000433 |
Previous | 2 of 12 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
"Związkowiec" (The Alliancer) Prlnted and Publlshed for every Tuesday ind Friday by POLISH ALU ANCE PRESS LIMITED Offlclal Organ of The Pollsh AlUance Frlendly Soclety of Ctmda K J Mazurkiewicz Cbalnnan of the Board S Lasek SecreUry Edltor-ln-Chl- ef — B Heydenkorn — General Manager — B F Konopka Builneił Manager — R Frlkke SubacrlpUon: In Canada $10 00 per year In otber Countrlw 11100 Second claia mail reglstratlon number 1673 1475 Quein St WToronto 156 Ontario Ttl 531-249- 1 531-249- 2 'PRENUMERATA Roczna w Kanadzie $1000 Półroczna $ 550 Kwartalna $ 350 Zawieszenie broni w Płd Irlandii trzech latach bezustannych gwałtów aktów terroru strzelaniny zapanował spokój w Płn Irlandii 1RA (Ir-landzka Republikańska Armia} przerwała swoją akcję zbrojną celem umożliwienia podjęcia rokowań politycz-nych W dotychczasowych walkach zginęło około 400 osób a szkody materialne wynoszą wiele wiele milionów dola-rów Wyrósł mur nienawiści między większością protestan-cką a mniejszością katolicką i nie wydaje się by istniała możliwość wyrównania wzajemnych stosunków Pogłębiły się różnice a elementy umiarkowane po obu stronach stra-ciły wpływy Min Whitelaw doprowadził do zawieszenia działań zbrojnych bez przyjęcia warunków kapitulacyjnych To IRA musiała wpierw ogłosić zawieszenie broni a dopiero wów-czas zareagowała strona brytyjska Odmówił on również prowadzenia bezpośrednich rozmów z przedstawicielami IRA ale to oczywiście nie znaczy iż nie przyjął wielu po-stulatów strony przeciwnej Należy wręcz podkreślić iż roz-począł urzędowanie od gestów pojednawczych wobac IRA i dlatego między innymi spotkał się z opozycją bojowych protestantów Zakładając nawet iż zawieszenie działań będzie prze-strzegane że nie wybuchną w najbliższym czasie znowu gwałtowne walki nie należy wykluczyć drobnych incyden-tów Zarówno jednak rząd brytyjski jak i przywódcy na-cjonalistów irlandzkich będą starali sie podjąć jak najrych-lej rokowania polityczne i nie dopuścić do wznowienia ak-cji terrorystycznej Przywódcy IRA są zdania iż osiągnęli bronią dostatecznie wiele mianowicie zlikwidowali auto-nomiczny rząd Płn Irlandii i złamali sztywne stanowisko Londynu W tej sytuacji powstały szanse na pomyślne ro-kowania Najbardziej skrajny postulat IRA domaga się to znaczy przyłączenia 6 powiatów Płn Irlandii do niepodległej Irlandii Stanowić on będzie jed-nak pozycję wyjściową politycznych przedstawicieli IRA podobnie jak strona brytyjska zgłosi jako swój najdalej Macy projekt: zniesienie wszelkiej dyskryminacji wobec ludności katolickiej a następnie gotowość przeprowadzenia plebiscytu Rząd irlandzki ma w zanadrzu kompromisowe projekty Zmierzają one wprawdzie też do zjednoczenia ale akcję rozkładają na etapy Podyktowane to jest rów-nież względami gospodarczymi Irlandia obawia się nas-tępstw gwałtownego wchłonięcia większej ilości ludności Nie chce ponadto zaostrzać stosunków z Wielką Brytanią Poważna rolę odgrywa wreszcie ludność protestancka która stanowi większość w Płn Irlandii Kto będzie brał udział w rokowaniach zmierzających do rozwiązania tego" złożonego 'problemu? Nacjonaliści ir-landzcy zapowiedzieli iż domagać się będą by uczestniczyli przedstawiciele wszystkich irlandzkich ugrupowań podczas gdy rząd brytyjski chce rozmawiać wyłącznie z przedsta-wiciela- ni ludności Płn Irlandii WirJka Brytania może zgodzić się w toku rokowań na plebiscyt który zapewne doprowadziłby w konsekwencji do podziału tej prowincji na dwie części Powiaty o więk-szości piotestanckiej wypowiedzą się na rzecz Wielkiej Bry-tanii podczas gdy powiaty z większością katolicką za po-łączeniem z Irlandią Ale właśnie takiego podziału chcą uniknąć przywód-cy IRA i jej politycznych przybudówek gdyż oznaczałoby to utratę pewnych obszarów Stoją oni na stanowisku iż całe terytorium jest Irlandią i ci którzy nie czują się Ir-landczykami niechaj opuszczają ten kraj Tymczasem na ierytorium tym protestanci są również Irlandczykami ale więzami lojalności związani z Wielką Brytanią nawet kiedy są — jak obecnie — w twardej opozycji do polityki aktualnego rządu Londyn jeksotncoebsjeicniWe nciieąwguątpmliwiniieony'sckhłontnrzyechdo ladtalzeekbo-rał dostatecznie wiele przekonywujących dowodów destruk-cyjnej siły IRA oraz beznadziejności walki z nią by uczy-- - nić wszystko aby' nie nastąpił powrót do dawnego stanu Wielka Brytania ani chce ani może użyć siły zbrojnej do otwartej walki z IRA gdyż byłaby to wojna domowa a_ wo-bec tego musi szukać pokojowego politycznego rozwiąza-nia Mniejszość okazała się nie tylko bojowa] ale przede wszystkim- - zdecydowana na wszystko terrorem zmusiła do milczenia a' nawet posłuchu katolickie elementy umiarko-wane W tej walce zwycięstwo mogła osiągnąć druga strona stosując jeszcze większą siłę Oczywiście do tego rząd bry-tyjski nie uciekł się Nadzieje na odzyskanie siły przez przeciwników terroru nie spełniły się W tym stanie rze-ez- y — zważywszy zmęczenie wszystkich — rokowania mu-szą doprowadzić do rozwiązania sytuacji Przypuszczalnie rząd brytyjski pójdzie na wielkie ustę-pstwa lecz nie będzie to kapitulacja to znaczy przyjęcie postulatu włączenia 6 powiatów Płn Irlandii do niepod-ległej Irlandii Dążeniem Londynu jest przywrócenie spokoju na ob-szarze prowincji ogarniętej od trzech lat falą terroru Za ten spokój trzeba będzie zapłacić odpowiednią cenę Dochody Dochód farmerów wyniósł globalnie w ub roku $1360-00000- 0 podczas gdy w 1970 roku wynosił §1200000000 Stanowi to zwyżkę o125% Jeżeli chodzi o poszczególne prowincje zwyżka ta nastąpi-ła jedynie tylko w niektórych z nich w innych zanotowano spadek i -- to dość znaczny Bri-(is- h Columbia wykazała do-chód w wysokości $97300-00- 0 w 1970 roku $85600000 Alberta £300700000 i $244-40000- 0 Śaskalchewan $489-90000- 0 i $208000000 Mani-łob-a $162400000 i $84500-00- 0 Ontario 'wykazało-spade- k — '$326000000 i '402100000 (Juebec $183500000 i $195- - Zagranicą — Roczna $1100 Półroczna $ 600 Pojedynczy numer 15 rolnictwa 700000 New Brunswick $10-3000- 00 i $17100000 Nova Scotia $17800000 i $23300-00- 0 Prince Edward Island $6000000" i $13800000 POWAŻNA POMOC W okresie następnych 5 lat Rząd Federalny "wyasygnuje §25000000 na pomoc w roz-woju i działalności centrów informacyjnych i szkolenio-wych dla "Indian których ce-lem jest przystosowanie ich do życia wśród białego społe-czeństwa Istnieje ich jui obe-cnie 37 takich ośrodków i prowadzona przez nich w tym zakresie praca posiada wie-lkie znaczenie "Mikołajem Kopernikiem " do WIECZÓR W Słynna polska gościnność w pełni przejęta przez ambasadorów kanadyj-skich w Polsce Nie tylko przez nich gdyż równie goś-cinni — nie mówiąc już o uczynności — są pracowni-cy ambasady Być może nie-sprawiedliwie jest utrzymy-wać że nasz personel dyplo-matyczny w Warszawie zara-ził się polską gościnnością gdyż byli nimi poprzednio ale nie