłamka bomby
Kiedy por mar Adam Jagielski
doskoczył leżącego i uniósł- -
mu głowę zapytał o rozkazy
nie mógł już mówić a mo ładował
chwili zmarł "Ku chwale narz (mimo ranienia obu
Ojczyzny panie komandorze"— nóg — wciągnął się na sic- -
zaledwie czym sytuacja jest
do laty to tym
tego typu wśród
skiej
tego może być wodowej Na nie
gamy się tego na tego
i z z zanim no-- to
Niech było od jej moim
— Polski jej
do w to
— nie te- -
przepisami" etap
tej rolę czasem"
Ktoś pisząc Kongres
na nie
kompro-- asy-- program
misu jednak Najbardziej
nie ośrodki
na dużą może pory tej jedności
na
ry oany
mo- -
tych
to
juz
rząay
nazywa
może
trzy- -
dynie
diaspory
CZIiyuił
jest
-j- -
7aipła
Błrnn
niczy
do
mat
uzbrojony
załogi!
kadłub
siłą
przed
chwile życia
zgi-nęli
do
"Kultura"
nie
tych
na
WSrOa
Kraju
Dość ludzi
klimatu
ne
nas
wszy- -
dwóch
go
śmier--
działo
Prena
powiedział por Jagielski zamy-kając
powieki zmarłego
Od odłamków tej samej bom-by
odnieśli rany: dowódca arty-lerii
przeciw lotniczej — ppor
mar Henryk Strengcr który
mimo to' nie opuścił stanowiska
bojowego i oficer broni pod-wodnej
— Dor mar Konrad
Wachtel Odniósł on ciężkie ra-ny
w lewą rękę i biodro jed-nakże
sanitariuszy którzy chcie-li
mu opatrunek — pro-sił
by zajęli się dowódcą i in-nymi
rannymi W ogóle człon-kowie
załogi "Gryfa" wykazali
podziwu godną odwagę nad-zwyczajne
opanowanie a przy
tym ogromną wolę walki i nie-bywałe
poświęcenie Nic wszak-że
nie wiadomo by którykol-wiek
z nich otrzymał
_ „ ~ ra Mysi Polska czy A--
neks" ale na pewno nie obóz
legalistyczny A bez aktualne- -
go programu same atrybuty
władzy są bezużyteczne Czym
prędzej złoży się je do mu- -
zeum tym lepiej ponieważ w
ten sposób nie ulegną osmie- -
szeniu
T _ _ „ „„ m i j --4 i i i i v wwjuu mvusui„ujh
go nie emigracja poli
tyczna przejmą ją zapewne
środowiska H i a snnrnwp yj
nia iiin7ip 7P srprrnippn iiokh-- -- ——' OT łanio irniminiwr nnmuia "-- '' "'"jw w" dualne stanowiska w krajach
ich osiedlenia a jednocześnie
zachowujący mocne polskie huvjiiuvwWvu sa no różnych kraiach ale w r- - ~fJOW '
epoce oarzutowcow utrzymu- -
ją ze sopi ą- 1Di_ii1S_Kie 1KontJa1_Kl_t_y
Są to więzi nieformalne ale
często bardzo żywe Wymię- -
niają oni ze sobą poglądy a
ze względu na swoją pozycję
mogą też sporo spraw załat- -
wic - mca nowej ciny u- -
zwięrciadlają ewolucję dias--
puiuwa iu wiłiu te oinu
sci w organizacjach
cyjnych czy juz polonijnych
Mamy więc tego co
su jej działania — diasporę
żydowską
Jedna z kontrowersji w dy---
skiisji diasporowej obracała
się dookoła projektu powoła--
nia kwiatowego Kongresu Jfo- -
laków Ktoś przypisał mi ini-
