000376 |
Previous | 2 of 8 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
sfr' - - „f ( ?s Ł& fłsj33iy"ri" 4 "T-- i ?H rfTU 2 "ZWIĄZKOWIEC" CZERWIEC (June) piątek 9 - 1972 NR 47 m "Związkowiec" (The Alliancer) Prlnted ind Publlihed for evry Tueidiy and Frlday by POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED Offldal Organ of The Pollah AHIance Frlandly Soclatz of Canada K J Mazurkiewicz Chalrman of the Board S Lasek Secretary Edltorln-Chle- f — B Heydenlcorn — Bujtncsi Manager Eubsoriptlon: In Canada 110 00 per General Manager S F Konopka R Second ciast mail reglstratlon nurnber 1(73 475 Qun Sł W Toronto 156 Ontario Tol 531-249- 1 531-249- 2 PRENUMERATA Roczna w Kanadzie $1000 III Zagranica — Roczna $1100 Półroczna $ 550 Półroczna $ flOO Kwartalna $ 350 Pojedynczy numer 15 Podróż pokoju Prez Nixon przemawiając w Warszawie dowodził iż ostatnia podróż służy pokojowi Celem jej jest za-bezpieczenie pokoju na świecie a przez to stworzenie na-leżytych warunków dla dobrobytu narodów Z wyraźnym ukłonen pod adresem narodu polskiego zaznaczył iż chyba najbardziej uzasadnione jest zakończenie takiej podróży w Polsce a więc kraju który tyle ucierpiał doznał w woj-nach zakończenie jej pobjtem wśród narodu pragnącego i dążącego do pokoju Jest wysoce znamienne iż ta wyprawa pokojowa nie przerwała ani wojny w Wietnamie ani groźnego łańcucha aktów terrorystycznych indywidualnych i zbiorowych w różnych krajach świata Być może iż stanowią one dodat-kowy i_ wyjątkowo silny argument na rzecz szerokiej akcji międzynarodowej dla zachowania pokoju i opanowania fali terrorystycznej Tygodniowe rozmowy w Moskwie a nas-tępnie w Warszawie obejmowały szereg zagadnień między-narodowych a osiągnięte porozumienia posiadają bardzo wielkia znaczenie Zdaje się nie ulegać żadnej wątpliwo-ści jak to zresztą wynika z licznych wypowiedzi różnych osobistości zarówno w ZSRR i USA jak i wielu innych państwach że oba supermocarstwa to jest Stany Zjedno-czone ZSRR doszły zgodnie do przekonania że muszą utrzymać pokój że nie mogą dopuścić do zbrojnego kon-fliktu ze powinny skierować swoje wysiłki w kierunku współpracy odprężenia międzynarodowego i wykorzystać wspólnie swoje zasoby dla stworzenia lepszych warunków życia Tendencja do znacznego odprężenia w stosunkach po-między Zachodem a Wschodem występuje bodajże we wszystkich zainteresowanych krajach jakkolwiek z nierów-nym nasileniem Zapewne jest bardzo istotne iż właśnie dwa najsilniejsze państwa są w tym bardzo zaintereso-wane Dzięki temu bowiem znacznie szybciej i łatwiej na-wet niektóre z państw związanych z jednym lub drugim mocarstwem musiały zrewidować swój stosunek po poszcze-gólnych problemów grożących zaostrzeniem sytuacji mię-dzynarodowej Stawka na pokój wymaga również pewnych ofiar Brzmi to może paradoksalnie ale jednak tak jest Wypadnie przecież zrezygnować z pewnych przesadnych ambicji politycznych wygórowanych postulatów itp Rozmowy NoixdodnźawięwkieMmoskwwiepaińsWtwaarcshzawPiaektsupotAktalałyntycs-ię kiego Ministrowie tych państw ustosunkowali się natych-miast dc pewnych problemów omawianych przez prezyden-ta USA a mianowicie do najbardziej zasadniczych to jest konferencji bezpieczeństwa 'europejskiego oraz rokowań rozbrojeniowych Po raz pierwszy nie sformułowano żad-nych sprzeciwów natomiast wyrażono zasadniczo zgodę na takie Jvvielkie 'międzynarodowe spotkanie Przygotowawcza konferencja odbędzie się zapewne bie-żącej jesieni w Helsinkach a właściwa z udziałem ministrów spraw zagranicznych państw uczestniczących w połowie przyszłego roku Sporna sprawa porządku obrad projekto-wanej konferencji jak się wydaje straciła na ostrości co jednak nie znaczy iż została przekreślona Zwołanie konfe-rencji przygotowawczej ma przypuszczalnie głównie jeśli nie wyłącznie na celu przygotowanie porządku obrad Pań-stwa zachodnie bowiem nie chcą rozbicia proponowanej konferencji a obawiają się iż jeśli nie zostanie należycie przygotowana to może skończyć się fiaskiem Strona so-wiecka uchyla się wprawdzie w dalszym ciągu od wyraź-nego sformułowania programu obrad ale powoli ustępu-je z tych pozycji i zapewne zgodzi się na nieoficjalne usta-lenie pi ograniu z tym jednakże iż inne zagadnienia któ-rych ogólny program nie przewidywał będą mogły być również omawiane Jedne zagadnienia będą pierwszopla-nowe i te zostaną wytypowane podczas spotkania w Hel-sinkach a inne wyłonią się dopiero w toku właściwych obrad Podróż Nixona wielce się przyczyniła do wyrażenia zgody państw Paktu Atlantyckiego na udział w konferencji bezpieczeństwa europejskiego Przyczyni się też zapewne do podjęcia rokowań między państwami Ukła-du Warszawskiego a Paktu Atlantyckiego w sprawie ogra-niczenia zbrojeń konwencjonalnych wzajemnego zmniej-szenia sił zbrojnych Porozumienie w tej mierze spowodu-je prawdziwe odprężenie będzie realnym wkładem do dzie-ła zabezpieczenia pokoju W obliczu ratyfikacji traktatów normalizujących sto-sunki między ZSRR a NRF PRL a NRF oraz między oboma państwami niemieckimi i w konsekwencji układu między 4 mocaistwami: USA ZSRR Wielką Brytanią i Francją w sprawie Berlina zarysowała się szansa współpracy poko-jowej państw europejskich należących do dwóch odmien-nych systemów społeczno-politycznyc- h Nie chcemy przez to powiedzieć że utęskniona era pokoju jest tuż za pro giem ze wszystkie przeszkody i — i rozpoznał — br 'r poważnie umysłowo do f oryginału rozpoczęto do — — i year 11100 że podje- - [ pękniete ramię wykonana gipsie — S została ona XIX z wiedeńskim PIERWSZY W stoczni gdyńskiej wodowania i dwóch na nie Jest to pierwszy pol' stoczni dla Zwodowane jednostki są trawlerami rufowymi c po tym wysiłkom nic juz me Ani tez iż przykre i bole-sne zostały wykluczone Niestety dobrze jeszcza nie jest niemniej jednak ''podróż pokojowa" prez Nixona jest poważnym krokiem naprzód i rokuje nadzieje na prawdziwe w stosunkach międzynarodowych na współpracę dla dobra skołatanego świata wizycie w Warszawie napiszemy obszernie i oddzielnie w następnym numerze naszego Druga na W kościele uniwersyteckim we Wrocławiu S Kramarczyk architekt historyk sztuki i zidentyfikował ko-pię słynnej Piety Michała Anioła Jak wiadomo 21 maja oryginał tej wspaniałej rzeź-- by znajdującej się w bazylice św Piotra w Rzymie został uszkodzony przez chorego człowieka Aby móc przystąpić rekon- - slrukcji intensywne poszukiwania w świeeie kopii tej rzeźby Jedyna jak tej pory ko-pia odkryta została ostatnio w Wiedniu Drugą identyczną zidentyfikowano właśnie w stolicy Dolnego Śląska Wrocławska jest pra- - i Frlkke In olher CountrlM zostały usunięte świecie Wie nieuszkodzona Ma tylko lewe Kopia jest w We-dług opinii Kramarczy-k- a zrobiona w Rzymie w drugiej połowie wieku jednocześnie egzemplarzem KONTRAKT odbyła się uroczystość chrztu statków rybac kich budowanych zamówie armatora islandzkiego kontrakt skich Islandii "ryba ckie nośności 400 DWT grozi niespodzianki tak odprężenie ludności O Nixona pisma Pieta Perspektywy na najbliższą przyszłość Obszar środkowego terenem na któ-rym najbardziej widocznie za-obserwa- wać można rywalizację wpływów sowieckich z amery-kańskimi Zarówno od jednej jak i drugiej strony zależny jest tam wybuch otwartego konflik-tu pomiędzy Izraelem i państ-wami arabskimi bądź też ure-gulowanie tego toczącego się tam od lat sporu na drodze ro-kowań