jest to zbyt krzyw-dzące już chociażby dlatego że powiązanie z wpływami polskimi brzmi wyjątkowo dobrze A przecież zadaniem tej placówki jej personelu jest utrzymanie stałego kon taktu z Polską wiązanie obu krajów Rola placówek dyploma-tycznych jest wielka często wręcz decydująca gdy chodzi o stosunki między państwa-mi które reprezentują i w których urzędują Od ich bo-wiem informacji ocen kon-taktów miejscowych zależy stosunek państwa którego są przedstawicielami Kierowni-cy placówek doprowadzają do zacieśnienia lub rozluźnienia stosunków itp Lodowate powojenne sto-sunki polsko-kanadyjsk- ie roz-ładował p Gordon Hamilton Southam ostatni charge d'af-fair- es i pierwszy ambasador Kanady w Polsce Wraz z je-go nominacją do Warszawy --' grudniu 1954 r odjechała z Ottawy pierwsza partia pol-skiego wojennego depozytu znanego pod nazwą "Skarby Wawelskie" Oczywiście og-romnie ułatwiło to mu zada-nie Wielkie znaczenie miała lównież zmiana jaka nastąpi-ł- r w Polsce po październiku 1956 r Powoli więc zaczęła się nawiązywać nić między obu państwami Polonia jej organy w tej akcji nie brały — i nie biorą — udziału na-tomiast niewątpliwie jest — i była — wysoce aktywna w nawiązywaniu i utrzymywa-niu bezpośrednich stosunków z narodem polskim Obecny szef placówki dyp-lomatycznej w Warszawie amb McCordick jest zdecy-dowanym rzecznikiem przy-jaźni polsko-kanadyjski- ej Działa więc konsekwentnie w tym kierunku nie zanied-buje żadnej okazji by budo-wać nie pomost ale stały most Mówił o tym bardzo pięknie podczas kolacji 8 ma-ja w Warszawie Zaprosił na nią pp Haidaszów Spremo red M Fergusona z CBC ni-żej podpisanego — a więc grupę przybyłą na otwarcie komunikacji lotniczej z Ka-nady do Polski prof Adama Bromkego z Ottawy prof Ja-na Szczepańskiego z małżon-ki z Warszawy dr Jacka Woźniakowskiego z Krakowa Stronę oficjalną Kanady uzu-pełniali p R Wilson z mał-żonką sekretarz handlowy ambasady Wybór gości polskich nie przypadkowy ale bardzo uzasadniony Dr Jan Szczepański najwybitniejszy polski socjolog nie tylko zna wcale dobrze Kanadę ale wykładał również na tutej-szych uczelniach I tak był profesorem na Sir George Williams University w Mont-realu i kilkakrotnie gościn-nie wykładał na innych uni-wersytetach: w Ottawie Ha-miltonie Montrealu itp Dr Jacek Woźniakowski bawił wprawdzie tylko dwukrotnie w Kanadzie ale za to zjechał bodajże cały kraj Pobił nie-wątpliwie rekord jakiegokol-wiek wykładowcy zaproszo-nego na gościnne występy gdyż w przeciągu krótkiego okresu czasu miał prelekcje w kilkudziesięciu uczelniach od Halifaxu do Vancouver W najbliższym czasie ukaże się jego "dziennik podróży" pełen interesujących uwag o Kanadzie i obserwacji z róż-nych dziedzin naszego życia Można by zaryzykować twierdzenie iż amb McCor- - dick skupił niejako czołowych aktorów dialogu polsko-kanadyjskieg- o Albo więcej! Pra-cujących nad stworzeniem platformy współdziała-nia Specjalną wyniowę ma oczywiście fakt iż po stronie kanadyjskiej owymi' rzeczni-kami są osoby polskiego po-chodzenia A więc przede Xvszystkim dr Haidasz Oczy-wiście nie chodzi tutaj o je-go działalność w Izbie" Gmin czy też poza nią jako repre-zentanta ludności okręgu To-YOfjtoiParkd-ale" jako działa-cza polonijnego jako polity ka liberalnego lecz o jego poczynania na polu zbliżania kanadyjsko-polskieg- o Wiado-mo już dziś powszechnie że z jednej strony starał się pre-zentować czynnikom państ-wowym i społeczeństwu ka-nadyjskiemu realny obraz rzeczywistości polskiej a z drugiej strony Polsce takiż obraz Kanady Spotykał się z oficjalnymi przedstawiciela-mi PRL na różnych konfe-rencjach zjazdach wizytach w Kanadzie Polsce i nie-zmiennie był rzecznikiem tych samych spraw Uważał słusznie iż Polonia może być znakomitym pomostem ale tylko wówczas kiedy uzna się bez zastrzeżeń jej niezależne stanowisko kiedy pamiętać się będzie iż składa się z oby-wateli kanadyjskich rdzen-nych czy naturalizpwanych ale prawdziwie i głęboko przywiązanych do swego kra-ju urodzenia i osiedlenia Prof Adam Bromke w od-różnieniu od pos Haidasza nie urodził się w Kanadzie a więc nie jest rdzennym ale naturalizowanym Kanadyjczy-kiem Ma za sobą jeszcze u-dz- iał w Powstaniu Warszaw-skim o czym wspominamy by podkreślić że jego więzy z Polską są nie tylko uczucio-we Jest on wybitnym znaw-ca i badaczem problemów po-litycznych Europy Wschod-niej autorem wnikliwych prac z tej dziedziny Przyzna-je mu się prym gdy chodzi o problematykę polską w najszerszym tego słowa zna-czeniu Nie powinno to oczy-wiście nikogo zaskoczyć ale błędem byłoby uważać iż zamknął się w sprawach pol-skich Jest ich wprawdzie mnóstwo i starczyłoby ich na-wet dla zespołu specjalistów nie mniej jednak Bromke zajmuje się jeszcze wieloma innymi zagadnieniami Na polu naukowych kon-taktów z Polską dokonał chy-ba najwięcej Z jego inicjaty-wy zaproszono już co naj-mniej kilkunastu uczonych polskich na różne prelekcje Potrafił zainteresować nimi nie tylko Carleton Universi-t- y uczelnie w której wykła-da gdzie jest przewodniczą-cym wydziału nauk politycz-nych lecz szereg innych Brał udział jako delegat ka-nadyjski w konferencjach "okrągłego stołu" w Polsce mówił i pisał o polityce pol-skiej na licznych zjazdach naukowych w Kanadzie oraz w różnych państwach I chyba nie będzie przesa-dy w twierdzeniu iż pp Hai Społeczność polska w w swych za-sadach w swych pryncypiach pewne wspólne cele — któ-lyc- h osiąganie zmierza do je-dnego — do zachowania pol-skości W metodach osiągania tych celów różnimy się nieraz diametralnie — z powodu tych różnic wywołanych inny-mi poglądami następują per-sonalne tarcia uprzedzenia nieprzyjaźnie — dosłownie osobista wrogość Te objawy są naszym największym nie-szczęściem społecznym i w ich wyniku ponosimy naiwieksze szkody w naszej pracy A wła ściwie tak łatwo byłoby je ominąć Wzajemna tolerancja i szacunek połączona z kom-promisowym rozwiązaniem Daje następujące przykłady naszej negatywnej pracy spo-łecznej które wprost napa-wają goryczą W 1968 roku odwiedzając Polskę złożyłem wizytę dr Lorentzowi dyrek-torowi Muzeum Narodowego w Warszawie i człowiekowi o którym chodzą wprost legen-dy gdy chodzi o jego poświę-cenie się sprawie odbudowa-nia Zamku w Warszawie Wtedy to byłem w towarzy-stwie red Kotkowskiego re-prezentującego londyński ko-mitet odbudowy Zamku pod przewodnictwem dr Czajkow-skiego Były to czasy gdy lu-dzi tego Komitetu prawie wy- klinano bo pśniielmsię zbie-rać na przyszłą odbudowę która niewiadomo kiedy mo-głaby zaistnieć Przeciwni od-budowie byli wtedy Gomułka v Polsce i prawie cala emi-gracja polityczna Za odbudo-wą był dyrektor" Lorentz gru-pa "przy dr Czajkowskim i chyba 'większość spoleczeń- - 'stwa w Polsce 'Bo ktokolwiek lozsądny pppątrzyfw' Warsza-wie na tę ruiny Zamku nie mógł sobie nie wyobrazić ze t Warszawy AMBASADZIE dasz i Bromke są najbardziej reprezentatywnymi rzecznika-mi i działaczami na polu współpracy kanadyjsko-pol-skie- j