000423a |
Previous | 2 of 10 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
IsWwnfitlsitM48'rf
i
HTAjI
mimm ms fSlpf ffii 4
KSłfflA £f2" ¥ rMi
nfHt'łsr li li
Sff '# F- - i
Vi
Il4# v '
fiif (ii -- JJt i! r
&&! mm m
tf-fe- s
'= -- 'r-
AS"-- '
--r'
IM
nfsHfatr ssać 4
?WfWTt T v
lifPfw
#rM@if -- :- rjktw Ł3- - Łdn K-- V V f HM&-f&£Hf- i ff5ris
fśimmf J
iśfpi i ł
mMkm i
n
in
'
wite
TO T I ' Mmir
%JŁiS4WŹlAVn"i Kł'3 iB
'CiliiSłJtJMifhlJB 15 9
I
t-E-błu
ni iusffiii(Oimiif"ł)siJirUŁi--Mji I?SMn14'
i- - 11 'J!
f{Jcł'JMVIiMiŁn?SrSsiJisMttfia
lit siS:ł'o#
?
y
MMMlłr s & ra
'AS
rfS0! !fi%S'V'5t' łtHWWS:-!i- l ssaesjfiiai- - V
syJfSłMflWA fKfajYWJłiE ł ? wISlgiOlRlMiu ?S!
g
STR 7
"Związkowiec" (The Alliancer) Teł Li: 1-2- 492
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
t( Organ Zwlnzku Polaków w Kamille wydawany przez DyrekcJ? PraMwa
Redaktor F Clogowtki Klłr Drukarni K J Maiurklawlcz Kltr Adm R Frlkk
PflENUMEBATA
Roczna w Kanadzie S450 W Stanach Zjednoczonych
Półroczna' $275 i innych krajach $600
Kwartalna $150 Pojedynczy numer 10?
1475 Cłueen Słreer Ve$t — Toronto Ontario
Aulhorisnl aa Second Class Mail Post Office Department Ottawa
POLSKA I NIEMCY
W ubiegłym tygodniu złożono dwa zasadnicze oświadczenia
na temat stosunków polsko-sowieckic- h Wpierw zabrał głos mini
ster spraw zagranicznych zach Niemiec dr von Brentano a na
stępnie Gomułka żadna z tych wypowiedzi nie stanowi rewelacji
brak w nich jakichkolwiek nowych elementów co jednak w niczym
nie zmniejsza ich wagi Świadczą one w pierwszym rządzie o tym
ze obie strony w pełni oceniają i uznają konieczność wzajemnego
uregulowania stosunków znalezienia podstawy dla nawiązania
stosunków dyplomatycznych jako wstępu do nawiązania bliższej
współpracy W obu wypowiedziach brak jest agresywności i wro-gości
I na tym też kończy się wspólny ich język
Niemiecki minister spraw zagranicznych był bardziej wstrze-mięźliwy
aniżeli Gomułka co zresztą mogło wynikać z iaktu ze
odpowiadał na konferencji prasowej w Rzymie podczas której
padały pytania na różne tematy
Zdaje się jednak że były i inne bodajże poważniejsze ha-mulce
I tak np warto przypomnieć że von Brentano w toku
konferencji prasowej w ubiegłym roku w Londynie śmiało oświad-czył
iż naród niemiecki musi sobie uświadomić że niemożliwym
jest osiągnięcie zjednoczenia Niemiec przy jednoczesnym pod-trzymywaniu
pretensji terytorialnych wobec Polski Podkreślił
wówczas że Niemcy muszą zdecydować się na jedną albo drugą
drogę Z tej deklaracji dr Brentano musiał się wycofać po powro-cie
do Bonn Elementy rewizjonistyczne tak w partii chrześcijań-sko-demokratyczn- ej której jest członkiem jak i w innych stron-nictwach
wszczęły nrzeciwko niemu gwałtowna nagonkę Pod kie--
rownictwem przywódców "ziomkowstw" organizacji zrzeszających
Niemców z polskich Ziem Zachodnich Gdańska Sudetów Prus
Wschodnich i Kłajpedy zorganizowano w zach Niemczech wiece
protestacyjne bombardując rząd uchwalonymi na nich rezolu-cjami
Kanclerz Adenauer kilkakrotnie przy różnych okazjach pow- tarzał że rząd jego nie będzie szukał rozwiązań siłą ale dodawał
że nie rezygnuje z pretensji terytorialnych wobec Polski Wyrażał
stale nadzieję że sporne te zagadnienia uda się załatwić w drodze
rozsądnego kompromisu
Rzecznicy zachodnich Niemiec w tym i przedstawiciele so-cjalnej-demok- racji mówili o konieczności takiego kompromisu w
imię interesów ogólno-europejskic- h Przedstawiciele rządu zachód
nio-niemieckie-go
operowali ostatnio ładnie brzmiącym zwrotem o
"wolnej Polsce" z którą "zjednoczone Niemcy" niewątpliwie
osiągną porozumienie
Nie raz wskazywaliśmy że gdy chodzi o problem obecnych
granic zachodnich stanowisko Polaków na całym świecie jest
zgodne solidarne W tej mierze nie ma absolutnie żadnych różnic
między nastawieniem Gomułki rządu warszawskiego a wszystki-mi
przedstawicielstwami politycznymi emigracji organizacjami
społecznymi Polonią Kanadyjską Amerykańską itp Bez wszel-kich
zastrzeżeń wszyscy Polacy oraz obywatele różnych państw
pochodzenia polskiego popierają stanowisko Warszawy wszyscy
zgodnie uważamy że na temat granic nie może toczyć się żadna
dyskusja że w tej mierze nie istnieje szansa jakiegokolwiek kom-promisu
Dla Polski jest to sprawa ostatecznie przesądzona żaden
rząd polski — powtarzamy żaden — a więc i całkowicie uwolniony
od wpływów Komunistycznych i najbardziej suwerenny nieza-leżny
w swoich poczynaniach nie podejmie rozmów w sprawie
rewizji granic Możemy mieć poważne wątpliwości gdy' chodzi o
ścisłość oceny polityki rządu zachodnio-niemieckieg- o przez Go-mułkę
natomiast zgadzamy się całkowicie z nim gdy mówi o nienaruszalności obecnej zachodniej granicy Polski
Rząd zachodnio-niemieck- i popełnia wielki błąd jeśli przez
chwilę chociaż przypuszcza że znajdzie kiedykolwiek po stronie
polskiej partnerów do rozmów na tematy terytorialne Droga do
porozumienia z Polską wiedzie tylko przez bezwarunkowe uznanie
zachodnich granic polskich Rachuby niemieckie na zmiany w nastawieniu Polaków nadzieje na powodzenie nacisków niektó-rych
mocarstw zachodnich są zarówno złudne jak i wysoce nie-bezpieczne
Podział Niemiec jest chyba większym obciążeniem dla
NpoiermzuccóewnieanriożsezlcizPeńolatkeórwytoriaaldnryocgha di opozjreodznuomcizeenniiea zwiPeodlzsikeą przez
Nie od Polski lecz od rządu zachodnio-niemieckieg- o zależy
dalszy rozwój wypadków i dlatego też Niemcy muszą uczynić
pierwszy krok Stosunki między obu narodami państwami obarczo-ne
są przeszłością za którą Polska nie ponosi odpowiedzialności
Zbrodnie niemieckie krzywdy wyrządzone Polsce to nie epizod
ostatniej wojny ale raczej efekt końcowy długiego okresu dzie-sięciu
--wieków stosunków polsko-niemieckic- h kreślić z pamięci nawet przy największej i najleNpisez'ełjatdwoobretjo wwoyl-i
ze strony Polski a cóż dopiero w okolicznościach w których strona
przeciwna — niemiecka — wykazuje tak mało dobrych chęci
CIERNIE WtADZY
Konserwatyści okazali się znacznie lepszymi propagandysta-m- i
aniżeli liberałowie Nie zaniedbują żadnej okazji reklamowania
swoich osiągnięć wykorzystania nawet najbardziej błahego posu-nięcia
a jednocześnie atakowania swoich poprzedników u steru
nawy państwowej Ministrowie składają liczne oświadczenia poza
Izbą Gmin udzielają się szerokiej publiczności Bywają na wido-wiskach
sportowych na wystawach zebraniach towarzyskich itp
Ciężko pracując nad zdobyciem popularności
W Izbie Gmin ministrowie konserwatywni ciężko bronić jed- nak muszą swych pozycji Niejednokrotnie ta obrona równozna-czna
jest z wycofaniem się ze stanowisk zajmowanych dawniej
gdy znajdowali się w opozycji I tak np konserwatyści utrzymy-wali
że liberałowie prowadzili rozrzutna trosDodarko finansowa
a stwierdzić fałszywy na deportację
Kumu-- rulony przuuiuauaja preliminarze przygotowane przez po
piitum iłiju uti wpiuwauieuia jitMuiiKuiwieK popraweK
Partia konserwatywna z prom Diefenbakerem na czclo cło
siła podczas kampanii wyborczej obywatele są przeciążeni po- datkami zapowiadając w razie zwycięstwa zwołanie nadzwyczajnej
sesji dla uregulowania tej sprawy Jak wiadomo sesji tej nie zwo- łano a co istotniejsze dotychczas nie złożono żadnego nowego pro- jektu ustawy finansowej przewidującego obniżki podatkowe Wię-cej!