--- -- cjatywę w tej sprawie istot--
orygmainosci uue-'Się-m- e
mvie TJienvszvm
Tl-rtio- lrł 4lt 7ronf4 T-- ł-nie
za naprawdę piękną posta
we bojową
Mary-p- o
na lepsza będzie
wśród Polonii
na
Rolą
chyba
na
ill 1—
Krzyże
przede
dowódca
założyć
odznaczę--
spełni
04
emigra- -
zaczątki
Drugim obkirtęwteiem odkntóiórsył wcietze-j-kie
uszkodzenia i jeszcze ciez- -
sze straty był mały minowiec
"Mewa" Jedna z trzech bomb
które upadły w pobliżu okrętu
detonowała przy dziobie "Me-wy"
i zabiła lub raniła ludzi z
obsługi działa A druga bomba
która wybuchła tuż przy prawej
ourcie "Mewy spowoaowaia
jeszcze większe straty od jej u- -
łamków odnieśli rany wszyscy
oficerowie: dowódca kpt mar
Wacław Lipkowski jego zastęp-ca
— por mar Janusz Sokołów- -
ski i olicer wacntowy — ppor
mar Zbigniew Mielczarek Dwaj
sposroa licznycn rannych poz
niej zmarli na razie jednak kto
mógł brał-- udział w akcji Bos- -
man Stefan Fudali napisał w
swojej relacji:
"Lecz walka trwała dalej Z
pomostu zszedł dowódca i pomi- -
dzenie celowniczego a ranny
por Sokołowski odpalał Ja uga-siłem
ogień w magazynie farb
i pompowałem wodę spod mesy
oficerskiej która wlewała się
przez naruszone wybuchami
bomb poszycie kadłuba Po za- -
kończonym ataku wszystkie ste-rowe
urządzenia elektryczne nie
działały podziurawione doszczę-tnie
pociskami z broni pokłado-wej
Sterowanie odbywało się
tylko przy pomocy maszyn głó-wnych
ORP "Rybitwa" wpro-wadził
nas do portu wojennego
na Helu"
Zastępca dowódcy "Rybitwy"
— ppor mar Mieczysław ro
blewski który wraz 7 ki koma
członkami załogi swojego okrę- -
tu przeszedł na pokład "Mewy'
aby udzielić pierwszej pomocy
rannym pospieszył do leżącego
Jweślibyśmy dzisiaj na dias- -
porowym półmetku" chcieli
Kongres taki założyć od- -
zwierciadlałby on tylko nasze
różnice Nie byłby więc orga- -
nizacją efektywną
_
wró°ićP JSro teffo
wieuy
możemv
gay
osiągniemy zgodę w zasadni--
— czycn sprawacn gdy nasze
więzi nieformalne rozwiną
się do tego stopnia że będzie- -
różnymi członami polskiej
dniaaslżpoerJv Wweyśdmaiey mn[a sideobieredi
} diasporow
i i „i„„„„ „oł„„ł„ „„„i:„ JUŁ UUC-1U- C ialu"J'la 0iclUAlc
kred Potoczy sie ona dalei-
II LUAU 111 VY ' -I1U„111%Jlt U1U „ ZTrrZT" „ IYLiiLCll VIII wymogom
Proszę Państwa
Zasadnicze przełomy we
wszystkich środowiskach nie
obywają się nagle Poprze- -
dzają je zWykie iata żmudnej
pracy a często i ostrych kon- -
zui-a-c
sviwetke teeo pisma za- -
pożyczyłem cytat wybitnego
dziewiętnastowiecznego pisa- -
p0StaWę Związku' 'Polaków i
w ostatnim dziesięcioleciu: - -
"Nie wierzymy w rewolu--
cję ani w utopijeradykalne z