Wolno wobec tego przypuszczać iż amb McCor-dick uznał pp Szczepańskie-go i Woźniakowskiego jako ich odpowiedników po stro-nie polskiej się więc owego wieczoru 8 maja w miesz-kaniu państwa McCordick długa i żywa dyskusja na te-maty związane ze współpra-cą polsko-kanadyjsk- ą z u-dział- em w niej różnego ro-dzaju naukowców Przepro-wadzono nie konfrontację po-glądów ale raczej rozważa-no praktyczne możliwości rozbudowy kontaktów kultu-- i alno-naukowy- ch Wymienio-no nazwiska specjalistów ka-nadyjskich którzy w najbliż-szym czasie zjawią się w Pol-sce oraz nazwiska polskich naukowców udających się do Kanady Mówiono o wysta-wach sztuki o przekładach książek itp Wskazywano je-dnak również na trudności zarówno natury politycznej jć-- k i finansowej Wszyscy je-dnak zgodnie podkreślali ce-lowość utrzymywania kontak-tów gdyż bez tego nie istnie-je prawdziwa współpraca Trzeba się przecież wzajem-nie poznać Naturalnie mó-wił amb McCordick Kana-dyjczycy polskiego pochodze-nia mogą i muszą w tym pro-cesie odegrać najbardziej po-zytywną rolę Sztuka polska zawitała w mury oficjalnej rezydencji amb McCordicka Oboje od-wiedzają salony "Desy" i "Artu" poznali już pewną ilość artystów i powoli uzu-pełniają swoje zbiory Nie inaczej postępują pp Wilso-nowi- e którzy może za rok wrócą do Kanady Obrazy Które widziałem u nich chęt-nie posiadałbym Mają oni bardzo dobry smak Nie znam całego zbioru pp Mc- Cordick ale wiem iż jest wcale bogaty i wielce uroz-maicony Największym jed-nak kolekcjonerem dzieł sztuki jest wśród dyplomatów kanadyjskich p Gordon Ha-milton Southahm- - który po-siada też sporo obrazów pol-skich artystów w tym Józefa Czapskiego Należy on do ad-mirator-ów talentu tego wiel-kiego artysty Gospodarze mówią iż sztu-ka mogłaby odegrać poważ-ną rolę w "pokazaniu" spo-łeczeństwu kanadyjskiemu Polski ale jest to niestety tu coś nie w porządku Jak to cała Warszawa odbudowana a Zamek nie Komitet londyń-ski zebrał blisko 2000 fun-tów i zamarł zmaltretowany wrogością emigracji politycz-nej Ta pionierska wtedy idea zbiórki wśród społeczności polskich zagranicą kraju na rzecz Zaniku w Warszawie obudziła się w wyniku tego przede wszystkim że jej naj-większy przeciwnik Gomułka stracił władzę i że konkretnie przystąpiono w kraju do pla-nowej akcji odbudowy Sam widziałem naocznie tego roku na wiosnę że roboty postępu-ją szybko naprzód Pierwsza reakcja Polonii zagranicznej na te fakty była bardzo pozy-tywna Wszyscy bez względu na przekonanie polityczne po-parli ideę pomocy finansowej U nas w Kanadzie (nie wiem jak gdzieindziej) zbiór-ka szybko utknęła w miej-scu Dlaczego? Bo Kongres chce tak a Związek 'Polaków chce ina-czej Bo Kongres mówi że ze-brać i trzymać "pieniądze i przeznaczyć je na określone wykończenie wnętrza jednej z sal zamkowych a Związek Po-laków mówi źe zebrać i prze-słać wprost na ręceKomitetu Odbudowy Zamku w Warsza-wie I nie ma mowy o jakiejś zgodzie i nie ma żadnej wła-ściwie" akcji w sprawie5 zbiór-ki Kongres w ogóle "nabrał wody w usta a Związek Pola-ków sobie coś samf poczyna Nic dziwnego że cała akcja kuleje Obrzydzenie —- wy-baczcie Czytelnicy te słowa — wywołuje taki' stan rzeczy A czyż nie byłoby prościej i ładniej — niechaj by był wspólny komitet i wspólne apele a donacje mogłyby pójść za przeznaczeniem ta-kim jakie'życzyłby sobie do-nator -- Jeśli ktc chce prze-kazać drogą taką jak to' pla-- (3) droga bardzo skomplikowana i trudna Oczywiście mają ra-cję Ale jeszcze trudniejsza jest zapewne prezentacja pol-skiego teatru aw tej dzie-dzinie Polska ma wiele do pokazania Posiada doskona-łych wspaniałych aktorów reżyserów i niezwykle ory-ginalnych scenografów Nie-stety wypada stwierdzić że dotychczasowa wymiana kul-tiraln- a raczej — mówiąc najdelikatniej — kuleje Z Kanady poza śpiewaka-mi popularnymi nie wystą-pił w Polsce chyba żaden ar-tysta Grali dwaj pianiści Walter Buczyński i Marek Jabłoński z okazji swoich u-dzia- łów w Międzynarodo-wych Konkursach Chopinow-skich A przecież to świetni artyści! Pierwszy syn imi-grantów polskich urodzony w Toronto jest jednym z czołowych kompozytorów ka-nadyjskich i znanym pianistą a Jabłoński doskonałym pia-nistą występującym z dużym powodzeniem i poza Kanadą Była w Polsce dotychczas tylko jedna wystawa współ-czesnej sztuki kanadyjskiej v której niestety zabrakło artystów polskiego pochodze-nia Nie było nawet wspa-niałych akwareli Rafała Mal-czewskiego który stworzył wielką serię krajobrazów Ka-nady Prezentacja Polski przed-stawia się nieco lepiej Mie-liśmy tutaj — jak dotych-czas — dwie wystawy pol-skiej sztuki plastycznej: 15 współczesnych artystów-ma-larz- y głównie ze zbiorów pry-watnych i muzeów USA oraz bardzo skąpej — jeśli chodzi o ilość eksponatów — wysta-wy ogólnej w Ottawie Znacz-nie lepiej natomiast wypad-ła prezentacja polskich mu-zyków Obok występów solo-wych kilku wirtuozów wys-tępowała kilkakrotnie Filhar-monia Warszawska świetny zespół kameralny pod dyr Karola Teutscha Kwintet warszawski a obok niego zna-komite zespoły "Mazowsze" "Śląsk" "Słowiki Poznań-skie" chór "Chłopców Poz-nańskich" i wielka ilość ze-społów rewiowych o różnym poziomie Naturalnie wyodrębnić na-leży jako wyjątkowe ale wyłącznie dla publiczności polonijnej zespół dramatycz-ny ze '"Skizem" Zapolskiej Mieczysławę ' Ćwiklińską w "Drzewa umierają stojąc" i wszystkie występy Wojciecha Siemiona Czy to dość? BH nuje Związek Polaków — pie-niądze byłyby tak przekazane — jeśli przeciwnie ofiara mia-łaby być złożona w depozycie według planu Kongresu — ta-kie życzenie też mogłoby być wykonane Najgorsze rozwią-zanie to takie jak istnieje te-raz — kłócić się i nie lub bar-dzo mało dawać To jest ta nasza niby społeczna praca w Kanadzie! Jest jeszcze inne rozwiąza-nie w danej sytuacji: złożyć ofiarę osobiście dyrektorowi Lorentzowi podczas jego po-bytu w Toronto A oto drugi przykład Nikomu świadomemu swego pochodzenia swej przy-należności duchowej i cośkol-wiek obeznanemuz sytuacją Polaków w Toronto — mam na myśli tych różnych Pola-ków — młodyen starych Ka-liadyjczyków-Pola-ków i Pola-ków-Kanadyjczyk-ów — wszy-stkie kolory Polaków — ale mam na myśli Polaków a nie Nie-Polakó-w — powtarzam więc jeszcze raz: Nikomu świadomemu swej identycz-ności polskiej nie trzeba tłu-maczyć że jeśli jest kultural-nym człowiekiem to chce mieć kulturalny nowoczesny dom społeczny gdzie mógłby z przyjemnością i dumą pójść czy na jakiś odczyt czy przed-stawienie czy zabawić się czy napić się wódki i porozma-wiać ze znajomymi i gośćmi Tego nia trzeba tłumaczyć I to jest powszechną wiado-mością i tych co się tu naro-dzili i tych co tu przyjechali Ale- - nie można wytłumaczyć ludzionij że "do zbudowania domu za pół miliona dolarów trzeba ofiar trzeba wiary trzeba zgody trzeba pracy Pracownicy są! Obecny Za-rząd Kombatantów torontoń-skieg- o Kola zdał kompletnie egzamin z pracowitości i ma WAŻNE I PRODUKCJA ANTYKÓW W USA jedna z firm