pokojowych Bez ich ze-zwolenia i aprobaty — która jest zupełnie zrozumiała jako że Egipt zależny jest od pomo-cy Moskwy Izrael zaś od Wa-szyngtonu — mogą tam przez długi jeszcze czas ciągnąć się starcia i sporadjczne walki po-graniczne akcje terrorystyczne zbrojne wypady i wzajemne o-strzeliw- anie się wojna jednak nie wybuchnie Konflikt ten ma więc tam charakter raczej wy-łącznie tylko polityczny nie po-między obu zaangażowanymi stronami ale między ZSRR i USA a nie militarny środkowy Wschód posiada dia cbu tych mocarstw olbrzymie znaczenie nie tylko strategicz-ne ale zarazem i ekonomiczne Moskwa odgrywa tam coraz większa rolę odczuwając jed-nak dotkliwie zablokowanie od 1967 roku Kanału Suezskiego interesy Waszyngtonu nie zos-tały tam jeszcze jak dotychczas poważniej zagrożone Pomimo obecności na Morzu Śródziemnym silnej floty so-wieckiej dostawy ropy naftowej ze środkowego Wschodu nie zo-stały jeszcze ani zakłócone ani zmniejszone Nie ulega wątpli-wości iż dobrą przeciwwagą tejże floty jest znajdująca się tim także 6 Flota — nie mniej silna — amerykańska W dal-szym ciągu płynie ona szero-kim strumieniem na obszar zachodnich państw Europy któ-re zużywają jej przeszło czte-ry piąte swego ogólnego zapo-trzebowania W ten sposób za-równo interesy Stanów Zjedno-czonych jak i Paktu Północno-Atlantyckieg- o nie doznają u-szczer- bku Japonii także — 90 proc jej importu ropy pokry-vaj- ą państwa środkowego Wschodu Jeżeli chodzi o Kanał Sueki te w obecnym układzie stosun-ków i odnośnie sowieckich pla-nów ekspansji unieruchomienie go jest dla Moskwy wybitnie dotkliwe Bez porównania po- siada on dla niej większe zna-czenie niż dla państw zachod-nich choć i one też tracą wie-t- e na jego zablokowaniu dając sobie jednak jakoś radę tran-sportując ropę dookoła Afryki Przedłuża to co prawda drogę do 30—40 dni za miast 5 po-trzebnych do przedostania się na obszar Morza Śródziemnego i Oceanu Indyjskiego Inna sprawa iż nawet w przypadku odblokowania Kanału olbrzymie tankowce używane obecnie nie mogłyby z niego i tak ko-rzystać Dla Moskwy prowadzącej od dawna już akcję mającą na ce-lu mocne usadowienie się na obszarze Oceanu Indyjskiego i stale rozszerzanie wpływów we wszystkich państwach znajdu-jących się w jego rejonie u-nieruchom-ienie Kanału jest wy-jątkowo niekorzystne Nie ma-ją one w wyniku tego dogod-nego krótkiego połączenia na trasie do Azji nie są w stanie dostarczać szybkiej pomocy mi-Itarn- ej Płn Wietnamowi Prze-jazd ich jednostek morskich z Morza Śródziemnego do Zato ki Perskiej jest wysoce trudny a co za tym idzie i dalsze roz-serzan- ie tam jej wpływów Jakby nie było — czy Kanał nadal pozostanie zamknięty czy leż będzie otwarty dla żeglugi — jest jasne że Zatoka Perska w dalszym ciągu będzie obsza-rem ścierania się wpływów po-lityki amerykańskiej z sowiec-ką Jest to zrozumiałe — prze-szło jedna trzecia ogólnych do-staw ropy na świecie pochodzi właśnie z tego obszaru Poza tym też nie trzeba zapominać i o tym że znajdują się na nim niezmierne bogactwa' jeżeli chodzi o inne cenne surowce O trzymanie przez Stany Zjednoczone bazy na te renie maleńkiego państewka wyspiarskiego w Zatoce Per-skiej Bahrein ma wielkie zna- - czenie i polityczne i strategicz- - ków z Iranem W odpowiedzi na iu mm idwdii uaijtiumasi i podpisał układ wzajemnej przyjaźni i pomocy z Irakiem Gra toczy się dalej Wybitne znaczenie Oceanu Indyjskiego zaczęło wyraźnie ujawniać się od 1968 roku Vf _ doświadczeń Buiuear-- i nych stało się jasne iż siły morskie będą miały coraz to większy wpływ na kształtowa-nie się polityki międzynarodo-wej i w rezultacie oba mocar-stwa rozpoczęły rozbudowę po-tencjału swych flot Zwłaszcza ZSRR Dowodem rywalizacji na tym polu jak również i zna-czen- ia sił morskich może być stale wzmagająca się akcja szpiegowska Moskwy na morzu incydent kubański w 1962 ro-ku rozrost obu flot w basenie Morza śródziemnego w Zatoce Bengalskiej akcja 7 Floty USA w Zatoce Tonkińskiej ostatnio zaś zaminowanie portów pin wietnamskich Coraz to liczniejsze pojawia-nie się ZSRR na Oceanie Indyj-skim rozpoczęło się w 1968 ro-ku Siły jego nie są tam jesz-cze zbyt liczne tym niemniej posiadają wielkie znaczenie — przede wszystkim wykazując coraz to większy rozrost sowiec-kiej potęgi morskiej i rozpo częcie wyraźnej już rywalizacji na wszystkich oceanach i mo-rzach całego świata ze Stana-mi Zjednoczonymi Poza tym daje to Moskwie możność dal szego okrążania Chin i jak już powiedzieliśmy powyżej ma na-cel- u rozszerzanie wpływów na obszarze Zatoki Perskiej tak ważnym strategicznie Rozmowy i rokowania prowa-dzone przez nią z leżącymi tam państwami nie ustają ani na chwilę W wyniku ich zawarto już wiele umów dających pra-wo morskim i lotniczym siłom sowieckim korzystania z baz na ich terenie Stany Zjednoczone jak do tej pory nie mają na Oceanie In Szaro eminencja RETINGER: Memoirs an Eminence Edited Sussex Windus London pp 265 J ózef Retinger był jedna z najbardziej tajemniczych postaci na polskiej arenie po-litycznej Ale chyba nie tylko polskiej jakoże wcale głośna — może nawet bardzo głośna — była jego działalność w Meksyku i na rzecz-Meksyk- u Należał również do czołowych osobistości- - organizujących i propagujących zjednoczenie' europejskie "Była "to postać' niezwykle barwna nie miesz-cząca się w żadnych sztyw-nych ramkach Syn zamożne-go adwokata krakowskiego otrzymał staranne wychowa-nie ukończył świetnie studia akademickie Opanował łatwo obce języki posiadał wręcz fenomenalną pamięć Od mło-dości ujawniła się żyłka po-dróżnicza ale też swoiście awanturnicza polegała bowiem na szukaniu awantur ale na podejmowaniu sie róż-nych zadań które wymagały ogromnej odwagi zimnej krwi wielkiego ryzyka itp Chyba najściślej byłoby okre-ślić Retingera jako typowego cygana Lubił włóczyć sie po świecie spotykać się z osoba-mi różnego autoramentu miał natomiast żadnego przy wiązania do jakichkolwiek dóbr doczesnych Pieniądze nie odgrywały w --jego życiu absolutnie żadnej roli I chyba trudno o bardziej wymowny dowód stanowiący zarazem najwyższe uznanie dla jego bezinteresowności w działalności publicznej jak stwierdzenie prezydenta Mek-syku Callesa iż jest chyba je-dynym cudzoziemcem który przybył bez grosza do tego kraju i bez grosza opuszcza go A spędził w Meksyku z krótkimi przerwami około 6 lat Był bliskim współpraco-wnikiem i doradcą dwóch wy-bitnych przywódców politycz-nych tego kraju Morąnesa i Callesa którzy zreformowali ustawodawstwo społeczne przeprowadzili nacjonalizację przemysłu naftowego Retinger był po trosze li-teratem publicystą i polity-kiem Nie należał chyba do żadnej partii politycznej ale w niektórych okresach był bardzo blisko założeniom pro-gramowym socjalistów w in-nych znów stał na pozycjach udykalnego liberalizmu W gronie przyjaciół miał wybit- - ]nych czołowych działaczy! związków 7aunHnunPh r™_ [skich rodów arnW --- - J- - nycn a qo tańca i ro- - zanea Zapewne byl Retinger w [pełni tego słowa znaczeniu Europejczykiem prawdziwym 'kosmopolitą Nigdy nie prze- - [stał czuć się Polakiem i za- - gadmenia polskie były mu izaWsze SZCzesólriie bliskie jednakże dopiero podczas] # K dyjskim zbyt wielkich wply- - wów tym niemniej zaintereso-- j wanie się ich tam wzrasta cze-go dowodem mogą być rokowa-nia z Wielką Brytanią na temat przejęcia od niej ważnej bazy komunikacyjnej na