Prom Diefenbaker powiedział że rząd nie przygotował peł-nego
preliminarza budżetowego Według niektórych wypowiedzi
urzlgądi ppdrzaytkgoowtoewubjeez wnarfuosrmzeineia pojeddanruankkżue dnootwyochrocczzansoegwoej psetwopnye
podatkowej Przypuszczalnie skarbu Fleming po Drzeprowa-dzeni- u dokładnej analizy dochodów skarbowych doszedł do wnio- sku iż rewizja stopy podatkowej przeprowadzenie poważnych cięć
budżetowych jest wręcz niemożliwe Innymi słowy stwierdził
nie sposób wywiązać się z podatkowych obiecanek wyborczych
Utrzymywali podczas kampanii przywódcy liberalni Poprzedni
minister skarbu Harris popełnił kardynalny blad nie wprowadziw-szy
należytej podwyżki pensji starczych zasiłków dla bezrobotnych
i kilka pomniejszych zmian w wydatkach budżetowych ale jak
się okazuje miał rację wypowiadając się przeciwko głębokim
zmianom podatkowym Charakterystyczne jest niewyraźne sta-nowisko
rządu np w sprawie podatku od samochodów który wy- nosi 109ó ceny spowodował wstrzymanie produkcji w najwięk-szych
zakładach samochodowych w Kanadzie W efekcie wiec
mamy dodatkowy wzrost bezrobocia i to w okresie kiedy i bez
tego jest ono dostatecznie wysokie
Rząd utrzymuje że ten krok przemysłu samochodowego jest
nieuzasadniony aie coz z tego Kieay robotników zwalnia się
Opozycja liberalna i CCF zarzucają rządowi iż boi się dyskusji na
temat sytuacji gospodarczej przede wszystkim sytuacii na rvnku
pracy podczas gdv konserwatyści zarzucają swoim przeciwnikom
stwarzanie atmosfery paniki
Jedno jest pewne że prem Diefenbaker stwierdził iż łatwiej
jest przedstawiać zbawienne programy w charakterze przywódcy
opozycji aniżeli wcielać je w życie jako szef rządu Nie znaczy to
oczywiście gdyby liberałowie byli obecnie u władzy ogólna
sytuacja byłaby lepsza ale bedac obecnie w opozycji mogą oczy-wiście
obarczać odpowiedzialnością za wszystko rząd
I w tym niezawodnie mają wiele racji
'f~VQyjff" -- piP7T
Józef Conrad
Rzadkie to zjawisko by jeden
naród obdarzał drugiego pisarzem
Należy to do wyjątków skrzętnie
notowanych i drobiazgowo rozwa-żanych
Malarz muzyk operują
środkami zrozumiałymi wszędzie
nie są krępowani murem języko-wym
i dlatego bez trudności wcho-dzą
w inne środowiska narodowe
ale pisarz posługuje się przecież
najczulszym instrumentem: języ
kiem Można opanować nawet do
skonale obcy język lecz nie jest to
równoznaczne z pełnym przyswoje-niem
sobie jego ducha charakte-ru
jego niezliczonych trudno u-chwyt- nych
tajemnic
Niejeden artysta polski nieje-den
uczony znalazł trwałe miejsce
wśród innych narodów ale tylko
dwaj pisarze: Józef Conrad w lite-raturze
angielskiej i Guillaume
Kostrowicki - Apollinaire we fran-cuskiej
Z tych dwóch Conrad sta-nowi
wyjątkowy fenomen gdyż w
odróżnieniu od Apollinaire urodził
się i wychował w Polsce i wybrał
sam Anglię jako swoją ojczyznę
nie znając jeszcze języka angiel-skiego
Józef Teodor Konrad Korzeniow-ski
gdyż tak brzmiało rodzinne na
zwisko pisarza angielskiego był
synem płomiennego polskiego pa
trioty carskiego więźnia politycz-nego
pisarza Apollo Nałęcz Korze-niowskiego
Postawa ojca miała
wielki wpływ na Józefa Conrada
Przyjrzyjmy się więc nieco dokła
dniej tej postaci
Apollo Korzeniowski urodził się
21 lutego 1820 r w Honoratce
na Ukrainie Ojciec jego Teodor
służył w oddziałach polskich pod
Napoleonem udział w powsta-niu
w 1830 r Odznaczał się mę
stwem i odwagą i wychowywał swo
je dzieci w duchu patriotycznym
Apollo podobnie jak jego ojciec
natomiast ujawniał od wczesnej
młodości zdolności literackie a
obok nich przekorę upór Nie
chciał i nie umiał dopasować się
do szlachecko-ziemskieg- o otoczenia
do jego trybu życia i zaintereso-wań
Ci właśnie najbliżsi byli prze-de
wszystkim ofiarami jego saty-rycznej
twórczości Studiował w
Petersburgu gdyż z powodu nie-prawomyśln-ości
władze rosyjskie
odmówiły mu wydania paszportu
na wyjazd do Berlina Apollo Korze-niowski
zapisał się jednocześnie na
wydziały prawa i języków wschod-nich
Nie skończył jednak żadne-go
gdyż zainteresowała go litera-tura
a ponadto był zakochany
Jego wielką i jedyną miłością by-ła
późniejsza żona i matka Conra-da
panna Ewelina Bobrowska
Wskutek oporu rodziców panny
małżeństwo doszło do skutku do-piero
w 1856 r
Korzeniowski pisał wiele: wier
sze wierszowane sztuki rozprawy
polityczne itp Czesław Miłosz na
zywa go "człowiekiem zrewoltowa
nym Nie jedynym w ówczesnej
Europie i cesarstwie rosyjskim
Oscylował pomiędzy szyderstwem
i rozpaczą kiedy 'życie świń' ja-kie
obserwował w swoim otoczeniu
zdawało się wynikać z samej struk
tury wszechświata"
Buntował się oczywiście przeciw-ko
caratowi Rosji przeciwko nie-woli
i uciskowi Polski W 1861 r
Apollo Korzeniowski przeniósł się
do Warszawy gdzie rzucił się w
wir pracy konspiracyjnej Związa-ny
był politycznie z lewicą w po- wstaniu jednak nie zdołał wziąć
udziału gdyż w październiku 1861
r został aresztowany W Cytadeli
warszawskiej spędził 9 miesięcy
lecz w śledztwie niczego nie wydał
nikogo nie obarczył W kwietniu
teraz przyszło im że był to zarzut Poszczę- - 1862 r- - skazano go
że
min
że
to
że
że
brał
i sKierowano go do Wołogdy Na
wygnaniu towarzyszyła mu dobro
"uihil-- iuiia c pięcioletnim synem uwdiacei painacii
można Pola-si- e
Korzeniowska zmarła 1865 r w
Czernihowie drugim miejscu ze- słania W 1867 r Korzeniowski zo
stał zwolniony otrzymawszy pasz-port
opuścił z synem Rosję udając
się Lwowa Nie długo jednak
danym mu było żyć Zesłanie
śmierć żony zrujnowało jego zdro
wie Zmarł 23 maja 1869 r w
M-aKowi-e
syn pozostał
pod opieką Tadeusza Bobrowskie-go
brata matki
Wczesna młodość Józefa Conra-da
kształtowała się pod bezpośred-nim
i silnm wpływem ojca któ-rego
był jedynym i towa-rzyszem
W pamięci wrażliwego
dziecka pozostały tragiczne
na wygnaniu śmierć matki i
wszystkie cierpienia ojca Apollo
Korzeniowski który nie przy- jaciół otaczał szczególną opieką
i obdarzał ogromną swoje-go
jedynaka Wpajał weń swoje
ideały kształtował jego duszę
"Głównym moim celem — pisał
na krótko przed wyjazdem z tery-torium
carskiego — jest wychowa-nie
Konrada nie na żadnego demo-kratę
arystokratę demagoga re-publikanina
monarchistę albo na
'r)
Polak pisań angielski
jakiegokolwiek sługę lokaja któ-rejkolwiek
z tych partii a tylko na
Polaka"
Józef Conrad został z własnego
w7boru pisarzem angielskim Kie-dy
wysłał swoje utwory
które ukazały się w czasopismach
angielskich swojemu stryjowi Bo-browskiemu
ten nakłaniał go do
drukowania ich w Polsce Przywo-dził
mu na pamięć ojca "Zacieśnił-byś
w ten sposób związki z ojczy-zną
i byłby to akt pietyzmu wobec
pamięci twego ojca który pragnął
służyć i służył piórem swemu kra-jowi"
Conrad nie ulegał tym nalega-niom
Rozpoczął i karierę
literacką w języku angielskim Ję-zyka
polskiego nie zapomniał Z
krewnymi w Polsce korespondo-wał
polsku Poprawiał przekład
Z słowa ojca:
w po pol- - ! "Raz na
całe nia polskiego niech powie- -
sentyment do Polski ale w co-dziennym
życiu był typowym an-gielskim
gentelmenem Wszyscy
biografowie zgodnie stwierdzają
że Anglię kochał głęboką praw-dziwą
Sławny i pisarz angielski
Bertrand Russell który znał
Conrada w wspomnieniu
wygłoszonym przez BBC podkre-ślał
że Conrad mówił po angiel-sku
z wyraźnym akcentem cudzo-ziemskim
Inni biografowie zwra-cają
uwagę na zdumiewającą oko-liczność
a mianowicie że Conrad
opanował w pisaniu po mistrzow-sku
język angielski jest klasykiem
tego języka w mowie
ujawniały się braki
Ilu
Ilu Polaków względnie osób
pochodzenia polskiego mieszka
po za Polską? Jak dotychczas
brak dokładnych danych zresztą
są one zmienne Trudność prze-prowadzenia
takiego spisu pole-ga
min na różnych metodach
przeprowadzenia statystyki lud-nościowej
Rubryka narodowo-ściowa
względnie pochodzenia
narodowego nie wszędzie jest
uwzględniana
Szacunkowe obliczenia publi-kowane
przez prasę warszawską
oceniają że poza' Polską mieszka
9 milionów Obawiamy
się jest wręcz fałszywe po-stawienie
sprawy Popełnia się
w ten sposób bardzo poważny
błąd Bo prezentując ten rachu-nek
wyjaśnia się "najwięcej
Polaków żyje w Stanach Zjedno-czonych"
jakoże powszechny spis
ludności z 1950 r wykazał
5332115 osób polskiego pocho
dzenia Tę informację źródło
warszawskie 'najmniej
Amerykan- - polonijne do
skiej określa na 7 milionów"
Cytaty na całko-wite
pomieszanie pojęć Trzeba
bowiem ściśle rozróżniać miedzy
Polakami żyjącymi za z
osobami polskiego pochodzenia
Nigdzie nie jest bardziej isto-tne
aniżeli w Stanach Zjedno-czonych
Abstrahujemy od tego
liczbowy Polonii A-merykańs-kiej
jest wygórowany
ale jeśli nawet przyjmiemy tę
cyfrę 7 milionów to mamy do
czynienia w lwiej części z osoba-mi
pochodzenia polskiego a nie
z wyjątkiem niezna
cznej Dowiem ilości Polonia
Amerykańska składa nie z
przybyszy po wojnie
światowej lecz z potomków imi-grantów
drugiego trzeciego a
nawet czwartego pokolenia Czy
ich określać mianem Po-laków
— zresztą wbrew ich woli
— nawet wówczas gdy zachowu-jąc
tradycje polskie władają na-wet
językiem polskim?