samo-chodowych zaczęła obecnie produkować seryjnie wozy sportowe modelu 1926 Te fałszywe antyki są tańsze od prawdziwych ale droższe od nowoczesnych samochodów NAJNOWSZY MODEL W oborach PRG w całej Polsce nie wykorzystuje się dojarek przewodowych war-tości prawie pół miliarda zło-tych Jest to sprzęt importo-wany najczęściej z Czecho-słoicac- ji któiy przy należy-tym funkcjonowaniu gwaran-tuje oprócz icydajności wy-soką higienę doju Jest to zgodne z relacją pewnej pracownicy pege-crowski- ej obory Gdy ją za-angażowano zapytała czy w oborze są mechaniczne do-jar- ki Odpowiedź brzmiała: — Tak wy będziecie naj-nowszy model SŁUSZNA DECYZJA Hiszpańska policja nie wy-daje prawa jazdy długoioło-sy- m Uzasadnienie: niemożli-iooś- ć zidentyfikowania ŚWIĘTE KROWY święte krowy stają się co-raz poważniejszym proble-mem w Indiach Liczba ich przewyższa już znacznie po-wierzchnię łąk i pastwisk zdolnych wyżywić te zwierzę-ta Krowy zjadają więc ostat-ki krzeioów naruszając rów-nowagę w przyrodzie i po-wodując erozję gleby Na jednego mieszkańca Indii przypada już jedna kro-wa ale tylko 60 proc tych zioierząt może kraj wyżywić Tymczasem zaróiono religia iak i przepisy państwowe za-bijania świętych krów na-wet choiych czy starych I SZCZURY Przeprowadzone badania unjkazały że same tylko In-die tracą 26 milionów ton zboża rocznie (10 proc pro-dukcji) pożeranego przez szczury Wedle danych sza cunkowych ilość ich równa się ilości ludzi na świecie i zjadają rocznie tyle zboża ile wynosi produkcja całej za-chodniej Europy DOBRY SPOSÓB Pewien zamiłowany hodow-ca ryb dzierżawiący staw miał kłopoty z turystami którzy często korzystali z kąpieli w stawie płosząc mu iyby Napisy "kąpiel wzbro-riona- " nikogo nie zniechęca-ły Ustawił więc tabliczkę "Uwaga w jeziorze są gaste-rost- ei actuali" I pomogło Turyści bowiem nie noszą lezultaty i chce budować po-trzebny nam nowy dom SPK i ma plany i zebrał już pokaźne fundusze Ale jest pewne "ale" Potrzeba dalszych ofiar Do dalszych ofiar potrzeba wiary a do uzyskania i ofiar i wiary potrzeba zgody I tu znów tak jak między Związkiem Pola-ków a Kongresem — jest między Kołem SPK Toron-to a Zarządem Głównym SPK Różne poglądy perso-nalia wrogość Gdyby to cho-dziło o rzecz błahą pomyślał-bym sobie niech się kłócą Ale tutaj chodzi o przyszłość — przyszłość naszą i naszych młodych Jest krańcowo anty-społecznym stanowiskiem po-dejście takie: Niech się wszy-stko zawali ale ja jemu ręki nie podam ja mu nie pomogę chociażby on konał A niestety tak jest Stwier-dzam że budować czy symbo-liczny dom przyszłości czy rze-czywisty dom kombatantów można tylko mając wiarę u-niesie- nie i zgodę w sercu Zarząd Gł SPK i Koło w Toronto powinny dojść do zgody bezwarunkowo Budo-wa domu jest konieczna i nie może dłużej czekać Zbiórkę należy prowadzić pożyczkę zaciągnąć i zacząć budowę na przyszłą wiosnę Dąłem dwa przykłady gdzie "njezgbda rujnuje" W pierwszym wypadku czeka nas moralny wstyd że przez brak udziału w odbudowie Ząmku wpieramy się Polski wdrugimzaś żespór czy kłó-tnia jest dla nas ważniejszą niż naszą W'łasna przyszłość nasz byt Takie podejście do życia społecznego JĆT nie róż-nice fdeowe ib nie walka o niepodległość urojoną czy rzeczywistą to nie polityka — tiTjest głupota tym' gorsza]im jest wjeedj szkodliwą i więcej samobójcza Negatywna praca społeczna i "t JKs 1 E ŁŁ-vS£lt£v3t- i i ?_ VŁv£xAv4-4:tiAi&Ź£Ł- i #4-o6rffhC- v --:fc-ifjfc:- ti}ftwi 5aecań!cj3sa®f j--a- -ry-Ł-st-i ys fet i-- w --vyr w --a S$©S$9£ NIEWAŻNE pizy sobie łacińskich słoioni-fió- w i nie iciedzą że ów po-twór wodny to rybki — cicr-ni- ki popularnie zwane "kol-ki" GIMNASTYKA W SAMOLOCIE Pasażerowie w samolotach fińskich linii lotniczych o-trzym- ują foldery z tekstem poświęconym gimnastyce którą zaleca się 10 czasie dłuższych przelotów Rzecz jasna iż z braku przestrzeni i możności przechadzania się ruchy ogranicza się do pozy-cji siedzącej Okazuje się je-dnak iż siedząc w stosunko-wo ciasnym fotelu lotniczym można gimnastykować się i dzięki temu znacznie zmniej-szyć zmęczenie podróżą U u-stiow- any folder zaleca szcze-gólnie ćwiczenia nóg stóp bioder lamion kręgosłupa klatki pieisiowej karku — wszystko w takim zakresie aby przeciwdziałać niekorzy-stnym objawom długiego sie-dzenia W icyjaśnieniu podaje się że "krążenie krwi i przemia-na mateńi ulega w czasie długiego siedzenia zmęcze-niu a to z kolei przyśpiesza zmęczenie mięśni szkielcto-vyc- h prowadzi naicct do bólów a poza tym przyczy-nie się do zaburzeń w prze-wodzie pokaimowym" OSTATNI ŚWIADEK Charlie Smith jest żyjącym świadectwem niewolnictwa na amerykr'-kie- j ziemi U-wdz-ony w Liberii w Afryce został jako 12-let- ni chłopiec schwytany sprzedany i wy-iciezio- ny do Nowego Orlea-nu w USA Ostatnio obcho-dził 113 uiodziny KOŚCIÓŁ ARSENAŁEM W czasie spowiedzi w koś-ciele św Franciszka w Ge-nui (Włochy) pioboszcz usły-szał od spowiadającego się że ten posiada jeszcze 120 ła-dunków wybuchowych Jako pokute spowiednik kazał mu przynieść je do kościoła Wkrótce w świątyni znalazły sie te ładnuki kilkaset zapal-ników i 36 metrów lontu DOMOWE LISY u Na doświadczalnej farmie pod Nowosybirskiem nau-kowcy sowieccy wyhodowali 150 domowych lisów Zwie-rzęta te po lalach hodowli zachowują się jak psy rea-gując na tiesurę Domowe odżywianie spowodowało tak-że zmiany zewnętrzne u tych zwierząt Mają one grubszą skórę krótszy ogon i więk-szy tułóio TROSKLIWI STRAŻACY Londyńska straż pożarna uwolniła w jednym z biur młodziutką pracownicę któ-rej długie włosy zostały wciągnięte w tryby maszyny powielającej Można było u-ż- yć nożyczek jednakże stra-żacy nie chcieli narazić na szwank urody dziewczyny i rozebrali maszijnę na czynni-ki pieiwsze MIESIĘCZNIK KULTURA Numer 5 — maj 1972 r zawiera min następujące po-zycje: Jóief Czapski: Na marginesie wystawy Cieślewicza Czesław Miłosz: Zapisane wczesnym rankiem Gustaw Herling -- Grudziński: Dziennik pisany nocą Alicja Iwańska: Pod bar kacia Juliusz Mieroszewski: "Kula-we kaczki" i "święte krowy" E Żagiell: Litwini Adam Kruczek: W sowieckiej prasie Bogdan Mieczkowski: Rocznik Statystyczny 1971 Józef Gidyński: Turyści za-graniczni w PRL a prze-stępstwa skarbowe Gen Wacław Stachiewicz: Marszałek śmigły W Arkuszu Poetyckim' wiersze Tadeusza Chabrów-skieg- o Książki omawiają: M Broń-ski Maria Czapska Kaz-imierz Sowiński Bogdan Mie-czkowski i AS Ponadto w numerze Wyda-rzenia miesiąca komunikaty Listy do Redakcji Numer objętości 160 stron Cena pojedynczego egzemplarza $150 Do nabycia w księgarni "Związkowca" Na składzie lpwież niektó-re numery poprzednje jak i pojedyncze numery" "Zeszy-tów Historycznych" MUsimy patrzeć w przy-szłość musimy myśleć i sta-rajmy sie poprawić — jeśli chcemy budować domy po-magać Polsce zachowaćj pol-skość i być kimś i czymś w Kanadzie" Wojciech Krajewski
Object Description
Rating | |
Title | Zwilazkowiec Alliancer, July 07, 1972 |
Language | pl |
Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
Date | 1972-07-07 |
Type | application/pdf |
Format | text |
Identifier | ZwilaD2000919 |
Description
Title | 000433 |
OCR text | "Związkowiec" (The Alliancer) Prlnted and Publlshed for every Tuesday ind Friday by POLISH ALU ANCE PRESS LIMITED Offlclal Organ of The Pollsh AlUance Frlendly Soclety of Ctmda K J Mazurkiewicz Cbalnnan of the Board S Lasek SecreUry Edltor-ln-Chl- ef — B Heydenkorn — General Manager — B F Konopka Builneił Manager — R Frlkke SubacrlpUon: In Canada $10 00 per year In otber Countrlw 11100 Second claia mail reglstratlon number 1673 1475 Quein St WToronto 156 Ontario Ttl 531-249- 1 531-249- 2 'PRENUMERATA Roczna w Kanadzie $1000 Półroczna $ 550 Kwartalna $ 350 Zawieszenie broni w Płd Irlandii trzech latach bezustannych gwałtów aktów terroru strzelaniny zapanował spokój w Płn Irlandii 1RA (Ir-landzka Republikańska Armia} przerwała swoją akcję zbrojną celem umożliwienia podjęcia rokowań politycz-nych W dotychczasowych walkach zginęło około 400 osób a szkody materialne wynoszą wiele wiele milionów dola-rów Wyrósł mur nienawiści między większością protestan-cką a mniejszością katolicką i nie wydaje się by istniała możliwość wyrównania wzajemnych stosunków Pogłębiły się różnice a elementy umiarkowane po obu stronach stra-ciły wpływy Min Whitelaw doprowadził do zawieszenia działań zbrojnych bez przyjęcia warunków kapitulacyjnych To IRA musiała wpierw ogłosić zawieszenie broni a dopiero wów-czas zareagowała strona brytyjska Odmówił on również prowadzenia bezpośrednich rozmów z przedstawicielami IRA ale to oczywiście nie znaczy iż nie przyjął wielu po-stulatów strony przeciwnej Należy wręcz podkreślić iż roz-począł urzędowanie od gestów pojednawczych wobac IRA i dlatego między innymi spotkał się z opozycją bojowych protestantów Zakładając nawet iż zawieszenie działań będzie prze-strzegane że nie wybuchną w najbliższym czasie znowu gwałtowne walki nie należy wykluczyć drobnych incyden-tów Zarówno jednak rząd brytyjski jak i przywódcy na-cjonalistów irlandzkich będą starali sie podjąć jak najrych-lej rokowania polityczne i nie dopuścić do wznowienia ak-cji terrorystycznej Przywódcy IRA są zdania iż osiągnęli bronią dostatecznie wiele mianowicie zlikwidowali auto-nomiczny rząd Płn Irlandii i złamali sztywne stanowisko Londynu W tej sytuacji powstały szanse na pomyślne ro-kowania Najbardziej skrajny postulat IRA domaga się to znaczy przyłączenia 6 powiatów Płn Irlandii do niepodległej Irlandii Stanowić on będzie jed-nak pozycję wyjściową politycznych przedstawicieli IRA podobnie jak strona brytyjska zgłosi jako swój najdalej Macy projekt: zniesienie wszelkiej dyskryminacji wobec ludności katolickiej a następnie gotowość przeprowadzenia plebiscytu Rząd irlandzki ma w zanadrzu kompromisowe projekty Zmierzają one wprawdzie też do zjednoczenia ale akcję rozkładają na etapy Podyktowane to jest rów-nież względami gospodarczymi Irlandia obawia się nas-tępstw gwałtownego wchłonięcia większej ilości ludności Nie chce ponadto zaostrzać stosunków z Wielką Brytanią Poważna rolę odgrywa wreszcie ludność protestancka która stanowi większość w Płn Irlandii Kto będzie brał udział w rokowaniach zmierzających do rozwiązania tego" złożonego 'problemu? Nacjonaliści ir-landzcy zapowiedzieli iż domagać się będą by uczestniczyli przedstawiciele wszystkich irlandzkich ugrupowań podczas gdy rząd brytyjski chce rozmawiać wyłącznie z przedsta-wiciela- ni ludności Płn Irlandii WirJka Brytania może zgodzić się w toku rokowań na plebiscyt który zapewne doprowadziłby w konsekwencji do podziału tej prowincji na dwie części Powiaty o więk-szości piotestanckiej wypowiedzą się na rzecz Wielkiej Bry-tanii podczas gdy powiaty z większością katolicką za po-łączeniem z Irlandią Ale właśnie takiego podziału chcą uniknąć przywód-cy IRA i jej politycznych przybudówek gdyż oznaczałoby to utratę pewnych obszarów Stoją oni na stanowisku iż całe terytorium jest Irlandią i ci którzy nie czują się Ir-landczykami niechaj opuszczają ten kraj Tymczasem na ierytorium tym protestanci są również Irlandczykami ale więzami lojalności związani z Wielką Brytanią nawet kiedy są — jak obecnie — w twardej opozycji do polityki aktualnego rządu Londyn jeksotncoebsjeicniWe nciieąwguątpmliwiniieony'sckhłontnrzyechdo ladtalzeekbo-rał dostatecznie wiele przekonywujących dowodów destruk-cyjnej siły IRA oraz beznadziejności walki z nią by uczy-- - nić wszystko aby' nie nastąpił powrót do dawnego stanu Wielka Brytania ani chce ani może użyć siły zbrojnej do otwartej walki z IRA gdyż byłaby to wojna domowa a_ wo-bec tego musi szukać pokojowego politycznego rozwiąza-nia Mniejszość okazała się nie tylko bojowa] ale przede wszystkim- - zdecydowana na wszystko terrorem zmusiła do milczenia a' nawet posłuchu katolickie elementy umiarko-wane W tej walce zwycięstwo mogła osiągnąć druga strona stosując jeszcze większą siłę Oczywiście do tego rząd bry-tyjski nie uciekł się Nadzieje na odzyskanie siły przez przeciwników terroru nie spełniły się W tym stanie rze-ez- y — zważywszy zmęczenie wszystkich — rokowania mu-szą doprowadzić do rozwiązania sytuacji Przypuszczalnie rząd brytyjski pójdzie na wielkie ustę-pstwa lecz nie będzie to kapitulacja to znaczy przyjęcie postulatu włączenia 6 powiatów Płn Irlandii do niepod-ległej Irlandii Dążeniem Londynu jest przywrócenie spokoju na ob-szarze prowincji ogarniętej od trzech lat falą terroru Za ten spokój trzeba będzie zapłacić odpowiednią cenę Dochody Dochód farmerów wyniósł globalnie w ub roku $1360-00000- 0 podczas gdy w 1970 roku wynosił §1200000000 Stanowi to zwyżkę o125% Jeżeli chodzi o poszczególne prowincje zwyżka ta nastąpi-ła jedynie tylko w niektórych z nich w innych zanotowano spadek i -- to dość znaczny Bri-(is- h Columbia wykazała do-chód w wysokości $97300-00- 0 w 1970 roku $85600000 Alberta £300700000 i $244-40000- 0 Śaskalchewan $489-90000- 0 i $208000000 Mani-łob-a $162400000 i $84500-00- 0 Ontario 'wykazało-spade- k — '$326000000 i '402100000 (Juebec $183500000 i $195- - Zagranicą — Roczna $1100 Półroczna $ 600 Pojedynczy numer 15 rolnictwa 700000 New Brunswick $10-3000- 00 i $17100000 Nova Scotia $17800000 i $23300-00- 0 Prince Edward Island $6000000" i $13800000 POWAŻNA POMOC W okresie następnych 5 lat Rząd Federalny "wyasygnuje §25000000 na pomoc w roz-woju i działalności centrów informacyjnych i szkolenio-wych dla "Indian których ce-lem jest przystosowanie ich do życia wśród białego społe-czeństwa Istnieje ich jui obe-cnie 37 takich ośrodków i prowadzona przez nich w tym zakresie praca posiada wie-lkie znaczenie "Mikołajem Kopernikiem " do WIECZÓR W Słynna polska gościnność w pełni przejęta przez ambasadorów kanadyj-skich w Polsce Nie tylko przez nich gdyż równie goś-cinni — nie mówiąc już o uczynności — są pracowni-cy ambasady Być może nie-sprawiedliwie jest utrzymy-wać że nasz personel dyplo-matyczny