wyspie Die-g- o Garcia Poza tm także siły morskie Francji zaczynają tam pojawiać się Coraz częściej Nie bez znaczenia jest także obecność sił pld afrykańskich na szlakach Oceanu Indyjskie-go Republika Pld Afrykańska jest sojusznikiem Zachodu i po-siadając wyjątkowo korzystne położenie odnośnie tego akwe-nu może odgrywać tam bardzo ważną rolę Dodać tu też trze-ba iż państwo to jest bardzo bogate w różnego rodzaju cen-ne surowce i uczestniczy w jed-nej czwaitej w inwestycjach na całym obszarze kontynentu af-rykańskiego Chiny nabierając coraz znaczenia w po-lityce międzynarodowej nie po-siadają jeszcze silnej floty co nie przeszkadza im jednak inte-resować się także obszarem Środkowego Wschodu przede wszystkim Oceanem Indyjskim I nie tylko mm — są one już obecne na Morzu śródziem-nym w Zatoce Walona w Al-banii i prawdopodobnie niedłu-go już na Malcie Jeżeli chodzi o Ocean Indyjski nie ma na nim jednostek morskich Chin są jednak liczni inżynierowie technicy i różnego rodzaju spe-cjaliści chińscy przede wszys-tkim w Zanzibarze i w Tanza-nii gdzie prowadzą oni rozmai-te prace jak budowa portów stacji wykrywających nalotjj ra JOSEPH of Grise by JOHN POMIAN UnWersity Press-Chatt- o & Ltd 1972 XIII Nie nie wiec ' ostatniej wojny znalazły sie one na pierwszym miejscu w jego działalności Niestety Retinger nie pisał wspomnień nie pozostawił żadnej szczegółowej relacji o którejkolwiek akcji czy misji Jan Pomian jego sekretarz cd 1948 r do śmierci to jest 1960 r -- zebrał skrzętnie zapi-gk- i notatki Retingera i uzu-pełnił je pewnymi innymi ma-teriałami własnymi wyjaśnie-niami przypisami W ten spo-sób powstały właśnie ogłoszo-ne teraz "Pamiętniki szarej eminencji" Pomian we wstępie pisze iż niewątpliwie znał Retingera lepiej aniżeli inni Na pewno tak i stąd też jego świadectwo jest grubo bardziej miarodaj-ne i wiarygodne aniżeli wiele innych To środowisku polskim w W okresie wojny i latach późniejszych panowało prze-konanie że Retinger byl — używając najbardziej oględne- - go określenia — wtyczką bry-- tyjska u boku gen Sikorskie-go Niektórzy utrzymywali iż był po prostu agentem wywia-du brytyjskiego ale nie bra kło i głoszących jeszcze inne sady W umysłach różnego ty-pu polityków polskich na emi-gracji Retinger nie mógł być li tylko bezinteresownym do-lad- cą politycznym Polakiem nie pragnącym żadnego sta-nowiska nie goniącym za wy-nagrodzeniem za zaszczytami itp A wobec tego musiał dzia-łać z jakiegoś obcego polece-nia w obcym interesie A że na domiar złego jego idee nie pokrywały sie z ideami śro-dowiska wychodziły daleko poza nie — w takim stanie rzeczy najwygodniej było pię-tnować go jako "agenta" Po-mian relacjonuje na podsta-wie zapisków Retingera jego wczesną działalność polską to jest z lat pierwszej wojny światowej i następnie z lat międzywojennych jednakże trzonem książki jest okres ostatniej wojny A więc lata najbardziej intensywnej naj-trudniejszej i najbardziej eksponowanej działalności w sprawach polskich Poznajemy człowieka nie-zwykle ciekawego pełnego różnego rodzaju pomysłów zdolnego do ogromnych po-święceń posiadającego wiel- - ?aJz5 ™""" i inyiwiiyui 111(171 Odznaczał sie bardzo trzeźwym osądem ale miał również wiele cech prawdzi-wego romantyka Rys rzadko spotykany wśród polityków a cóż dopiero wśród "agentów politycznych" Jakie spokoj- - nie Retinger opowiada o swoich więziennych doświad-- [czeniach Jlial ich sporo Jak kpi zł ne i ekonomiczne przede ódców socjalistycznych & !£} Sysł oSJyTny" wszystkun ze względu na za-- {i równie znanych polityków li-- charakteryzował tSnie w ten sposób stosun- - beralnych członków euroDei- - _!°„_„u wyniku rS57?4S5tSBsas nąo - kietowe linie kolejowe drogi mosty itp Niezależnie od tego dliny wysyłają tam wiele sprzętu militarnego jak np sa-moloty myśliwskie sowieckiego tpu "MIG" produkowane u siebie i wysyłane obecnie do Tanzanii Jeżeli chodzi o Indie stosun-ki pomiędzy nimi a Stanami Zjednoczonymi znacznie ochło-dziły się od momentu rozpo-częcia się wojny indyjsko-paki-stańskie- j i w związku ze ścis-h- m porozumieniem New Delhi z Moskwą Po prostu mówiąc Indie stały się bardzo zależne od ZSRR co oczywiście dało te-mu ostatniemu wielkie możli-wości na przyszłość Zawarcie mdyjsko-sowieckieg- o paktu przj jaźni i współpracy w sier-pniu ub roku ugruntowało po-ważnie wpływy Moskwy w New Delhi a co za tm idzie znacznie wzmocniło jej stano-wisko odnośnie Chin będąc po prostu następnym z kolei kro-kiem w ich okrążaniu Auto-matycznie też dało to jej i vpływy nad młodą Bengalią w pełni zależną od Indii Odnoś-nie przelotów samolotów so-wieckich ponad Indiami mają one prawo przewozić ponad ni-mi do Płn Wietnamu materia-ły nie wojenne Czy obecnie o-trzym- ają one prawo transpor-towania militarnych wobec za-blokowania przez Stany Zjed-noczone portów płn wietnam-skich — okaże się Nie ulega wątpliwości iż dając takie ze-zwolenie Moskwie Indie nara-ziłyby się w wysokim stopniu Waszyngtonowi i wątpić należy by poszły one na takie ryzyko zachowania się władz amery-kańskich dla których był czar-na owcą "meksykańskim agentem" Odmówiono mu wi-zy do USA dokąd udawał sie w towarzystwie gen Sikor-skiego i otrzymał ją dopiero gdy gen Sikorski zagroził od-wołaniem swojej podróży Z Francji został wydalony jesienią 1917 r w An-glii nie mógł sie też pokazać W Stanach Zjednoczonych był kilkakrotnie w-- ' więzieniu Cierpiał głód żył w najokrop-niejszych warunkach to znów znajdował się na szczytach Podejmowano go w ambasa-dach gabinetach ministerial-nych w najwytworniejszych salonach towarzyskich poli-tycznych i artystycznych Ani jedno ani drugie nie zmie-niało jego światopoglądu je-go osobistego trybu życia je-go obyczajów Pozostał sobą to jest czujnym i bacznym ob-serwatorem "Pamiętniki szarej eminen-cji" są lekturą niezmiernie interesującą Zawierają bo-wiem mnóstwo — bardzo ma ło znanych lub wcale niezna- - nych — szczegółów dotyczą cych w szczególności różnych Fpraw politycznych — natu-ralnie w odniesieniu do Pol-ski — z okresu ostatniej woj-ny Retinger bowiem jak wie-my był bodajże najbliższym politycznym doradcą gen Si-korskiego jego mężem zaufa-nia Był on do gen Sikorskie-go bardzo przywiązany był mu prawdziwie i szczerze od-dany W wieku lat 57 w lutym 1944 r Retinger jako ochot-nik emisariusz rządu RP po-leciał do Polski lądował na tajnym lądowisku i z takiego lądowiska w dramatycznych warunkach odlatywał z po wrotem do Londynu po wy-pełnieniu swojej misji Miał przeprowadzić na miejscu rozmowy z przywódcami Pod-ziemia przedstawić im sytua-cję i zebrać jak najwięcej in-formacji o sytuacji w kraju Misję te podjął już z polece-nia Mikołajczyka następcy gen Sikorskiego z którym pozostawał V poprawnych sto-sunkach lecz nie w przyja-cielskich Z Polski wrócił cho-ry a dalszy bieg wydarzeń wy-łączył go ze spraw polskich rzecznikiem współpracy z ostatnim okresie swojego zajmował się — jak już wspomnieliśmy Ru-chem Europejskim się budować dla zjedno-czonej Wysiłki jego innych w( tej nie uwieńczone powodze-niem B H ttS — jakby nie było Stany Zjed-noczone nadal są im bardzo po-trzebne z wielu względów prze-de wszystkim z racji pomocy od nich otrzymywanej Nie trze-ba tu także zapominać iż Wa-szyngton udzielił im już pomo-cy tego rodzaju o ogólnej war-tości przeszło 58246700000 i byłoby dla New Delhi wielce kłopotliwe gdyby zażądał on nagle