Charakterystyczne jest ze
aio warszawskie ełosi
"M-(„- 1 _ i
m m
pin t„ „- -a i wanuicft re
i ruiul™!uuina' w cza" nie określić ilości
ciężko ko-kó- w i osób polskiego pochodze-lejn- o sn Konrad i żona Ewelina nia zamieszkujących w Związku
w
i
do
Jedyny
stałym
przeży-cia
miał
miłością
i
pierwsze
skończył
po
natomiast
że to
że
te
to
że
Radzieckim" Czyżby repatriacja bjła jedynym powodem?
Czy nie bardziej ścisłe
powiedzieć ze brak jest dokład-nych
a nawet przybliżonych da--
Z przyjemnością dowiaduje-my
że dr Stanisław Haidasz
pierwszy poseł polskiego pocho-dzenia
w federalnej Izbie Gmin
Kanady zdobył sobie już duże
Doważanie i mir w parlamencie
Bierze on bardzo czynny udział
w obradach Poza dłuższa mowa
"dziewiczą" której wyjątki po-dawaliśmy
sześciokro-tnie
zabierał głos w dyskusji
Ostatnio w imieniu partii "liberal-nej
był głównym rzecznikiem w
dyskusji nad" poprawkami do
ustawy o -- 'National Housing Cor-poration"
domagając sie obni-żenie
gotówkowych wpłat przy
kupnie domów niższego
oprocentowania
zniżenia wymogów zarobków
rocznych Dotychczasowe bo-wiem
ustalone na ponad 4
doi rocznie uniemożliwiają ka-tegoriom
osób o niższych zarob
kach kupno takich domów
Dr St Haidasz jest z ramie
Sob"-'- -
Lord
Ten tak bardzo angielski pisarz
w twórczości swej zachował bardzo
wiele prawdziwie polskich zna-mion
pierwiastków Znalazło w
niej wyraz dziedzictwo uczuciowo-myslow- e
ojca Wspomniany już
Russell pisze o Conradzie m in :
"Nie zdradzał dużego zainteresowa
nia dla sysiemow pomycznjcn
choć miał kilka silnjch uczuć poli-- Borys przekonaniu że
tycznjch Najsilniejsze z nich były
dwa: miłość do Anglii i
do Rosji Jego niechęć do Rosji
była tradycyjnie polska Posuwała
się ona tak daleko że nie uznawał
ani Tołstoja ani Dostojewskiego
Turgieniew — wyznał mi raz —
był jed)nm powieściopisarzem
rosyjskim dla którego miał po-dziw
"
Conrad odmawiał udziału w każ
dej akcji w której uczestniczył
polski swoich utworów Polaka- - Rosjanin Pamiętał
mi zasadzie rozmawiał zawsze z powodu powsta-sk- u
zachował życie głęboki będzie
miłością
filozof
pięknym
Polaków
granica
szacunek
drugiej
wolno
Dyloby
nowych
nienawiść
dziane i artykułem wiary dla Eu-ropy
się stanie że w stosunkach z
Moskwą kto choć na chwilę uwie-rzy
jej carom a choć przelotnie
Moskali za ludzi zdolnych do wol-ności
uważać będzie musi być oszu-kanym
— zatym zwyciężonym
Europa zmęczona dwudziestolet-nią
walką rządy jej gotowe szano-wać
wzajemnie w sobie najstraszl-iwsze
gwałty i zbrodnie byle nie
narazić pokoju na szwank Pokój
jest rzeczą piękną dobrą i praw-dziwą
ale przypuść doń Moskala
wnet ją w szpetność w fałsz za-mieni"
Nienawiść do Rosji każdej nie-zależnie
od ustroju i formy rządów
przejawia się w powieściach Con- -
nas jest?
nych z powodu odpowiedniego
nastawienia władz sowieckich
bo być może władze warszawskie
chciałyby chociażby dla wzlędów
statystycznych wiedzieć ilu Po-laków
i osób pochodzenia pol-skiego
znajduje się w ZSRR Cy-fry
takie byłyby rzeczywiście
bardzo ciekawe Pozwoliłyby zo-rientować
'się ilu Polaków zosta-ło
w różnych okresach czasu
wywiezionych do ZSRR A gdyby
jeszcze uzyskać dane o zmarłych
i zamordowanych wówczas uzys-kalibyśmy
niewątpliwie wysoce
cenne dane
Wróćmy jednak do szacunko-wych
obliczeń warszawskich
Podają one ze Polonia Francu
ska jest po amerykańskiej najli-czniejsza
i liczy około 750000
osób Brak jest konkretniejszych
danych o Polonii Brazylijskiej
Przed wojną oceniano ją na
250000 osób a według niektó-rych
źródeł wzrosła obecnie co- -
uzupełnia zdaniem: dwukrotnie Organiza
"liczebność Polonii cje nie pokusiły się
się
wskazują
foiaKami
się
żró- -
się
pożyczek oraz
tys
tychczas o próbę statystycznego
zestawienia Polonię Kanadyjska
ocenianą na 250000 plasuje się
ją więc na trzecim miejscu Cy- fra ta pokrywa się z grubsza z
cianymi powszechnego spisu lud-nościowego
lecz nie odpowiada
stanowi faktycznemu Trzeba by
wpruwauziu szereg popraweK
ale to sprawa oddzielna wyma-gająca
obszerniejszego omówie-nia
Polacy i osoby polskiego po- chodzenia mieszkają bodajże na
całym świecie Zestawienie war-szawskie
wymienia 30 kraiów
osiedlenia polskiego Z państw
europejskich po Francji najwięk-sze
skupisko polskie znajduje sie
w Wielkiej Brytanii ocenia sie
je na 145000 osób Tutaj można
tez bez zastrzeżeń mówić o Po-lakach
a nie osobach pochodze-nia
polskiego gdyż w odróżnie-niu
od Stanów Zjednoczonych
chodzi tu o imigrantów któ-rzy
przybyli w toku lub po ostat-niej
wojnie światowej
Nic nie zapowiada by imigra-cja
polska miała topnieć Wręcz
przeciwnie zdradza ona tenripn- - cję lekkiego wzrostu Propagan- - iri icpairiacyjna prowadzona z wielkim nakładem środków i na- cisków załamała sie Obecnie
Warszawa zrezygnowała z niej
całkowicie Prowadzi sie naresz- cie repatriację z ZSRR Rozluź
Dr Haidasz w ParlanienGie
uprzednio
nia partii liberalnej członkiem
parlamentarnych komisji: Spraw
Zagranicznych (co jest dużym
wyróżnieniem dla posła w niprw
szej kadencji) oraz ważnej ko-misji
"Industrial Relations"
Ponadto co jest szczególnym
wyróżnieniem w łonie partii' li-beral-nej
dr Stanisław Haidasz
został członkiem "Steering Com-mittee- " klubu poselskiego libe- rałów w Izbie Gmin w którvm
zasiadają jedynie byli członko-lweiez
gbabpinreemtuielriebmeralSntegLoaunraenctze-i
t zw "Party Whip" a także za- siada w komitecie wykonaw-czym
zwołania konwencji libe- ralnej
Wszystko to świadczy że
pierwszy polski poseł w Parla-mencie
godnie reprezentuje nie
tylko swój okręg wyborczy Trini
kKtyaażndaaedljezioeckaałząjicogruppoędkproelśolnaijnparzyw
rada Nic go bardziej ne oburzało KĄCIK JUBILEUSZOWY
jak doszukiwanie się w jego twór-czości
pierwiastków słowiańskich
Protestował wówczas z mocą wska-zując
że w ogóle nie zna literatury
rosyjskiej a pod "słowiańskość"
rozumiano oczywiście literaturę ro-syjską
Mówił wówczas o przepaści
dzielącej Polskę od Rosji a Rosję
od zachodu Jego tradycyjne uczu-ciowe
nastawienie do Rosji nie
uchroniło go od bardzo zabawnej
omjłki Jednego z synów nazwał
w nadaje
mu imię puibftie i jarŁc uji łuu
miony gdy mu powiedziano iż jest
ono rosyjskie Ten błąd nie miał
oczywiście żadnych następstw w
nastawieniu Conrada Pozostał
wierny swej wrogości do Rosji wy-rosłej
na pniu zarówno narodowym
jak i osobistym Tragiczne do-świadczenia
przeżycia dziecka wbi-ły
się zbyt głęboko by można na-wet
bjło myśleć o rewizji ich A
czyż istniały następnie obiektywne
dane ku temu?