anią naazien przeropic mają
ce społeczność leczące wszy--
_i _____ _- -: -
siKie cnoropy za pomocąrpa- -
poanoszącipozjomswiaiia za--
cnecaiac ao urauy ao iaau
An -cłł- -romi07litirncrl TinT_
tinlH¥ii lfnMłnlrł nnniinłn
tych opuściło Polskę 'wielu in- - ly narcerstwa wojsKa stu-- "trowersji mojej pnedmo- -
teieictuaiistow tyle od iy70 aiow Kariery zawoaowej czy wie do monografii "Zwiaz- - go
emigracja ich uległa zna- - vreszcle wspomej aziaiaino- - rnwca iof53 r rharaktprv
ni£" wspomniałem na'naceum wierzym
"'Zjeździe 50-ciu- ": Nie roszczę4-- w postęp powolny stopniowy
tu sobie jednak pretensji dońito "że mbralizując jednostki
ńa pomoście swojego kolegi kur--
sowego — Zbigniewa Mlolczar- -
ka 11 nyiem gdy na sław MamakZ nogą oberwana ppor — który roz- - nej stuacji uczestniczyli w za- - twarzy ani mundurze nie pow-ylójfkolatiafj-z'
praestrzblo- - kazar-marłnarionlbisamils-ie
żnrtej' obronie Kopy Oksuskiej
spostrzegłem żadnych śladów nynr' ramieniem i ilićznymi raow aiiibó" "jego 'życie feipiiie jednego trzeba koniecznie wy- - krwi Rozpiąłem mu mudur roz- - łamkami w ciele on na no- - licn-"-' — 7marł lTilkninn mionir w nl-raJnn-pi siimin ma- -
cnyiwem koszulę i wtedy dopie--
ro Ujrzałem iei£0 oierś nnkritn
jakby ukłuciami Uniosłem go i
oparłem plecami p osłonę po- -
mostu Wówczas otworzył oczy
i z 'grymasem bólu uśmiechnął
się a po chwin sinymi ustami
wyszeptał: — Ale "Gryfa" nie
daliśmy szkopom"
Ppor Mielczarek zmarł w pół
godziny po przetransportowaniu
s ™viu u hwwucbo szpiia- -
Również w szpitalu zmarł ra- -
muli w uiti-- ( mai ticny po-większyło
to liczbę poległych z
tego okrętu do ośmiu a tylu
ludzi było rannych Łącznio
więc "Mewa" straciła 16 ludzi
z 30-osobo- wej etatowej
okrętu czyli więcej niż 50 pro- -
cent- -
Jak się wydaje powojenne
nadania odznaczeń uczestnikom
obrony Wybrzeża nie objęły ani
członków zaogi "Gryfa" ani
"Mewy" chociaż niektórym z
nich z pewnością się one nale-żały
Jeśli ta informacja jest słuszna oznaczałoby to że
pierwszym i jedynym odznaczo-nym
członkiem "Mewy"
jest Stefan Fudali A na Krzyże
Orderu Virtuti Miiitari zasłużyli
jednak (również i pośmiertnie
jak np ppor mar Zbigniw
Mielczarek) także inni ludzie z
tego małego okrętu który tak
dzielnie walczył w obronie
"Gryfa"
Piękną kartę w działaniach
morskich obrony Wybrzeża zapi-sał
osamotniony kontrtorpedo-wie- c
"Wicher" Po opisanej tu
bitwie powietrzno-morskie- j prze-prowadził
nocny pod Pi- -
lawę Tylko wskutek niefortun
nntfn Thtnait rL-rlin7-nći "e —&" u™ „nin lUtJ-'-
° 'nu dane odnieść sukcesu na
Jaki Jeg0 zało§a w Pełni zasłu- -
żyła Za to rankiem 3 września