uregulowania tego długu Poza tym też Zjednoczo-ne posiadają przeszło $850000 000 rupii indyjskich które New Delhi zapłaciło za dostawy zbo-ża amerykańskiego te razem odpowiednio wyko-rzystane przez Waszyngton mo-głoby postawić Indie w kata-strofalnej wprost zała-mania ich gospodarki i New Delhi musi poważnie z tym się liczyć Zablokowania portów płn wietnamskich przez Stans Zje-dnoczone jest dowodem iż Wa-szyngton nie tyle broni intere-sów własnych — nie posiada ich bowiem Wietnamie — ile daje wyraźnie do zrozumienia Moskwie iż podejmie rzuconą sobie rękawicę odnośnie rywa-lizacji uzyskaniu wpływów na obszarze globu Jest to dowodem iż ZSRR musi się z podobną akcją i na Środkow7m Wschodzie Ame Wieści Polski Opracowane na podstawie prasy bajowej CENNY DAR Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie wzbogaciło swe zbiory o niezwykle cenną ko-lekcję dawnej broni polskiej Ten piękny zbiór pozostały po zmarłym ojcu przekazała za pośrednictwem ambasady polskiej w Waszyngtonie — Barbara Walczak — Mc Cro-cke- r z Nowego Jorku Kolekcja zawiera bardzo rzadkie zabytki broni ool-ski- ej — min dwa koncerze z końca XVI i początków XVII w o długości niespoty-kanej w krajowych zbiorach tej broni kapalin (rodzaj heł-mu) husarski z początku XVII w czerniony szyszak rajtara polskiego z okresu panowania Władysława IV i bojowa karabela polska z XVII w z głownią turecką — zwaną "bułatem" KLĘSKA SPOŁECZNA- - - Spożycie napojów alkoholo-wych w Polsce wzrasta niepo-kojąco Jeszcze w r 1950 przecięt-na na głowę wynosiła 32 litra (bez piwa) ale w roku 1971 cyfra ta wzrosła do 10 listrów Doświadczenie wykazuje zaostrzone rygory administra-cyjne dają efekt zwiększonej produkcji i samo-gonu metody wycho-wawcze również nie dają wy-ników wobec zupełnej bier-ności społeczeństwa SMUTNY BILANS 324 wypadki drogowe zano-towano na terenie kraju pod-czas minionego weekendu 16 osób poniosło śmierć a 237 zostało rannych Przyczyną większości wypadków była nadmierna szybkość prowa-dzonych samochodów i moto-cykli Mimo dżdżystej pogody pa-nującej w wielu rejonach kraju nadal notuje się wiele pożarów 29 bm w miejscowo-ści Słodków II w pow Kraś-nik Lubelsi ogień zniszczył 1 budynek mieszkalny i 7 gos-podarczych Straty oceniono wstępnie na 240 tys zł W ostatniej soboty i niedzieli w całym kraju paliło się 77 razy WYTWÓRNIA DLA RUMUNII W rumuńskim kombinacie hutniczym w Gałaczu nad Du najem zakończono budowę tzw masywu ceramicznego pierwszej baterii koksowni-czej Generalnym dostawcą maszyn i urządzeń dla kombi-natu jest huta "Zabrze" któ-l-a też sprawuje nadzór tech-niczny nad budową Projekt powstał w Biurze Projektów Przemysłu Kokso-chemicznego w Zabrzu 'Prace wykonują inżynierowie tech- - 'sko- - półtora miliona ton kok su hutniczego dla kombinatu w Gałaczu który produkuje rocznie 3 min ton stali a po rozbudowie ma dawać 6 min ton stall SKANDAL Trzydziestu jeden pracow-ników doków szczecińskich wzięto do szpitala z ciężkimi objawami zatrucia-- ?zi?cr qcM£ Warto chyba odnotować że #njcy i robotnicy rumuńscy Retinger który był pierw- - P°d nadzorem 25 polskich in-szym dyplomatycznym przed- - żynierów techników i maj-stawiciele- m Polski w Moskwie strów Rozpoczęto je 23 czerw-p- o nawiązaniu stosunków dy-- ca nb r i mają b}'ć zakoń-plomatyczny-ch na ukła- - czorie do 1 stycznia 1974 r du Sikorski-Majsk- i z sierpnia Wówczas to zakład będzie 1941 r pozostał do końca dostarczać rocznie bli- - ZSRR W życia — starał podstawy Europy i mierze zo-stały Stany Wszystko sytuacji w w całego liczyć w króla że sprzedaży Żadne czasie móg tisuj-- : i ss--oli-r- r' trfcriW" v fnL'-ą-- j-ryce Południowej w Europie 1 wszędzie Jest to wyraźna prze-stroga Waszyngtonu więc pod adresem Moskwy Nie ulega wątpliwości bo przecież inaczej być nie może iż ZSRR doskonale orientuje się w tej akcji prowadzonej przez Waszyngton Wynikiem tego b}o nieodw olania wizty prezydenta Nixona w Moskwie pomimo akcji zaminowania por-tów płn wietnamskich — ak-tu przecież w bitnie wrogiego wobec niej W pierwszym rzę-dzie Wyniki tego spotkania d o-- w i o d 1 y iż z cala pew-nością ani nie nastąpi zer-wanie stosunków ani tym bar-dziej zbrojny konflikt Stany Zjednoczone nie dążą do niego na pewno ZSRR wobec wro-giego stanowiska wobec siebie Chin nie może sobie nań poz-wolić Sądzić więc należy iż wzajemna rywalizacja o wpły-wy i wzajemnie prowadzona "zimna wojna" toczjć się bę-dzie nadal Utrzymywana oczy-wiście w ramach wysokiej kur-tuazji zapewnień o konieczno-ści nawiązywania coraz ściślej-szych przyjaznych stosunków i współpracy Takie przynajmniej perspek-tywy rsują się wyraźnie na najbliższą przyszłość (j) z mocy "Glos Pracy" omawiając warunki higieniczne w stołów-kach przypomina 110 wypad-ków zatrucia w szczecińskiej fabryce "Gryfia" gdzie w kantynie nie przestrzegano podstawow v 't przepisów hi-gieny Au nr artykułu stwier-dza iż poziom higieny w sto-łówkach zakładowych zagraża zdrowiu i życiu stolowników Inspekcja w 12500 zakładach wykazała że w 2000 z nich podawano brudne talerze i niewłaściwie magazynowano żywność a spośród 60000 sprawdzonych sklepów w jed-nej trzeciej z nich dostrzeżo-no poważne zaniedbania WYSTAWA LOTNICZA W Mielcu otwarta została wystawa "25 lat Polskiego Przemysłu Loniczego" Dziesiątki eksponatów zgro-madzonych „w hali sportowej oraz-- na płycie mieleckiego lotniska obrazuje dorobek własnej myśli naukowo-techniczn- ej efekty wspóipracy i potencjał produkcyjny zakła-dów W Mielcu zaprezentowały swój dorobek wszystkie zakła-dy lotnicze w kraju oraz In-ftyt- ut Lotnictwa Nie było dotąd w kraju "sa-lonu lotniczego" zorganizo-wanego z takim rozmachem i na taką skalę FESTIWAL POLONIJNY W dniach 10-2- 3 lipca br w Rzeszowie odbędzie sie II światowy festiwal polonijnych zespołów artystycznych Ce-lem festiwalu jest zacieśnie-nie więzi środowisk polonij-nych z kulturą narodową I festiwal odbył się przed 3 laty z udziałem 13 zespołów z lóżnych krajów Tegoroczna impreza będzie znacznie bo-gatsza Udział w festiwalu zgłosiło już 20 zespołów artystycz-nych w tym 6 z Francji po 3 z CSRS Holandii Kanady i USA Łącznie przyjedzie do Rzeszowa kilkuset polonij-nych artystów amatorów Program II festiwalu będzie bardzo bogaty Obok wystę-pów zespołów 'odbędzie sie wiele imprez sportowych i rozrywkowych Przewidziany jest min wieczór wspomnień o gen Wł Sikorskim (z oka zji otwarcia szkoły jego imie-nia w Hyżnem koło Rzeszo wa) Uczestnicy zespołów odbę dą podróż po Rzeszowszczyź-- me spotkają się z załogami zakładów pracy i młodzieżą Ważne i nieważne ESKIMOSKI ROK Najbardziej niestałą datę nowego roku mają Eskimosi mianowicie liczy się ona od pierwszego śniegu JOGURT W PROSZKU Bułgaria znana jest ze svego doskonałego jogurtu który tak smakuje turystom Niestety jogurt jest nietrwa-ły a więc nie można go ani przechowywać długo ani eksportować Ostatnio jednak naukowcy bułgarscy opraco-wali metodę otrzymywania sproszkowanego jogurtu Po-dobno po dodaniu wody nie lóżni się on niczym od jo-gurtu świętego VT&i-i3&KSfeiii:J&ińłt('?S5!łS- 3% irTP71iŁTWWŁT-VVr-- y i a np-'- — — $agBł?r— — yypti-gn'"yw- — t-- TT-ZfcłTI- MW ~ ł% HAhM łk- - lJ AiA4 4 J 4 aji a LaAA14 --- # W f%N rtĄrt ó Tg CfctteJ&&mJiĘ%j2Lt + ~_- -~ ~---t- 4
Object Description
Rating | |
Title | Zwilazkowiec Alliancer, June 09, 1972 |
Language | pl |
Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
Date | 1972-06-09 |
Type | application/pdf |
Format | text |
Identifier | ZwilaD2000912 |
Description
Title | 000376 |
OCR text | sfr' - - „f ( ?s Ł& fłsj33iy"ri" 4 "T-- i ?H rfTU 2 "ZWIĄZKOWIEC" CZERWIEC (June) piątek 9 - 1972 NR 47 m "Związkowiec" (The Alliancer) Prlnted ind Publlihed for evry Tueidiy and Frlday by POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED Offldal Organ of The Pollah AHIance Frlandly Soclatz of Canada K J Mazurkiewicz Chalrman of the Board S Lasek Secretary Edltorln-Chle- f — B Heydenlcorn — Bujtncsi Manager Eubsoriptlon: In Canada 110 00 per General Manager S F Konopka R Second ciast mail reglstratlon nurnber 1(73 475 Qun Sł W Toronto 156 Ontario Tol 531-249- 1 531-249- 2 PRENUMERATA Roczna w Kanadzie $1000 III Zagranica — Roczna $1100 Półroczna $ 550 Półroczna $ flOO Kwartalna $ 350 Pojedynczy numer 15 Podróż pokoju Prez Nixon przemawiając w Warszawie dowodził iż ostatnia podróż służy pokojowi Celem jej jest za-bezpieczenie pokoju na świecie a przez to stworzenie na-leżytych warunków dla dobrobytu narodów Z wyraźnym ukłonen pod adresem narodu polskiego zaznaczył iż chyba najbardziej uzasadnione jest zakończenie takiej podróży w Polsce a więc kraju który tyle ucierpiał doznał w woj-nach zakończenie jej pobjtem wśród narodu pragnącego i dążącego do pokoju Jest wysoce znamienne iż ta wyprawa pokojowa nie przerwała ani wojny w Wietnamie ani groźnego łańcucha aktów terrorystycznych indywidualnych i zbiorowych w różnych krajach świata Być może iż stanowią one dodat-kowy i_ wyjątkowo silny argument na rzecz szerokiej akcji międzynarodowej dla zachowania pokoju i opanowania fali terrorystycznej Tygodniowe rozmowy w Moskwie a nas-tępnie w Warszawie obejmowały szereg zagadnień między-narodowych a osiągnięte porozumienia posiadają bardzo wielkia znaczenie Zdaje się nie ulegać żadnej wątpliwo-ści jak to zresztą wynika z licznych wypowiedzi różnych osobistości zarówno w ZSRR i USA jak i wielu innych państwach że oba supermocarstwa to jest Stany Zjedno-czone ZSRR doszły zgodnie do przekonania że muszą utrzymać pokój że nie mogą dopuścić do zbrojnego kon-fliktu ze powinny skierować swoje wysiłki w kierunku współpracy odprężenia międzynarodowego i wykorzystać wspólnie swoje zasoby dla stworzenia lepszych warunków życia Tendencja do znacznego odprężenia w stosunkach po-między Zachodem a Wschodem występuje bodajże we wszystkich zainteresowanych krajach jakkolwiek z nierów-nym nasileniem Zapewne jest bardzo istotne iż właśnie dwa najsilniejsze państwa są w tym bardzo zaintereso-wane Dzięki temu bowiem znacznie szybciej i łatwiej na-wet niektóre z państw związanych z jednym lub drugim mocarstwem musiały zrewidować swój stosunek po poszcze-gólnych problemów grożących zaostrzeniem sytuacji mię-dzynarodowej Stawka na pokój wymaga również pewnych ofiar Brzmi to może paradoksalnie ale jednak tak jest Wypadnie przecież zrezygnować z pewnych przesadnych ambicji politycznych wygórowanych postulatów itp Rozmowy NoixdodnźawięwkieMmoskwwiepaińsWtwaarcshzawPiaektsupotAktalałyntycs-ię kiego Ministrowie tych państw ustosunkowali się natych-miast dc pewnych problemów omawianych przez prezyden-ta USA a mianowicie do najbardziej zasadniczych to jest konferencji bezpieczeństwa 'europejskiego oraz rokowań rozbrojeniowych Po raz pierwszy nie sformułowano żad-nych sprzeciwów natomiast wyrażono zasadniczo zgodę na takie Jvvielkie 'międzynarodowe spotkanie Przygotowawcza konferencja odbędzie się zapewne bie-żącej jesieni w Helsinkach a właściwa z udziałem ministrów spraw zagranicznych państw uczestniczących w połowie przyszłego roku Sporna sprawa porządku obrad projekto-wanej konferencji jak się wydaje straciła na ostrości co jednak nie znaczy iż została przekreślona Zwołanie konfe-rencji przygotowawczej ma przypuszczalnie głównie jeśli nie wyłącznie na celu przygotowanie porządku obrad Pań-stwa zachodnie bowiem nie chcą rozbicia proponowanej konferencji a obawiają się iż jeśli nie zostanie należycie przygotowana to może skończyć się fiaskiem Strona so-wiecka uchyla się wprawdzie w dalszym ciągu od wyraź-nego sformułowania programu obrad ale powoli ustępu-je z tych pozycji i zapewne zgodzi się na nieoficjalne usta-lenie pi ograniu z tym jednakże iż inne zagadnienia któ-rych ogólny program nie przewidywał będą mogły być również omawiane Jedne zagadnienia będą pierwszopla-nowe i te zostaną wytypowane podczas spotkania w Hel-sinkach a inne wyłonią się dopiero w toku właściwych obrad Podróż Nixona wielce się przyczyniła do wyrażenia zgody państw Paktu Atlantyckiego na udział w konferencji bezpieczeństwa europejskiego Przyczyni się też zapewne do podjęcia rokowań między państwami Ukła-du Warszawskiego a Paktu Atlantyckiego w sprawie ogra-niczenia zbrojeń konwencjonalnych wzajemnego zmniej-szenia sił zbrojnych Porozumienie w tej mierze spowodu-je prawdziwe odprężenie będzie realnym wkładem do dzie-ła zabezpieczenia pokoju W obliczu ratyfikacji traktatów normalizujących sto-sunki między ZSRR a NRF PRL a NRF oraz między oboma państwami niemieckimi i w konsekwencji układu między 4 mocaistwami: USA ZSRR Wielką Brytanią i Francją w sprawie Berlina zarysowała się szansa współpracy poko-jowej państw europejskich należących do dwóch odmien-nych systemów społeczno-politycznyc- h Nie chcemy przez to powiedzieć że utęskniona era pokoju jest tuż za pro giem ze wszystkie przeszkody i — i rozpoznał — br 'r poważnie umysłowo do f oryginału rozpoczęto do — — i year 11100 że podje- - [ pękniete ramię wykonana gipsie — S została ona XIX z wiedeńskim PIERWSZY W stoczni gdyńskiej wodowania i dwóch na nie Jest to pierwszy pol' stoczni dla Zwodowane jednostki są trawlerami rufowymi c po tym wysiłkom nic juz me Ani tez iż przykre i bole-sne zostały wykluczone Niestety dobrze jeszcza nie jest niemniej jednak ''podróż pokojowa" prez Nixona jest poważnym krokiem naprzód i rokuje nadzieje na prawdziwe w stosunkach międzynarodowych na współpracę dla dobra skołatanego świata wizycie w Warszawie napiszemy obszernie i oddzielnie w następnym numerze naszego Druga na W kościele uniwersyteckim we Wrocławiu S Kramarczyk architekt historyk sztuki i zidentyfikował ko-pię słynnej Piety Michała Anioła Jak wiadomo 21 maja oryginał tej wspaniałej rzeź-- by znajdującej się w bazylice św Piotra w Rzymie został uszkodzony przez chorego człowieka Aby móc przystąpić rekon- - slrukcji intensywne poszukiwania w świeeie kopii tej rzeźby Jedyna jak tej pory ko-pia odkryta została ostatnio w Wiedniu Drugą identyczną zidentyfikowano właśnie w stolicy Dolnego Śląska Wrocławska jest pra- - i Frlkke In olher CountrlM zostały usunięte świecie Wie nieuszkodzona Ma tylko lewe Kopia jest w We-dług opinii Kramarczy-k- a zrobiona w Rzymie w drugiej połowie wieku jednocześnie egzemplarzem KONTRAKT odbyła się uroczystość chrztu statków rybac kich budowanych zamówie armatora islandzkiego kontrakt skich Islandii "ryba ckie nośności 400 DWT grozi niespodzianki tak odprężenie ludności O Nixona pisma Pieta Perspektywy na najbliższą przyszłość Obszar środkowego terenem na któ-rym najbardziej widocznie za-obserwa- wać można rywalizację wpływów sowieckich z amery-kańskimi Zarówno od jednej jak i drugiej strony zależny jest tam wybuch otwartego konflik-tu pomiędzy Izraelem i państ-wami arabskimi