Conrad jak stwieidza się to
checnie w setną rocznicę jego uro-dzin
jest dziś ogromnie popular-nym
pisałzem Przeżywa renesans
Stał się jeszcze bliższy aniżeli
przed kilkoma dziesiątkami lat
gdyż treścią jego powipści są wiecz-ne
problemy a — jak mówi Rus-sell
— "interesowała go indywi-dualna
dusza ludzka w obliczu obo-jętności
przyrody a często także
wrogości człowieka zamieniona w
pole wewnętrznych walk z namięt-nościami
i dobrymi i złymi które
prowadzą ku zniszczeniu Tragedie
samotności zajmowały znaczną część
jego myśli i uczuć"
Czy zagadnienia te przestały być
nam bliskie? Dlatego leż Conrad
jest tak żywy tak aktualny
Zb zar
nione przepisy paszportowe
umożliwiają z jednej strony łą-czenie
się rozdzielonych rodzin
pozwalają na legalny wyjazd
pewnej ilości osób Inni korzy
stają z wycieczek wiz czasowych
wyjazdów okolicznościowych dla
pozostania na stale za granica
Ogółem przybyło do Kanady
ubiegłego roku nieco ponad
1000 osób Dane za bieżący rok
będą zapewne wyższe Do- - Wiel-kiej
Brytanii np przybyło ubie-głego
roku z Polski 1200 osób
a w bieżącym roku (do listopada)
około 10000
Nie ulega wątpliwości iż w
wypadku zniesienia ograniczeń
wyjazdowych wzrosłaby gwałto-wnie
emigracja' z Polski i to
wszystkich krajów Ale na to się
nie zanosi oczekiwać można je-dynie
nieznacznego przypływu
nowych przybyszy z kraju
Wątpliwe wyróżnienie
Dullesa
Co myślą w Europie o Dulle-si- e kierowniku amerykańskiej
polityki zagranicznej? Demokra
ta umanuei ueuer członek Izby
Reprezentantów oświadczył
przedstawicielom prasy amery- -
nansKiej ze miesięczna podróż
po Europie utwierdziła go w przekonaniu że Dulles winier
natychmiast ustąpić gdyż jest
on „najbardziej znienawidzo-nym
Amerykaninem w Europie W całej Europie w Anglii Frań
cji Niemczech i Włoszech istnie
je uczulenie do jego osoby Jest
on przedmiotem wszelkiego ro- sdaztayjury dJoewgcoipóuwżyteczonroaśzć wostsrtoe-j srzuenńkcaacmh i z znniaksłzaymciałkowspicrzieymieW-okabecdnueljlesaotwoma
owjeesjt ezpłyomce legkoireąmcz
Jego kazania dyplomatyczne
grają na nerwach nawm en
jusznikom z Paktu Atlantypkip
go"
WIĘZIENIE ZA OSZUSTWA
WYBORCZE
ostCaztnteircyh owsoybbyorackhtórefeduesriałlonwyacłhy ww
umvku wyoorczym St Paul w To-ronto
podrabiać listy wyborcze
zgłaszając nieistniejące osoby zo- stały aresztowane i staną przed sądem pod szeregiem zarzutów zła- mania przepisów o Drawie wybor-cz- j m
W IMIĘ PRAWDY J
Pod data 31 8 1949 ssptkreoiuen"ikeatwzyaytudłłaowwsaienejej"GawrefWypin"?
"Jak donosi "The Ensign z dnia 27 sierpnia br w m¥i wyiasnienia J Em Ks K dynała James McGotg'an
t pism torontońskich w fvm i obcojęzycznych podpadaj
klauzul? Dekretu Papk$
go Pod groźba nieudziefi
Sakramentów 1 wykluczeni
łiannypcihsm dotybcrohdzineijestwwolnKoołtk
tac rozsprzedawać i Iao £ trzac w Korespondencję Mil
dzy innymi na liście znaidmt
się dwa tygodniki wydawJ
wwieWc' u"„KP°rlosmk'kma: T"Zygwodi„dio
wa
Wiadomość ta zelela™ m
ła wszystkich Zarząd Główny i „„„„ „ ixanaoiii
po zapoznaniu sie z arlyjjg)
mi w obu pismach zwróci! sit do Kardynała McGuigan naf wyższego zwierzchnika ' Koi'
cioła Katolickiego w Archidis
cjaeśznjiienTioeronOtoto z japkrąośboatrzyomwaył odpowiedź:
Dear Sirs
In reply to your lelfer cl tSheapttemI bhearve7-t- h not I pwliaschedto iiy
paper whatsover on tho li of publications the readingol i wmen is proniDirea by Iht Church in accordance wilh the anticomunist decree ci His Holiness the Pope
The only thing I did w this At the request of a re-port- er
I gave to "The Evt
ning Telegram" brief explj nation of the Holy Fathet decree on comunism I men-tione- d no paper whatsover
Yours very sincerely
(—) James C CA McGuigan
Archbishop of Toronto
Oto polskie tłumaczenie:
W odpowiedzi na list Pa
nów z 7-g- o września zawiada
miam że nie umieściłem p-isma
na liście wydawnictwa
których czytanie jest zabr-onione
przez Kościół zgodnie:
dekretem antykomunislyci-ny-m Jego Świątobliwości Pa
pieża
Jedyną rzeczą która ucz-yniłem
było to Na prośbę r-eportera
"The Evening fet
gram" dałem krótkie wyja-śnienie
dekretu Ojca Świętego
odnośnie komunizmu Ni
wspomniałem o żadnym pii- -' mie
Co się stało?
Oto Papież wydał dekret
potępiający komunizm Karii
McGuigan wyjaśnił go repo-rterowi
a "The Ensign" wy- -
dawany w języku angielskim
tak daleko się posunął ie'
przypisał Kardynałowi słowa
których en nigdy nie powie
dział Skąd "The Ensign" wi-edział
o "Związkowcu" Na-pew-no
podsunęli mu naiwj
usłużni którzy nie przebierali
w środkach by zniszczyć pi-smo
Związku Polaków
"Związkowiec" oałosił lisi
Kard McGuigan Czy "The '
Ensign" i "Gazeta Polska" z-amieściły
sprostowanie? Nie!