w Warszawie zara-ził się polską gościnnością gdyż byli nimi poprzednio ale nie jest to zbyt krzyw-dzące już chociażby dlatego że powiązanie z wpływami polskimi brzmi wyjątkowo dobrze A przecież zadaniem tej placówki jej personelu jest utrzymanie stałego kon taktu z Polską wiązanie obu krajów Rola placówek dyploma-tycznych jest wielka często wręcz decydująca gdy chodzi o stosunki między państwa-mi które reprezentują i w których urzędują Od ich bo-wiem informacji ocen kon-taktów miejscowych zależy stosunek państwa którego są przedstawicielami Kierowni-cy placówek doprowadzają do zacieśnienia lub rozluźnienia stosunków itp Lodowate powojenne sto-sunki polsko-kanadyjsk- ie roz-ładował p Gordon Hamilton Southam ostatni charge d'af-fair- es i pierwszy ambasador Kanady w Polsce Wraz z je-go nominacją do Warszawy --' grudniu 1954 r odjechała z Ottawy pierwsza partia pol-skiego wojennego depozytu znanego pod nazwą "Skarby Wawelskie" Oczywiście og-romnie ułatwiło to mu zada-nie Wielkie znaczenie miała lównież zmiana jaka nastąpi-ł- r w Polsce po październiku 1956 r Powoli więc zaczęła się nawiązywać nić między obu państwami Polonia jej organy w tej akcji nie brały — i nie biorą — udziału na-tomiast niewątpliwie jest — i była — wysoce aktywna w nawiązywaniu i utrzymywa-niu bezpośrednich stosunków z narodem polskim Obecny szef placówki dyp-lomatycznej w Warszawie amb McCordick jest zdecy-dowanym rzecznikiem przy-jaźni polsko-kanadyjski- ej Działa więc konsekwentnie w tym kierunku nie zanied-buje żadnej okazji by budo-wać nie pomost ale stały most Mówił o tym bardzo pięknie podczas kolacji 8 ma-ja w Warszawie Zaprosił na nią pp Haidaszów Spremo red M Fergusona z CBC ni-żej podpisanego — a więc grupę przybyłą na otwarcie komunikacji lotniczej z Ka-nady do Polski prof Adama Bromkego z Ottawy prof Ja-na Szczepańskiego z małżon-ki z Warszawy dr Jacka Woźniakowskiego z Krakowa Stronę oficjalną Kanady uzu-pełniali p R Wilson z mał-żonką sekretarz handlowy ambasady Wybór gości polskich nie przypadkowy ale bardzo uzasadniony Dr Jan Szczepański najwybitniejszy polski socjolog nie tylko zna wcale dobrze Kanadę ale wykładał również na tutej-szych uczelniach I tak był profesorem na Sir George Williams University w Mont-realu i kilkakrotnie gościn-nie wykładał na innych uni-wersytetach: w Ottawie Ha-miltonie Montrealu itp Dr Jacek Woźniakowski bawił wprawdzie tylko dwukrotnie w Kanadzie ale za to zjechał bodajże cały kraj Pobił nie-wątpliwie rekord jakiegokol-wiek wykładowcy zaproszo-nego na gościnne występy gdyż w przeciągu krótkiego okresu czasu miał prelekcje w kilkudziesięciu uczelniach od Halifaxu do Vancouver W najbliższym czasie ukaże się jego "dziennik podróży" pełen interesujących uwag o Kanadzie i obserwacji z róż-nych dziedzin naszego życia Można by zaryzykować twierdzenie iż amb McCor- - dick skupił niejako czołowych aktorów dialogu polsko-kanadyjskieg- o Albo więcej! Pra-cujących nad stworzeniem platformy współdziała-nia Specjalną wyniowę ma oczywiście fakt iż po stronie kanadyjskiej owymi' rzeczni-kami są osoby polskiego po-chodzenia A więc przede Xvszystkim dr Haidasz Oczy-wiście nie chodzi tutaj o je-go działalność w Izbie" Gmin czy też poza nią jako repre-zentanta ludności okręgu To-YOfjtoiParkd-ale" jako działa-cza polonijnego jako polity ka liberalnego lecz o jego poczynania na polu zbliżania kanadyjsko-polskieg- o Wiado-mo już dziś powszechnie że z jednej strony starał się pre-zentować czynnikom państ-wowym i społeczeństwu ka-nadyjskiemu realny obraz rzeczywistości polskiej a z drugiej strony Polsce takiż obraz Kanady Spotykał się z oficjalnymi przedstawiciela-mi PRL na różnych konfe-rencjach zjazdach wizytach w Kanadzie Polsce i nie-zmiennie był rzecznikiem tych samych spraw Uważał słusznie iż Polonia może być znakomitym pomostem ale tylko wówczas kiedy uzna się bez zastrzeżeń jej niezależne stanowisko kiedy pamiętać się będzie iż składa się z oby-wateli kanadyjskich rdzen-nych czy naturalizpwanych ale prawdziwie i głęboko przywiązanych do swego kra-ju urodzenia i osiedlenia Prof Adam Bromke w od-różnieniu od pos Haidasza nie urodził się w Kanadzie a więc nie jest rdzennym ale naturalizowanym Kanadyjczy-kiem Ma za sobą jeszcze u-dz- iał w Powstaniu Warszaw-skim o czym wspominamy by podkreślić że jego więzy z Polską są nie tylko uczucio-we Jest on wybitnym znaw-ca i badaczem problemów po-litycznych Europy Wschod-niej autorem wnikliwych prac z tej dziedziny Przyzna-je mu się prym gdy chodzi o problematykę polską w najszerszym tego słowa zna-czeniu Nie powinno to oczy-wiście nikogo zaskoczyć ale błędem byłoby uważać iż zamknął się w sprawach pol-skich Jest ich wprawdzie mnóstwo i starczyłoby ich na-wet dla zespołu specjalistów nie mniej jednak Bromke zajmuje się jeszcze wieloma innymi zagadnieniami Na polu naukowych kon-taktów z Polską dokonał chy-ba najwięcej Z jego inicjaty-wy zaproszono już co naj-mniej kilkunastu uczonych polskich na różne prelekcje Potrafił zainteresować nimi nie tylko Carleton Universi-t- y uczelnie w której wykła-da gdzie jest przewodniczą-cym wydziału nauk politycz-nych lecz szereg innych Brał udział jako delegat ka-nadyjski w konferencjach "okrągłego stołu" w Polsce mówił i pisał o polityce pol-skiej na licznych zjazdach naukowych w Kanadzie oraz w różnych państwach I chyba nie będzie przesa-dy w twierdzeniu iż pp Hai Społeczność polska w w swych za-sadach w swych pryncypiach pewne wspólne cele — któ-lyc- h osiąganie zmierza do je-dnego — do zachowania pol-skości W metodach osiągania tych celów różnimy się nieraz diametralnie — z powodu tych różnic wywołanych inny-mi poglądami następują per-sonalne tarcia uprzedzenia nieprzyjaźnie — dosłownie osobista wrogość Te objawy są naszym największym nie-szczęściem społecznym i w ich wyniku ponosimy naiwieksze szkody w naszej pracy A wła ściwie tak łatwo byłoby je ominąć Wzajemna tolerancja i szacunek połączona z kom-promisowym rozwiązaniem Daje następujące przykłady naszej negatywnej pracy spo-łecznej które wprost napa-wają goryczą W 1968 roku odwiedzając Polskę złożyłem wizytę dr Lorentzowi dyrek-torowi Muzeum Narodowego w Warszawie i człowiekowi o którym chodzą wprost legen-dy gdy chodzi o jego poświę-cenie się sprawie odbudowa-nia Zamku w Warszawie Wtedy to byłem w towarzy-stwie red Kotkowskiego re-prezentującego londyński ko-mitet odbudowy Zamku pod przewodnictwem dr Czajkow-skiego Były to czasy gdy lu-dzi tego Komitetu prawie wy- klinano bo pśniielmsię zbie-rać na przyszłą odbudowę która niewiadomo kiedy mo-głaby zaistnieć Przeciwni od-budowie byli wtedy Gomułka v Polsce i prawie cala emi-gracja polityczna Za odbudo-wą był dyrektor" Lorentz gru-pa "przy dr Czajkowskim i chyba 'większość spoleczeń- - 'stwa w Polsce 'Bo ktokolwiek lozsądny pppątrzyfw' Warsza-wie na tę ruiny Zamku nie mógł sobie nie wyobrazić ze t Warszawy AMBASADZIE dasz i Bromke są najbardziej