wspólnie z "Gryfem" i helską
baterią cyplową odniósł piękne
zwycięstwo nad niemieckimi ni-szczycielami
które usiłowały o-strze- lać
port helski Niestety
tegoż dnia po południu na oba
te okręty spadły celne bomby z
niemieckich samolotów i w re-zultacie
zatonęły one w porcie
wojennym na Helu
Podczas bombardowania
"Wiehra" szczególnie piękną
postawę wykazały obsługi obu
działek przeciwlotniczych bro-ni
maszynowej Prowadziły one
ogień do nieprzyjaci' Iskich sa-molotów
— mimo rozkazu opu-szczenia
— tak długo
-- „I iimin-- ™
uu
r
tkW
Wm7mpo_wo—dzi odświętności Yf postać Kopernika ra- -
czej oddala się od aniżeli
przybliża Podobnie działo
się przez całe wieki posta--
ciami świętych których
az w takie purpury
zresztą nieraz w najlepszej
że stawali się wręcz
niedosiężni A przecież świę- -
ci też byli ludźmi mieli
słabości że umieli
przezwyciężac wyższe- -
„0 ceiu_ jej jzie o postać
skować w stosunku nas
samych
Przede WSZyStkim tO
niewątpliwie człowiek o pro- -
filn nniuprsalnvm Hslpki nH J -- - —
l-IHSII-KHIJ
lldll lUUłlllIllU pro- -
wincjonalizmu głęboko żako- -
r7eninnv w nam kulturach
Bdnoezrfnte 'swobodnie ob-- j—
racający się zarówno w
dowisku polskim jak i nie--
mieckim 1 Włoskim Produkt
historyczny kultury uniwer
salistycznej opartej na języ- -
łacińskim Wierność
łowi polskiemu i kościołowi
katolickiemu -- wynikała u nie--
nie z konieczności lub
ciasnoty horyzontów ale z
głęboko pojmowanego obo--
wiązku Gdy kościół zażądał
niego oddalenia kobiety
co kościół w owym czasie na
uczał aprobował Prze-ciwnie
jjego dzieło o obro-tach
ciał niebieskich podwa-żało
w sposób wręcz zaśad- -
nipzy rozumowanie panujące
wówczas powszechnie
w sferach kosciemycn w
nrzeciwieństwie wielu
nych uKopernik był w
kościele ówczesnym Tbuntow--
nikiema przeciwnie zawsze
nozostar ieeo wiernym 0 4inl-- TT-?OC7taH7-
ałn
nc oiwuimunu ijŁjunu aoj- - w„ „r jp gg nKreSia sicmu YT3ŁJOIZW
jak to" możliwe Bardzo
ciężkie rany odniósł' II oficer
nrlvloril — nnnr ninr WlnIv
azmion ani Mamak
na
'ód- - nrpii
załogi
załogi
zagon
okrętu
moście w kałuży własnej krwi
n" msn-iumi- m L-tń- i-ir hfirtli nn
znieść na łąd rozkazał ratować
ich własne życie gdyż jego - jak powiedział — "już się nie
liczy"
O gromna większoic załogi 'Wiehra" zdołała się prze
dostać na molo falochronne
zaś okręt przewrócił się w
drugą stronę na burtę Wśród
7obranvch na molo ludzi by
}o 0eatvwiieie Dodoorucznika Ma
maka Na wiadomość że
powszechnie przez marynarzy
lubia'ny oficer pozostał na ponie-ście
mat Antoni Swirbutowicz
nie bacząc na niebezpieczeń-stwo
grożące ze strony
niemieckich samolotów