Warunkiem dobrej spowiedri
jest zadośćuczynienie czyli
naprawienia zła jakie się w-yrządziło
bliźniemu Wie o tym
każdy Natomiast nie chcieli
o tym wiedzieć redaktorzy
obu pism "Związkowiec
mógł wystąpić z skargą prz-eciwko
nim i zażądać wysoki-ego
odszkodowania za oszcze-rstwo
Jednak ani pismo ("
sze 'ani Związek Polaków n
ucieka się do ostateczności
jaką jest procesowanie sif i
pieniactwo Wystarczyło nam
oświadczenie Jego Ekscelencp
Ks Kardynała
W pół roku później "Gaiefi
Polska" która tak gromko
uderzyła w fanfary zwyci?
efua m-TPWirlui- ac kompleC?
zniszczenie "Związkowca
przestała wychodzić
Podobny los spotkał i i&
__ _ ijc„ na ociczer- - gie pismo muio — ™ rtuip hurJować chciało swoij Mt
cyrkulacje "The Ensign
kompletnie b™KruT
pozostawiając po sobie CW
Wytnij i odeślij
KUPON KONKURSU
"DARMO DO POLSKI NA BATORYM"
Administracja "Związkowca"
1475 Queen Street West Toronto Ont
Pragnę dopomóc w rozwoju polskiego czytelniclica i
zgłaszam ?iou0 rocz7iq prc?iwmcratę dla pana ( pani )
Imię I nazwisko nowego prenumeratora
adres
Rozumiem że zgłoszony prenumerator i ja będriemy
brać udział w loioicaniu bezpłatnego powrotnego biletu do
Polski na "Batorym"
Imie nazwisko zglaszaącego nową prenumeratę
adres
W załączeniu przesyłam czek money order (niepotre-bn- e
skreślić) w haocie $450 (prenumerata roczna xd Ka
dxc) $600 (prenumerata roczna w USA i innych krajach!- -
V
}
i
I'
m
Bit K
I
Object Description
| Rating | |
| Title | Zwilazkowiec Alliancer, December 07, 1957 |
| Language | pl |
| Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
| Date | 1957-12-07 |
| Type | application/pdf |
| Format | text |
| Identifier | ZwilaD2000161 |
Description
| Title | 000423a |
| OCR text | IsWwnfitlsitM48'rf i HTAjI mimm ms fSlpf ffii 4 KSłfflA £f2" ¥ rMi nfHt'łsr li li Sff '# F- - i Vi Il4# v ' fiif (ii -- JJt i! r &&! mm m tf-fe- s '= -- 'r- AS"-- ' --r' IM nfsHfatr ssać 4 ?WfWTt T v lifPfw #rM@if -- :- rjktw Ł3- - Łdn K-- V V f HM&-f&£Hf- i ff5ris fśimmf J iśfpi i ł mMkm i n in ' wite TO T I ' Mmir %JŁiS4WŹlAVn"i Kł'3 iB 'CiliiSłJtJMifhlJB 15 9 I t-E-błu ni iusffiii(Oimiif"ł)siJirUŁi--Mji I?SMn14' i- - 11 'J! f{Jcł'JMVIiMiŁn?SrSsiJisMttfia lit siS:ł'o# ? y MMMlłr s & ra 'AS rfS0! !fi%S'V'5t' łtHWWS:-!i- l ssaesjfiiai- - V syJfSłMflWA fKfajYWJłiE ł ? wISlgiOlRlMiu ?S! g STR 7 "Związkowiec" (The Alliancer) Teł Li: 1-2- 492 POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED t( Organ Zwlnzku Polaków w Kamille wydawany przez DyrekcJ? PraMwa Redaktor F Clogowtki Klłr Drukarni K J Maiurklawlcz Kltr Adm R Frlkk PflENUMEBATA Roczna w Kanadzie S450 W Stanach Zjednoczonych Półroczna' $275 i innych krajach $600 Kwartalna $150 Pojedynczy numer 10? 1475 Cłueen Słreer Ve$t — Toronto Ontario Aulhorisnl aa Second Class Mail Post Office Department Ottawa POLSKA I NIEMCY W ubiegłym tygodniu złożono dwa zasadnicze oświadczenia na temat stosunków polsko-sowieckic- h Wpierw zabrał głos mini ster spraw zagranicznych zach Niemiec dr von Brentano a na stępnie Gomułka żadna z tych wypowiedzi nie stanowi rewelacji brak w nich jakichkolwiek nowych elementów co jednak w niczym nie zmniejsza ich wagi Świadczą one w pierwszym rządzie o tym ze obie strony w pełni oceniają i uznają konieczność wzajemnego uregulowania stosunków znalezienia podstawy dla nawiązania stosunków dyplomatycznych jako wstępu do nawiązania bliższej współpracy W obu wypowiedziach brak jest agresywności i wro-gości I na tym też kończy się wspólny ich język Niemiecki minister spraw zagranicznych był bardziej wstrze-mięźliwy aniżeli Gomułka co zresztą mogło wynikać z iaktu ze odpowiadał na konferencji prasowej w Rzymie podczas której padały pytania na różne tematy Zdaje się jednak że były i inne bodajże poważniejsze ha-mulce I tak np warto przypomnieć że von Brentano w toku konferencji prasowej w ubiegłym roku w Londynie śmiało oświad-czył iż naród niemiecki musi sobie uświadomić że niemożliwym jest osiągnięcie zjednoczenia Niemiec przy jednoczesnym pod-trzymywaniu pretensji terytorialnych wobec Polski Podkreślił wówczas że Niemcy muszą zdecydować się na jedną albo drugą drogę Z tej deklaracji dr Brentano musiał się wycofać po powro-cie do Bonn Elementy rewizjonistyczne tak w partii chrześcijań-sko-demokratyczn- ej której jest członkiem jak i w innych stron-nictwach wszczęły nrzeciwko niemu gwałtowna nagonkę Pod kie-- rownictwem przywódców "ziomkowstw" organizacji zrzeszających Niemców z polskich Ziem Zachodnich Gdańska Sudetów Prus Wschodnich i Kłajpedy zorganizowano w zach Niemczech wiece protestacyjne bombardując rząd uchwalonymi na nich rezolu-cjami Kanclerz Adenauer kilkakrotnie przy różnych okazjach pow- tarzał że rząd jego nie będzie szukał rozwiązań siłą ale dodawał że nie rezygnuje z pretensji terytorialnych wobec Polski Wyrażał stale nadzieję że sporne te zagadnienia uda się załatwić w drodze rozsądnego kompromisu Rzecznicy zachodnich Niemiec w tym i przedstawiciele so-cjalnej-demok- racji mówili o konieczności takiego kompromisu w imię interesów ogólno-europejskic- h Przedstawiciele rządu zachód nio-niemieckie-go operowali ostatnio ładnie brzmiącym zwrotem o "wolnej Polsce" z którą "zjednoczone Niemcy" niewątpliwie osiągną porozumienie Nie raz wskazywaliśmy że gdy chodzi o problem obecnych granic zachodnich stanowisko Polaków na całym świecie jest zgodne solidarne W tej mierze nie ma absolutnie żadnych różnic między nastawieniem Gomułki rządu warszawskiego a wszystki-mi przedstawicielstwami politycznymi emigracji organizacjami społecznymi Polonią Kanadyjską Amerykańską itp Bez wszel-kich zastrzeżeń wszyscy Polacy oraz obywatele różnych państw pochodzenia polskiego popierają stanowisko Warszawy wszyscy zgodnie uważamy że na temat granic nie może toczyć się żadna dyskusja że w tej mierze nie istnieje szansa jakiegokolwiek kom-promisu Dla Polski jest to sprawa ostatecznie przesądzona żaden rząd polski — powtarzamy żaden — a więc i całkowicie uwolniony od wpływów Komunistycznych i najbardziej suwerenny nieza-leżny w swoich poczynaniach nie podejmie rozmów w sprawie rewizji granic Możemy mieć poważne wątpliwości gdy' chodzi o ścisłość oceny polityki rządu zachodnio-niemieckieg- o przez Go-mułkę natomiast zgadzamy się całkowicie z nim gdy mówi o nienaruszalności obecnej zachodniej granicy Polski Rząd zachodnio-niemieck- i popełnia wielki błąd jeśli przez chwilę chociaż przypuszcza że znajdzie kiedykolwiek po stronie polskiej partnerów do rozmów na tematy terytorialne Droga do porozumienia z Polską wiedzie tylko przez bezwarunkowe uznanie zachodnich granic polskich Rachuby niemieckie na zmiany w nastawieniu Polaków nadzieje na powodzenie nacisków niektó-rych mocarstw zachodnich są zarówno złudne jak i wysoce nie-bezpieczne Podział Niemiec jest chyba większym obciążeniem dla NpoiermzuccóewnieanriożsezlcizPeńolatkeórwytoriaaldnryocgha di opozjreodznuomcizeenniiea zwiPeodlzsikeą przez Nie od Polski lecz od rządu zachodnio-niemieckieg- o zależy dalszy rozwój wypadków i dlatego też Niemcy muszą uczynić pierwszy krok Stosunki między obu narodami państwami obarczo-ne są przeszłością za którą Polska nie ponosi odpowiedzialności Zbrodnie niemieckie krzywdy wyrządzone Polsce to nie epizod ostatniej wojny ale raczej efekt końcowy długiego okresu dzie-sięciu --wieków stosunków polsko-niemieckic- h kreślić z pamięci nawet przy największej i najleNpisez'ełjatdwoobretjo wwoyl-i ze strony Polski a cóż dopiero w okolicznościach w których strona przeciwna — niemiecka — wykazuje tak mało dobrych chęci CIERNIE WtADZY Konserwatyści