bądź też ure-gulowanie tego toczącego się tam od lat sporu na drodze ro-kowań pokojowych Bez ich ze-zwolenia i aprobaty — która jest zupełnie zrozumiała jako że Egipt zależny jest od pomo-cy Moskwy Izrael zaś od Wa-szyngtonu — mogą tam przez długi jeszcze czas ciągnąć się starcia i sporadjczne walki po-graniczne akcje terrorystyczne zbrojne wypady i wzajemne o-strzeliw- anie się wojna jednak nie wybuchnie Konflikt ten ma więc tam charakter raczej wy-łącznie tylko polityczny nie po-między obu zaangażowanymi stronami ale między ZSRR i USA a nie militarny środkowy Wschód posiada dia cbu tych mocarstw olbrzymie znaczenie nie tylko strategicz-ne ale zarazem i ekonomiczne Moskwa odgrywa tam coraz większa rolę odczuwając jed-nak dotkliwie zablokowanie od 1967 roku Kanału Suezskiego interesy Waszyngtonu nie zos-tały tam jeszcze jak dotychczas poważniej zagrożone Pomimo obecności na Morzu Śródziemnym silnej floty so-wieckiej dostawy ropy naftowej ze środkowego Wschodu nie zo-stały jeszcze ani zakłócone ani zmniejszone Nie ulega wątpli-wości iż dobrą przeciwwagą tejże floty jest znajdująca się tim także 6 Flota — nie mniej silna — amerykańska W dal-szym ciągu płynie ona szero-kim strumieniem na obszar zachodnich państw Europy któ-re zużywają jej przeszło czte-ry piąte swego ogólnego zapo-trzebowania W ten sposób za-równo interesy Stanów Zjedno-czonych jak i Paktu Północno-Atlantyckieg- o nie doznają u-szczer- bku Japonii także — 90 proc jej importu ropy pokry-vaj- ą państwa środkowego Wschodu Jeżeli chodzi o Kanał Sueki te w obecnym układzie stosun-ków i odnośnie sowieckich pla-nów ekspansji unieruchomienie go jest dla Moskwy wybitnie dotkliwe Bez porównania po- siada on dla niej większe zna-czenie niż dla państw zachod-nich choć i one też tracą wie-t- e na jego zablokowaniu dając sobie jednak jakoś radę tran-sportując ropę dookoła Afryki Przedłuża to co prawda drogę do 30—40 dni za miast 5 po-trzebnych do przedostania się na obszar Morza Śródziemnego i Oceanu Indyjskiego Inna sprawa iż nawet w przypadku odblokowania Kanału olbrzymie tankowce używane obecnie nie mogłyby z niego i tak ko-rzystać Dla Moskwy prowadzącej od dawna już akcję mającą na ce-lu mocne usadowienie się na obszarze Oceanu Indyjskiego i stale rozszerzanie wpływów we wszystkich państwach znajdu-jących się w jego rejonie u-nieruchom-ienie Kanału jest wy-jątkowo niekorzystne Nie ma-ją one w wyniku tego dogod-nego krótkiego połączenia na trasie do Azji nie są w stanie dostarczać szybkiej pomocy mi-Itarn- ej Płn Wietnamowi Prze-jazd ich jednostek morskich z Morza Śródziemnego do Zato ki Perskiej jest wysoce trudny a co za tym idzie i dalsze roz-serzan- ie tam jej wpływów Jakby nie było — czy Kanał nadal pozostanie zamknięty czy leż będzie otwarty dla żeglugi — jest jasne że Zatoka Perska w dalszym ciągu będzie obsza-rem ścierania się wpływów po-lityki amerykańskiej z sowiec-ką Jest to zrozumiałe — prze-szło jedna trzecia ogólnych do-staw ropy na świecie pochodzi właśnie z tego obszaru Poza tym też nie trzeba zapominać i o tym że znajdują się na nim niezmierne bogactwa' jeżeli chodzi o inne cenne surowce O trzymanie przez Stany Zjednoczone bazy na te renie maleńkiego państewka wyspiarskiego w Zatoce Per-skiej Bahrein ma wielkie zna- - czenie i polityczne i strategicz- - ków z Iranem W odpowiedzi na iu mm idwdii uaijtiumasi i podpisał układ wzajemnej przyjaźni i pomocy z Irakiem Gra toczy się dalej Wybitne znaczenie Oceanu Indyjskiego zaczęło wyraźnie ujawniać się od 1968 roku Vf _ doświadczeń Buiuear-- i nych stało się jasne iż siły morskie będą miały coraz to większy wpływ na kształtowa-nie się polityki międzynarodo-wej i w rezultacie oba mocar-stwa rozpoczęły rozbudowę po-tencjału swych flot Zwłaszcza ZSRR Dowodem rywalizacji na tym polu jak również i zna-czen- ia sił morskich może być stale wzmagająca się akcja szpiegowska Moskwy na morzu incydent kubański w 1962 ro-ku rozrost obu flot w basenie Morza śródziemnego w Zatoce Bengalskiej akcja 7 Floty USA w Zatoce Tonkińskiej ostatnio zaś zaminowanie portów pin wietnamskich Coraz to liczniejsze pojawia-nie się ZSRR na Oceanie Indyj-skim rozpoczęło się w 1968 ro-ku Siły jego nie są tam jesz-cze zbyt liczne tym niemniej posiadają wielkie znaczenie — przede wszystkim wykazując coraz to większy rozrost sowiec-kiej potęgi morskiej i rozpo częcie wyraźnej już rywalizacji na wszystkich oceanach i mo-rzach całego świata ze Stana-mi Zjednoczonymi Poza tym daje to Moskwie możność dal szego okrążania Chin i jak już powiedzieliśmy powyżej ma na-cel- u rozszerzanie wpływów na obszarze Zatoki Perskiej tak ważnym strategicznie Rozmowy i rokowania prowa-dzone przez nią z leżącymi tam państwami nie ustają ani na chwilę W wyniku ich zawarto już wiele umów dających pra-wo morskim i lotniczym siłom sowieckim korzystania z baz na ich terenie Stany Zjednoczone jak do tej pory nie mają na Oceanie In Szaro eminencja RETINGER: Memoirs an Eminence Edited Sussex Windus London pp 265 J ózef Retinger był jedna z najbardziej tajemniczych postaci na polskiej arenie po-litycznej Ale chyba nie tylko polskiej jakoże wcale głośna — może nawet bardzo głośna — była jego działalność w Meksyku i na rzecz-Meksyk- u Należał również do czołowych osobistości- - organizujących i propagujących zjednoczenie' europejskie "Była "to postać' niezwykle barwna nie miesz-cząca się w żadnych sztyw-nych ramkach Syn zamożne-go adwokata krakowskiego otrzymał staranne wychowa-nie ukończył świetnie studia akademickie Opanował łatwo obce języki posiadał wręcz fenomenalną pamięć Od mło-dości ujawniła się żyłka po-dróżnicza ale też swoiście awanturnicza polegała bowiem na szukaniu awantur ale na podejmowaniu sie róż-nych zadań które wymagały ogromnej odwagi zimnej krwi wielkiego ryzyka itp Chyba najściślej byłoby okre-ślić Retingera jako typowego cygana Lubił włóczyć sie po świecie spotykać się z osoba-mi różnego autoramentu miał natomiast żadnego przy wiązania do jakichkolwiek dóbr doczesnych Pieniądze nie odgrywały w --jego życiu absolutnie żadnej roli I chyba trudno o bardziej wymowny dowód stanowiący zarazem najwyższe uznanie dla jego bezinteresowności w działalności publicznej jak stwierdzenie prezydenta Mek-syku Callesa iż jest chyba je-dynym cudzoziemcem który przybył bez grosza do tego kraju i bez grosza opuszcza go A spędził w Meksyku z krótkimi przerwami około 6 lat Był bliskim współpraco-wnikiem i doradcą dwóch wy-bitnych przywódców politycz-nych tego kraju Morąnesa i Callesa którzy zreformowali ustawodawstwo społeczne przeprowadzili nacjonalizację przemysłu naftowego Retinger był po trosze li-teratem publicystą i polity-kiem Nie należał chyba do żadnej partii politycznej ale w niektórych okresach był bardzo blisko założeniom pro-gramowym socjalistów w in-nych znów stał na pozycjach udykalnego liberalizmu W gronie przyjaciół miał wybit- - ]nych czołowych działaczy! związków 7aunHnunPh r™_ [skich rodów arnW --- - J- - nycn a qo tańca i ro- - zanea Zapewne byl Retinger w [pełni tego słowa znaczeniu Europejczykiem prawdziwym 'kosmopolitą Nigdy nie prze- - [stał czuć się Polakiem i za- - gadmenia polskie były mu izaWsze SZCzesólriie bliskie jednakże dopiero podczas] # K dyjskim zbyt wielkich wply- - wów tym niemniej zaintereso-- j wanie się ich tam wzrasta cze-go dowodem mogą być rokowa-nia