reprezentatywnymi rzecznika-mi i działaczami na polu współpracy kanadyjsko-pol-skie- j Wolno wobec tego przypuszczać iż amb McCor-dick uznał pp Szczepańskie-go i Woźniakowskiego jako ich odpowiedników po stro-nie polskiej się więc owego wieczoru 8 maja w miesz-kaniu państwa McCordick długa i żywa dyskusja na te-maty związane ze współpra-cą polsko-kanadyjsk- ą z u-dział- em w niej różnego ro-dzaju naukowców Przepro-wadzono nie konfrontację po-glądów ale raczej rozważa-no praktyczne możliwości rozbudowy kontaktów kultu-- i alno-naukowy- ch Wymienio-no nazwiska specjalistów ka-nadyjskich którzy w najbliż-szym czasie zjawią się w Pol-sce oraz nazwiska polskich naukowców udających się do Kanady Mówiono o wysta-wach sztuki o przekładach książek itp Wskazywano je-dnak również na trudności zarówno natury politycznej jć-- k i finansowej Wszyscy je-dnak zgodnie podkreślali ce-lowość utrzymywania kontak-tów gdyż bez tego nie istnie-je prawdziwa współpraca Trzeba się przecież wzajem-nie poznać Naturalnie mó-wił amb McCordick Kana-dyjczycy polskiego pochodze-nia mogą i muszą w tym pro-cesie odegrać najbardziej po-zytywną rolę Sztuka polska zawitała w mury oficjalnej rezydencji amb McCordicka Oboje od-wiedzają salony "Desy" i "Artu" poznali już pewną ilość artystów i powoli uzu-pełniają swoje zbiory Nie inaczej postępują pp Wilso-nowi- e którzy może za rok wrócą do Kanady Obrazy Które widziałem u nich chęt-nie posiadałbym Mają oni bardzo dobry smak Nie znam całego zbioru pp Mc- Cordick ale wiem iż jest wcale bogaty i wielce uroz-maicony Największym jed-nak kolekcjonerem dzieł sztuki jest wśród dyplomatów kanadyjskich p Gordon Ha-milton Southahm- - który po-siada też sporo obrazów pol-skich artystów w tym Józefa Czapskiego Należy on do ad-mirator-ów talentu tego wiel-kiego artysty Gospodarze mówią iż sztu-ka mogłaby odegrać poważ-ną rolę w "pokazaniu" spo-łeczeństwu kanadyjskiemu Polski ale jest to niestety tu coś nie w porządku Jak to cała Warszawa odbudowana a Zamek nie Komitet londyń-ski zebrał blisko 2000 fun-tów i zamarł zmaltretowany wrogością emigracji politycz-nej Ta pionierska wtedy idea zbiórki wśród społeczności polskich zagranicą kraju na rzecz Zaniku w Warszawie obudziła się w wyniku tego przede wszystkim że jej naj-większy przeciwnik Gomułka stracił władzę i że konkretnie przystąpiono w kraju do pla-nowej akcji odbudowy Sam widziałem naocznie tego roku na wiosnę że roboty postępu-ją szybko naprzód Pierwsza reakcja Polonii zagranicznej na te fakty była bardzo pozy-tywna Wszyscy bez względu na przekonanie polityczne po-parli ideę pomocy finansowej U nas w Kanadzie (nie wiem jak gdzieindziej) zbiór-ka szybko utknęła w miej-scu Dlaczego? Bo Kongres chce tak a Związek 'Polaków chce ina-czej Bo Kongres mówi że ze-brać i trzymać "pieniądze i przeznaczyć je na określone wykończenie wnętrza jednej z sal zamkowych a Związek Po-laków mówi źe zebrać i prze-słać wprost na ręceKomitetu Odbudowy Zamku w Warsza-wie I nie ma mowy o jakiejś zgodzie i nie ma żadnej wła-ściwie" akcji w sprawie5 zbiór-ki Kongres w ogóle "nabrał wody w usta a Związek Pola-ków sobie coś samf poczyna Nic dziwnego że cała akcja kuleje Obrzydzenie —- wy-baczcie Czytelnicy te słowa — wywołuje taki' stan rzeczy A czyż nie byłoby prościej i ładniej — niechaj by był wspólny komitet i wspólne apele a donacje mogłyby pójść za przeznaczeniem ta-kim jakie'życzyłby sobie do-nator -- Jeśli ktc chce prze-kazać drogą taką jak to' pla-- (3) droga bardzo skomplikowana i trudna Oczywiście mają ra-cję Ale jeszcze trudniejsza jest zapewne prezentacja pol-skiego teatru aw tej dzie-dzinie Polska ma wiele do pokazania Posiada doskona-łych wspaniałych aktorów reżyserów i niezwykle ory-ginalnych scenografów Nie-stety wypada stwierdzić że dotychczasowa wymiana kul-tiraln- a raczej — mówiąc najdelikatniej — kuleje Z Kanady poza śpiewaka-mi popularnymi nie wystą-pił w Polsce chyba żaden ar-tysta Grali dwaj pianiści Walter Buczyński i Marek Jabłoński z okazji swoich u-dzia- łów w Międzynarodo-wych Konkursach Chopinow-skich A przecież to świetni artyści! Pierwszy syn imi-grantów polskich urodzony w Toronto jest jednym z czołowych kompozytorów ka-nadyjskich i znanym pianistą a Jabłoński doskonałym pia-nistą występującym z dużym powodzeniem i poza Kanadą Była w Polsce dotychczas tylko jedna wystawa współ-czesnej sztuki kanadyjskiej v której niestety zabrakło artystów polskiego pochodze-nia Nie było nawet wspa-niałych akwareli Rafała Mal-czewskiego który stworzył wielką serię krajobrazów Ka-nady Prezentacja Polski przed-stawia się nieco lepiej Mie-liśmy tutaj — jak dotych-czas — dwie wystawy pol-skiej sztuki plastycznej: 15 współczesnych artystów-ma-larz- y głównie ze zbiorów pry-watnych i muzeów USA oraz bardzo skąpej — jeśli chodzi o ilość eksponatów — wysta-wy ogólnej w Ottawie Znacz-nie lepiej natomiast wypad-ła prezentacja polskich mu-zyków Obok występów solo-wych kilku wirtuozów wys-tępowała kilkakrotnie Filhar-monia Warszawska świetny zespół kameralny pod dyr Karola Teutscha Kwintet warszawski a obok niego zna-komite zespoły "Mazowsze" "Śląsk" "Słowiki Poznań-skie" chór "Chłopców Poz-nańskich" i wielka ilość ze-społów rewiowych o różnym poziomie Naturalnie wyodrębnić na-leży jako wyjątkowe ale wyłącznie dla publiczności polonijnej zespół dramatycz-ny ze '"Skizem" Zapolskiej Mieczysławę ' Ćwiklińską w "Drzewa umierają stojąc" i wszystkie występy Wojciecha Siemiona Czy to dość? BH nuje Związek Polaków — pie-niądze byłyby tak przekazane — jeśli przeciwnie ofiara mia-łaby być złożona w depozycie według planu Kongresu — ta-kie życzenie też mogłoby być wykonane Najgorsze rozwią-zanie to takie jak istnieje te-raz — kłócić się i nie lub bar-dzo mało dawać To jest ta nasza niby społeczna praca w Kanadzie! Jest jeszcze inne rozwiąza-nie w danej sytuacji: złożyć ofiarę osobiście dyrektorowi Lorentzowi podczas jego po-bytu w Toronto A oto drugi przykład Nikomu świadomemu swego pochodzenia swej przy-należności duchowej i cośkol-wiek obeznanemuz sytuacją Polaków w Toronto — mam na myśli tych różnych Pola-ków — młodyen starych Ka-liadyjczyków-Pola-ków i Pola-ków-Kanadyjczyk-ów — wszy-stkie kolory Polaków — ale mam na myśli Polaków a nie Nie-Polakó-w — powtarzam więc jeszcze raz: Nikomu świadomemu swej identycz-ności polskiej nie trzeba tłu-maczyć że jeśli jest kultural-nym człowiekiem to chce mieć kulturalny nowoczesny dom społeczny gdzie mógłby z przyjemnością i dumą pójść czy na jakiś odczyt czy przed-stawienie czy zabawić się czy napić się wódki i porozma-wiać ze znajomymi i gośćmi Tego nia trzeba tłumaczyć I to jest powszechną wiado-mością i tych co się tu naro-dzili i tych co tu przyjechali Ale- - nie można wytłumaczyć ludzionij że "do zbudowania domu za pół miliona dolarów trzeba ofiar trzeba wiary trzeba zgody trzeba pracy Pracownicy są! Obecny Za-rząd Kombatantów torontoń-skieg- o Kola zdał kompletnie