okazali się znacznie lepszymi propagandysta-m- i aniżeli liberałowie Nie zaniedbują żadnej okazji reklamowania swoich osiągnięć wykorzystania nawet najbardziej błahego posu-nięcia a jednocześnie atakowania swoich poprzedników u steru nawy państwowej Ministrowie składają liczne oświadczenia poza Izbą Gmin udzielają się szerokiej publiczności Bywają na wido-wiskach sportowych na wystawach zebraniach towarzyskich itp Ciężko pracując nad zdobyciem popularności W Izbie Gmin ministrowie konserwatywni ciężko bronić jed- nak muszą swych pozycji Niejednokrotnie ta obrona równozna-czna jest z wycofaniem się ze stanowisk zajmowanych dawniej gdy znajdowali się w opozycji I tak np konserwatyści utrzymy-wali że liberałowie prowadzili rozrzutna trosDodarko finansowa a stwierdzić fałszywy na deportację Kumu-- rulony przuuiuauaja preliminarze przygotowane przez po piitum iłiju uti wpiuwauieuia jitMuiiKuiwieK popraweK Partia konserwatywna z prom Diefenbakerem na czclo cło siła podczas kampanii wyborczej obywatele są przeciążeni po- datkami zapowiadając w razie zwycięstwa zwołanie nadzwyczajnej sesji dla uregulowania tej sprawy Jak wiadomo sesji tej nie zwo- łano a co istotniejsze dotychczas nie złożono żadnego nowego pro- jektu ustawy finansowej przewidującego obniżki podatkowe Wię-cej! Prom Diefenbaker powiedział że rząd nie przygotował peł-nego preliminarza budżetowego Według niektórych wypowiedzi urzlgądi ppdrzaytkgoowtoewubjeez wnarfuosrmzeineia pojeddanruankkżue dnootwyochrocczzansoegwoej psetwopnye podatkowej Przypuszczalnie skarbu Fleming po Drzeprowa-dzeni- u dokładnej analizy dochodów skarbowych doszedł do wnio- sku iż rewizja stopy podatkowej przeprowadzenie poważnych cięć budżetowych jest wręcz niemożliwe Innymi słowy stwierdził nie sposób wywiązać się z podatkowych obiecanek wyborczych Utrzymywali podczas kampanii przywódcy liberalni Poprzedni minister skarbu Harris popełnił kardynalny blad nie wprowadziw-szy należytej podwyżki pensji starczych zasiłków dla bezrobotnych i kilka pomniejszych zmian w wydatkach budżetowych ale jak się okazuje miał rację wypowiadając się przeciwko głębokim zmianom podatkowym Charakterystyczne jest niewyraźne sta-nowisko rządu np w sprawie podatku od samochodów który wy- nosi 109ó ceny spowodował wstrzymanie produkcji w najwięk-szych zakładach samochodowych w Kanadzie W efekcie wiec mamy dodatkowy wzrost bezrobocia i to w okresie kiedy i bez tego jest ono dostatecznie wysokie Rząd utrzymuje że ten krok przemysłu samochodowego jest nieuzasadniony aie coz z tego Kieay robotników zwalnia się Opozycja liberalna i CCF zarzucają rządowi iż boi się dyskusji na temat sytuacji gospodarczej przede wszystkim sytuacii na rvnku pracy podczas gdv konserwatyści zarzucają swoim przeciwnikom stwarzanie atmosfery paniki Jedno jest pewne że prem Diefenbaker stwierdził iż łatwiej jest przedstawiać zbawienne programy w charakterze przywódcy opozycji aniżeli wcielać je w życie jako szef rządu Nie znaczy to oczywiście gdyby liberałowie byli obecnie u władzy ogólna sytuacja byłaby lepsza ale bedac obecnie w opozycji mogą oczy-wiście obarczać odpowiedzialnością za wszystko rząd I w tym niezawodnie mają wiele racji 'f~VQyjff" -- piP7T Józef Conrad Rzadkie to zjawisko by jeden naród obdarzał drugiego pisarzem Należy to do wyjątków skrzętnie notowanych i drobiazgowo rozwa-żanych Malarz muzyk operują środkami zrozumiałymi wszędzie nie są krępowani murem języko-wym i dlatego bez trudności wcho-dzą w inne środowiska narodowe ale pisarz posługuje się przecież najczulszym instrumentem: języ kiem Można opanować nawet do skonale obcy język lecz nie jest to równoznaczne z pełnym przyswoje-niem sobie jego ducha charakte-ru jego niezliczonych trudno u-chwyt- nych tajemnic Niejeden artysta polski nieje-den uczony znalazł trwałe miejsce wśród innych narodów ale tylko dwaj pisarze: Józef Conrad w lite-raturze angielskiej i Guillaume Kostrowicki - Apollinaire we fran-cuskiej Z tych dwóch Conrad sta-nowi wyjątkowy fenomen gdyż w odróżnieniu od Apollinaire urodził się i wychował w Polsce i wybrał sam Anglię jako swoją ojczyznę nie znając jeszcze języka angiel-skiego Józef Teodor Konrad Korzeniow-ski gdyż tak brzmiało rodzinne na zwisko pisarza angielskiego był synem płomiennego polskiego pa trioty carskiego więźnia politycz-nego pisarza Apollo Nałęcz Korze-niowskiego Postawa ojca miała wielki wpływ na Józefa Conrada Przyjrzyjmy się więc nieco dokła dniej tej postaci Apollo Korzeniowski urodził się 21 lutego 1820 r w Honoratce na Ukrainie Ojciec jego Teodor służył w oddziałach polskich pod Napoleonem udział w powsta-niu w 1830 r Odznaczał się mę stwem i odwagą i wychowywał swo je dzieci w duchu patriotycznym Apollo podobnie jak jego ojciec natomiast ujawniał od wczesnej młodości zdolności literackie a obok nich przekorę upór Nie chciał i nie umiał dopasować się do szlachecko-ziemskieg- o otoczenia do jego trybu życia i zaintereso-wań Ci właśnie najbliżsi byli prze-de wszystkim ofiarami jego saty-rycznej twórczości Studiował w Petersburgu gdyż z powodu nie-prawomyśln-ości władze rosyjskie odmówiły mu wydania paszportu na wyjazd do Berlina Apollo Korze-niowski zapisał się jednocześnie na wydziały prawa i języków wschod-nich Nie skończył jednak żadne-go gdyż zainteresowała go litera-tura a ponadto był zakochany Jego wielką i jedyną miłością by-ła późniejsza żona i matka Conra-da panna Ewelina Bobrowska Wskutek oporu rodziców panny małżeństwo doszło do skutku do-piero w 1856 r Korzeniowski pisał wiele: wier sze wierszowane sztuki rozprawy polityczne itp Czesław Miłosz na zywa go "człowiekiem zrewoltowa nym Nie jedynym w ówczesnej Europie i cesarstwie rosyjskim Oscylował pomiędzy szyderstwem i rozpaczą kiedy 'życie świń' ja-kie obserwował w swoim otoczeniu zdawało się wynikać z samej struk tury wszechświata" Buntował się oczywiście przeciw-ko caratowi Rosji przeciwko nie-woli i uciskowi Polski W 1861 r Apollo Korzeniowski przeniósł się do Warszawy gdzie rzucił się w wir pracy konspiracyjnej Związa-ny był politycznie z lewicą w po- wstaniu jednak nie zdołał wziąć udziału gdyż w październiku 1861 r został aresztowany W Cytadeli warszawskiej spędził 9 miesięcy lecz w śledztwie niczego nie wydał nikogo nie obarczył W kwietniu teraz przyszło im że był to zarzut Poszczę- - 1862 r- - skazano go że min że to że że brał i sKierowano go do Wołogdy Na wygnaniu towarzyszyła mu dobro "uihil-- iuiia c pięcioletnim synem uwdiacei painacii można Pola-si- e Korzeniowska zmarła 1865 r w Czernihowie drugim miejscu ze- słania W 1867 r Korzeniowski zo stał zwolniony otrzymawszy pasz-port opuścił z synem Rosję udając się Lwowa Nie długo jednak danym mu było żyć Zesłanie śmierć żony zrujnowało jego zdro wie Zmarł 23 maja 1869 r w M-aKowi-e syn pozostał pod opieką Tadeusza Bobrowskie-go brata matki Wczesna młodość Józefa Conra-da kształtowała się pod bezpośred-nim i silnm wpływem ojca któ-rego był jedynym i towa-rzyszem W pamięci wrażliwego dziecka pozostały tragiczne na wygnaniu śmierć matki i wszystkie cierpienia ojca Apollo Korzeniowski który nie przy- jaciół otaczał szczególną opieką i obdarzał ogromną swoje-go jedynaka Wpajał weń swoje ideały kształtował jego duszę "Głównym moim celem — pisał na krótko przed wyjazdem z tery-torium carskiego — jest wychowa-nie Konrada nie na żadnego demo-kratę arystokratę demagoga re-publikanina monarchistę albo na 'r) Polak pisań angielski jakiegokolwiek sługę lokaja któ-rejkolwiek z tych partii a tylko na Polaka" Józef Conrad został z własnego w7boru pisarzem