z Wielką Brytanią na temat przejęcia od niej ważnej bazy komunikacyjnej na wyspie Die-g- o Garcia Poza tm także siły morskie Francji zaczynają tam pojawiać się Coraz częściej Nie bez znaczenia jest także obecność sił pld afrykańskich na szlakach Oceanu Indyjskie-go Republika Pld Afrykańska jest sojusznikiem Zachodu i po-siadając wyjątkowo korzystne położenie odnośnie tego akwe-nu może odgrywać tam bardzo ważną rolę Dodać tu też trze-ba iż państwo to jest bardzo bogate w różnego rodzaju cen-ne surowce i uczestniczy w jed-nej czwaitej w inwestycjach na całym obszarze kontynentu af-rykańskiego Chiny nabierając coraz znaczenia w po-lityce międzynarodowej nie po-siadają jeszcze silnej floty co nie przeszkadza im jednak inte-resować się także obszarem Środkowego Wschodu przede wszystkim Oceanem Indyjskim I nie tylko mm — są one już obecne na Morzu śródziem-nym w Zatoce Walona w Al-banii i prawdopodobnie niedłu-go już na Malcie Jeżeli chodzi o Ocean Indyjski nie ma na nim jednostek morskich Chin są jednak liczni inżynierowie technicy i różnego rodzaju spe-cjaliści chińscy przede wszys-tkim w Zanzibarze i w Tanza-nii gdzie prowadzą oni rozmai-te prace jak budowa portów stacji wykrywających nalotjj ra JOSEPH of Grise by JOHN POMIAN UnWersity Press-Chatt- o & Ltd 1972 XIII Nie nie wiec ' ostatniej wojny znalazły sie one na pierwszym miejscu w jego działalności Niestety Retinger nie pisał wspomnień nie pozostawił żadnej szczegółowej relacji o którejkolwiek akcji czy misji Jan Pomian jego sekretarz cd 1948 r do śmierci to jest 1960 r -- zebrał skrzętnie zapi-gk- i notatki Retingera i uzu-pełnił je pewnymi innymi ma-teriałami własnymi wyjaśnie-niami przypisami W ten spo-sób powstały właśnie ogłoszo-ne teraz "Pamiętniki szarej eminencji" Pomian we wstępie pisze iż niewątpliwie znał Retingera lepiej aniżeli inni Na pewno tak i stąd też jego świadectwo jest grubo bardziej miarodaj-ne i wiarygodne aniżeli wiele innych To środowisku polskim w W okresie wojny i latach późniejszych panowało prze-konanie że Retinger byl — używając najbardziej oględne- - go określenia — wtyczką bry-- tyjska u boku gen Sikorskie-go Niektórzy utrzymywali iż był po prostu agentem wywia-du brytyjskiego ale nie bra kło i głoszących jeszcze inne sady W umysłach różnego ty-pu polityków polskich na emi-gracji Retinger nie mógł być li tylko bezinteresownym do-lad- cą politycznym Polakiem nie pragnącym żadnego sta-nowiska nie goniącym za wy-nagrodzeniem za zaszczytami itp A wobec tego musiał dzia-łać z jakiegoś obcego polece-nia w obcym interesie A że na domiar złego jego idee nie pokrywały sie z ideami śro-dowiska wychodziły daleko poza nie — w takim stanie rzeczy najwygodniej było pię-tnować go jako "agenta" Po-mian relacjonuje na podsta-wie zapisków Retingera jego wczesną działalność polską to jest z lat pierwszej wojny światowej i następnie z lat międzywojennych jednakże trzonem książki jest okres ostatniej wojny A więc lata najbardziej intensywnej naj-trudniejszej i najbardziej eksponowanej działalności w sprawach polskich Poznajemy człowieka nie-zwykle ciekawego pełnego różnego rodzaju pomysłów zdolnego do ogromnych po-święceń posiadającego wiel- - ?aJz5 ™""" i inyiwiiyui 111(171 Odznaczał sie bardzo trzeźwym osądem ale miał również wiele cech prawdzi-wego romantyka Rys rzadko spotykany wśród polityków a cóż dopiero wśród "agentów politycznych" Jakie spokoj- - nie Retinger opowiada o swoich więziennych doświad-- [czeniach Jlial ich sporo Jak kpi zł ne i ekonomiczne przede ódców socjalistycznych & !£} Sysł oSJyTny" wszystkun ze względu na za-- {i równie znanych polityków li-- charakteryzował tSnie w ten sposób stosun- - beralnych członków euroDei- - _!°„_„u wyniku rS57?4S5tSBsas nąo - kietowe linie kolejowe drogi mosty itp Niezależnie od tego dliny wysyłają tam wiele sprzętu militarnego jak np sa-moloty myśliwskie sowieckiego tpu "MIG" produkowane u siebie i wysyłane obecnie do Tanzanii Jeżeli chodzi o Indie stosun-ki pomiędzy nimi a Stanami Zjednoczonymi znacznie ochło-dziły się od momentu rozpo-częcia się wojny indyjsko-paki-stańskie- j i w związku ze ścis-h- m porozumieniem New Delhi z Moskwą Po prostu mówiąc Indie stały się bardzo zależne od ZSRR co oczywiście dało te-mu ostatniemu wielkie możli-wości na przyszłość Zawarcie mdyjsko-sowieckieg- o paktu przj jaźni i współpracy w sier-pniu ub roku ugruntowało po-ważnie wpływy Moskwy w New Delhi a co za tm idzie znacznie wzmocniło jej stano-wisko odnośnie Chin będąc po prostu następnym z kolei kro-kiem w ich okrążaniu Auto-matycznie też dało to jej i vpływy nad młodą Bengalią w pełni zależną od Indii Odnoś-nie przelotów samolotów so-wieckich ponad Indiami mają one prawo przewozić ponad ni-mi do Płn Wietnamu materia-ły nie wojenne Czy obecnie o-trzym- ają one prawo transpor-towania militarnych wobec za-blokowania przez Stany Zjed-noczone portów płn wietnam-skich — okaże się Nie ulega wątpliwości iż dając takie ze-zwolenie Moskwie Indie nara-ziłyby się w wysokim stopniu Waszyngtonowi i wątpić należy by poszły one na takie ryzyko zachowania się władz amery-kańskich dla których był czar-na owcą "meksykańskim agentem" Odmówiono mu wi-zy do USA dokąd udawał sie w towarzystwie gen Sikor-skiego i otrzymał ją dopiero gdy gen Sikorski zagroził od-wołaniem swojej podróży Z Francji został wydalony jesienią 1917 r w An-glii nie mógł sie też pokazać W Stanach Zjednoczonych był kilkakrotnie w-- ' więzieniu Cierpiał głód żył w najokrop-niejszych warunkach to znów znajdował się na szczytach Podejmowano go w ambasa-dach gabinetach ministerial-nych w najwytworniejszych salonach towarzyskich poli-tycznych i artystycznych Ani jedno ani drugie nie zmie-niało jego światopoglądu je-go osobistego trybu życia je-go obyczajów Pozostał sobą to jest czujnym i bacznym ob-serwatorem "Pamiętniki szarej eminen-cji" są lekturą niezmiernie interesującą Zawierają bo-wiem mnóstwo — bardzo ma ło znanych lub wcale niezna- - nych — szczegółów dotyczą cych w szczególności różnych Fpraw politycznych — natu-ralnie w odniesieniu do Pol-ski — z okresu ostatniej woj-ny Retinger bowiem jak wie-my był bodajże najbliższym politycznym doradcą gen Si-korskiego jego mężem zaufa-nia Był on do gen Sikorskie-go bardzo przywiązany był mu prawdziwie i szczerze od-dany W wieku lat 57 w lutym 1944 r Retinger jako ochot-nik emisariusz rządu RP po-leciał do Polski lądował na tajnym lądowisku i z takiego lądowiska w dramatycznych warunkach odlatywał z po wrotem do Londynu po wy-pełnieniu swojej misji Miał przeprowadzić na miejscu rozmowy z przywódcami Pod-ziemia przedstawić im sytua-cję i zebrać jak najwięcej in-formacji o sytuacji w kraju Misję te podjął już z polece-nia Mikołajczyka następcy gen Sikorskiego z którym pozostawał V poprawnych sto-sunkach lecz nie w przyja-cielskich Z Polski wrócił cho-ry a dalszy bieg wydarzeń wy-łączył go ze spraw polskich rzecznikiem współpracy z ostatnim okresie swojego zajmował się — jak już wspomnieliśmy Ru-chem Europejskim się budować dla zjedno-czonej Wysiłki jego innych w( tej nie uwieńczone powodze-niem B H ttS — jakby nie było Stany Zjed-noczone nadal są im bardzo po-trzebne z wielu względów prze-de wszystkim z racji pomocy od nich otrzymywanej Nie trze-ba tu także zapominać iż Wa-szyngton udzielił im już pomo-cy tego rodzaju o ogólnej war-tości przeszło 