egzamin z pracowitości i ma WAŻNE I PRODUKCJA ANTYKÓW W USA jedna z firm samo-chodowych zaczęła obecnie produkować seryjnie wozy sportowe modelu 1926 Te fałszywe antyki są tańsze od prawdziwych ale droższe od nowoczesnych samochodów NAJNOWSZY MODEL W oborach PRG w całej Polsce nie wykorzystuje się dojarek przewodowych war-tości prawie pół miliarda zło-tych Jest to sprzęt importo-wany najczęściej z Czecho-słoicac- ji któiy przy należy-tym funkcjonowaniu gwaran-tuje oprócz icydajności wy-soką higienę doju Jest to zgodne z relacją pewnej pracownicy pege-crowski- ej obory Gdy ją za-angażowano zapytała czy w oborze są mechaniczne do-jar- ki Odpowiedź brzmiała: — Tak wy będziecie naj-nowszy model SŁUSZNA DECYZJA Hiszpańska policja nie wy-daje prawa jazdy długoioło-sy- m Uzasadnienie: niemożli-iooś- ć zidentyfikowania ŚWIĘTE KROWY święte krowy stają się co-raz poważniejszym proble-mem w Indiach Liczba ich przewyższa już znacznie po-wierzchnię łąk i pastwisk zdolnych wyżywić te zwierzę-ta Krowy zjadają więc ostat-ki krzeioów naruszając rów-nowagę w przyrodzie i po-wodując erozję gleby Na jednego mieszkańca Indii przypada już jedna kro-wa ale tylko 60 proc tych zioierząt może kraj wyżywić Tymczasem zaróiono religia iak i przepisy państwowe za-bijania świętych krów na-wet choiych czy starych I SZCZURY Przeprowadzone badania unjkazały że same tylko In-die tracą 26 milionów ton zboża rocznie (10 proc pro-dukcji) pożeranego przez szczury Wedle danych sza cunkowych ilość ich równa się ilości ludzi na świecie i zjadają rocznie tyle zboża ile wynosi produkcja całej za-chodniej Europy DOBRY SPOSÓB Pewien zamiłowany hodow-ca ryb dzierżawiący staw miał kłopoty z turystami którzy często korzystali z kąpieli w stawie płosząc mu iyby Napisy "kąpiel wzbro-riona- " nikogo nie zniechęca-ły Ustawił więc tabliczkę "Uwaga w jeziorze są gaste-rost- ei actuali" I pomogło Turyści bowiem nie noszą lezultaty i chce budować po-trzebny nam nowy dom SPK i ma plany i zebrał już pokaźne fundusze Ale jest pewne "ale" Potrzeba dalszych ofiar Do dalszych ofiar potrzeba wiary a do uzyskania i ofiar i wiary potrzeba zgody I tu znów tak jak między Związkiem Pola-ków a Kongresem — jest między Kołem SPK Toron-to a Zarządem Głównym SPK Różne poglądy perso-nalia wrogość Gdyby to cho-dziło o rzecz błahą pomyślał-bym sobie niech się kłócą Ale tutaj chodzi o przyszłość — przyszłość naszą i naszych młodych Jest krańcowo anty-społecznym stanowiskiem po-dejście takie: Niech się wszy-stko zawali ale ja jemu ręki nie podam ja mu nie pomogę chociażby on konał A niestety tak jest Stwier-dzam że budować czy symbo-liczny dom przyszłości czy rze-czywisty dom kombatantów można tylko mając wiarę u-niesie- nie i zgodę w sercu Zarząd Gł SPK i Koło w Toronto powinny dojść do zgody bezwarunkowo Budo-wa domu jest konieczna i nie może dłużej czekać Zbiórkę należy prowadzić pożyczkę zaciągnąć i zacząć budowę na przyszłą wiosnę Dąłem dwa przykłady gdzie "njezgbda rujnuje" W pierwszym wypadku czeka nas moralny wstyd że przez brak udziału w odbudowie Ząmku wpieramy się Polski wdrugimzaś żespór czy kłó-tnia jest dla nas ważniejszą niż naszą W'łasna przyszłość nasz byt Takie podejście do życia społecznego JĆT nie róż-nice fdeowe ib nie walka o niepodległość urojoną czy rzeczywistą to nie polityka — tiTjest głupota tym' gorsza]im jest wjeedj szkodliwą i więcej samobójcza Negatywna praca społeczna i "t JKs 1 E ŁŁ-vS£lt£v3t- i i ?_ VŁv£xAv4-4:tiAi&Ź£Ł- i #4-o6rffhC- v --:fc-ifjfc:- ti}ftwi 5aecań!cj3sa®f j--a- -ry-Ł-st-i ys fet i-- w --vyr w --a S$©S$9£ NIEWAŻNE pizy sobie łacińskich słoioni-fió- w i nie iciedzą że ów po-twór wodny to rybki — cicr-ni- ki popularnie zwane "kol-ki" GIMNASTYKA W SAMOLOCIE Pasażerowie w samolotach fińskich linii lotniczych o-trzym- ują foldery z tekstem poświęconym gimnastyce którą zaleca się 10 czasie dłuższych przelotów Rzecz jasna iż z braku przestrzeni i możności przechadzania się ruchy ogranicza się do pozy-cji siedzącej Okazuje się je-dnak iż siedząc w stosunko-wo ciasnym fotelu lotniczym można gimnastykować się i dzięki temu znacznie zmniej-szyć zmęczenie podróżą U u-stiow- any folder zaleca szcze-gólnie ćwiczenia nóg stóp bioder lamion kręgosłupa klatki pieisiowej karku — wszystko w takim zakresie aby przeciwdziałać niekorzy-stnym objawom długiego sie-dzenia W icyjaśnieniu podaje się że "krążenie krwi i przemia-na mateńi ulega w czasie długiego siedzenia zmęcze-niu a to z kolei przyśpiesza zmęczenie mięśni szkielcto-vyc- h prowadzi naicct do bólów a poza tym przyczy-nie się do zaburzeń w prze-wodzie pokaimowym" OSTATNI ŚWIADEK Charlie Smith jest żyjącym świadectwem niewolnictwa na amerykr'-kie- j ziemi U-wdz-ony w Liberii w Afryce został jako 12-let- ni chłopiec schwytany sprzedany i wy-iciezio- ny do Nowego Orlea-nu w USA Ostatnio obcho-dził 113 uiodziny KOŚCIÓŁ ARSENAŁEM W czasie spowiedzi w koś-ciele św Franciszka w Ge-nui (Włochy) pioboszcz usły-szał od spowiadającego się że ten posiada jeszcze 120 ła-dunków wybuchowych Jako pokute spowiednik kazał mu przynieść je do kościoła Wkrótce w świątyni znalazły sie te ładnuki kilkaset zapal-ników i 36 metrów lontu DOMOWE LISY u Na doświadczalnej farmie pod Nowosybirskiem nau-kowcy sowieccy wyhodowali 150 domowych lisów Zwie-rzęta te po lalach hodowli zachowują się jak psy rea-gując na tiesurę Domowe odżywianie spowodowało tak-że zmiany zewnętrzne u tych zwierząt Mają one grubszą skórę krótszy ogon i więk-szy tułóio TROSKLIWI STRAŻACY Londyńska straż pożarna uwolniła w jednym z biur młodziutką pracownicę któ-rej długie włosy zostały wciągnięte w tryby maszyny powielającej Można było u-ż- yć nożyczek jednakże stra-żacy nie chcieli narazić na szwank urody dziewczyny i rozebrali maszijnę na czynni-ki pieiwsze MIESIĘCZNIK KULTURA Numer 5 — maj 1972 r zawiera min następujące po-zycje: Jóief Czapski: Na marginesie wystawy Cieślewicza Czesław Miłosz: Zapisane wczesnym rankiem Gustaw Herling -- Grudziński: Dziennik pisany nocą Alicja Iwańska: Pod bar kacia Juliusz Mieroszewski: "Kula-we kaczki" i "święte krowy" E Żagiell: Litwini Adam Kruczek: W sowieckiej prasie Bogdan Mieczkowski: Rocznik Statystyczny 1971 Józef Gidyński: Turyści za-graniczni w PRL a prze-stępstwa skarbowe Gen Wacław Stachiewicz: Marszałek śmigły W Arkuszu Poetyckim' wiersze Tadeusza Chabrów-skieg- o Książki omawiają: M Broń-ski Maria Czapska Kaz-imierz Sowiński Bogdan Mie-czkowski i AS Ponadto w numerze Wyda-rzenia miesiąca komunikaty Listy do Redakcji Numer objętości 160 stron Cena pojedynczego egzemplarza $150 Do nabycia w księgarni "Związkowca" Na składzie lpwież niektó-re numery poprzednje jak i pojedyncze numery" "Zeszy-tów Historycznych" MUsimy patrzeć w przy-szłość musimy myśleć i sta-rajmy sie poprawić — jeśli chcemy budować domy po-magać Polsce zachowaćj pol-skość i być kimś i czymś w Kanadzie" Wojciech Krajewski |
Tags
Comments
Post a Comment for 000433