angielskim Kie-dy wysłał swoje utwory które ukazały się w czasopismach angielskich swojemu stryjowi Bo-browskiemu ten nakłaniał go do drukowania ich w Polsce Przywo-dził mu na pamięć ojca "Zacieśnił-byś w ten sposób związki z ojczy-zną i byłby to akt pietyzmu wobec pamięci twego ojca który pragnął służyć i służył piórem swemu kra-jowi" Conrad nie ulegał tym nalega-niom Rozpoczął i karierę literacką w języku angielskim Ję-zyka polskiego nie zapomniał Z krewnymi w Polsce korespondo-wał polsku Poprawiał przekład Z słowa ojca: w po pol- - ! "Raz na całe nia polskiego niech powie- - sentyment do Polski ale w co-dziennym życiu był typowym an-gielskim gentelmenem Wszyscy biografowie zgodnie stwierdzają że Anglię kochał głęboką praw-dziwą Sławny i pisarz angielski Bertrand Russell który znał Conrada w wspomnieniu wygłoszonym przez BBC podkre-ślał że Conrad mówił po angiel-sku z wyraźnym akcentem cudzo-ziemskim Inni biografowie zwra-cają uwagę na zdumiewającą oko-liczność a mianowicie że Conrad opanował w pisaniu po mistrzow-sku język angielski jest klasykiem tego języka w mowie ujawniały się braki Ilu Ilu Polaków względnie osób pochodzenia polskiego mieszka po za Polską? Jak dotychczas brak dokładnych danych zresztą są one zmienne Trudność prze-prowadzenia takiego spisu pole-ga min na różnych metodach przeprowadzenia statystyki lud-nościowej Rubryka narodowo-ściowa względnie pochodzenia narodowego nie wszędzie jest uwzględniana Szacunkowe obliczenia publi-kowane przez prasę warszawską oceniają że poza' Polską mieszka 9 milionów Obawiamy się jest wręcz fałszywe po-stawienie sprawy Popełnia się w ten sposób bardzo poważny błąd Bo prezentując ten rachu-nek wyjaśnia się "najwięcej Polaków żyje w Stanach Zjedno-czonych" jakoże powszechny spis ludności z 1950 r wykazał 5332115 osób polskiego pocho dzenia Tę informację źródło warszawskie 'najmniej Amerykan- - polonijne do skiej określa na 7 milionów" Cytaty na całko-wite pomieszanie pojęć Trzeba bowiem ściśle rozróżniać miedzy Polakami żyjącymi za z osobami polskiego pochodzenia Nigdzie nie jest bardziej isto-tne aniżeli w Stanach Zjedno-czonych Abstrahujemy od tego liczbowy Polonii A-merykańs-kiej jest wygórowany ale jeśli nawet przyjmiemy tę cyfrę 7 milionów to mamy do czynienia w lwiej części z osoba-mi pochodzenia polskiego a nie z wyjątkiem niezna cznej Dowiem ilości Polonia Amerykańska składa nie z przybyszy po wojnie światowej lecz z potomków imi-grantów drugiego trzeciego a nawet czwartego pokolenia Czy ich określać mianem Po-laków — zresztą wbrew ich woli — nawet wówczas gdy zachowu-jąc tradycje polskie władają na-wet językiem polskim? Charakterystyczne jest ze aio warszawskie ełosi "M-(„- 1 _ i m m pin t„ „- -a i wanuicft re i ruiul™!uuina' w cza" nie określić ilości ciężko ko-kó- w i osób polskiego pochodze-lejn- o sn Konrad i żona Ewelina nia zamieszkujących w Związku w i do Jedyny stałym przeży-cia miał miłością i pierwsze skończył po natomiast że to że te to że Radzieckim" Czyżby repatriacja bjła jedynym powodem? Czy nie bardziej ścisłe powiedzieć ze brak jest dokład-nych a nawet przybliżonych da-- Z przyjemnością dowiaduje-my że dr Stanisław Haidasz pierwszy poseł polskiego pocho-dzenia w federalnej Izbie Gmin Kanady zdobył sobie już duże Doważanie i mir w parlamencie Bierze on bardzo czynny udział w obradach Poza dłuższa mowa "dziewiczą" której wyjątki po-dawaliśmy sześciokro-tnie zabierał głos w dyskusji Ostatnio w imieniu partii "liberal-nej był głównym rzecznikiem w dyskusji nad" poprawkami do ustawy o -- 'National Housing Cor-poration" domagając sie obni-żenie gotówkowych wpłat przy kupnie domów niższego oprocentowania zniżenia wymogów zarobków rocznych Dotychczasowe bo-wiem ustalone na ponad 4 doi rocznie uniemożliwiają ka-tegoriom osób o niższych zarob kach kupno takich domów Dr St Haidasz jest z ramie Sob"-'- - Lord Ten tak bardzo angielski pisarz w twórczości swej zachował bardzo wiele prawdziwie polskich zna-mion pierwiastków Znalazło w niej wyraz dziedzictwo uczuciowo-myslow- e ojca Wspomniany już Russell pisze o Conradzie m in : "Nie zdradzał dużego zainteresowa nia dla sysiemow pomycznjcn choć miał kilka silnjch uczuć poli-- Borys przekonaniu że tycznjch Najsilniejsze z nich były dwa: miłość do Anglii i do Rosji Jego niechęć do Rosji była tradycyjnie polska Posuwała się ona tak daleko że nie uznawał ani Tołstoja ani Dostojewskiego Turgieniew — wyznał mi raz — był jed)nm powieściopisarzem rosyjskim dla którego miał po-dziw " Conrad odmawiał udziału w każ dej akcji w której uczestniczył polski swoich utworów Polaka- - Rosjanin Pamiętał mi zasadzie rozmawiał zawsze z powodu powsta-sk- u zachował życie głęboki będzie miłością filozof pięknym Polaków granica szacunek drugiej wolno Dyloby nowych nienawiść dziane i artykułem wiary dla Eu-ropy się stanie że w stosunkach z Moskwą kto choć na chwilę uwie-rzy jej carom a choć przelotnie Moskali za ludzi zdolnych do wol-ności uważać będzie musi być oszu-kanym — zatym zwyciężonym Europa zmęczona dwudziestolet-nią walką rządy jej gotowe szano-wać wzajemnie w sobie najstraszl-iwsze gwałty i zbrodnie byle nie narazić pokoju na szwank Pokój jest rzeczą piękną dobrą i praw-dziwą ale przypuść doń Moskala wnet ją w szpetność w fałsz za-mieni" Nienawiść do Rosji każdej nie-zależnie od ustroju i formy rządów przejawia się w powieściach Con- - nas jest? nych z powodu odpowiedniego nastawienia władz sowieckich bo być może władze warszawskie chciałyby chociażby dla wzlędów statystycznych wiedzieć ilu Po-laków i osób pochodzenia pol-skiego znajduje się w ZSRR Cy-fry takie byłyby rzeczywiście bardzo ciekawe Pozwoliłyby zo-rientować 'się ilu Polaków zosta-ło w różnych okresach czasu wywiezionych do ZSRR A gdyby jeszcze uzyskać dane o zmarłych i zamordowanych wówczas uzys-kalibyśmy niewątpliwie wysoce cenne dane Wróćmy jednak do szacunko-wych obliczeń warszawskich Podają one ze Polonia Francu ska jest po amerykańskiej najli-czniejsza i liczy około 750000 osób Brak jest konkretniejszych danych o Polonii Brazylijskiej Przed wojną oceniano ją na 250000 osób a według niektó-rych źródeł wzrosła obecnie co- - uzupełnia zdaniem: dwukrotnie Organiza "liczebność Polonii cje nie pokusiły się się wskazują foiaKami się żró- - się pożyczek oraz tys tychczas o próbę statystycznego zestawienia Polonię Kanadyjska ocenianą na 250000 plasuje się ją więc na trzecim miejscu Cy- fra ta pokrywa się z grubsza z cianymi powszechnego spisu lud-nościowego lecz nie odpowiada stanowi faktycznemu Trzeba by wpruwauziu szereg popraweK ale to sprawa oddzielna wyma-gająca obszerniejszego omówie-nia Polacy i osoby polskiego po- chodzenia mieszkają bodajże na całym świecie Zestawienie war-szawskie wymienia 30 kraiów osiedlenia polskiego Z państw europejskich po Francji najwięk-sze skupisko polskie znajduje sie w Wielkiej Brytanii ocenia sie je na 145000 osób Tutaj można tez bez zastrzeżeń mówić o Po-lakach a nie osobach pochodze-nia polskiego gdyż w odróżnie-niu od Stanów Zjednoczonych chodzi tu o imigrantów któ-rzy przybyli w toku lub po ostat-niej wojnie światowej Nic nie zapowiada by imigra-cja polska miała topnieć Wręcz przeciwnie zdradza ona tenripn- - cję lekkiego wzrostu Propagan- - iri icpairiacyjna prowadzona z wielkim nakładem środków i na- cisków załamała sie Obecnie Warszawa zrezygnowała z niej całkowicie Prowadzi sie naresz- cie repatriację z ZSRR Rozluź Dr Haidasz w ParlanienGie uprzednio nia partii liberalnej członkiem parlamentarnych komisji: Spraw Zagranicznych (co jest dużym