ostrzeliwały ratujących się ma-lynar- zy
w jednej chwili zrzucił
płaszcz oraz buty i skoczył do
wody Szybko przebył kilkadzie-siąt
metrów dzielących go od
miejsca w którym zanurzył sie
pomost bojowy okrętu i zdołał
jeszcze dotrzeć na czas choć
już w ostatniej chwili Ciężko
ranny lecz nadal przytomny
Mamak mimo strasznych ran u-trzymy- wał
się na powierzchni
wody swirbutowicz usiłował
doholowae rannego oficera do
molo jednak zdawał sobie spra-wę
z tego że jest ono za wyso-kie
wyciągnąć na nie bez-władne
ciało rannego zaczął
więc z nim płynąć w przeciw-nym
kierunku — do odległej
kilkaset metrów plaży W taki
sposób poświęcenia
świrbutowicza uratował życie
Mamaka chociaż pozostał on
jednonogim inwalidą
'Wicher" przetrwał wpraw
_i azle Xjivi_ik_o irzy uj_ni wojny iiec
jcg0 załoga dała w czasie
liczne 'dowody dokonałego wy
szkolenia wielkich umiejętno-ści
odwagi męstwa i poświęce-nia
Nic też dziwnego że po woj-nie
dowódca okrętu — kmdr
por Stefan de Waldcn jego za
stępca — ppor Radosław
Nowakowski I oficer artyleryj
ski _ por mar Zbigniew
walski I oficer — mechanik —
por mar Bolesław Zalewski
oraz mat Roman Krassowski zo-stali
odznaczeni Krzyżami Vir
tuti Miiitari V klasy
Komandor de Walden złożył
również wniosek na odznaczenie
Krzyżem Virtuti Miiitari mata
Antoniego świrbutowicza jed-nakże
z nieznanych przyczyn
Polacy w dobie współczes- -
nej uczestniczą jednocześnie
w dwóch gruntownie prze- -
ciwstawnych orientacjach
światopoglądowych: komuniz--
mie stylu sowieckiego i kato- -
ucyzmie uDie le orientacje
przeżywają swój kryzys i swo- -
je głębokie przemiany w
których Polacy chcąc nie
chcąc zmuszeni są uczestni--
czyć Na gruncie wspom- -
manycn orientacji powsiary
potężne hierarchie organiza- -
i sprawiedliwości społecz- -
nej Obie hierarchie lubują
się w odświętności rytuale
wipll-ir-- h clnwnrh 79WS7R
2awieraiacvch iakaś istotna
Aleksander Matejko
0 Koperniku
m_tlm_jn „nrnwn„ła
u1?i UXZZ£ bardziej skostniały niezdol- -
nv Hn akrentacii iakichś ełeb- -
SZyCh reform
Natomiast katnlimTmip ra- -
znaczą się głęboki ferment
który wprawdzie jeszcze
niemal zupełnie nie dotarł
a imnKv nnicV5offn
niemniej oznacza twórcze
rżenie nowej treści ze starą
formą poszukiwanie auten--
tycznej wiary do
Drawdv chrześciiańskiei ziei
wpcńepn nkrpsn duch nra- -
swoja moc ducnową przy- -
padkiem właśnie chrześci
jaństwa tego autentycznego
a rytuału współsąsiadu- -
jąćego z ciasnotą nieuctwem
T7"opernika nie-nal-ezy
w% _:_„ t'_'i Jmpupiac isiuwo uumuiu- -
wićza) podnosząc pod
sa była
11 tylko cząstką jegóumwer- -
suisijciiicj i"- -
14 uimijuii umoui
wniosek {en choć ponowiono go