58246700000 i byłoby dla New Delhi wielce kłopotliwe gdyby zażądał on nagle uregulowania tego długu Poza tym też Zjednoczo-ne posiadają przeszło $850000 000 rupii indyjskich które New Delhi zapłaciło za dostawy zbo-ża amerykańskiego te razem odpowiednio wyko-rzystane przez Waszyngton mo-głoby postawić Indie w kata-strofalnej wprost zała-mania ich gospodarki i New Delhi musi poważnie z tym się liczyć Zablokowania portów płn wietnamskich przez Stans Zje-dnoczone jest dowodem iż Wa-szyngton nie tyle broni intere-sów własnych — nie posiada ich bowiem Wietnamie — ile daje wyraźnie do zrozumienia Moskwie iż podejmie rzuconą sobie rękawicę odnośnie rywa-lizacji uzyskaniu wpływów na obszarze globu Jest to dowodem iż ZSRR musi się z podobną akcją i na Środkow7m Wschodzie Ame Wieści Polski Opracowane na podstawie prasy bajowej CENNY DAR Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie wzbogaciło swe zbiory o niezwykle cenną ko-lekcję dawnej broni polskiej Ten piękny zbiór pozostały po zmarłym ojcu przekazała za pośrednictwem ambasady polskiej w Waszyngtonie — Barbara Walczak — Mc Cro-cke- r z Nowego Jorku Kolekcja zawiera bardzo rzadkie zabytki broni ool-ski- ej — min dwa koncerze z końca XVI i początków XVII w o długości niespoty-kanej w krajowych zbiorach tej broni kapalin (rodzaj heł-mu) husarski z początku XVII w czerniony szyszak rajtara polskiego z okresu panowania Władysława IV i bojowa karabela polska z XVII w z głownią turecką — zwaną "bułatem" KLĘSKA SPOŁECZNA- - - Spożycie napojów alkoholo-wych w Polsce wzrasta niepo-kojąco Jeszcze w r 1950 przecięt-na na głowę wynosiła 32 litra (bez piwa) ale w roku 1971 cyfra ta wzrosła do 10 listrów Doświadczenie wykazuje zaostrzone rygory administra-cyjne dają efekt zwiększonej produkcji i samo-gonu metody wycho-wawcze również nie dają wy-ników wobec zupełnej bier-ności społeczeństwa SMUTNY BILANS 324 wypadki drogowe zano-towano na terenie kraju pod-czas minionego weekendu 16 osób poniosło śmierć a 237 zostało rannych Przyczyną większości wypadków była nadmierna szybkość prowa-dzonych samochodów i moto-cykli Mimo dżdżystej pogody pa-nującej w wielu rejonach kraju nadal notuje się wiele pożarów 29 bm w miejscowo-ści Słodków II w pow Kraś-nik Lubelsi ogień zniszczył 1 budynek mieszkalny i 7 gos-podarczych Straty oceniono wstępnie na 240 tys zł W ostatniej soboty i niedzieli w całym kraju paliło się 77 razy WYTWÓRNIA DLA RUMUNII W rumuńskim kombinacie hutniczym w Gałaczu nad Du najem zakończono budowę tzw masywu ceramicznego pierwszej baterii koksowni-czej Generalnym dostawcą maszyn i urządzeń dla kombi-natu jest huta "Zabrze" któ-l-a też sprawuje nadzór tech-niczny nad budową Projekt powstał w Biurze Projektów Przemysłu Kokso-chemicznego w Zabrzu 'Prace wykonują inżynierowie tech- - 'sko- - półtora miliona ton kok su hutniczego dla kombinatu w Gałaczu który produkuje rocznie 3 min ton stali a po rozbudowie ma dawać 6 min ton stall SKANDAL Trzydziestu jeden pracow-ników doków szczecińskich wzięto do szpitala z ciężkimi objawami zatrucia-- ?zi?cr qcM£ Warto chyba odnotować że #njcy i robotnicy rumuńscy Retinger który był pierw- - P°d nadzorem 25 polskich in-szym dyplomatycznym przed- - żynierów techników i maj-stawiciele- m Polski w Moskwie strów Rozpoczęto je 23 czerw-p- o nawiązaniu stosunków dy-- ca nb r i mają b}'ć zakoń-plomatyczny-ch na ukła- - czorie do 1 stycznia 1974 r du Sikorski-Majsk- i z sierpnia Wówczas to zakład będzie 1941 r pozostał do końca dostarczać rocznie bli- - ZSRR W życia — starał podstawy Europy i mierze zo-stały Stany Wszystko sytuacji w w całego liczyć w króla że sprzedaży Żadne czasie móg tisuj-- : i ss--oli-r- r' trfcriW" v fnL'-ą-- j-ryce Południowej w Europie 1 wszędzie Jest to wyraźna prze-stroga Waszyngtonu więc pod adresem Moskwy Nie ulega wątpliwości bo przecież inaczej być nie może iż ZSRR doskonale orientuje się w tej akcji prowadzonej przez Waszyngton Wynikiem tego b}o nieodw olania wizty prezydenta Nixona w Moskwie pomimo akcji zaminowania por-tów płn wietnamskich — ak-tu przecież w bitnie wrogiego wobec niej W pierwszym rzę-dzie Wyniki tego spotkania d o-- w i o d 1 y iż z cala pew-nością ani nie nastąpi zer-wanie stosunków ani tym bar-dziej zbrojny konflikt Stany Zjednoczone nie dążą do niego na pewno ZSRR wobec wro-giego stanowiska wobec siebie Chin nie może sobie nań poz-wolić Sądzić więc należy iż wzajemna rywalizacja o wpły-wy i wzajemnie prowadzona "zimna wojna" toczjć się bę-dzie nadal Utrzymywana oczy-wiście w ramach wysokiej kur-tuazji zapewnień o konieczno-ści nawiązywania coraz ściślej-szych przyjaznych stosunków i współpracy Takie przynajmniej perspek-tywy rsują się wyraźnie na najbliższą przyszłość (j) z mocy "Glos Pracy" omawiając warunki higieniczne w stołów-kach przypomina 110 wypad-ków zatrucia w szczecińskiej fabryce "Gryfia" gdzie w kantynie nie przestrzegano podstawow v 't przepisów hi-gieny Au nr artykułu stwier-dza iż poziom higieny w sto-łówkach zakładowych zagraża zdrowiu i życiu stolowników Inspekcja w 12500 zakładach wykazała że w 2000 z nich podawano brudne talerze i niewłaściwie magazynowano żywność a spośród 60000 sprawdzonych sklepów w jed-nej trzeciej z nich dostrzeżo-no poważne zaniedbania WYSTAWA LOTNICZA W Mielcu otwarta została wystawa "25 lat Polskiego Przemysłu Loniczego" Dziesiątki eksponatów zgro-madzonych „w hali sportowej oraz-- na płycie mieleckiego lotniska obrazuje dorobek własnej myśli naukowo-techniczn- ej efekty wspóipracy i potencjał produkcyjny zakła-dów W Mielcu zaprezentowały swój dorobek wszystkie zakła-dy lotnicze w kraju oraz In-ftyt- ut Lotnictwa Nie było dotąd w kraju "sa-lonu lotniczego" zorganizo-wanego z takim rozmachem i na taką skalę FESTIWAL POLONIJNY W dniach 10-2- 3 lipca br w Rzeszowie odbędzie sie II światowy festiwal polonijnych zespołów artystycznych Ce-lem festiwalu jest zacieśnie-nie więzi środowisk polonij-nych z kulturą narodową I festiwal odbył się przed 3 laty z udziałem 13 zespołów z lóżnych krajów Tegoroczna impreza będzie znacznie bo-gatsza Udział w festiwalu zgłosiło już 20 zespołów artystycz-nych w tym 6 z Francji po 3 z CSRS Holandii Kanady i USA Łącznie przyjedzie do Rzeszowa kilkuset polonij-nych artystów amatorów Program II festiwalu będzie bardzo bogaty Obok wystę-pów zespołów 'odbędzie sie wiele imprez sportowych i rozrywkowych Przewidziany jest min wieczór wspomnień o gen Wł Sikorskim (z oka zji otwarcia szkoły jego imie-nia w Hyżnem koło Rzeszo wa) Uczestnicy zespołów odbę dą podróż po Rzeszowszczyź-- me spotkają się z załogami zakładów pracy i młodzieżą Ważne i nieważne ESKIMOSKI ROK Najbardziej niestałą datę nowego roku mają Eskimosi mianowicie liczy się ona od pierwszego śniegu JOGURT W PROSZKU Bułgaria znana jest ze svego doskonałego jogurtu który tak smakuje turystom Niestety jogurt jest nietrwa-ły a więc nie można go ani przechowywać długo ani eksportować Ostatnio jednak naukowcy bułgarscy opraco-wali metodę otrzymywania sproszkowanego jogurtu Po-dobno po dodaniu wody nie lóżni się on niczym od jo-gurtu świętego VT&i-i3&KSfeiii:J&ińłt('?S5!łS- 3% irTP71iŁTWWŁT-VVr-- y i a np-'- — — $agBł?r— — yypti-gn'"yw- — t-- TT-ZfcłTI- MW ~ ł% HAhM łk- - lJ AiA4 4 J 4 aji a LaAA14 --- # W f%N rtĄrt ó Tg CfctteJ&&mJiĘ%j2Lt + ~_- -~ ~---t- 4 |
Tags
Comments
Post a Comment for 000376