wyróżnieniem dla posła w niprw szej kadencji) oraz ważnej ko-misji "Industrial Relations" Ponadto co jest szczególnym wyróżnieniem w łonie partii' li-beral-nej dr Stanisław Haidasz został członkiem "Steering Com-mittee- " klubu poselskiego libe- rałów w Izbie Gmin w którvm zasiadają jedynie byli członko-lweiez gbabpinreemtuielriebmeralSntegLoaunraenctze-i t zw "Party Whip" a także za- siada w komitecie wykonaw-czym zwołania konwencji libe- ralnej Wszystko to świadczy że pierwszy polski poseł w Parla-mencie godnie reprezentuje nie tylko swój okręg wyborczy Trini kKtyaażndaaedljezioeckaałząjicogruppoędkproelśolnaijnparzyw rada Nic go bardziej ne oburzało KĄCIK JUBILEUSZOWY jak doszukiwanie się w jego twór-czości pierwiastków słowiańskich Protestował wówczas z mocą wska-zując że w ogóle nie zna literatury rosyjskiej a pod "słowiańskość" rozumiano oczywiście literaturę ro-syjską Mówił wówczas o przepaści dzielącej Polskę od Rosji a Rosję od zachodu Jego tradycyjne uczu-ciowe nastawienie do Rosji nie uchroniło go od bardzo zabawnej omjłki Jednego z synów nazwał w nadaje mu imię puibftie i jarŁc uji łuu miony gdy mu powiedziano iż jest ono rosyjskie Ten błąd nie miał oczywiście żadnych następstw w nastawieniu Conrada Pozostał wierny swej wrogości do Rosji wy-rosłej na pniu zarówno narodowym jak i osobistym Tragiczne do-świadczenia przeżycia dziecka wbi-ły się zbyt głęboko by można na-wet bjło myśleć o rewizji ich A czyż istniały następnie obiektywne dane ku temu? Conrad jak stwieidza się to checnie w setną rocznicę jego uro-dzin jest dziś ogromnie popular-nym pisałzem Przeżywa renesans Stał się jeszcze bliższy aniżeli przed kilkoma dziesiątkami lat gdyż treścią jego powipści są wiecz-ne problemy a — jak mówi Rus-sell — "interesowała go indywi-dualna dusza ludzka w obliczu obo-jętności przyrody a często także wrogości człowieka zamieniona w pole wewnętrznych walk z namięt-nościami i dobrymi i złymi które prowadzą ku zniszczeniu Tragedie samotności zajmowały znaczną część jego myśli i uczuć" Czy zagadnienia te przestały być nam bliskie? Dlatego leż Conrad jest tak żywy tak aktualny Zb zar nione przepisy paszportowe umożliwiają z jednej strony łą-czenie się rozdzielonych rodzin pozwalają na legalny wyjazd pewnej ilości osób Inni korzy stają z wycieczek wiz czasowych wyjazdów okolicznościowych dla pozostania na stale za granica Ogółem przybyło do Kanady ubiegłego roku nieco ponad 1000 osób Dane za bieżący rok będą zapewne wyższe Do- - Wiel-kiej Brytanii np przybyło ubie-głego roku z Polski 1200 osób a w bieżącym roku (do listopada) około 10000 Nie ulega wątpliwości iż w wypadku zniesienia ograniczeń wyjazdowych wzrosłaby gwałto-wnie emigracja' z Polski i to wszystkich krajów Ale na to się nie zanosi oczekiwać można je-dynie nieznacznego przypływu nowych przybyszy z kraju Wątpliwe wyróżnienie Dullesa Co myślą w Europie o Dulle-si- e kierowniku amerykańskiej polityki zagranicznej? Demokra ta umanuei ueuer członek Izby Reprezentantów oświadczył przedstawicielom prasy amery- - nansKiej ze miesięczna podróż po Europie utwierdziła go w przekonaniu że Dulles winier natychmiast ustąpić gdyż jest on „najbardziej znienawidzo-nym Amerykaninem w Europie W całej Europie w Anglii Frań cji Niemczech i Włoszech istnie je uczulenie do jego osoby Jest on przedmiotem wszelkiego ro- sdaztayjury dJoewgcoipóuwżyteczonroaśzć wostsrtoe-j srzuenńkcaacmh i z znniaksłzaymciałkowspicrzieymieW-okabecdnueljlesaotwoma owjeesjt ezpłyomce legkoireąmcz Jego kazania dyplomatyczne grają na nerwach nawm en jusznikom z Paktu Atlantypkip go" WIĘZIENIE ZA OSZUSTWA WYBORCZE ostCaztnteircyh owsoybbyorackhtórefeduesriałlonwyacłhy ww umvku wyoorczym St Paul w To-ronto podrabiać listy wyborcze zgłaszając nieistniejące osoby zo- stały aresztowane i staną przed sądem pod szeregiem zarzutów zła- mania przepisów o Drawie wybor-cz- j m W IMIĘ PRAWDY J Pod data 31 8 1949 ssptkreoiuen"ikeatwzyaytudłłaowwsaienejej"GawrefWypin"? "Jak donosi "The Ensign z dnia 27 sierpnia br w m¥i wyiasnienia J Em Ks K dynała James McGotg'an t pism torontońskich w fvm i obcojęzycznych podpadaj klauzul? Dekretu Papk$ go Pod groźba nieudziefi Sakramentów 1 wykluczeni łiannypcihsm dotybcrohdzineijestwwolnKoołtk tac rozsprzedawać i Iao £ trzac w Korespondencję Mil dzy innymi na liście znaidmt się dwa tygodniki wydawJ wwieWc' u"„KP°rlosmk'kma: T"Zygwodi„dio wa Wiadomość ta zelela™ m ła wszystkich Zarząd Główny i „„„„ „ ixanaoiii po zapoznaniu sie z arlyjjg) mi w obu pismach zwróci! sit do Kardynała McGuigan naf wyższego zwierzchnika ' Koi' cioła Katolickiego w Archidis cjaeśznjiienTioeronOtoto z japkrąośboatrzyomwaył odpowiedź: Dear Sirs In reply to your lelfer cl tSheapttemI bhearve7-t- h not I pwliaschedto iiy paper whatsover on tho li of publications the readingol i wmen is proniDirea by Iht Church in accordance wilh the anticomunist decree ci His Holiness the Pope The only thing I did w this At the request of a re-port- er I gave to "The Evt ning Telegram" brief explj nation of the Holy Fathet decree on comunism I men-tione- d no paper whatsover Yours very sincerely (—) James C CA McGuigan Archbishop of Toronto Oto polskie tłumaczenie: W odpowiedzi na list Pa nów z 7-g- o września zawiada miam że nie umieściłem p-isma na liście wydawnictwa których czytanie jest zabr-onione przez Kościół zgodnie: dekretem antykomunislyci-ny-m Jego Świątobliwości Pa pieża Jedyną rzeczą która ucz-yniłem było to Na prośbę r-eportera "The Evening fet gram" dałem krótkie wyja-śnienie dekretu Ojca Świętego odnośnie komunizmu Ni wspomniałem o żadnym pii- -' mie Co się stało? Oto Papież wydał dekret potępiający komunizm Karii McGuigan wyjaśnił go repo-rterowi a "The Ensign" wy- - dawany w języku angielskim tak daleko się posunął ie' przypisał Kardynałowi słowa których en nigdy nie powie dział Skąd "The Ensign" wi-edział o "Związkowcu" Na-pew-no podsunęli mu naiwj usłużni którzy nie przebierali w środkach by zniszczyć pi-smo Związku Polaków "Związkowiec" oałosił lisi Kard McGuigan Czy "The ' Ensign" i "Gazeta Polska" z-amieściły sprostowanie? Nie! Warunkiem dobrej spowiedri jest zadośćuczynienie czyli naprawienia zła jakie się w-yrządziło bliźniemu Wie o tym każdy Natomiast nie chcieli o tym wiedzieć redaktorzy obu pism "Związkowiec mógł wystąpić z skargą prz-eciwko nim i zażądać wysoki-ego odszkodowania za oszcze-rstwo Jednak ani pismo (" sze 'ani Związek Polaków n ucieka się do ostateczności jaką jest procesowanie sif i pieniactwo Wystarczyło nam oświadczenie Jego Ekscelencp Ks Kardynała W pół roku później "Gaiefi Polska" która tak gromko uderzyła w fanfary zwyci? efua m-TPWirlui- ac kompleC? zniszczenie "Związkowca przestała wychodzić Podobny los spotkał i i& __ _ ijc„ na ociczer- - gie pismo muio — ™ rtuip hurJować chciało swoij Mt cyrkulacje "The Ensign kompletnie b™KruT pozostawiając po sobie CW Wytnij i odeślij KUPON KONKURSU "DARMO DO POLSKI NA BATORYM" Administracja "Związkowca" 1475 Queen Street West Toronto Ont Pragnę dopomóc w rozwoju polskiego czytelniclica i zgłaszam ?iou0 rocz7iq prc?iwmcratę dla pana ( pani ) Imię I nazwisko nowego prenumeratora adres Rozumiem że zgłoszony prenumerator i ja będriemy brać udział w loioicaniu bezpłatnego powrotnego biletu do Polski na "Batorym" Imie nazwisko zglaszaącego nową prenumeratę adres W załączeniu przesyłam czek money order (niepotre-bn- e skreślić) w haocie $450 (prenumerata roczna xd Ka dxc) $600 (prenumerata roczna w USA i innych krajach!- - V } i I' m Bit K I |
Tags
Comments
Post a Comment for 000423a