po 1050 r nic doczekał sie zrea- -
Ifłmmnlo nńu nlnź knimtAHi-- i
ten
laty nie doczekawszy się uzna-nia
za swoją pełną poświęcenia
bohaterską postawę we wrześ-niu
roku '
Tych kilka tu
wydarzeń datuie się z trzech
pierwszych dni wojny a prze-cież
obrona Wybrzeża trwała je-szcze
miesiąc — do paździer-nika
1939 roku! Trzeba by na to
całej książki żeby przypomnieć
wydarzenia późniejszych dni 'i
walk oraz postacie tych wszyst-kich
bohaterów w granatowych
mundurach którzy wyróżnili się
wówczas w godny uznania spo-sób
Szczególnie piękna ale też
w bardzo
straty była walka marynarzy w
szeregach jednostek Lądowej
Obrony Wybrzeża Chodzi o
cje pociągu pancernego "Smok
Kaszubski" którego pierwszy
dowódca — kpt mar Jerzy Błe-szyński
poległ z ran odniesio-nych
podczas wypadu do opano-wanego
już przez Niemców Wej-herowa
a przede wszystkim o
udział w walkach na Kępie Ok-sywskiej
marynarskiego bata-lionu
Kadry Floty Wyjątkowo
ciężkie straty poniósł on w
kontrnatarciu pod Mostami
gdzie pole bitwy nazwano póź-niej
"martwą tyralierą" Tam
właśnie poległ wśród swoich
marynarzy niestrudzony organi-zator
i dowódca tego batalionu
— kmdr ppor inż Zygmunt Ho-ry
d oraz podporucznicy mar
Nikodem Hcrnes i Jan Banucha
Sześć dni póniej w wigilię za-kończenia
walk na Oksywiu po-legł
również dowodzący resztka-mi
tego batalionu — kpt mar
Antoni Kromer
o
384
CENA $450
w Queen Toronto
na- - iuvii : „„ L--n rlnhrnlroin
tym
ubie- -
tyle
imię
było
nadal
które
kmdr
M6R
odwaga w uzna- -
nych prawd
to chyba właśnie to
że aby zmieniać świat wcale
nie musi się być buntowni- -
Kiem w ramacn
można trzeba
szukiwać możliwo- -
Wzór osobowy
ka to nie wojów--
nik przecież gdy było
irzeoa roperniK umiai
Na
głosu w kłopot
dobre
stosunki protek- -
torami Alp nr7PPiP7 tn
wszystko stanowiło nrzvkrvw- - j_ii :_-"-__
nn 7rirjfiłnl in- -
'" „u°-„- a „u„„i terze Dziś
mało nawet wie że Ko
pernik nigdy przecież był
7awndow'm astrnnompm
Wszyscy my za--
rówIl0 w kraju jak na emi- -
meustan- -
"'C fdawać sobie pytanie co my
na byłych alian- -
"'"&"- -
wej' obrzucanie wzajem- -
ne woiem lczy nawei aonoai- -
ze
yzoru Koper- -
na
i c-- iin " - - wuiu nmu- - w -
n - i
z
_
i
— —
J
-- -- — 1
_
--
'
roDoty na
u- -
niebio- -
uncmji
' '
bolesne
_
i
i
o
z
ji
—"
' - w -
_
_
_
1
-
'
stkun szansa ich oKresmem inter-- „ „źHńioió 7 lrtńra nrawdorjodobme ła- - j_-:_- " :_ ♦„ Kami 1 czekanie
Kalendarz Polski
na rok 1974
ilustrowany ciekawej i różnorodnej
przesyłka
Związkowca
inaczej
podważaniu
powszechnie
Prawdziwy Kopernika
istniejącego
porządku
twórczych
Koperni- -
buńczuczny
wojownikiem
sprawach
dbającego
możnymi
L7X?""
powinniśmy
Kwękanie
pewnością
noditaSkladaja
rzeczywistością
wewnętrznych
nietolerancją
jegopólskdść-Jktor- a
przypomnianych
administracyjnym
dalekosiężnego
polepszenia
warunków życiowych Obie Polonia ' Zaczynamy TA70f3 Kfac7owcVin eo głębokie -- wieży uczu- - a~ ij ?„„ „i zmieni za z
zresztą te grupy posiadają pod pewnymi rhriałhvm d7iśiai Hn okazał posłuszny ToHn s„tnntnno Jest dalekie od v
Bogato treści
Stron
wysokie kwalifikacje przypominać — g0 ponieważ wydaje Nie oznacza to jednak że weWnetrzna odniesionego
jw-w- w „„ tramie
o jakiegoś
kioty rzucu
intencji)
kró- -
o
obu
z
2
obfitująca
ak- -
z
u
i
v
ttr
z
wooęc życia- -
Poza- -
--wszystkim jnnym wi--
to i wzorów
wych
potrzeb i
"-- j i --j r
r??'j
Z pośród wielu marynarzy którzy mimo coraz trud
leżał
$400
Polacy
niejszej a w końcu beznadziej- -
odbezpieczył ostatni
granat nie chcąc się oddać irt
niewoli odebrał życic po-dobnie
jak to później uczynił
pułkownik Dąbek Niestety do
tej pory nie ustalono dokładnie
imienia stopnia daty śmierci
(wszystkie te dane figurują co
najmniej w wersjach)
pewne jest tylko to że polecły
marynarz nazywał się Kowalski
Kiedy 19 września około
łudnia opór ostatnich obrońców
Kępy Oksywskiej zaczął wypa-sać
a pułkownik Dąbek polnc7ł
na kablu podwodnym ad-mirałem
w ostat-niej
rozmowie powiedział:
Dziękuję panu admirałowi
za marynarzy walczyli dzielnie
jak lwy
Obiońcom Oksywia nie ustę-powali
dzielnością obrońcy Ho-lu
tu by trudno było wyliczyć
choćby tylko ważniejsze nazwi-ska
Jedynie więc dla przykładu
można wymienić dalmierystę
baterii cyplów ej starsze")
marynarza który śmier-telnie
ranny podczas pojedynku
artyleryjskiego z niemieckimi
pancernikami w dniu 25 wrześ-nia
zwalił się na podstawę ob-sługiwanego
dalmierza okrzy-kiem
"Niech żyje Polska"!
Zarówno wyżej wymienieni
jak liczni tu wspomniani
polskiego Wybrzeża
wszyscy ci którzy w 1939 loku
swą bojową postawą wykaali
że krew życie są im droż-szo
nad wolność ojczystej ziemi
zasługują w pełni na to je-szcze
teraz oddać hołd wo-jennej
cnocie nadaniem Krzy-ża
Orderu Virtuti Miiitari
1A2
chowego doskonalenia się W
rzeczywistości ci ludzie nic
byli bez skaz nudni
ale takimi ich zrobiono na
użytek propagandowy dla ga- -
wiedzi Z drugiej strony wzór
roiaua isonaiersKicgo Kiorc- -
mu słodko jest umierać -- za
ojczyznę a dopóki żyje na- -
dyma jak może aby być
na miarę przyszłego zgonu
dla dobra ojczyzny nie bar--
uzo oapowiacia po prosiu na- -
turze współczesnej cywiliza- -
nież nie ma szansy wśród Po-laków
Ideał ślepego posłu
szeństwa stosunku
osobowej maszyny partyjnej
wierneeo towarzyszenia nar--
nniskim łinr'fvw Mtaiimnn T polską tradycją demokratycz
ną (taka mimo wszystko
jest)
Kopernika daje
skonstruowania
zupełnie innego wzoru osobo-wego
chyba najlepiej
współczesnym
potrzebom Polaków Jest to
mianowicie wzór człowieka
przywiązanego nie zew--
icuuijrui ib [: wszystkim do dalekosież- -
nej treści tego co robi w'da- -
nycn mu przez los warun- -
kaoh Nie kabotyn ubierający
własne drobne interesiki w
Do nabycia Księgarni 1475 St Ont
UlaSporze DOWiem OTOgą jupeilllKi waiiu dsidiiuwiu --f mel hUdOWaC TO lednak mU- - J„1„„ -- „ł łrjrjlrcoiQiaJą onunjiiorjltvnmVn t™miA"""Knnojm"il j an vi Irnn vji vuiivj WA- -
choć
liwych
mflr?inPSiP
gracji
robimy
kioscos
si być P°Pedz°ne Ubią bliski naszym własnym spra-- stające w przeci- - formistę uważającego aby się propagowany przez 'komu-- t
wymiana mvs1i Hnls7vrm 1-1- -L -:- - tiriiAcłiifin rinłov ™efo_ nrniA %a 7ofni'nnn ir rnnnnin a„- U~H - r-~- T j~5-- ~
W
o
nas
rano
(
swo- -
je je
w
do
był
ku
od
lub
niemal
do in- -
nie_
siutą
nifl
„„
sam
nie
ten
by
pełen czyn
tym
Ko
pu
nip
także
tresc w zderzeniu z aktuai-- aaiekosięznej ni wszystkicn jej zakrę-- l
ną komunizm choć traktowanej jako hobby tach dziejowych rozmija
hp7
j_ ""_:
w
Qi
zde- -
powrót
nie
i'
u
1939
sens
dla nas
po- -
ści
po- -
go
""'
kto
nie
""j- -j
sl?
wjiwuj
Kiedyś iaKo nniihri0
national Mmhań czvłv o„„u„ nas
względami n mv ciowe sie nnnWp-- J
zawodo- - chociaż da- - Toci ZSRR czerpie nika
mtyAiuwnai
sobie
się
tej
nie
obrońcy
ani nie
aby
ich
ani ani
się
w do bez
do
de
nolo
uiuiiin
sro--
Kę aia
się
nie
Dyc
się
w stosun- - rzekomej wielkiej spra-'emigra- cji
wy nie działacz ubiegający
zaś w Polsce panuje- - się za różnego rodzaju dosto-powszech- na maniera jeństwami nie politykier czę- -
nia wszystkiego na okolicz- - stujący innych
natury zewnętrznej co tycznymi komunałami ale
bynajmniej nie prowadzi do właśnie człowiek czynu takie- -
aktywnego ustosunkowania
na także osobo- -
niedostosowanych do
konieczności obec--
iu-uug-j- -
rynarzy
dwóch
po
Unrugiem
Skibę
odpo-wiadającego
liwuiuw
rtp- -
On
szaty
Znów
zwala--
g0 na jaki go najlepiej stać
Człowiek wr gruncie rzeczy
skromny niezłomny 'w dob- -
ryrn tego 'słowa znaczeniu
trzeźwy -- cierpliwy godzący
sję możliwościami danymi
nm vrŁKL DUgd sutnujcitjr
&:e uczynić iidjiciJSiy i nich
naii7m ies7f7P na szczęście nie tylko oraKtycznie nieao- - j„ij t„i :j tr Hiy UCUZIC JUUUUl W maju icu jiujcui Jim ""i f ?- - vu noŁiŁwiyuuu--w iuj-- - w-Jtuuo- vt !# — - UiJfLCA mft WlUiC iwjreilir
- - -- 1 - --w - -- _i-4 _ _ i z ~ __ai— 1 i --i -- _i_ _ _ _ _ a ! A__ i _ _ a_z a _ nntMi nin leini irt rtn nirv ir --t t hifiiLj it-iii- nii "Aneks" wydawany przez tym więcej pęaziemy mieu tacn -- iiiccazieiiąiycn Dyi ar zuawieniłiejaią ziouuuy iewo- - mutswoje powiuiei awyjc rMiii- - jtr-- ' _ "="' "™"'"-- "rctr: V7' — ' tT7 ka i takimi właśnie chcial-grup- e
mTooycrn intelektuali- - nowoprzybyłych aspiracja- - Tadeusz -- Bnezióski5ż"Montre--luqc-lub -- ewolucje wstahie robiÓ:iZ£odnierz prawdą i7su- - dorobek naukowy-- z którego razliwie płaska 1 nudna by--
Morzyć ?& mi' odwrotnie alu Rozumiem jednak społecznym" rnieniemn - -- - Wwaszbyła właśnie
-J- W--t-S-- XiXC "' "iwciiaftifsJi!łSfJK
i
i
z
—
1
—
z
i
:: i- -i
z
Postać
a
„_ i i
„
"
krańcowym
i i —
"
:
t
pseudopatrio-nośc- i
w 1
— j _--
-- r _-
--_ j i_ j _„__ i n tri rri ic iii
-